n F VD I IF 7VVTIM7 it Fa V FgSaSFm mb Fm SJ WW {TSSXaSS^rSS De toestand in Palestina Het Westen verandert van politiek. Hel ontslag van Markgral. Openingibuitengewone zitting der Staten-Generaal. De actie op Malakka De Franse regering De erisis in Berlijn Clay kreeg injecties Comm. revolutieplan Dr. Beel ontvangt Mr. W. F. Schokking Manoeuvres in de Sovjet-zone De besprekingen te Londen. DE TOESTAND IN BERLIJN. WEEKS VERWACHTING medegedeeld door het K.N. M.I. te De Bilt, geldig tot Woens dagavond. Zeer warm weer. Zonnig en zeer warm weer, echter met een kleine kans op enkele verspreide warmte-on- weders in het Zuiden van het land. Meest matige wind, hoofd zakelijk uit O-richtingen. Frankering by Abonnement: Temeuzen W flV Mw Rubriek kl. advertenties: 5 regels 60 ct.; iedere WOENSDAG 28 JULI 1948. mfldi^f BrfeveS1'oS^ - nr. Bureau van dit Blad 4de Jaargang No- 869. 10 cent meer. Verschynt dagelijks Drukkerij N.VJ Firma P. J. van de Sande Temeuzen Abonnementsprijs 3,25 per kwartaal- Zoals gebruikelijk bij het begin van tussentijdse zittingen der Sta ten-Generaal heeft de opening van deze buitengewone zitting, welke zal duren tot 18 Septem ber gisteren op sobere wijze plaats gehad. Om kwart .voor één werd een verenigde vergadering door Prof. R. Kranenburg, voor zitter der Eerste Kamer, in het Tweede Kamergebouw geopend. Na voorlezing van enige for mele Koninklijke besluiten, op de plechtigheid betrekking hebbende, benoemde de voorzitter tot leden van de commissie van in. en uit geleide van de Minister-President, Prof. De Zwaan (Eerste Kamer), voorzitter; de heer Andriessen (Tweede Kamer); mej. Tjeenk Willink (Eerste Kamer)de heren Stapelkamp en Hofstra (beiden Tweede Kamer). Intussen hadden de leden der beide Kamers hun plaatsen inge nomen. Het aantal gasten, dat aanwezig was, was zeer beperkt. Aanwezig waren de Ministers, de vice-president en.de leden van de Raad van State, de presiden ten van de Hoge Raad en de Bijz. Raad van Cassatie, de voorzitter van de Algemene Rekenkamer, de Directeur van het Kabinet der Koningin, voorts 'Generaal-Majoor E. Engles van de Generale Staf va.i het KN.I.L., Dr. P. J. Iden- burg, voormalig plaatsvervangend VERKLARING VAN BERNADOTTE. Naar Graaf Bernaüotte Maan dagavond verklaarde, zal hij vóór eind Augustus geen besprekingen met Arabieren of Joden op Rho des voeren. Verder verklaarde Bernadotte, die uit Palestina op Rhodos is teruggekeerd, dat hij 9 of 10 Augustus naar Zweden zou vertrekken. Voor zijn vertrek zou hij een ibezoek brengen aan Alexandrië, Jeruzalem, Tel Aviv en Haifa. Hij had drie kwesties met de Arabieren en Joden be sproken 1. Bijzonderheden van het toe zicht op de wapenstilstand. 2. De demilitairisatie van Jeru- lem. 3. De vestiging van refugiés en verplaatste personen. Azzam Pasja, 'secretaris-gene raal van de Arabische Liga, zeide de bemiddelaar, dat de landen van de Arabische Liga het begin sel van demilitairisatie van Jeru zalem voorstonden en de Joden beloofd hadden tegen Woensdag uitsluitsel te geven. Bernadotte zeide. dat hij de Joden had aangeraden, de Ara bische verplaatste personen die in verhand met de gevechten Pa lestina hadden verlaten, toe te staan terug te keren. De Israëli sche regering voelde niet veel voor de uitvoering van dit denk beeld tijdens het bestand, het geen, zo zeide Bernadotte. nog niet betekende dat de Israëlitische regering een definitief besluit had genomen t.a.v. de Arabische vluchtelingen. Er waren ongeveer 300.000 tot 400.000 Arabische vluchtelingen en verder nog 20.000 in Nazareth. De Joodse regering had beloofd al het mo gelijke te doen om hen te helpen, aldus Bernadotte. Politie heeft een razzia uitge voerd in het dorp Batoe Koerau, ten Noorden van Taiping (Perak) en tien Chinezen aangehouden. Van officiële zijde is meegedeeld, dat in de week van 16 tot 22 Juli 26 opstandelingen zijn gedood, 17 gevangengenomen en 10 ge wond op geheel Malakka. De re gering verloor 13 doden en 5 ge wonden. Op grond van de nood wetten zijn tot dusver 145 perso nen gearresteerd. Generaal-majoor C. H. Bou cher, leider van de actie tegen de opstandelingen, heeft in de Bestuursraad van Malakka mee gedeeld, dat de actie resultaat begint op te leveren en dat de zaak er thans lichtelijk beter voorstaat. Men is druk doende de politie behoorlijk te organiseren en te oefenen. Verwacht kan worden, aldus de generaal, dat demobili satie van het communistische „bevrijdingsleger" tegen 1 Sep tember zal zijn voltooid. De ac tiviteit van dit leger werd nu reeds iets minder, vooral m het Zuiden. Luit.-Gouv.-Gen., die thans belast is met de voorbereiding van het Hoge Commissariaat in Neder land, Mr. Dr. R. H. Pos en Mr. Dr. M. F. Da Costa Gomez, resp. vertegenwoordigers van Suriname en Curasao in Nederland. Voorafgegaan door de commis sie van in- en uitgeleide betrad de Minister-President, die per hofauto van het Paleis Noord einde was komen rijden, Dr. Beel, omstreeks 1 uur de zaal. Nadat hij achter de regeringstafel had plaats genomen, sprak hij de vol gende rede uit: ,,Hare Koninklijke Hoogheid de Regentes heeft mij in naam van Hare Majesteit de Koningin op gedragen deze buitengewone zit ting der Staten-Generaal te ope nen. Het komende zittingstijdvak van de Staten-Generaal zal kort, doch uitermate belangrijk zijn. De regering toch heeft het voor nemen terstond uwe medewer king in te roepen voor de behan deling in tweede lezing van de voorstellen tot verandering in de gTondwet. De aanvaarding van het voor stel betreffende een nieuwe rechtsorde voor Nederland, Ned.- Indië, Suriname en de Nederland se Antillen zal het voor de rege ring mogelijk maken om, voort bouwend op de aldus nieuw ge legde grondwettelijke basis, met uwe medewerking en- die der vol keren overzee de noodzakelijke, staatkundige hervormingen van het Koninkrijk zo spoedig moge lijk tot stand te brengen. Moge op de inspanning, welke van u voor deze en uw verdere werkzaamheden in de komende zittingsperiode gevraagd zal wor den, 'Gods zegen rusten. Door Hare Koninklijke Hoog heid de Regentes daartoe gemach tigd, verklaar ik deze buitenge wone zitting van de Staten-Ge neraal geopend." De Minister verliet hierna de zaal om weder naar het Paleis Noordeinde terug te keren. Nadat de commissie van in- en uitgeleide in de zaal was terug gekeerd, werd de vergadering ge sloten. Het nieuwe kabinet zou gister middag aan de nationale verga dering worden voorgesteld. De afgevaardigden zullen om een re geringsverklaring over de alge mene politiek verzoeken die tot oen debat aanleiding zal geven Daarna zal worden gestemd over De correspondent van het ANP seint telefonisch: De afwachtende besprekingspo- litiek der Westelijke Geallieerden ih de strijd om Berlijn is onder broken door twee gebeurtenissen, die er op wijzen, dat de periode van tegenaanvallen ia ingeluid. Nog voordat de tweede nota cier Westerse mogendheden aan de Sovjetregering is afgestuurd is de eerste economische sanctie afgekondigd, n.l. ten aanzien van het goederenvervoer tussen Bi- zonia en het Oosten. Het klinkt ironisch, dat de eerste maatregel van deze tegenblokkade wordt gemotiveerd met „technische moeilijkheden". Dit aan de Sov- het nieuwe kabinet. De begro tingen der verschillende ministe ries zouden gisteren eveneens ter sprake komen. Het Duitse persbureau D.P.D. (Britse zóne) meldt, dat men m welingelichte kringen te Berlijn gelooft, dat de crisis te Berlijn aan het eind van deze week een hoogtepunt zal bereiken, daar het Sovjet-bestuur maatregelen zou nemen tegen het goederenvervoer naar Berlijn door de lucht. EN VEILIGHEIDSRAAD UITGESTELD. De behandeling van de Indone sische kwestie in de Veiligheids raad is uitgesteld tot morgen. jet-(Russisiche terminologie ont leende voorwendsel kan evenwel niet doen twijfelen aan het ernsti ge karakter van deze sanctie, die niet alleen de Oostelijke zóne van Du i tel ar d en haar voornamelijk voor de Sovjet-Unie werkende industrie, doch ook sommige West-Europese staten gevoelig treft. In ingewijde Duitse in dustriële kringen verkondigt men de these, dat het Oost-Duitse bedrijfsleven onder de tegen/blok kade zwaar zal hebben te leiden. Reeds het uitblijven van de kolen- leveringen uit het Ruhrgebied heeft in vele fabrieken een stag natie tengevolge gehad maar ook het stopzetten van de goederen leveringen naar West-Duijtsland blijft niet zonder nadelige gevol gen voor de onwikkeling van de industrie in de Sovjet-zóne. Het einde van de export 'van bepaalde producten uit het Oosten naar de West-Europese staten zal niet alleen nog grotere storingen teweeg brengen, maar zal vooral betekenen, dat een aanzienlijk deel van inkomsten in goede va luta zal vervallen. Door de tegen- blokkade wordt Nederland, dat nog- onlangs met de Sovjet-Rus sische zóne van Duitsland een uitgebreid handelsaccoord1 afsloot, voorlopig niet bijzonder getroffen, aangezien het transport in beide richtingen mogelijk is via de Oosrtzeehavens en door het Kieler- kanaal. Daarentegen zal vooral Zwitserland, dat maandelijks vijf en twintig duizend ton hout en bruinkolen uit de Westelijke zóne betrok, worden gedupeerd. Ook de handel met Italië zal de nadelige gevolgen van de sanctie ondervinden Maandelijks werd door' Italië 25.000 ton grondstof fen naar Oost-Duitsland gebracht vanwaar zij. als faJbricaten weer werden geëxporteerd. Zowel in Geallieerde als in Duitse kringen te Berlijn ver wacht men, dat deze eerste sanc tie tegen de blokkade van Berlijn nog door andere zal worden ge- aanwezig zijn. terwijl twee der gebruikelijke leden van de per manente commissie inzake de Ber- lijnse erisis afwezig zijn, n.l. de Amerikaanse ambassadeur Dou glas en Sir William Strang, zijn waarnemers geneigd af te leiden, dat de volgende stap bij de Sow- jet-regering ntondeling door de ambassadeurs der Westelijke mo gendheden zal worden gedaan en niet door het zenden van een r ta alleen. Aan de andere kant gelooft men, dat de vergadering een tekst uitwerkt en niet alleen maar een politieke gedragslijn bespreekt. Het wordt waarschijn lijk geacht, dat een eventuële stap bij Moskou vergezeld zal gaan door de overhandiging van een aide memoire of nota. Men verneemt, dat aan gene raal Clay, die Zondag ziek uit Londen is teruggekeerd, Maan dagmiddag tijdens de conferentie met de elf Minister-Presidenten tot tweemaal toe een injectie moest worden toegediend door een, Amerikanse arts. De confe rentie werd daardoor tweemaal onderbroken. Generaal Clay is nog dezelfde avond per vliegtuig naar Berlijn vertrokken. volgd en in dit verband herinnert men eraan, dat reeds gewag is gemaakt van een eventuele slui ting van het Kielerkanaal, het Suezkanaal, de Dardanellen en 'n reeks zeehavens voor Sovjet-Rus sische schepen en voor vaartuigen met ladingen uit en naar de Sov jet-Unie. Zonder twijfej is door de jong ste ontwikkeling een kwestie aan hanging gemaakt, die binnen af zienbare tijd van de getroffen staten verstrekkende bslissingen zal vergen. Het tijdstip schijnt te naderen, waarop de regering der Europese landen zullen moeten kiezen en delen. Het behoeft geen betoog, dat de nieuw geschapen situatie ook in kringen van het Sovjet-Rus- dlsch militaire bestuur te Karis- horst druk wordt besproken, waarbij duidelijk aan de dag treedt, dat men verbaasd is ever de scherpte waarmede de Wes terse mogendheden plotseling pa reren, nadat de eerste nota en zelfs de verklaringen van Gene raal Clay van Zondag j.l. door haar gematigde toon aanleiding had den gegeven tot de verwachting, dat 't ondanks alle moeilijkheden toch nog tot onderhandelingen op viermogendhedenbasis zou komen. De onverwachte activiteit der Westerse Geallieerden schijnt geen gunstig voorteken te zijn, vooral ook wat betreft de door de Sov jets gewenste internationale be sprekingen. Een tweede aanval tegen de Sovjet-Russische politiek in Duitsland is de schorsing van Pa..1. Markgraf, de hoofdinspec teur van rv hv,p te Beriijn, door het gemeentebestuur. Markgraf, afkomstig üt het communistisch comité „Vrij Duitsland" en opge leid te Moskou, heeft er sedert maanden naar gestreefd, door het verplaatsen van ongewenste per sonen, door het ontslaan van niet communistische beambten en door het in dienst nemen van commu nistische activisten,- het Berlijnse politie-apparaat geheel onder communistische contróle te bren gen. In niet-communistische krin gen beschuldigt men er „de Bols jewiek Markgraf" van, naar het voorbeeld van Praag een putsch te hebben voorbereid, dat thans door zijn schorsing zou zijn ver ijdeld. Markgraf, aie de steun der Sov jet-Russische bezettings-autoritei- ten geniet, heeft verklaard op zijn post te zullen blijven, maar het is duidelijk, dat zijn actie voor taan tot de Oostelijke sector van Berlijn zal blijven beperkt. Door de onvermijdelijk gewor den splitsing der Berlijnse politie wordt de strijd tussen het demo cratisch gemeentebestuur en de communistisch „Duitse economi sche commissie" verscherpt. Al gemeen wordt verwacht, dat deze toespitsing op de duur zal leiden tot een fcrmele scheiding tussen Gost- en West-Berlijn. „Europea", een bekend Italiaans weekblad, beweert, dat de Itiv liaanse communisten een weldoor dacht revolutieplan itebben opge steld voorgeval van een wereld oorlog en als onderdeel 'van een communistische actie over geheel Europa. Het plan zou mede reke ning houden met een Joeg:;-Sla- vische landing op de Italiaanse Oostkust voor hulpverlening bij de verovering van Rome. Volgens „Europea" was het de communisten niet mogelijk hun gehele revolutieplan in werking te brengen binnen enkele uren tijds na de aanslag op Togliatti, daar de partij in dergelijke gevallen nimmer op telefoon- of telegraaf verbindingen zou vertrouwen doch boodschappers zou zenden op door partijleden bestuurde locomotie ven. Volgens „Europea" zou het „uiterst gecompliceerde" pian van de Italiaanse communisten in ver band met de wrijving tussen Tito en Moskou gewijzigd kunnen zijn, daar het hoofdzakelijk gebaseerd was op Joego-Slavische militaire hulp. Naar wij vernemen heeft de kabinetsformateur Dr. Beel, gis teren bij zich ontvangen Mr. W. F. Schokking, wethouder van Amsterdam. Generaal Kotilof Sowj[et-com- mandant vah Berlijn, heeft Paul Markgraf officieel erkend als het nog steeds in functie zijnde hoofd van de Berlijnse politie en hem ge ïnstrueerd zijn plaatsvervanger Johannes Stumm, die Maandag middag als zijn opvolger werd benoemd, te ontslaan. Het be vel van Kotikof was vervat in een brief aan mevr. Schroeder, waarnemend burgemeester van Berlijn, die haar goedkeuring zou hebben gehecht aan de schorsing van Markgraf. Kotiikof beveelt Stumm te ont slaan omdat „diens handelingen gericht zijn op de splitsing van de Berlijnse politiemacht," Koti kof beval Markgraf tevens een onderzoek in te stellen naar al len, die betrokken zijn bij deze splitsingspoging, zonder aanzien des persoons. Het resultaat van het onderzoek zou aan de Sow- ;et-autoriteiten moeten worden, medegedeeld. Mevrouw Schroeder is bevolen vooraanstaande gemeentefunctio narissen, in het bijzonder Dr. Fer dinand Friedensburg, loco-burge meester, mede te delen, dat „de splitsing van het Berlijnse politie korps niet met hun hoge func ties in overeenstemming is." In Berlijn schijnt er weinig twijfel over te bestaan, dat. de schorsing van Markgraf doorde geimeente-autoriteiten de volle dige instemming zal genieten van de Amerikaanse, Britse en Franse commandanten. Markgraf wordt bijgestaan door Walter Ulibricht, de commu nistische leider en plaatsvervan gend voorzitter van de socialis tische eenheidspartij, bij het ont werpen van de tegenactie met kolonel Alexis Jerlisaroff, de Sow- j et-Russische plaatsvervangende commandant. Naar verluidt zou men o.a. ar restatie van frau Schroeder-, Dr. Friedensburg en Paul Fuellsack, directeur van het bureau voedsel voorziening, overwegen, en wel wegens „sabotage". Volgens verklaring van Britse zijde is Kotikof buiten zijn be voegdheid gegaan door het ont slaan van Stumm en was het gemeentebestuur in zijn recht met Markgraf te ontslaan. De Berlijnse politie-chef Mark graf, die Maandag door het ge meentebestuur is ontslagen, heeft Dinsdagochtend zijn plaats op het hoofdkwartiervan de politie, in de Sowjet-siector gelegen, ingeno men alsof er niets gebeurd was. Hij deelde aan verslaggevers mede, dat hij het ontslag naast zich neer had gelegd omdat het „ongrondwettig" was. j Johannes Stumm, de so ciaal-democratische plaatsvervan gende politie-chef, die tot opvol ger van *Markgraf is benoemd doch door de Russische comman- dant onmiddellijk werd ontslagen if P'^dagochterd «iet op het hoofdkwartier van de politie ver- schenen. Het officiële blad van de Britse bezetting, „Die Welt", meldt, dat vier Sowjet-legers met in totaal 330.000 man thans manoeuvres houden in de Sowjet-zóne van Duitsland. Ook tanks zouden aan de oefeningen deelnemen waaronder; vele van het type- Stalin-3, die 62 ton wegen. Ook in de lucht worden ma noeuvres gehouden, aldus het blad. Rondom Berlijn zijn het meestal Yaks die aan de oefenin gen deelnemen, maar dieper in de zóne oefenen vele verbeterde Messerschmitts-109 en straal vliegtuigen. Waarnemers te Berlijn achten het door „Die Welt" genoemde' aantal manschappen overdreven. Volgens zeer betrouwbare schat tingen zouden er ongeveer 170 000 Russische militairen in Duits land zijn. De besprekingen tussen de Westelijke bezettingsmogendhe- den over de volgende stap inzake de Berlijnse crisis zijn gisteren ochtend op het Britse Ministerie van Buitenlandse Zaken voortge zet. De Britse regering is ver tegenwoordigd door Sir Maurice Peterson, df Britse ambassadeur in de Sowjet-Unie, en Patrick Dean, hoofd van de Duitse poli tieke afdeling van het Ministerie van Buitenlandse Zaken. De Amerikaanse regering door Char les Bohlen van het Ministerie van Buitenlandse Zaken en Wal ter Bedell Smith, ambassadeur te Moskou. Frankrijk door de am bassadeur te Londen, René Mas- .sigli. Uit het feit, dat de Britse en de Amerikaanse ambassadeur te Moskou beiden op de bijeenkomst

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1948 | | pagina 1