De staatsgreep'x"» Republiek
AANVAL tegen Madioen ingezet
Algemeen debat in de Assemblee
ua Je Volk» verlegentueorJiging
VRIJDAG 24 SEPTEMBER 1948.
Bevel van Markgraf
Commissies voor
anti-Japanse activiteit
Na de moord op
Bernadotte
De Duitse herstelbetalingen
Frankering by Abonnement: Tefneuzen
WEERSVERWACHTING
medegedeeld door het K.N.M.I.
te Dp Bilt, geldig tot Vrijdag
avond.
Koude en tamelijk heldere
nacht met weinig wind; plaat
selijk ochtendmist. Overdag
toenemende bewolking, maar
overwegend droog weer. Zwak
ke tot matige wind tussen W.
en Zuid. eOngeveer dezelfde
temperatuur als gisteren.
VRIJE
4e Jaargang No- 919.
Verschijnt dagelijks Drukkerij N.V. Firma P. J. van de Sande Terne azen Abonnementsprijs 3,25 per kwartaal
Adver tentlepr£a
per mm 10 et.; minimum
per advertentie 1,50.
Inzending advertentie*
tot des namiddags 4 uur
Rubriek kl. advertenties
5 regels 60 ct.; iedere
regel meer 12 cent. Ver
melding: Brieven onder
nr. Bureau van dit Blad
10 cent meer.
Antara meldt uit Djogja; Repu
blikeinse militaire autoriteiten
hebben gisteren verklaard, "dat
Dinsdag een drieledige aanval is
ingezet tegen Madioen en omge
ving, waar de communisten de
stad plus een radius van 25 km
hebben bezet. Gevechten zijn
gaande te Ngawi, 30 km ten
Noordoosten van Madioen, terwijl
Volgens het Duitse Nieuws
agentschap DPD (Britse zone)
zouden met licentie van de Weste
lijke bezettingsmogendheden ver
schijnende bladen met ingang
van gisteren in de Sovjet-zone in
beslag genomen worden. Het
bevel daartoe is gegeven door de
politie-chef in de Sovjet-sector
van Berlijn, Paul Markgraf, aldus
DPD. De enige uitzonderingen
op dit bevel zullen gemaakt wor
den voor de met Britse licentie
verschijnende bladen ,,Die Welt"
en „Der Kurier", die in de Fran
se zone worden uitgegeven.
Reuter meldt nader, dat een
zegsman van het hoofdbureau
van politie in de Sovjet-sector
heeft verklaard, dat de met licen
tie der Westelijke bezettinggsmo-
gendheden verschijnende Duitse
bladen in de Sovjet-sector in be
slag zijn genomen, ingevolge een
order van de Sowjet-autoritei-
ten, volgens welke alle Westeijke
bladen in de Oostelijke sector ge
distribueerd moesten worden via
het centraal controlebureau van
de Sovjets.
De bladen ,,Dle Welt" en „Der
Kurier" hadden deze order wel'
opgevolgd en zijn dus niet in be
slag genomen. De directeuren
van de in beslag genomen bladen
hebben de verkopers in de Weste
lijke sectoren verzocht de verkoop
van bladen met Sovjet-licentie in
de Westelijke zones te staken. De
directie van „Die Welt" en „Der
Kurier" werden gewaarschuwd
dat hun personeel in staking zou
kunnen gaan indien zij hun con
tract met het Sovjet-controlebu
reau niet opzeggen.
Magetan nog steeds in handen
van de roden is. Volgens republi
keinse autoriteiten is het vliegveld
te Maospati, 10 km ten Westen
van Madioen, nog in republikeinse
handen, waarbij republikeinse
troepen aanvallen van communis
ten afslaan.
Te Ngndojoel, 40 km ten Oos-
sten van Madioen, slaagden repu
blikeinse troepen er in een op
mars van de roden te voorkomen
en werden groepen van de Pesin-
do ontwapend. Patjitan, een
kustplaats, 90 km ten Zuidwesten
van Madioen, is volgens republi
keinse autoriteiten nog in repu
blikeinse handen.
Militaire autoriteiten te Djogja
hebben volgens Antara onthuld,
dat republikeinse troepen er in
geslaagd zijn de communistische
troepen terug te werpen tot on
geveer 20 km ten Oosten van de
stad Madioen. De communisten
beheersen nog de gehele stad Ma
dioen, een gedeelte van de stad
Ponorog, ten Zuiden van Madioen,
en een deel van Mageta ten Wes
ten van Madioen. Militaire auto
riteiten spraken het vertrouwen
uit, dat Madioen, „binnen de
kortst mogelijke tijd" heroverd
zal zfln.
De Deense regering heeft de
Arabische Liga officieel medege
deeld, dat zij de zorg op zich zal
nemen voor 10.000 Arabische
vluchtelingen in Palestina.
Twee Finnen hun vrouwen en
twee kinderen, die door 'n Brits
stoomschip zijn gered toen zij
hulpeloos ronddreven en naar
Casablaitca zijn gebracht, zijn van
plan hun avontuurlijke tocht over
de Atlantische Oceaan naar Zuid-
Amerika met hun kleine bootje,
de „Corsair", voor te zetten. De
„Corsair", had enige dagen ge
leden machineschade opgelopen.
Volgens de correspondent van
Telepress te Tokio is officieel be
kend gemaakt, dat beide kamers
van het Japanse parlement com
missies zullen vormen „om een
onderzoek in te stellen naar anti-
Japanse activiteit". Deze com
missies zullen zich in de. eerste
plaats ert voornamelijk bezig hou
den met het opsporen van activi
teit van communisten en linkse
elementen ten einde „bewijzen in
handen te krijgen, die als basis
moeten dienen voor het aannemen
van een wet, die het communis
me verbiedt".
.Voorzitter Tweede Kamer.
Bij Kon. Besluit van 22 Sep
tember is Dr. L. G. Korte.nhorst
benoemd tot voorzitter der Twee
de Kamer voor de tegenwoordige
zitting.
De Vleessehaarste.
De Tweede Kamer heeft giste
renmiddag besloten dat de gele
genheid tot het stellen van vra
gen overeenkomstig art. 116 van
het reglement van 0rde zal wor
den gegeven elke Donderdag,
waarop de Kamer vergadert.
Onmiddellijk na dit besluit
wordt het woord verleend aan de
heer Suurhoff JArb.) tot het stel
len van de volgende vragen aan
de Minister van Landbouw, Vis
serij en Voedselvoorziening:
Gisterenmorgen is in de verga
dering van de Assemblee der
V. N. het algemeen debat ge-
opeind. Generaal Romulo, leider
van de Phillippijnse delegatie,
zeide o.m.,dat de bijeenkomst
van de Assemblee samenviel met
een keerpunt in de geschiedenis.
De Assemblee zou mede moeten
beslissen in de gewichtige vraag
stukken van het huidige ^ogenblik.
De Amerikaanse Minister van
Buitenlandse Zaken, Marshall,
drukte zijn ernstige bezorgdheid
uit over de koppige weigering van
een „kleine minderheid", deel te
nemen aan al het werk van de
V. N.
In een uiteenzetting van de
houding der V. N. tegenover en
kele van de voornaamste vraag
stukken, die aan de V. N. zijn
voorgelegd, bracht Marshall de
volgende punten naar voren:
1. Vroegtijdige demobilisatie
van de gewapende strijdkrachten
in Palestina, repatriëring van
vluchtelingen, economische steun
aan Joden en Arabieren en toela
ting van Transjordanië en Israël
tot de organisatie der V. N.;
2. een verenigd en onafhanke
lijk Korea," aangenomen ais lid
va* de V. N. met een regering
op basis van vrije verkiezingen;
5. Griekenland moet beveiligd
worden tegen „agressieve en on
wettige inmenging van buiten
af";
4. een uit onderhandelingen
ontstane regeling „zonder verder
bloedvergieten" in Indonesië.
Souvereine onafhankelijkheid voor
het volk van Indonesië en voort
gezette samenwerking met Ne
derland;
voortzetting der bemidde
ling en onderhandelingen tussen
India en Pakistan met betrek
king tot Kasmir ter bereiking
van een „vreedzame regeling van
een geschil, dat ernstige gevaren
inhoud";
6. een spoedige totstandko
ming van een internationaal con
trolesysteem voor atoomenergie,
dat voorziet in de uitschakeling
van atoomwapens;
7. een geleidelijke beperking
va» bewapening, voorzover het
herstel van het politiek vertrou
wen, gepaard aan afdoende waar
borgen tegen overtredingen zulks
toelaat.
Andere punten, die Marshall
ter sprake bracht waren, dat de
V. S. de oprichting steunden van
een kleine politiemacht der V. N.,
niet te verwarren met het leger
der V. N., waar in het handvest
sprake van is. De „kleine as
semblee", die „door de Sowjet-
Unie was bestreden en geboycot
van het begin af", moest nog een
jaar in stand gehouden worden.
Marshall verzekerde de Assem
blee, dat zijn regering de bestaan
de spanning op internationaal
gebied niet wenste te verhogen,
doch evenmin wenste te schippe
ren t.a.v. essentiële beginselen.
De V. S. streefden, naar het
herstel van Oostenrijks politieke
en economische vrijheid binnen
zijn grenzen van 1937 en toela
ting van Oostenrijk als lid van
de V. N.
Marshall zeide verder nog, dat
met bijzondere belangstelling
kennis genomen was van het rap
port van de Secretaris-Generaal
Trygv Lie over het werk van de
V. N. met betrekking tot millioe-
nen mensen, „die nog niet geheel
rijp waren voor zelfbestuur".
Na Marshall nam Modzelewski,
de Poolse Minister van Buiten
landse Zaken het woord. Hij
doodverfde de Britse luchtbrug,
de Londense conferentie over
Duitsland en de „Amerikaanse
interventie en de tegenwoordig
heid van Britse troepen in Grie
kenland".
De „hersenschimmige lucht
brug" was slechts het gevolg van
de unilaterale politiek, welke
voortkwam uit de conferentie te
Londen. Berlijn door de lucht van
kolen te voorzien was een econo
mische absurditeit. De bouwers
van de luchtbrug waren tegen de
vrede gericht.
Het plan voor de wederopbouw
van Duitsland was slechts een
plan om van West-Duitsland een
vazalstaat te maken, die het on
middellijke werktuig zou zijn in
handen van oorlogsstokers in hun
plannen om de wereld te verove
ren.
1. Wil de Minister een uiteen
zetting geven van de oorzaken
der huidige vleessehaarste, die,
doordat een omvangrijke zwarte
handel in dit artikel is ontstaan,
vooral de minder draagkrachtige
groepen der bevolking treft?
2. Welke maatregelen zijn tot
dusver genomen of zullen nog ge
nomen worden om de vlees-
schaarste on korte termijn op te
heffen
3. Om welke redenen zijn tot
nu toe maatregelen als het instel
len van een verplichte veeleve
ring, aankoop van vlees in het
buitenland, het in uitzicht stellen
van een hogere prijs voor slacht
vee op dit moment en van een
lagere j»rijs tegen de tijd, dat het
vee de weide moet verlaten, het
vrijlaten van de varkensteelt,
mede in verband met het over
schot aan voeraardappelen, en
scherpe bestrijding van de zwarte
handel in vlees achterwege ge
bleven
4. Kan de Minister medede
len, hoe de vooruitzichten van de
vleesvoorziening voor de eerstko
mende maanden zijn?
Minister Mansholt merkt op,
dat na de oorlog er een grote
graanschaarste bestond. Bij de
verdeling van het graan moest
de mens voorgaan. Dat beteken
de beperking van de veestapel.
Vandaar de krappe vleespositie in
-ons land en in heel West-Europa.
Dit jaar werd het aanbod van
vee ten zeerste beperkt, ook al
omdat men met het oog op de
melkprijzen het vee graag lang
aanhoudt.
Verplichte veelevering is zeer
onsympathiek hij de boeren. En
eigenlijk wordt daardoor ruw in
gegrepen in de bedrljfsvoer:ng,
waarvan de kleine boeren de dupe
worden. Ook omdat verplichte
veelevering een grote administra
tieve rompslomp meebrengt is ze
afgeschaft.
Een ander middel zou zijn in
voering van hogere prijzen voor de
boeren. Dat zou behoren te zijn
een hogere prijs in de maanden
Aug. en Sept. en lagere in de
wintermaanden. Dat was echter
onmogelijk, omdat er bepaalde
prijzen gegarandeerd waren.
Een derde middel zou zijn gro
tere import. Maar het is onmo
gelijk om in tijden van grotere
schaarste daarvoor deviezen be
schikbaar te stellen. Voor de pe
riode 19481949 is voorzien in de
aankoop van 45.000 ton vlees uit
Argentinië, waarvan 40.000 ton
reeds is gekocht. Het eerste er
van is onderweg. In 1945/46 is
15.000 ton gekocht, in 1946/47
33.000 ton en in 1948 12.000 ton
Wat de varkenshouderij betreft
zijn de administratieve en con
trolemaatregelen aanzienlijk ver
eenvoudigd. Iedere boer kan nu
varkens houden. Het is niet mo
gelijk de vleespositie te verbete
ren door grotere importen. Er
zijn geen deviezen voor. Het zal
dus op eigen productie aankomen.
Er zijn verschillende maatrege
len genomen om deze te verbete
ren. De varkensproductie zal
naar 's Ministers oordeel in 1949
belangrijk toenemen omdat de
De republikeinse Ministers, die
de voornaamste portefeuilles be
heren, zullen een commissie vor
men, die tot taak heeft Soekarno
hij te staan in de huidige moeilijke
situatie. Maandag verleende het
werkcomité van het KNIP (voor
lopig republikeins parlement)
dictatoriale bevoegdheden aan
Soekarno. Intussen vaardigde
Soepardi, de bewindhebber in Ma
dioen, volgens de communistische
zender een decreet uit, waarbij
voor het gewest Madioen de staat
van beleg werd afgekondigd, „in
verband met de gespannen toe
stand in het gewest."
Radio Djogja meldde nog, dat
Soekarno, Hatta en Soedirman
de republikeinse opperbevelheb
ber) te Djogja besprekingen hiel
den, welke werden gevolgd door
een bezoek van verscheidene
vooraanstaande republikeinen aan
het paleis van Soekarno." Radio
Djogja zegt: „Aangenomen kan
worden, dat de besprekingen ovef
de situatie in Madioen gingen".
Het gevechtsfront. Opzet van
de staatsgreep. Hatta ont
vangt Soetomo en Roestam
Effendi.
De republikeinse troepen, die
uit verschillende richtingen naar
Madioen oprukken, bereikten
plaatsen op 20 km van de stad.
Radio Djokja bericht,dat „com
munistische troepen nog enige
posities handhaven in Magetan,
20 km ten Westen van Madioen,
en Norogo, 30 km ten Zuiden
van Madioen. Gisterenmorgen
berichtte Antara, dat Magetan
„in rode handen" was.
Het gebied van Soekoardjo, ten
Zuiden van Solo, is door republi
keinse troepen gezuiverd. De ge
hele omgeving van Solo is weder
om in republikeinse handen, aldus
radio Djogja.
Het Djokjase dagblad „Nasio-
nal" schrijft, volgens radio Djok
ja, dat de communisten 'n staats
greep hadden voorbereid, welke
in November zou worden uitge
voerd en waardoor de gehele re
publikeinse regering zou worden
omvergeworpen. De coup te Ma
dioen kwam daarvoor te vroeg
de republikeinse regering had
thans de gelegenheid, de linkse
leiders in verschillende grote ste
den te arresteren. Het blad zegt
voorts, dat bij de opruiming on
der de rebellen in het republikein
se leger, twee kolonels, acht luit.-
De Joodse autoriteiten hebben
enkele leiders van de Arabische
afdeling van de groep-Stern ge
arresteerd in het dorp Soe Gosj
bij Jeruzalem.
In het centrum van Jeruzalem
verschenen gisteren aanplakbil
jetten, getekend door het „Vader
landse front", een extremistische
splintergroep van de huiten de
wet gestelde groep-Stern. Het
„Vaderlands front" verklaart
daarin Graaf Bernadotte te heb
ben vermoord en tevens, dat het
niet tegen de Joodse autoriteiten
zou strijden.
Guisan geen opvolger van
Bernadotte.
Van de zijde van het internatio
nale comité van het Rode Kruis
sprak men categorisch het bericht
uit een Londens blad tegen, vol
gens hetwelk Generaal Guisan,
In de oorlog opperbevelhebber van
het Zwitserse leger, als opvolger
van Bernadotte zou zijn voorge
steld.
Beloning op het hoofd van de
moordenaars Van Bernadotte.
De Israëlische Eerste Minister
David Ben Goerion, heeft medege
deeld, dat er een beloning van
5.000 pond sterling is uitgeloofd
voor inlichtingen die kunnen lei
den tot de arrestetatie van de
moordenaars van Bernadotte, de
bemiddelaar van de V.N.
varkenshouderij aantrekkelijker
wordt gemaakt.
Voor October is 17.500 ton vers
vlees beschikbaar voor een be
hoefte van 13.000 ton hij een
rantsoen van 200 gram. Einkele
maanden zal 250 gram geleverd
kunnen worden.
Hogere rantsoenen zullen pas
kunnen worden verwacht, als de
varkensproductie groter wordt.
kolonels en verschillende andere
officieren zijn ontslagen of gear
resteerd.
Tenslotte werd over deze radio
medegedeeld, dat Moh. Hatta be
sprekingen heeft gevoerd met de
leiders van het „Front Kemer-
dekaan Nasional" (het nationale
vrijheidsfront, gevormd door de
Masjoemi en de PNI) en dat hij
voorts Boeng Tnmo en Roestam
Effendi van de „Garakan Revolu-
si" (de revolutionnaire volksbe
weging, welke een niet op Mos
kou georiënteerde communistische
politiek voert) heeft ontvangen.
Aantal hoofdofficieren In staat
van besehuldiging gesteld.
Het republikeins militair ge
rechtshof heeft een aantal hoofd-
oficieren onder wie Djokosoejono
(kolonel, belast met het militair
commando te Madioen), in ver
band met „rebellie", in staat van
beschuldiging gesteld aldus een
mededeling van het republikeinse
ministerie van defensie. De betrok
«.enen bevinden zich allen in door
de communisten gecontroleerd
gebied. Zij zullen, zodra dit mo
gelijk is, voor het gerechtshof ge
daagd worden.
Het republikeinse militaire
hoofdkwartier heeft bekend ge
maakt dat iedere officier, die ge
volg geeft aan de oproep van
Djokosoejono tot besprekingen te
Madioen, als „rebel" zal worden
beschouwd.
Naar Antara meldt, is door 't
republikeinse militaire hoofdkwar
tier, Oost Java verklaard tot „bij
zonder militair gebied" onder de
staat van beleg. De kolonel Soenig-
kono, militair commandant van
Oost Java, is tot militair gouver
neur benoemd
Antara citeert uit de gisteren
avond door Sjarifoeddin gehouden
lede, dat Sjarifoeddin ontkende,
dat het nieuwe regime in Madioen
een communistisch regime is. Hij
zeide, volgens Antara, dat de ac
tie „een corrigerende actie" ten
aanzien van de republikeinse re
gering is.
Tijdens de 19e vergadering van
de I.A.R.A., het te Brussel ge
vestigde Intergeallieerde bureau
voor de herstelbetalingen, is aan
de bij het bureau aangesloten
ïeden-staten industrieel materiaal
toegewezen, dat afkomstig is uit
53 fabrieken, hiervan bevinden er
zich 29 in de Amerikaanse, 12 in
de Franse en 12 in de Britse zone
v an Duitsland.
Bij deze verdeling werden aan
Nederland vier fabrieken toege
wezen, onder welke een fabriek
te München, die precisie-instru-
menten vervaardigt en een fa
briek voor chemische producten
te Kalle (Wiesbaden), aan Bel
gië werden 11 fabrieken toege
wezen, waaronder de fabriek voor
gereedschapsmachines Schmidt
und -Schaudt te Stuttgart en de
Ultra Praezisionswerke te
Aschaffenburg.
Luxemburg zag zich twee fa
brieken toegewezen, n.l. één voor
de vervaardiging van onderdelen
en een voor de mechanische con
structie (dinglingen). De waarde
van het toegewezen materiaal be
draagt ongeveer 31 millioen Rijks
mark (koers 1938),
In totaal werd tot dusverre
door de I.A.R A. voor een totaal
bedrag van 400 millioen Rm. aan
haar ledenstaten toegekend. Het
aantal toegewezen fabrieken be
draagt tot heden 299.
Naar de correspondent van het
A.N.P. van de Nederlandse gede
legeerde bij de I.A.R.A. nog na
der verneemt, bedraagt de waar
de der tijdens de laatste verga
dering aan Nederland toegewezen
Duitse fabrieken Rm. 584.838
(waarde Rijksmark 1938). De«4
toegewezen fabrieken zrjn de vol
gende: de Alexander Waker-
werke (gedeeltelijk) een fabriek
voor de vervaardiging van plas
tiek ter waarde van Rm. 71.814,
de fabrieken van blaasbalgen en
ventilatoren Paul Pollrich Co.
ter waarde van Rm. 16.685, de
fabriek van optische en precisie-
instrumenten Geissler ter" waarde
van Rm. 325.443 en de fabriek
voor cellulose-derivaten Kali
Co. te Wiesbaden ter waarde van
Rm. 170.896.
