Het nationaal huldeblijk aan
H. M. de Koningin
Republikeinse beschuldigingen
Hi
DINSDAG 17 AUGUSTUS 1948.
Scnau^ccnlcrenlic f4
Geen telegrammen voor
Palestina
Prinses Juiiana
en Prins Bernhard terug
Dr Van Mook
neemt enige tijd rust
Neher terug naar Batavia
Conferentie op Kremlin
De toestand op Maiakka
©e leesfond an Saiesiino
Besprekingen te Frankfort
De gearresteerde Britten in
Jeruzalem
De Loononderhandelingen
In de vervoer bedrijven
Frankeriug by AbonnementTerneuzen
WEEKS VERWACHTIN G
medegedeeld door het K.N.M.I.
te De Bilt, geldig tot Dinsdag
avond:
Weinig wind.
Wisselende bewolking met
later kans op verspreidie on
weersbuien. Weinig wind.
Hogere temperaturen.
VRIJE ZEEUW
4e Jaargang No. 886.
Verschynt dagehjks Drukkery N.W Firma P. J. van de Sande Terneuzen
Advert entieprjja
per mm 10 ct.; minimum
per advertentie 1,80.
Inzending advertentie*
tot des namiddags 4 uur
Rubriek kl. advertenties:
5 regels 60 ct.; iedere
regel meer 12 cent. Ver
melding: Brieven onder
nr. Bureau van dit Blad
10 cent meer.
Abonnementsprijs ƒ3.25 per kwartaal-
Minister-President W. Drees
hield Maandagavond voor de ra
dio een rede over het nationale
huldeblijk aan H. M. de Koningin:
het fonds voor de kankerbestrij
ding in Nederland.
De jieer Dreeg zeide o.m
„Het is niet de eerste maal, dat
op deze wijze een naam van ons
Vorstenhuis wordt verbonden met
een groot werk in het belang van
onze volksgezondheid.
\Toen vijftig jaar geleden bet
regentschap van wijlen Koningin
Emma ten einde liep, werd even
eens een fonds opgericht, bestemd
ter bestrijding van de meest, ver
woestende ziekte dier dagen, de
tuberculose. Dit fonds is nog al
tijd intact en de naam van Haar,
die het stichtte, is in* onze volks
mond ten nauwste verbonden ge
bleven aan deze geste. Het Em-
ma-fonds en de Bmma-bloem zijn
begrippen geworden, zo innig ver
want aan de bestrijding der tu
berculose, dat ons volk bij het
noemen van dit stuk gezondheids
zorg haast automatisch deze bei
de woorden voor de geest komen.
Mede door de gelukkige steun
van het Emma-fonds heeft de tu
berculose bestrijding in ons land
Uitstekende resultaten afgewor
pen.
-Dat in de laatste halve eeuw
het algemene sterftecijfer in ons
land van 17 tot 7,1 per 1000 in
woners, dat is tot minder dan de
helft, is teruggelopen; dat in dit
zelfde tijdsbestek de gemiddelde
levensduur is verhoogd met twin
tig jaren, is allereerst een gevolg
van de daling der zuigelingen
sterfte, maar is ook toe te schrij
ven aan de intensiteit, waarmede
bepaaldelijk de strijd tegen de tu
berculose werd aangebonden.
Deze strijd is gevoerd in de
consultatiebureaux, in de scholen,
in de bedrijven, in de huisgezin
nen, in de ziekenhuizen en de sa
natoria. Hij is gevoerd door we
tenschappelijke vorsers, door me
dici en verpleegsters en door
de vele duizenden, door de hon
derdduizenden, die door hun tal
rijke kleine en grote bijdragen
aan het Emma-fonds de financie
ring van het onderzoek en van de
kostbare en langdurige verple
ging mede mogelijk hebben ge
maakt. Weliswaar is de tubercu
lose nog niet definitief overwon
nen; in tijdperken van algemene
voedselschaarste en gebrek, zoals
eT een in ons zeer recent verleden
ligt, krijgt de oude vijand nog
kansen en vermag hij nog wel
eens een stuk van het verloren
terrein te herwinnen.
Juist thans is dan ook het ziek-
tecijfer weer hoog. De sterfte
aan tuberculose is echter zeer
sterk gedaald en de grote heklem
ming, die de dreiging van de tu
berculose een halve eeuw geleden
nog op ons volk legde, de be
klemming van het onafwendbare,
het ongrijpbare, het ongeneselijke,
Is geweken.
Datzelde, kunnen wij, helaas,
van de kanker nog niet getuigen.
De dreiging van ernstige
ziekte neemt toe. De sterfte ten
gevolge van de kanker wordt
groter in plaats van kleiner. Van
het begin dezer eeuw tot nu toe
steeg het sterftecijfer van 9.4 op
13,1 per 10.000 inwoners. Welis
waar is dit voor een deel een
gevolg van de toeneming van het
aantal ouderen, terwijl betere
methoden van onderzoek leiden
tot het onderkennen van meer
gevallen. Toch is er ook een
reële stijging. Een tergend stij
gen, dat op machteloosheid
schijnt te duiden tegen een aan
sluipend gevaar, waar men geen
vat op kan krijgen. Dit maakt dat
de kanker tot een gevaar, dat de
levensvreugde van velen bedreigt.
Hoe deze dreiging te keren?
In beginsel moet de strijd te
gen de kanker op dezelfde wijze
gevoerd worden als de strijd
tegen de tuberculose. De medi-
sdhe wetenschap moet alle be
schikbare krachten aan het werk
zetten, om meer licht, meer in
zicht te verschaffen over de aard
en de oorzaken van deze ziekte
en over de wetten en haar ver
loop over de mogelijkheden van
haar bestrijding zowel als de
mogelijkheden om haar te voor
komen.
Daarnaast en daarna moeten
de mannen en de vrouwen van
de practijk de resultaten van het
wetenschappelijk onderzoek toe
passen door de ziekte uit haar
spelonken te drijven het gaat
met de kanker thans nog maar
al te veel, zoals het vroeger met
de „tering' ging, de patiënt durft
zich niet te realiseren waar hij
aan toe is.
Zij, de mannen en vrouwen
van de practijk, zullen de behan
deling moeten verlenen, waar
voor de wetenschap de grondsla
gen heeft gelegd. Zullen de ziek
te moeizaam, zorgvuldig moeten
uitsnijden uit ons volk.
Het is gemakkelijk dit als wens
en als plan te stellen. De ver
wezenlijking echter is een verre
van eenvoudige zaak. De kanker
is een hardnekikige kwaal, die zijn
oorsprong diep verborgen houdi..
Reeds enkele tientallen jaren
is de wetenschap bezig met die
oorsprong te achterhalen, welis
waar niet zonder vooruit te ko
men, maar toch altijd nog zon
der het gewenste eindreslutaat.
De kanker dwingt de weten
schap nog steeds dieper te gra
ven; steeds meer hulpkrachten
uit de terreinen, belendend aan
de medische wetenschap moeten
hun steun aan het onderzoo 1.
verlenen. Vele wetenschapsmen
sen komen er aan te pas om
steeds dieper te dringen in de ge
heimen van de normale en de ab
normale celgroew Teams wor-
den gevormd van onderzoekers,
die gezamenlijk het probleem,
ieder van verschillende gezichts
hoeken, benaderen en waarin de
beoefenaars van de meest uiteen
lopende wetenschappen elkander
stimuleren en onderling hun be
vindingen uitwisselen.
Dit alles vergt naast de per
soonlijke ook grote financiële
offers voor de inrichting van la
boratoria en de aanschaffing van
kostbare apparaten en ïnstru-
Daarmede is echter de weg
naar het doel nog maar ten halve
betreden. Er moet gewerkt wor
den niet enkel aan de toekom
stige wetenschap over de kanker,
maar ook aan toepassing van de
kennis, die reeds is vergaard.
Het hele volk moet tot het in
zicht worden gebracht, dat er in
bepaalde stadia, met name in he t
allereerste begin, terdege iets aan
kanker te doen valt, dat er een
reële kans op genezing bestaat,
wanneer men maar zo vroeg mo
gelijk de kwaal herkernt en me
dische hulp inroept. De dokto
ren moeten worden voorgelicht
opdat zij zo volledig* en zo snel
mogelijk op de hoogte worden
gesteld van de nieuwe vondsten,
die het wetenschappelijk onder
zoek heeft opgeleverd De gele
genheid moet hun worden gebo-
ien om ten bate van elk hunner
patiënten toegang te krijgen
tot de specialistische kennis van
diegenen, die van de kankerstu
die en kankerbestrijding bun
levenswerk maken. Deze specia
listen moeten worden opgeleid en
zij moeten de gelegenheid krijgen
aan de artsen weer die techni
sche kennis en vaardigheid bij te
brengen, die zij bij de eerste be
handeling van de kanker nodig
hebben.
Ook dit vergt financiële Qi-
fers.
Dit vergt dus wederom, gelijk
vijftig jaar geleden, dat zich ach
ter de mannen en vrouwen van
de wetenschap, achter de artsen
en de verpleegsters, achter de
werkers, die de kanker met hoofd
en hand bevechten de grote mas
sa van ons hele volk schaart, die
met kleine en grote bijdragen het
totstandkomen van het werk mo
gelijk maakt.
De strijd tegen de kanker :s
een nationale pn sociale strijd,
waaraan ieder naar best vermo-,
gen moet deelnemen.
Het jubileumgeschenk aan Hare
Majesteit de Koningin iet Wil-
helininafonds, opent daartoe dc
mogelijkheid. Uit dit 1 nds zal
zowel het wetenschappelijk on
derzoek als de organisatie van de
kankerbestrijding zelf worden ge
financierd.
Gesteund door een adviescol
lege van deskundigen .zal dit
fonds de gelden, die toevloeien,
zo kunnen verdelen, dat zij het
grootste nuttige resultaat voor
de kankerbestrijding opleveren.
Overtuigd van de onschatbare
waarde, die een dergelijk fonds,
die een goed opgebouwde organi
satie tot bestrijding van kanker
voor het welzijn van ons volk be
zit, moge ik U allen, opwekken
Uw plicht ten deze te verstaan.
Niet slechts Uw plicht van
dankbaarheid jegens onze Vorstin
doch ook Uw plicht om mede te
werken aan de bevrijding van
ons volk van het gevaar. Laat
niemand Uwer de komende natio
nale feestdagen ingaan, zonder
het jubileuminsigne te dragen
ten bewijze, dat hij zijn steentje
beeft bijgedragen.
De Jubileuminsignes, geslagen
aan de Rijksmunt, worden reeds
op vele plaatsen verkocht. Zij
zullen in de laatste week van
deze maand in alle gemeenten
des lands verkrijgbaar zijn. Zij
vallen binnen ieders bereik Ik
vertrouw echter, dat er velen on
der U zullen zijn, die zich niet
I tot het aanschaffen van Jubi
leuminsignes voor zich en hun
gezin zullen bepalen.
Ik yertrouw met name, dat .de
bedrijven en de ondernemingen
naar vermogen zullen deelnemen
aan het Jubileum-geschenk, dat
op zo waardige wijze de traditie
voortzet van de leiding, die ons
Vorstenhuis aan ons volk gaf In
j de strijd tegen de volksziekten,
I die zijn kracht ondermijnden."
De Donau-conferentie heeft met
zeven tegen drie stemmen een
„Westelijk voorstel" verworpen
om de rechten van België en
Italië in ogenschouw te nemen in
het kader der conventie van 1921,
wanneer de rechtsgeldigheid dezer
conventie in discussie komt.
De secretaris heeft Maandag
aan de plenaire vergadering mee
gedeeld, dat Griekenland, België
en Italië brieven hebben gezon
den, waarin zij verklaren, dat zij
aan hun rechten vasthouden vol
gens de conventie van 1921, hoe
ook de beslissing der vergadering
zal luiden. (De Sowjet-Unie be
strijdt de geldigheid der conven
tie). Griekenland had verzocht
zitting te mogen nemen in een
toekomstige Donau-commissie,
maar de vergadering had 't Sow-
jet-voorstel tot uitsluiting van
landen, welker territorium niet
langs een oever van de Donau is
gelegen, reeds aangenomen.
Engeland, Frankrijk en de Ver
enigde Staten hadden tevoren ge
weigerd zitting te nemen in een
Van heden af kunnen geen tele
grammen meer voor Palestina
worden aangenomen, zo deelt de
rijkstelegraaf mede.
speciale commissie tot opstelling
van de eind-tékst der conventie,
ofschoon Wisjinsky Sowjet-
Unie) bij hen had aangedrongen
Cannon (V. S.) gaf als reden
op, dat de tekst der conventie in
beginsel reeds door de meerder
heid der vergadering was aan
vaard en dat het „geen zin had
deel te nemen aan het zuiver
technische werk". Engeland en
Frankrijk gaver, géén reden op.
Wisjinsky achtte de houding
der drie landen „volkomen on
rechtvaardig" hij verklaarde, dat
de Sowjet-delegatie wenste, dat
de minderheids-delegaties ter con
ferentie deelnemen aan de laat
ste voorbereidselen voor het op
stellen van een nieuwe conventie.
Thans zal de redactie-commissie
bestaan uit Bulgarije, Joego-Sla-
vië, de Sowjet-Unie en Tsjecho-
Slowakije.
Prinses Juliana en Prins Bern
hard zijn gisterenmiddag per
vliegtuig uit Londen op Soester-
berg geland. Zij hebben zich on
middellijk per auto naar Het Loo
begeven.
Dr. Van Mook is gisteren naar
Tjipanas vertrokken om korte tijd
rust te nemen. Dr. Van Mook
was reeds enige tijd ziek.
De heer L. Neher, gedelegeerde
van het opperbestuur in Indonesië,
zal heden per K.L.M. naar. Bata
via terugkeren.
Gisterenavond is op het Krem
lin de vijfde bespreking tussen
Molotof en de drie Westelijke
vertegenwoordigers begonnen,
De bijeenkomst duurde drie en
een half uur.
De Westelijke diplomatieke ver
tegenwoordigers hebben gistereh-
1 ochtend op de Amerikaanse am
bassade ruim een uur geconfe
reerd met de Britse zaakgelastig
de Harrison en de Amerikaanse
ambassadeur Hohler. Men neemt
aan, dat zij de laatste instructies
uit Londen, Parijs en Washington
hebben besproken als voorberei
ding voor de volgende bespreking
op het Kremlin, die men gisteren
middag verwachtte.
Sommige waarnemers menen,
dat de nieuwe bespreking belang
rijk zal worden. In welingelichte
kringen gelooft men, dat deze
week een beslissing zal vallen.
Politie op jacht naar opstande
lingen in het district van Koeang
Rawang ten Noorden van Koea-
laloempoer heeft Maandag een
man gearresteerd, die ervan
wordt beschuldigd 35 mensen ge
dood te hebben. Twintig geüunifor-
meerde verzetslieden hebben een
Maleise Mandoer doodgeschoten
in een dorpje in Kedah Zondag
avond.
INDONESIË.
Arabisch aanvoerder schaart
zich aan Joodse zijde-
De acht en twintig-jarige Sjeik
Joessef Aboe Gosj, volgens Reu
ter de eerste Arabier, die m-Brit
ten en Arabieren in Palestina
illegaal bestreden heeft, heelt
openlijk verklaard de zaak van
Israël te zullen verdedigen.
In zijn geboorteplaats Aboe
Gosj, negen kilometer ten Wes
ten van Jeruzalem, hebben vijftien
Arabieren en Joden tezamen aan
één tafel gezeten om Joessef voor
zijn diensten dank te zeggen.
Maar speciaal is bij geëerd om
zijn aandeel in de ontsnapping
van mejuffrouw Beutah Cohen,
radio-omroepster van de toen
malige illegale Joodse groep Stern
(een krachtig links geörienteerde
beweging) uit een Brits zieken
huis.
De 22-jarige Beulab Cohen was
in 1946 door de Britse politie te
Tei Aviv gearresteerd en veroor
deeld tot 7 jaar gevangenisstraf.
De ontsnapping geschiedde in '47.
Joessef is vijf jaar een actief
11 d geweest van de groep Stern.
Hij is enige tijd door de Britse
autoriteiten vastgehouden onder
verdenking van hulp bij de ge
noemde ontsnapping.
Beulah Cohen was bij de plech
tigheid aanwezig óm haar bevrii-
der dank te zeggen.
De Franse militaire gouver
neur in Duitsland, Generaal Koe-
nig, is te Frankfort aangekomen
voor „een vertrouwelijk onder-
boud met de Generaals Clay en
Robertson, aldus een correspon
dent van Reuter.
Een officiële Britse woordvoer
der verklaarde, dat het onder
werp van bespreking niet bekend
zal worden gemaakt en dat het
niet waarschijnlijk is, dat nader
hand een communiqué zal worden
uitgegeven.
Waarnemers nemen algemeen
aan, dat de vergadering niet in
verband staat met de constitutio
nele ontwikkeling in West-Duits
land, doch met de besprekingen
te Moskou, en dat Genaraal Ro
bertson zijn Amerikaanse en
Franse collega's op de hoogte zal
stellen van de besprekingen die
hij onlangs te Londen heeft ge
voerd.
Eerder hebben de Generaals
Clay en Robertson te Frankfort
vergaderd over bizonale aangele
genheden. Het betreft hier de
gebruikelijke maandelijkse verga
dering. Zij confereerden met hun
voornaamste adviseurs en zouden
later een bespreking hebben met
Duitse' bizonale leiders.
Het Republikeinse voorlichtings
bureau heeft gisteren een bulle
tin gepubliceerd met de beschul
diging; „afslachting van Indone
siërs op grote schaal door Hoi-
Inders gaat voort".
Het bulletin begint met de me
dedeling, dat alle beschuldigden
van de Bondowoso-affaire, die de
dood van 57 Indonesiërs op hun
geweten hebben, werden vrijge
sproken, behalve een sergeant
majoor, die tot 1 maand gevange
nisstraf werd veroordeeld, maar
weer direct werd vrijgelaten.
Het bulletin gaat verder met
zijn beschuldiging: „Enige duizen
den Indonesiërs werden bij Tjika-
long (West-Java) gedood door
Nederlandse kooplieden en Duit
se Nazies, die waren samenge
trokken uit het korps speciale
troepen, onder commando van de
beruchte kapitein Westerling, die
ook de troep commandeerd, die 2
jaar geledgji 30.000 Indonesiërs in
Celehes heeft vermoord.
De Hollanders worden ook be
schuldigd van het „wellustig
doden" van 150 Indonesiërs hij
Tasikmalaja in het begin van dit
Twee der vijf Britse employé's
van de electriciteitscentrale te Je
ruzalem, die door de Israëlitische
politie in arrest, zijn gehouden
beschuldigd van spionnage zouden
gisteren voor een gemeentelijke
rechtbank verschijnen. Zij bleven
in hechtenis, toen de andere drie
10 Augustus werden vrijgelaten.
De Britten werden-8 Juli door de
Irgoen Zwai Leoemi gevangen
genomen.
jaar, van het „vermoorden" van
300 burgers, van het verwonden
van 20 burgers in de buurt van
Krawang in December j.l en van
het „afslachten" van meer dan
200 burgers bij Cheribn in Mei
van dit jaar. Het bulletin be
schuldigt de Nederlandse autori
teiten ervan, dat zij geweigerd
hebben bijzonderheden hierom
trent te publiceren.
Op een gisterenmorgen gehou
den vergadering kwamen de be
sturen van de Unie Verkeer en
de Unie Vervoer te Utrecht bij
een ter bespreking van de situa
tie van het beroepsverkeer óver
de weg. Tijdens de vergadering
werd medegedeeld, dat op Vrij
dag 20 Augustus de aanvankelijk
vastgelopen onderhandelingen
met de besturen van de Werkge
versorganisaties kunnen worden
hervat. De vergadering besloot
aan de uitnodiging voor deze be
sprekingen gehoor te geven en
daar, op de grondslag van de
door het op 30 Juli gehouden
congres aangenomen resolutie,
het standpunt van. de werknemers
krachtig toe te lichten, alsmede
de eis te stellen, dat thans op
zeer korte termijn overeenstem
ming moet worden bereikt.
Reeds lang wordt over de ar
beidsvoorwaarden bij het wegver
voer door de Bedpijfsunies Ver
keer en Vervoer met de onderne
mersorganisaties onderhandeld.
Een der voornaamste geschil
punten is basering van het loon
op 48- of 55-urige werkweek.
De werknemers houden aan 48
uur als basis voor een nieuwe
loonregeling vast.