De protestnota's der West. Mogendheden
De STAKINGEN in Frankrijk.
MAANDAG 12 JULI 1948.
V. S. beschuldigen
de Hongaarse Regering.
Persstemmen over,.
nota's~West. Mogendheden.
De toestand in Berlijn.
Ü)c leesfond Sn SSoleslmo»
Nieuwe Marshall-toewijzing
Communiqué
Com. voor Goede Diensten.
De toestand in Malakka.
Fiankerlng by Abonnement: Terneuzen
WEEKS VERW AGHTIN1G
medegedeeld door het K.N.M.I.
te De Bilt, geldig tot Maan
dagavond.
Meer wind.
In de kuststreken krachtige
wind uit Westel. richtingen.
Meest zwaar bewolkt met nu
en dan enige regen. Vrij koel
voor de tijd van het jaar.
DE VRIJE
4de Jaargang No- 855-
Verschynt dagelijks Drakkery N.Vi. Firma P. J. van de Sande
Advertentieprijs
per mm 10 ct.minimum
per advertentie 1,80,
Inzending advertenties
tot des namiddags 4 uur
Rubriek ki. advertenties;
5 reg^s 60 ct.; iedere
rege' meer 12 cent. Ver
melding: Brieven onder
nr. Bureau van dit Blad
10 een» meer.
Terneuzen Abonnementsprijs 3,25 per kwartaal-
Het Sowjet-antwoord heden
verwacht.
Verwacht wordt, dat de Sowjet-
Unie heden zal antwoorden op de
Amerikaanse, Engelse en Franse
nota's, waarin wordt geprotes
teerd tegen de Sowjet-maatrege-
len te Berlijn.
Kringen, die in nauw contact
staan met, de Sow jet autoriteiten,
verklaarden, dat het Sowjet ant
woord reeds zal zijn verstuurd"
vóór Maarschalk Sokolofsky he
den naar Berlijn terugkeert.
In Sowje't-{Russische politieke
kringen te Berlijn gelooft men,
dat het protest van de Westelijke
mogendheden in het Sowjet ant
woord van de hiand zal worden
gewezen en dat daarentegen het
geallieerde, en in 't bijzonder het
Amerikaanse optreden in. Duits
land krachtig zal worden veroor
deeld.
In het Sowjet antwoord zou te
vens de Sowjet-lbewering worden
herhaald, dat het Berlijnse vraag
stuk alleen kan worden bespro
ken in het kader van een algeme
ne bespreking over Duitsland.
Deze kringen geloven, dat de
Sowjet-nota de deur voor verde
re besprekingen niet zal sluiten.
De reacties uit Sovjet-kringèn
op de nota's der Westelijke mo
gendheden verraden een teleur
stelling over het feit, dat deze
niet verwijzen naar de aanbeve
lingen inzake het Duitse pro
bleem, die door de Ministers der
Oost-Europese staten te War
schau zijn opgesteld. Deze stel
len nieuwe vierzijdige besprekin
gen over het gehele Duitse pro
bleem voor. In Sovjetkringen
merkt men op, dat de nota's er
op gericht zijn het probleam-jBer-
lijn geheel als de bestaande ge
schillen over Duitsland te behan
delen. De met Sovjetvergunning
verschijnende bladen publicéren
de tekst der nota's niet, doch
volstaan met een kort -bericht,
waarin wordt opgemerkt, dat de
Geallieerden het probleem-Berlijn
hebben behandeld zonder op de
oorzaken in te gaan.
De nog schaarse reacties uit
West-Berlijn zien in de nota's een
poging <>m tot nieuwe onderhan-
iingen te komen Dit neemt niet
weg, dat de tekst ook als „acte
van schuld" wordt gekenmerkt.
In elk geval voelt men hier sterk,
dat de Westelijke mogendheden
een positie hebben gekozen,
waaruit zij niet meer terug kun
nen. Men wijst er op, dat een
vertraagd antwoord van Sowjet-
zijde in Berlijn een nieuwe situa
tie te voorschijn zou kunnen roe
pen. De beperkingen, die in de
laatste dagen zijn opgelegd, heb
ben de mening verzwakt, dat de
luchtactie ook op lange termijn
het intreden van een noodtoe
stand zou kunnen voorkomen.
De houding, die de Russen te
Berlijn aannemen, wijst nog
geenszins op de mogelijkheid, dat
zij aan een verslapping der blok
kade denken. Zaterdagnacht heb
ben zii nieuwe maatregelen tegen
het Geallieerde verkeer op de
autoweg afgekondigd. Het ver
keer van Berlijn in de riching
Helanstedt was tot dusverre nog
vrij, doch van Zaterdag af moe
ten alle Geallieerden Sowjet-ver-
gunningen hebben. Hun bagage
zou worden onderzocht teneinde
„illegale uitvoer" van waren uit
Berlijn te voorkomen. Tegelijker
tijd blijven de Russen voortgaan
met de speldenprikken tegen de
luchtcorridor. Zij hebben Vrijdag
het voornemen aangkomdigd oefe
ningen in blindvliegen in de Brit
se luchtcorridor te houden. Dit
zou bij de huidige abnormale
slechte weersomstandgheden tot
ernstige gevaren voor de blokka-
detorekers kunnen leiden. De
toon, die in de bladen van Oost-
Berlijn tegen de Westelijke Ge
allieerden wordt aangeslagen,
wordt nog steeds agressiever.
De V. S. hebben de Hongaarse
regering er van beschuldigd „een
systematische campagne te voe
ren om het Hongaarse volk af te
schrikken" van het luisteren
naar de radio-uitzendingen van
„de stem vein Amerika" Volgens
het Ministerie van Buitenlandse
Zaken zijn enige personen we
gens het 'luisteren naar deze uit
zendingen gearresteerd.
De Mianchester Guardian"
schrijft het volgende, naar aan
leiding van de publicatie van de
nota's van Amerika, Engeland
en Frankrijk aan Moskou.
„In de nota's wordt uiteraard
niet gezegd, wat de Westelijke
Geallieerden zullen doen als de
Russen de blokkade voortzetten
of het de Geallieerden in Berlijn
nog lastiger maken, doch de
vastberadenheid, die er uit
spreekt, maakt het hun moeilijk
terug te krabbelën. Zij moeten
gereed zijn voor de volgende stap
het handhaven van hun rech
ten met geweld, indien de Rus
sen niet bereid zijn de zaken
door vriendschappelijke discus
sies te regelen. Het Russische
antwoord zal het meest critieke
moment betekenen in de geschie
denis der diplomatie sinds 1939".
De conservatieve „Yorkshire
Post" zegt o.m„ dat het lange
stilzwijgen van het Kremlin niet
duidt op de bereidwilligheid van
premier Stalin om de poort van
West-Berlijn te openen voor de
revaitaillering en zodoende on
derhandelingen mogelijk te ma
ken, die de vrede kunen verzeke
ren. Het blad stelt evenwel
vast, dat de Sowjet-Unie op dit
ogenblik niet meer naar een oor
log verlangt dan wie ook.
Volgens de conservatieve „Dai
ly Telegraph" stellen de jota's
de Sowjet-regering in de gele
genheid op eervolle wijze de ver
zekering van maarschalk Soko
lofsky aan Sir Brian Robertson,
dat het wegverkeer slechts tijde
lijk geblokkeerd was en de „tech
nische moeilijkheden" met het
spoorwegverkeer „zo spoedig
mogelijk" opgelost zouden zijn,
waar te maken.
Het in de Sowjet-zöne ver
schijnende blad „Nacht Express",
dat vaak de officiële mening der
Sowjet-politiek weergeeft, schrijft
„De Sowjet-Unie heeft nooit offi
cieel voorgesteld, dat de drie
Westelijke mogendheden Berlijn
zouden verlaten. Dit voorstel is
in dagbladartikelen gedaan, die
niet als officiële verklaringen
beschouwd kunnen worden. De
nota's aan Moskou hebben de deur
niet toegeworpen. De enige vraag
is nu, of men de „wetten van het
gezond verstand", waar de Britse
nota van spreekt, de overhand
laat kriteen. Het zou dwaas zijn,
de besprekingen te beperken tot
de Berlijnse kwestie. Dit zou
slechts tot een voorlopige oplos-
snig leiden, terwijl de gehele we
reld wiacht op 'in algehele ophel
dering van de toestand".
Het Britse Ministerie van Bui
tenlandse Zaken deelt mede, dat
generaal Sir Brian Robertson, de
Britse opperbevelhebber in Duits
land, heden voor belangrijke be
sprekingen naar Londen terug
keert.
Men verwacht, dat de bespre
kingen de volgende punten zul
len omvatten:
1. De toestand in West-Berlijn,
in het bijzonder wat betreft het
electriciteitstekort en de werk
loosheid, die hiervan het gevolg
is.
2. De reactie van de West-
Duitse premiers, die thans te
Koblenz bijeen zijn, op de voor
stellen voor de vorming van een
consultatieve vergadering voor
Duitsland per 1 September
Het Brits militair bestuur heeft
besloten „in het geheel geen acht
te slaan" op de nieuwe order,
aldus is officieel te Berlijn mee
gedeeld. Een woordvoerder van
dit bestuur verklaarde, dat het
Brits militair bestuur niet offi
cieel door de Sovjet-autoriteiten
van- deze order in kennis is ge
steld. Geallieerde auto's hefotoen
Zaterdagmorgen de gewone auto
weg naar de Westelijke zónes
gereden zonder dat om een spe
ciale Sovjet-pas gevraagd is.
De abnormaal slechte weersom
standigheden hebben de opvoe
ring van de intensiteit van het
luchtverkeer verhinderd.
Vooral de Britse organisatie
is er door getroffen. De voor
naamste basis voor de Britse
luchtoperaties „Wunsdorf' is door
de dagenlang aanhoudende re
genval in een moeras herscha-
pep. Men heeft de brandweer
moeten requireren om het water
van de laadplaats te verwijderen
Bovendien moet thans een de<«i
van de beschikbare laadruimte'
worden gebruikt voor het trans
port van generatoren, die door
de uitschakeling van het Berlijn
se stroomnet dringend noodzake
lijk zijn geworden. In totaal zijn
thans door de Amerikanen 7770
en door de Britten 4000 ton» naar
Berlijn gevlogen.
De Franse centrale bond van
openbare diensten die 9 groepen
vakverenigingen van ambtenaren
omvat, zou Zaterdag te Parijs bij
eenkomen om te besluiten of men
zich zal aansluiten bij de 60.000
onder het ministerie van Finan
ciën ressorterende ambtenaren,,
d,ie reeds in staking zijn in ver
band met een op handen zijnde
herclassificatie van de lonen.
(Het Franse kabinet, dat tot
Zaterdagmorgen bijeen geweest
is, heeft een beslissing genomen
inzake het herclassificatieplan,
dat Zondag zou worden gepubli
ceerd.
Indien de staking zich uit
breidt, verwacht men, dat in de
eerste plaats de postbeambten
zullen staken. Het Centrale Vak
verbond, dat is aangesloten bij de
C.G.T., omvat om. de P.T.T -
ambtenaren en de ambtenaren
van de openbare gezondheids
diensten.
De scheepvaartmaatschappijen,
die betrokken zijn bij de één week
oude zeeliedensrtaking te Mar
seille, vervoeren nu dagelijks 150
passagiers per vliegtuig van Mar
seille naar Algiers v.v. Zij heb
ben 120 vliegtuigen in dienst ge
steld ter vervanging van 25 sche
pen.
De etmployé's van het1 Franse
Ministerie van Economische Za
ken hebben zich Zaterdag ge
voegd bij de 60.000 stakende em-
pioyé's van het Ministerie van
Financiën. Een woordvoerder voor
ongeveer drie millioen niet-com-
munistische arbeiders heeft Pre
sident Auriol Zaterdagmiddag ge
waarschuwd, dat er een „kritiek
punt" in de toestand, veroorzaakt
door de gestadige stijging van de
kosten van levensonderhoud, is be
reikt. De arbeiders zouden zich
niet langer verantwoordelijk ach
ten voor wat ziou gebeuren, in
dien er geen dringende actie on
dernomen wordt om de prijzen
naar beneden te brengen.
Afgevaardigden van 100.000 P.
T.T.-ambteinaren hebben het sta-
kingsbevel, dat zij Zaterdagavond
wilden afkondigen, tot Dinsdag
opgeschort. De postbeambten be
sloten de staking uit te stellen
totdat zij de plannen der Rege
ring inzake de salarissen, die
heden bekend gemaakt worden,
zullen hebben vernomen. Zaterdag
zijn 3 h 4000 ambtenaren in sta
king gegaan, waardoor dit aan
tal tot 70.000 is gestegen.
De algemene vakbond van amb
tenaren heeft met algemene stem
men 'n motie goedgekeurd, waar
in de volledige steun toegezegd
wordt aan de stakingsbeweging
en de stakers worden verzocht
pas van hun actie af te men, wan
neer hun een algemene verbete
ring der herklassering is toege
zegd en wanneer een minimum-
salaris met toekenning van een
minimum-voorschot, van 2500 frs
per maand zal zijn toegestaan.
De secretarissen van de vak
bond der postbeambten, der be
ambten en der werklieden in
Overheidsdienst, hebben 'zich met
deze voorstellen eens verklaard.
Volgens de toewijzingen, die
deze week in het kader van het
plan-Marshall zijn verstrekt, ont
vangt Nederland 4.790.944 dollar
voor de aankoop van tarwe en
meel.
Op ons Bureau ligt voor
belanghebbenden ter inzage
de passagierslijst van het
troepen transportschip „fn.-
drapoera."
De voorzitter van de wapen
stilstandscommissie der V. N.
maakt melding van een „ernsti
ge bestandsschending door Jo
den" op 8 Juli, doordat man
schappen van de Haganah hun
intrek namen in het Komng-Da-
vid-hotel op de middag, dat de
waarnemers der V. N. vertrok
ken.
Leden der wapenstilstandscom
missie namen een „symbolische
wacht" van drie man en stelden
de Joodse autoriteiten op de
hoogte. Een vertegenwoordiger
van de Joodse autoriteiten te
Jeruzalem dreigde echter de
commissieleden en de wacht door
manschappen te laten verwijde
ren, aldus de voorzitter. De voor
zitter verzocht de Veiligheids
raad om instructies „teneinde
een ernstig incident te voorko
men".
In een communiqué van het
Egyptische Ministerie van De
fensie wordt verklaard, dat „min
stens 325 Joden op de Egypti
sche fronten in Palestina werden
gedood" op de eerste dag van
de hernieuwde strijd. Aanzien
lijke hoeveelheden wapenen en
uitrusting werden buitgemaakt
en vijf joodse vliegtuigen werden
INDONESIË.
Vrijdagavond is te Kalioerang
een communiqué uitgegeven over
de zitting van de agenda-commis
sie. Volgens dit communiqué ver
klaarde Roem, dat het duidelijk
is, .dat in de sub-commissies van
de politieke 'commissie een impas
se heerst. Hij herhaalde, dat de
voorstellen van Dubois en
Chritchley basis voor de verdere
besprekingen moeten zijn.
De voorzitter van de week,
Herremans zeide, dat het verwer
pen dezer voorstellen geen reden
was tot het staken van de be
sprekingen en verzocht de par
tijen aan te geven, hoe het „dode
punt" overwonnen kan worden.
De vice-voorzitter# der Neder
landse delegatie, Elink Schuur
man, verklaarde, dat er geen
sprake was van een: impasse, hoe
wel de „huidige situatie enigszins
delicaat zelfs enigszins moeilijk'
was. Hij deelde mede, dat de Ne
derlandse delegatie binnenkort
nieuwe instructies zal ontvangen.
Besloten werd, dat de econo-
miseh-financiële commissie Maan
dag de veiligheidscommissie, Don
derdag en de sociaal-administra
tieve commissie Vrijdag zal ver
gaderen. T.a.v. de overeenkomst
betreffende het zeeverkeer ver
klaarde Mr. Van Hoogstraten,
dat hij met Djoeanda de geschil
punten besproken had en daarna
op 30 Juni nieuwe voorstellen
deed, waarop door de Republi
keinse delegatie nog niet geant
woord was. Roem zeide, dat hij
de volgende vergadering zou ant-
Het bezoek van Tahija aan
Djogja-
De heer Tahija heeft Zaterdag
de berichten tegengesproken', vol
gens welke hij na zijn aankomst
te Djogja Moh Hatta zou hebben
gesproken. Republikeinse krin
gen deelden echter mede, dat Ta
hija in plaats van met Hatta een
onderhoud met Moh Roem heeft
gehad en bevestigden, dat dit
gesprelk in verband stond met de
pogingen van niet-Republikeinse
zijde om tot oplossing van het ge
schil te komen. Deze kringen
deelden voorts mede, dat Dr. Ali
Boediardjo, lid van de Republi
keinse delegatie, Zaterdag naar
Batavia zou vliegen.
Palar's verklaringen op de
Agenda-comissie behandeld.'
Vrijdagochtend werd op de ver
gadering van de agenda-commis
sie, waarvoor Mr. Van Hoogstra
ten en Mr. Riphagen naar Ka
lioerang reisden, de verklaringen
van Palar ,in de Veiligheidsraad
behandeld, aldus verneemt Ane-
ta's correspondent te Kalioerang.
De Nederlandse delegatie, aldus
Aneta's zegsman, maakte bezwa
ren tegen de verklaring van ge
noemde Republikeinse afgevaar
digde omtrent een blokkade, daar
volgens de aanvaarde procedure
klachten van een der partijen
via de C.G.D. aan de Veiligheids
raad moeten worden gemeld De
Republikeinse delegatie wilde
Palars verklaring niet erkennen,
daar deze in strijd was met de
overeengekomen procedure
op de grond vernietigd door
Egyptische bommenwerpers .al
dus het communiqué. De dor
pen Beit Affa, Abdis en Kauka-
ba en de nederzetting Kfar Da-
roem, welke alle tijdens het be
stand door de vijand bezet wa
ren, werden veroverd, aldus het
communiqué, dat hieraan toe
voegt, dat alle stellingen, die
tijdens het bestand door de vij
and ten Westen van de nederzet
ting Neg'ba bezet waren" ver
overd werden.
Volgens een communiqué van
Israël hebban de Joodse troepen
aan het Zuidelijk front tijdens
jongste gevechten1 300 Egypte-
naren gedood en 20 gevangen
genomen, terwijl wapenbuit is
behaald. De vijand bestookt de
Joodse stellingen bij Negba met
artillerie- en luchtaanvallen. De
Joden hebben hun nederzettingen
Kfar en Darom, die reeds ver
scheidene weken door Egyptische
troepen omsingeld waren, vier
uur voordat het bestand eindigde
verlaten met verlies van één
leven.
Een Israëlische woordvoerder
heeft te Tel Aviv verklaard, dat
de Joodse kolonie Ben Sjemen,
5 km ten Oosten .van Lydda, ge
durende de nacht van Zaterdag
op Zondag door Joodse troepen
werd bevrijd. De nederzetting was
verscheidene weken geïsoleerd.
Er woedt een hevige slag om
de twee Arabische steden Ramleh
en Lydda. Volgens een Joods com
muniqué zijn de Joodse troepen
ten Oosten van Acre de heuvels
van West-Galilea binnengedron
gen, waarbij zij vier bijeengelegen
Arabische dorpen bezetten.
Zondagmiddag werden 4 bom
men door Egyptische vliegtuigen
op Tol Aviv geworpen.
In een verklaring van de Irgoen
Zwai Leoemi wordt medegedeeld,
dat de 5 Britse employé's van de
electriciteits maatschappij te Je
ruzalem, die door de Irgoen ge
vangen worden gehouden, op
„ernstige beschuldigingen" te
recht zullen staan, waarschijnlijk
te Tel Aviv.
In een Israëlisch legercommuni
qué wordt gemeld, dat de Ara
bieren in het oude gedeelte van
de stad en in de Sjeik Djarrah-
wijik door hevig mortiervuur zijn
beschoten.
Zaterdagavond had te Jeruza
lem een mortier-duel plaats. Een
bom vernietigde het vitale elec-
l'rische koppelstation in het Zui
den van Jeruzalem, waardoor de
gehele stad in het duister gezet
werd en de ziekenhuizen van ëlec-
trische stroom werden beroofd.
Politie en militairen zijn thans
„zeer actief" in het district Ran-
tau van de staat Negri Semilan
op Malakka Zaterdagavond werd
in dit gebied een inheemse voor
man door geweldplegers gedood.
Het gehele gebied is afgezet. In
de stiaat Prak is een, naar men
meent pro-'communistische Chi
nees, door onbekende aanvallers
zwaar gewond. Inwoners van Ma
lakka, aldus Reuter, verzetten
zich bijma eenparig tegen de Chi
nese communisten. Zij verlenen
geringe hulp, zelfs onder druk.
Zij laten rich gaarne inschrijven
voor de speciale politiedienst.
De guerillastrijders zoude groe
ne oerwoud uniformen dragen
met petten, voorzien van 3 rode
sterren. Waarschijnlijk rijn deze
uniformen afkomstig van „drop
pings" tijdens de bezettang. Die
strijders zijn zeer goed bewapend.
De autoriteiten menen, dat er,
behalve de drie ontdekte wapen
opslagplaatsen, nog twaalf ande
re over het lajnd verspreid zijn.
Eén van deze opslagplaatsen be
vatte 200 machinegeweren en
tommy-guns en bijna 500 revol
vers, genoeg om een geheel gue-
rilla-ibattaliom met moderne wa
pens uit te rusten.
Van Zaterdag tot Zondagoch
tend hébben de geweldplegers 4
man aan doden en 19 aan gevan
genen verloren. In de buitenwij
ken van de federale hoofdstad
werden Zondagochtend schermut
selingen gehouden. Volgens de po
litie zijn 15 der gevangenen voor
aanstaande communisten, jie uni
formen van het tijdens de oorlog
tegen Japan gerichte volksleger
droegen. Er waren ook geweren,
handgranaten en communistische
propaganda-materiaal in beslag
genomen.