DE REGERINGSVERKLARING
Een nieuw economisch plan voor
West-Europa?
VRIJDAG 13 AUGUSTUS 1948.
Per auto naar de feesten
Engeland zai^Arabische
vluchtelingen helpen
Prinses Juliana in Lenden
Frankering b|j AbonnementTerneuzen
WEERSVERWACHTING
medegedeeld door het K.N.M.I.
te De Bilt, geldig tot Vrijdag
avond.
Plaatselijke regenbuien.
Matige tot krachtige wind uit
richtingen tussen West en
Noord Half tot zwaar be
wolkt met plaatselijke regen
buien. Koel weer.
4e Jaargang No. 883-
Verschijnt dagelijks Drukkerij N.Vi. Firma P. J. van de Sande Terneuzen Abonnementsprijs S.25 per kwartaal
Advertentieprijs:
r mm 10 ct.minimum
per advertentie 1,50.
Inzending advertenties
tot des namiddags 4 uur
Rubriek kl. advertentie»:
5 regels 60 ct.; iedere
regel meer 12 cent. Ver
melding: Brieven onder
nr. Bureau van dit Blad
10 cent meer.
De waarnemende voorzitter
van de Tweede Kamer, Mr. J.
Terpstra opende de zitting van
gisteren met een korte toespraak,
waarin hij hulde bracht aan de
scheidende voorzitter der Tweede
Kamer, Minister Van Schaik.
Deze toespraak \£erd door de
leden staande aangehoord, na af
loop werd geapplaudiseerd.
Hierna begon de Minister-Pre
sident, de heer W. Drees met de
voorlezing van de regeringsver
klaring, waaraan het volgende is
ontleend
Mijnheer de Voorzitter,
Voor de derde maal na de be
vrijding treedt een nieuw kabinet
op. Weer, als twee jaar geleden,
met in zich een zekere mate van
continuïteit met hetgeen vooraf
ging, maar ook in belangrijke
mate van ander karakter.
Ik móge beginnen met een
woord van waardering jegens mijn
ambtsvoorganger, die in moeilijke
jaren en onder wisselende om
standigheden leiding heeft ge
geven aan 's lands zaken
De formateur van het kabinet,
die zich in 's lands belang zoveel
moeite heeft getroost om tot een
aanvaardbare oplossing te komen,
heeft hoewel hij om te eerbie- S
digen redenen heeft gemeend niet
als Minister-President te moeten
optreden zich bereid verklaard
deel uit te maken van het kabinet.
Het thans optredende kabinet
steunt niet als het vorige op een
vaste samenwerking tussen be
paalde parlementaire groepen.
Het richt zich op de verwezen
lijking van een program, waarop
degenen, die voor het Minister
schap werden aangezocht, zich
hebben verenigd. Geen partij of
fractie heeft zich daaraan gebon
den.
Wordt aan kwalificatie van de
aard van het kabinet behoefte
gevoeld, dan zou het beste van
een program-ministerie kunnen
worden gesproken.
Waar staat Nederland op het
ogenblik, dat dit kabinet bet be
wind overneemt In menig op
zicht is sinds de bevrijding grote
vooruitgang te boeken geweest.
Productie boven vóóroorlogs
peil.
Ons land en ons volk bieden een
gans andere aanblik dan op het
voor altijd gedenkwaardige mo
ment, toen de bezetter na vijf
jaar ons volk onderdrukt en ons
land verwoest en geplunderd te
hebben, zich tenslotte gewonnen
moest geven. Velerlei aspecten
van het herstel wekken de be
wondering van wie na verloop van
een paar jaren afwezigheid ons
land terugziet. De totale produc
tie Is boven de vooroorlogse om
vang gestegen. De goederenvoor
ziening is voortdurend verruimd.
Aan de intering op het nationale
vermogen is een einde gekomen.
De gezondheidstoestand-
De gezondheidstoestand der be
volking is al zijn er nog don
kere punten toch zoveel ver
beterd. dat bij een hoog geboorte
cijfer de sterftecijfers over de ge
hele linie beneden de vooroorlogse
zijn gekomen en een laagterecord
te zien geven. Belangrijke sociale
verbeteringen zijn tot stand ge
komen.
Geen reden tot zelfvoldaan
heid.
Niettemin is er allerminst
reden tot berusting of zelfvol
daanheid. De materiële nood is
nog groot en de morele inzinking
is nog niet geheel geweken. Nog
is er bij velen een wanverhouding
tussen de inkomsten en de nood
zakelijke uitgaven. Er is nog
schaarste aan belangrijke goede
ren en no£f jaren zjillen wij ge
bukt gaan onder een woningnood.
De tegenstellingen in ons voik
zijn scherper dan wij in de tijd
der bezetting mochten hopen;
ook als wij ons ten volle reken
schap gaven van de ^blijvende
diepgaande verschillen in levens
overtuiging, die Qns volk ken
merken.
De toestand in de wereld is
verontrustend en drukt zijn stem
pel ook op de verhoudingen in
Nederland.
Het Indonesische vraagstuk-
Voor alles echter worden die
verhoudingen in ongunstige zin
beïnvloed door de tegenslagen, on
dervonden bij de pogingen om het
Indonesische vraagstuk tot een
bevredigende oplossing te bren
gen. Daarop zal dan ook de aan
dacht van regering en volksver
tegenwoordiging zich in de eerste
plaats hebben te richten.
Nederland heeft zich verbon
den mede te werken tot het
scheppen van nieuwe staatkun
dige verhoudingen, waarbij zullen
worden gevormd de vrije en sou-
vereine verenigde staten van In
donesië, in een hechte en duur
zame unie, die door eigen organen
de gemeefnschappelijke belangen
der deelnemers op verschillende
gebieden zal behartigen.
Wij verheugen ons erin dat wij
juist dezer dagen besprekingen
hebben kunnen voeren met een
delegatie uit de Negara's. Deze
besprekingen hebben de overtui-
ging versterkt, dat met vertegen
woordigers van deze gebieden
overeenstemming zal worden be
reikt.
Indien zonder voorbehoud komt
vast te staan, dat in de unie de
beide delen, die haar gaan vor
men, ten volle gelijkgerechtigd
zullen zijn en dus ook de organen
van paritaire samenstelling, zal
de vrees kunnen worden wegge
nomen, die in Indonesische krin
gen soms valt te onderkennen,
dat de staatsrechtelijke figuur
van een reëele koninklijke unie,
met bindend gezag op haar com-
petentieveld van de eigen orga
nen, een poging zou betekenen
Het Zweedse lid van de orga
nisatie voor Europese economi
sche samenwerking. Hammers-
kjold, deelde Woensdag op een
persconferentie mede. dat deze
week aan alle landen, die aan
liet plan-Marshall deelnemen, een
reeks vragen zal worden gesteld
Joor de organisatie. De antwoor
den op deze vragen zullen de
grondslag vormen voor een vier
jarig ,,sleutel"-plan voor West-
Europa.
De vragen, die voor einde Sep
tember moeten worden beant
woord, kunpen in vier groepen
worden samengevat, en wel:
1. Hoe staat uw regering
tegenover de mogelijkheid van
het roeden van uw land in het
kader van een gezonde Europese
economie
2. Welke productie-inspanning
getroost uw land zich?
3. Zullen deze productie-inspan
ningen invloed hebben op de in-
en uitvoersituatie van uw land?
en
4- Met welke, binnenlandse
ontwikkelingen (on financieel of
monetair gebied of op het gebied
van de arbeidssituatie), die de al
gemene economie van het land
waarschijnlijk zullen beïnvloeden,
wordt rekening gehouden?
Op een desbetreffende vraag
j deelde Hammarskjold mede, dat
i geen gegevens zullen worden ge-
j.vraagd over de nationalisatie-
plannen der verschillende landen.
De op bovenomschreven wijze ge-
i formuleerde nationale „sleutel"-
plannen zullen door de organisa-r
tie in October worden samenge
voegd tot een internationaal
,,sleutel"-plan, dat medio Novem
ber aan de E. C. A. in Amerika
zal worden voorgelegd.
Hammarskjold deelde nog
mede, dat in 1952, in welk jaar
de Marshall-hulp eindigt, 'de
structuur van de Europese han
del als resultaat van het plan in
belangrijke mate zal zijn gewij
zigd.
De Minister van Verkeer en
Waterstaat (a.i.) heeft ontheffing
verleend van het .Zondags rijver
bod" voor motorrijtuigen op Zon
dag 29 Augustus en Zondag 5
September a.s.
Het A.N.P. verneemt van wel
ingelichte zijde dat deze onthef
fing is verleend met het oog op
de komende feestelijkheden in den
lande.
om in andere vorm een Neder
lands overwicht te bestendigen.
Uitermate teleurstellend blijft
de verhouding tot de republiek,
zowel omdat uitwerking van de
overeenstemming, die op de Ren
ville was verkregen, tot nog toe
niet kon worden verwezenlijkt,
als omdat de schendingen van het
bestand toenemen, schendingen
waarbij veelal wel niet de repu
blikeinse regering rechtstreeks
betrokken is, maar waarin toch
mermalen republikeinse instanties
de hand hebben.
Voor een herstel van de staat
kundige en economische eenheid
in Indonesië, voor het herleven
van de (welvaart, voor het schep
pen van een rechtsorde, die waar
borgen biedt voor allen, is het van
groot belang, dat de republiek op
korte termijn haar plaats inneemt
in de verenigde staten van Indo
nesië, die bezig zijn zich te vor
men.
Ten aanzien van de andere
overzeese gebiedsdelen wordt bet
overleg voortgezet, dat reeds ge
leid heeft tot verheugende voor
lopige resultaten, die de zekerheid
geven, dat Nederland, Suriname
en de Nederlandse Antillen met
volle instemming van deze voor
inwendige aangelegenheden zelf
standig geworden gebieden, een
verenigd koninkrijk zullen zijn.
De economesische toestand
van ons land.
De regering vertrouwt, dat de
Staten-Generaal zullen willen
medewerken tot een zeer snelle
afdoertlng in tweede lezing van de
grondwetsherziening, die vol
tooiing van de op gang zijnde
ontwikkeling mogelijk moet ma
ken en Waarna tot een spoedige
behandeling van een wetsontwerp
tot het instellen van een federale
interim-regering in Indonesië.
De algemene toestand van ons
land besprekend, gewaagde ik er
reeds van, dat deze met name in
economisch opzicht zorgelijk is.
Om zo snel mogelijk onze volks
kracht te herstellen en de weder
opbouw te verzekeren, is invoer
op ongekend grote schaal nodig
geweest en ook thans nog onver
mijdelijk. Daartegenover was
aanvankelijk slechts een geringe
uitvoer mogelijk, terwijl de in
komsten aan buitenlandse betaal
middelen, vroeger voortvloeiend
uit ons verkeer met Indië en met
Duitsland, vrijwel waren wegge
vallen en onze koopvaardijvloot
voor een groot deel in de grond
geboord. Zo is het nodig geweest
de tekorten aan te vullen door
credieten en door een deel te ge
bruiken van wat nog resteerde
aan goud, aan bezit van buiten
landse effecten en andere devie-
zenbronnen.
De betalingsbalans.
Tenslotte bleef een groot te
kort op onze betalingsbalans
bestaan, dat spoedig zou hebben
moeten leiden tot inkrimping van
onze bedrijvigheid en verlaging
van ons levenspeil, als niet de
hulp van de Verenigde Staten
aan Europa de mogelijkheid van
een overbrugging der moeilijkhe
den had geopend. Wij moeten
echter voortdurend het oog ge
licht houden op de noodzaak om
over enkele jaren zonder deze hulp
onze betalingsbalans in evenwicht
te brengen, wil het mogelijk zijn
een snel groeiende bevolking een
redelijk bestaan te verzekeren en
arbeidsaangelegenheid te waar
borgen. De uiterste krachtsin
spanning van ons volk zal daar
toe nodig zijn.
De Benelux en Marshall-plan.
Het verwezenlijken van de eco
nomische unie met België en
Luxemburg, acht de regering voor
de toekomst van de drie landen
van zeer groot gewicht.
Nauwere samenwerking ook
met West-Europa en meer in het
algemeen van de zestien landen
die door het Marshallplan tot
overleg over hun economische
politiek zijn gebracht, is dringend
geboden, Hoe noodzakelijk het
is, dat in het bijzonder ook het
I verkeer met Duitsland weer in
j normale banen geleid wordt,
springt in het oog. Daarnaast
wordt ernstig gestreefd naar toe
neming van het handelsverkeer
met andere landen, ook met het
Oosten van Europa.
Verhoging bodemproductie.
Onmisbaar blijft in dit verband
een landbouwpolitiek, gericht op
verhoging van een rationele -bo
demproductie, die ook aan de wel
vaart en aan de bestaanszeker
heid der producenten ten goede
kan komen. Een. stelselmatige
investerings-, industriële- en con-
junctuurpolitiek zal worden ge
voerd. Aan de energievoorziening
wordt bijzondere aandacht be
steed.
Inkrimping Overheidsbemoei
ingen.
De regering vertrouwt, dat de
Staten-Generaal bereid zullen zijn
mede te werken tot spoedige
behandeling der wetsontwerpen
inzake bedrijfsorganisatie en on
dernemingsraden, waarna de in
diening van wetten tot instelling
van een aantal product- en be
drijfschappen zal worden bevor
derd, opdat de overheidsbemoeiin
gen, welke daarvoor naar haar
aard in aanmerking komen, zul
len kunnen worden overgebracht
naar het georganiseerde bedrijfs
leven, met waarborging van "net
algemeen belang.
Opheffing distributiestelsel.
Naarmate de goederenvoorzie
ning' het toelaat zal het distribu
tiestelsel worden geliquideerd,
waardoor de noodzakelijke ver
ruiming van de bewegingsvrijheid
van het bedrijfsleven zal worden
bevorderd. Ook aan verdere in
krimping van het Overheids
apparaat, die de regering met
kracht nastreeft zal dit ten goede
komen.
Een gezonde ontwikkeling var
de middenstand, in detailhandel,
zowel als ambacht, zal worden
bevorderd.
De finantiële toestand-
De regering geeft zich ten volle
rekenschap van de ernst van de
financiële toestand. Hoewel de
niet-sluitende betalingsbalans in^
wezen de grootste gevaren ople
vert, kan ook in een niet-sluitende
begroting, die in de eerste tijd na
de bevrijding onvermijdelijk was,
niet blijvend worden berust. Zonder
tekort te doen aan de bevordering
der volkswelvaart en aan de eisen
der sociale rechtvaardigheid ver
trouwt de regering aan de Sta
ten-Generaal voor het jaar 1949
weder een nagenoeg sluitende be
groting te kunnen voorleggen,
behalve voor zover betreft de
kapitaalsuitgaven, waarvoor naar
hun aard mag worden geleend, en
het tekort van het landbouwega-
lisatiefonds. Uiteraard behoort
echter ook dit laatste tekort, voor
zover het niet door geleidelijke
vermindering der subsidies kan
worden opgeheven, zo spoedig
mogelijk uit de gewone middelen
te worden bestreden. Efficiency
en soberheid in de publieke dienst
zullen met kracht worden bevor
derd.
In sociaal opzicht zal op de in
geslagen weg worden voortge
gaan. Een constructieve loon- en
prijspolitiek zal worden gevoerd.
Op meer bestaanszekerheid en het
wegnemen van te grote tegen
stellingen bij de inkomensverde
ling blijft het oog gericht. Daarbij
wordt medegedacht aan de gezins-
belangen met name die der kin
derrijke gezinnen.
Binnen het raam van het finan
cieel en sociaal mogelijke en in
coördinatie met de plannen van
daarvoor in aanmerking komende
mogendheden zal voortgewerkt
worden aan de opbouw van een
effectieve, wei-geordende, goed
geleide strijdmacht.
Gestreefd wordt naar het spoe
dig herstellen van normale toe
standen op het gebied van het
recht en de rechtsbedeling, en
naar liquidatie van door oorlog en
bezetting op dit gebied veroor
zaakte abnormale toestanden.
Zedelijke beginselen van het
Kabinet.
Ook dit kabinet gaat uit van de
zedelijke beginselen, die aan onze
beschaving ten grondslag liggen.
Dit sluit de erkenning in, dat het
Christendom voor zeer grote
groepen van ons volk de bron is,
waaruit zij hun geestelijke krach
ten putten.
Verdere toepassing van de ge
dachte der financiële gelijkstel
ling, met name voor het middel
baar en voorbereidende hoger on
derwas en het buitengewoon lager
onderwijs, zal worden bevorderd.
Een uitputtend overzicht van
het program en van de voorne
mens der regering is hiermede
niet gegeven De Troonrede en
de behandeling der begroting zul
len gelegenheid geven tot verdere
uitwerking.
Op het ogenblik dat H. M.
Koningin Wilheimina op het punt
staat de kroon, die Zij een halve
eeuw op waarlijk vorstelijke wijze
heeft gedragen, over te dragen
aan H. K. H. Prinses Juliana, als
Regentes reeds door ons volk met
zoveel vertrouwen begroet, wor
stelt Nederland met problemen,
waarvan de oplossing over de
toekomst van het koninkrijk en
van ons volk zal beslissen.
Wij zullen ons tot het uiterste
moeten inspannen om Nederland
te doen zijn een land waar het
voor allen goed is te wonen, en
om de verhouding tot de gebieden
overzee te vestigen op een nieuwe
grondslag, die er allereerst een
moet zijn van onderling vertrou
wen, van wil tot samenwerking
op voet van gelijkheid.
Wij moeten onze productie,
onze scheep- en luchtvaart, onze
handel, ons verkeer met overzee,
zowel als met het vasteland van
Europa, opvoeren tot een peil,
waarop het bestaan ook van een
snel toenemende bevolking kan
worden verzekerd.
Wij hebben mede te werken aan
de nauwere aaneensluiting der
naburige volken, en tevens, waar
mogelijk, tot de groei ener inter
nationale rechtsorde bij te dragen
op een wijize, de hoge tradities
van ons land waardig.
Een grootse taiak ligt vóór
ons.
Wij zijn zwaar beproefd en diep
verarmd, maar wij hebben onze
veerkracht niet verloren. Grote
moeilijkheden, maar ook grote
mogelijkheden liggen voor ons.
Moge het ons gegeven zijn, steu
nende op hogere beginselen, on
danks desterke verschillen in
staatkundige overtuiging die in
ons volk leven, gezamenlijk de
kracht té ontwikkelen, die ons
opgewassen doet zijn tegen de
zware, maar grootse taak, die
Nederland in dit tijdsgewricht
heeft te vervullen.
Nadat de heer Bachg (K.V.P.)
namens de commissie tot onder
zoek van de geloofsbrieven der
door het centraal stembureau
nieuwbenoemde leden van de Ka
mer in het uitgebracht verslag
had verklaard, dat.dë commissie
tot toelating van de nieuwbe
noemde leden heeft geconclu
deerd, werden deze nieuwe leden
plechtig binnengeleid en door de
waarnemende voorzitter der Ka
mer beëdigd.
Vervolgens heeft de geheime
stemming plaats tot het opmaken
\an de nominatie voor het voor
zitterschap. Hierbij verwerven
de heren Kortenhorst, Serrarens,
Terpstra, Beel en Piévez respec
tievelijk 64, 13, 2. 2 en 2 .stem
men. Voor het vice-voorzitter-
schap worden op de heer Donker
75 stemmen en op de heer Terp
stra 5 stemmen uitgebracht. Ten
slotte voor de derde plaats: 85
stemmen voor de heer Terpstra
en 2 voor de heer Til anus.
De vergadering wordt dan ver
daagd tot hedenochtend 13 Aim.
te 11 ure.
Het Britse Ministerie van Bui
tenlandse Zaken heeft Graaf Ber-
nadotte medegedeeld, dat medica
menten en tenten aan de Arabi
sche vluchtelingen ter beschik
king zullen worden gesteld, zo
dra hij een bevoegde internatio
nale hulporganisatie, zoals bij
voorbeeld het Rode Kruis, voor de
uitdeling zal hebben aangewezen.
De 'genoemde goederen zijn af
komstig van Britse militaire voor
raden in het Midden-Oosten De
waarde der goederen zou in eer
ste instantie niet de som van
190.000 pond mogen overschrijden,
die zo deelde Sir AleJjpnder
Cadogan kortelings in de Veilig-
hedsraad mede beschikbaar
zou worden gesteld.
De som zou als voorschot wor
den beschouwd op sommen, die
de Veiligheidsraad na een onder
zoek nodig zou achten.
De Prinses-Regentes bevindt
zich op het ogenblik tezamen met
'Prms Bernhard in Londen, ter
bijwoning van de Olympische
Spelen, Prinses Juliana, die in
cognito is, zal waarschijnlijk be
gin volgende week met de Prins
naar ons land terugkeren.
