Behandeling Indonesische kwestie
Verklaring van Bevin in Lagerhuis
VRIJDAG 30 JULI 1948.
H. M. ds Koningin zal titel
voeren van
Prinses der Nederlanden
Bij de Kabinetsformateur
Minister Fiévez en de
hogere legerleiding
Dr. Beei op Huis ten Bosch
Extra vrije dag voor de
scholen op 6 September
Commissie voor Goede
Diensten vraagt 18 jeeps
voor de mil.-waarnemers
De Belgische
Koningskwestie
Molotof op het ogenblik
niet In Moskou
in de Veiligheidsraad
WEERSVERWACHTING
medegedeeld, door het K.N.M.I.
te De Bilt, geldig tot Vrijdag
avond. Zeer warm-
Bijna overal zeer warm en
zonnig weer. In de namiddag
echter in het Zuiden van het
land wat toenemende bewol
king met een kleine kans op
enk)ele verspreid optredende
onweders. Zwakke tot matige
wind tussen N.-O. en Z.-O.
Frankering hy Abonnement: Terneuzen
DE VRU
Advertentieprijs
per mm 10 ct.minimum
per advertentie 1,50.
Inzending advertenties
tot des namiddags 4 uur
Rubriek kl. advertenties:
5 regels 60 ct.; iedere
4de Jaargang No- 871.
Verschijnt dagelijks Drukkerij N.V. Firma P- J. van de Sande Terneuzen Abonnementsprijs ƒ3,25 per kwartaal
regel meer 12 cent. Ver
melding: Brieven onder
nr. Bureau van dit Blad
10 cent meer.
De particulier secretaris is
door H. M. de Koningin gemach
tigd ten antwoord op de hierom
trent gestelde vragen mede te
delen dat de Koningin weer
evenals voor het overlijden van
Koning Willem III de titel zal
voeren van Prinses der Neder
landen.
De Koningin dan Prinses
Wilhelmina der Nederlanden
zal zich vestigen op Het Loo,
waar enige vertrekken in de
Westelijke vleugel voor Haar ia
gereedheid zijn gebracht.
In het Paleis op de Dam zijn
eveneens enige vertrekken voor
de Koningin ingericht. Het land
huis „iRuigenhoek", persoonlijk'
eigendom van de Konirgin. zal
Haar tot verblijfplaats dienen ais
Zij in Den Haag vertoeft.
De Koningin zal zich geheel uit
het openbare leven terug trekken
en voorlopig algehele rust nemen.
Zij zal dus na 4 September niet
deelnemen aan het feestbetoon.
De Koningin hoopt dat ons volk
haar positie zal begrijpen en Haar
zo nodige rust zal eerbiedigen.
wordt door het tekort aan trans
portmiddelen in republikeins ge
bied en dat de Nederlandse auto
riteiten niet in staat waren het
benodigde transportmateriaal
voor het republikeinse gebied te
verschaffen.
De Kabinetsformateur, Dr Beei,
heeft gisterenochtend besprekin
gen gevoerdu met de Ministers
Prof Van den Brink en Mr. Van
Maarseveen.
In verband met berichten in
enige bladen over onenigheid tus
sen Minister Fiévez en de hogere
legerleiding, verzoekt de chef van
de generale staf, Luit.-Generaal
Mr. H. J. Kruis, ons mede te de
len, dat dergelijke onenigheid niet
bestaat en ook niet- heeft bestaan.
Gisterenmiddag heeft de Minis
ter-President Dr. L. J. M. Beei
een bezoek gebracht aan de Prin
ses-Regentes op het Huis ten
Bosch.
Naar wij vernemen heeft de
Minister van Onderwijs, Kunsten
en Wetenschappen aan de bestu
ren van scholen voor gewoon la
ger onderwijs en lager nijverheids
onderwijs d,oen weten, dat de dag',
waarop te Amsterdam de inhuldi
ging van Koningin Juliana zal
plaats hebben, n.l. 6 September,
als extra vrije dag kan worden
aangèmerkt.
De middelbare scholen beginnen
het cursusjaar eerst op 7 Septem
ber zodat die vanzelf op de zesde
gesloten zijn.
De commissie voor goede dien-
ten heeft in een telegram 18
jeeps te Lake Success aange
vraagd voor haar militaire waar
nemers, aldus meldt een commu
niqué van deze commissie van
heden.
Het desbetreffende telegram
zegt o.m.„Tenzij onmiddellijk
een actie ondernomen wordt om
vervoersmiddelen beschikbaar te
stellen zal het niet mogelijk zijn,
dat de militaire waarnemers van
de commissie hun taken verrich
ten, zoals de commissie dit van
hen eist". Toegevoegd wordt:
„Dit is des te ernstiger, omdat
de bestaande spanning dringend
eist, dat de militaire waarnemers
zich snel kunnen bewegen in ver
band me hun uiterst belangrijke
taak om incidenten te voorkomen
en te localiseren".
Het telegram zegt voorts: Dat
de bewegingsvrijheid van de
waarnemers ten zeerste beperkt
De Belgische senaat heeft met
83 tegen 66 stemmen besloten het
voorstel van de Katholieke Volks
partij betreffende het organiseren
van een volksstemming over de
terugkeer van Koning Leopold,
in overweging te nemen. Het
voorstel zal in behandeling wor
den genomen na het reqes dat 15
September eindigt.
De persafdeling van het Sow-
jet-Russische Ministerie van Bui
tenlandse Zaken heeft Reuter
medegedeeld, dat Molotof, de
Russische Minister van Buiten
landse Zaken, zich ,,op het ogen
blik niet in Moskou- bevindt". Ook
Andrei Wysjinsky, zijn plaatsver
vanger, is niet in Moskou in ver
band met de Donau-conferentie
te Belgrado. Er werd niet ge
zegd, hoelang Molotof waarschijn
lijk zou wegblijven en wie van zijn
drie zich thans te Moskou bevin
dende plaatsvervangers de leiding
heeft over het ministerie. Diplo
matieke waarnemers geloven, dat
Valerian Zorin thans de leiding
heeft.
Molotof was Zondag j.l niet
tegenwoordig bij de parade te
Moskou ter gelegenheid van de
dag der luchtvaart. Velen dach
ten toen, dat hij met vacantie
was.
De Britse, Franse en Ameri
kaanse vertegenwoordigers in
Moskou, die een onderhoud met
Molotof hoopten te hebben met
betrekking tot de blokkade te
Berlijn, zullen Molotof derhalve
voor het ogenblik niet kunnen
spreken. Walter Bedell Smith, de
Amerikaanse ambassadeur in
Moskou, is Donderdag uit Berlijn
in Moskou teruggekeerd.
Het bekend worden van 't feit,
dat Molotof „uitstedlg' is en dat
het ministerie onder leiding zou
staan van een van zijn plaatsver
vangers, heeft verwarring ver
oorzaakt onder het publiek te
Moskou.
Men verwacht, dat de "Westerse
vertegenwoordigers zullen wach
ten met het doen van de voorge
nomen stappen totdat Molotof
weer beschikbaar is voor bespre
kingen.
In sommige kringen te Londen
trok men de conclusie, dat de „di
plomatieke afwezigheid" van Mo
lotof niet alleen een berekend af
front betekende voor de Westelij-
ke mogendheden doch ook in ver
hand stond met een verlangen de
Berlrjnse kwestie slechts te "be
spreken op voor de Sowjetrege-
ring bevredigende voorwaarden.
Gistermorgen heeft de Veilig
heidsraad de besprekingen, over
de Indonesisphe kwestie voort
gezet.
De afgevaardigde der Repu
bliek, de heer Palar, herhaalde
zijn vroeger voor de Raad reeds
geuite beschuldigingen tegen de
Nederlanders en verdedigde het
afbreken der onderhandelingen
in Indië, waarbij hij als zijn me
ning te kennen gaf, dat alle
voorstellen der C.VG.D-. om uit
de impasse te geraken, door de
Republiek zijn aanvaard, doch
dcor de Nederlanders afgewezen
werden. Hij beschuldigde er de
Nederlanders wederom van, de
Veiligheidsraad met voorbedachte
rade onjuist te hebben ingelicht
omtrent de ontwikkelingen in
West-Java. Met betrekking tot de
„blokkade" heeft, naar Palar's
mening, het door de C V.G.D. aan
de Raad uitgebrachte rapport de
juistheid aangetoond van wat hij
hieromtrent in vorige vergade
ringen van de Raad naar voren
heeft gebracht. De „Nederlandse
voorwendsels" voor het treffen
van beperkende bepalingen op
handelsgebied bestreed Palar
door o.a. te zeggen, dat door
deze maatregelen de Republikein
se handel wordt uitgeschakeld en
dat, wat er nog aan handel wordt
gedreven, alleen mogelijk is door
wat de Nederlanders „smokkel
handel" gelieven te - noemen.
Daar, waar deze handel plaats
heeft met toestemmine van Ne
derlandse ziide, is zulks slechts
mogelijik door het omkopen van-
of gekonkel met de Nederlandse
ambtenaren. Het door de Neder
landers opgelegde ruilsysteem
werkt in zijn huidige vorm om
slachtig, langzaam en inefficient:
de waardeschatting der ruilgoe-
deren door de Nederlanders ge
schiedt eenzijdi0' en levert verlies
op voor hen, die van de normale
handel hun beroep maken. Even
eens eenzijdig is de wijze, waarop
door de Nederlanders wordt uit
gemaakt, wat heel- of half mili
taire goederen zijn. Palar eindig
de met de Veiligheidsraad te
verzoeken, maatregelen te tref
fen tegen de Nederlandse han
delsbelemmeringen en hield een
warm pleidooi voor het Austra
lisch-Amerikaanse compromis
voorstel, de aanvaarding waarvan
door de Republiek hij e^n ver
gaande concessie noemde.
Mr. Van Kleffens, die hierna
aan 't woord kwam, zette uiteen,
dat sedert begin Juli van de on
derhandelingen geen noemens
waardige vorderingen kunnen
worden verwacht, ten eerste door
de verkiezingen in Nederland en
ten tweede door de vervanging
van Coert Dubois 'door een nieuw
Amerikaans lid van de C.V.GD.
De Britse Minister van Buiten
landse Zaken, Ernest Bevin, heeft
Donderdag het Lagerhuis ge
waarschuwd, dat men de Berlijn-
se crisis moest zien als een cri
sis, waarbij men misschien nog
tot geweld zijn toevlucht zou
moeten nemen. Daarom was En
geland gedwongen de gehele toe
stand nog eens nader te beschou
wen. De regering was vastbeslo
ten alle maatregelen te nemen,
die nodig zouden kunnen zijn.
Overwogen werd of de regering
misschien gedwongen zou kunnen
worden de 20.000 man, die thans
iedere maand afzwaaiden, in het
leger te houden.
Winston Churchill, leider van
de oppositie, had gevraagd of
Bevin een verklaring kon afleg
gen over de internationale toe
stand, speciaal met betrekking
tot Berlijn en de diplomatieke en
defensieve positie van Engeland.
Wat dit laatste punt betrof zeide
Bevin, dat het Lagerhuis, het
land en de wereld heel goed wis
ten, dat Engeland sinds hét einde
van de oorlog op grote schaal ge-
damolbiliseerd had, omdat het alle
aandacht gericht had op de we
deropbouw van het land.
Bevin bekende, dat de Regering
bij haar plannen niet van de ver
onderstelling was uitgegaan, dat
Zo spoedig dit nieuwe lid zich in
verbinding zal hebben gesteld met
de Nederlandse en de Republi
keinse regeringen, kan het werk
der C.V.G.D. „voorzover het van
ons afhangt dadelijk worden her
vat en van Nederlandse zijde zal
het met alle beschikbare middelen
worden bevorderd. Het was van
de Republiek een zinledig gebaar
om de politieke onderhandelingen
af te breken op 'n ogenblik, waar
op er, door omstandigheden, on
afhankelijk van ieders goede wil,
onmogelijk een overeenkomst kon
worden getroffen inzake het ver
keer, en om aan het voortzetten
der besprekingen over onderwer
pen van niet-politieke aard hin
derpalen in de weg te leggen".
Daarbij komt dan aldus ver
volgde Mr. Van Kleffens de
toenemende terroristische activi
teit op Java in de huiten de Repu
bliek gelegen gebieden. De Neder
landse afgevaardigde zeide dat,
als er een mogelijkheid is om tot
overeenstemming met de Repu
bliek te geraken, deze zal worden
verkregen via de C.V.G.D.. Neder
land is zich bewust, vah de door 't
Handvest der Verenigde Naties
opgelegde verplichtingen en voor
de Nederlandse Regering zal de
C.V.G.D. steeds het nee plus ul
tra blijven.
De heer Van Kleffens achtte
het eigenaardig, dat de Veilig
heidsraad hele dagen besteedt
aan de Indonesische kwestie, die
niet het geringste gevaar voor
de internationale vrede oplevert
en om deze reden buiten zijn
'bemoeienis dient te vallen. Het
moet de wereld toch wonderlijk
voorkomen, als de Raad van alle
in gang zijnde blokkade's niet
spreekt over die van Berlijn of
Hyderabad, doch wel over de be
weerde blokkade van Indonesië,
waar echter In het geheel geen
sprake is van een blokkade. Mr.
Van Kleffens bestreed, met cita
ten uit verschillende standaard
werken over het internationale
recht, dat de Nederlandse maat
regelen zouden kunnen, worden
gekwalificeerd als een blokkade.
Deze maatregelen zijn geenszins
tegen de Republiek gericht, daar
zij in heel Indonesië van toepas
sing zijn. Zij zijn t^ vergelijken
met de uitgifte van rijbewijzen
voor het besturen van auto's Een
ipaatregel, die het autoverkeer
niet onderdrukt, doch slechts
regelt.
Hij wees er op, dat delen van
het Indische productie-apparaat
welke het eigendom zijn van Ne
derlandse, Amerikaanse, Britse,
Franse, Italiaanse en andere on
dernemers, in enorme hoeveel
heden buitenlands zijn gebracht,
zo niet met de daadwerkelijke
steun van de Republiek, dan toch
met haar oogluiking of vergoe
lijking en door dit feit wordt een
groot gedeelte der bevolking,
voorzover deze voorheen op de
geroofde ondernemingen werk
zaam was, bedreigd met een on
vermijdelijke ondergang.
De heer Van Kleffens wees er
voorts op, dat tot drie maanden
geleden de Republiek aan de Ne
derlanders nooit bijstand of mede
werking heeft verzocht voor de
invoer van door haar benodigde
goederen of voor uitvoer harer
producten; het laatste om de een
voudige reden, dat in de Repu
bliek voor uitvoer niets beschik
baar is dan geroofde goederen.
Mr. Van Kleffens legde de na
druk op het feit, dat de Neder
landse maatregelen niet hébben
geleid tot een afname van dein
en uitvoer der Renuhliek en hij
hechtte grote waarde aan het feit.
dat deze maatregelen op afdoen
de wijze verenigbaar zijn gebleken
met de beginselen der Remville-
overeenkomst. Ais in de Repu
bliek de economische toestand on
gunstig is, is dit niét het gevolg
van maatregelen van Nederlandse
zijde, doch van een. slecht bewind,
gebrek aan autoriteit en gebrek
aan/credi'et in de Renubliek. Het
is duidelijk, dat de Republiek niet
tot een overeenkomst wenst te ko
men „Haar taktiek is, z.ich te
blijven beklagen, daarbij trach
tend de openbarès mening tegen
ons in te nemen". Afgezien van de
kwest'e der jurisdictie van de Vei
ligheidsraad, is het brengen van
het geschil voor de Raad een dui
delijke poging van de zijde der
Republiek om de C.V.'G.D. te pas
seren. Mr. Van K'effens besloot
zijn rede met het uitspreken van
de hoop, dat de Raad niet het
slachtoffer zal worden van een op
zet, „die ten doel sehiint te heb
ben, het werk van de C.V.G.D. te
torpederen".
De Chinese afgevaardigde Tsji-
ang vermaande beide partijen.'zich
streng te houdfen aan de militaire
en economische bepalingen der op
de Renville gesloten overeen
komst Volgens hem is de Veilig
heidsraad niet gerechtigd tot het
kenbaar maken van een eindoor
deel over de situatie, doch wei
wenst de Raad een concrete actie
en een oplossing op korte termijn.
Daarom stelde Tsjiang een resolu
tie voor, waarin de minimum wen
sen der leden van de Veiligheids
raad worden opgesomd, zonder
dat echter de Raad zich in een
bepaalde richting bindt.
Nadat de Philippijnse afgevaar
digde Romulo had verklaard, het
eens te zijn met de door de heer
Palar gegeven visie op de situatie,
verklaarden de afgevaardigden
van de V.S., de heer Jessup, en de
afgevaardigde van Canada, Mc
Naughton, dat zij hun stem voor
de resolutie van de afgevaardigde
van China zouden uitbrengen.
De vergadering werd hierna tot
's middags verdaagd.
„de politiek van de bondgenoten
tijdens de oorlog zou kunnen lei
den tot een toestand, waarbij het
gebruik van geweld niet was uit
gesloten." Bevin zeide. er zeker
van te zijn, dat het Huis zou in
zien, dat het thans ongewenst was
een officiële verklaring af te leg
gen over de maatregelen, die door
de Regering genomen werden of
die de Regering zou kunnen ne
men met het oog op wat er zou
kunnen gebeuren.
Bevin zeide vervlos*ns: „Wij
zijn pereid met de Sowjet-rege-
ring in discussie te treden over
de toestand in'Berlijn en wij heb
ben een dergelijke bespreking ook
nimmer van. de hand gewezen.
Men kan eöhter van de Britse
regering niet verwachten, dat zij
dit on<3er druk zal doen."
Voorts verklaarde Bevin, dat
de Britse regering nimmer be
zwaar gemaakt had tegen de in
voering van een eenheidsmunt of
zelfs een munt van de Sowjet-
zóne in Berlijn, mits dit geschied
de onder toezicht van de vier be-
zettingsmogendheden en geen
dwangmethoden werden gebruikt.
Met de Amerikaanse en Franse
regering was een algemene over
eenkomst bereikt over toekom
stige besprekingen met Rusland.
„Wij zullen zo spoedig mogelijk
trachten de Sowjet-regering er
van te overtuigen, dat wij bereid
zijn besprekingen te voeren om
te komen tot een geleidelijke op
lossing van de gerezen moeilijk
heden."
Churchill verklaarde, dat de
oppositie de algemene lijn van
Bevin's verklaring onderschreef.
Hij vroeg of de demobilisatie van
20.000 man per maand niet een
bedenkelijke vermindering was
van de „bescheiden militaire
sterkte van Engeland in deze
critieke tijd, waardoor afbreuk
gedaan zou kunnen worden aan
de politiek, die gericht was op
de opbouw van de defensies van
de West-Europese Unie.
Hij vroeg verder, of de rege
ring hieraan geen einde zou kun
nen maken totdat de kwestie
Berlijn op bevredigende wijze was
geregeld.
Bevin antwoordde, dat de op
houw van de West-Eurooese de
fensies los stond van de toestand
in Berlijn. Op een andere vraag
van Churchill antwoordde Bevin,
dat de regering „uiteraard" ten
nauwste contact onderhield met
haar militaire adviseurs, doch de
regering kon daarbij haar ver
antwoordelijkheid niet uit het oog
verliezen. De regering onderhield
ook het nauwste contact met de
dominions.
Dr. Naden Guest (Labour) stel
de voor, dat Bevin iemand'zou
aanwijzen, „los van partijbanden,
die in Moskou zou kunnen onder
handelen op het hoogste niveau,
zoals Lord Mountbatten. in India
gedaan had." Bevin betoogde, dat
hij hierin geen parallel <zag, daar
India Engeland niet in 'n dwang
positie had geplaatst. „Wat wij
in Moskou moeten doen, is de hin
derpalen voor een bespreking uit
de weg ruimen. Ik heb de hoop
niet -opgegeven, dat deze zaak ge
regeld zal worden",.
De voormalige Minister van
Oorlog, Bellenger (Labour), vroeg
of Bevin de V.S. er op gewezen
had, dat de last van defensieve
maatregelen niet voor het groot
ste deel op de schouders van de
Britse troepen in Duitsland zo:x
kunnen worden gelegd. Bevin zei
de, dat dit niet uitsluitend e n
probleem van Engeland was. M t
de V.'S. werdtover deze kwestie
natuurlijk voortdurend overleg
gepleegd. N
Een Conservatief vroeg of er
werkelijk rekening gehouden wei d
met de mogelijkheid van groot
scheepse luchtlandingsoperaties
en doeltreffende maarregelen hier
tegen waren beraamd. Bevin ver
zocht de leden van het Lagerhuis
hem niet lastig te vallen met de
tails. Churchill zeide, dat d,e op
positie geen kennis droeg van de
militaire aspecten en derhalve
niet de geringste verantwoorde
lijkheid op zich kon nemen voor
„alles wat zou kunnen gebeuren
op het terrein van militaire voor
zorgsmaatregelen".
Bevin'a verklaring werd ook in
het Hogerhuis voorgelezen, waar
Lord Salisbury, ds leider van de
oppositie, verkaarde, verheued te
zijn te vernemen, dat maatregelen
worden genomen om de defensie
ve krachten te versterken en te
stabiliseren.
