De communistische staatsgreep KONING ABDOELLA DINSDAG 21 SEPTEMBER 1948. te Madioen Krijgswet van kracht in Republiek Indonesia DE STRIJD IN PALESTINA tegen plannen voor Arabische regering Waarschuwing voor emigratie naar Frankriik Premieheffing Landbouwpensioenen Geheim verdrag Verenigde Staten-Zweden? De toestand in Haiderabad Wat de luchtbrug Engeland kost mwKÊÊmmi Frankering by Abonnement: Temenzen WEJFtoSVIiRW ACHTING medegedeeld door het K.N.M.I, te De Bilt, geldig tot Dinsdag avond. WISSELEND BEWOLKT. Wisselende bewolking met en kele verspreide regenbuien. Langs de Wadden-eilanden tij delijk harde, overigens matige tot krachtige Noord-Westelijke wind. Iets kouder. DE VRIJE ZEEUW 4e Jaargang No- 916- Verse)lijnt dagelijks Drukkerij N.V. Firma P. .1. van de Sande Temeuzen Abonuementsprijs i*-r A dvertentteprflal per mm 10 ct.mini minui per advertentie l*B0i Inzending advertentie tot des namiddags 4 uiux Rubriek kl. advertenties 5 regels 60 ct.iedere regel meer 12 cent. Ver melding: Brieven onder nr. Bureau van dit Blad 10 cent meer. Antara meldt uit Djokjakarta: De communistische staatsgreep n Madoen vond Zaterdagochtend vroeg plaats en verliep zonder vee] bloedvergieten. Volgens oog getuigen werd het sein tot de aan val gegeven door drie pistool schoten, gelost in de desa Rad- joagoeng, waarna gewapende lie den alle republikeinse gebouwen van vitale betekenis en de gouver nementskantoren, o.a. het mili taire plaatsbureau, politiebureau, P.T.T.-kantoor en de bank bij verrassing bezetten. Eveneens volgens ooggetuigen werden va.n de aangevallenen twee officieren van de T.N.I. gedood en vier an deren gewond; de verliezen van de aanvallers zijn niet bekend. Na de aanslag werd in de straten gepatrouilleerd door gewapende lieden, terwijl automobielen met de communistische vlag voorop voorop rondreden. Sedert de aanslag zijn de telegraaf- en tele foonverbindingen met Madioen verbroken en worden de rege ringstelegrammen per radio over gebracht. Te Djokjakarta hebben Zondag morgen massa-arrestaties plaats gehad, hoofdzakelijk onder aan hangers van de linkervleugel, aan gesloten bij de communistische partij. De belangrijkste straten staan onder strenge militaire be waking, maar de dagelijkse bezig heden der bevolking gaan gewoon door. Wel ziet men vele politie auto's met arrestanten. Volgens onbevestigde berichten werden ongeveer 200 personen gearres teerd. Het plaatselijke bureau van de legerafdeling der Pesindo werd bestormd; het redactiebu reau van het blad ..Revolusioner" van de communistische jeugdor ganisatie werd gesloten. Het kantoor van de Sobsi staat onder politiebewaking: en de leiders dier organisatie zijn gevangen geno men. Nog andere bureaux van kranten der linkervleugel zijn on der politiecontrole gesteld, o.a. van de Patriot Boer<>eh en de Soeara Iboekta. De treinverbin dingen naar alle richtingen van- rit Djokja, die aanvankelijk wa ren stilgelegd, zijn hervat. Na het bekend worden van de communistische staatsgreep in Madoien kwam het renuiblikemse kabinet Zondagmiddag in een spoedvergadering bijeen. Tct op heden is te Djokja geen openbare onrust waargenomen. Wel wer den Maandagmorgen affiches aan geplakt, waarop o.a. te lezen stond: .,Wij erkennen slechts de regering SoekarnoHatta". Een Zondag bijeengeroepen massa bijeenkomst van de „revolution- r.aire volksbeweging" welke, naar wordt aangenomen, anti-commu nistisch is, werd naderhand afge last. Tienduizenden mensen ver lieten de aloon. waar de bijeen komst zou worden gehouden, on der het zingen van Indonesische liederen. In een uiteenzetting tegenover de pers zeide Generaal Sooor met betrekking tot de communistische coup te Madioen: ..Wij slaan de situatie nauwkeurig gade". Hij echtte het niet onmogelijk, dat de communistisrhp vloed zou overslaan naar onder Nederland se controle staande gebieden en dit is iets. zeide hii dat wii onder geen omstandigheid wensen. De legercjommahdlant zpide vertier, dat er geen schattingen te maken zijn over de sterkte der rebelle rende troepen, noch voor wat be treft de republikeinse troepen, welke ten dienste van de re-Terme staan. Evenmin achtte hii bri benadering te schatten, hoever onder de republikeinse troepen de communistische invloed gaat en hij voegde hieraan toe: ,,Het zou een verrassing kunnen zijn. indien wij dit wisten". Wii weten ech ter wel, dat er in de T.N.I. sterke communistische invloeden aan wezig zijn. „,Het is de politiek der republikeinen, om republi keinse strijdkrachten wederom te infiltreren in de onder Nederlands gezag staande gebieden en zij zul len trachten, ook communistische strijders te infiltreren. Desge vraagd zeide Generaal Spoor; Onze houding hiertegenover zal niet worded gewijzigd. Wij zullen infiltrerende troepen terugwerken achter de status-quo-lijn. Hierbij is niet het eerste punt, of het communistische- of met-commu nistische infiltranten betreft. Generaai f Spoor deelde nog mede, dat tengevolge van de her- nieuwe infiltraties uit Republi keins gebied, aan onze zijde de laatste dagen de verliezen toe nemen. Met betrekking tot de situatie te Madioen zeide de leger commandant nog: ,,Ik veronder stel, dat mijn collega Soedirman de gehele situatie daar evenmin kan overzien als ik". Sceripno spreekt voor radio te Madioen. Soeripno, de voormalige repu blikeinse vertegenwoordiger te Praag, die de overeenkomst met de Sovjet-Unie tot stand bracht, heeft Maandagavond voor de zen der der opstandelingen, die, zoais eerder reeds werd gemeld, radio Gelora Pemoeda Indonesia blijkt te zijn, een redevoering gehouden. De uitzending van de toch reeds zwkake zender werd zwaar ge stoord, zodat Anta van deze rede geen samenhangend verslag kan maken. Soeripno zeide o.adat de regering SoekarnoHatta een anti-communistische houding heeft aangenomen, hetgeen, naar hij zeide, gelijk staat aan een anti-democratische houding. Hij sprak voorts zijn dank uit aan de strijdorganisatie, die hun mede werking hebben verleend aan de coup te Madioen. Moeso Zondagnacht de radiorede Blijkens dezelfde zender heeft van Soekarno beantwoord met een rede voor dezelfde radiozender, waarvan deze zender gisteravond ren herhaling gaf. Moeso, die zeide, dat het volk in het gewest Madioen, door zelf de macht in INDONESIË j handen te nemen, thans in staat was, ook zelf de nationale revo lutie te leiden tot nu toe ge schiedde zulks door een ander te „bourgeois", aldus Moeso stel de de vraag, of het volk nog langer accoord kan gaan met de politiek van Soekarno en Hatta, die „in feite tegenover Nederlan ders en Engelsen een capitulatie- politiek voeren en het vaderland willen verkopen aan de Ameri kaanse kapitalisten". Moeso wees er op, dat Soekarno in de Japanse ,trjd aan de macht is gekomen en met de Japanners heeft samen- geheuld. De omroeper van deze radio zender kondigt de. uitzendingen aan met de mededeling: U luis tert naar radio Gelora Pemoeda Soeara Front Na:'ma! (de stem van het Nationale Front). Gister avond las de omroeper nieuwe be velen voor van „het gewestelijk bestuur van Madioen". Onder deze bevelen was een opdracht aan alle kantoren, bedrijven, dien sten, fabrieken en werkplaatsen in Madioen om van heden af voor de gebouwen wachtposten uit te zetten. Deze wachtposten dienen het bestaan der arbeiders van de betrokken bedrijven en moeten dag en nacht worden gehand haafd. „De bevoegde bestuursin stellingen moeten door de wacht posten direct worden gewaar schuwd wanneer er iets voorval' dat de orde zou kunnen versto ren". Eten ander bevel, dat door deze radio werd omgeroepen, was afkomstig van ,,het gewesteliik bestuur van Madioen, afdeling fi nanciële zaken" en gericht tot de hoofden van bedrijven, instellin gen, zaken enz. Er moeten ten spoedigste rapporten worden :n- gediend over de financiële situa tie der betrokken bedrijven, aldus deze mededeling. Voorts mogen er geen grote geldelijke uitgaven worden gedaan zonder medeweten van het hoofd <f*r financiële af deling. A.F.P. meldt .nog: De twee grootste anti-commu nistische partijen in de Republiek de Miasjoemi èn de P.N.I., hebben te Djokja een „nationaal onafhan kelijkheidsfront" opgericht, zo meldt Antara. Deze nieuwe orga-- nisatie heeft ten doel, de Repu bliek te beschermen en de rege ring Soekarno-Hatta te verde digen. President Soekarno heeft Zon dagavond via de radio hekend ge maakt dat in het ganse republi keinse gebied van Java de krijgs wet van kracht is. Al de nutsbedrijven en de open bare diensten, zoals de radio, de P.T/T., de electriciteitsdiensten, de staatsbedrijven en de produc- t'emiddelen zijn gemilitariseerd, zo verklaarde hij. Tot besluit zegde hij „Madioen is ons ontnomen, doch wij zullen er ons opnieuw van meester maken.55 Koning Abdoella van Transjor- danië heeft de secretaris-gene raal van de Arabische Liga, Az- zam Pasja, getelegrafeerd, dat hij zich zal verzetten tegen de plannen voor een Arabische rege ring voor Palestina. „Teneinde de banden van broederschap en integriteit van de Arabische Liga te bewaren, verklaren wij, dat wij niet zullen wijken voor de in voering van de organisatie bin nen de veiligheidszones van de Transjordaanse regering, die zich uitstrekken van de Egyptische tot de Syrisch-Libanese grenzen". Ahmed Hilmi Pasja (hoofd van de pas gevormde Arabische rege ring voor Palestina en militair gouverneur van Jeruzalem) stelt ons ervan in kennis dat de vor ming van de Palestijnse Arabi sche regering het gevolg was van een besluit van de Arabische Li ga. De Transjordaanse delegatie ontkent dit", aldus seinde Koning Abdoella. Het telegram gaat verder: „Daar ondanks de wapen stilstand het Arabische legioen thans in Jeruzalem nog voortdu rend alleen vechtend het gebied beheerst van Ramalah naar de vlakte, kunnen wij niet toestaan, dat een ander gezag binnen het gezagsgebied van onze militaire regering optreedt, met name die genen, die naar de macht stre ven," (Dit wordt door sommige waarnemers uitgelegd als een be dekte toespeling op de Moefti, Haj Amin El Hoesseini). Het telegram van Abdoella beslu't: „Mocht- deze regering tot stand komen en erkend worden door de V. N., zoals de Joodse eisen, dan zou dit betekenen, dat de Arabi sche Liga de verdeling had be~ De C.mtrale Stichting Land bouw Emigratie d-elt mede: In Frankrijk worden de boerde rijen niet verkocht es verpacht via de notarissen, doch door be middeling van makelaars. Ook personen in Nederland woonachtig treden in die functie op. Zij vinden thans gretig ge hoor bij de adspirant-emigranten, die gaarne een bedr;if willen pachten. Helaas leert de praktijk, dat wij tot de uiterste voorzichtig heid moeten aansporen. Telkens weer blijkt dat sommi ge van deza heren zich niet hou den aan de regels van het spel", dat zij meer provisie op=trii':en dan waarop zij recht hebben. Zelfs dalen hun practijken af tot het immorele. Zo verscheen de vor.ge week een a.s. emigrant op ons kantoor, die aan een make laar em kwitantie had betaald van meer dan 1000 wegens „commissie, verblijfkosten, publi caties. telefoon etc.", zonder dat hij zelf ook maar een bedrijf had kunnen pachten. De Centrale Stichting waar schuwt ernstig tegen dergelijke praktijken. werkstelligd waartegen zij zich verzette". Ahmed Hilmi Pasja, een Pale stijnse Arabier, woonde onlangs de bijeenkomst van de pölit'eko commissie van de Arabische Liga bij. waarop het plan voor een Palestijnse Arabische regering werd besproken. Naar verluidt, zou het 'plan voorzien in een re gering voor geheel Palestina, sa mengesteld uit leden van het hui dige bestuur. Transjordanië en 6 andere Ara bische staten zijn lid van de Ara bische Liga. De hoofdafdeling Sociale Zaken van de Stichting voor de Land bouw voerde een belangrijke be spreking met de Ministers van Sociale Zaken en van Landbouw over de vraagstukken inzake het bedrijfspensioenfonds. Aan de or de kwamen het vraagstuk van de zelfstandigen, de kwestie van de premiehoogte, het tijdstip van inwerking treden en de moeilijk heden. die de Stichting langza merhand gaat ondervinden bij het financieren van de overgangstijd. Reeds thans kan worden mede gedeeld, dat het in verband met de stand van het wetsontwerp niet meer mogelijk zal zijn, dat op 1 November a.s. met de pre mieheffing wordt begonnen. Men zal moeten rekenen met een later tijdstip, vermoedelijk 1 Mei 1949. Het officiële Sowjetpersbureau Tass meldt uit Helsinki, dat vol gens journalistieke kringen al daar, „de Zweedse regering haar goedkeuring heeft gehecht aan een geheim verdrag tussen de Verenigde Staten en Zweden". Het verdrag voorziet volgens* de berichtgevers n d° samen werking tussen de twee landen in geval van een oorlog of oor logsgevaar. Het zou hier een aanvulling betreffen op de bila terale overeenkomst volgens het plan Marshall. Zweden zou een aantal artikelen rroeten exporte ren naar landen, die door de V.S. worden aangewezen. Wat betreft de bepalingen aan gaande de samenwerking in ge val van oorlog: de V. S zouden uitmaken, of van oorlog sprake zou zijn. Aangaande het bestaan van oorlogsgevaar zouden de twee regeringen een oordeel vellen. Het bericht zegt voorts, dat „.hét verdrag niet zal worden voorge legd aan het parlement, omdat de Zweedse regering de reactie van de publieke opinie vreest". Staatstroepen van Haiderabad zijn uitgezocht om het Indische leger te helpen bij het „herstel van recht en orde in de staat". Ook het ambtenarencorps zal hiertoe ingeschaikeld worden. Er zullen, zo wordt verder gemeld, nog uitgebreide „zuiveringsacties" gevoerd moeten worden om groe pen Razakkers militante Mo hammedanen buiten gevecht te stellen. Tot dusver heeft de luchtbrug naar Berlijn de Britse regering 2.500.000 pnod sterling gekost, zo schrijft de „Daily Express". In 83 dagen hebben de Britse toestellen 75.000 ton goederen naar Berlijn vervoerd en ongeveer 10.500.000 km afgelegd. De Vorstelijke Fami lie, met de Commis saris van de Koningin in Zuid-Holland, de Burgemeester en de Militaire 'Gouverneur van Den Haag, op het balcon van het Ko ninklijk Paleis in het Noordeinde, tijdens het défilé en de bloe menhulde. y -- t -•-:v-:*:x<s-.v^svsxsvxs<w '-iom&vxv.

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1948 | | pagina 1