Regeringscrisis in België? Geconsecreerde aanvallen der Regerings- troepen leiden tot nieuwe successen DE TOESTAND IN BERLIJN VRIJDAG 19 NOVEMBER 1948. Communist geweerd Nederlandse Raad der Europese beweging geïnstalleerd De politieke toestand in Japan Verklarlng van Robertson De luchtbrug Britse Dakota in Sowjet-zöne neergestort De staking in de V.S. De mfjnwerkersstakir in Frankrijk Communiqué dienst legercontacten De baby van Prinses Elisabeth Mondschau vraagt inlijving bij België Frankeitog by Abonnement: Terneuzen WEERSERWACHTING medegedeeld do°r het K.N.M.I. te De Bilt, geldig tot Vrijdag avond. Zwaar bewolkt. Zwaar bewolkt met geleidelijk optrekken van de plaatselijk aanwezige mist. Nu en dan enige lichte regen of motregen. Toen. wind uit richt, tussen Z.-West en Zuid Weinig ver andering in temperatuur. 4e Jaargang No- 967 Advertentleprfla 73 per mm 10 ct.minimnBP per advertentie 1.WH Inzending advertenties tot des namiddags 4 uur Rubriek kl. advertsjnttsai 5 regels 60 ct.; ieder* regel meer 12 cant. Ver melding: Brieves oader ar. Bureau ran S.U üi&-- 10 cent meer. Venchynt Drukkerij N.Vr Firma P- J. van de San de Terneuzen Abonnementsprijs 3,25 per kwartaal- Volgens de laatste berichten van Reuter uit Nanking verenig den 300.000 communisten zich ten Noord-Westen van Hsoetjou voor een. nieuwe aanval, nadat de regeringstroepen volgens militaire waarnemers blijkbaar de Ooste lijke vleugel van de door de com munistische strijdkrachten om deze vesting heen gelegen tang hadden verslagen. Alle vliegtuigen, treinen en schepen, die uit Nanking en Sjanghai te Kanton aankomen, zijn geheel bezet door rijke Chi nese evacuée's. Bij Paoting, de Westelijke hoek van de „zak" in Oost Hopei, pas sen de regeringstroepen een gue- rilla-tactiek toe. Volgens eerdere berichten zou den de regeringstroepen hun ver dedigingslinie bij Tongsjan, ten Noord-Oosten van Tientsin, aan het inkorten zijn en voorbereidin gen treffen voor evacuatie van Sjanghaikwan, een toegangspoort naar Oost-Hopei. Volgens de Chinese regering hebben de troepen van Tsjang Kai Sjek „opnieuw een overwinning" behaald in de slag ten Zuiden van Hsoetsjou. Meer dan 20.000 man der onder communistische leiding vechtende strijdkrachten zouden vernietigd zijn door geconcen treerde aanvallen der lucht- en landstrijdkrachten der centrale Chinese regering. Reuter voegt er aan toe, dat deze berichten de autoriteiten te Nanking moed hebben doen vatten, maar dat „buitenlandse waarnemers twijfel aan de dag blijven leggen". Ervaren buitenlandse waar nemers gaven te kennen, dat be weringen aangaande een eindover winning" prematuur zijn. Zij ga ven toe, dat de volgende vier en twintig uur beslissend zouden kunnen zijn. De Belgische senaatscommissie voor landsverdediging heeft de begroting behandeld. de aanvang van de vergade ring wenste senator Nothomb te weten of de communistische com missieleden accoord gingen met de verklaring van hun partij, vol gens v/elke de communisten bij een eventueel conflict de wapenen niet tegen de Sovjet-Unie zullen cpnimen. Van communistische zijde werd hierop geantwoord, dat dé «ommunisten de wapenen niet wensen op te nemen tegen Sovjet- Rusland wanneer het een door het Westen begonnen agressie oorlog zou betreffen. Hierna moest gestemd worden over de vernieuwing van, het com missiebureau. Met 11 tegen 6 stemmen werd de liberale senator Taek tot secretaris gekozen in de plaats van de communist Levecq. De begroting van landsverdedi ging werd met algemene stem men, minus die van de twee com munistische leden, goedgekeurd. Van regeringszijde worden „vele gevallen van massa-capitu latie" der tegenstanders gemeld. Verder meldt de regering „be langrijke vooruitgang" ten aan zien van de legers der Noordelij ken in het gebied van Soehsien. Op de kust van Noord-Kiangsoe zijn regeringstroepen geland, die naar het Westen zouden doorsto ten langs het Oostelijk gedeelte van de Loenghai-spoorweg. Neg steeds vluchten duizenden personen uit Nanking. Gehele étage's in hotels, die veertien dagen geleden gevlucht waren met gasten, zijn thans verlaten. De vreemdelingen zijn „kalm en onberoerd" Uit Sjanghai wordt gemeld dat enige honderden Ame rikanen hebben aangeboden dienst te doen in een luchtformatie van „Flying Tigers", die gevormd zou moeten worden onder bevel van Generaal-Majoor Claire Chne- nault om de' regeringsstrijdkrach ten bij te staan. In de Woensdagmiddag in de Weeskamer (Binnenhof) gehou den eerste vergadering van de Nederlandse raad der Europese beweging,is deze raad door de voorzitter van het initiatief-comi té, de heer P. A. Kerstens, ge ïnstalleerd. Besloten werd de verkiezing van een uitvoerend comité en leden van de commissie(s) tot een volgende vergadering uit te stel len en het initiatief-comité tijde lijk in functie te laten, teneinde tijd te hebben voor een betere voorbereiding. Het werd wel nodig geacht reeds een presidium van vier per sonen te benoemen, om leiding aan het tijdelijk in functie te hou den initiatief-comité te geven. Op voorstel van dit comité werden hij acclamatie bnoemd tot voorzitter, de heer P. A. Kerstens en tot vice- voorzitters Prof. Mr. R. Kranen burg, voorzitter van de Eerste Kamer der Staten-Generaal, Prof. Dr. H. Brugmans en Mr. J. Meyen. V»lgens een dagbladbericht zou de Japanse Minister-President Yosjida, er bij de leden van zijn partij op aangedrongen hebben, Generaal MacArthur en hem te vertrouwen doch „zich niet te laten misleiden door buitenlandse telegrammen of verklaringen van Generaal Courtney Whitney, de leider van het afdelingsbestuur van het Geallieerde hoofdkwartier. Verder verklaarde Yosjida, dat er geen verandering was gekomen in de politiek van de regering, welke gericht was op ontbinding van het parlement na behandeling van de wet op de openbare dien sten, waarbij staking wordt ver- bodén en welk ontwerp door MacArthur wordt gesteund, en aanverwante wetsontwerpen. Amerikaanse waarnemers zijn van mening, dat de verklaring van Yosjida, welke door andere leden van de liberaal-democratische par tij werd ondersteund, door de be zettingsautoriteiten zeker als „tegen de bezetting gericht" be schouwd zal worden. Generaal Whitney, die een vertrouwd advi seur van MacArthur is, heeft van znn vijandige gevoelens jegens Ydsjida, geen geheim gemaakt, Jldus merkt men op. De correspondent van het A. N. P. meldt telefonisch: Binnen de tijd van twee etma len heeft de plaatsvervangende Sowjet-Russische commandant in Berlijn, kolonel Yelisarof, door een verbindingsofficier, majoor Ots- kin, twee wethouders der stad, n.l. Prof. R. Reuter, de leider van de afdeling verkeer en gemeentebe drijven, en Gustaf Klingelhoefer, de leider van de afdeling econo mische zaken, op staande voet laten ontslaan. Zowel de Amerikaanse com mandant, kolonel Howley, als het Britse militaire bestuur hebben de verordeningen van Yelisarof onwettig verklaard. De fractie der sociaal-democratische partij heeft aangekondigd de aangelegenheid heden in de vergadering van de gemeenteraad ter sprake te zullen brengen. Als opvolgers der ontslagen wethouders heeft de Sowjet-Rus- sische stadscommandant benoemd Ir. Schliake, die partijloos is, doch onder de invloed der S.E.D. zou staan, en Dusiska, een lid der S.E.D. Zowel Reuter als Klingelhoefer hebben reeds enkele dagen gele den een gedeelte van hun kantoor- inventaris overgebracht naar ge bouwen in de Britse sector, voor welke maatregel als motief werd opgegeven, dat van de bewoners der Westelijke sectoren niet ver langd kon worden, dat zij zich naar de Oostelijke sectoren be geven. Prof. Reuter heeft alle ambte naren van zijn afdeling gisteren opgeroepen deel te nemen aan een bespreking in zijn nieuwe kanto ren, waar hij nieuwe maatregelen zou aankondigen. In kringen der burgerlijke par tijen houdt men ernstig rekening met de mogelijkheid, dat ook de overige wethouders, voorzover zij tot de niet-communistische par tijen behoren, zullen worden ont slagen. De Sowjet-Russische stadscom mandant heeft van wethouder Dr. Haas. de leider van de afdeling financiën, de uitlevering verlangd van alle bescheiden over de even tuele invoering van de West-mark als uitsluitend geldig betalings middel in de Westelijke sectoren. Aangezien het Amerikaanse mili- De Britse militaire gouverneur in Duitsland, Generaal Robertson, heeft op een persconferentie ver klaard, dat het Uizonale bestuur „ernstig en dringend aandacht zou moeen wijden" aan 't achter houden van voorraden door Duit sers. Het stond te bezier. of deze winter en het komende voorjaar de voedselrantsoenen volledig zouden kunnen worden verstrekt, te oordelen naar de huidige inza melingen van Duitse instanties. Het zou nodig zijn „krachtige maatregelen te nemen" om de economische euvelen te bestrijden, die een economie dreigden te ont wrichten, welke zich aan het her stellen was door verhoogde pro ductie van de steenkoolindustrie, E.R.P.-steun en de valutahervor ming. taire bestuur Dr. Haas uitdrukke lijk heeft verboden aan dit bevel gevolg te geven, neemt men aan, dat ook Dr. Haas door de Sowjet- Russische stadscommandant zal worden ontslagen. De haast, waarmede de Sowjets aan de inrichting van een nieuwe telefooncentrale in Lichtenberg (Oost-Berlijji) werken, geeft aan leiding tot de vrees, dat zij van plan zijn onmiddellijk na de vol tooiing van deze centrale de tele foonverbindingen tussen de Wes telijke sectoren en de Westelijke zones te onderbreken. Dat zou be tekenen, dat Berlijn ook de moge lijkheid om met het buitenland te telefoneren zou worden ontnomen. De eerste vier Britse en Ame rikaanse Dakota's zijn gisteren middag op het nieuwe vliegveld te Tegel in de Franse sector van Eerlijn aangekomen. Met het aan leggen van dit derde grote vlieg veld te Berlijn, dat voor de lucht brug wordt gebruikt, werd in Augustus j.l. begonnen. Van nu af zullen negentig'vliegtuigen een onafgebroken 24-uur dienst on derhouden. De toegangen tot het vliegveld Tegel zijn de beste van de vliegvelden der Westelijke Ge allieerden te Berlijn. Gisterenmorgen vroeg stelde de Sovjet-Russische chef van het Berlijnse luchtveiligheidscentrum zijn Britse collega er van in keu ris, dat bij Schoenberg, juist binnen de grens van de Sovjet zone, een Britse Dakota was neer gestort. De Britse autoriteiten te Ber lijn zouden de Sovjets om toe stemming verzoeken het terrein van de ramp door een Britse groep te laten bezoeken. Dit is het tweede vliegtuig van de luchtbrug, dat in de Sovjetzone is neergestort. In September ver ongelukte een Amerikaanse Da kota bij Kassei. Tegen de middag werd door de R.A.F. bekend gemaakt, dat, naar van Sovjet-Russische zijde verno men was, de piloot van het vlieg tuig was omgekomen en de twee andere leden van de bemanning ernstig waren gewond en in een Duits ziekenhuis in de Sovjetzone opgenomen. Het vliegtuig was uitgebrand. Functionnarissen vak het plan- Marshall schatten, dat ongeveer 140.000 ton herstelgoederen, be stemd voor Europa, zich aan de havens aan de Amerikaanse Oost kust hebben opgestapeld als ge volg van de staking van haven arbeiders. Per dag werden 20.000 ton goederen naar de door de sta king aangetaste Noord-Atlanti sche havens vervoerd, waar alle ladingen, met uitzondering van steenkool en graan, opgehouden werden. De staking had tot dus ver geen nadelige gevolgen voor de 16 Marshall-landen,, doch uit het stijgend aantal verzoeken van Europese landen „bleek dat som mige zich zorgen maakten". De Belgische Minister van Ju stitie, Paul Henri Stuye, heeft Donderdagavond zijn ontslag in gediend na een lang debat in de Kanier van Afgevaardigden over de wijziging van het vonnis van twee Belgen, die wegens oorlogs misdaden ter dood waren ver oordeeld- Onmiddellijk daarna heeft Pre mier Paul Henri Spaak de Ka mer medegedeeld, d,at hij overleg zou plegen met zijn Kabinet, ,.dat hoogstwaarschijnlijk ontslag zou vragen." Heden zal hef Kabinet in spoed vergadering' bijeenkomen. Naar gisteravond in de wandel gangen van het Parlement werd vernomen, acht men het waar schijnlijk, dat dte huidige crisis niet tot een ontbinding van het Parlement zal leiden. Dit zou na melijk automatisch nieuwe ver kiezingen meebrengen. Aangezien deze, op grond van de wettelijk vastgestelde termijn, eerst na ten minste 40 dagen zouden worden gehouden, zou het land gedurende deze periode zonder Regering zijn, een toestand, die men bij de hui dige politieke verwikkelingen od gewenst acht. Wèl wordt het waarschijnlijk ge acht, dat Spaak van deze crisis gebruik zal maken om de samen stelling van zijn Kabinet te her zien. De publieke tribune van de Bel gische Kamer van Volksvertegen woordigers was gistermiddag tot de nok toe bezet, toen het socia listisch Kamerlid Collard de Mi nister van Justitie Struye interpel leerde over diens beleid betreffen de de berechting van, politieke de linquenten en met name de wijzi ging van de tegen de Rexistische verraders Boveroulle en Surin uitgesproken doodstraf in levens lange gevangenisstraf gispte. Voor de hekken van het Parle mentsgebouw hadden vertegen woordigers van vrijwel alle Belgi sche verzetsbewegingen met hun vaandels de wacht betrokken om te protesteren tegen de gratiever lening. Collard (Soc.) vertolkte tijdens zijn interpellatie de verontwaar diging, die bij grote delen van de Belgische bevolking, en in het bij zonder bij degenen, die deel heb ben uitgemaakt van de onder grondse organisaties, is gewekt door het beleid van de Katholieke Minister van Justitie inzake de berechting der politieke delinquen ten. „Wanneer misdadigers als Eoveroulle en Surin, die in de Bo- rinage talrijke moorden op hun geweten hebben, begenadigd wor den," aldus spreker, „staat de weg open om gratie te verlenen aan alle ter dood veroordeelden, die nog op voltrekking van het dood vonnis wachten." Minister Struye, wees er in zijn antwoord op, dat sedert de bevrij ding- aan 232 Belgische politieke misdadigers het doodvonnis vol trokken is, waarvan 107 tijdens zijn bewind. Spreker onderstreep te, dat in Nederland slechts 22 en in Luxemburg 5 doodvonnis sen ten uitvoer zijn gelegd. De Minister zeide van oordeel tr zijn, dat „de dorst" thans ge lest is en hij acht de voltrekking van meer doodvonnissen niet in het belang van het land. Spreker verklaarde een wetsontwerp te zullen indienen op grond waarvan de terdoodveroordeelden, bij wij ziging van hun straf in levens lang, niet langer zullen profiteren van de wet-Le Jeune, die er in voorziet, dat degenen, die na gra tieverlening tot levenslang wor den veroordeeld, practisch na tien jaar vrij zouden komen. De Belgische Premier Spaak, die voor dit debat speciaal uit Parijs was overgekomen, brak een lans voor zijn Minister. „De leden der Regering volgen een algemene po litiek betreffende toepassing der gratie-regeling en Minister Struye heeft deze vertolkt," aldus Spaak „Struye heeft een grote verant woordelijkheid op zich durven ne men met het nemen van beslissin gen over de voltrekking van, dood vonnissen en de Regering schaart zich achter hem. Tussen het uit spreken van een doodvonnis en de beslissing of het vonnis werkelijk zal worden voltrokken, bestaat een groot verschil en de Minister van Justitie, die deze beslissingen moet nemen, leeft onder een bijna ondragelijke spanning. Ik veroor deel persoonlijk de doodstraf uit humanitaire overwegingen en on derschrijf de politiek van Struye volkomen." Spaak verzocht de Kamer ten slotte haar vertrouwen uit' te spreken in het beleid van de Mi nister. Naar het Belgische persbureau „Belga" mededeelt, heeft Struye zich gisteravond, na afloop van het Kamerdebat, niet naar het Koninklijk Paleis begeven. Hij -al hedenavond de Kabinetsraad bij wonen en zo de Regering niet col lectief aftreedt, zal hp zich na dien naar de Prins-Regent bege ven. Na een inderhaast belegde ver gadering van de leden der ver schillende fracties, werden vier moties ingediend. De Socialisten „betreurden" de gratieverlening, de Katholieken spraken hun ver trouwen in de Regering uit, de Li beralen steurden de socialistische motie en dienden bovendien een motie van afkeuring in. De Com munisten dienden enkel een motie van afkeuring in. Nader bericht „Belga": Na afloop van het Kamerdebat kon men gisteravond in de poli tieke en ministeriële kringen vernemen, dat de Regering ver moedelijk heden zal aftreden. Het Franse Algemeen Vakver bond (C.G.T.), dat onder commu nistische leiding staat, is gisteren begonnen met de verdeling van ondersteuningsgelden aan de mijn werkers, die thans zeven weken in staking zijn. De algemene toestand in het mijngebied was Donderdag vrijwel ongewijzigd. Een klein aantal mijn werkers is gisteren naar het werk teruggekeerd. Volgens officiële cijfers waren gisteren weer 86.327 mijnwerkers aan het werk. tegen 85.432 op Woensdag j.l. IXnONESIft. De Dienst voor Legercontacten meldt, dat Nederlandse troepen zich voor korte tijd op Republi keins grondgebied hebben moeten begeven bij de achtervolging van een goedbewapende bende van 60 man, die, uit Republikeins gebied komend, een aanval deed op een Nederlandse veiligheidspatrouille nabij de bestandslijn. De Neder landse patrouille bestond uit 5 man, waarvan er 2 werden ge wond haar jeep werd weggevoerd over de bestandslijn. Toen een an dere Nederlandse patrouille ter plaatse kwam, werd de bende teruggeslagen! waartoe de Neder landse troepen zich gedurende korte tijd op Republikeins gebied moesten begeven. Volgens een gisteren uitgegeven communiqué van Buckingham- Palace maakt Prinses Elisabeth het .goed, alsook de kleine Prins, die „een gezonde baby" is. Overigens hebben bezoekers van het paleis, die in de buurt van de kinderkamer waren ge weest, reeds verklaard, dat het Prinsje blijkbaar „een goed stel longen" heeft. In een te Malmedy verschijnend blad Is de t©kht gepubliceerd van een memorandum, dat op 20 Maart j.l. aan de leden van de Belgische senaatscommissie voor buitenlandse zaken tijdens een be zoek aan Mondschau door het „pro-Belgische comité" werd over handigd. Namens de bevolking eist dit comité dat de gebieden, die 133 jaar geleden ingevolge een scheidsrechterlijke beslissing bij Pruisen werden gevoegd, opnieuw bij België worden ingelijfd. Indien de inlijving van Mond schau bij België van rechtswege niet mogelijk mocht blijken, stel- leji de ondertekenaars van het memorandum een geheime volks raadpleging voor.

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1948 | | pagina 1