De staatsgreep in de Republiek MAATREGELEN tegen communistische actie KONINKLIJKE FAMILIE DONDERDAG 23 SEPTEMBER 1948. mmmmn Deens schip op mijn gelopen Geweldige smokkelaffaire Muiterij op Grieks stoomschip bezoekt havenfeest te Scheveningen Koningin Juliana tijdens het voorlezen van de Troonrede. Optreden van de Republiek tegen staatsgreep Times over het communisme in Zuid-Oost-Azië^, WEERSVERWACHTING medegedeeld door het K.N.M.I. te De Bilt, geldig tot Donder dagavond. Aanhoudend koel weer. Wisselend bewolkt met plaat selijke enkele buien. In het N. van het land tijdelijk krachtige, overigerus matige wind tussen W. en N. Ongeveer dezelfde temperatuur als gisteren. Frankering by Abonnement: Terneuzen DE VRIJE ZEEUW Verschijnt dagelijks 4e Jaargang No. 918 Drukker!) N.V. Firma P. .1- van de Sande Terneuzen Abonnementsprijs 3,25 per kwartaal. Ad vertentteprQa] per mm 10 ct.minimum per advertentie l.GOi Inzending advertenties tot des namiddags 4 uur Rubriek kl. advertenties: 5 regels 60 ct.; Iedere regel meer 12 cent. Ver melding; Brieven onder nr. Bureau van dit Blad' 10 cent moer. Umuiden-radio deelt mede dat bij routeboei ET. 10 (ter hoogte van Terschelling) het Deense stoomschip „Maria Toft" op een mijn is gelopen. Het schip heeft sleepboothulp gevraagd. Het m.s. „Maria Toft' ligt ten anker bij boei E.T. 10. De machine is onklaar. Het schip maakt geen water en er zijn geen slachtoffers De sleepboot Oceaan bevindt zich in de nabijheid. Behalve de arrestatie van com- munistenleiders in verschillende plaatsen van het republikeinse gebied,' de instelling van een avondklok in gTotere plaatsen, het onder bewaking stellen van regeringskantoren, het instellen van censuur en het verbod van bepaalde linkse bladen, komen thans berichten binnen over ont wapening van strijdorganisaties die onder invloed staan van bij de communisten aangesloten linkse groeperingen. Radio Djokja ver nam uit Oost-Java, dat de ont wapening dezer organisaties, die gepaard ging met arrestatie on der «Ie leden, aldaar voltooir is. Ter waarde van millioenen is uit Euid-Celebes naar Singapore gesmokkeld en wel over een vrij lange periode. Door ontdekking van de ver dwijning van een kleine partij damar, kwam de douane op het spoor van deze omvangrijke smok- kelcomplotten, waarna de justitie werd ingeschakeld en geleidelijk een beeld werd verkregen van de uitgebreide smokkelhandel. Samenwerking werd vastgesteld tussen geldschieters, handelaren en prauwvoerders en corruptie van ambtenaren van wie een groot gedeelte reeds in hechtenis is genomen. Gebleken is ook, dat hier en el ders de gebruikelijke driehoeks- smokkel werd toegepast, waarbij uit Singapore deviezenvrije im port plaats had waardoor een schuld ontstond. De ontvangers van de importgoederen smokkel den foelie, nootmuskaat, copra e.d., via tussenpersonen naar Karlmoen. Van dit eiland, dat onder de rook van Singapore ligt, werden de smokkelgoederen in Singapore op de markt gebracht. De reusachtige winsten van dit lucratieve bedrijf kunnen worden afgemeten naar de betaalde vrachtprijzen aan de prauwvoer ders, die vaak twee a drie hon derd gulden per ton bedroegen, hetgeen het tienvoudige is van wat er normaal wordt betaald. De handelaren maakten winsten van honderd procent. De kong sies beschikten vaak over dertig prauwen. Zaterdag zal een begin worden gemaakt met de berech ting van een van de grootste smokkelaars en de volgende week zal een tiental anderen in Pare Pare worden berecht. Er zijn Chi nese geldschieters bij déze smok kelarijen betrokken. Er zijn er zelfs in Soerabaja, Semarang, Batavia en Medan achterhaald. De ambtenaren^ die bij de smok kel valse verklaringen afgaven, werden, soms met acht duizend gulden per prauwlading beloond. Teneinde thans scherpere con trole op de kust van Celebes mo gelijk te maken, kreeg de douane de beschikking over meer trans port. Dezelfde zender berichtje voorts, dat eenheden Van het republikein se leger in Madioen (waarschijn lijk is bedoeld de residentie Ma dioen) haar aanhankelijkheid aan de republikeinse regering onder loding Van Soekamo en Hatta bevestigden. iHet vliegveld nabij de stad Ma dioen is nog in republikeinse handen. Gisteren berichtte Antara o m„ dat. de onderwijzersbond besloten heeft uit de Sobis (het aan de communisten steun verlenende verbond van vakverenigingen) te treden en dat Sjahrirs Parti So dalis (Sjharir zelf bevindt zien te Batavia) de regeringsacties tegen de rebellen onderschreef. Twee verenigingen in Solo, de Volksunie" en de Chinese Arbei- oersunie" hebben telegrafisch haar trouw aan de regering te Djokja betuigd. De jeugdorgani satie B.K.R.I. heeft verklaard niet verantwoordelijk te zijn voor de activiteiten van de jeugdorga nisaties te Madioen, noch voor het aandeel van het voormalige be stuurslid van de organisatie, Mr. Soemarsono, die betrokken was bij de staatsgreep. Tal van organisaties en groe peringen betuigden de laatste da gen haar trouw aan de republi keinse regering, aldus berichten van Antara en radjp Djokja in achtereenvolgende 'uitzendingen. Enkele duizenden hielden een massameting in Sragen, ongeveer 6 km ten Westen van Madioen, waarop een resolutie werd aan genomen om de regering-Hatta te steunen. De Katholieke republikeinse partij (welker voorzitter Kasimo Minister is van het kabinet van Hatta) heef een verklaring uitge geven, waarin alle leden worden opgewekt tot steun aan de rege ring. Voorbereidingen voor ontzet ting van Madioen voltooid. De voorbereidingen voor het ontzetten van Madioen door de troepen van de republikeinse regering zijn voltooid, zo meldt radio Djokja. Naar verluidt is op het 7176 ton mètende Griekse stoomschip „Nicolas", dat op weg is van Rotterdam naar de Pireaus, te Oran (Algerië), waar het zich sinds Zondag bevindt, muiterij uitgebroken. Volgens een woordvoerder van „Lyros and Lemos Ltd", waar het schip toe behoort, is hier geen sprake van muiterij, doch slechts van „moeilijkheden onder de be manning". De vuurtoren van Schevenin gen vertelde Dinsdagavond reeds, dat de Koningin op bezoek zou komen: naar de landzijde was een der ramen met oranjedoek bedekt zodat steeds oranjekleurige flit sen over het vissersdorp schoten. Dit was slechts de inleiding tot een havenfeest vol licht en kleur, dat aan de oude haven werd ge geven. De Koningin, de Prins en de oudste drie Prinsesjes woon den dit feest bij. Zij maakten hun entrée langs een ere-boog van n ttenboetsters naar de met Per zische tapijten en oranjedoek ver sierde tribune. Jonge meisjes in Scheveningse klederdracht boden Koningin Juliana een bouquet or chideeën en roze anjers aan. De Prinsesjes kreigen elk een bou quet berberas. Het feest had plaats op een koude avond. De regen bleef ge lukkig vrijwel absent, doch plaids, bont- en winterjassen deden goe de diensten tegen de koude wind. Zelden zal echter 4an het Noord zeestrand zo'n donderend gejuich weerklonken hebben uit vele tien duizenden kelen, als op deze avond. Oranjelievend Schevenin gen en tal van „vreemdelingen" demonstreerden hier hun aanhan kelijkheid aan het Vorstenhuis. Het Wilhelmus en andere liede ren schalden over het water, waarin tal van vissersschepen ge- pavoiseerd in het felle licht van schijnwerpers lagen. De Koningin en Haar familie, de Haagse bur gemeester, de Commissaris van de Koningin, vele andere hoog waardigheidsbekleders en de tien duizenden toeschouwers kregen een lichtsohouwspel te zien, dat velen lang in herinnering zal blijven. Terwijl tientallen vuurpijlen opschoten en een regen van kleu rige sterren over hat water spreidden, terwijl een groot stuk vuurwerk „Scheveningen de Ko ningin begroette", wierpen vlieg tuigen oranjekleurige lichtfakkels uit. Van de Binnenhaven uit voer vervolgens een logger, geheel met witte lampjes rond boorden en tuigage gesierd door de Oude Haven. Lichten en» schijnwerpers, alsook de duizenden fakkels, die ter begroeting van de Koninklijke Familie rond de haven ontstok an werden, waren toen gedoofd. Op kleine rondvarende schepen wer den drijvende toortsen ontstoken. Dit spel van licht en donker maakte een grootse indruk. Opnieuw zag men toen fontei nen en cascaden van veelkleurig vuur in de lucht en weerspiegeld in het zwarte water. Voor de tri bunes filtsten schijnwerpers aan. Kinderen dansten in elfenkleding het sprookje „een vissertje in sprookjesland". En natuurlijk was dat vissertje een „vestzakmodel" Soheveninger; was zijn partnerin een miniatuur Schevenings vis sersmeisje. Het blad noemt de huidige on lusten in Indonesië een deel van een „communistische opstandige beweging". „Nederland zou er goed aan doen, een nieuwe poging te verrichten om tot overeen stemming te komen met de Re publiek, die door deze jongste manifestatie van het gehele duis tere communistische plan tot re volutie in Zuid-Oost-Azië nu ver plicht is zich te' scharen aan de zijde van ordelijke vooruitgang." Batavia deelden aan Aneta mede, dat de sterkte der communisti sche troepen onder bevel van de kolonel Djokosoejono wordt ge schat op 3 a 4000 goed bewapen de manschappen. Deze waar nemers verklaren, van mening te zijn, dat de strijdmacht van Djo kosoejono thans in een nauwe kring rondom de stad Madioen is geïsoleerd. Zij adhten de loyaal gebleven Republikeinse troepen in staat, de toestand zonder hulp van buiten af weer onder contröüe te krijgen. Antara vervolgt in het over zicht: Vele diensthoofden te Ma dioen zijn gevangen -genomen. Zij, die hun positie wisten te bewa ren, staan nu onder controle van een raad, die de werkzaamheden moet regelen en hierop moet toe zien. Na ontbinding van de gehele politie, is men begonnen krachten aan te werven voor een nieuw politiecorps. De organisatie van vele dessaraden is in overeen stemming gebracht met de nieuwe situatie. Over het aanzien van de stad Madioen meldt Antara, dat de scholen, bestuurskantoren en passars, zijn heropend. Dei brigade van majoor Dahlan, die tnans gevechtscommandant is in Madioen, werd volgens Antara ontwapend. In het algemeen kan gezegd- worden, aldus Antara, dat de toestand rustig is en dat de ge westelijke besturen de situatie onder controle hebben. Op ver scheidene plaatsen deden zich bij de uitvoering van de regerings maatregelen kleine incidenten voor. Vergaderingen van meer dan tien personen zijn verboden. Radio Djogja meldt nog, dat de communisten bij Madioen de spoorbrug hebben opgeblazen. Voorts is de brigade commandant majopr Dahlan, door de Repu blikeinse regering ontslagen. Af delingen van zijn brigade in Bli- tar en Kediri zijn ontwapend. Volgens de „Times" hebben A Westelijke democratieën 'n duide lijke aanleiding tot gezamenlijke actie tegen de pogingen, waar Moskou toe aanzet, de nationalis tische aspiraties van de bevolking van Zuid-Oost-Azië in kanalen te leiden, die rechtstreeks tot anar chie voeren. Indien deze actie wil slagen in Malakka en in In donesië, moet men er zorg voor dragen, dat - een onderscheid ge maakt wordt tussen communis me ener- en nationalisme ander zijds. De communisten danken veel van hun invloed aan de bedreven heid, waarmee zij hun eigen plan, de macht in handen te nemen, hebben laten samenvallen met de ware verlangens naar zelfbestuur, die nu in zo ruime kring gevoed worden door de volken, waaronder zij werken. Het is immers van belang, dat de Westelijke demo cratieën de nieuwe nationale be wegingen, die opgekomen zijn, helpen en niet tegenwerken, al dus de „Times". Antara meldt in een overzicht van de toestand te Madioen, welk overzicht door dit Republikeinse persbureau wordt gegeven onder het opschrift „Madioen", dat op de hoofdwegen van de stad Madioen thans vrachtauto's, voorzien van rode vlaggen, af en aan rijden. De Republikeinse legereenheden in de stad zijn ontwapend, de ge hele politie is ontbonden en vele diensthoofden zijn vervangen. Het voormalige F. D. R. (de bij de communisten aangesloten linkse partijen, welke verenigd waren onder de naam „Democra tisch Vblksfronf'j heeft na de staatsgreep te Madioen een nieuw gewestelijk bestuur gevormd, dat als naam kreeg „regering van het Nationale Front". Sedert Dinsdag is tot militair gouverneur benoemd Soemarjono Soerjono,, die wordt bijgestaan door Soepardi, voorheen vice- burgemeester van Madioen. Bei de zijn, naar Antara hieraan toe voegt. leden van de Pesindo, de Republikeinse jeugdorganisatie, die zich als laatste der vier in hei Dem. Volksfront verenigde partijen heeft aangesloten bij de communisten. Antara meldt voorts, dat Djo kosoejono is belast met het mi litaire commando. In alle vorige berichten van de Republikeinse zenders, ook die ever de communistische zender radio Gelora Pemoeda, werd Djo- kosoeiono genoemd als „militair gouverneur". Tot assistent-resident in het nieuwe bestuur werd benoemd Abdoel Moetali, eveneens van de Pesindo, die vroeger Republikeins assistent-resident te Soerabaja was en wiens zetel te Djombang was gevestigd. Volgens Republ. kringen Batavia: opstand Ingedamd. Uit Batavia meldt Reuter nog, dat volgens berichten uit Repu blikeinse bron te Batavia, de T. N. I. de communistische weer stand heeft geneutraliseerd in Tjejoe, in Bodjonegoro en in Bii- tar en dat de opstandelingen zijn teruggedreven in het gebied in en rond Madioen. Geschatte sterkte der op standelingen. Republikeinse waarnemers te Voordat Zij in hun auto stap ten hebben de Koningin, Prins Berrahard en de Prinsesjes de Scheveningertjes voor hun blij en charmant spel persoonlijk be dankt. Daarover was heel Sche veningen opgetogen en toen de baan vrij was begon een hospar- tij, waarbii de Marinierskapel, die deze avond voor de muziek zorg de, danig in de knel kwam. Voor al de „grote trom" kreeg het zwaar te verantwoorden. Hij moest zich op het laatst met groot geraas een weg banen om weer bij zijn onderdeel te komen.

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1948 | | pagina 1