De conferentie met Stalin
verlaging der bouwkosten
DE DONAUCONFERENTIE.
WOENSDAG 4 AUGUSTUS 1948.
H
De Palestijnss kwestie
Het vliichtelhgenprobleem
in Palestina
De operaties In Griekenland
Szakasits
Hongaars President
De kwestie Korfoe
Sovjetrepubliek Malakka.
Huisvrouwen vliegen voor
half geld.
Spaarsaldi in Juni
De FEESTVERLICHTING
tijdens Regeringsjubileum.
Da situatie te Beriijn.
De oversiromingenln China
„Lindbergh-baby" rog in
leven
MAATREGELEN TOT
Bom gevonden
op Sint Pietersplein
WEERSVERWACHTING
te De Bilt, geldig tot Woens
dagavond.
KOEL.
Vooral in het Noorden van 't
land veel binnendrijven de be
wolking. Plaatselijk, een enkele
regenbui. Zwakke tot matige,
langs de Waddeneilanden nu
en dan vrij krachige wind tus
sen West en $loord. Koel weer.
Frankering by AbonnementTerneuzen
DE VRIJE
4e Jaargang No. 875-
Verschijnt dagelijks Drukkerij N.Vi. Firma P. J. van de Sande Terneuzen
Advertentiepr jja
per mm 10 ct.minimum
per advertentie 1,50.
Inzending advertentie»
tot des namiddags 4 uur
Rubriek kl. advertenties:
5 regels 60 ct.; iedere
regel meer 12 cent. Ver
melding: Brieven onder
nr. Bureau van dit Blad
10 cent meer.
Abonnementsprijs 3,25 per kwartaal.
Maarschalk Stalin heeft de ver
tegenwoordigers der drie Weste
lijke mogendheden Maandagavond
ontvangen. Het onderhoud duur
de twee uur.
Na hun bezoek aan Maarschalk
Stalin gingen Frank Roberts, de
speciale afgezant van Engeland,
Walter Bedell Smith, de Ameri
kaanse Ambassadeur en Yves
Chataiigneau, de Franse Ambas
sadeur, naar de Amerikaanse am
bassade voor een gezamenlijke
bespreking.
Na de bijeenkomst hebben de
drie aftgezanten hun regeringen
op de hoogte gebracht. Tegenover
de pers weigerden zij zich over de
conferentie uit te laten.
Molotof was aanwezig op j[le
conferentie met Stalin.
De afgezanten schenen na de
vergadering in een goed humeur.
Een volgende bijeenkomst hangt
af van de reactie van de Weste
lijke "vertegenwoordigers op het
geen het Kremlin te zeggen had
en van de in-struckes die de afge
zanten van hun regeringen ont
vangen.
HET ONDERHOUD TE
MOSKOU.
Dadelijk na het onderhoud van
de drie Westerse afgezanten met
Stalin is Maandagavond te Was
hington een eerste beknopt ver
slag binnengekomen van de Ame
rikaanse ambassade te Moskou.
In bevoegde kringen te Washing,
ton wordt verklaard, dat in dit
verslag een licht optimistische
noot" doorklinkt.
De gehele Londense pers maakt
onder grote opschriften melding
van de ontvangst der Westerse
gezanten door Stalin.
Het gematigd optimisme van
de beide laatste dagen houdt aan.
■zo Vip.^Viouwt de liberale „News-
ChronicIe" het onderhoud als.„het
meest aanmoedigende bericht se
dert het ibegin van de blokkade
van Berlijn", terwijl de „Times"
spreekt van een „ontegenzegge
lijke vooruitgang" en van een
„gunstig klimaat".
De „Daily Mail" is echter van
oordeel, dat „het idee om de
Aanvaarding demilitarisatie
Jeruzalem.
De Joden en de Arabieren aan
vaarden het principe der demili
tarisatie van Jeruzalem, zo heeft
Graaf Bernadotte in een tele
gram van d.d. 1 Augustus aan de
Veiligheidsraad medegedeeld.
Uit de antwoorden van beide
partijen aan de V. N.-bemiddelaar
blijkt, dat de Arabieren bereid
zijn tot het definitieve staken van
het vuren in de Heilige Stad.
i Het antwoord van de Joodse
staat behelst een aanvaarding van
het principe der demilitarisatie
van Jeruzalem, maar tevens een
protest betreffende Bemadotte's
voorstellen betreffende de rege
ling van het vraagstuk inzake de
Heilige Sfad.
In zijn telegram aan de voor
zitter van de Veiligheidsraad on
derstreept Bernadotte, dat het
niet ging om voorstellen, maar
enkel om suggesties, die kunnen
dienen als basis voor een bespre
king.
In de Veiligheidsraad is het
vluchtelingenvraagstuk in Pales
tina ter sprake gekomen. De
Britse afgevaardigde, Sir Alexan
der Cadogan, zeide dat zijn rege
ring bereid was 100.000 pond
sterling te storten in een fonds
voor Joodse en Arabische vluch
telingen. Hij verzocht de Raad de
bemiddelaar te wijzen.op de ernst
van het probleem.
De Raad besloot meer inlich
tingen te vragen over het aantal
der vluchtelingen en de bemidde
laar te instrueren de kwestie ter
plaatse te bestuderen.
Post voor militairen
onderweg naar Indië
De opvarenden van het m.s.
„Sibajak", dat heden met mili
tairen naar Indië vertrekt, kun
nen in Port Said correspondentie
krijgen, mits deze uiterlijk 6 Aug.
ter post bezorgd wordt.
Wil men hij aankomst in Bata
via post doen uitreiken, dan moet
men niet later dan 22 Aug. a s.
posten.
staatshoofden bijeen te brengen
thans niet gunstig is, tenzij de
Sovjet-regering deze bijeenkomst
wenst". Het conservatieve blad
zegt verder, dat de Westerse mo
gendheden liever met vergaderin
gen van deskundigen moesten be
ginnen, waarna een conferentie
van de Ministers van Buiten
landse Zaken zou kunnen volgen.
De „Daily Telegraph" waar
schuwt tegen „buitensporige con
cessies1", zeggende, dat het Krem
lin met minder bekende, doch
even grote moeilijkheden te kam
pen heeft als de Westerse mo
gendheden.
De vice-chef van de Griekse
Generale Staf, Kitrilakis, is tot
opperbevelhebber aan het Gram-
mosfront benoemd.
Generaal Kaloge Roepoelos, die
tot dusver het bevel voerde over
het tweede legercorps aan de
Oostelijke en Zuidelijke fronten
'van het Grammosgebergte, heeft
een maand verlof gekr.egen.
Gisterenochtend heeft het Hon
gaarse parlement bij acclamatie
Arpad Szakasits tot President der
Republiek gekozen. Tijdens de
stemming hebben de oppositie
afgevaardigden de zaal verlaten,
met uitzondering van enkele leden
van de onafhankelijke Hongaarse
democratische partij (oppositie
partij van Pater Balogh).
Onmiddellijk na zijn verkiezing
legde Szakasits de eed af in han
den van de voorzitter der Kamer,
Emeric Nagy.
Engeland heeft het Internatio
naal Gerechtshof in Den Haag
doen weten, dat het de argumen
ten van Albanië in de zaak van
de twee Britse torpedobootjagers
die in November 1946 in het Ka
naal van Korfoe op mijnen zijn
gelopen, betwist. Albanië had
aangevoerd, dat het hier om een
onbekend Duits mijnenveld ging.
Engeland zal nu trachten aan te
tonen, dat twee Joego-Slavische
oorlogsschepen, drie met name
worden genoemd, mijnen in het
Krnaal van Korfoe hebben ge
legd kort voordat het ongeluk
met de Britse schepen gebeurde.
Voorts betwist Engeland, dat de
Britse schepen de Albanese sou-
vereiniteit zouden hebben ge
schonden. Een door Albanië over
gelegde fotocopie van een geheim
Brits rapport is volgens Enge-'
land een samenvoegsel van vijf
afzonderlijke stukken papier, be
doeld om bet Hof te misleiden.
Naar te Lake Success wordt
vernomen, heeft de Sowjet-Unie
geweigerd waarnemers van de
V. N. toe te laten tot de Donau-
conférentie. Begin Juli heeft
Trygve Lie de grote mogendheden
gevraagd of zij bezwaar hadden
tegen toelating van waarnemers.
Engeland, Frankrijk en de V. S.
hebben geantwoord dat zij geen
bezwaar hadden. De Russische af
gevaardigde Wysjinsky gaf ech
ter te kennen, dat op de conferen
tie van Ministers van Buiten
landse Zaken niets over de uitno
diging van zulke waarnemers was
gezegd en de Sowjet-regering het
verzoek derhalve van de hand
I wees.
Malcolm MacDonald, de Britse
commissaris voor Zuidoost-Azië,
heeft in een radiorede voor radio-
Malakka verklaard, dat de ver
zetslieden in Malakka van plan
geweest waren op 3 Augustus de
„Sovjetrepubliek" van Malakka"
te proclameren.
Huisvrouwen en hun kinderen,
beneden de 21 jaar zullen in de
Verenigde Staten op bepaalde da
gen voor half geld kunnen vlie
gen. Het plan is afkomstig van
de American Airlines, die aan de
hand van statistieken hebben
vastgesteld dat Maandag, Dins
dag en Woensdag „kalme vlieg
dagen" zijn. Van het „half-geld-
reizen" verwacht men een aan
zienlijke toeneming der inkom-
ten.
Sir Charles Peake, de Britse
gedelegeerde ter Donauconferen-
tie te Belgrado, heeft op de bij
eenkomst van Dinsdag geant
woord op de verklaring van de
Sovjet-Russische afgevaardigde,
Wysjinsky, dat de Westelijke mo
gendheden de wet zouden willen
stellen. Peake zeide, dat Groot-
Brittannië niet naar Wysjinsky's
pijpen wenste te dansen. Refe
rerend aan de 'Sovjet-Russische
politiek in Oost-Europa zeide
Peake verder: „Is het aan zich
trekken van de meerderheid der
aandelen in binnenlandse trans
port-ondernemingen geen imperia
lisme?
Is het sequestreren van activa
van onwillige staten geen impe
rialisme? Indien wel, tegen wie
zijn de beschuldigingen van impe
rialisme dan gericht?
Groot-Brittannië, aldus Peake,
stelde geen voorwaarden voor de
manier van hespreken van de
Donau-kwestie, doch verklaarde
slechts, dat de conventie van 1921
niet gewijzigd kon worden zonder
de instemming *van alle onder
tekenaars.
In antwoord op de woorden van
Wysjinsky. dat de Donaustaten
in het verleden behandeld waren
als ,,de aardappelen in de keuken
door de kok", zeide Peake: „Dit
is een kleurige en huiselijke phra
se, doch wie is dan de kok?"
De Sowjiet-af ge vaardigde Wy
sjinsky heeft op de Donaueonfe-
rentie Dinsdag geantwoord op de
critiek van de Britse afgevaardig
de Sir Charles Peake. Wysjinsky
noemde de weergave van histori
sche feiten door Sir Charles pri
mitief. Het deed hem denken aan
hpt gedrag van een olifant in een
porcelieinwinkel.
De Sowjet Unie, aldus Wysjin
sky, beschouwt de conventie van
1921 als nul en van generlei waar
de, omdat zij in 1938 door Enge
land en Frankrijk is geschonden
toen zij met Roemenië de Sinaia-
overeenkomst sloten, waarhij de
bevoegdheden van de Europese
Donaucommissie aan Roemenië
werden overgedragen. Deze over
eenkomst was gesloten buiten de
vierde mogendheid Italië
om.
De door de Nederlandse Spaar
bankhond gepubliceerde cijfers
wijzen uit, dat in de maand Juni
hij de algemene spaarbanken
werd ingelegd 30.956.133 en te
rugbetaald 38.517.393. 't Spaar-
bedrag nam dus af met-.f 7.561.260
In de eerste zes maanden van
1948 beliepen de inleg- en terug
betalingen resp 177.298.218 en
190.485.025, hetgeen voor deze
periode een vermindering van de
spaargelden met 13.186.807 be
tekent. Bij de banksipaarbanken
waren inleg en terugbetaling in
Juni respectievelijk 2.827.663 en,
2.414.972 en in de eerste 6 maan
den van 1948 ƒ16.202.965 en
14.611.033. Hier valt dus een
kleine stijging van het spaarbe-
drag in Juni te constateren. Ook
over de gehele periode overtreft
de inleg nog de terugbetaling.
„Togliatti zal wellicht nimmer
meer zijn plaats als leider van de
Italiaanse Communistische Partij
innemen", schrijft de correspon
dent van de „Daily Telegraph" te
Rome. „Moskou zou de partij be
volen hebben een strijdpolitiek te
voeren en Togliatti definitief wil
len vervangen".
De Amerikaanse regering
heeft de republiek Columbia ver
zocht een militair onderzoek te
mogen instellen naar de mogelijk
heid van de aanleg van een nieuw
kanaal in Noord-Oost Columbia
tussen de Atlantische en de Stille
Oceaan.
Het Ministerie van Economi
sche Zaken heeft ree dg geruime
tijd geleden in principe besloten
feestverlichting toe te staan ter
gelegenheid van het Regerings
jubileum van H. M. de Koningin.
Het tijdvak voor deze feestver
lichting is thans vastgesteld op
acht dagen, t.w. van 30 Augustus
tot en met 6 September a.s.
In een publicatie van dit Mi
nisterie d.d. 5 Juli j.l. betreffende
étalage- en -re dame verlichting
werd er o.m. de aandacht op ge
vestigd, dat verscheidene electri-
sche centralen in de St. Nicolaas-
en de Kerstweek van het vorige
jaar, toen de étalages tot 22 uur
verlicht mochten blijven, moei
lijkheden ondervonden tengevolge
van overbelasting tijdens de spits
uren. Ter voorkoming van soort
gelijke moeilijkheden moest wor
den besloten voor de komende
feestweek van een uniforme lan
delijke regeling af te zien en het
aan elk electriciteits- en gasbe
drijf afzonderlijk over te laten
binnen zijn verzorgingsgebied die
regelen te treffen, welke in ver
band met zijn capaciteit toelaat
baar is. De bedrijven zullen er
daarbij rekening mede houden,
dat tegenover het extra energie
verbruik een lager verbruik voor
particuliere doeleinden zal staan.
Verwacht mag immers worden,
dat velen op deze feestdagen de
avond buitenshuis zullen door
brengen, aldus het Ministerie.
Generaal Jean Ganeval, de
Franse commandant in Berlijn,
heeft medegedeeld, dat deze week
begonnen zal worden met de aan
leg van een nieuw vliegveld in de
Franse sector, hij de schietbaan te
Tegel, in het Noorden van de
stad.
De voorzitter van de Duitse
economische raad in de Sowjet-
zóne, Heiarich Rau, heeft aange
boden de industriële ondernemin
gen in de Westelijke sectoren van
Berlijn van de benodigde electri-
sdhe stroom te voorzien, mits zij
handelsbetrekkingen met de Oos
telijke zóne van Duitsland aan
knopen. Het bericht werd gepu
bliceerd in het onder Sowjet-toe-
zicht staande blad „Nachtex
press".
Bij de overstromingen in de-
provincie Hoenan, waar het water
van het Toeng-Ting-meer thans
ruim 400 000 ha overstroomd
heeft, zijn 8.366 personen omge
kamen, aldus meldt de commissie
voor hulpverlening.
Half Juli is het wassen van het
water van het meer begonnen. De
overstroming heeft de oogst ver
nield waardoor 11 sub-prefecturen
van de provincie Hoenan met hon
gersnood worden bedreigd. Vol
gens de commissie zijn bijna 2'
millioen personen dakloos gewor
den.
Leeft 't kind van Kolonel Lind
bergh, dat op 1 Maart 1932 in de
staat New-Jersey werd ontvoerd,
in Denemarken? Volgens de cor
respondenten van verscheidene
Engelse bladen te Kopenhagen
heeft zekere Erik Nielson, een in
het Noordwesten van Jutland wo
nende landbouwarbeider, onlangs
verklaard, dat hij de vermaarde
„Lindbergh-bab^" is, wiens ont
voering destijds de gehele wereld
in opschudding heeft gebracht. De
vingerafdrukken van de achttien
jarige Nielson zouden overeenko
men met die, welke destijds zijn
afgenomen van een aan de baby
toebehorende ballon. Ook zou
Nieson een frappante gelijkenis
met Kolonel Lindbergh vertonen.
Er zal nog een bloedonderzoek
worden verricht.
Twee maanden na de ontvoering
van de baby-is in een bos een lijk
je aangetroffen, waarvan men
veronderstelde dat het van de
Lindbergh-baby was. In 1936 is
Rernhart Hauptman als de moor
denaar terechtgesteld.
Teneinde te komen tot een
verlaging der nog steeds bij
zonder hoge bouwkosten,
heeft de Minister van Weder
opbouw en Volkshuisvesting
een aantal nieuwe maatrege
len genomen.
De maximumprijs waarte
gen de bouw van nieuwe wo
ningen zal worden gegund,
z»l van 1 September 1948 af
verlaagd worden en wel
met ƒ2,50 per m3-
De practijk wijst uit, 'dat de
huidige bouwkosten hoger liggen
dan noodzakelijk is, aldus de af
deling voorlichting van het des
betreffende ministerie. Zulks
blijkt o.m. uit het feit, dat in ver
schillende gevallen tot gunning
kon voorden overgegaan tegen
prijzen welke soms zelfs zeer
belangrijk beneden de maxi
mumprijzen en uit het feit dat
verschillende aannemers nog
steeds in de gelegenheid zijn bij
de huidige prijzen zwarte lonen
aan de bouwvakarbeiders betalen.
Waar de hogere bouwkosten voor
het grootste deel door het rijk
moeten worden gefinancierd., acht
de Minister het niet langer ver
antwoord de huidige toestand te
laten voortduren.
De Directeur-Generaal van de
Arbeid en het Ooilege van Rijks
bemiddelaars hebben zich in ver
band met het voorgaande bereid
verklaard 'besprekingen te voeren
met de organisaties van werkge
vers en werknemers in het bouw
bedrijf om, in aansluiting aan de
nroeven, welke reeds gaande zijn
in de gemeentèn Amsterdam, Gro
ningen, Arnhem, Nijmegen en
Eindhoven, te komen tot een op-
lossing van het loonvraagstuk in
die zin, dat hij behoorlijke arbeids
prestatie ook een behoorlijk loon
kan worden verdiend.
Verder zal de Minister er op
toezien, dat, meer nog dan in het
verleden is geschied, het even
wicht zal worden gehandhaafd
tussen de hoeveelheid in uitvoe
ring te nemen werk en het be
schikbare aantal bouwvakarbei
ders en materialen.
Zouden immers teveel werken
in uitvoering zijn, dan treedt
stagnatie hij het werk op en stij
gen de bouwkosten.
Het werk, dat momenteel
in uitvoering is, heeft een, t
zodanige omvang bereikt, dat j
het noodzakelijk is de hoe- i
veelheid werk op de markt
niet verder te vermeerderen.
De goedkeuringspolitiek van
de Overheid zal er dan ook
op gericht zijn in het nog 1
resterende deel van 1948 de
hoeveelheid in uitvoering
zijnde werken meer in over
eenstemming te brengen met
de beschikbare arbeidskrach
ten en materialen-
Het is geenszins de bedoeling
te komen tot drastische vermin
dering der bouwactiviteit. Maar
in die sectoren der bouwnijverheid
waar in hét eerste halfjaar van
1948 te veel werken in uitvoering
zijn genomen, zal thans een be
perking der goedkeuringen moe
ten plaats vinden. Dit zal het
bouwtempo ten goede komen. Er
behoeft dus geen vrees te bestaan
dat minder nieuwe woningen ge
reed zullen komen. Eerder zal
het tegendeel het geval zijn.
Door bovengenoemde maatre
gelen hoopt de Minister van We
deropbouw en Volkshuisvesting
te hereiken, dat de omvang van
de bouwnijverheid in Nederland
meer nog dan tot dusverre wordt
afgestemd op de arbeids- en ma-
terialenpositie waardoor de bouw
kosten kunnen dalen en de tijd,
die met de uitvoering der werken
gemoeid is, belangrijk kan worden
bekort.
In dit verband past ook de
nieuwe maatregel, welke 'bepaalt
dat vanaf heden geen goedkeu
ring mag worden verleend voor
werken welke de Overheid geheel
of gedeeltelijk financiert, dan na
dat een steenfabrikant of -han
delaar zich schriftelijk heeft be
reid verklaard de eventueel nodige
metsellbaksteen en/of kalkzand
steen binnen een zodanige termijn
te kunnen leveren, dat het werk
in een snel tempo voortgang kan
vinden, aldus de afdeling voor
lichting van het Ministerie van
Wederopbouw en Volkshuisves
ting.
Gistermorgen is in de rechter-
colonnade van het St. Pieters
plein in Vaticaanstad door een
daar de veiligheidspen was uit
getrokken.
De terstond door de politie ge
waarschuwde militaire deskun
digen verklaarden, dat de hom
niet kon worden aangeraakt,
daar de veilighedispen was uit-
getorkken.
Alle straten, die uitkomen op
het St. Pietersplein, werden af
gezet, daar de bom ter plaatse
tot ontploffing gebracht moest
worden, waartoe zij eerst met
zandzakken werd bedekt.
