Waarom Mr. Stikker naar Indonesië ging
De politiek der West. Mogendheden
VRIJDAG 29 OCTOBER 1948.
H. NI. de Koningin
beschermvrouwe
van de kinderbescherming
H. M. de Koningin
blijft Ere-Voorzitsfer
Nat. fonds voor bfjz. noden
N.I.W.I.N. Kerstpakketten
Hollandse Mij van Landbouw
zendt telegram aan
Minister Mansholt
Terugkeer van
ex-veldmaarschalk
Von Paulus
De toestand
in de Republiek
De toestand in Frankrijk
Het proces
te Neurenberg
Doodvonnissen in
Spanje
Demonstratie te
Stuttgart
Nlr. Spitsen
Minister van Verkeer
Frankertng b(] AbonnementTerneuzen
WEERSVERWACHTING
medegedeeld door het K.NJÜ.I.
te De Bilt, geldig tot Vrijdag
avond.
Schrale wild.
Half tot zwaar bewolkt met
een schrale, af en toe vrij
krachtige wind uit Oostelijke
richtingen^. Koud en overwe
gend droog weer.
4e Jaargang No. 949.
Advertentieprö»:
per mm 10 ct.; minimum
per advertentie 1,56,
Inzending advertenties
tot des namiddags 4 nor
Rubriek kl. advertentie® j
5 regels 60 ct.; iedert
regel meer 12 cent. Ver
melding: Brieven onnet
nr. Bureau van dit Blaé
10 cent meer.
Verschijnt dagelijks Drukkerij N.V. Firma P- J van de Sande Terneuzen Abonnementsprijs 3,25 per kwartaal-
Officieel wordt gemeld:
Met het oog op de toenemende onrust in Indonesië, welke de Re
gering met grote zorg vervult, heeft de Ministerraad besloten, dat de
Minister van Buitenlandse Zaken, Mr. D. U. Stikker, gisteren naar
Indonesië zou vertrekken.
Het doel van1 deze reis is enerzijds om zich ter plaatse op de
hoogte te stellen van de omvang en ernst van de zorgwekkende toe
stand, anderszijds om, zonder zelf de leiding van de eventueel te her
vatten onderhandelingen op zich te nemen, toch door zijn aanwezig
heid te beproeven tic mogelijkheden van die hervatting te bevorderen.
Indien de besprekingen zouden kunnen worden hervat en de
Regering wil door bet zenden van een der leden van het Kabinet nog
eens alles in het werk stellen om tot een bevredigende oplossing te
geraken zulten allereerst de nakoming van het bestand en een
spoedige hervatting van het goederenverkeer moeten zijn bewerk
stelligd.
Het ligt in de bedoeling dat de reis van Minister Stikker slechts
van korte duur zal zijn, waarschijnlijk niet langer dan 10 dagen in
Batavia.
Een maand geleden bezocht Minister Stikker voor bespreking van
de vraagstukken van het Verre Oosten de Amerikaanse Minister van
Buitenlandse Zaken, Generaal Marshall. Dezer dagen had hij' te
Parijs gelegenheid over dit zelfde onderwerp van gedachten te wis
selen met verschillende van zijn buitenlandse collega's.
Mr. N. S. Blom, raadsadviseur van het departement van Buitenlandse
Zaken en oud-directeur van Justitie te Batavia, zal de Minister ver
gezellen.
Reuters correspondent Sylvain Mangeot seint:
De bijeenkomsten te Parijs in de laatste drie dagen, zowel van
de consultatieve raad van de West-Europese Unie als van de
Ministers van Buitenlandse Zaken van Groot-Britannië, de V. S.
en Frankrijk, hebben veel bijgedragen tot opheldering over de
grote lijnen van de huidige politiek en strategie der Westelijke
mogendheden.
Het Nederlandse Bureau voor
Kinderbeschermirag deelt mede,
dat het H M. Koningin Wilhel-
mina heeft behaagd 't bescherm
vrouweschap te aanvaarden van
de federatie: De Nederlandse
Bond tot Kinderbescherming.
Naar wij vernemen, heeft H.
M. de Koningin besloten het voor
been ook reeds waargenomen
ere-voorzitterschap van het na
tionaal fonds voor bijzondere no
den te blijven bekleden.
Naar de NJ.W.I.N. ons mee
deelt houdt de verscheping van
de Kerstpakketten, bestemd voor
militairen en burgers in Indone
sië, niet in, dat ook de verkoop
van etiketten voor deze pakket
ten is gestopt. Deze etiketten
worden nJ. per vliegtuig naar
Batavia verzonden, waar zij op
de Kerstpakketten worden ge
plakt, die enige tijid later zulten
aankomen.
De Hollandse Maatschappij
van Landbouw die gisteren in
de hoofdstad haar jaarvergade
ring hield heeft in een tele
gram aan de Minister van Land
bouw er met de meeste klem op
aangedrongen, dat, in verband
met de daling der aardappelprij
zen, die naar haar mening tot een
catastrophe dreigt te leiden, on
verwijld maatregelen zullen wor
den genomen, waardoor de aard
appelprijzen zodanig worden op
getrokken, dat de kostprijs plus
wordt bereikt. Voorts brengt zij
een redelijk ondennemersloon
ter kennis van de Minister, dat
er grote ongerustheid heerst over
de prijsregelingen die voor de
ocgst van 1949 zullen gelden.
Tenslotte wordt de Minister
dringend verzocht de richtprijzen
voor de akkerbouwproducten
oogst 1949, alsmede de nieuwe
melkprijs zo spoedig mogelijk be
kend te maken.
De zoon van ex-Veldmaarschalk
Friedrich von Paulus heeft Reu
ter medegedeeld, dat een brief
van zijn vader, de commandant
van het Duitse zesde leger dat te
Stalingrad werd verslagen,! bij
zijn familie de verwachting had
gewekt, dat hij uit Sovjet-krijgs-
gevangenschap zal terugkeren.
Met de val van Patjitan, Pati
en Koedoes is de herovering van
de door de communisten bezette
gebieden in de republiek door de
republikeinse troepen ogenschijn
lijk voltooid, doch uit verschillen
de zeer betrouwbare berichten is
gebleken, dat in dit conflict de
communisten openlijke gevechten
op grote schaal zoveel mogelijk
hebben vermeden en thans tot een
guerilla-oorlog zijn overgegaan,
aldus meldt de dienst legercon-
tacten. Voorts is aan beide zijden
op het ogenblik een zekere str j-
densmoeheid ingetreden, welke
mede wordt veroorzaakt door ge
brek aan vet-bindings- en trans
portmiddelen en uitputting der
voorraden.
De indeling in drie militaire
ressorten door de aanstelling van
militaire gouverneurs (voor Oost-
Java de Kolonel Soengkono, voor
Mldden-Java Gatot Soebroto en
voor de Westelijke gebieden Bam-
bang Soegeng) heeft nieuwe
machtsverhoudingen in het leven
geroepen.
Bij de afbakening van de gren
zen der ressorten zijn reeds wrij
vingen opgetreden oa. ten aan
zien van Patjitan. Er werd reeds
melding gemaakt van een contro
verse tussen troepen van de al
gemene reserve (de divisie Sili-
wangi) en die van de Kolonel
Soengjkoino. De Reptihlikelnse
legerleiding heeft getracht in deze
controverse bemiddeling te ver
lenen door een .status quo-lijn''
voor de residentie Madioen vast
te stellen.
Over de situatie in de verschil
lende residenties in de Republiek
deelt de dienst Legercontacten
o.a. mede, dat uit verhoren van
krijgsgevangenen in de residentie
Kedoe is gebieken, dat de meeste
rebellen aan de opstand hebben
deelgenomen, omdat zij ontevre
den waren over het beleid van de
huidige Republikeinse regering.
In het gouvernement Djogja-
karta hebben de Republikeinse
troepen het heft in handen. Over
al heerst echter politieke onrust.
In het gebied ten Zuid-Oosten
van Djogja, met name in de om
geving van Wonosari, houden zich
verschillende communistische gue-
rillastrijders op. In het gouver
nement Soerakarta staan tegen
over de Siliwangi-divisies en het
bataljon Oemar zeven vijandelijke
guerilla-compagnieën. De plaat
selijke commandant van Poer-
wadi heeft onverwijld de steun
verzocht van nieuwe troepen,
aangezien hij de situatie precair
acht. De communisten, die zich
hebben teruggetrokken in gebie
den, doch bij de status quo-ljjn
gelegen, worden op minstens 2000
man geschat.
In de residentie Rembang is
de toestand zeer verward. De Re
publikeinen hebben practisch alle
grote plaatsen in handen, maar
in de omgeving houden zich over
al opstandige troepen schuil. Een
hoofdmacht van die communisten
van vierhonderd man, gewapend
met mitrailleurs, mortieren en
granaatwerpers, houdt zich schuil
'n het Noordelijke kalksteen ge
bergte, met als hoofdkwartier
Bedinging, 25 km ten Zuid-Wes-
en van RemheJig gelegen
In het regentschap Madioen
weiden volgens Republikeinse be
richten de laatste zuiverings
acties op 22 October voltooid. In
ce regentschappen Ponorogo en
Patjitan is de veiligheid nog niet
teruggekeerd.
In het Patjitanse wordt mei-
ding gemaakt van zes communis
tische p k kets, waartegen de T.
N. I. ageert met vier mobiele in-
fanteriebataljons. In de residen
tie Kediri is de toestand in het
algemeen rustig. In het regent
schap Blitar zijn nog zuiverings
acties nodig, tot zelfs in de stad
Blitar. Voorts worden zuiverings
acties ingezet in het Zuid-CMa-
largse (omgeving van Wonosari)
en in het moerasgebied van Ter-
nate.
Het gebied rond de Noord-
Franse steden Buray, Auehel en
Bethune werd gisterenmorgen
door troepen omsingeld, aldus een
AFP-bericht uit Pas de Calais.
Sirenegehuil riep de stakende
mijnwerkers op uit hun huizen.
Gok zouden grote troepencon-
vooien op weg gegaan zijn uit
Rijssel naar Lens.
Aan de oproep tot een staking
van 24 uur in het departement
Gard werd algemeen gevolg ge
geven, met uitzondering van de
ambtenaren.
,Het Ministerie van Binnenland
se Zaken heeft medegedeeld, dat
troepen van de republikeinse vei
ligheidsgarde begonnen waren
met zuiverings-acties in de mijnen
van West-Pas de Calais. Er deden
zich incidenten voor te Lens en
Carbin. Te Carbin werd een aan
tal arrestaties verricht. Volgens
het communiqué verdwenen de
posters bijna overal zodra de
troepen aankwamen.
De havenarbeiders te Bordeaux
hebben gisterenochtend opnieuw
het lossen van de kolenschepen
gestaakt.
Daarentegen wordt te Pauillac
het lossen van twee Italiaanse
kolenschepen voortgezet.
Een 30.000 man troepen en vei
ligheidspolitie, die gisteren in het
vroege morgenuur het centrum
van de Noordelijke steemkoolge-
bieden binnentrokken, hebben 30
mijnen ,,van stakers gezuiverd,
zonder ernstige voorvallen." Een
woordvoerder van het Ministerie
van Binnenlandse Zaken heeft ver
klaard, dat het aantal naar het
werk terugkerende mijmwerkes in
Midden-Frankrijk (verleden week
het toneel van hevige strijd met
de politie) nog steeds groeide.
In Lotharingen, in Oost-Frank
rijk, was bijna driekwart van de
mannen terug.
Havenarbeiders hebben gewei
gerd steenkool te lossen in tien
Franse Atlantische havens, van
Duinkerken tot Bordeaux, alsook
te Marseille en Toulon. Meer dan
25 met steenkool geladen schepen
werden tegengehouden, waaron
der 12 te Rouaan.
Acht van Hitler's generaals, te
weten Hans Reinhardt, Hans vor.
Slamuth, Karl von Roques, Kar!
Hollidt, Hermann Reinecke, Wal
ter Warlimont, Otto Woehler en
Rudolf Lehmann. zijn door een
Amerikaans gerechtshof voor oor
logsmisdaden te Neurenberg
schuldig verklaard aan medewer
king aarr of bevel tot het ver
moorden en mishandelen van
krijgsgevangenen, verzetslieden
en burgers in door de nazi's be
zette gebieden. Admiraal Otto
Sthniewin, de enige beschuldigde
van de vloot, werd vrijgesproken.
Woensdag werden1 Veldmaarschalk
Von Kuechler en Generaal Her
mann Hoth aan hetzelfde schul
dig verklaard, Wilhelm von Leeb
alleen aan mishandeling, terwijl
Vedmaarschalk Sperrle werd vrij
gesproken.
Als oewijsmateriaal werden
overgelegd documenten en leger
orders, waarin meedogenloze
maatregelen werden geëist tegen
anti-nazi-elementen in de bezette
gebieden aan het Oostelijk front.
Het tribunaal is van oordeel, dat
officieren van het oppercommando
de moed moeten hebben zich te
verzetten tegen bevelen, die in
strijd zijn met het internationaal
recht.
Volgens het tribunaal hadden
de orders uiteraard weinig te
maken met Schiewing's arbeids
terrein, die het bevel voerde over
de vloot.
Dit is de algemene indruk van
diplomatieke waarnemers, die de
verschillende phasen van de ont
wikkeling der verhoudingen tus
sen de mogendheden buiten het
invloedsgebied van de Sovjet-Unie
gevolgd hebben. Het eerder heer
sende gevoel, dat West-Europa
hulpeloos dreef tussen twee grote
rivalen, de Sovjet-Unie en de
Verenigde Staten, begint plaats
te maken voor nieuwe verwach
tingen, dat thans een duidelijk
plan voor „waarborging van de
vrede door kracht" op papier
staat en spoedig in practijik zal
worden gebracht.
Als reden voor deze gewijzigde
opvatting wordt aangevoerd:
1. Dat uit het communiqué van
de vijf Ministers van Buitenland
se Zaken van de West-Europese
Unie, Woensdagavond uitgegeven,
zou blijken, dat plannen bestaan
\oor een Atlantisch pact, na de
verkiezingen in Amerika te slui
ten, waardoor West-Europa in
een defensieve militaire alliantie
met Canada en de V. S. verbon
den zal worden.
2. Dat Groot-Brittannië, Ame
rika en Frankrijk een gemeen
schappelijke politiek ten aanzien
van de Berlijnse crisis hebben
aangekondigd, waaruit „geen
spoor van zwakheid of provoca
tie" zou blijken.
Toegegeven wordt, dat de Ber-
lijnse kwestie na hel nieuwe Sov
jet-Russische veto in de Veilig
heidsraad niet nader tot een op
lossing is gekomen, doch er heerst
een ondefinieerbare overtuiging,
dat een botsing tussen de Sovjet-
Unie en het Westen niet meer
direct waarschijnjjk is.
Men houdt er zich in Britse
ambtelijke kringen, na de bespre
kingen van de vijf Ministers van
Buitenlandse Zaken en van de
vertegenwoordigers van het ge
menebest, van overtuigd, dat de
onderlinge banden van West-
Europa zowel als die van het
gemenebest de vuurproef van de
politieke spanning tussen de
Sovjet-Unie en het Westen goed
blijken te doorstaan.
Aan de vraag, hoe deze onder
linge verbondenheid te consolide
ren, waarop het antwoord tot nog
toe werd gezocht in een Frans-
Belgisch voorstel tot onderzoek
van de vooruitzichten op een
Europese Assemblee, is 'n nieuw
aspect gegeven door een voorste!
van Ernest Bevin tot oprichting
van een Europese raad, welke
zou moeten bestaan uit groepen
Ministers van de landen der West-
Europese Unie. Het oprichten
van een dergelijke raad, aldus
voert men aan, zou deze voor
delen bieden, dat ingrijpende wij
zigingen ten aanzien van de na
tionale souvereiniteit en daarop
berustende internationale ver
dragsverplichtingen zouden wor
den vermeden; verder, dat een
dergelijke raad een solide basis
zou vinden in de bestaande orga
nisatie der West-Europese Unie
tot elk ander land, dat zich door
en dat hij uit te breiden zou zijn
enig gemeenschappelijk belang,
met de West-Europene Unie ver
bonden voelt.
De Times schrijft: ,,De Sovjet-
Russische machthebbers zullen,
bü lezing van de verklaring, wel-
Naar werd medegedeeld, zijn
door een militair gerechtshof te
Barcelona 8 personen ter dood
veroordeeld en 64 personen tot ge
vangenisstraffen, beschuldigd
van activiteit tegen de Spaanse
staat. Van 78 personen, onder
wie vijf vrouwen, werden er zes
vrijgesproken. Zes man kregen
ieder 30 jaar gevangenis, twee
25 iaar. drie 20 en de andere 53
tussen 12 jaar en 6 maanden.
Onder de ter dood veroordeelden
bevond zich Angel Correro San
chez, de vroegere leider van de
socialistische eenheidspartij van
Catalonië.
ke na de bijeenkomst der vijf
West-Europese mogendheden op
Dirsdag is gepubliceerd, zich er
wel over verbazen, wat voor een
soort reus zij hebben opgeroepen
door hun onverzoenlijke politiek
van na de oorlog.
De Westelijke wereld heeft
inderdaad het geraamte van een
reus verkregerf, doch er ontbre
ken nog de spieren aan, welke
alleen de kracht van. een reus er
aan kunnen geven. Defensiepac
ten zonder legers zijn even zwak
als legers zonder wapenen. Met
zoveel werk nog in het vooruit
zicht, met de beroering in Frank
rijk en een onopgeloste Berlijnse
kwestie, is het nog niet de tijd
voor gelukwensen. Doch het
Westen is tenminste in beweging
en de verklaring van de mogend
heden van het pact van Brussel
geeft goede reden te veronder
stellen, dat het de goede weg
volgt".
De Amerikaanse en Duitse po
litie liepen gisteren met de bajo
net op het geweer en maakten
gebruik van traangas, toen drie
tiot vier duizend demonstranten
door de Koeningstrasse, de hoofd
straat van Stuttgart marcheer
den en winkelruiten ingooiden.
De mars volgde na een open
luchtdemonstratie van meer dan
80.000 arbeiders, tijdens welke
werd geprotesteerd tegen de stij
gende prijtzen en gevraagd werd
om loonsverhogingen.
Alvorens het bevel tot het ge
bruik van traangas en knuppels
werd gegeven, zo meldt Reuter
verder, waren reeds twee Ameri
kaanse soldaten met messen ge
wond. Volgens een ooggetuige
lrwam de rel op volkomen onge
organiseerde wijze tot stand en
hadden opgeschoten jongens van
het type, dat zwarte sigaretten
bij de stations verkoopt, er een
veel groer aandeel in dan de te
rugkerende demonstranten.
Op de wegverkeersdag van de
KNAC, welke werd geopend door
Minister Van Sehaik, heeft deze
medegedeeld, dat zijn portefeuille
welke hij ad-interim beheerde,
binnen enkele dagen zal worden
overgenomen door Mr. D. G. W.
Spitzen, secretaris-generaal van
het departement van Verkeer en
Waterstaat.
Mr. D. G. W. Spitzen, wiens
benoeming tot Minister van Ver
keer en Waterstaat te verwachten
is, werd 18 Maart 1896 te Wage-
riirgen geboren In Den Haag"
doorliep hij het gymnasium en te
Leiden studeerde hij rechten. Na
zijn studie was hij gedurende
enige jaren werkzaam bij het
voormalige departement van Bin
nenlandse Zaken en Landbouw.
In 1932 werd hij benoemd tot ad
ministrateur aan Binnenlandse
Zaken en aanvaardde hij de func
tie van chef der afdeling binnen
lands bestuur van dat departe
ment. Bij Koninklijk Besluit van
1 Januari 1939 werd Mr. Spitzen
benoemd tot secretaris-generaal
van het departement van Water
staat. In die functie is hij thans
nog werkzaam aan het departe
ment, dat thans Verkeer en Wa
terstaat omvat.
Mr. Spitzen is commissaris van
de Nederlandse Spoorwegen. Hij
beweegt: zich veel op cultureel
gebied en is o.m. voorzitter van
de Haagse Kunststichting, var.
de vereniging van vrienden van
het residentie-orkest en van de
werkgroep Haags cultureel cen
trum.
Hij is Ridder in' de Orde van de
Nederlandse Leeuw en Officier
in de Orde van Oranje Nassau.
De nieuwe Minister zal heden
door H. M. de Koningin beëediigd
worden. Mr. Spitzen is niet aan
gesloten bij een politieke partij
