Veldmaarschalk Montgomery in Nederland
DE SITUATIE IN CHINA
De economische situatie in West-Duitsland
De Politieke Commissie
Minister Stikker
WOENSDAG 10 NOVEMBER 1948.
Bemiddelingspoging
van Lie
De toestand in de
Republiek
In de Noordelijke buitenwijken van Sjanghai zijn
relletjes uitgebroken
Aanslag op Nahas Pasja
Handel in Thee
Definitieve uitslag Franse
verkiezingen
Het Noord-Atlantische
Veiligheidspact
der Verenigde Naties
spreekt berichten over afbreken onderhandelingen tegen
Frankerlng bQ Abonnement: Terneuzon
WEE ES V ERWACMTLNG
■aedegedeeld door bet K.N.M.I.
ts De Bilt, geldig tot Woens
dagavond.
Meer wind.
In het Zuiden van het land op
vele plaatsen mist. Overigens
half tot zwaar bewolkt, maar
bijna overal droog weer. Meest
matige Zuid-Westelijke wind.
Iets hogere temperatuur, voor
al in het Noorden van het land.
ZEEUW
4e Jaargang No. 959-
Verschijnt dagelijks Drukkerij N.V, Firma P. j. van de Sande Temeuzen
Advertentieprijs s
per mm 10 ct.; minimsint
per advertentie 14%
Inzending advertenties
tot des namiddags 4 uar
Rubriek kl. advertenties:
5 regels 60 ct.; leden
regel meer 12 cent. Ver
melding: Brieven oadee
nr. Bureau van dit
10 cent meer.
Abonnementsprijs 3,2" per kwartaal-
De stoet werd geëscorteerd door
zes marechaussée's op de motor.
Zijn aankomst was niet onopge
merkt gebleven. In Wassenaar
en Den Haag waren de mensen
uit hun huizen gelopen. Waar hij
langs kwam werd hartelijk ge
wuifd en gingen de hoeden af.
Veldmaarschalk Montgomery
neemt zijn intrek in de Britse
ambassade. In Den Haag zal hij
besprekingen voeren met de Mi
nister-President en de Minister
van Oorlog. Vrijdag om 11 uur
vertrekt hij van Valkenburg.
Om 12 uur gisterenmiddag arri
veerde op het marinevliegveld
Valkenburg in een Dakota van de
RAJ., de voorzitter van het
comité van opperbevelhebbers van
de permanente verdedigingsraad
der Wesl-Europese Unie, Veld
maarschalk Lord Montgomery of
Alamein.
Veldmaarschalk Montgomery
was vergezeld door zijn chef-staf
Major-iGeneral R. F K. Belchem
en Lieut. Coltwedie. Hij werd
terwijl de tamboer yan de gewa
pende macht viermaal roffelde,
begroet door de Britse ambas
sadeur in Nederland, Sir Philip
Nichols. Ter begroeting waren
verder nog aanwezig: de chef van
de generale staf Luit.-Generaal
Mr. H. J. Kruis, de chef marine
staf, vice-admiraal Jhr. E. J. van
Holthe, de chef luchtmachtstaf,
Gen.-Majoor C. Giebel, kapitein
ter zee, C. Moolenburgh namens
de Minister-President, Generaal-
Majoor Mr. H. Calmoyer namens
de Minister van Oorlog en de
commandant van het vliegveld
Valkenburg, officier-vlieger eer
ste klasse J. Swaab en Britse
militaire attaché's De Veldmaar
schalk was gekleed in een beige
legerjas met de bekende zwarte
baret.
Begeleid door Vice-Admiraal
Jhr. Van Holthe en de officier-
vlieger Swaab inspecteerde hij de
gewapende macht van matrozen
onder commando van de adelborst
van administratie eerste klas J.
C Repko. De Veldmaarschalk
keek met belangstelling naar de
bedrijvigheid op het vliegveld
waar een aantal „Mitchell-bom-
menwerpers, Seafuries" en „Fire
flies" stond. Hij onderhield zich
rog even met de hogie militaire
autoriteiten en vertrok toen in de
auto van de Britse ambassadeur
naar Den Haag.
Te Parijs verluidde, dat de secre
taris-generaal der V. N„ Trygve
Lie, een „laatste poging" zal on
dernemen om de onderhandelin
gen over de Berlijnse kwestie
over het dode punt heen te hel
pen door middel van een plan ter
oplossing van de kwestie der va
luta in die stad. Dit plan is door
financiële deskundigen van het
V. N.-secretariaat ontworpen.
Lie zou reeds eerder met dit
plan voor de dag helbben willen
komen, doch op advies van som
mige delegaties zou het plan in
fortefeuille zijn gehouden.
Het plan zou tegelijk met op
heffing van de „blokkade" van
Berlijn in werking gesteld kun
nen worden.
INDONESIË.
Een communiqué van de dienst
Legercontacten zegt: Berichten
uit Bantam melden, dat de T.N.I.
ook daar op verschillende punten
tot zuiveringsoperaties tegen op
standelingen moest overgaan.
Uit Djogja wordt bericht, dat
in het belang van de veiligheid
en de defensie de staatsoliebedrjj-
ven en' alle suikerfabrieken onder
militaire controle worden gesteld,
evenals de landbouwondernemin
gen en de staatstextielbedrijven,
die allen sedert 25 October „ge
militariseerd" zijn.
De Republikeinse Minister van
Bevoorrading onthulde in een
radiorede, dat de rijstprijs in de
Republiek gestegen was tot vijf
tig roepiah per liter, waardoor
een paniekstemming onder de be
volking heerste. De regering
heeft maximumprijzen vastge
steld voor de eerste levensmidde
len en voor kleding. Deze zijn
met ingang van 1 November gel
dig voor drie maanden.
Alle toebereidselen zijn ge
troffen, zo meldt Reuter, voor een
algemene staking, die meer dan
tien millioen werkers zou omvat
ten in de Anglo-Amerikaanse
zone van Duitsland. Het betreft
een proteststaking wegens de
duurte. De staking die een et
maal zal duren, valt waarschijn
lijk op a.s. Vrijdag.
William Bullitt, voorstander
van algehele hulp aan Tsjang-
Kai-Sjek, is uit Washington naar
China vertrokken voor een onder
zoek ten behoeve van de Ameri
kaanse congres-commissie ter
controle van de hulp aan het bui
tenland.
Paul Hoffman, administrateur
voor de E.CA. heeft Maandag
verklaard, dat de hulp aan China
volgens het opgestelde plan zou
worden verleend, ondanks de mi
litaire gebeurtenissen. Hij zeide
dit na een bespreking met de
onder-Minister van Buitenlandse
Zaken, Robert Lovett. De versche
ping van rqst, katoen, tarwe,
bloem, kunstmest en petroleum-
producten vond nog steeds voort
gang naar Noord-Centraal- en
Midden-China. Het speciale pro
gram voor het zenden van voedsel
naar Moekden was echter na de
verovering door de tegenstanders
van de centrale regering afgelast.
Generaal Clay, de Amerikaanse
militaire gouverneur voor Duits
land, verklaart in zijn rapport
®Yei" de maand September aan
Washington, dat de vooruitzich
ten voor de winter in de Brits-
Amerikaanse bezettingszones voor
Duitsland over het geheel geno
men bemoedigend zijn. Tenzij er
ongewoon strenge koude intreedt,
zal het huidige hoge niveau der
economische activiteit gehand
haafd kunnen worden, al is er
geen belangrijke vooruitgang te
verwachten, aldus Generaal Clay.
Dank zij, de invoer en de goede
oogsten is de voedselvoorzining
voor de komende winter verze
kerd. De kolenproductie beweegt
zich weer in stijgende lijn en de
steenkoolvoorraad der spoorwe
gen, gasfabrieken en electrische
centrales zijn bevredigend. TCinH
September was de economische
positie van de bizone gunstiger
to» sedert het einde van de oorlog
ket geval is geweest. De in
dustriële productie gaat, nu de
eerste stimulansen van de mone
taire hervorming zijn uitgewerkt
op eigen kracht voor dit. De stij
gingen in de productie van grond
stoffen, kapitaal- en verbruiks-
goederen, die zich de laatste tijd
hebben voorgedaan, houden ge
lijke tred. In het derde kwartaal
▼an 1948 ontvingen de verbruikers
in de bizone meer kolen dan hen
was toegewezen, hiermede profi
terende van het gedeeltelijk weg
vallen van de kolenleveranties
aan de Sovjet-zone en Berlijn.
De productiestijgingen de staal-
productie was grotendeels het
gevolg van de hetere kolenvoor-
ziening.
De leveranties van bruinkool
briketten uit de Sovjetzone, die
thans niet meer worden ontvan
gen, zijn van minder belang dan
de kolen, die als gevolg van de
blokkade van Berlijn niet meer
naar het Oosten kunnen worden
vervoerd. Anderzijds heeft de
blokkade de aanvoer afgesneden
van bepaalde essentiële grond
stoffen, waardoor in het bijzonder
de chemische industrie wordt be
nadeeld.
De algemene industriële produc
tie, aldus vervolgt Generaal Clay
in zijn rapport, is sedert de mone
taire hervorming in Juni j.I met
een derde gestegen. In Septem
ber werden alle na-oorlogse pro
ductierecords gebroken, behalve
in de kolenindustrie, waarvan de
productie bleef staan op ongeveer
82 procent van het niveau van
1936. In vier industrieën, de elec-
triciteitsindustrie, de industrie
van electrisch materiaal, de mijn
bouw excl. de kolenmijnen) en
de rubberindustrie is de produc
tie gestegen tot boven bet voor
oorlogse niveau.
In September is voor het eerst
sedert de monetaire hervorming
de werkloosheid begonnen af te
nemen, aldus het rapport. Einde
September waren er in de Britse
zone 393.600 en in de Amerikaanse
zone 362.500 werklozen, tesamen
4 k 5 procent vormend van het
totale beschikbare aantal arbeids
krachten in de gecombineerde
zones. De werkloosheid is het
grootst onder de hoofdarbeiders
en de ongeschoolde handarbeiders.
Door communisten geleide
troepen hebben een passagiers-
trein te Tsjangpoling aangeval
len, minder dan 40 mijl ten Noord-
Westen ven Nanking. Gemeld
wordt, dat de regeringstroepen
de verdediging rond de sector
Hsoechou-Pengpoe, ongeveer' 220
mijl ten Noord-Westen van Nan
king, versterken.
Roger Latham, hoofd van de
missie der E.C.A. in China, heeft
Maandag medegedeeld, dat Ame
rikaans voedsel een belangrijke
rol zou spelen bij. het herstel van
het distributie-systeem in de grote
steden van China.
Duizenden tonnen tarwebloem
waren reeds uit Amerika onder
weg en in havens aan de Ameri
kaanse Westkust werd nog meer
voedsel geladen.
Voor het einde van de maand
zouden uit Siam eveneens duizen
den tonnen rijst naar Sjanghai,
Nanking en Kanton verscheept
worden. Naar men gelooft, aldus
Reuter, legde hij deze verklaring
aT in een poging om de paniek,
naar aanleiding van de stijging
der voedselschaarste veroorzaakt
door „ongezonde economische
maatregelen en door gebrekkige
ordening".
Bij een dorp aan de Noordelijke
buitenwijken van Sjanghai is bet
is het tot een rel gekomen waar
bij de politie het vuur opende.
Vier personen werden gewond.
Vluchtelingen beroofden het dorp
van voedsel voordat de politie met
pantserauto's ter plaatse was om
de orde te herstellen.
In de afgelopen 24 uur zijn op
drie verschillende plaatsen te
Sjanghai relletjes uitgebroken.
Een honderdtal personen werd
gearresteerd, dodh spoedig weer
vrijgelaten.
Volgens uit Tienstsin ontvangen
berichten verlaten de regerings
troepen Tsjengten, de hoofdstad
van de provincie Jehol. Zij trek
ken Zuidwaarts om zich, naar
men gelooft, te voegen bij de
troepen, die voor de tegenstand
in Noord-China verzameld wor
den. Een lange drom vluch
telingen trekt in een sneeuw
storm uit de stad naar Peiping
om de door communisten geleide
legers te ontgaan.
Maandagavond Is een mislukte
aanslag gedaan op het leven van
Moestafa Nahas Pasja, de leider
van de Egyptische W.A.F.D.-
partij en voormalig minister-pre
sident. Toen Nahas Pasja bij zijn
woning uit zijn auto stapte werd
uit een andere auto, naar men
aanneemt met een stengun, op
hem geschoten. Daarna werden
handgranaten in zijn richting ge
worpen, waarop de auto der aan
vallers verdween.
Nahas Pasja werd niet gewond
doch wel liepen enkele andere
personen verwondingen op.
Dit was de zesde aanslag, die
od Nahas Pasja werd gepleegd.
Het huis van Nahas Pasja werd
onmiddellijk door de polit'e om
singeld, terwijl hooggeplaatste
functionarissen een onderzoek in
stelden en jacht maakten op de
aanvallers. Een aantal Wafdis-
tisch jongeren hield later protest
demonstraties.
Tot nu toe werd de thee, die in
ons land geïmporteerd werd, cen
traal ingekocht. Thans zal de
handel weer bij deze aankopen in
geschakeld worden. Tot opheffing
der distributie zal dit nog niet
direct aanleiding geven, daar,
naar wjj van de zijde van het Mi
nisterie van Landbouw, Visserij
en Voedselvoorziening vernemen,
hiermee gewacht moet worden
tot de theeproductie in Indonesië
is hersteld.
De definitieve uitslag van de
Zondag gehouden verkiezingen
(door de kiesmannen) roor de
Franse Raad van cje Republiek is:
Gaullisten 116 zetels, Socialisten
48, Radicalen 46, Onafhankelijke»
19, Communisten 16, M.R.P. 14,
rechtse Republikeinen 3 en de an
dere partijen 7.
De laatste uitslagen kwamen
b;nnen uit Guadeloupe (twee
Gaullistische zetels) en Guinana
(een Socialistische zetel).
De Raad telt thans 269 zetels.
Er zullen later nog verkiezingen
worden gehouden voor de reste
rende 51 zetels.
De R.P.F. beweert, dat 123
leden van de Raad het Gaullisti
sche program aanhargen
Volgens gewoonlijk betrouwbare
bron ^al de tekst van het voorge
stelde Noord-Atlantische vei5g-
heidspact misschien nog roor
Kerstmis aanstaande op papier
staan. Waarschijnlijk eouden de
diplomaten van de Westelijke mo
gendheden nog voor Kerstmis te
Washington bijeenkomen voor op
stelling van de overeenkomst.
Van Canada wordt niet ver
wacht, dat het belangrijke troe
pencontingenten beschikbaar eal
stellen voor onmiddellijke dienst
overzee.
De Verenigde Staten zouden
bereid zijn reeds voor de onderte
kening van het Atlantisch pact
aan West-Europa militaire steun
te verlenen, zo meldt de corres
pondent van de „Daily Herald" te
Montreal. De eerste wapenleve
ringen, zo schrijft hij, zullen uit
gaan van Canada, dat later Ame
rikaanse uitrustingen hiervoor in
ruil zal ontvangen.
Volgens deze correspondent
overweegt Canada de mogelijk
heid opnieuw troepen naar Euro
pa te zenden.
Gisterenochtend heeft de poli
tieke commissie paragraaf na pa
ragraaf de stemming hervat over
het resolutieontwerp, dat door de
Chinese, Amerikaanse, Franse en
Britse delegatie aan de hand van
de rapporten van de Balkancom-
misise is opgemaakt.
Namens de Joego-Slavische de
legatie verklaarde Bebler, dat zijn
regering geen betrekkingen wenst
aan te knopen met de speciale
commissie, welker mandaatsver
lenging in het ontwerp is voorge
steld. Eens te meer beschuldigde
hij de regering van Athene ervan,
de enige hinderpaal te zijn voor
de beslechting' der geschillen, die
tussen Griekenland en zijn Noor
derburen zijn gerezen.
De afgevaardigde van Wit-Rus-
land, Kysselef, nam de verdedi
ging op van de Albanese en Bul
gaarse regeringen die niet in de
commissie zijn vertegenwoordigd.
Er ontspon zich een discussie
over de legaliteit van de speciale
Balkancommissie tussen Bebler
(Joego-Slavië) en Hodgson (Aus
tralië). Deze legaliteit wordt
door Bebler ontkend. „De speciale
De heer Neher heden naar
Nederland.
De gedelegeerde van het Opper
bestuur, de heer L. Neher, zal
Woensdag naar Nederland ver
trekken voor het voeren van be
sprekingen met de Nederlandse
regering. De heer Neher maakt
deze reis op verzoek van de Ne
derlandse regering.
Het tijdstip, waarop Minister
Stikker zal terugreizen, staat nog
niet vast, doch in elk geval ver
trekt hij niet Woensdag, aange
zien hij lm de eerste plaats de
terugkeer van zijn adviseurs uit
Djokja wenst af te wachten
Deze werden gisteren te Batavia
terugverwacht, doch misten het
vliegtuig, dat hen kwam halen,
omdat de piloot wegens weersom
standigheden Djokja eerder ver
laten moest dan hij van plan was
en de adviseurs hun besprekingen
op dat ogenblik nog niet hadden
beëindigd. (9
Minister Stikker deelde aan
Aneta mede, dat zijn vertrek met
onbepaalde tijd kon worden uit
gesteld, aangezien zijn verplich
tingen als Minister van Buiten
landse Zaken zijn aanwezigheid in
Den Haag op korte termijn nood
zakelijk maken.
Minister Stikker sprak de be
richten tegen, volgens welke alle
besprekingen zouden zün afge
broken.
-23 Communistische afgevaar
digden hebben gisteren de zitting
van de Belgische Ramer van Af
gevaardigden verlaten uit protest
tegen de nederlaag van hun can-
didaat Dr. Albert Marteau bij de
verkiezing van de Vijfde Vice-
President der Kamer.
commissie", zei Bebler „kan nie
mand verzoenen. Zij kan alleen
de slechte verstandhouding tus
sen de regering van Athene en die
van Albanië, Bulgarije en Joego
slavië doen toenemen".
Intussen nam de commissie met
vjjftig tegen nul stemmen (waar
bij de zes Oostelijke landen wei
gerden aan de stemming deel te
nemen) het Australische amende
ment aan, dat de commissie een
verzoenend karakter toeschrijft.
Tussen de voorzitter, Spaak
(België) en Bebler vielen boze
woorden, toen Bebler verlangde,
dat een document, dat niet in
het rapport van de speciale com
missie was opgenomen onder de
gedelegeerden zou worden rond
gedeeld. Bebler las daarbij uit
een stuk, dat, .naar hij zei, het ont
werp was van een plan der spe
ciale commissie om het werk te
bespoedigen.
Spaak antwoordde, dat het
secretariaat hean had meegedeeld,
dat zodanig document niet be
stond, „daar de commissie op het
ogenblik niet werkzaam was, ter
wijl de Griekse kwestie in discus
sie was gebracht." Bebler ver
langde onmiddellijke uitdeling van
het document en noemde de op
merkingen van de voorzitter een
commentaar. Hij verlangde op
neming van de opmerking van de
voorzitter in het proces-verbaal.
Na verdere woordenwisseling
zei Spaak: „Gaat U voort, me
neer Bebler. Ik neem alles terug
wat ik gezegd he(b. Een copie
van het door U voorgelezen do
cument zal worden rondgedeeld.
U moet thans voldaan zijn."
Na de lunch verwekte Bebler
groot opzien door voorlezing van
een document, dat als „strikt ver
trouwelijk" was verzonden en
waarin een plan was vervat voor
de reorganisatie en uitbreiding
van het werk der commissie in
Griekenland. Volgens dit docu
ment, zei Bebler, zouden officie
ren van de Amerikaanse en mili
taire missies in Griekenland als
waarnemers gebruikt worden en
betaling ontvangen van hun eigen
regering en niet van de V. N
De secretariaats-ambtenaren, al
dus Reuter, zaten zeer jn verle
genheid om een verklaring te
geven, waarom het stuk niet ge
publiceerd was.
