Communiqué
van de Nederlands-Indische Regering
Vier-Mogendhedenconferentie
Besprekingen West vertegenwoordigers
met Molotof
DONDERDAG 16 SEPTEMBÈR 1948.
De strijd in Haiderabad
De verdwijning
van vliegtuigen uit Engeland
Geruchten over politieke
arrestaties in Sowjet-sector
Dt toestand in Oost-Java
Critiek op Bernadottc
Blanke Amerikaan beschul
digd van moord op neger
Miniatuur straalvliegtuig
De strijd in Malakka
Noord-Borneo Dajaks willen
Brooke
Protest
van Generaal Kotikof'"
Incident te Parijs
WEERSVERWACHTING.
medegedeeld door het K.N.M.I.
te De Bilt, geldig tot Donder
dagavond.
Droog weer.
Droog weer met enkele over
drijvende wolkenvelden. Mati
ge tot zwakke wind tussen N.
en Noord-West. Iets kouder
dan gisteren.
Frankering i>y Abonnement: Temeuzen
yfflïjjj?
4e Jaargang No. 912.
Verschijnt dagelijks Drukkerij N.Vk Firma P. J. van de Sande Temeuzen
Advertentieprijs
per mm 10 et.; minimum
per advertentie 1,60,
Inzending advertentie*
tot des namiddags 4 uur
Rubriek kl. advertenties:
6 regels 60 ct.; Iedere
regel meer 12 cent. Ver
melding: Brieven onder
nr. Bureau van dit Blad
10 cent meer.
Abonnementsprijs 3,25 per kwartaal.
„De ontwikkeling van de communistische actie gedurende de
laatste maanden in Zuid-Oost-Azië en elders, heeft duidelijk de
methoden en doeleinden van deze actie in het licht gesteld.
Mag zij aanvankelijk de schijn
aannemen van legale wegen te
volgen, zodra de omstandigheden
daai voer rijp worden geacht ont
hult zij zich als een beweging,
welke gericht is op omverwerping
of tenminste aanranding van het
gevestigde wettige gezag en ont
wrichting van het maatschappe
lijk en economisch leven.
Daarom moet communistische
activiteit gekenmerkt worden als
strafbare daad, ook in net sta
dium van bedekte en ondergrond
se werkzaamheid.
Het bewijs van misdadig oog
merk wordt dagelijks geleverd
door de ontwikkeling, welke deze
beweging in duidelijk opeenvol
gende stadia vertoont en die
steeds op gewelddadige aantasting
van de openbare veiligheid uit
loopt. Zij schroomt ook niet om
vanuit Republikeins gebied on
rust te wekken en geweld te
plegen-in niet-republikeinse stre
ken, geheel in strijd met de be
standovereenkomst.
Mitsdien acht de regering het
'noodzakelijk uitdrukkelijk te ver-
klaren, dat iedere communistische 'j
actie in strijd is met de openbare
orde en valt onder de strafartike-
len, welke de openbare orde be
schermen.
Dit geldt evenzeer voor indi
viduele activiteit als voor het
deelnamen aan verenigingen op
communistische grondslag
Terwijl reeds geruime tijd van
overheidswege maatregelen tegen
deze misdadige werkzaamheid
zijn getroffen zal nu verder deze
werkzaamheid met alle ten dien
ste staande wettige middelen
worden bestreden.
Het spreekt van zelf dat deze
bestrijding zich alleen richt tegen
hen, die de misdadige oogmerken
der communistische agitatie uit
voeren, nastreven of propageren
en niet tekort doet aan vrijheid
van woord of geschrift of van
politieke organisatie, zolang deze
geen communistische ondergrond
heeft en daarmede grenzen van
wettige 'en vreedzame actie niet
worden overschreden".
Volgens Indische berichten
wordt de tegenstand zwakker. In
de Zuidelijke sector werd het In
dische bruggenhoofd te Hospet
aangevallen. De aanval werd af
geslagen.
Een woordvoerder van het In
dische Zuidelijke commando te
Foena zei, dat het garnizoen te
Homnabad, 150 km ten Westen
van Secoenderaibad, hardnekkig
verzet bood. De stad was door
Indische troepen omsingeld. De
Indische troepen maakten op alle
fronten vorderingen.
Volgens officiële Indische be
richten werden de Indische troe
pen verwelkomd door de bevol
king van Aurangebad, evenals
door die van Daulatabad, dat
Dinsdag werd bezet.
Aan de weg van Bezwada naar
Secoenderabad waren de Indische
troepen de stad Soeryapet tot op
5 km genaderd. De drie brugge-
hoofden aan de Zuidelijke grens
waren vast in Indische handen.
In diverse sectoren werden de In
dische troepen door vliegtuigen
gesteund.
Indische troepen hebben thans,
Homnabad, ongeveer 150 km ten
Westen van Secoenderabad, ver
overd na hardnekkige tegenstand
te hebben overwonnen, aldus offi
ciële berichten. Soeriaypet, on
geveer 120 km ten Zuidoosten van
Secoenderabad, is ook ingenomen.
Actie tegen de Nizam van
Haiderabad.
Het actie qomité van het
,/Staatscongres van Haiderabad"
(de oppositiepartij) heeft om de
afzetting van de Nizam verzocht.
In een resolutie, te Madras aan
genomen, wordt de Nizam ,,een
tyran en vijand van het volk" ge
noemd.
Te Nagpoer heeft het provin
ciaal bestuur van Berar alle
eigendommen van de Nizam in
zijn paleis aldaar in beslag geno
men en geconfisceerd en wacht
posten voor het paleis gezet. Ad
ministratief en ander personeel
moest het paleis onmiddellijk ont
ruimen Toen India onafhanke
lijk werd, wilde de provinciale
regering van Berar de aanspra
ken van de Nizam en van zijn
aldaar gevestigde vertegenwoor
diger op het paleis te Nagpoer
niet erkennen.
De Daily Telegraph schat, dat
40 vliegtuigen van Engeland naar
het Midden-Oosten zijn gevlogen
in strijd met de wapenstilstands
overeenkomst in Palestina. „On
geveer een derde van deze vlieg
tuigen is van vliegvelden in En
geland verdwenen. De rest is het
land uitgegaan op uitvoervergun
ningen voor landen in Europa",
aldus de Daily Telegraph, die deze
verklaring aan Britse luchtvaart
maatschappijen toeschrijft.
De Daily Herald, het orgaan
van de Laubour-partij, verklaart
eveneens dat ongeveer 40 Britse
vliegtuigen vermist worden. Vol
gens het blad had men drie van
de vermiste toestellen op een
vliegveld te Tel Aviv gezien.
Ter bevoegder plaatse, aldus
Reuter, meent men, dat de vier
motorige Halifax, welke 21 Juli
in de Middellandse Zee zou zijn
gestort, een der vliegtuigen was,
die naar Palestina werden ge
vlogen. Enkele dagen voor het
ontvangen der S.O.S.-seinen van
de Halifax had het toestel aan
een Britse firma toebehoord. Het
was toen verkocht,' zonder dat de
nieuwe eigenaar bekend was ge
worden
Politieagenten van de Westelij-
OVER ITALIAANSE KOLONIE
N MLSLTJKT.
Het lot der voormalige Ita
liaanse koloniën zal aan de V. N.
voorgelegd worden, daar de afge
vaardigden der vier grote mo
gendheden het tijdens de nacht
zitting niet eens zijn geworden.
Zelfs over de vorm der onenig
heid, aldus Reuter, kon men het
niet eens worden en men debat
teerde lang erover of aan het
hoofd der notulen zou staan:
„Notulen der conferentie der vier
Ministers van Buitenlandse Za
ken". Wysjinsky (Sowjet-Uniq)
bleef volhouden, dat de conferen
tie niet op het plan van een be
spreking van ministers stond.
Tenslotte kwam men overeen
geen gemeenschappelijke notulen
op te stellen. Iedere delegatie
zou haar eigen notulen opstellen
en kon zich daarin voegen bij
iedere andere delegatie. In ieder
geval zou er geen ondertekening
door de vier mogendheden plaats
hebben. Voorts zou er geen ge
meenschappelijk communiqué aan
de pers worden uitgegeven. Iede
re delegatie moest hierin volgens
haar eigen inzicht handelen.
Men kon het verder niet eens
worden over de vorm waarin aan
de V. N. zou worden medege
deeld, dat men niet tot overeen
stemming was gekomen.
Na de vergadering, die drie en
een half uur duurde, zeide een
lid d^r Britse delegatie: ,.De be
langrijke kwesties zijn ter zijde
gelaten. Het enige punt dat nog
opgehelderd moet worden, is de
vorm waarin dit vraagstuk aan
de V. N. moet worden voorgelegd.
Ik weet het antwoord op deze
vraag nog niet."
De vertegenwoordigers van de
Grote Vier zijn gisteren op het
middaguur voor hun laatste vol
ledige zitting bijeengekomen. Op
grond van de bepalingen van het
Italiaanse vredesverdrag moet de
kwestie, wanneer op 15 Septem
ber geen overeenstemming is be
reikt, naar de algemene vergade
ring van de V. N. worden ver
wezen.
Heden zal de Veiligheids
raad in buitengewone vergade
ring bijeenkomen ter bespreking
van de kwestie van Haiderabad.
Uit Republikeinse bron wordt
vernomen, dat sedert enige dagen
in door de Nederlanders gecon
troleerde gebieden van Oost-Java,
<n het bijzonder in de streek van
Bangil, Probolinggo, Klakah,
Djember en Rambipoedji, gevech
ten tussen Republikeinse en Ne-
der'andse strijdkrachten zijn uit-
roken.
Volgens dezelfde bron hebben
de Nederlanders een nieuwe waar
schuwing aan de Republiekeinse
plaatselijke autoriteiten gezonden
om de strijd te beëindigen; in
dien dit niet geschiedt, zullen de
nodige maatregelen genomen wor
den.
De Amerikaanse militaire
waarnemer kolonel Mwyer zou
zich naar het Republikeinse ge
bied begeven, teneinde een bij
eenkomst tus :er> de Nederlandse
en Republikeinse commandanten
\an Oost-Java te beleggen.
Dr. Emanuel Neumann, een lid
van de Zionistische wereldorga
nisatie, heeft Graaf Bernadotte,
de bemiddelaar van de V. N. in
Palastinh, ervan beschuldigd dat
hij „zich bewust of onbewust
leent voor manoeuvres van de
vijanden van Israël".
.Neuman, die tevens voorzitter
van de Amerikaanse Zionisten
bond is, is Dinsdag te New York
teruggekeerd. Hij heeft te Jeru
zalem en Tel Aviv deelgenomen
aan vergaderingen van de be->
ke sectoren, die dienst doen in de j de Zionistische
buurt van de grens van de Sow- 1 ereldorgamsatie.
jet-sector, hebben „speciale in
structies" ontvangen, nadat een
onbevestigd bericht was binnen
gekomen, dat „een golf van poli-
tieike arrestaties" in de Sowjet-
sector te middernacht zou begin
nen.
Een Britse woordvoerder ver
klaarde, dat in het bericht de mo
gelijkheid werd geopperd, dat de
politie van de Sowjet-sector de
grens zou kunnen overschrijden
bij het achtervolgen van verdach
ten, die zij zou willen arresteren.
„Verre van te handelen als een
strikt onpartijdige bemiddelaar, is
Graaf Bernadotte bezig het ver
trouwen van de gehele bevolking
van Israël te verspelen", aldus
Dr. Neumann.
Op ons Bureau ligt voor
belanghebbenden ter Inzage
de passagierslijst van het
troepentransp. .^Zuiderkruis"
Gedurende de verkiezingen in
de staat Georgia (voor de demo
cratische partij) is de neger Iisiah
Nixon, een vader van zes kinde
ren doodgeschoten.
Volgens de plaatselijke sheriff
is de moord gepleegd door de
blanke inwoner J. A. Johnson, 22
jaar oud. Hij heeft, aldus de she
riff, de moord begaan, omdat
Nixon volhield, dat hij aan de ver
kiezingen voor de democratische
partij wenste deel te nemen.
Johnsons broeder is als mede
plichtige gearresteerd en tegen
een borgtocht van 500 dollars op
vrije voeten gesteld.
Voor de eerste maal in Scan
dinavië is een verkleind model
van een straalvliegtuig te Kopen
hagen opgestegen.
Het toestelletje, dat iets meer
dan 50 centimeter lang is, wordt
met een fietspomp voortbewogen.
Eüectrische zuilen veroorzaken
de benzineontsteking.
Met miniatuurvliegtuig, waar
van het geronk tot op 2 km kan
worden gehoord, bereikt 'n uur-
snelheid van 170 km en wordt
met behulp van touwen in kring
vlucht gehouden. Het toestel kan
2 minuten in de lucht blijven.
Waarnemers te Moskou menen
uit het gedrag van de Westelijke
afgezanten na afloop van de be
spreking met Molotof te kunnen
concluderen, dat de mogelijkheid
niet is uitgesloten, dat men tot
overeenstemming is gekomen.
Men verwacht niet, dat de afge
zanten gisterenavond een commu
niqué zouden publiceren, mis-
scnien zou dit vandaag kunnen
gebeuren.
In diplomatieke kringen te Lon
den is men van mening, dat de
bespreking van gisterenavond te
Moskou het keerpunt zou kunnen
blijken in het huidige stadium
van de pogingen van de Westelij
ke mogendheden, de Berlijnse im
passe te verbreken. De rappor
ten over de bijeenkomst, die de
drie afgezanten naar hun regerin
gen zenden, zullen beslissen of de
besprekingen tussen de vier mili
taire gouverneurs thans kunnen
worden hervat op een gezondere
basis. Is de beslissing negatief,
dan verwacht men, dat de huidi
ge onderhandelingen zowel in
Moskou als in Berlijn afgebroken
zullen worden.
De coriferentie van de afgezan
ten in de Britse ambassade duur
de ongeveer één uur. Er heerste
een atmosfeer van rust en vrede
in alle drie de ambassades van de
Westelijke mogendheden, in te
genstelling tot de koortsachtige
bedrijvigheid, die na afloop van
de meeste vroegere bijeenkom
sten op het Kremlin heerste. Al
les schijnt er op te wijzen, dat er
niet veel besproken is tussen de
Westelijke gezanten en Molotof.
In diplomatieke kringen te Lon
den gelooft men, dat er nog een
vergadering met de Sovjet-lei
ders zal worden gehouden, die dan
mogelijk de laatste zal zijn. Voorts
gelooft men, dat de Westelijke
vertegenwoordigers Dinsdag Mi
nister Molotof hebben verzociit
nieuwe instructies aan Maar
schalk Sokolofsky te zenden ten
einde een hervatting van de be-
besprekingen der vier militaire
gouverneurs in Duitsland moge
lijk te maken.
Van gezaghebbende zijde wordt
te Londen meegedeeld, dat er
nog geen plannen zijn gemaakt
voor het terugroepen uit Moskou
van Frank Roberts, een persoon
lijke vertegenwoordiger van Be-
vin.
Er is geen enkele aanwijzing,
aldus een correspondent van Reu
ter, dat de vergadering op het
Kremlin van Dinsdag de weg
Een militaire patrouille heeft
Dinsdag Tsjen Tsoeng Tsjoean,
een belangrijk leider der commu
nisten, gewond en gevangen ge
nomen, aldus meldt Reuter. Bij
de voorbereiding van een aanval
op een kamp van opstandelingen
in de jungle om Taiping kwam de
patrouille tegenover een groep
van 15 gewapende opstandelingen
te staan. De leider en 4 andere
werden getroffen, de opstandelin
gen verdwenen met hun gewon
den. Later vond men de leider
onder een boom, door een deken
bedekt met een verbandkist naast
zich.
Robert Hitain, de vice-presi
dent van de bond van Dajakkers
in Serawak, heeft bij zijn aan
komst in' Singapore meegedeeld,
dat de Dajakkers niet die soort
van onafhankelijkheid wensen,
welke de Indonesiërs verlangen.
De Dajakkers willen in Borneo
aldus Hitain, stelling nemen
tegen de houding van de repu
blikeinen. „Wij willen de banden
met Engeland onderhouden, doch
wij zouden het gelukkigst zijn,
indien wij de Brooke's terug heb
ben".
Thans leven er in Serawak
tussen de drieduizend en vierdui
zend Indonesiërs en Serawak is
het enige land in Oost-Azië waar
geen communisten te vinden zijn.
40 Transportvliegtuigen, ty
pe Skymaster, van de Ameri
kaanse luchtmacht zijn onderwge
naar Duitsland ter versterking
van de „luchtbrug" naar Berlijn.
heeft geopend voor hervatting
der besprekingen te Berlijn. Als
de onderhandelingen te Moskou
deze week definitief zouden mis
lukken, zo gaat de correspondent
voort, kan worden verwacht dat
de Westelijke mogendheden twee
stappen doen: 1. Volledige pu
blicatie van de besprekingen te
Moskou en Berlijn en 2. Een
snelle beslissing nemen inzake het
al of niet voor de Assemblee der
V. N. brengen van de Berlijnse
kwestie.
Uit gezaghebbende bron- te
Londen wordt vernomen, dat
Stalin op het ogenblik zijn jaar
lijkse vacantie houdt „op grote
afstand van Moskou" en dat hij
darom de Westelijke vertegen
woordigers deze week niet heeft
ontvangen.
Berichten, dat hij de vertegen
woordigers had „geweigerd" te
ontvangen, werden onjuist ge
noemd.
Men wijst er te Londen op, dat
de Engelse regering evenals de
regeringen der andere landen met
de Sowjet-regering onderhandelt
en niet met Stalin persoonlijk.
Generaal-majoor Kotikof, de
Sowjet-commandant te Berlijn,
heeft bij zijn Britse collega, Ge
neraal-majoor Herbert, geprote
steerd wegens de incidenten bij de
anti-communistische demonstra
tie in de Britse sector van Ber
lijn op j.l Donderdag.
Generaal Kotikof zegt in zijn
protestbrief: „In verband met
deze incidenten protesteer ik
krachtig en ik sta er op, dat de
schuldigen aan deze provocaties
worden gestraft en dat maatrege
len worden genomen om een her
haling van zulke incidenten -te
voorkomen."
Ongeveer 2000 arbeiders in de
vliegtuigfabrieken, die hoger loon
eisen en tegen ontslag proteste
ren, zijn gisterenmorgen voor het
kantoor der fabrieken op de bou
levard Haussman te Parijs samen
geschoold Het verkeer werd ge
stremd. Toen de politie hen
trachtte uiteen te drijven, rukten
zij de ijzeren hekjes om de bomen
uit de grond en wierpen deze
naar de politie. Ongeveer 20 per
sonen, onder wie politiemannen,
werden licht gewond, verschillen
de auto's beschadigd.
Ongeveer de helft van de 31.000
arbeiders aan de Renault-fabrie-
ken is gisterenmorgen vroeg in
staking gegaan Zij eisen 50000
francs per maand meer loon.
De betogers hebben zich te 13
uur op de Place St. Augustin op
nieuw verzameld en twee meti
politieagenten geladen wagens
met stenen bekogeld. Vijf over
valwagens verschenen ter plaatse,
waarna de manifestanten uiteen'
werden gejaagd.
Na het samentreffen met 2000
stakende arbeiders van de vlieg
tuigfabrieken te Parijs zijn 4 po
litiemannen naar het ziekenhuis
gebracht. 23 andere politieman
nen zijn eveneens gewond.
Tevoren hadden leden van het
algemeen Frans vakverbond (C.
G. T.) de arbeiders aangespoord,
de fabrieken te bezetten, sta-
kingscomité's te vormen en sta-
kingsposten uit te zetten.
Enkele demonstranten droegen
spandoeken met de woorden:
„Weg rnet het plan-Marshall".
Sprekers van niet-communisti-
sche vakverenigingen verklaarden
zich niet eens met de staking,
doch zij wilden geen „staking
breker" zijn.
Volgens functionnarissen van
de C.G.T. is 90 der 30.000 ar
beiders aan de Renault-fabrieken
in staking, volgens de directie
der fabriek 50
Gisteren is 2000 man oersöneel
van het vliegveld Orly te Parijs
in staking gegaan. Te Marseille
hebben transportarbeiders ge
dreigd heden 24 uur in staking te
gaan.
Manfred Simon, ervaren
Frans econoom en deskundige op
administratief gebied, is benoemd
tot waarnemend directeur van de
U.N.A.C. De directeur van de
U.N.A.C., de Noor Aake Ording,
trad onlangs af.