de strijd m Palestina
Voorstei-Cüchran en Nederlandse
amendementen aan Hatta voorgelegd
De problemen van Maarschalk Montgomery
De subcommissie voor ontwapening
MAANDAG 18 OCTOBER 1948.
Republikeinse beschuldiging
Prins Bernhard
uit Zweden teruggekeerd
Het proces tegen Graziani
Actie tegen Noorse
Labour-Partij
Moordenaar
van Ristlsj bekent
Electriciteit
voor West-Europa
Prof. Paviof
wijst beschuldiging af
Duits Postdirecteur gevlucht
De West-Europese Unie
Trein met repatriërende
Duitse ex-krijgsgevangenen
door Sowjets aangehouden
Frankering by Abonnement: Temeuzen
WEERSVERWACHTIN G
medegedeeld door het K.N.M.I
te De Bilt, geldig tot Maandag
avond. Regen en wind-
Aanvankelijk zwaar bewolkt
met regen, later brekende be
wolking en enkele buien. Mati
ge tot" krachtige, in de kust
streken tijdelijk harde wind,
hoofdzakelijk tussen Zuid en
Zuid-West. Tegen de avond
iets kouder dan gisteren.
BE VRIJE ZEEUW
4e Jaargang No. 939-
l>.
Advertentieprtja:
per mm 10 ct.; minimum
per advertentie 1,50.
Inzending advertentie*
tot des namiddags 4 uur
Rubriek kl. advertenties:
5 regels 60 ct.iedere
regel meer 12 cent. Ver
melding: Brieven onder
nr. Bureau van dit Blad
10 cent meer.
Verschijnt dagelijks Drukkerij N.VP Firma P. J. van de San de Terneuzen Abonnementsprijs 3,35 per kwartaal.
INDONESIË.
Het Amerikaanse lid van de
Commissie van goede diensten
Merle Cochran, die Vrijdag naar
Djogja reisde, heeft inmiddels
,,zijn eigen voorstel en de Neder
landse amendementen betreffende
de regeling van het Republikeins-
Nederlands geschil" aan de Repu
blikeinse vice-president en pre
mier, Moh. Hatta, voorgelegd, al
dus verneemt Antara te Djogja.
Men is van mening, zo voegt An
tara toe, dat het voorstel van
Cochran gebaseerd is op de Ren-
In een verklaring van de Veilig-
.heidscommissie der Republikein
se delegatie worden de Nederlan
ders er van beschuldigd, dat zij de
Republikeinse pogingen om de
veiligheid te herstellen dwarsbo
men en (jat zij de bestandsovereen-
kcmst schenden door communisti
sche opstandelingen te bescher
men, die, achtervolgd door Repu
blikeinse troepen, de demarcatie
lijn overschreden. De verklaring
zegt, dat begin October 50 com
munisten te Tretep, ten Noorden
van Magelang, de statusquo-lijn
hebben overschreden. De Neder
landse militaire autoriteiten wei
gerden hen uit te leveren, toen de
Republikeinse commandant daar
om verzocht. Vervolgens wordt
verklaard, dat. toen de Republi
keinse troepen zuiveringsacties
uitvoerden te Karangdowo, aan de
Noordkust van Java, een Neder
lands marinevaartuig op 200 me
ter afstand van de kust onver
wacht op de kust vuurde, waardoor
27 personen werden gedood. Ten
slotte wordt gezegd, dat aan de
Commissie van Goede Diensten
verzocht is de nodige stappen te
ondernemen, tot uitlevering van
de opstandelingen door de Neder
landers aan de Republiek.
Aneta herinnert hierbij aan het
bericht van zijn correspondent te
Semarang van 8 October, waarin
melding gemaakt wordt van een
groep van 30 communisten, die
zich vrijwillig meldde bij een Ne
derlandse post aan de statusquo-
Irjn te Soekoredjo, ten Westen van
Semarang. Deze groep werd ont
wapend en onder verzekerde be
waring gesteld. Na enige tijd ver
scheen een patrouille van de Re
publikeinse strijdkrachten aan de
statusquo-lijn om .uitlevering"
van de „deserteurs" te verzoeken,
hetgeen werd geweigerd.
Z. K. H. Prins Bernhard is Za
terdagmiddag laat met zijn Dako
ta op het vliegveld Soesterberg
geland. Zoals hekend, heeft de
Frins een bezoek gebracht aan
Zweden, waar hij ter jacht is ge
gaan en een bezoek heeft gebracht
aan de grote Bofors-staalfabrie-
ken, waar de marine aankopen
doet ten behoeve van Nederland
se oorlogsbodems.
Ex-Maarschalk Rodolfo Graziani,
Mussolini's Stafchef, heeft Zater
dag zijn verklaringen voor het
Tribunaal, dat hem berecht, be
ëindigd, na in totaal meer dan 24
uur aan het woord te zijn ge
weest, met te zeggen: „Ik heb
nimmer mijn land verraden Toen
Miussolini poogde naar Zwitser
land te vluchten ging ik niet met
hem mee. Ik bleef bij mijn man
nen. Ik deed, wat ik dacht mijn
plicht als soldaat te zijn. Het in
teresseert mij niet, wat het be
sluit van het Hof zal zijn. Alles,
wat ik hoop, is, dat Italië zal ver
rijzen uit de schaduwen, waarin
het thans temeer ligt."
Graziani heeft ontkend, dat hij
meegeholpen zou hebben de strijd
tegen de partizanen te organise
ren. Maarschalk Kesselrlng en
Generaal Wolff zouden daarvoor
verantwoordelijk zijn geweest.
(Wolff was de chef van Himm-
ler's persoonlijke staf.)
In Brabant zal het tot 1952
sukkelen blijven met de electrici-
teit, want eerder kan de nieuwe
centrale van de P.N.E.M. niet ge
reed zijn, aldus deelde de Com
missaris van de Koningin in Noord
Brabant dezer dagen op een pers
conferentie mede.
ville-overeenkomst en ook ele
menten bevat uit het Ameri
kaansAustralisch compromis
voorstel, dat door de Nederlan
ders iis verworpen. Welingelichte
kringen verklaren volgens An
tara, dat men de indruk krijgt,
dat Cochran bij het opstellen van
het voorstel niet optrad als lid
van de Oommissie van goede dien
sten, maar als vertegenwoordiger
van het Amerikaanse Departe
ment van Buitenlandse Zaken.
Cochran weigerde aan de pers
enig commentaar te leveren om
trent zijn bezoek aar, Djogja. Hij
wenste zelfs niet mede te delen,
hoeveel dagen hij aldaar zal ver
toeven. Antara meent, dat Co
chran na ontvangst van het Repu
blikeinse antwoord of tenminste
van de Republikeinse amendemen
ten op zijn voorstel, naar Batavia
zal terugkeren.
DOORGANGSPOOKT VOOR
OOST-JAVA.
Het havengebied van Perak te
Soerabaja is een belangrijke door
gangspoort voor Oost-Java. De
mariniers controleren daar dage
lijks rond, 20.000 personen op de
drie toegangswegen. Een dezer da
gen heeft men acht kisten siga
rettenpapier achter een partij
trassie op een vrachtauto ontdekt
en dit heeft geleid tot de ontdek
king van een grote smokkelorga
nisatie van Singapore, via Madoe-
ra en Soerabaja naar het achter
land.
Deze post van mariniers deed
nogmaals een goede slag door
300.000 en een hoeveelheid goud,
die voor Republikeins gebied be
stemd waren, in beslag te nemen
DE TOESTAND IN DE
REPUBLIEK.
Vrijwillig in beschermende
hechtenis?
Naar betrouwbare Republikein
se zegslieden aan Antara mede
deelden, zou Sjarifoeddin door
zijn eigen handlangers zijn ver
moord. Sjarifoeddin was, na de
val van Madioen, met Moeso en
Setiadjlt naar het berggebied van
de Wilis, ten Zuiden van Madioen,
gevlucht.
Deze zelfde zegslieden bevestig
den, dat Setiadjit eveneens werd
vermoord en voorts, dat vele lei
ders van de P.K.I, en van het voor
malige linkse front, thans trach
ten in Djokja te komen, teneinde
daar door de Republikeinse Rege
ring te worden gearresteerd. 'Zij
gevoelen zich blijkbaar veiliger in'
gevangenschap te Djokja dan
voortvluchtig daarbuiten.
Nog Zaterdag berichtte radio
Djokja, dat indertijd de moorden
op enige leiders en Republikein
se ambtenaren te Madioen werden
uitgevoerd bij besluit van Amir
Sjarifoeddin Een volksleider, die
door radio Djokja niet nader werd
aangeduid, had verklaard, dat
Sjarifoeddin gedurende de weken,
dat de opstandelingen te Madioen
de macht in handen hadden, ais
rechter was opgetreden. Hij voeg
de er aan toe, dat, toen de op
standelingen de stad moesten ver
laten, het ook Sjarifoeddin was,
die het bevel uitvaardigde om de
gevangenis te Madioen, waarin
bijna duizend personen zaten, met
trekbommen te vernielen. Zulks
werd echter door de binnentrek
kende T.N.I.-troepen voorkomen.
Tenslotte zou het ook Sjarifoed
din zijn geweest, die de opdracht
gaf om de rijst- en koffievoorra-
den, die de opstandelingen bij hun
vlucht uit Madioen niet meer kon
den medenemen, te verbranden.
PLAN TOT OVERVAL
VERIJDELD.
Te Toempang, nabij Malang,
heeft men een dezer dagen een
Indonesisch jongetje gearresteerd,
dat zich op verdachte wijze ge
droeg. Het knaapje bekende bij
een ondervraging, als spion voor
een bende van 125 man op te tre
den, welke een overval wilde ple
gen op de militaire- en politiepost
in Toempang. Na een actie slaag
de men er in drie van de bende
leden te arresteren, terwijl één
man op de vlucbt werd neerge
schoten. Voorts zijn enige wapens
buitgemaakt.
De Israëlische autoriteiten heb
ben geweigerd te voldoen aan een
verzoek van de Verenigde Naties
om het vuren in de Negev-woes-
tijn, waar, naar gemeld wordt, de
Egyptenaren Joodse convooien en
nederzettingen hebben aangeval
len, te staken.
Na bekend te hebben gemaakt,
dat zij in de Negev een offensief
waren begonnen ter handhaving
van de verbindingen met afgele
gen nederzettingen, gaven de Jood
se autoriteiten bevel, dat over de
nieuwe gevechten niets mocht
worden medegedeeld.
Zaterdagochtend zijn te Tel Aviv
besprekingen gevoerd tussen ver
tegenwoordigers van Israël en van
de Verenigde Naties.
In een nota van Israël aan de
Het blad van <je Noorse Labour-
partij en regeringsorgaan „Arbei-
derbladet" heeft Zaterdag op de
frontpagina een bericht afge
drukt, dat een groep industriëlen
een organisatie zou hebben ge
vormd onder de naam „industrie"
met het doel financiële- en anderj
steun te verlenen aan een actie
tegen de Labour-partij en de
regering.
De volgende kamerverkiezingen
ir. Noorwegen zullen in het najaar
van 1949 gehouden worden.
Luitenant-generaal Sir Giffard
Martel, pantserdeskundige en lei
der van de Britse militaire missie
naar Moskou in 1943, heeft in een
brief aan de „Sunday Times" een
anaiyse gegeven van de moeilijk
heden die Montgomery te wach
ten staan wanneer hij de leiding
op zich neemt van de Westelijke
verdedigingsstrijdkrachten in Eu
ropa".
Zaterdagochtend is te Parijs een
lfc-jarige Joego-Slaaf, Michel Jan-
notsj, aangehouden, die bekend
heeft de moordenaar te zijn van
de gewezen Joego-Slavische Am
bassadeur te Kopenhagen, Ris-
tisj, die Vrijdag gewurgd in het
bad van zijn appartement te Cham-
bery werd aangetroffen.
Jannotsj verklaarde de moord
te hebben bedreven om zich in het
bezit van het geld en de juwelen
van Ristisj te kunnen stellen.
De Franse afgevaardigde Couvé
de Murville heeft in de sub-com
missie voor de ontwapening het
Russische voorstel tot verminde
ring van de bewapening der Grote
Vijl' met een derde „zuiver theo
retisch" genoemd. Hij eiste vol
ledige gegevens over de troepen
sterkte en de bewapening van elk
land en instelling van een doel
matig controle-systeem.
De Franse afgevaardigde was
van mening, dat de tijd tussen de
huidige Assemblee en de volgende
diende te worden gewijd aan een
studie van de ontwapening. Er zou
verslag aan de Veiligheidsraad
moeten worden uitgebracht.
De Belgische afgevaardigde
Rolin noemde het Franse voorstel
het enige practische.
Tsiang (China) verwierp het
Volgens het Duitse Nieuwsbu
reau D. P. D. is van Belgische zij
de een ontwerp opgesteld, binnen
kort te bespreken door een confe
rentie te Essen van de economi
sche commissie voor West-Euro
pa van de VIN., vertegenwoordi
gers van de bezettingsautoriteiten
en Duitse deskundigen, volgens
hetwelk West-Europa voorzien
zou worden van electrische ener
gie door centrales met een produc
tie-capaciteit van In totaal een
millioen kilowatt, die gestookt
zouden worden met bruinkool uit
het Rijnland.
Sovjet-voorstel. Hij meende, dat
het ten doel had de communisten
in China te helpen. Tsiang achtte
thans vermindering der bewape
ning uiterst moeilijk met het oog
op de grote spanning tussen de
landen.
De Poolse afgevaardigde, Julius
Katz-Suchy, noemde het Sovjet-
voorstel constructief.
De vergadering werd daarop
verdaagd.
De Sowjet-afgevaardigde Prof.
Pavlof heeft het Vrijdag door de
Britse agevaardigde Mayhew in
de Sociale Commissie verklaarde,
dat de Sowjet-Unie een „groot
slavenleger" had, laster genoemd.
„Hoe verklaart de heer Mayhew,
aldus prof. Pavlof, de glorieuze
Russische overwinning op Hitier?
Hoe kon ons volk vechten, als het
niet achter de Regering stond
Hij heeft geen idee van de grote
morele en poitieke eenheid van de
SowjetUnie."
Volgens 't persbureau D. P. D.
(Britse zone van Duitsland) heeft
de directeur-generaal van de pos
terijen van Schwerin, Schwertfe-
ger, lid van de socialistische een
heidspartij, voormalig lid van de
sociaal-democratische partij, zijn
ambt neergelegd en de wijk geno
men naar Berlijn.
„Het eerste probleem is", zo
zegt hjj „een eind te maken aan
de Sowjettactiek van de koude
oorlog. Alleen door de aanwezig
heid van goede troepen die ieder
ogenblik paraat zouden zijn, zou
dit kunnen gebeuren. Ik geloof,
dat een staand leger van 20 volle
dig uitgeruste divisies voor dit
doel in Europa nodig zijn. Of
Montgomery veel medewerking
zal krijgen van Frankrijk en de
Beneluxlanden staat te bezien, 't
Britse aandeel moet zijn 5 eerste
klas divisies, terwijl (je rest van de
Verenigde Staten en de andere
Westelijke landen moet komen".
Als deze divisies hadden bestaan
zou het probleem van <je Berlijnse
blokkade nooit zijn ontstaan. Ver
onderstel dat we op deze wijze de
koude oorlog stoppen, zal de vij
and dan niet oprukken met een
deel van zijn grote leger en onze
betrekkelijk kleine strijdmacht
wegvagen
De Sowjets zouden in, laten we
zeggen, drie of vier maanden mis
schien 100 divisies aan het Euro
pese front kunnen concentreren.
Als de Sowjet-Unie op dit ogen
blik de sprong zou wagen en erin
zou slagen een groot aantal troe
pen in Europa te concentreren,
zou er voor ons niets anders over
blijven dan ons op Spanje of ons
eigen laad of op beide terug te
trekken".
Sir Giffard zeide niet te geloven
dat de Sowjet-Unie nu een oorlog
beraamde die uiteindelijk haar
nederlaag zou betekenen maar
misschien plannen maakte om la
ter aan te vallen, als ze de atoom
bom had,
„Voor ons antwoord is het ant
woord, zonder ophouden een kou
de oorlog tegen haar te voeren,
totdat zij bereid is in vriendschap
met de andere landen van de we
reld te leven".
Volgens Luit.-Generaa] (H. G.
Martin, schrijft de correspondent
van de „Daily Telegraph", „zal de
verdedigings-organisatie van de
West-Europese Unie, hoewel de
permanente zetel van de staf van
de oppenbevelhebber nog niet be
kend is gemaakt, zeker Londen
als centrum krijgen". De corres
pondent verwacht, dat daar het
hoofdkwartier gevestigd zal wor
den en onderafdelingen van het
hoofdkwartier op het vasteland.
Oak de bijeenkomsten van de mi
nisters van defensie zullen te
Londen gehouden worden, aldus
deze correspondent.
Martin schat 50 volledig uit
geruste divisies, ondersteund door
voldoende luchtmacht, het nood
zakelijke minimum, dat eind 1949
Montgomery ter beschikking zou
moeten staan.
Stafchef van de Verenigde Na
ties, Kolonel Henri Vigier, wordt
gezegd, dat Israël geen aanleiding
ziet de operaties in de Negev te
staken, zolang het geen waarhor-
gen heeft verkregen van de Staf
chef, dat het verkeer naar en van
de Negev niet door de Egyptena
ren zal worden belemmerd.
Naar in Cairo is bekend ge
maakt, zouden Egyptische vlieg
tuigen twee Israëlische Messer-
schmitts hebben neergeschoten in
een luchtgevecht. De Egyptiscae
regering heeft de Veiligheidsraad
in kennis gesteld van „een nieuwe
bestandsschending", waarbij de
Egyptische landstrijdkrachten
zouden zijn aangevallen door Is
raëlische tanks. Hevig Egyptisch
artillerievuur zou de Israëlische
tanks hebben vernietigd en de Jo
den gedwongen bebben zich terug
te trekken met achterlating van
500 doden.
WAARNEMER DER VERENIG
DE NATIES BESCHOTEN.
Volgens een bericht van de zijde
der Verenigde Naties te Haifa, is
er vanaf de muur van de oude
stad Jeruzalem met een Arabisch
machinegeweer op de V. N.-waar
nemer George Miilet, een Ameri
kaans Kolonel, geschoten. Millet
reed met de Amerikaanse consul
in een witgeschilderde auto van
de V. N„ op weg naar een bijeen
komst van de Wapenstilstands-
ccmmissie oo het Franse Consu
laat. Drie kogels doorboorden de
wand van de auto, doch de inzit
tenden werden niet geraakt.
Klacht van Franse Consul-
Generaal.
De Franse Consul-Generaal van
Jeruzalem heeft in een boodschap
aan zijn Regering geprotesteerd
tegen de „brute beschieting" door
de Arabieren van het klooster van
Maria Hemelvaart op de berg
Zion.
Officieel is te Amman bekend
gemaakt, dat Zaterdag op het
plein van de Omar-moskee te Je
ruzalem 20 granaten en 2 mor
tieren zijn neergekomen. Volgens
een verklaring van het Arabisch
Legioen hebben de Joden Zater
dag van de berg Zion 229 grana
ten afgevuurd, die 3 personen
doodden, onder wie 2 hungers, en
15, onder wie 6 burgers, wondden.
Volgens een woordvoerder van
de Arabische Liga hebben de Jo
den Zaterdag 6 uur onafgebroken
in Jeruzalem gevuurd en getracht
de Arabische fronten te doorbre
ken, doch zij werden tot de terug
tocht gedwongen.
Een Israëlische woordvoerder
heeft verklaard, dat er „zeer
zwaar" gevochten is om een en
kele heuvel van de Negev. Hij
voegde er aan toe, dat de Joden
de heuvel, die door anderhalve
compagnie Egyptenaren bezet ge
houden werd, hebben veroverd.
Naar aanleiding van het gerucht
dat de Egyptenaren gebruik zou
den gaan maken van gas en „ge
heime wapens," zei de Joodse
woordvoerder, dat de Israëlische
troepen genoopt zouden zijn het
zelfde te doen, en dat hij „de
Egyptische strijdkrachten niet be
nijdde, indien dit werkelijkheid
zou worden.
Enkele vroegere Duitse krijgs
gevangenen uit 't Midden-Oosten,
wier trein Zaterdagochtend door
de Sowjets 10 mijl ten Westen van
Berlijn werd aangehouden, zijn 's
avonds laat te Berlijn aangekomen
en vertelden, dat de trein onder
bewaking stond van Sowjet-solda-
ten. De Britse treincommandant,
die het Britse militaire bestuur te
Berlijn wilde opbellen, mocht de
tietn niet verlaten, zo zeiden zij.
De ex-krijgsgevangenen waren
„er stilletjes vandoor gegaan" en
met burgertreinen naar Berlijn
gereisd.
De trein mocht later van de
Sowjetautoriteiten verder rijden.
De aanhouding geschiedde te Sed-
din, 16 km ten Westen van Ber
lijn. Later werd de trein echter
wederom aangehouden te Dreitz,
aan de rand van Berlijn.
Zondagmorgen is de trein met
3 a 400 voormalige Duitse krijgs
gevangenen uit de Britse zone te
Berlijn aangekomen.
