De rol van wijlen Dr Benesj Graaf Bernadotte vermoord RIJST STAAT VAN BELEG in Soerakarta De Verenigde Staten Er is weer ZATERDAG 18 SEPTEMBER 1948. De strijd in China De stakingen in Frankrijk Last van zenuwen? De strijd in Haiderabad en de „communistische activiteit in Z. O. Azië" Arrestaties in Tsjecho-Slowakije Intrekking van oude munten Frankering by Abonnement: Terneuzen WEERSVERWACHTING medegedeeld door het K.N.M. I. te De Bilt, geldig tot Za terdagavond. Westelijke wind- Zwaar bewolkt met enkele tijdelijke opklaringen. Over wegend droog weer. Meest matige wind tussen W. en Z.W. Weinig verandering in temperatuur. Onder Hedacueneie leiding van P. L. D. J. van Oeveren iedactle-adne*: Noordstr. 56-57, Temeruzen Tel. 2510 - Na 6 uur 2078. Ho of dagentschap voor West Zeeuwsch-Vlaanderen vVillemsweg 83, Schoondijlte Telefoon 4®. Uitgave Stichting „Be VrUe Zeeuw» - Verschijnt dageiyks VRIJE 4e Jaargang No- 914- Drukkery N.V. Firma P. J. van de Sande Temeuzen Advertentieprijs per mm 10 ct.minimum per advertentie 1,50. Inzending advertenties tot des namiddags 4 uur Rubriek kl. advertenties: 5 regels 60 ct.; iedere regel meer 12 cent Ver melding: Brieven onder nr. Bureau van dit Blad 10 cent ZON EN MAAN Abonnementsprijs 5,25 por kwartaal- 1948 Zon Maan Sep. Opk. Ond. Ond. Ond. 18 6.18 18.48 20.39 5.50 19 6.19 18.49 19.09 6.02 20 6.21 18.46 19.25 7.23 21 6.23 18.44 20.18 8.39 22 6.25 18.41 21.28 9.58 23 6.27 18.38 22.52 11.17 24 6.29 18.36 12.34 Alweer tien dagen zijn voorbij gegaan, sedert er zich in Midden- Europa een drama voltrok. Een groot ipan ging heen, een man, die teleurgesteld door de feiten, die zich in zijn leven voltrokken, toch een symbool voor ons zal blijven. Wij bedoelen Dr. Eduard Benesj, de gewezen President van de Tsjecho-Slowaakse Republiek. En zo snel gaan de wereldgebeur- tenissen, dat velen al weer bijna vergeten zijn wat er zich in zijn land en met hem heeft afge speeld. Maar in vele opzichten is het juist goed nog eens even stil te staan bij het heengaan van Benesj. Deze man, die als zoon van een kleine hoer in 1884 werd geboren, maakte alle ups en downs van het Tsjechische volk mede als een van de leiders. Reeds op 20- jarige leeftijd kwam hij als stu dent onder de invloed van de denkbeelden van de grote bevrij der Thomas Masaryk.. In de eer ste wereldoorlog waarin Tsjecho- Slowakije nog deel uitmaakte van het grote Oostenrijks-Hongaarse Keizerrijk, verrichtte Benesj be langrijk ondergronds werk om in 1915 naar Parijs te ontsnappen. Na de oorlog werd de Tsjecho- Slowaakse staat geboren en de overledene vervulde vanaf bet eerste ogenblik het zo belangrijke ambt van Minister van Buiten landse Zaken tot het jaar 1935 Tesamen met Masaryk slaagde Benesj erin een bloeiende demo cratische staat op te bouwen, waarin slechts de Slowaakse min derheid en het vraagstuk der Su- deten-Duitsers de schaduwen waren. Nadat Hitler in Duitsland aan de macht kwam verbreedde de laatste schaduw zich tot een ge vaarlijke donderwolk, die ten slotte, nadat in 1935 Benesj de oude Masaryk als President was opgevolgd, zich ontlastte in 1939, toen de vier staatslieden Cham berlain, Daladier, Mussolini en Hitler de beruchte overeenkomst van Mlinchen sloten. Hierbij werd Tsjecho-tSlowakije opgeof ferd dooi' de Westelijke democra tieën terwille van een vrede, die loth nog slechts een jaar zou voortbestaan. Dr. Benesj verliet opnieuw als vluchteling en balling zijn vader land om vanuit het buitenland de strijd om de onafhankelijkheid en de vrijheid voort te zetten. I* Londen vormde hij een vrije regering, die in 1941 door Enge land werd erkend als de enig wettelijke. De bevrijding kwam ook voor het zo geplaagde Tsjechische volk, doch deze kwam uit het Ooeten. Dit betekende, dat reeds dadelijk de Russen een grote in vloed gingen uitoefenen. Toen de Russische legers het land weer verlieten, was door hen en hun aanhang de kiem gelegd voor de gebeurtenissen, die de regerings vorm opnieuw zouden doen ver anderen in een dictatoriale. Wel werd in het begin een rege ring gevormd, gebaseerd op de vier voornaamste partijen, maar hieifcg kreeg de communistische partij alle sleutelposities in han den. Inmiddels was Dr. Benesj een oud en ziekelijk man geworden. Zijn vroegere energie en geest kracht waren hem ontvallen en zo kon het gebeuren, dat hij zich practisch niet meer verzette tegen de nieuwe aanslag op de vrijheid van zijn volk, de com munistische staatsgreep in Fe bruari van dit jaar. Zelfs bleef hij nog tijdelijk President, doch in Juni j.l. werd zijn ontslag aan gekondigd. Sedertdien is de vrij heid nog slechts een begrip. En thans is een einde gekomen aan het leven van een man, die tweemaal achtereen met zijn volk door de Westerse democratieën In de steek is gelaten. Het is vooral dit laatste waar op de aandacht gevestigd moet wbrden en waaruit een les zou zijn te leren voor allen, die de diepere oorzaak trachten te be grijpen Want men zal zich af vragen hoe het toch mogelijk is, dat een minderheid in een volk zjjn wil zo kan opleggen aan een grote meerderheid. Geen Russi sche soldaat stond direct achter de Tsjechische staatsgreep. Nu reeds twee malen lukte het aan eon goed georganiseerde minder heid, waarachter een grote en machtige dictatoriale staat dreig de, aan de macht te komen om daarna de meerderheid te terro riseren en te ringeloren. Dit is voornamelijk het gevolg van het verschil tussen het dictatoriale en het democratische systeem. Het eerstgenoemde stelsel be rust op een voortreffelijke orga nisatie met leiders, die verbeten, ten koste van alles, een bepaald doel nastreven. Aan het berei ken van dit doel wordt alles op geofferd. Ieder, die in de weg staat wordt meedogenloos geliqui deerd en de grote massa wordt met een geweldige propaganda, die voor geen leugen terugdeinst, rijp gemaakt. Eenmaal aan de macht, dan zorgen intimidatie en angst, geheime politie en aan- brerg systeem voor een onvoor waardelijke gehoorzaamheid. Wij zagen dit in alle door Duitsland bezette gebieden en ook thans in Oost-Europa spelen zich soortge lijke g'ebeurtenissen af. Neemt men daartegenover -het democratische stelsel, waarbij dikwijls eindeloos gepraat wordt, waarbij alle belangen tegen elkaar worden afgewogen en waar regeringen wisselen, indien een meerderheid van een volk dit wil, dan is het duidelijk, dat vooral in het begin het eerste stelsel altijd grote successen moet behalen. Indien de democratieën de eerste klappen kunnen opvan gen, dan is de uiteindelijke zege voor hen weggelegd, daar zij im mers steunen op een meerderheid. In de door een minderheid ge regeerde staten zullen op de duur grote moeilijkheden niet kunnen uitblijven, daar de vele vrijheid lievende elementen zich zullen gaan roeren. Maar juist moet het Tsjechi sche voorbeeld een les inhouden. Het zwakke punt der democratie ligt in de langzame gang van zaken. Deze past uitstekend bij een rustige vredestijd. Doch in tijden van gevaar, een gevaar dat altijd aanwezig is zodra er grote dictaturen ontstaan, dient men zijn paraatheid te vergroten. Een stelsel ware wenselijk, waarbij juist dan belangrijk sneller over de essentiële vraagstukken beslist zou kunnen worden. Slechts dan zou de wereld enige waarborg-be zitten tegen plotselinge overval len, waarvan zoals nu weer, het Tsjechische volk 4e dupe is ge worden. Bij de dood van Dr. Be nesj moet dit de les zijn voor hen, die de vrijheid liefhebben. Graaf Bernadotte, de bemiddelaar der Verenigde Naties, en zijn metgezel de Franse Kolonel Serot, zijn door moordenaars hand gevallen, nadat eerst de auto van Graaf Jemadotte be schoten was- De moordenaars behoren tot de Joodse groep Stern, die on langs hadden gedreigd hem van het leven te beroven. Communistische strijdikrachten va» China hebben Vrijdag de bui tenwijken van Tsinan, hoofdstad van Sjantoeng, bestormd. Dit is een van de hevigste en bloedigste gevechten in de Chinese burger oorlog, aldus meldt Reuter. Volgens berichten van de Chi nese regering ging een haag van artillerievuur gepaard met deze aanval van 180.000 manschappen, „waar de regeringstroepen dap per stand tegen houden." Te Nanking wordt vernomen, dat in een geheime zitting van de yoean (Chinese wetgevende ver gadering) is voorgesteld, presi dent Tsjang Kal Sjek te onthef fen van het persoonlijk opper bevel over de Chinese strijdkrach ten Leden van de yoean yer- eoehten, dat het Ministerie van Nationale Defensie alleen de ver antwoordelijkheid op zich zal nemen voor de militaire operaties en aan de uitvoerende yoean (het kabinet) verantwoording zal af leggen. De president zou zich alleen in politieke en strategische kwesties mogen mengen. Graaf Bernadotte heeft de leef tijd van 53 jaar bereikt. Hij was een neef van Koning 'Gustaf van Zweden en President van het Ro de Kruis in Zweden. Op 20 Mei van dit jaar werd hij benoemd tot bemiddelaar van de V. N. in Pa lestina. Hij vertrok 5 (jagen later per vliegtuig uit Parijs. Zijn eer ste onderhandelingen voerde hij met Azzam Pasja, de secretaris generaal van de Arabische Liga in C^ïro. Daarna ging hij, naar Tel Aviv voor besprekingen met de Joodse Minister van Buiten landse Zaken, Mosje Sjertok. Op 6 Juni maakte hij bekend, dat Joden en Arabieren zijn voor stel tot een wapenstilstand van 4 weken aanvaardden en vestigde op 18 Juni zijn hoofdkwartier op Rhodos. Tien dagen later was hijs rereed gekomen met zijn vredesvoorstel len, die voorzagen in een federale unie van Arabische en Joodse staten en waarbij Jeruzalem aan de Arabieren werd toegewezen. De bedoeling van het plan was de wapenstilstand van veir weken te laten overgaan in een duur zaam' bestand. De Arabieren ver wierpen het plan op 3 Juli, daar zij daarin een andere vorm van verdeling zagen en drie dagen la ter verwierp ook de Israëlische iegering de voorstellen. Bernadotte liet zich door de hervatting van de strijd in het ge heel niet ontmoedigen en door zijn toedoen gaven de V.N. in Juli het bevel het vuren aan beide zijden te staken. Graaf Bernadotte kwam Vrij dagmiddag uit RamalLah, 16 km ten Noorden van Jeruzalem aan, waar hij gedurende een uur een onderhoud had met een brigade commandant van het Arabische legioen. Ongeveer 3 kilometer ten Noor den van Jeruzalem werd van de richting van het ziekenhuis Had- dassah op de berg Scopus uit op zijn auto gevuurd. De kogels doorboorden het spatbord aan één kant zonder dat iemand ge wond werd. De auto van Graaf Bernadotte werd begeleid door jeeps met hooggeplaatste officie ren van het Arabisch legioen. In Jeruzalem aangekomen stapte Bernadotte uit zijn auto om het kogelgat te inspecteren. Hij scheen ontsteld te zijn en zei- de tot Reuter: „Ik wens niet be schoten te worden, door geregel de noch ongeregelde manschap pen". Een pantserauto sloot het convool, waarin Bernadotte ge reisd had. Vervolgens reed Bernadotte naar Arabische en Joodse grens stroken waar men verwachtte, dat hij de Joodse wijk binnen zou gaan. Toen hij in het Arabische gebied was aangekomen, klonken twee luide ontploffingen door Je ruzalem. Men kon deze niet pre cies localiseren, doch zij waren het gevolg, naar vernomen werd, van het vuren der Joden in het gebied van de berg Zion. Het verslag van de Amerikaan se consul-generaal begon met de woorden: „Met leedwezen deel ik u mee, dat graaf Bernadotte en kolonel Serot hedenmiddag om 18 uur werden vermoord, vermoe delijk door de groep Stern". Een Amerikaans militair waar nemer, die juist uit Palestina te Parijs is teruggekeerd, heeft aan functionarissen der V. N. meege deeld, dat de groep Stern on langs Bernadotte heeft gedreigd van het leven te beroven. De waarnemer zou verklaard hebben, dat leden van de groep Stern Bernadotte enkele dagen geleden hadden gewaarschuwd, dat hiy zijn voet weer in Jeruza lem zette. Een veiligheidsofficier der V. N., die Bernadotte vergezelde, beeft met één der aanvallers ge worsteld, aldus heeft de Ameri kaanse consul-genera al aan Was hington gemeld Een voorlopig bericht van de Amerikaanse consul-gen., John MacDonald' aan het Amerikaanse Ministerie van Buitenlandse Za ken, dat door Michael Modermott, woordvoerder van het ministerie, .aan correspondenten werd voor gelezen, vermeldt de volgende bij zonderheden „Het convooi, waarin Graaf Bernadotte en zijn gezelschap ïeisde, was op de terugweg van het regeringsgebouw. Toen zij door het zich in Joods gebied be vindend Katamon reden, ver scheen plotseling een jeep met 4 man, die de weg versperde, twee van de vier liepen op de auto van Bernadotte toe. Kolonel Frank Bogley (V. S.), veiligheidsofficier der V. N.. wor stelde met één van hen en werd licht in het gelaat gewond. De tweede bereikte de auto van Ber nadotte en vermoordde twee per sonen door van zeer nabij met een stengun schoten te lossen. De jeep wist te ontkomen. Het bovenstaande is een voorlopig verslag."! Naar verluidt had Graaf Ber nadotte zijn rapport, een herziene versie van de oorspronkelijke voorstellen aan de Veiligheidsraad bijna voltooid. Men neemt te Washington aan, dat het rapport zich in het hoofdkwartier op Rho dos bevindt en dientengevolge postiiuum aan de algemene ver gadering te Parijs kan worden voorgelegd. De Franse consul te Jeruzalem heeft zijn regering meegedeeld, dat Graaf Bernadotte en een Frans kolonel zijn gedood. Hoewel nog geen contact Is ge kregen met Trygve Lie, verkla ren functionarissen der V. N., dat een spoedzitting zal moeten worden belegd van de Veilig heidsraad, die Bernadotte ztjn be voegdheid heeft gegeven. Nog steeds uitbreiding. De stakingsbewegingen vinden voortgang in verscheidene delen van het land, vooral in de kolen bekkens van de departementen „Nord" en „Pas de Calais" en in de metaalbedrijven van Parijs en omstreken. De bewegingen heb ben soms betrekking op een en kele onderneming, doch gewoon- li k zijn de arbeiders van een ge hele stad of van een gehele streek er bij betrokken. De organisaties die aangeslo ten zijn bq -de C. G. T. geven daarbij blijk van de grootste acti viteit, hoewel sommige bewegin gen gemeenschappelijk op touw zijn gezet door vakbonden die aangesloten zijn bij de C. F. T C. er de „Force Ouvrière". In de mijnen van het Noorden en „Pas de Calais", waar Don derdag ongeveer 3000 stakers waren, passen de vakbonden het stelsel van de „wisselstaking" toe, wat het werk in de mijnen ten zeerste in de war brengt. In andere bekkens daarentegen zijn alle mijnen voor een beperkte tijd door het stakingsbevel getroffen. Naast de arbeidsonderbrekingen in de provincie was de voornaam.- ste stakingsbeweging ongetwijfeld die van de unie der metaalbewer kers van Parijs, waarbij 400.000 afbeiders zijn aangesloten. Er valt nochtans op te merken, dat niet allen het werk hebben neer gelegd en dat „diepgaande me ningsverschillen tot uiting zijn gekomen in de boezem van de betrokken organisaties". De staking van het grondper soneel op de vliegvelden te Orly en Le Bourget heeft zich op het einde van de 'dag uitgebreid tot het luchtstation„Invalide" waar ,al de loketten zijn gesloten. Niets doet in de grote arbei derscentra in de provincie, Lyon, Clermont-Ferrand, Saint-Etienne, Grenoble, Bordeaux, Rijsel, een plotselinge verscherping van de toestand voordien, hoewel een zekere zenuwachtige stemming wordt waargenomen. De afzon derlijke bewegingen die op ver scheidene plaattffen aanleiding bet- Oen gegeven tot de bezetting van werkplaatsen en lokalep, schijnen thans gelocaliseerd te zijn. Een functionaris bij de Re- naultfabrieken heeft Reuter mee gedeeld, dat het werk op de fa brieken na een tweedaagse sta king is hervat. De gehele och tendploeg had zich aangemeld op een paar na, die nog niet Wisten dat Donderdagavond de vakbond van metaalarbeiders opdlracbt had gegeven het. werk te hervat ten. De toestand op de Parijse vlieg velden Le Bourget en Orly is on gewijzigd. INDONESIË In verhand met de gevechten, welke de laatste dagen te Soe rakarta tussen gewapende groepen hebben plaats gevonden, is thans in de gehele residentie Soerakarta de staat van beleg af gekondigd. Tegelijkertijd meldt de correspondent van Aneta te Medan, dat het „volksleger" in opstand Is gekomen tegen het Republikeinse gezag van Noord' Sumatra. Tot militair gouverneur is benoemd kolonel Gatot Subroto, hoofd van de militaire politie afdeling Soerakarta- In Soerakarta, ook wel Solo genoemd hebben de laatste dagen telkens weer gevechten plaats ge vonden, voornamelijk In de om geving van het gebouw van de Pesindo (de Republikeinse jeugd organisatie, die kortgeleden als laatste lid van de links georga niseerde partijen zich bij de Par- tai Kommunis Indonesia heeft aangesloten) De Republikeinse woordvoerder te Batavia verklaarde tegenover Aneta, dat. de gevechten be schouwd kunnen worden als gaan de tussen communisten en niet- communisten. Aan de ene zijVle stond de Pesindo, aan de andere zijde de Hizboellah (een Moham medaanse strijdorganisatie) en de Gerakan Revolusioner Rakjat, strijdgroepen van Tan Malaka's „niet Moscovitische communis ten". De stad Soerakarta is residen tie van twee vorstendommen, na melijk van de Soesoehoenan van Solo en van de Mangkoenegara en ligt ongeveer 60 km van Djogja. Naar schatting heeft de stad Soerakarta 35.000 inwoners. Er moge aan herinnerd worden. soonlijkheden werden door de op standelingen gearresteerd. Aan genomen wordt, dat de opstande lingen in dit gebied de overhand hebben, In verband hiermede verneemt Aneta nog, dat 15 September een bende van het Republikeinse ge bied 15 kilometer over de status quolijn een hinderlaag heeft ge legd voor een Nederlandse pa trouille, tengevolge waarvan drie Nederlandse militairen gedood en één gewond werden. Eén Neder landse militair wordt nog ver mist. De Nederlandse patrouille werd van tien meter afstand be schoten met automatische wa penen. Mijnhardt's Zenuwtabletten helpen U er overheen. (Ingez. Med.) NIZAM GEEFT BEVEL HET VUREN TE STAKEN. Radio-Haider abad meldt, dat de Nizam bevel heeft gegeven Vrijdagmiddag om 17 uur plaat selijke tijd het yuren te staken. Deze mededeling stamt van Laik Ali, minister-president van Haiderabad. Volgens hetzelfde radiobericht heeft de Nizam het dat on£evjeer_Jj1f 51" |ontslag van zijn kabinet aan vaard. leden in dezelfde stad door een studentenorganisatie een zoge naamde „schoonmaak" werd ge houden, waarbij gevechten wer den gevoerd tegen eigenmachtig optredende strijdorganisaties. Intussen meldt de correspon dent van Aneta te Medan, uit be trouwbare bron vernomen te heb ben, dat 10 September in Tapa- noeli (een gebied ten Westen van het Tobameer) een „sociale revo lutie" is uitgebroken. Een onder communistische invloed staand volksleger is daarbij in opstand gekomen tegen de T. N. I. en het Republikeinse civiele bestuur. In Padangsidempoean en Sibolga venden schermutselingen plaats, waarbij de T. N. I.-commandant van Padangsidempoean, kapitein Hakoean, werd gedood. De correspondent meldt voorts, dat de militaire gouverneur van Tapanoeli en de commandant van de Republikeinse strijdkrachten van Zuid-Panoeli spoorloos ver dwenen zijn. Verscheidene voor aanstaande Republikeinse per- Het Ministerie van Buitenland se Zaken der V. S. heeft bekend gemaakt, dat de diplomatieke vertegenwoordigers der V. S. in Zuid-Oost Azië dit jaar bijeen zijn geweest „om een studie te maken van en inlichtingen te verzamelen over het probleem der communistische activiteit al daar". Het ministerie heeft geen ver dere bijzonderheden aangaande zijn inzicht in deze materie wil len geven. Reuter's correspondent, William Hardcastle, verneemt uit ter zake ge-informeerde diplomateike kringen te Washington, dat men het eens zou moeten zijn met de opvatting van de Britse Minister van Buitenlandse Zaken Bevin, die gesproken heeft van 'n „wel overwogen communistisch plan". „Niet-officiële, maar welinge lichte kringen" menen, dat de nieuwe Sowjet-legatie te Bang- Sfok het hoofdkwartier zou kun nen zijn van een „algemene com munistische operatie". Uit gezaghebbende kringen verneemt de correspondent, dat er verband zou kunnen bestaan tussen de gebeurtenissen in Zuid- Oost-Azië en de oppositie tegen het plan-Marshall van de zijde van het communistische informa tie bureau, daar „vele der in het SPOEDZITTING HEjnSKAAD. VEILIG - Zaterdag om 15 uur komt de Veiligheidsraad in spoedzitting bijeen. DE STRIJD IN JERUZALEM Een Arabische woordvoerder heeft te Jeruzalem verklaard, öat „een groot aantal" joden door de Arabieren was terdege slagen tijdens een aanval nabij de Da- mascuspoort. Hij zei dat de Jo den aanvielen van het Italiaanse ziekenhuis uit. plan-Marshall opgenomen landen een groot deel van hun economi sche ondersteuning ontvangen uit hun bezittingen in Zuld-Oost- Azië". De Amerikaanse Minister van Buitenlandse Zaken, Marshall, zal de kwestie behandelen met de Nederlandse Minister van Buitenlandse Zaken, Mr. D. U. Stikker. Het Ministerie van Buitenland se Zaken der V.S. legde er de na druk op, dat Minister Stikker op eigen initiatief naar de Verenigde Staten is gereisd, maar dat hij Minister Marshall zou bezoeken voordat deze naar Parijs vertrekt. Ook zou Minister Stikker overleg plegen mét andere hoge autori teiten van het Amerikaanse Mi nisterie van Buitenlandse Zaken. Europese autoriteiten in Was hington, zo besluit Reuter's cor respondent, zien in de aankomst van Minister Stikker en. de be langstelling van het Amerikaanse Ministerie van Buitenlandse Za ken een aanleiding om te hopen, dat „een overwogen politiek der betrokken Europese landen en de Verenigde Staten op korte ter mijn uitgewerkt zou kunnen wor den ten einde dat, wat als een ernstige bedreiging beschouwd wordt, te kunnen aangrijpen". Verklaring van Minister Stikker in New Vork. Naar Reuter meldt, heeft de Nederlandse Minister van Bui tenlandse Zaken. Mr. D. U. Stik ker, bij zijn aankomst te New York verklaard, dat „de commu nistische woelingen in Oost-In- dië alle deel uitmaken van een wereldplan." „Ik hoop, dat de Verenigde Staten een standpunt zullen inne men ten anazien van de commu nistische bedreiging in Oost-In- dië, juist als in de Berlijnse cri sis." „Het communisme moet als 'n wereldprobleem beschouwd worden". Volgens door de regering van Madras ontvangen berichten heeft de Nizam besloten, de Razakars (militante Moslems) onmiddellijk uiteen te laten gaan. Het Voorlichtingsbureau van de voedingsraad schrijft ons: Voor het eerst na jaren kan ieder Nederlander weer eens rijst kopen. Voor velen van ons is het zo lang geleden, sinds wij de laatste keer rijst hebben gekookt, dat het niet overbodig zal zijn om nog enkele wenken en recepten te geven voor de bereiding. Wil men droge rijst koken, dan moet de rijst vooral zeer -goed gewassen worden, net zolang tot het water volkomen helder blijft. Het beste doet men hiervoor de rijst in een zeef of vergiet, en laat het water er over lopen, terwijl men ondertussen de kor rel tussen de vingers schoon wrijft Voor toespijs rekent men 50 gr. J/2 kopje) rijst per persoon, voor hoofdgerecht ten minste 100 gr. (1 kopje) per persoon. Men kan rijst op verschillende manieren koken: 1. De rijst goed wassen, uit laten lekken en opzetten met tweemaal zoveel water en wat zout. Ze snel aan de kook bren gen, even doorroeren en dan op een zacht pitje (op een petro leumstel, een asbestplaatje of de laagste schakelstand van het electrisch fornuis) met het dek sel op de pan gaar en droog ko ken. Niet meer roeren. Als de rijst gaar is (circa V2 uur) het deksel van de pan nemen, de rijst even omscheppen en droog laten dampen. 2. De rijst goed wassen, uit laten lekken en opzetten met V2 maal zoveel water en wat zout. Ze snel aan de kook brengen en nog 5 minuten lang zacht laten doorkoken. Ze dan van het vuur af direct in een hooikist zetten. Na uur in de hooikist is de rjjst gaar. r 3. Dé rijét goed wassen, uit laten lekken en in een pan of kom doen met 1% maal zoveel water en wat zout. In een grotere pan, waar de kom of de rijstpan goed in past, een flinke bodem water aan de kook brengen. De kom of pan met rijst zonder dek sel hierin zetten, op de grootste pan wel een deksel plaatsen en de rijst in dit waterbad in circa 1 uur gaar koken. De rijst, als ze gaar is, even omscheppen en droog laten dam pen. 4. De rijst goed wassen, uit laten lekken pn in het vergiet of de zeef hangen In een pan met zoveel water Umet zout) dat het water tot onJj?veer de helft van de rijst reiktf Het deksel op de pan doen en jlle rijst In 30 a 40 minuten gaank stomen. Ze na het koken evei ichudden en laten uitdampen De laatste line methoden voor- Zowel uit officiële .als uit of ficieuze bron te Praag, zo bericht Reuters correspondent Sydney Brookes, worden talrijke arresta ties gemeld, die naar men gelooft deel uitmaken van „een commu nistische actie tegen oppositionele elementen". De arrestanten werden beschul digd van „activiteit tegen de staat en van het verwekken van onrust door critiek op de huidige economische moeilijkheden van de Tsjecho-Slowaakse regering". Vele personen werden ook be schuldigd van „het opstellen en distribueren van tegen de staat gerichte pamfletten." Een niet-officiële bron meldde anti-Sowjet-demonstraties in en kele bioscopen tijdens de verto ning van een film over de bevrij ding van Praag door het Rode 'eger. Er zouden detectives aan wezig zijn geweest en een aantal personen werd in hechtenis ge nomen. Volgens een officiële vergaring ontvingen de autoriteiten geluk wensen van Sokol-afdelingen in verband met de uitgevoerde „zui vering" van de Sokols. Het com munistische blad „Rude Pravo" prees „de oplettendheid van kameraden", met behulp waarvan de politie revolutionaire elemen ten kon arresteren. Andere berichten, zo gaat Reu ters correspondent voort, beves tigden niet alleen dat vele arres taties werden verricht, maar ook dat „op grote schaal activiteit tegen de regering plaats had". Vrijdag werden de vonnissen bekend gemaakt tegen drie vroe gere leden van de Praagse veilig heidspolitie, aan wie ten laste was gelegd, dat zij inlichtingen aan de socialisten hadden ver strekt over de veiligheidspolitie. Kapitein Blana kreeg vier jaar gevangenisstraf en majoor Casek en luitenant Jaroslav Neme drie jaar. 22 Vroegere leden van de Tsjecho-Slowaakse veiligheids politie zijn tot gevangenisstraffen veroordeeld, variërende tussen 4 maanden en 3% jaar, beschul digd van het werken voor een spionnage-organisatie, die door Tsjecho-Slowaakse socialisten ge leid zou worden. Twee werden vrijgesproken. Van één werd de veroordeling wegens ziekte uitgesteld. In de aanklacht wordt verklaard, dat de beschuldigden voor de socia listen inlichtingen hebben trach ten te krijgen over de organisatie van de politie. De veroordelingen moeten nog door een hoger militair gerechts hof bevestigd worden. In een af zonderlijke berechting werd de politieman Josef Chmetal veroor deeld tot drie jaar gevangenis, omdat hij voor een omkoopsom van 14 duizend kronen Tsjecho- Slowaken zou hebben toegestaan bij de stad Ash de grens onwettig te overschrijden. Op 1 October a.s. zullen de hal ve gulden, het bronzen en zinken twee-en-een-halvé centstuk en de bronzen halve cent buiten om loop wonden gesteld. Na deze datum behoeven deze munten niet meer in betaling te worden aangenomen. Van 1 October tot 31 December a.s. kunnen de bovengenoemde munten worden omgewisseld bij alle postkantoren, bij- en hulp; kantoren der posterijen en post stations en de halve gulden bo vendien bg de hoofdbank, de bij bank en de agentschappen van de Nederlandse Bank N.V. In verband met de afschaffing van de halve cent moet elke hoe veelheid in te leveren munten een in gehele centen afgerond bedrag vormen. komen het aanzetten of aanbran den van de rijst volkomen, draagt men er echter bij de eerste methode zorg voor, de warmte bron zeer laag te zetten, dan be hoeft het hierbij evenmin te ge beuren. Men kan droge rijst geven als zoete toespijs met boter en suiker, bessensapsaus, appelmoes, vruchtencompöte of ter vervanging van aardappe len als nassi goreng, met haché, rode kool e a. koolsoorten, met stokvis of paddestoelen, met tomaten en garnalen, gebakken uien, geraspte kaas, mét verschil lende 'sambals en sausen (bijv. kerrisaus, tomatensaus; pikante saus). Een restje rijst kan ver werkt worden tot harité of zoete rijstkoekjes of croquetten.

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1948 | | pagina 1