De Berlijnse magistratuur van de Sovjet-, voorlopig naar de Britse-Sector
Bijeenkomst Veiligheidsraad
DE WESTEUROPESE UNIE
DE POLITIEKE COMMISSIE
DONDERDAG 14 OCTOBER 1948.
Ultoefenlng
van de geneeskunst in de
grensgemeenten
Het vervoer
der Marshall-goederen
Proteststakingen in Italië
Avondklok voor kinderen
Dr. Van Mook voornemens
ontslag te vragen
De stakingen in Frankrijk
Het Franse standpunt inzake
de ontmanteling
De Gaulle's zegelactie
De prijzen in Frankrijk
Kermis
als verkeersbelemmering
Frankering by Abonnement: Temeuzen
WEERSVERWACHTING
medegedeeld door het K.N.M.I.
te De Bilt, geldig tot Donder
dagavond.
Tijdelijk enige regen.
Meest zwaar bewolkt met tij
delijk enige regen. Matige tot
krachtige en langs de kust tij
delijk harde wind tussen Zuid
en Zuid-West. Weinig verande
ring ,in temperatuur.
VRIJE ZEEUW
4e Jaargang No- 936.
Advertentieprijs:
per mm 10 ct.minimum
per advertentie 1,50.
Inzending advertentie*
tot des namiddags 4 uur
Rubriek kl. advertenties:
5 regels 60 ct.; iedere
regel meer 12 cent. Ver
melding: Briever. onder
nr. Bureau van dit Blad
10 cent meer.
Verschynt dagelijks Drukkerij N.Vj. Firma P. J. van de Sande Temeuzen Abonnementsprijs 3.25 per kwartaal-
De twee Franse leden van de
pasopgerichte permanente ver-
dedigingsonganisatie van de West-
Europese Unie, Generaal Jean de
Lattre de Tassigny en Viee-Ad-
miraal Robert Jaujard, zijn per
vliegtuig te Londen aangekomen
voor de eerste officiële besprekin
gen met veldmaarschalk Montgo
mery, de voorzitter van het co
mité van de commandanten van
de West-Europese Unie.
Generaal De Lattre de Tassig
ny, die commandant is van de
West-Europese landstrijdkrachten
en Admiraal Jaujard, die als ma
rine-afgevaardigde vlagofficier ,is
voor West-Europa, zouden Woens
dag Montgomery voor de tweede
keer ontmoeten, voordat ze later
op de dag naar Parijs terugkeren.
Luchtmaarschaïk Sir James
Rob, de Britse commandant van
de West-Europese iuchtstrijd-
In een nota naar aanleiding van
het verslag der commissie van
rapporteurs uit de Tweede Kamer
nopens het wetsontwerp tot goed
keuring van het op 28 April 1947
te Brussel ondertekende verdrag
tussen Nederland en België, be
treffende uitoefening van de «ge
neeskunst in de grensgemeenten
heeft de Minister van Sociale Za
ken in antwoord op een desbe
treffende vraag medegedeeld,
dat een van de onderwerpen, die
krachten, heeft Dinsdag de ver
gadering bijgewoond en zal ook
Woensdag aanwezig zijn. Alhoe
wel de vier leidende officieren
van de nieuwe verdedigingsorga
nisatie van de West-Europese
Unie, sinds hun benoeming op 4
October, elkaar reeds onofficieel
hebben ontmoet, was deze verga
dering de officiële instantie van
de organisatie.
De vertegenwoordigers van het
gemenebest, die elkaar nu ont
moeten, zullen, naar verluidt, we
derzijdse verdedigingsproblemen
bespreken in verband met de coör
dinatie van de West-Europese
verdediging. Er is echter «geen
officieel voorstel gedaan over de
vraag of men de verdedigings
organisatie kan vragen directe in
lichtingen te verstrekken aan de
staatslieden van het gemenebest.
Ambtenaren te Washington heb
ben Woensdag verklaard, dat het
de E. C. A. gebleken is, dat zij
niet in staat is de opdracht van
het Amerikaanse congres uit te
voeren, welke bepaalt, dat 50 pro
cent van de Marshall-goederen
met Amerikaanse schepen ver
voerd moeten worden.
De E. C. A, zo voegden zij
hieraan toe, onderhandelt thans
met Europese scheepvaartdeskun
digen en de mogelijkheid bestaat,
dat een overeenkomst tot stand
komt betreffende de toepassing
van de half om half clausule,
voorzover het de 20 procent der
Marshall-goederen betreft, die ge
woonlijk met de vaste scheepvaart
diensten vervoerd worden. Op de
andere 80 procent, die meestal
met de wilde-vaart schepen ver
voerd worden, zou men de clau
sule dan niet toepassen.
Scheepvaartdeskundigen yan de
E. C. A. hebben aan de admini
strateur, Paul Hoffman, aanbe
velingen in die geest gedaan.
Naar A.F.P. Uit Praag mede
deelt, zal de medicus Jan Schmid,
die er van wordt beschuldigd mi
litaire geheimen te hebben mede
gedeeld aan de agenten van de
Nederlandse inlichtingendienst
Van Dam en Jan Ruiter, op 22
October te Praag voor een mili
taire rechtbank verschijnen.
In antwoord op Wysjinsky's rede
van Dinsdag in de politieke com
missie, waarin deze verklaarde
dat de Sovjet-Unie ,,alle kaarten
op tafel zou leggen" als haar ont-
:n het kader van de samenwer- wapeningsvoorstellen zouden wor
king der Benelux-landen op het den aangenomen. heeft de Britse
afgevaardigde Sir Hartley Shaw-
king der Renelux-landen op
gebied van de volksgezondheid
van Nederlandse zijde aan de orde
zijn gesteld, de gelijkstelling van
medische diploma's is.
Gebleken is, aldus de nota ver
der dat aan dit onderwerp
eigenaardige moeilijkheden aan
kleven, zodat een regeling niet
terstond mogelijk is, doch diep
gaande gezamenlijke bestudering'
van de op dit gebied in beide lan
den bestaande regelingen vereist
is. Het initiatief hiertoe is van
Nederlandse zijde in Benelux-ver-
band reeds genomen.
Een van de punten, die daarbij
in het bijzonder de aandacht vra
gen, is het verschil in de oplei
ding van medici in de twee lan
den en de eisen, die bij de exa
mens tot dusver worden gesteld.
ANTWO ORD OP WYSJINSKY'S REDE.
Sovjet-Unie. Sir Hartley vroeg
of de Sovjet-Unie, evenals Hitier
,,de vruchten van een oorlog
wenste zonder te vechten".
Shawcross vroeg of de Sovjet-
Unie, teneinde het internationale
vertrouwen te herstellen, bereid
was „de geheime vijfde colonne,
die poogt de economie van vele
landen te ontwrichten, terug te
roepen."
Eén land, aldus Shawcross,
staat internationale controle op
de atoomenergie ep de ontwape
ning in de weg. De voornaamste
factor bij het" huidige gebrek aan
vertrouwen was het 'geloof, dat
de Sovjet-Unie veel meer mensen
onder de wapenen had dan voor
haar vredesbehoeften noodzakelijk
was.
Hij verzocht de Sovjet-Unie on
middellijk de volgende maatrege
len te nemen;
1. Laat correspondenten van
bladen zich vrij in de Sovjet-Unie
bewegen.
cross verklaard, dat Wysjinsky
Dinsdag in drie minuten de me
ningsverschillen tussen de Sovjet-
Unie en de Westelijke mogend
heden over de ontwapening had
kunnen regelen.
Shawcross verzocht de Sovjet-
Unie „het gordijn op te trekken
en reizigers en bezoekers toe te
staan het hartelijke Russische
volk te leren kennen". In een
„verboden gebied" van de Oostzee
tot de Zwarte Zee mag geen- bui
tenlander komen, aldus de Britse
afgevaardigde. Het „verborgen
leger, de vijfde colonne" van com
munistische partijen over de ge
hele wereld voerde een sabotage-
campagne onder leiding van de
Het Berlijnse stadsbestuur heeft
't voorbeeld van de stadsvergade-
ring gevolgd en heeft de plaats
van samenkomst van de Sowjet-
sector naar de Britse sector over
gebracht.
De burgemeester Dr. Ferdinand
Friedensburg heeft besloten dit
te doen nadat de wethouder Wai-
demar Schmidt, lid van de Socia
listische Eenheidspartij, waarin
het communistisch element over
heerst, die verleden Vrijdag was
ontslagen als chef van het de
partement van Arbeid, had ge
weigerd de vergadering te verla
ten in het stadhuis in de Sowjet-
sector. De vergadering was bij
eengeroepen om een resolutie van
Friedensburg te bestuderen,
waarin een beroep werd gedaan
op de V. N. de vrijlating te ver
zekeren van alle Berlijners die
gedurende de huidige crisis om
politieke redenen waren gearres
teerd.
Pro-Sowjet leden hebben de ge
meenteraad geboycot na deze
verhuizing en de Socialistische
Eenheidspartij heeft officieel me
degedeeld, dat de volgende verga-
De millioen kantoorbedienden in
openbare diensten in Italië zullen
heden een staking houden die 8
uur zal duren, uit protest tegen
de weigering van de regering een
onmiddellijke loonsverhoging toe
te staan, zo heeft het hoofdkwar
tier van de vakverenigingen te
Rome medegedeeld.
Spoorwegarbeiders en arbeiders
van de post, telegraaf en telefoon,
zullen ook twee uur in staking
gaan. Tijdfens deze twee uur zal
al het werk ophouden en treinen
zullen worden gestopt. Naar ver
luidt zouden stakingen van 24 uur
door arbeiders in andere vitale
bedrijven volgen op afzonderlijke
data in de verschillende gebieden
van Italië.
deringen van de gemeenteraad op
gelijke wijze zouden worden ge
boycot. Toen de magistratuur op
't hoofdkwartier van het departe
ment van gezondheid in de Britse
sector bijeenkwam, waren er geen
pro-Sowjetledcn aanwezig.
De Duitse politie is actief ge
weest bij het herstellen van de
orde onder mensenmenigten die
zich verdrongen buiten de banken
vanwege de derde maatregel be
treffende het geld in vier maan
den tijd.
Maarschalk Wassly Sokolow-
sky, de Sowjet-militaire «gouver
neur, had uitgevaardigd, dat de 50
pfennigstukken ongeldig zouden
worden in het door de Sowjets
bezette gebied- ,,om de invoering
uit de Westelijke zones, voor spe
culatieve doeleinden tegen te
gaan."
De banken wèigeren meer aan
te nemen dan 5 "mark van iedere
persoon. Verscheidene personen
werden uit de banken verwijderd
nadat zij hadden geprotesteerd
tegen deze beperking.
Nadat de vergadering van de
magistratuur was geëindigd, zei-
de Friedensburg, dat het feit dat
men in de Britse sector bijeen
was gekomen niet inhield dat het
stadsbestuur nu verdeeld was ge
worden. Hij zeide, dat waar
schijnlijk de eerstvolgende verga
deringen, tenminste zolang de
Te Detroit is een avond/klok in
gesteld die te middernacht be
gint en van toepassing is op kin
deren onder de 17 jaar. Als na
melijk kinderen na middernacht
zonder geleide op straat worden
aangetroffen worden de ouders
'gestraft met een boete van 15
dollar of 30 dagen gevangenis
straf. Het stadsbestuur heeft
deze avondklok goedgekeurd als
een actie tegen jeugdmisdad'g-
heid. Ouders zouden vaak de
schuld hiervan zijn.
zaak van Schmidt niet was opge
helderd, in de Britse sector zou
den worden gehouden, maar dat
het de bedoeling was later naar
het stadhuis in de Sowjet-sector
terug te keren.
Naar het A-N-P- van gezagheb
bende zijde verneemt, heeft Dr.
Van Mook het voornemen te ken
nen gegeven om zijn ontslag als
Luitenant Gouverneur-Generaal
te vragen-
In de meeste Franse havens
hebben havenarbeiders 24 uur
lang gestaakt uit sympathie met
het half millioen mijnwerkers.
Te Bordeaux was het werk zo
goed als neergelegd en te Duin
kerken was de staking compleet.
Ook te Roohelle waren de haven
arbeiders in staking, waar zes
schepen op lossing lagen te wach
ten. Het hoofdkantoor van de
spoorwegen te Parijs heeft mee
gedeeld, dat in het Oosten van
het land de stations Oharleville,
Mohon en Lumes door posters be
zet werden gehouden. De expres-
sedienst van Parijs naar Oharle
ville was gestopt. Het verkeer
in het Oostelijke gebied zou ver
der normaal zijn.
De bond van spoorwegarbeiders
verklaarde, dat men het nog niet
eens was over essentiële punten
in de onderhandelingen en dat
het bestuur nu met premier Que-
ueille zou pogen te onderhandelen.
De staking in de kolenschach-
ten,' die tien dagen oud is, duurt
nog voort, alhoewel een verbete
ring werd gemeld in het steen-
koolgebied van de Moezel. Te
Faulquement en Schwiller zijn 70
procent van de mijnwerkers te
ruggekeerd.
2. Laat diplomaten reizen zo
als zij dat mogen in „beschaafde
landen".
3. Laat de handelsluchtvaart
wij.
4. Laat Engeland een diploma
tieke missie en een consulaat heb
ben te Kief en Minsk.
5. Verbied onze couranten niet.
6. Laat ons radio-uitzendingen
uitwisselen.
7. Laat ons toeristen uitwisse
len en laat onze volken vrienden
worden.
8. Laat ons studenten uitwis
selen.
De politieke commissie der V.
N. heeft met algemene stemmen
een sub-commissie in het leven
geroepen ter bestudering van de
negen voorstellen, die zijn gedaan
met het oog op een oplossing van
de „ontwapenings-impasse".
De sub-commissie voor de con-
tröle op de atoom-energie heeft
met de stemmen van de Sowjet-
Unie en de Oekraine tegen de
volgende aanbevelingen gedaan
1. de grote vijf plus Canada
komen op gezette tijden bijeen oin
na te gaan, of de Sowjet-Unie be
reid is zich neer te leggen bij het
meerderheidsplan voor internatio
nale contröle op de atoomenergie;
2. als een basis voor een over
eenkomst is gevonden zal aan de
Secretaris-Generaal der V. N.,
Trygve Lie, onmiddellijk gevraagd
worden de commissie voor de
atoom-energie opnieuw bijeen te
roepen.
Zeven der aan de sub-commissie
voorgelegde voorstellen luiden
als volgt;
1. Sowjet-UnieBeperking der
bewapening met één-derde door
de grote vijf en uitbanning van
atoombommen.
2. Groot-Brittannië: Steun van
de algemene vergadering voor het
standpunt van de Westelijke
meerderheid, dat geen ontwape
ning mogelijk is vóórdat een
sfeer van vertrouwen is gescha-
I>en.
3. Libanon: Terstond instel
ling van 'n internationaal lichaam
voor contróle op d<? ontwapening,
staande onder de Veiligheidsraad,
doch niet alleen onder het veto
recht, waarna ontwapening voor
één-derde gedurende een jaar
door de grote vijf, waarbij de be
perking gebaseerd wordt op de
sterkte der gewapende machten
in 1945.
4. Syrië: De V. N. stellen een
termijn betreffende ontwapening
voor aan de Veiligheidsraad in
structie te geven de bestudering
van het probleem voort te zetten.
5. El Salvador: Het probleem
van de ontwapening voorleggen
aan de commissie voor de atoom
energie.
6. Frankrijk: Oprichting van
'n internationaal controle-lichaam
tot onderzoek van de verklarin
gen, door alle mogendheden te
leggen over de sterkte van haar
gewapende macht, waarna „pro
gressieve en evenwichtige" ontwa
pening.
7. België: Een amendement
op de Britse resolutie, dat de al
gemene vergadering van mening
is, dat „aanvaarding van het
Sowjet-voorstel geen nut heeft,
daar hierin niet wordt aangege
ven welke soort bewapening be
perkt moet worden".
Het Franse Ministerie van Bui
tenlandse Zaken verklaart, dat
Frankrijk een snelle ontmanteling
wenst van de Duitse fabrieken die
als herstelbetaling zijn aangewe
zen. Frankrijk was het n deze
geheel met Engeland eens
De Franse Minister van Buiten
landse Zaken, aldus het communi
qué van het ministerie, heeft
niettemin erkend, dat in bepaalde
bijzondere gevallen de ontmante-
lingslijsten moeten worden her
zien in dier voege, dat rekening
Wordt gehouden met het onbedui
dende voordeel of zelfs het nadeei,
dat het overbrengen van bepaalde
machinerieën zou kunnen hebben.
De Minister heeft doen uitko
men, dat fabrieken van oorlogs
materiaal en de fabrieken op het
gebied van verboden of beperkte
industrieën onder alle omstandig
heden met voorrang dienen te
worden ontmanteld en als herstel
betaling uitgeleverd. De Minister
heeft verklaard, dat zowel in het
belang van Duitsland als in dat
van de landen die recht op her
stelbetalingen hebben, al deze
werkzaamheden zo spoedig moge
lijk moeten worden uitgevoerd en
beëindigd.
Andre Malraux, Generaal De
Gaulle's secretaris voor propagan
da, heeft gisteren bekend ge
maakt, dat in een campagne van
3% week ongeveer 3,250.000 pro-
paganda-zegels zijn verkocht. De
regels droegen een leuze ten gun
ste van de Generaal en kostten
50 francs per stuk. Zij brachten
162.500.000 francs op.
Malraux verklaarde, dat Gene
raal De Gaulle twee millioen brie
ven heeft ontvangen, waarvan
slechts 9000 beledigingen bevat
ten Hrj noemde verhalen over
Gaullistische samenzweringen
„belachelijk".
Het doel van de campagne
noemde Malraux „een onderdruk
king van het algemeen kiesrecht
te voorkomen".
„Geen obstructie van de rege
ring kan ons land beletten zijn
ware gevoelens tot uitdrukking
te brengen", aldus Malraux, „zelfs
al zal zij de staat van beleg uit
roepen".
*a
De Franse regering heeft be
sloten om de prijs van steenkool
met 18.9 te verhogen tot 3500
fres. per ton. Naar officieel werd
medegedeeld ontheft deze prijs
verhoging de regering van de
noodzakelijkheid om haar toe
vlucht te nemen tot een staats
subsidie aan de kolenindustrie.
Voorts heeft de regering beslo
ten om de prijzeii van vlees in
elke phase van de tussenhandel
te requireren. De voortdurende
stijging der vleesprijzen is een
van de voornaamste redenen van
ontevredenheid onder het Franse
volk geweest. Het besluit van de
regering om de controle op de
vleesprijzen weer in te stellen is
bedoeld om de gemoederen te be
daren en te tonen, dat de regering
zich beijvert om de kosten van
levensonderhoud te stabiliseren.
De Veiligheidsraad zal Vrijdag
bijeenkomen voor bespreking van
de Berlijnse kwestie.
Volgens een Blits woordvoer
der zou Moskou 'n „onbevredigend
antwoord" gegeven hebben op
vragen, door Dr. Juan Bramuglia,
de voorzitter van de Veiligheids
raad, aan Andrei Wysjinksky ge
stelde vragen.
De zes „neutrale" staten zijn
gisterenavond bijeen geweest om
de nieuwe situatie te bespreken.
In diplomatieke kringen houdt
men het voor duidelijk, dat alle
hoop op succes van een bemidde
ling of op het vinden van een
compromis verdwenen is.
De kern van de door Wysjinsky
aan Bramuglia gegeven antwoor
den zou hierop neerkomen: 1. De
Sowjet-Unie wenst de Berlijnse
kwestie van de agenda van de
Veiligheidsraad verwijderd te
zien. 2. Zij is bereid de bespre
kingen wederom op te nemen,
waar zij 30 Augustus werden af
gebroken.
Na beëindiging van de bijeen
komst der „neutralen" werd ver
wacht, dat vanwege deze groep
Vrijdag geen voorstel gedaan zal
worden.
Bramuglia verklaarde, dat ver
der geen besloten bijeenkomsten
van de zes „neutralen" zouden
plaats hebben en dat de kwestie
verder openlijk in de raad behan
deld zcu worden.
Wel zal elk der zes „neutrale"
delegaties op eigen rekening een
voorstel kunnen indienen. Men
verwacht, dat de drie Westelijke
mogendheden met een eigen voor
stel zullen komen, wanneer er
geen ander wordt ingediend.
De K.N.A.C. raadt automobilis
ten die dit weekeinde naar België
gaan aan niet langs het grens-
kantoor Putte te rijden. Het ver
keer zal daar Zaterdag en Zondag
a.s. namelijk vrijwel onmogelijk
zijn tengevolge van de kermis.
