De controle op de atoomenergie
De Communistische guerilla-activiteit
neemt weer toe
De defensiebegroting van de Ver. Staten
DINSDAG 19 OCTOBER 1948.
SJARIFOEDDIN NIET GEDOOD?
De toestand
In de Republiek
Israëlisch
legercommuniqué
Heil Hiliei»***
Toespraak
van Generaal Peron
Koningshulde te Gent
Arrestaties
in verband met de dood
van George Polk
Kiesmannen voor Franse
raad der Republiek
gekozen
Discussies uit de Politieke Commissie
Bramugli voert weer
besprekingen
Bemanning vliegdekschip
„Illustrious" omgekomen
Motorrijwiel zonder vergunning
Per auto door Duitsland
Frankering Wj Abonnement: Temeuzen
WEERSVERWACHTING
medegedeeld door het K.N.M.I.
te De Bilt, geldig tot Dinsdag
avond.
Enkele buien.
Wisselend hewolkt met enkele
buien, hier en daar vergezeld
van onweer en hagel. Aanvan
kelijk meest zwakke, maar la
ter weer toenemende wind uit
Westelijke richtingen.
Iiets kouder.
4e Jaargang No- 940-
Adver tentieprjja
per mm 10 ct.minimum
per advertentie 1,50.
Inzending advertentie*
tot des namiddags 4 uur
Rubriek kl. advertenties:
5 regels 60 ct.; iedere
regel meer 12 cent, Ver
melding: Brieven onder
nr. Bureau van dit Blad
10 cent meer.
Verschijnt dagelijks Drukkerij N.V, Firma P- J- van de San de Terneuzen Abonnementsprijs 3,25 per kwartaal-
INDONESIË
De dienst legercontacten meldt onder meer:
Volgens inlichtingen uit Midden-Java bevinden Moeso en Sja-
rifoeddin zich met de Kolonel Djokosoenjono en Abdoel Rach-
man in de bossen ten Westen van de Willes. Men verwacht niet,
dat zij pogingen zullen doen om Java te verlaten, aangezien de
communistische opstandelingen de beschikking hebben over reeds
lang te voren in gereedheid gebrachte opslagplaatsen in de ber
gen, waardoor zij de strijd geruime tijd kunnen volhouden".
regentschap Patjitan duurt de
guerilla-activiteit onverminderd
voort. In het gebied van Wono-
giri en Patjitan bevindt zich een
communistische troepenmacht be
staande uit minstens drie volle
dig uitgeruste bataljons, onder
commando van de Overste Soeadi.
Uit Solo wordt gemeld, dat de
algemene toestand in de residen
tie zorgwekkend is door de veel
vuldige ondergrondse acties en
de guerilla-activiteit, voornamelijk
in het Dawoe-complex. Uit het
Zuid-Malangse worden nog steeds
arrestaties van communisten ge
meld Op de hellingen van de
Keloet houdt zich een onbekend
aantal opstandelingen schuil
In deze mededeling aan de pers
wordt verder gezegd, dat volgens
een rapport uit het republikeinse
hoofdkwartier te Madioen blijkt,
dat de troepen van Djokosoejono
goed bewapend zijn en voor min
stens 21 millioen öri aan baar gejd
hebben geroofd en meegevoerd
toen zij Madioen en Ponorogo
prijsgaven.
Omtrent de bezetting van Blora
wordt nader gemeld, dat de repu
blikeinse troepen twee dagen no
dig hadden om de stad te ver
everen; de communisten hebben
toen de belangrijke gebouwen in
brand gestoken. Een rapport
van 17 October meldt, dat de com
munisten de plaats Djilten tussen
Blora en Tjepoe opnieuw hebben
bezet en pogingen doen, om Blora
te heroveren. In verband met het
grote aantal te Tjepoe gevallen
slachtoffers is dringend om me
dische hulp verzocht.
De persmededeling van de dienst
legercontacten zegt verder, dat
raar uit de residentie Bodjone-
goro wordt gemeld, de communis
tische guerilla-activiteit toeneemt.
In het Zuiden van Bodjonegoro
en de omgeving van Klino en
voorts ten Noordoosten van Nga-
wi bevinden zich groepen gewa
pende communisten. De meest
Zuidelijke posities van de republi
keinse' troepen in de residentie
Madioen bevonden zich enkele da
gen geleden te Slaoeng (20 km
ten Zuiden van Ponogoro), te
Mlarak (8 km ten Zuidoosten van
Ponogoro) en te Peoloeng (18
km ten Oosten van Ponogoro). In
de residentie Madioen en het
Het Chinese blad ,,Min Pao"
meldt, dat de Republikeinse gene-
raal-majoor D'.di Kartasasmita
van de T.N.I. enige dagen geleden
over de demarcatielijn zou zijn ge
komen. Kartasasmita was vóór de
oorlog kapitein bij het K-N.I.L. en
had zijn officiersopleiding ontvan
gen aan de Kon. Militaire Acade
mie te Breda. De Min Pao vraagt:
Wie volgt?
Uit Republikeinse kringen werd
aan Antara medegedeeld, dat
.kolonel Kartasasmita sedert eind
Juli niet meer in dienst is van het
Republikeinse leger." Antara
voegt hieraan toe. dat de Repu
blikeinse legerkringen deze ver
klaring hebben uitgegeven in ver
band met berichten, als zou Kar
tasasmita het Republikeinse ge
bied hebben verlaten.
Naar Antara meldt, heeft de
staf van de militaire gouverneur
van Solo bekend gemaakt, dat in
Tirtomo, ten Zuiden van Solo, 56
lijken zijn aangetroffen van per
sonen, die tijdens de communisti
sche opstand zijn vermoord. Het
waren hoofdzakelijk burger-amb
tenaren en politiemannen, terwijl
er ook het lijk van een vooraan
staand Mohammedaans geeste
lijke bij was.
Volgens een gisteren uitgegeven
Israëlisch legercommuniqué heb
ben Israëlische troepen de hdogten
veroverd, die de weg naar de
Negef-woestijn beheersen, in hun
pogingen om contact te krijgn
met geïsoleerde Joodse nederzet
tingen in dat gebied. Het com
muniqué meldt voorts, dat de
Israëlische luchtmacht Gaza, Fa-
loeja, Beersjeba en El Arish heeft
gebombardeerd.
Zaterdagavond werden in
een café aan de Martelaars
gracht te Amsterdam het
Engelse en het Nederlandse
volkslied gespeeld, waarop
een van de bezoskers rea
geerde met „Heil Hitier!"
Dit <bekwam hem slecht. Bin
nen enkele ogenblikken ont
stond een vechtpartij, waar
aan niet minder dan 8 man
nen en 4 vrouwen deelna
men.
De Hitlervereerder kwam
uit de strijd met een gat in
zijn hoofd, een deerlpk geha
vend gelaat, een gewonde
kaak en een gescheurd cos-
tuum.
Generaal Peron heeft te Buenos
Aires voor een menigte vhn
200.000 personen verklaard, dat
de regering „met uitzondering van
enige critici" geen oppositie heeft.
Van buitenaf echter werd de
legering bedreigd door „gewel-
t ige mperialistische monopolies,
die hun kansen in dit land zien
ontglippen en een leugencampagne
zijn begonnen".
Peron sprak ter gelegenheid
var. de derde verjaardag der orga
nisatie van de Descamisados, zijn
aanhangers. Door hem te ver
moorden zou deze beweging niet
tot staan gebracht worden. Hij
z„j een objectieve <m mystieke
leerstelling achterlaten, die door
de descamisados tot werkelijkheid
moest worden gemaakt. Ieder lid
moest een wakend soldaat zijn, nu
het verraad in alle medestanders
kon schuilen. De komende grond-
wetshervorming zou voor het volk
zijnen niet ,,ten behoeve van oli
garchieën en imperialistische be
langen".
Zondagmorgen zjjn duizenden
mannen en vrouwen uit het
landschap naar Gent gestroomd
om hulde te brengen aan Koning
Leopold en te betogen voor de
terugkeer van de vorst.
De Katholieke senator Baron
Nothomb verklaarde tijdens zijn
toespraak dat zelfs indien de
volksraadpleging verworpen werd
de Katholieke Volkspartij haar
strijd voor de terugkomst van de
Koning zou voortzetten.
Aan het einde van de bijeen
komst stuurden de meer dan
15.000 betogers een telegram naar
de rorst te Pregny, waarin zij
hem hun trouw betuigen.
President Truman heeft Zater
dag op een speciale persconferen
tie, na terugkeer van een verkie-
zingstocht in het Midden-Westen
van de Verenigde Staten, voor het
komende jaar, een defensie-begro
ting van 14.400.000.000 dollar voor
de Verenigde Staten aangekon
digd. Hij zeide, dat er een lichte
verbetering in de wereld-situatie
en in de Sovjet-Russische houding
te constateren was. Hij was opti
mistisch ten aanzien van zijn kan
sen op herverkiezing.
Truman zeide, dat zjjn defensie
deskundigen een begroting van
ongeveer 23 milliard dollar voor
het belastingjaar, dat 1 Juli aan
staande aanvangt, hadden willen
opstellen, doch dat hij deze schat
ting verminderd had tot veertien
milliard vier honderd milüoel.
dollar.
De begroting van dit jaar be
droeg ongeveer twaaf milliard.
Truman verklaarde verder, dat
hij hoopte de militaire uitgaven
tot op vijf a zeven milliard te zul
len kunnen terubrengen wanneer
eenmaal hechte fundamenten voor
de wereldvrede gelegd zouden
zijn.
Een Griekse journalist, Stahto-
poulos, is met zijn moeder gear
resteerd, omdat heiden ervan ver
dacht worden medeplichtig te zijn
aan de vermoording van de radio-
correspondent George Polk. Ar
restatiebevelen jegens twee ander,,
personen, namelijk Vas va nas en
Moezenides, zijn uitgevaardigd.
Zij worden thans gezocht, zo deelt
het Atheense nieuwsbureau mee.
De commissie van Amerikaanse
journalisten, die een onderzoek
zal instellen naar de dood van
Pok, is van plan zich te laten ver
tegenwoordigen bij bet proces te
gen degenen, die beschuldigd wor
den van medeplichtigheid aan de
moord. De commissie zegt aan
te nemen, dat ,,de Griekse rege
ring geen tijd verloren zal laten
gaan om de personen die thans in
arrest zijn in het openbaar te be
rechten, zodat de wereld zich vol
ledig op de hoogte kan stellen
van de bijzonderheden in deze
kwestie".
De eerder gegeven order betref
fende de opleiding voor leger- en
luchtmacht reservisten maakte
deel uit van een program ter be
perking van de kosten der defen
sie door gebruik te maken van
getrainde officieren als een kern
voor het klaarmaken van geoe
fende burger-reserves, aldus Tru
man.
Politieke waarnemers te Parijs
voorspellen een grote overwin
ning voor De Gaulle bij de verkie
zingen in November voor de Fran
se raad van de republiek (senaat).
Sommigen verwachten, dat de
partij van De Gaulle ofwel te voor
schijn zal komen als de sterkste
partij in de nieuwe senaat of zelfs
een absolute meerderheid aal ver
krijgen van misschien 55
Op grond van de verkiezings
uitslagen van Zondag wordt de
zetelverdeling in de nieuwe senaat
vergeleken met de huidige zetel
verdeling door sommige politieke
kringen als volgt geschat:
Communisten 20 zetels tegen 88
nu, socialisten 50 tegen 64. M.R.P
25 tegen 70, radicalen 80 tegen
40, Gaullisten en rechtse groepen
tezamen 145 tegen 93 nu. De nieu
we senaat zal 320 leden tellen te
gen 315 op het ogenblik.
Naar vernomen wordt, heeft de
Argentijnse Minister van Buiten
landse Zaken, Juan Attilio Bra-
muglia, die tijdelijk het voorzitter
schap van de Veiligheidsraad
waarneemt, in de loop van de och
tend het hoofd van de Russische
delegatie, Wysjinsky, ontvangen.
Men meent te weten, dat Bra-
muglia in de loop van gisteren
de afgevaardigden van de drie
Westelijke mogendheden zou ont
moeten.
Hedenochtend zullen de zes
neutralen" bijeenkomen voor de
vergadering van de Veligheids-
raad, die hedenmiddag gehouden
wordt.
De politieke commissie der V.
N. is gisteren begonnen met de
discussie over het rapport van de
sub-commissie voor de atoom
energie. Deze commissie is er
niet in geslaagd een resolutie op
te stellen, die de Oostelijke en
Westelijke voorstellen voor de
controle van de atoombom in zich
verenigt. De sub-commissie hecht
te met 8 tegen 2 stemmen Sov
jet-Unie en Oekraine) bij 1 ont
houding (India) haar goedkeuring
aan een geamendeerde Canadese
resolutie. Deze adviseert de ai-
g-emene vergadering de algemene
bevindingen van het rapport van
de commissie voor atoomenergie
goed te keuren; geeft uitdrukking
aan „de grote bezorgdheid over
de impasse, die bereikt werd in
het werk van de atoom-commissie
en betreurt, dat er geen algemene
overeenstemming werd bereikt;
verzoekt de zes initiatiefnemers
van de algemene vergadering tot
de resolutie van 24 Januari 1946.
die permanente leden zijn van de
atoom-commissie, samen te ko
men en overleg te plegen inzake
de mogelijkheid van het bestaan
van een basis van overeenkomst
ter. aanzien van de internationale
controle op de atoomenergie om
haar aanwending voor vredelie
vende doeleinden te verzeke
ren.
Een Sovjet-resolutie, die de
commissie voor atoomenergie ver
zoekt haar werk te hervatten en
een ontwerp-conventie voor tc
bereiden voor gelijktijdige con
trole en verbod van de atoombom
werd in de sub-commissie met 7
tegen 2 stemmen (Sovjet-Unie en
Oekraine) bij twee onthoudingen
(Ecuador en India) verworpen.
De Amerikaanse afgevaardigde
Warren Austin herhaalde, dat zij,
regering het Sovjet-voorstel tot
gelijktijdige vernietiging van
atoombommen, het verbieden van
de vervaardiging ervan en de in
stelling van internationale con
trole niet kon aanvaarden. Hij
voegde eraan toe, dat de V. S.
het werk van 30 maanden van de
atoom-commissie niet wilden ne
geren. Hij kdn zich ook niet ver
enigen met het Syrische voorstel
cm de atoom-commissie haar
werk te laten voortzetten. Even
tueel zonder deelneming van de
Sovjet-Unie. Hij pleitte voor
overleg tussen de mogendheden,
die het initiatief na*ien tot de
oprichting van de atoom-commis
sie, de Grote Vijf en Canada. In
dien deze zes landen het niet eens
zouden kunnen worden over een
basis waarop de commissie voor
de atoomenergie weer aan het
werk zou kunnen gaan, aldus
Austin, moesten zij aan de alge
mene vergadering verslag uit
brengen, die dan zou moeten be
slissen welke stappen verder geno
men moesten worden.
Paul Ramadier (Frankrijk)
steunde de Canadese resolutie. Hij
betoogde, dat de kern van de
zaak was, dat men het internatio
nale wantrouwen moest vermin
deren. Sir Benegal Narsing Rau
(India), die de sub-commissie pre
sideerde, drong aan op een com
promis Volgens hem waren er
duidelijke tekenen te bespeuren
geweest van een „toegevender"
houding van de Sovjet-Unie. In
dien de commissie haar werk zou
Van officiële zijde te Portland
(in het Engelse graafschap Dor
setshire) is bekend gemaakt, dat
men vreest, dat 29 leden der be
manning van het vliegdekschip
Illustrious" zijn verdronken.
Een Liberty-boot, die de zee
lieden naar de „Illustrious" terug
bracht en tot vlak bij het achrp
genaderd was, is door de zware
zee omgeslagen.
Onder het licht van schijnwer
pers hebben boten de gehele
nacht de haven afgezocht. Enke
le leden der bemanning wisten de
„Illustrious" zwemmend te berei
ken, anderen werden door passe
rende boten opgeprikt.
De Minister van Verkeer en
Waterstaat a.i. heeft aangewezen
al3 motorrijwiel, waarvoor geen
rijvergunning nodig is, het motor
rijwiel merk „Rijwiel-solex".
hervatten, zouden aan beide kan
ten stapp>en kunnen worden ge
daan tot een compromis.
De Sovjet-afgevaardigde Malik
zeide, dat het Westelijke meerder
heidsplan geen eigenlijk controle
plan was. Het Sovjet-voorstel
was een serieuze concessie in de
richting van een overeenkomst.
Malik zeide voorts, dat het Wes
telijke plan geen tijdlimiet stelde
voor de verschillende fasen van
de controle en het verbod en de
vernietiging van atoombommen.
De Sovjet-Unie kon niet toestem
men in een internationaal con
trole-apparaat, zoals door de
meerderheid werd heoogd, dat on
beperkte bevoegdheid zou hebben
tot inmenging in alle landen.
Evenmin kon de Sovjet-Unie ac-
eoord gaan met het overdragen
van alle hulpbronnen en practisch
de gehele productie van dit
lichaam.
De voornaamste reden, dat de
Sovjet-Unie zich verzet tegen de
Canadese resolutie, aldus Malik,
is de overtuiging, dat deze reso
lutie onbepaalde opschorting van
het werk der commissie voor de
atoomenergie beoogt. „Wij blij
ven er op staan, dat over het Sov-
ietvoorstel wordt gestemd", aldus
Malik.
Volgens Chevrier (Canada) wil
len de Sovjet-Russen, dat begon
nen wordt met controle van het
laatste, eenvoudige onderdeel van
het proces. Voordat zij voldoende
verzekering hebben gegeven, dat
zij hun medewerking zullen geven
aan de controle van de eerdere,
belangrijke stappen.
De zitting werd enkele uren on
derbroken.
Na de hervatting der zitting
verzocht Kolonel W. R. Hodgson
(Australië) om een proefneming
in de commissie over de vraag, of
men de commissie voor de atoom
energie op>dracht zal geven haar
pogingen tot het opstellen van een
internationaal verdrag der atoom
controle voort te zetten.
Cadogan (Engeland) deed een
beroep op de Grote Vijf en Cana
da, „een uiterste krachtsinspan
ning te verrichten" om overeen
stemming te bereiken over funda
mentele kwesties. Hij garan
deerde de commissie officieel, dat
de Engelse regering de beraad
slagingen naar aanleiding van het
Canadese voorstel aan zou vangen
met de oprechte hoop, dat zij de
zes mogendheden in staat zouden
stellen, ,in de zeer nabije toe
komst een overeenkomst bekend
te maken, die de commissie voor
de atoomenergie in staat zou stel
len haar werk te hervatten.
Cadogan achtte het niet waar
schijnlijk, dat de commissie voor
de atoomenergie met vrucht haar
werk kan voortzetten, daar naar
zijn mening vertegenwoordigers
van Oost en West in deze com
missie in twee opzichten ernstig
met elkaar van mening verschil
len: over de kwestie, wanneer het
verbod van atoomwapens in prac-
tijk gebracht zou worden, daar
volgens Cadogan aanzienlijke trjd
zou verstrijken tussen onderteke
ning van een verbodsovereen
komst en de werkelijke controle,
en over het controleprogramma
zelf, waar de vraag geldt, of een
eenvoudig inspectiestelsel of een
uitgebreid controlestelsel noodza
kelijk is. Cadogan is van oordeel
dat in deze omstandigheden de
Canadese resolutie 't bruikbaarst
compromis oplevert, dat tot nog
toe aan de hand is gedaan. „In
dien de algemene vergadering
overduidelijk te kennen zou geven,
clat het Sovjetvoorstel geen basis
tot overeenkomst geeft, zou de
Sovjetregering misschien bereid
zijn een concessie te doen, die ons
dichter bij een overeenkomst zou
brengen", aldus Cadogan.
Nadat nog enkele afgevaardig
den het i woord hadden gevoerd
ging de commissie tot hedenmid
dag 3 uur uiteen.
Omtrent de doorgang door
Duitsland van automobielen zon
der zakelijke doeleinden van Ne
derland naar Scandinavië of terug
deelt de K.N.A.C. mede. dat de
moeilijkheden, die zich hierbij
hebben voorgedaan, als opgelost
kunnen worden beschouwd en be
gin November weer toestemming
zal worden gegeven voor dit toe
ristisch doorgangsverkeer.
