NIEUWE ÖELEGATIE naar Indonesië
De regeringscrisis in België
Nationaliteitsbewijzen
voor Auto's
De staking in Frankrijk
16-jarig meisje vermoord
De reis van Min. Stikker
COMMUNIQUÉ Dienst voor Legercontacten
De toestand in China
MAANDAG 22 NOVEMBER 1948.
OVEREENKOMST
Olie in de Negev?
Flonkering tyj AbonnementTerneiwen
WEERSVERWACHTING
medegedeeld door het K.N M.I.
te De Bilt, geldig tot Maan
dagavond.
Rustig weer.
In de ochtend op tal van plaat
sen nevel of mist, welke in het
Z. en O. pas laat zal optrek
ken. Aanv. hier en daar een
buitje, later droog met wissel,
bewolking. Mees zwakke wind,
overwegend uit N.-richtingen.
Iets kouder.
VRIJE
Vernchynt dagelijks
4e Jaargang No. 969
Drukker^ N.V, Firma P. J. van de San de Terne 11 zen Abonnementsprijs 3,25 per kwart*-, S
Advertentieprijs!
per mm 10 ct.; minimaal
per advertentie f l.UO»
Inzending advertent!**
tot des namiddags 4 uwe
Rubriek kl. adverteatUsi
5 regels 60 ct.; iedere
regel meer 12 cent. Ver
melding: Brieven eader
nr. Bureau ran dit Blek"
10 cent meer.
Officieel wordt medegedeeld:
De Nederlandse Regering heeft een uitvoerige en diepgaande
studie gemaakt van het door Minister Stikker gedaan verslag
van de door hem in Indonesië gevoerde besprekingen. Het kabinet
is daarbij tot de conclusie gekomen, dat er wellicht nog mogelijk
heden zijn om op de grondslag van de gedragslijn welke door de
Regering is vastgesteld, op korte termijn de geschilpunten tussen
^de Regering van het Koninkrijk en de Regering van de Republiek
langs de weg der onderhandelingen op te lossen. Derhalve heeft
het kabinet de Minister van Overzeese Gebiedsdelen Mr. J. M. A.
Sassen, de Minister van Buitenlandse Zaken Mr. D. Stikker en
de gedelegeerde van het opperbestuur L. Neher aangewezen als
delegatie, teneinde in Indonesië besprekingen te voeren zowel met
de Regering van de Repbliek, als met de federalistische nationalis
ten voor het tot stand brengen van een definitieve oplossing.
De delegatie zal worden bijge
staan door enige vooraanstaande
leden der Staten-Generaal als
waarnemers, en enige deskundi
gen uit Nederland, terwijl in In
donesië in overleg met de hoge
vertegenwoordigers van de Kroon
zodanige andere deskundigen kun
nen worden toegevoegd als nodig
zal blijken. Deze delegatie zal
zeer binnenkort vertrekken. Nu
de federalistische nationalisten
op uitnodiging der Nederlandse
Regering enige maanden geleden
naar Den Haag zijn gekomen voor
het voeren van overleg dat tot
verheugende resultaten leidde,
meert de delegatie dat het dit
maal op haar weg ligt, hen nu in
Indonesië te gaan ontmoeten.
Nadere bijzonderheden over
de reis dor Ministers naar
Indonesië.
Op desbetreffende vragen ver
namen we nog de volgende bijzon
derheden rond de reis van de Ne
derlandse delegatie naar Indonesië
van de woordvoerder van het De
partement van Overzeese Gebieds
delen: Tijdens de afwezigheid van
de Ministers zal Dr. Drees optre
den als waarnemend Minister van
Overzeese Gebiedsdelen.
De Commissie van goede dien
sten zal eerst in een later stadium
worden ingeschakeld. De onder
handelingen zullen dus eerst
rechtstreeks worden gevoerd zo
wel met de Federalistische Natio
nalistische als met de Republi
keinse regering. Wanneer deze
onderhandelingen tot resultaat
zullen hebben geleid, zal de Com
missie van goede diensten in de
onderhandelingen worden betrok
ken.
Op onze vraag hoelang de de
legatie in Indonesië zal vertoeven,
werd geantwoord, dat het verblijf
slechts enkele weken zal duren.
De namen van de Kamerleden,
die enige dagen later zullen ver
trekken, kon de woordvoerder ons
nog niet mededelen.
Van andere doorgaans welinge
lichte zijde, hoorden wij echter ais
zeer waarschijnlijk de volgende
leden noemen: Prof. Romme, Tila-
nus, Prof. Molenaar, Jhr. Van der
Goes van Naters en Meijerink.
De K.N.A.C. verneemt, dat alle
rationaliteitsbewijzen voor motor
rijtuigen, welke een datum ma
gen van vóór 15 December 1947
met 1 Januari a.s. hun geldigheid
zuilen verliezen en dus niet meer
gebruikt kunnen worden bij terug
keer uit het buitenland om als
bewijs te dienen, dat het motor-
lijtuig op regelmatige wijze hier
te lande is ingevoerd
Het gevolg hiervan zal zijn, dat
de ambtenaren van het grens-
kantoor, waarlangs men ons land
weer binnenkomt de volle zeker
heid van de voor het motorvoer
tuig verschuldigde rechten zullen
vorderen, indien men niet in het
bezit is van een nieuw nationali-
teitsbewijs.
Teneinde dit te voorkomen zul
len zij, die nog in het bezit zijn
van een nationaliteitsbewys, dat
1 Januari a.s. zijn geldigheid ver
liest, zich onmiddellijk moeten
wenden tot de inspecteur der in
voerrechten en accijnzen van hun
woonplaats, teneinde alsnog in het
bezit te komen van een nationali-
teitsbewijs van het nieuwe model.
Troepen bezetten haveninstal-
ties van Duinkerken.
De Franse troepen hebben Za
terdag alle haveninstallaties van
Duinkerken, waar de havenarbei
ders zich sedert Woensdag had
den versckanst achter barricaden,
bezet.
Men gelooft, dat de stakers
hun barricades in de nacht hen-
ben verlaten. Er worden geen*
incidenten gemeld, maar er zijn
enige arrestaties verricht.
Het Franse persbureau A.F.P.
meldde, dat de troepen Zaterdag
morgen vroeg begonnen met bet
neerhalen van de eerste barrica
des van de „stalen muur".
Jeeps en motoren patrouilleerden
door de straten van de stad. In
de nacht van Vrijdag op Zaterdag
In een communiqué van de
Dienst voor Legercontacten wordt
gezegd, dat volgers T.N.I.-leider
van de operaties in het gebied ten
Westen van Bandoeblatang de
poging om de communisten onder
aanvoering van Siarifoeddin, te
DjOkosoejono daar te omsingelen,
is mislukt.
Vrijdagavond omstreeks 8 uur is
de 16-jarige Annie Rolle, helpster
aan de neutrale kleuterschool te
Bakhuizen, door haar vriend, de#
15-jarige scholier M. B., op een
plek buiten de stad aan de oever
van het IJsselmeer met een dolk
mes van het leven beroofd. Uit de
settle op het lijk. Zondagmorgen
door Dr. Hulst uit Leiden ver
richt, is komen vast te staan, dat
er geen sprake kan zijn van een
zedendelic. De politie ter plaatse,
die eerst Zondagavond een sum
mier communiqué over deze af
schuwelijke moord, die in Enkhui-
zen grote opschudding heeft ver
wekt, verstrekte, onderzoekt wat
de motieven van de dader, die
zich Zaterdagmiddag vrijwillig
meldde en heeft bekend, zijn ge
weest. Het meisje, dat Vrijdag
avond niet, zoals zij thuis vertel
de, naar de gymnastiekclub ging,
is mef haar vriend, een leerling
van de Rijks H. B. S., met wie zij
voorheen in dezelfde klas had ge
zeten en sinds twee jaar bevriend
was, gaan wandelen buiten de
stad. Hoe de jongeman, byna een
kind nog, zijn afschuwwekkende
daad heeft gepleegd, is nog niet
precies tot klaarheid gebracht.
Reeds Vrijdagavond, toen het
meisje om half elf nog niet in het
ouderlijk huis was teruggekeerd,
werd de politie gewaarschuwd, die
terstond op onderzoek toog. En
kele leerlingen der hoogste klasse
van de H. B. S. gingen Zaterdag
middag na schooltijd ook aan het
speuren en vonden bijna gelijkt-
dig met de politie-ambtenaren het
lichaam van het meisje.
De communisten zijn er in ge
slaagd door te breken in bet ge
bied ten Zuifien van Koendoeran
(ten N.W. van Barfdoeblatoeng).
Het communiqué meldt voorts,
dat de chef van de generale staf
van de territoriale troepen der
Republiek aan de militaire com
mandant van Patih heeft medege
deeld, dat de communisten het
voornemen hebben de politiek van
de verschroeide aarde toe te pas
sen in de omgeving van Tjepoe,
waartoe een aantal arbeiders
werd geconcentreerd bij het olie
reservoir te Patjol, ten Zuiden
van Bodjonegoro. De comman
dant van de T.N.I. te Bodjonegro
meldde op 17 November aan
Djogja, dat de reisgelegenheid
tussen Bodjonegoro en Tjepoe en
Solo verbroken is.
De Dienst voor Legercontacten
citeert tenslotte een bericht van
de Republikeinse regering van 18
November j.l., waarin gezegd
wordt, dat Alimin in arrest is ge
steld en dat het onderzoek In zijn
zaak gaande is.
GRAANINVOER EN BELGIË
WEER VIA DE PARTICULIERE
HANDEL.
Naar van de zijde van het Bel
gische Ministerie van Economische
Zaken wordt medegedeeld, zal met
Ingang van 1 December de invoer
van andere graansoorten dan
tarwe, opnieuw aan de particuliere
handel worden overgelaten. Voor
invoer van genoemde graansoor
ten is echter een aangifte-vergun
ning nodig.
De economische missies in het
buitenland zullen in principe na
1 December bedoelde granen niet
meer in België invoeren. Indien de
particuliere inyoer evenwel niet in
voldoende mafe zou geschieden of
indien de importeurs op prijsstij
gingen zouden speculeren, zou de
Regering op haar beslissing moe
ten terugkomen en de voor de
Belgische markt benodigde hoe
veelheden opnieuw door de econo
mische missies moeten laten in-
waren nieuwe versterkingen van
de regering aangekomen, waar
door het totaal aantal manschap
pen werd gebracht op 3000, o.m.
voorzien van lichte tanks.
De havenarbeiders een aan
tal van de 1500, die te Duinker
ken staken voor hogere lonen
hadden hun „fert" gebouwd bin
nen een met stalen muren om
geven terrein, dat door de Duit
sers was aangelegd om Duinker
ken tegen een aanval van zee uit
te beschermen.
Zij trokken er in, toen het C.
G. T. (het onder communistische
leiding staande Algemeen Vak
verbond) op Woensdagavond
mededeelde, dat het besloten had
een algemene havenstaking van
onbeperkte duur in geheei Frank
rijk, te beginnen op heden (Maan-N
dag), uit te roepen.
Het Algemene Vakverbond (C.
G. T.) heeft Zaterdag een alge
mene staldng te Duinkerken uit
geroepen, welke heden zal begin
nen als protest tegen het verdrij
ven van de stakers uit hun .„sta
kingshoofdkwartier" door de troe
pen, Zaterdagmorgen vroeg. Ver
scheidene honderden stakers wer
den uit hun geïmproviseerde
hoofdkwartier, gebouwd van vaten
en pakkisten, verdreven. In de
nacht zouden zij hun barricades
hebben verlaten.
Alles was rustig in de stad,
Meer dan 2000 arbeiders zijn niet
aan het werk. 500 metaalarbei
ders, die Vrijdag de fabrieken in
het havengebied, niet konden be
reiken, zijn thans weer aan het
werk, onder bescherming van de
troepen.
De havenarbeiders te Marseille
hebben Zondag besloten voor on
bepaalde duur in staking te gaan,
indien geen overeenkomst mocht
worden bereikt tussen het ver-
Voorzichtig optimisme in
Amerika.
Het bezoek van Minister Stik
ker aan Indonesië heeft een
stemming van voorzichtig opti
misme oo het Amerikaanse de
partement van Buitenlandse Za
ken teweeggebracht, autoriteiten
schijnen thans iets hoopvoller ge
stemd omtrent een vreedzame op
lossing dan een maand geleden,
aldus meldt Aneta's correspon
dent te Washington. Ofschoon
berichten over de besprekingen
nog zeer schaars zijn is men in
kringen van het State-depart-
ment van mening, dat het bezoek
gunstig was voor het verhelderen
van de sfeer en er toe bijdroeg
betere psychologische voorwaar
den voor een overeenkomst te
scheppen.'Het nieuws, dat de Ne
derlandse regering thans voorbe
reidingen treft voor verdere di
recte onderhandelingen met de
inzake het
HANDELSVERKEER MET
DUITSLAND.
Het Belgische blad ,,Le Peuple"
meldt, dat tijdens de besprekingen
van Zaterdagmiddag in het Minis
terie van Buitenlandse Zaken te
Brussel tussen vertegenwoordi
gers van de dubbele zone van
Duitsland en de Nederlandse en
Belgische afgevaardigden „een be
vredigende overeenkomst" is ge
sloten betreffende het Duitse han
delsverkeer via de havens van de
Benelux. Het verdrag heeft voor
al betrekking op de inschakeling
van de Nederlandse en Belgische
vloot in het handelsverkeer tus
sen de Du:'se havens en van de
Dnitse vloot voor het verkeer van
Duitsland naar de havens van de
Benelux, aldus het blad.
Het blad voegt er aan toe dat
de financiële kwesties in beginsel
geregeld zijn. De noodzakelijke
deviezen zullen ter beschikking
worden gesteld van de bevoegde
autoriteiten en waarschijnlijk af
genomen worden van de door het
plan-Marshall verschafte gelden.
De Nederlandse delegatie stond
onder leiding van de Directeur
Generaal van Scheepvaart; de Bel
gische werd geleid door Devos
Directeur-Generaal van Scheep
vaart, en Charbonnier, Directeur
van binnenlandse scheepvaart.
De reders van de Rijnscheep
vaart waren eveneens vertegen
woordigd.
bond van havenarbeiders, de
werkgevers en de Franse rege
ring. De algemene staking-, die
door de bond voor heden was af
gekondigd, werd Zaterdagavond
opgeschort in afwachting van het
resultaat van onderhandelingen
en de Woensdag te houden verga
dering van de uitvoerende raad
van het verbond.
In Duinkerken stemden Zondag
800 havenarbeiders voor hervat
ting- van het werk op Maandag.
Dc secretaris van het plaatselijke
vakverbond te Duinkerken en een
lid van de stakingscommissie wer
den gearresteerd, omdat zij de
vrijheid van arbeid zouden hebber,
belemmerd.
Paul Henri Spaak, die Zaterdag
de opdracht tot vorming van een
nieuwe Belgische Regering heeft
aanvaard, heeft Zondagmorgen
besprekingen gevoerd met acht
Ministers van het afgetreden Ka
binet.
Spaak verklaarde gisteren, dat
hij tegen hedenmiddag met de sa
menstelling van het nieuwe Kabi
net gereed hoopte te zijn. Hij ont
hulde, dat de nieuwe Minister van
Justitie gekozen zou worden uit
de C. V. P. Verder zou de enige
andere wijziging bestaan uit het
heengaan van Moens de Fernig,
Minister van Voedselvoorziening
en het Plan-Marshall. Zijn taak
zou verdeeld worden onder de an
dere Ministers. De nieuwe Rege
ling zou een speciale afdeling
krijgen voor de bestrijding van dc
werkloosheid. De Kamer van Af
gevaardigden zou Woensdag en
de Senaat Donderdag bijeenko
men. Tot besluit verklaarde
Spaak: „In tegenstelling tot mijn
vorige plannen, zal ik deze week
niet naar Parijs gaan, doch mis
schien de week daarop met bet
oog op de sluiting van de Assem-
blée".
De Prins-Regent heeft Zater
dagmorgen zijn besprekingen
voortgezet en achtereenvolgens
dc heren Eyskens, Minister van
Financiën, Merlot, Minister van
Begroting, Wigny, Minister van
Kolonie; Devèze, Minister van
Staat, Duvieusart, Minister van
Economische Zakéh en Vermeylen,
Minister van Binnenlandse Zaken,
ontvangen.
Van gezaghebbende zijde wordt
vernomen, dat Spaak Vrijdag ge
weigerd heeft een nieuwe regering
te vormen naar het voorbeeld van
de oude. Men gelooft evenwel,
dat de politieke leider Socialis
ten, Katholieken en Liberalen
er bij de Regent op hebben aan
gedrongen Spaak van mening te
doen veranderen.
Republiek zonder bemiddeling
van de commissie voor goede
d-en.sten werd te Washington met
belangstelling ontvangen.
Autoriteiten op genoemd depar
tement zijn van mening, dat de
Verenigde Staten slechts belang
hebben bij het bereiken van een
uiteindelijke regeling van het con
flict tussen Nederland en de Re
publiek, doch niet bij de wijze,
waarop een dergelijke oplossing
tot stand zou komen, behalve dat
dit een vreedzame wijze zou moe
ten zijn. Indien beide partijen de
voorkeur geven aan directe on
derhandelingen boven bemidde
ling der C.G.D., dan, vindt men
dit in Wash'ngton „zoveel te
beter".
Men dealde aan de correspon
dent van Aneta mede, dat men
het niet juist achtte, indien men
zou pogen bij het verlenen van
„good offices" de voorkeur te ge
ven aan de rol van „good offi
cers" in de methoden en initiatie
ven van de partijen in het con
flict, indien deze laatste hetzelfde
doel kunnen bereiken. Het is ech
ter duidelijk, dat, indien directe
onderhandelingen geen succes
zouden opleveren, zeer weinigen
als er al iemand zou zijn zich
zouden uitspreken voor een mo
gelijke hernieuwde Nederlandse
politionele actie of deze als on
vermijdelijk zou aanvaarden. In
tegendeel, men is in Washington,
van oordeel, dat thans, met het
oog op de crisis in China, de
noodzaak van een vreedzame op
lossing van het Indonesische pro-
I bleem meer dan ooit dringt. Velen
zin van mening, dat, indien de
I communisten in China in deze
richting zouden oprukken, dit een
onrust in andere delen van Azië
teweeg zou kunnen brengen en
dat dit de moeilijkheden in Indo
nesië zou kunnen verhogen.
Daarom en om andere redenen
hoopt men in Amerikaanse krin
gen, dat de onderhandelingen zo
spoedig mogelijk zullen worden
voortgezet, teneinde tot een
vreedzame eindoplossing te ko
men, voordat het voortduren van
de crisis in China de communis
ten in Indonesië zou kunnen aan
moedigen pogingen te onderne
men nieuwe hindernissen aan een
dergelijke overeenkomst in de
weg te leggen.
Naar wordt gemeld zijn de Chi
nese regeringstroepenZaterdag
begonnen met „zuiveringsopera
ties" in het gebied tussen Peiping
on Tientsin, teneinde de verbin
dingen met de Noordelijke mijn-
gebieden, die van vitaal belang
zijn, open te houden.
Aanzienlijke activiteit der on
der communistische leiding staan
de legers wordt gemeld ten Oos
ten van Toer.gtsjou (ongeveer 36
km ten Oosten van Peiping) en
te Kaoliyang, nabij de grote muur.
ongeveer 100 km ten N.-O.
China dringt aan op onmid
dellijke militaire hulp.
Een speciale missie, die juist
uit China is teruggekeerd, heeft
aan de toewijzingscommissie van
de Amerikaanse Senaat rapport
uitgebracht. Volgens dit rapport
heeft Sjang Kai Sjek verklaard,
dat China aan de communisten
ten prooi zal vallen als de V. S.
geen „onmiddellijke en royale"
militaire hulp boden en geen ie-
ning verstrekten voor de stabilisa-
t!e van de valuta. Hulpverlening
bij stukjes en brokjes kon niet
meer baten. Het was nu alles of
niets.
De missie stond onder leiding
van de vroegere democratische
senator Worth Clark.
Volgens het pro-Zionistische
blad Palestina Post zijn de Engel
sen „tamelijk ver gevorderd met
voorbereidingen voor het aanho
ren van aardolie, die naar zij me
nen, in cfè Negev aanwezig moet
zijn". Dit zou bij recente militaire
operaties in dit gebied gebleken
zjjn. De diplomatieke correspon
dent van de Palestina Post schrijft
,,dat onlangs ontvangen berichten
uit Londen er toe bijdroegen om
dc veronderstelling te bevestigen,
dat Engeland zijn oog op de Ne-
gev-olie had gevestigd en niet
licht zijn vooruitzichten aan de
Joden zou prijsgeven".