De besprekingen te Moskou
De Palestijnse kwestie
DE DONAUCONFERENTIE
PRINSES IRENE VERJAART
DE BERLIJNSE CRISIS
VRIJDAG 6 AUGUSTUS 1948.
Abonnementsprijs 3,25 per kwartaal.
Overstroming in Venezuela
Frankering by Abonnement: Temeuzen
WEEKS VER WACrfHN G
medegedeeld door het K.N.M.I.
te De Bilt, geldig tot Vrijdag
avond.
Half tot zwaar bewolkt-
Half tot zwaar bewolkt met
enkele plaatselijke regenbuien,
bier en daar met onweer. Aan
vankelijk zwakke en verander
lijke wind, later tot matig toe
nemend uit Z. richtingen. On
geveer dezelfde of iets hogere
temperatuur dan gisteren.
4è Jaargang No. 877.
Verschijnt dagelijks Drukkerij N.Vj. Firma P J- van de Sande Terneuzen
Advertentieprijs
per mm 10 ct.minimum
per advertentie 1,50.
Inzending advertentie*
tot des namiddags 4 uur
Rubriek kl. advertenties:
5 regels 60 ct.; iedere
regel meer 12 cent. Ver
melding: Brieven onder
nr. Bureau van dit Blad
10 cent meer.
Cavendish Cannon, de Ameri
kaanse gedelegeerde bij de Do-
nauconferentie, heeft de Sowjet-
Unie ervan beschuldigd, het Do-
naubekken enconomisoh te ex
ploiteren. Hij wees de bewering
van de hand, als zouden de Ver
enigde Staten het beginsel van
vrije viaart on de Donau naar vo
ren schuiven om zelf de Donau te
kunnen beheersen.
Uit persoonlijke ondervinding
als ambassadeur te Belgrado zei-
de hij te weten, dat geen enkele
natie in dit gedeelte van Europa
in werkelijkheid bevreesd was
voor Amerikaanse overheersing.
De Joego-Slavische verklaring,
dat de Donau niet meer gebruikt
werd voor economische penetra
tie, noemde hij onjuist. De Sow-
jet-Unie immers, aldus Cannon,
had in verschillende Donaustaten
transport- en exploitatiemaat-
schappijen opgericht. waarbij
sprake was van Sowjet-Russische
eigendom tot op verschillende
hoogte en in de meeste gevallen
van effectieve Sowjet-Russische
controle.
Deze maatschappijen beheer
sten niet alleen de Donauvloot,
doch hadden ook de controle ver
kregen over de bruikbaarste ha
vens en bijbehorende faciliteiten.
Dit betekende in de practijk een
monopolie, dat gebruikt zou kun
nen worden om aan schepen van
andere landen het gebruik van
grote Donauhavens te onthouden.
De V. S. hadden, aldus Cannon
daarentegen nimmer gepoogd
monopolistische controle te ver
krijgen en geen voordeel getrok
ken uit de bezetting ten opzichte
van de handel op de Donau. De
V. S hadden verantwoordelijk
heid voor rechtstreekse deelne
ming aan de oplossing van het
Donauprobleem omreden van de
Amerikaanse bezetting van Duits,
land en van de nog steeds voor
lopige situatie wat betreft het
verdrag met Oostenrijk. De V. S.
wensten geen loutere „oeversta-
ten-v.ertegenwoordiging" in de
Donaucommissie, doch voorzienin
gen voor vrije scheepvaart.
Voorts moest de Donau-com-
missie in verband gebracht wor
den met het aangewezen orgaan
van de V. N.
Cannon diende tenslotte een
Amerikaanse ontwerp-overeen-
komst in als tegenhanger van het
Sowjet-Russische voorstel.
Volgens het Amerikaanse
voorstel zullen het economisch
welzijn en de vreedzame betrek-
kingèn tussen de Donaulanden
bevorderd moeten worden in
overeenstemming met het hand
vest van de V. N.
De handelsscheepvaart op de
Donau moet „vrij en open" zijn
voor alle staten op voet van alge
hele gelijkheid zonder discrimi
natie. Er moet een Donaucom
missie worden ingesteld, bestaan
de uit vertegenwoordigers van
de overstaten, Frankrijk, Groot-
Brittannië en de Verenigde Sta
ten, onder rechtstreekse deelne
ming van Oostenrijk.
Aan Duitsland zou volledig lid
maatschap toegekend kunnen
worden na sluiting van het vredes
verdrag of hij overeenkomst tus
sen de ondertekenaars van de
coinventie.
De Donaucommissie moet m
verhand gebracht worden met het
aangewezen orgaan van de V. N.
aldus het Amerikaanse voorstel,
en de bijeenkomsten der commis
sie moeten door waarnemers van
de V. N. bijgewoond kunnen wor
den. Geschillen omtrent inter
pretatie zouden geregeld moeten
worden volgens de procedure van
de V. N.
De Franse afgevaardigde, Adrien
Thierry, wees de Sowjet-Russische
stelling, dat de conventie van 1921
ongeldig zou zrjn geworden door
de overeenkomsten van Sinaia in
1938 en Boekarest in 1939 van de
hand. Hij refereerde zich aan een
Tass-be richt d.d. October 1940,
waarin verklaard werd, dat de
Sow jet-Unie, Italië en Duitsland
de noodzaak hadden vastgesteld
van liquidatie der bestaande Do
naucommissie. (De gebruikte
termen, aldus betoogde Thierry,
deden de erkening uitkomen van
„de absolute geldigheid der beide
Donaucommissies."
Het aantal slachtoffers van
overstromingen in Venezuela be
draagt 36 doden en een honderd
tal gewonden. De overstromingen,
die gepaard gingen met een wer
velwind, teisterden La Guana, de
belangrijkste haven van Venezue
la, en omstreken. Gedurende ver
schillende uren was het verkeer
tussen La Guaria en de hoofdstad
verbroken.
Advies van Robertson?
Naar in gewoonlijk welingelich
te kringen te Londen wordt aange^
nomen, heeft Generaal Robertson
aan Bevin verslag uitgebracht
over de mogelijkheid de Berlijnse
crisis te verzwakken door toe te
stemmen in 't uitgeven van Oost
marken in de gehele stad, op voor
waarde dat de uitgifte door alle
vier bezettende machten gezamen
lijk geschiedt.
Robertson zou later op de dag
van Donderdag naar Duitsland
terugvliegen.
De a.N.P.-correspondent meldt
nader: Sedert de geldmiddelen van
het stadsbestuur en de industrie,
.die op de Centrale Bank in de
'Sowjetsector staan, door de Sow-
iets geblokkeerd zijn, zit men in
het Westen der stad zonder finan
ciële middelen. De door de Sow-
iets gestichte circulatiebank heeft
thans aan het stadsbestuur een
voorstel gedaan de tegoeden vrij
te geven, op voorwaarde, dat het
gehele geldverkeer in de stad on
der Oostelijke controle komt en
de stad slechts met Oostelijk geld
rekent. Zo zouden ook de Berlijnse
industrieën weer vrij over hun
£>eld kunnen beschikken, indien zij
hun gehele betalingsverkeer met
Oostelijk geld willen afwikkelen.
De circulatiebank heeft voorts
Frank Roberts, de speciale Brit
se afgezant, heeft een rapport
over de laatste besprekingen van
de drie Westelijke vertegenwoor
digers te Moskou aan het Engelse
ministerie van Buitenlandse Za
ken gezonden. Naar verluidt han
delt het rapport over de bespre
kingen, die de Westelijke diplo
maten Woensdagavond in de En
gelse en de Franse ambassade
hebben gehouden, nadat zij de
antwoorden uit Washington, Lon
den en Parijs op hun eerste rap
porten over de bijeenkomst van
Maandag met Stalin hadden ont
vangen. De haastig bijeengeroe
pen etrste conferentie van Woens
dagavond in de Engelse ambas
sade duurde 1% uur.
Frank Roberts, de speciale Brit
se afgezant te Moskou, heeft
gisterenochtend een onderhoud
van een uur gehad over de Ber
lijnse crisis, met Bedell Smith, de
Amerikaanse ambassadeur. Bedeil
Smith heeft in de namiddag een
bezoek van een uur aan de Fran
se ambssadeur, Ohatignaeu, ge
bracht.
De afgezanten der Westelijke
mogendheden te Moskou hebben
van hun respectieve regeringen
opdracht ontvangen een nieuw
onderhoud te verzoeken met de
Sowjet-Minister van Buitenlandse
Zaken, Molotof, zo wordt te Pa
rijs van gewoonlijk welingelichte
zij'de vernomen.
In semi-offciële kringen zegt
men, dat Woensdag instructies
daartoe aan de Franse ambassa
deur te Moskou, Yves Chataig-
neau, gezonden is.
De instructie zou verder uitge
werkte bijzonderheden hebben be
vat over voorstellen betreffende
plaats en vorm van een viermo-
gendheden conferentie. Naar men
gelooft bevatten de instructies te
vens voorstellen aangaande de
onderwerpen, die besproken zou
den worden.
In welingelichte kringen ver
klaart men, dat geen verdere ont
hullingen door de Westelijke Mi
nisteries van Buitenlandse Zaken
gedaan zuilen worden over de
stappen te Moskou, voordat de
Sowj et-regering de laatste voor
stellen zal hebben onderzocht.
Reuter's diplomatieke corres
pondent seint het volgende uit
Londen: In welingelichte krin
gen gelooft men, dat het mogelijk
is, dat de drie Westelijke afge
zanten te Moskou heden, Vrijdag,
verdere stappen bij Stalin zullen
doen via de Sowjet-Minister van
Buitenlandse Zaken, Molotof. In
diplomatieke kringen neemt
men aan, dat de bespreking van
Bevin met de ambassadeurs te
Londen van Frankrijk en de V.S.
de coördinatie van de volgende
stappen tot resultaat heeft ge
had.
Naar men gelooft, zullen deze
bestaan in het doen van gespeci
ficeerde voorstellen aangaande
vier-mogendheden besprekingen
pver het Duitse vraagstuk en de
Berlijnse crisis, waarbij als uit
gangspunt het valutaprobleem i»
de Westelijke sectoren aangeno
men zou worden.
Men meent, dat Frank Roberts
gisterenavond verdere instructies
ontvangen heeft.
Te Berlijn wordt bericht, dat
een hoge politieke Sowjet-func-
tionaris tegenover Duitse politieke
leiders heeft verklaard, dat Sta
lin, toen hjj Maandag de drie af
gezanten der Westelijke mogend
heden op het Kremlin ontving,
hen een lijst heeft overhandigd
met vragen. Hij had hen ver
zocht met hun respectieve rege
ringen overleg te plegen en hem
sluiting geëist van de particuliere
wisselkantoren, die in de laatste
dagen verschenen zijn en waar
Oostmarken tegen Westmarken
werden geruild.
Van Duitse zijde wordt voorals
nog het in circulatie brengen van
een grotere hoeveelheid Westmar
ken, resp. de algehele uitschake
ling van de Oostmark in het Wes
ten van Berlijn als de enige op
lossing voorgesteld.
Verklaring van Kuehnast.
De naar het Westen van Berlijn
ontkomen voormalige officier van
justitie Dr. Kühnast heeft mede
gedeeld, dat de werkelijke grond
voor zijn arrestatie door de Sov
jets het feit is geweest, dat hij in
1947 de Sovjet-autoriteiten het
voornemen heeft te kennen ge
geven, drie vooraanstaande com
munistische leiders te arresteren,
wegens een in 1931 gepleegde
moord op twee Berlijnse politie
mannen.
Erich Mielke, die pas Minister-
President van het centrale bin
nenlandse bestuur der Sovjetzóne
is geworden, zou de moordenaar
zijn. Tot de aanstokers zou Wal
ter Ulbricht, de tweede voorzitter
der S.E.D. behoren. Beiden ont
kwamen naar Sovjet-Rusland,
voordat de zaak kon worden op
gehelderd.
Bescherming voedsel trein in
Sovjet-zóne.
Volgens „Der Kurier" (.Franse
licentie) zijn in de Sowjet-zone
bijzondere maatregelen getroffen
ter bescherming van voedseltrei-
nen. Duitse hulppolitie zou de
treinen bewaken en beletten, dat
oenbevoegden de stations betre
den, waar de treinen langs ko
men. Er zouden grote menigten
pogen de cordons te verbreken
om de wagons leeg te halen.
In kringen der sociaal-demo
cratische partii te Berlijn acht
men de berichten, dat er dringend
voedselgebrek in de Sowjet-zone
zou heersen, „waarschijnlijk over
dreven''.
concrete antwoorden te overhan
digen.
Volgens deze verklaring zou
den de antwoorden tot Donder
dagmiddag niet ontvangen zijn.
In politieke kringen te Moskou
was men verwonderd over de ver
traging, daar men aldaar aange
nomen had, dat de Westelijke
mogendheden het tot in bijzonder
heden eens waren voor dat zij om
het onderhoud met Stalin ver
zochten, zo zou de functionaris ge
zegd hebben.
Sokolofsky, die zich te Moskou
bevindt, is nog niet te Berlijn te
ruggekeerd. Er was geen aanwij
zing wanneer hij terug zou komen.
Op de bijeenkomst van Bedell
Smith en Chataigneau, Donder-
dagmidag, waren eveneens aan
wezig Toy Kohier, de Amerikaan
se ambassaderaad, en Francois
Sydoux, adviseur van generaal
Koenig ,de Franse gouverneur in
Duitsland Algemeen verwachtte
men later op de avond belangrijk
nieuws betreffende verdere di
plomatieke stappen.
Volgens waarnemers wezen
verschillende factoren on de mo
gelijkheid, dat des avonds een
ontmoeting op het Sowjet-Ministe-
rie van Buitenlandse Zaken zou
plaats hebben.
Een versnelling voor de fiets,
het meeste gewaardeerde ge
schenk.
Om twee uur gisterenmiddag
openden zich de grote witte deu
ren van het Paleis Soestdijk. Een
kinderbox werd voor de ingang
op het bordes geplaatst. Een
ogenblik later tilde Prinses Julia
na haar jongste dochter over de
rand van de box in haar kleine
domein.
Dit was het sein voor het begin
van het grote verjaardagsdefilé
langs het Paleis Soestdijk, want
terwijl de overige leden van het
Prinselijk gezin met in het mid
den natuurlijk de negen jaar ge
worden Irene naar buiten stap
ten, klonken buiten de Paleishek
ken de marsklanken van het mu
ziekkorps van de huzaren van
Boreel, dat de duizenden kinde
ren, die op zo treffende wijze aan
Irene een verjaardagsgroet brach
ten, voorafging.
Hoewel de lucht bedekt was en
nergens een straaltje zonneschijn
viel te bespeuren, waren de weer
goden Prinses Irene ditmaal heel
wat milder gestemd dan zij dit
waren op 30 April j.l., tegenover
H.K.H. Prinses Juliana, toen het
défilé werd weggespoeld dooi
tropische regens.
Gedurende meer dan 20 minu
ten trok het bloemcorso van de
Baarnse en in Baarn verblijven
de kinderen aan het Prinselijk
gezin voorbij. Glunderend keek de
jarige naar het eerbetoon, dat al
deze vriendjes en vriendinnetjes
haar brachten. Het was ook wei
een der meest aantrekkelijke stoe
ten, die ooit over de veel bewan
delde paden van de'Paleistuin
trok.
Met bokken voortgetrokken wa
gentjes, waarin tussen gele en
rode bloemen een bruidspaar had
plaats genomen, dat tezamen
nauwelijks een leeftijd van twaalf
jaar haalde, de wielen van alle
meegevoerde fietsen met bloemen
in nationale kleuren getooid, een
juweel van een geïmproviseerde
zeilboot, een groep welpen uit
Rotterdam, met' de naam van hun
geliefde stad hoog boven zich mee
dragende, natuurlijk omringd door
bloemen, een groep kinderen uit
Hoek van Holland en uit tiental
len andere plaatsen.
„Vind je het niet enig, al die
leuke popenwagens en zo", vroeg
de Prinses-Regentes aan haar ja
rige dochter. En Irene zwijg
zaam als zij is knikte uitdruk
kelijk met het hoofd. En tussen
al deze juichende kinderen voelde
de postbode, die weer een nieu
we lading felicitatietelegrammeri
kwam binnendragen, zich wat
verlegen; via een zij-ingang ver
dween hij.
Natuurlijk is iedereen benieuwd,
wat 'n Prinses al zo op haar ver
jaardag krijgt. Iemand, die de
Prinsesjes heel goed kent, haar
elke dag spreekt en haar wensen
maar al te goed kent, vertelde
het ons.
Een paar datgen geleden was
de fiets van Irene plotseling ver
dwenen en niemand begreep, waar
het onontbeerlijke vervoermiddel
gebleven was. Gisteren kwam het
Dlotseling te voorschijn. Maar de
fiets had een kleine verandering
ondergaan. Een lang gekoesterde
wens was in vervulling gegaan
Een versnelling op de fiets. Irene
raakte er niet over uitgepraat.
En dan was er een autoped, die
onmiddellijk 't hart stal van „Pie-
tie", die het cadeau van Irene
meteen ook maar als het hare
beschouwde. Een doos kleurpot
loden had ook op het verlanglijs
tje gestaan. Ook deze wens ging
in vervulling. Maar de versnelling
spande toch de kroon vond Irene.
Gisterenochtend' vroeg was het
feest al begonnen. Een hele stok
met gekleurde ballonnen reed het
tlf' P t tS df* CC
landse strijdkrachten werd een
verjaardagstaart en een casette
tafelzilver aangebode'n. Dit ge
schiedde door een deputatie van
de Koninklijke Marine en het ge
schenk is bedoeld als een vervolg
op de collectie tafelzilver, die
Irene vorig jaar van de strijd
krachten ontving. Het ligt in de
bedoeling elk jaar een verdere
aanvulling te geven, telkens aan
geboden door een ander onderdeel
der strijdkrachten.
Na deze aanbieding mocht de
nieuwe ponywagen in de tuin ge
probeerd worden. In besloten
kring zou de verjaardag van Irene
verder worden gevierd, in het
Prinselijk Gezin, dat voor deze dag
weer compleet was, want zoals
bekend is Prins Bernhard speciaal
voor de verjaardag van zijn Doch
ter uit Londen overgekomen. He
denmorgen vroeg zou hij weer
naar de Olympische Spelen ver
trekken. En natuurlijk kon op 't
feest niet ontbreken Koningin
Wilheimina. Gisterochtend vroeg
begaf Zij zich reeds van het Paleis-
Het Loo naar haar Kleinkind om
haar felicitaties en haar geschenk
persoonlijk aan te bieden. Even
vóór het défilé begon, vertrok de
Vorstin weer naar het Loo, het
Prinselijk Gezin alleen latend met
haar duizenden juichende onder
danen.
De Joodse pers deelt mede, dat
artillerie van het Arabische le
gioen Dinsdagavond 't vuur heeft
geopend op de Joodse stelling
Hartoef, naibij Latroen. Een Jood
se soldaat werd gedood.
Uit Amman wordt gemald, dat
de Joden een aanval hebben on
dernomen op Jisr Sjeikh Hoes
sein, 10 km ten Oosten van Bei
san op Transjordanisch gebied.
Ben waarnemer van de V. N. is
daarheen gegaan.
Het hoofd van de persdienst
van de bemiddelaar, Bemes,
heef-t medegedeeld, dat Graaf Ber-
nadotte besloten heeft af te zien
van zijn reis maar Zweden ter
gelegenheid van het Internationa
le Congres van het Rode Kruis.
De Joden hebben gisteren te
kennen gegeven, dat zij Britse
bemanningen van in dienst van
de bemiddelaar staande vliegtui
gen zouden arresteren als zij op
Israëlisch gebied zouden landen.
Na de bespreking met de
Egyptische Premier, Nokrasji
Pasja, en de Secretaris-Generaal
van de Arabische Liga, Azzam
Pasja, heeft Graaf Bernadotte
verklaard, dat hii de Veiligheids
raad telegrafisch had verzocht
het recht van Arabische vluchte
lingen om zo spoedig -mogelijk
naar hun woonplaatsen terug te
keren, te willen bevestigen. De
bemiddelaar zal deze kwestie van
daag te Tel Aviv met de Israëli
sche regering opnemen. Tussen
de 300 en 400.000 Palestijnse Ara
bieren worden thans verzorgd in
aangrenzende Arabische staten.
Bernaddote noemde het vluch
telingenprobleem het allerbe
langrijkste van het ogenblik. Hij
zou een beroep op internationale
organisaties doen voor voedsel en
beschutting te zorgen. De regen
tijd zal spoedig beginnen. De Jo
den verzetten zich tegen de te
rugkeer der vluchtelingen „we
gens technische moeilijkheden".
De Israëlische regering heeft
de regeringen der Arabische lan
den uitgenodigd vredesonderhan-
delnigen te voeren, zo is officieel
te Tel Aviv medegedeeld.
Mosje Sjertok, de Israëlische
Minister van Buitenlandse Zaken,
heeft Graaf Bernadotte na een
onderhoud verzocht de uitnodi
ging aan de oorlogvoerende lan
den over te brengen.
Na het onderhoud is Bernadotte
naar Haifa vertrokken. Hij be
sprak met Sjertok het vluchtelin
gen probleem, zo deelde een
woordvoerder mede. Het hulp
werk ter verlichting van de toe
stand was reeds begonnen. Er
was nog geen definitief plan voor
de demilitarisatie van Jerusalem
opgesteld.
Inmiddels wordt uit Lake Suc
cess gemeld, dat Syrië geprotes
teerd heeft tegen de bezetting
van de petroleumraffinaderijen te
Haifa door Israëlische strijd
krachten. Dit was een schen
ding van het bestand en de Vei
ligheidsraad werd verzocht tussen
beide te komen.
Graaf Bernadotte heeft aan de
strijdkrachten van beide partijen
een waarschuwing gericht in de
vorm van een officiële order,
waarin hij zegt, dat unilaterale
schendingen van het bestand de
andere partij nog niet het recht
geven, (haar plicht om zich van
militaire actie te onthouden, te
verzaken. De waarschuwing is
ook doorgegeven aan de waarne
mers der V. N. op alle fronten.
Ralph Bunche. de voornaamste
secretaris van Bernadotte, heeft
te Lake Success verklaard, dat 't
bestand in Palestina thans op so
lider basis is gevestigd dan ooit
te voren. Hij achtte he alleszins
mogelijk, dat Arabieren en Joden
vredesonderhandelingen zouden
voeren. Zij zouden zelf uit moeten
maken of Bernadotte daarbij te
genwoordig zou zijn.
