De geldsanering in Duitsland
De mysterieuze dood
van Comm.-Gen. Fritz Schmidt
De toestand In
Palestina
STAKINGEN IN ITALIË
MAANDAG 28 JUNI 1948.
BEREIDT S.E.D. ALGEMENE
STAKING VOOR?
Valse bankbiljetten in België
HET BRITSE LEGER
Postzegels met beeltenis
van het nieuwe Staatshoofd
Frankering by Abonnement: Terneuzeii
WEEKS VERWACHTING
medegedeeld door net K.N.M.I.
te I>e Bilt, geldig tot Maan
dagavond.
Buiïg.
Wisselende bewolking- met en
kele regenbuien, hier en daar
vergezeld met onweer. Aan
vankelijk matige, later, vooral
aan de kust, tijdelijk tot krach
tig toenemende wind uit Wes
telijke richtingen. Koel weer.
DE VRIJE ZEEUW
4de Jaargang No. 843.
Verschijnt dagelijks - Drukkerij N.V. Firma P. J. van de Sande - Temeuzen
Advert entieprfta
per mm 10 Ct.; minimum
per advertentie 1,50,
Inzending advertentie*
tot des namiddags 4 uur
Rubriek ki. advertenties:
5 reg'-lz 60 ct.; Iedere
rege- meer 12 cent. Ver
melding-: Brieven onder
nr. Bureau van dit Blad
10 cent meer.
Abonnementsprijs 3,25 per kwartaal.
TAc- rlnnr /Jo iQ/v«r-ini-n «v...i
I>e door de Sowjets ingevoerde
„hervormde" Duitse valuta wordt
in Berlijn met een volkomen on
dergang bedreigd door vervalsin
gen op grdte schaal van plakze-
gels, die het nieuwe geld van de
oude Reicnmarken onderscheiden.
Tientallen kleine drukkerijen zou
den zich in Berlijn bezig houden
met het drukken van de gemakke
lijk na te maken zegels, die bij
honderduizenden worden vervaar-
digd.
SowjetnRussische en Duitse fi
nanciële experts zouden op het
Sowjet-hoofdkwartier te Berlijn
vergaderd hebben om maatregelen
te bespreken ter voorkoming van
de dreigende ondergang van de
nieuwe valuta. Kringen, die
nauw contact onderhouden met
het Russische hoofdkwartier ver
klaren, dat het minstens een
maand zal vergen om nieuwe
bankbiljetten te ontwerpen, die
niet zo gemakkelijk zijn na te
maken.
In de drie Westelijke sectoren
van Berlijn waren de winkels Za
terdag weer geopend. In de Oos
telijke sector werden zij Woensdag
met uitzondering van levensmid
delenzaken en apotheken gesloten.
Het officiële Sowjet-orgaan te
Berlijn, de Taegliche Rundschau,
beschuldigt de Westelijke mogend
heden van het scheppen van een
chaos met hun Duitse mark, „die
ten doel heeft de economie van de
Sowjet-zöne en de Sowjet-sector
in de war te sturen."
Levensmiddelentreiinen ar
riveren in Westelijke sec
toren van Berlijn.
Twee treinen met aardappelen
zijn Vrijdagavond onverwacht in
de Westelijke sectoren van Ber
lijn binnengekomen, zo wordt van
officiële zijde verklaard. Beide
treinen waren vermoedelijk al on
derweg voordat het Russische'
verbod op het verkeer in beide
richtingen werd afgekondigd.
Robertson verzoekt om on
middellijke intrekking Rus
sisch verbod op verkeer
naar en van Berlijn.
Generaal Sir Brian Robertson,
de Britse militaire gouverneur in
Duitsland, heeft Maarschalk 1S0-
kolovsky, de Sow j e the vel h ebbe r
Zaterdag verzocht, de normale
verkeersverbindingen naar en van
Berlijn onmiddellijk te herstellen.
In een brief aan Sokolovskv
zegt Robertson, dat indien de nor
male verbindingen niet werden
herstelt! en de Duitse bevolking
hiervan „onvermijdelijk en buiten
zijn schuld" de dupe zou worden,
de verantwoordelijkheid voor dfe.
Russen zou zijn. Robertson ver
klaart verder, dat hij tot dusverre
niet geprotesteerd heeft omdat
hij veronderstelde, dat de door
de Russen opgelegde beperkingen
van tijdelijke aard zouden zijn.
De Britse autoriteiten, zo schrijft
Robertson, zijn verantwoordelijk
voor de voedselvoorziening dor
Berlqnse bevolking. „Ik ben «be
reid en in staat mij van deze zaak
te blijven kwijten, mits mijn goe
derentreinen en aken tussen de
Westelijke zones en Berlijn vrije
toegang helbben".
De Amerikaanse militaire gou
verneur, Generaal Clay, verklaar
de, dat hij „op het ogenblik" niet
\an plan was Sokolovsky een
soortgelijk schrijven te doen toe
komen, Wel stemde- hij in met
de brief van Robertson.
Engeland vastbesloten is in Ber
lijn te blijven in weerwil van de
Russische pogingen de Westelijke
sectoren van Berlijn te isoleren.
De verklaring spreekt vérder
categorisch een bericht tegen van
het Russische blad Tagliche Rund
schau, dat officiële kringen in-
Londen duidelijk hadden te ken
nen gegeven, dat de Britten niet
van plan zijn in Berlijn te blijven
en een evacuatie zouden over
wegen.
Een woordvoerder van het Mi
nisterie van Buitenlandse Zaken
zette uiteen, dat de verklaring
alleen het Britsq, standpunt be
vatte, doch voegde eraan toe, dat
Engeland nauw contact onder
hield met de andere Westelijke
mogendheden.
SPANNING IN BERLIJN.
Volgens de onder Sowjet,-Rus
sische contröle staande radio-Ber-
lijn, zou er onder het geallieerde
personeel in de stad een „nerveu
ze spanning" heersen. Dagelijks
verlaten 100 tot 160 geallieerde
beambten Berlijn en een wacht
lijst voor 3 weken is aangelegd
van personen, die per vliegtuig
vertrekken.
Volgens dezelfde radio zijn de
Amerikanen hun kwartieren in de
voorstad Zanlebedorf aan het ont
ruimen.
De Amerikaanse luchtver-
binding met Berlijn.
Een hoge functionaris van het
Amerikaanse militaire bestuur te
Berlijn heeft verklaard, dat alle
beschikbare Amerikaanse trans
portvliegtuigen in Europa onver
wijld zullen worden gebruikt voor
het goederenvervoer naar Berlijn.
Te Berlijn zal ook het Britse
vliegveld Gatow gebruikt worden,
daar het Amerikaanse vliegveld
Tempelhof alle toestellen niet zal
kunnen verwerken.
Sokolofsky aangehouden.
Volgens mededeling van, de zijde
der politie is Maarschalk Soko
lofsky, de Sowjet-Russische gou
verneur te Berlijn, Zaterdagavond
door Amerikaanse militaire noli-
tie aangehouden wegens rijden in
de Amerikaanse sector van Ber
lijn De auto, een grote moderne
Buick, waarin behalve Sokolofsky
nog anderen gezeten waren, werd
aangehouden op de autoweg bij
Wannsee. Nadat do patrouille zijn
documenten had ingezien, werd
Sokolofsky meegenomen naar een
politiepost, waar een Amerikaan
se Kolonel Generaal Clay opbelde
en van deze instructie ontvire- de
Maarschalk los te laten.
Generaal Clay deelde aan een
correspondent mede, dat hij, zo
dra hij van het incident in kennis
was gesteld, een schriftelijke ver
ontschuldiging aan de Maarschalk
had gezonden.
over toestand in
Bidault
Berlijn.
Georges Bidault, de Franse Mi
nister van Buitenlandse Zaken,
heeft in een vergadering van de
commissie voor buitenlandse za
ken van de Franse Nationale
Vergadering de toestand in Ber
lijn „ernstig, onaangenaam en
gevaarlijk" genoemd.'
Bidault critiseerde het door de
Oost-.PXiro.pese landen te War
schau uitgegeven communiqué
wegens het daarin vervatte voor
stel de bezettende troepen een
jaar na. ondertekening van een
vredesverdrag uit Duitsland terug
te trekken. Het Duitse probleem,
aldus Bidault, moet door alle be
langhebbende landen gezamenlijk
worden geregeld.
Officiële verklaring Britse
Ministerie van Buiteni.
Zaken.
Het Britse Ministerie van Bui
tenlandse Zaken bevestigt ln een
officiële verklaring nogmaals, dat
DE TOESTAND TE
BERLIJN.
(Van de correspondent van het
A.N.P.).
In hun offensief tegen de Wes
telijke helft van Berlijn hebben de
Russen Zaterdag geen ander
nieuw geschut in 't veld gebracht
dan dat van hun propaganda.
Deze werd Zaterdag beheerst
door de kolommenlange procla
matie van Maarschalk Sokolofs
ky en de extenso gepubliceerde
proclamatie van de Warschauwse
conferentie.
Berlijn is thans meer of min de
positie van een belegerde vesting.
Overziet men de toestand der stad
na twee dagen onder steeds ver
der gaande afsluiting, dan kan
men zeggen, dat na de aanvanke
lijke opwinding de stemming van
het volk gekalmeerd is. De ver
klaring van de Amerikaanse be
velhebber en meer nog de verze
kering, dat de aanwezige voedsel
voorraden voor 30 dagen toerei
kend zijn, hebben het ontstaan
van een paniekstemming voorko
men. De maatregelen, die de
Westelijke bezetting getroffen
heeft om de uitwerking der cu
rieuze financiële situatie voor de
bevolking zoveel mogelijk te ver
zachten, hebben vele onoplosbare
vragen terzijde gesteid.
De toelating van het Oostelijke
geld in de Westelijke sectoren
heeft bovendien het Russische be
stuur beroofd van mogelijkheden
tot het oefenen van pressie op de
Westelijke bevolking.
In de transportpositie is geen
wijziging gekomen.
Theoretisch is de waterweg van
het Westen naar Berlijn nog open, f
en er zijn van Hamburg voedsel-
schepen aangekondigd, doch zes
schepen, die Vrijdagavond te Ber
lijn hadden moeten arriveren, zijn
niet aangekomen en worden blijk
baar in de Sovjet-zöne vastgehou
den. Niettemin verklaarde het
Hoofd der Britsche transportl
divisie, dat de verzendingen per
schip voorlopig zullen worden
voortgezet, ondanks de omstan
digheid dat de aankomst onwaar
schijnlijk is.
De eerste slachtoffers van het
stopzetten der voedseltoevoeren
uit het onder Sowjet-contróle
staande gebied waren de kinderen
en zieken, aan wie geen verse
melk kan worden verstrekt. Er
zijn maatregelen genomen om hen
met melk in blik te helpen De
aandacht spitst zich thans in
hoofdzaak op de mogelijkheden,
die het luchtverkeer voor de be-
volking kan bieden. In Ameri-
kaansen kringen spreekt men over
de mogelijkheid van droppings op
beide vliegvelden in de Westelijke
sectoren. Men beseft evenwel, dat
het ingesloten stadsdeel vrijwei
uitsluitend van zijn reserves moet
leven en dat daarom het kritieke
tijdstip in de huidige ontwikke
ling kan gaan intreden na onge
veer twee weken, wanneer de ko-
lenvoorraden zijn uitgeput. Daar
nog slechts gedurende enkele uren
per dag electriciteit beschikbaar
is, verschenen Zaterdag luidspre
ker-auto's in de straten om mede
delingen om te roepen. Het stads
beeld wordt beheerst door lange
rijen voor wisselplaatsen en le
vensmiddelenwinkels.
De ingetreden situatie leidt
automatisch tot het uiteenvallen
van de stad en de stedelijke dien
sten. Teneinde te, voorkomen, dat
het in meerderheid anti-commu
nistische stadsbestuur aan de
macht van de Sowjet-bezetting
zou ontglippen, hebben de Russen
de burgemeesters verboden de bu
reaux van het stadsbestuur naar
het Westen over te brengen. Sow-
jet-officieren zijn als bewakers in
het stadhuis verschenen. De moei
lijkheden van personen uit het
Westen in de Sowjet-sector blijkt
uit de arrestatie van vier Duitse
journalisten, die voor een Ame
rikaans bureau werkten en onder
verdenking van anti-Sowjet-pro-
paganda door de Russische politie
zijn gearresteerd.
DE CRISIS IN DUITSLAND.
Reuter's diplomatieke corres
pondent meldt:
In welingelichte kringen te Lon
den gelooft men, dat Engeland,
de V.S. en Frankrijk waarschijn
lijk spoedig een gezamenlijke pro
testnota tot Moskou zullen rich
ten inzake de blokkade van de
Westelijke sectoren van Berlijn.
Alles wijst erop, dat de Weste
lijke mogendheden voornemens
zijn spoed te betrachten met de
vorming van een West-Duitse con
sultatieve assemblee van 'n West-
Duitse Regering.
Volgens het onder Britse licen-
t ie verschijnende blad „Der Tele-
graf" bereidt de socialistische
eenheidspartij met toestemming
van het Sowjetrussisch militair
bestuur te Berlijn een algemene
staking voor om ter verkrijging
van erkenning der nieuwe Sow-
jetrussische valuta druk uit te
oefenen
Het blad publiceert een circu
laire met het stakingsplan, die aan
alle functionarissen van de S.E.D.
te Berlijn en in de Sowjetzóne
zou gezonden zijn.
Het Rijksbureau voor Oorlogs
documentatie deelt mede dat het
Zaterdag vijf jaar was geleden,
dat men langs de spoorlijn van
Calais naar Parijjf hec lichaam
vond van Fritz Schmidt, commis
saris-generaal voor bijzondere
diensten, een van de naaste mede
werkers van Rijkscommissaris
Se^ss-Inquart. Zijn dood zou, zo
berichtten de Duitsers, het ge
volg zijn geweest van een plotse-
1 ng onwel werden. „Gebleken is",
zo werd officieg! bekendgemaakt,
„dat ds verongelukte in de loop
van de nacht van het ongeval
zulke maagkrampen en heftige''
brakingen kreeg, dat hrj, toen hij
trachtte zich verfrissing te ver
schaffen, uit de volle vaart rijden
de trein viel."
Dat zich in de loop van 1943
steeds scherpere interne spannin
gen voordeden tussen Schmidt en
Mussert aan de ene kant en Rau-
ter en zijn Nederlandse volgelin
gen van de SS. aan de andere,
was toenmaals vrij algemeen be
kend. Weinigen hechtten dan ook
geloof aan de Duitse voorstelling
van zaken. De ondergrondse pers
nam aan, dat Schmidt door de S.
S. vermoord was.
Voor de beantwoording van de
vraag of dit inderdaad het geval
is ontbreekt de verklaring van
Kroongetuige: Schmidt's ohef,
Friedrichs, hoofd van de politie,
afdeling van de partijkanselarij te
Muenchen, die zich tijdens het
„ongeval"' in dezelfde coppé be
vond en die nog niet opgespoord
kon worden.
De meeste documenten en verkla
ringen echter, welke het Instituut
voor Oorlogsdocumentatie in de
afgelopen jaren omtrent Schmidt's
mysterieus einde verzameld heeft,
wijzen in de richting van zelf
moord. In het jongste nummer
va.n het orgaan van het Rijksin
stituut, dat gedeeltelijk aan deze
kwestie gewijd is, zijn verschillen
de brieven afgedrukt, waaruit
blijkt, dat niet alleen Rauter fel
tegenstander van Schnvdt was,
doch dat in de lente van 1943 ook
de chef van de partijkanselarij, de
machtige Rormann, geen enkele
verantwoording meer wilde dra
gen „voor datgene, wat partijge
noot Schmidt-Muennster in Ne
derland als politiek bestempelt en
bedrijft".
Schmidt was voorts constant
overwerkt en hoogst onstandvas
tig van aard. De meeste Duitse
ingewijden namen dan ook aan
dat hij zelfmoord gepleegd had.
Eind '43 zei Friedrichs tegen Rau
ter, dat Schmidt een brief had na,
gelaten voor zijn zoons, waarin hij
schreef, dat hij van de zijde van
de S.S. „de dood ingejaagd was."
Mussert twijfelde niet aan
moord. Toen hij de dag na het
„ongeval" een Duitse auto zijn
huis in Utrecht zag naderen met
Seys L,quart's gemachtigde, bleek
en nerveus, er in, meende Mussert
dat men hem kwam arresteren.
„Ik zei tot hem" verklaarde Mus
sert later, „gij behoeft U niet zo
zenuwachtig te maken, ik zal wel
heel netjes met U meegaan. Ik
wordt dan ook nog eens populair
in mijn volk."
De gemachtigde van Seyss-In-
quart kwam Mussert het bericht
-van Schmidt's dood brengen
Van de zijde van de Nationale
Bank van België wordt medege
deeld, dat valse bankbiljetten van
fr. 1000, type dynastie, in omloop
zijn. De kenmerken van deze na
maak zijn: „het papier is zacht,
het watermerk ia zeer grof nage
maakt en de tintschakeringen
van de echte gravering werden
niet nauwkeurig weergegeven. De
maak is vooral goed zichtbaar op
de voorzijde, in de beeldenaar van
Koning Albert en op de grave
ring van het centraal motief."
EGYPTE TREKT VERLOVEN
IN.
Het Egyptische Ministerie van
Buitenlandse Zaken heeft de ver
loven der diplomatieke vertegen
woordigers in het buitenland in
getrokken, „in verband met de
huidige internationale toestand."
Verklaring Mos ie Chapira.
Mosje Chapira, Minister van
Huisvesting en Volksgezondheid,
lid van de Nzrasjipartij, die ont
slag heeft genomen en daarna op
zijn besluit is teruggekomen, heeft
m een verklaring de aandacht ge
vestigd on het feit, dat de rege
ring van Israël de voorstellen van
Graaf Bernadotte heeft kunnen
aanvaarden, „gezien de bevredi
gende militaire positie van de
Joodse strijdkrachten."
T.a.v. de datum der algemene
verkiezingen, verklaarde hij: „Wij
houden ons aan de maand Octo
ber."
Arabische Liga zal voorstellen
Bernadotte bestuderen.
Het politieke comité van de
Arabische Liga zal Dinsdag 29
Juni bijeenkomen om de voorstel
len van Graaf Bernadotte te be
handelen.
„Ingeval wij ongelukkigerwijze
in 'n grote oorlog gewikkeld wor
den, kan ik u de verzekering ge
ven, evenals al degenen, die hier
bij belang hebben, dat het Britse
leger, ondanks grote moeilijkhe
den, snel in een eerste-klas leger
zal worden veranderd", aldus
heeft de Britse Minister van Oor
log, Shinwell, te Londen ver
klaard.
„Mijn verklaring," aldus voeg
de Shinwell er aan toe, „heeft
niets van een bedreiging; zij is
slechts een mededeling. Wij wil
len in vriendschap leven met al
onze buren, waar ook ter wereld".
Alle arbeiders in de Italiaanse
groothandel in voedingsmiddelen
zijr. Zaterdag in staking gegaan
en ook bij abattoirs, ijsfabrieken,
maalderijen en dergelijke onder
nemingen was het werk neerge
legd, ofschoon bij de bakkerijen
werd doorgewerkt en ook de win
kels open bleven.
Men veronderstelt dat aan deze
staking politieke motieven ten
grondslag liggen, evenals aan die
te Pisa, en Brescia en dat deze
stakingen het voorspei vormen
van grotere acties.
De staking in de voedseïbran-
che is geproclameerd uit protest
tegen het ontslag van verschillen-
I de honderden arbeiders vari een
suikerwerkentfaibriek en van de
Milanese winkels van de Motta-
maatschappij
De Zaterdagochtend afgekon
digde staking der arbeiders in het
levengmiddelentoedrijf is Zaterdag
avond geëindigd door bemiddeling
van de Minister van Arbeid, Fan-
fani, die als scheidsrechter is op
getreden in het conflict tussen de
vaktoonden der artoeiders en de
werkgeversorganisaties.
Er werd een beginselacooord
bereikt op toasis van de eisen der
arbeiders.
Daar ev.ènwel niet aan alle eisen
van de betrokkenen is voldaan,
voeren de arbeiders nog steeds
actie om een betere oplossing te
verkrijgen.
Algemene staking in Triest
opgeschort.
De Vrijdag; in Triëst door het
Italiaanse vakverbond uitgeroe
pen algemene staking is opge
schort nadat het Geallieerde mili
taire bestuur zich bereid had ver
klaard de stakingsleiders te ont
vangen.
Het radiostation en de spoor
wegen hadden zich Zaterdagoch
tend bij de staking aangesloten,
maar de scheepswerven werkten
normaal door.
Het geldt een proteststaking
tegen „communistische activi
teit" op de scheepswerven, waar
de communisten in de meerder
heid zijn.
Naar aanleiding van het 50-
jang regeringsjubileum van H
M. de Koningin zullen van 31
Augustus t/m 30 September a.s.
herdenkingspostzegels in de waar
den van 10 en 20 cent verkrijg
baar worden gesteld.
Zij blijven tot ultimo 1949 voor
frankering geldig.
Voorts zal in verband met de
troonswisseling de beeltenis van
H. M, de Koningin op de in om
loop zijnde of nieuw uit te geven
gewone zegels van 5 cent en ho
ger, worden vervangn door die
van het nieuwe Staatshoofd Bii
de troonswisseling zullen zegels
van 10 en 20 cent met de beelte
nis van de nieuwe Vorstin gereed
rajn De overige waarden zullen
t..z.t. zo spoedig mogelijk volgen.
Zowel de herdenkingszegels als
,fegels ln de gewone
uitgifte zullen worden vervaar
digd naar ontwerpen van S. L.
irl&rtz.
COLLECTIEVE PASPOORTEN
dew"r sa^nleiding van de mede
deling, dat .geen collectieve pas
poorten worden verstrekt voor
een bezoek aan België en Luxem
burg, deelt het comité Benelux
mede, dat dit niet geldt voor rei
zen met culturele doeleinden en
vp,TSwn&SreL:fn voor de leden
het comité Benelux, waar
voor door de Nederlandse Bank
reeds een» algehele vergunning'
voor 1948 werd verstrekt g
