DE BERLIJNSEIjKWESlïE
Buitenlands oordeel over Nederland.
DE SITUATIE IN BERLIJN.
De stappen te Meskou
DONDERDAG 5 AUGUSTUS 1948.
Kuehnast uit Sowjet-sector gevlucht
De aankoopmachtigingen
van de E. C. A. voor
Nederland
Keuring van de lichting 1950
iiiiiiiimiuiuiiiuiiiiiinniiiiiiiiiiiiil
Grondwetsherziening
Hongaren moetenterugkeren
f)c IccslonJ Sn Salcsltna»
Frankering by AbonnementTerneuzen
WEERSVERWACHTING
medegedeeld door het K.N.M.I.
te De Bilt, geldig tot Donder
dagavond.
WEINIG WIND.
Zwaar bewolkt met enkele op
klaringen. Overwegend droog
weer. Weinig wind met onge
veer dezelfde temperatuur als
gisteren.
DE VRIJE
Verschijnt dagelijks
4e Jaargang No. 876-
Drukkerij N.Vj. Firma P. J. van de Sande Temeuzen
Advertentieprijs:
per mm 10 ct.; minimum
per advertentie 1,50.
Inzending advertenties
tot des namiddags 4 uur
Rubriek kl. advertenties:
5 regels 60 ct.; iedere
regel meer 12 cent. Ver
melding: Brieven onder
nr. Bureau van dit Blad
10 cent meer.
Abonnementsprijs 3,25 per kwartaal.
Naar van betrouwbare zijde
wordt vernomen, ig Dr. Wilhelm
Kuehnast, die na de oorlog gedu
rende twee jaar officier van
justitie in Berlijn was, naar de
Westelijke zóne van Berlijn ge
vlucht. Hij bevond zich het laat
ste jaar onder huisarrest in de
Russische sector. Zijn woning
werd dag en nacht door drie poli-
tie-agenten bewaakt. Kuehnast
zou zich onder de bescherming
van de Westelijke bezettingsmo-
gendheden gesteld hebben. Hij
werd in Mei 1945 door de Russen
tot officier van justitie benoemd.
In Mei 1946 legde het 'Geallieerde
bestuursbureau hem huisarrest
op en in December 1947 werd hij
officieel van zijn functie ontheven.
Hij werd beschuldigd van het zich
toeëigenen van inbeslag genomen
goederen, het laten verdwijnen
van belangrijke dossiers van de
„Volksrechtbank der Nazi's" en
vertraging van de strafrechtelijke
vervolging van oorlogsmisdadi
gers. Br werd tegen Kuehnast
echter geen strafvervolging inge
steld. In Westelijke politieke
kringen beweerde men, dat Kueh
nast te goed de strafregisters van
verschillende communistische lei
ders kende.
30 Juli maakten de drie Weste
lijke militaire besturen bekend,
dat Kuehnast van huisarrest ont
slagen was, daar de tegen hem
ingebrachte beschuldigingen niet
met 'bewijzen konden worden ge
staafd. De Russen evenwel ver
klaarden dat Kuehnast nog steeds
zijn woning niet zou mogen ver
laten.
Stumm officieel in functie.
Dr. Johannes Stumm, de nieu
we politiechef van West-Berlijn,
is gisteren officieel in functie ge
treden. De installatie-plechtig-
In het kader van de jongste
toewijzingen van de E. C. A. wer
den aan Nederland de volgende
aankoopmachtigingen verstrekt
(waarde in dollars)
Tarwe 8.769.757. sodium^nitraat
uit Chili 450.000, lijnzaad 1.303.200
koeken en meel van Sesamzaad
uit Mexico 40.000, ruwe Soja
boonolie 150.000.
De vorige machtiging voor ko
per en koperlegering uit Canada
ter waarde van 280.000 dollars
werd geannuleerd, zodat door de
nieuwe machtigingen 10.432.957
dollars aan het Nederlandse to
taal werden toegevoegd.
De laatste machtigingen, welke
aan andere landen werden ver
strekt, hadden o.m. betrekking op
papierproducten uit Nederland ter
waarde van 300.000 dollar en na
tuurrubber uit Nederl. Indië ter
waarde van 1.330.000 dollar, wel
ke goederen alle voor de Duitse
dubbelzone zijn bestemd.
In een rondschrijven van het
Ministerie van Oorlog aan de
burgemeesters is medegedeeld,
dat met de keuring der lichting
1950 op 8 September a.s. een aan
vang zal worden gemaakt.
Deze keuring zal evenals die
van de lichting 1949 in twee ge
deelten geschieden. In het eer
ste gedeelte van 8 September tot
en met 31 Januari a.s. zullen zo
veel mogelijk diegenen worden
gekeurd, die zijn geboren tussen
1 Januari en 30 Juli 1930. In het
tweede tijdvak, 1 Februari 1949
tot het einde der zitting, zijn
diegenen aan de beurt, die in de
tweede helft van 1930 zijn gebo
ren.
plllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllHllllllllllllllillllllllllllllllllllllll^
«Benelux
1 en de Olympiade 1
Na de tweede overwinning §j
M van Fanny BlankersKoen J
hoorde men gisterenmiddag jj
1 de volgende opmerking, die 1
B een Nederlander achter op
de Haagse tram tegen een j
J Belg maakte: „Jullie hebben J
1 de lux(e), wij hebben de 1
1 henen".
heid werd bijgewoond door een
aobthonderdtal politiemannen.
Maatregelen van Markgraf.
Volgens radio Frankfort heeft
Paul Markgraf, de door de Sov
jets erkende politiechef van Ber
lijn, maatregelen uitgevaardigd,
volgens welke Duitsers, die van
de Sovjetzóme naar het Westen
willen gaan: 1. een uitgebreide
vragenlijst in het Duits en in het
Russisch moeten invullen; 2.
foto's moeten inleveren; 3. moe
ten aantonen, dat hun reis nood
zakelijk is; 4. een bewijs moeten
tonen, dat op de plaats van be
stemming logies voor hen aan
wezig is; 5. een bewijs van goed
gedrag bij de politie moeten aan
vragen.
De afdelingen der Tweede Ka
mer hebben gisteren benoemd tot
rapporteurs over de wetsontwer
pen betreffende de Grondwetsher
ziening de heren Dr. L. G. Kor-
tenhorst (KV.P.j, voorzitter; Mr.
G. Vonk (V.V.D.; N. Stufkens
(P. v. d. A.); F. H. van de We
tering (C.H.U.) en H. J. W. A.
Meijerink (A.-R..)
■Effit
Heden viert Prines Irene
haar negende verjaardag.
Wij bieden de jarige, haar
Ouders, haar Grootmoeder
en haar Zusjes onze harte
lijke gelukwensen aan en ho
pen, dat deze blijde dag door
onze gehele Vorstelijke Fa
milie nog vele jaren zal mo
gen worden herdacht.
Het vermoeden, dat de Sovjets
thans zinnen op maatregelen om
het telefoonverkeer van Berlijn
met het Westen te verbreken, is
in de laatste dagen sterk toegeno
men
Het Britse militaire bestuur
heeft de aflevering van 96 ver
sterkers die door de Sowjetg bij
Siemens besteld zijn, verboden.
Het neemt n.l. aaife dat de .Sow-
jets deze versterkers willen ge
bruiken voor het omleggen der 40
telefoonkabels, die door de Ame
rikaanse sector naar de Sowjet-
zone lopen. Vooraleer zulk een
omlegging- heeft plaats gehad,
kunnen de Sowjets het verkeer
naar het Westen niet onderbre
ken, zonder zelf het gevaar te lo
pen door tegenmaatregelen te
worden gehandicapt. De werk
zaamheden voor het omleggen der
verbindingen zouden reeds een
maand aan de gang zijn.
Zowel van Britse als van Ame
rikaanse zijde zijn reeds geruime
tijd geleden maatregelen getrof
fen om ook in geval van een tele
foonblokkade de verbindingen in
stand te houden.
Naar het blad „Der Tag" be
richt, zal de economische commis
sie der Sowjetzone de financiële
noodtoestand, waarin het stads
bestuur geraakt is, trachten te
benutten om de stadsfinanciën on
der controle te brengen van de
voor de Sowjetzone bestemde cir
culatiebank. Slecht op deze voor
waarde zal het dringend nodige
crediet in Oost marken verstrekt
worden.
Het volkscongres der Sowjet
zone zal in de herfst bijeenkomen
om de door de „volksraad" opge
stelde „Duitse grondwet" aan te
nemen.
Sedert Maandag wordt een
Duitse radiowagen van de dienst
der hulppolitie uit de Britse sec
tor van Berlijn, met 4 agenten,
vermist. De laatste boodschap
De New York Times schrijft,
dat tengevolge van de conferentie
op het Kremlin de internationale
spanning verminderd schijnt te
zijn en dat inplaats van vrees
voor een aanstaande botsing een
voorzichtig optimisme gekoesterd
schijnt te mogen worden, dat de
diplomatie een weg zal vinden om
de vrede te bewaren. „Er bestaat
een kans", aldus het blad, „dat de
Sowjet-Unie en de Westelijke mo
gendheden, na de onbeslist geble
ven koude oorlog en de kracht
proef te Berlijn, thans gekomen
zijn op een punt, waar de Sowjet-
Unie het raadzaam acht haar al
te ambitieuze plannen te laten va
ren en te gaan praten over voor
waarden, waarop het voor heide
partijen mogelijk zal zijn te leven.
Hoe meer de Verenigde Staten
kunnen bijdragen aan bespoedi
ging van het economisch en mili
tair herstel van West-Europa, en
van Frankrijk in het bijzonder,
des te groter is de kans, dat de
eventuele onderhandelingen tot
secces zullen leiden".
van de wagen is Maandagochtend
te 1 uur opgevangen, toen zij te
Grunewald vlak bij de Sovjet-
Russische zêtne-grens patrouil
leerde, aldus AFP.
De Westelijke commandanten
van Berlijn bijeen.
De drie commandanten van de
Westelijke sectoren van Berlijn
zijn in besloten zitting bijeen ge
komen om de laatste ontwikke
ling van de kwestie der blokkade
te bespreken.
NIEUW VLIEGVELD IN
FRANSE SECTOR VAN
BERLIJN.
Vierhonderd Duitsers zijn giste-
ren begonnen aan een nieuw
vliegveld in de Franse sector van
Berlijn. Voor er een maand ver
streken is, zullen 20.000 Berlij-
ners, van wie de meesten door de
blokkade tot werkloosheid waren
gedoemd, onder Amerikaanse lei
ding aan het project werken, al
dus een correspondent van Reu
ter. Men hoopt het vliegveld
voor de winter gereed te hebben.
GRENS TUSSEN
THUERiINGEN EN BEIEREN
HEROPEND.
Het Duitse nieuwsbureau D. P.
D. meldt, dat de Sowjet-autori
teiten de grens tussen Thuerin-
gen Sowjet-zöne) en Beieren
(Amerikaanse zóne) weer hebben
opengesteld voor een beperkt
grensverkeer. De Russen sloten
de grens na de invoering van het
nieuwe Duitse geld in de Weste
lijke zönes.
Verschenen is het verslag over
1947 van de vereniging „Neder
land in de vreemde". Deze ver
eniging heeft vertegenwoordi
gers in een groot aantal landen
en het is interessant te lezen, hoe
men volgens deze vertegenwoor
digers in het buitenland over Ne
derland denkt. Over het alge
meen is de critiek zeer gunstig.
Soms worden de Nederlandse
prestaties zelfs overschat. Doch
aan de andere kant is het merk
waardig te lezen hoe b.v. de ver
tegenwoordiger der vereniging
in Johannesburg (Z.A.) er op
wijst, dat de mening, dat Neder
land in Z.-Afrika populair is, als
zeer overdreven moet worden ge
kenschetst.
Wij geven hieronder enige uit
treksels uit het oordeel der ver
tegenwoordigers der vereniging
in een aantal landen:
België Wat Nederlands-Indië
betreft; „Elseviers Weekblad"
wordt hier veel gelezen en zeer
gewaardeerd door Nederlander en
Vlaming, doch over het algemeen
(vooral hij de gewone man) heeft
de Belg zeer weinig interesse
voor hetgeen met Nederlands-
Indië geschiedt, evenmin als het
een Nederlander belang inboe
zemt wat in de Congo gebeurt.
Brits-Indië: Nederland had hier
altijd een goede pers, doch na de
bevrijding is dat veranderd in
verband met Nederlands-Indië.
Ik moet zeggen, dat de pers
gematigd is, misschien wel, om
dat ze toch inziet, dat Neder
lands-Indië niet buiten de Neder
landers kan, maar ook omdat het
geen „playfield" mag worden
voor het communisme, waar men
ook hier bang voor is.
Denemarken: de wens bestaat
om goede handelsbetrekkingen
met Nederland te onderhouden,
doch daar beide landen agrarisch
zijn en veel belangen gemeen heb
ben, ontmoet men elkaar op de
zelfde buitenlandse markjten en
gaat de goede wil dikwijls teloor
door strijd om eigen bestaan. De
bevolking staat vrij onverschillig,
ja onbegrijpend, tegenover de In
dische kwestie.
Volgens Tanjoeng, het Joego
slavische nieuwsbureau, heeft het
Hongaarse departement van bin
nenlandse zaken zekere Honga
ren, die in het buitenland ver
toeven gevraagd binnen dertig
dagen naar Hongarije terug te
keren. Degenen, die niet aan dit
verzoek voldoen, zouden van hun
Hongaarse 'burgerrechten beroofd
worden en hun bezittingen zouden
worden geconfisceerd. Onder de
teruggeroepenen is volgens Tan
joeng de voormalige Hongaarse
gezant in Turkije, Ekman, als
mede de voormalige Hongaarse
gezant in Zwitserland, Bek.
studeren hier aan de Mohamme
daanse hogeschool vele Indotme-
siërs, die merendeels anti- Neder
lands zijn en het centrum zijn ge-
Naar een Arabische regering?
De vice-voorzitter van het Ara
bische hoge comité, Djamal
Hoesseini, heeft te New-York
verklaard, dat de Palestijnse Ara
bieren bezig zijn hun eigen rege
ring te vormen. Deze regering
zou ook vertegenwoordigers van
thans door de Joden bezette ge
bieden bevatten. Hoesseini zou 14
Augustus naar Damascus vliegen,
om met Arabische leiders over
Palestina te confereren.
Een lid van een Iraakse dele
gatie in Syrië heeft verklaard,
dat de Arabische staten een leger
zullen formeren, oefenen en uit
rusten, dat geheel uit Palestijnse
Arabieren bestaat.
De demilitarisatie.
Graaf Bernadotte heeft tegen
over de pers verklaard, dat een
internationaal leger van 2500
man nodig zal zijn om de demili
tarisatie van Jeruzalem, wanneer
deze door Joden en Arabieren
Van Alice Lowe, die met de
„Veendam" onderweg was van
Rotterdam naar New York en die
sedert Zondagavond werd ver
mist, is een boodschap gevonden
waarin zii mededeelt zich om
reden van haar slechte gezond
heid het leven te zullen benemen.
wordt aanvaard, uit te voeren.
De bemiddelaar is gisteren het
Niemandsland tussen de Arabi
sche en Joodse linies overgesto
ken om met de Joodse militaire
gouverneur, Dr. Joseph Bernard
de demilitarisatieplannen te be
spreken.
Men besprak tevens de water
voorziening van het Joodse deel
van Jeruzalem en de kwestie van
de voedselconvooien uiit Tel Aviv.
Graaf Bernadotte is later op de
dag naar de Arabische stad Ra-
mali vertrokken, waar 25.000
Arabische vluchtelingen een
„ernstige situatie" zouden heb
ben geschapen.
Volgens een Arabisch radiobe
richt uit Ramallah is een auto
van het Internationale Rode
Kruis tussen Haifa en Jenin op
een ^landmijn gereden en :n de
lucht gevlogen. De auto werd
geheel vernield.
FRANS PROTEST BIJ EGYPTE.
Frankrijk heeft bij Egypte ge
protesteerd tegen het feit dat
Egypte, op grond van de strijd in
Palestina, zich het recht toekent
alle door het Suez-kanaal varende
schepen te onderzoeken Frankrijk
staat op het standpunt, dat er
geen staat van oorlog in Palestina
is en dat Egypte niet als oorlog
voerende mogendheid is erkend
Egypte: sedert tientallen jaren
worden van een anti-Nederlandse
^beweging.
Ierland: Nederland wordt hier
in zijn prestaties en levenswijze
eerder overschat dan onderschat.
Men heeft een zeer grote bewon
dering voor Nederlands herstel,
zijn werklust, organisatievermo
gen, cultüur, talenkennis en wat
al niet De luchtdienst Amsterdam
Dublin, die in 1947 werd ge
opend. heeft zeer tot deze gevoe
lens bijgedragen. Typerend is 'net
grapje in een hoofdartikel van een
van de. Dublinse dagbladen: de
schrijver, -wanhopende aan een be
hoorlijke ontwpckeling van de Ier
se landbouw, stelt een uitwisse
ling van boeren voor met Neder
land. De Nederlanders zullen van
Ierland een behoorlijk landibouw-
land maken en de Ieren in Neder
land zullen met hun gebruikelijke
halfbakkenheid nalaten de dijken
in orde te houden. Bij de eerstvol
gende hoogwaterperiode zullen ze
jammerlijk verdrinken. .which at
at any rate solves the problem of
educating the Irish farmers".
In het kleinste Ierse dorp kan
men Verkade's chocolade en Van
Melle's taffees krijgen en de Ne
derlandse jenever is te koop in
een groter aantal merken dan
vóór de oorlog.
Noorwegen: De standing van
ons land in Noorwegen is zonder
meer goed te noemen. Vooral
de intieme samenwerking der Be-
neluxlanden heeft hier zeer veel
belangstelling en men is van me
ning, dat Nederland in deze com
binatie misschien wel het toon
aangevende land is.
Hiertegenover staan twee za
ken, waarin de Noren het niet
met ons eens zijn, n.l. de Neder
landse walvisvangst en Neder
lands-Indië.
Wat de walvisvangst aangaat,
is het natuurlijk bekend, dat de
Noren in 1946 een wet hebben
aangenomen, waarin verboden
werd, dat Noorse walyisvangers
■aan boord van vreemde expedi
ties, die voor de oorlog niet be
stonden, dienst nemen. Dit was
in de eerste plaats tegen de Ne
derlandse expeditie gericht. Niet
tegenstaande deze wet hebben
toch verschillende Noren op de
„Willem Barendsz" aangemon-
sterd.
Het ziet er volgens de verte
genwoordiger der vereniging naar
uit of de Noorse autoriteiten
zich thans enigszins schamen
voor het destijds ingenomen
standpunt, doch dit ietwat pijn
lijke vraagstuk is thans geheel
naar de achtergrond verdwenen.
Tsjech o-Slowakij eDe gevoe
lens, die het Tsjechische volk ten
opzichte van Nederland koestert,
zijn in één woord: Hartelijk. Er
is nauwelijks een ander volk te
vinden, dat zulk een aan bewon
dering grenzende genegenheid
voor Nederland heeft.
Unie van Zuid-Afrika: Johan
nesburg. In het algemeen mag
Nederland zich verheugen in de
gematigde sympathie van de
Transvaler; men schat de Neder
landse handel zeer hoog en 'be
trouwbaarder dan welke andere
ook, terwijl er in sommige krin
gen lang niet alle waar
Zuid Afrikaans gesproken wordit,
toch nog wel een zekere band met
Nederland wordt gevoeld. De in
Nederland nog wel eens verkon
digde opvatting, dat er zulk een
overgrote sympathie voor Neder
land bestaat op grond van oude
banden, moet beslist als zeer over
dreven worden gekenschetst. Im
mers dit geldt evenmin voor dat
deel van de Zuid-Afrikaans spre
kende bevolking, dat of zeer pro-
Duits of zeer pro- Engels was.
Zuid-Afrika-Durban. Nederland
se immigranten worden hier gaar
ne in fabrieken en werkplaatsen
opgenomen en hebben geen moei
te werk te vinden. Hun superieure
vakkennis is algemeen bekend en
zij worden bij aankomst opge
wacht door verschillende firma's,
welke gaarne van bun diensten
gebruik maken. Hierdoor worden
zij niet met open armen ontvan
gen door de Afrikaans sprekende
bevolking, die bang is, dat de Ne
derlanders door hun grotere vak
kennis de Afrikaanssprekenden
zullen verdringen.
Twee watervliegtuigen, tien
„Dakota's" een „Halifax" en een
„Liberator" zullen toegevoegd
worden voor de voedselvoorzie
ning van Berlijn, zo wordt van
officiële Britse zijde medegedeeld.
X
