Intern. Tarwe-overeenkomst aanvaard.
De monetaire hervorming
WOENSDAG 23 JUNI 1948.
in de Sowjetzóne van Duitsland
Onderhandelingen worden
voortgezet.
Dl economische toestand
In België
Staking in België
afgelopen
Documenten over
ondergrondse vergassing
vermist
De moeilijkheden in
Malakka
Amerikaanse gewapende
hulp aan West-Europa
POST VOOR DE OPVARENDEN
VAN DE „INDRAPOERA".
Telefoonverkeer met
Noord-Afrika
R. K. Kerk
in Tsjecho-Slowakije
schorst politiek actieve
Priesters
Regeringsoffensief in
Griekenland
GECOMPLICEERD VERKEERS
ONGEVAL.
Rede van Herbert Hoover.
Aanvullende renten'!"'"3'
invaliditeitswet.
WEERSVERWACHTING
medegedeeld door het K.N.M.I.
te De Bilt, geldig tot Donder
dagavond.
WISSELEND BEWOLKT.
Wisselend bewolkt met nog en
kele plaatselijke buien. Matige,
af en toe krachtige wind tus
sen Zuidwest en Noordwest.
Weinig verandering in tempe
ratuur.
Frankering by Abonnement: Terneuzen
DE VRIJE
4de Jaargang No. 839.
Verschijnt dagelijks Drukkerij N.Vw Firma P. «J. van de Sande Terneuzen
Advertentieprijs
per mm 10 ct.; minimum
per advertentie 1,50.
Inzending advertenties
tot des namiddags 4 uur
Rubriek kl. advertenties:
5 regels 60 ct.; Iedere
regel meer 12 cent. Ver
melding: Brieven onder
nr. Bureau van dit Blad
10 cent meer.
Abonnementsprijs ƒ3,25 per kwartaal.
Volgens de Maandag door de
Duitse economische commissie
voor de Sowjetzóne aan Maar
schalk Sokolovsky voorgelegde
plannen voor de valutahervorming
in de Russische zóne van Duits
land, zal geheel Berlijn begreper
zijn in "het Oostelijke valutasy
steem. Dit werd bekend gemaakt
door Heinrich Rua, voorzitter van
de economische commissie in de
Sowjetlzóne, welke commissie ge-
INDONESIE.
Het communiqué der Commis
sie voor goede diensten van
Maandagavond meldt, dat de
Ned. delegatie aan de C. V. G. D.
heeft medegedeeld, uit Den Haag
autorisatie te hebben gekregen,
om de besprekingen met de Re-
pub. delegatie voort te zetten-
De agendacommissie is Dinsdag
bijeengekomen.. Het communi
qué van de C. V- G- D. zegt
voorts, dat de Commissie Maan
dagavond een telegram zal zen
den naar de Veiligheidsraad, in
antwoord op 's Raads verzoek
om inlichtingen ten aanzien van
de opschorting der onderhande
lingen en de tijdsduur daarvan-
Ter gelegenheid van de beëindi
ging van de staking in de Belgi
sche metaalnijverheid, heeft de
heer Peeters, kabinetschef van de
Minister van Arbeid, Troclet,
Maandagavond een radiotoesprak
gehouden.
Nadat hij de bijzonder gunstige
positie in het licht had gesteld,
waarin België zich in economisch
opzicht bevindt in vergelijking met
andere landen in Europa, legde hij
er de nadruk op, dat in deze toe
stand plotseling een wijziging ten
nadele zou kunnen intreden.
Reeds thans zijn er tekenen
die op een naderende economische
crisis wijzen", zo zeide hij, „en
het deviezenprobleem doet grote
moeilijkheden ontstaan op de in
ternationale markten. Voor som
mige takken van industrie in ons
land is de crisis reeds begonnen
en ik noem hiér bijvoorbeeld de
textielindustrie. Het is niet uit
gesloten dat binnenkort andere
nijverheidstakken door deze crisis
worden getroffen. De werkloos
heid is niet langer een bedreiging,
doch in sommige bedrijven reeds
een droevige werkelijkheid."
De heer Peeters besloot zijn re
de met een beroep te doen op de
arbeflders, de resultaten, die bij
het herstel van België zijn be-
reilot, niet in gevaar te brengen
door een overdreven ongeduld bij
hun verlangen naar betere sociale
voorwaarden
IDe berichten wijzen er op, dat
alle tweehonderdduizend arbei
ders in de Belgische metaal- en
madhfaie-industrie, die van
Woensdag j.l. af gestaakt hebben,
gisteren yolgens order van de vak-
vcrenigingsleiders weer aan bet
werk zjjn gegaan, nadat Maan
dagavond een overeenkomst tus
sen de werkgevers en vertegen
woordigers van de vaikvereniging
is bereikt.
■Volgens een bericht in ,,La Na
tion Beige" is een Brussels inge
nieur in een hotel te Luik van
zijn actetas beroofd, die belang
rijke documenten bevatte over de
ondergrondse vergassing van
steenkoollagen te Bois-le-Dame
nabij Luik.
Het bericht van de .Nation
Beige" werd bij navraag bij
..Synd. Igaz", de maatschappij die
zich met de vergassing bezig
houdt, tegengesproken.
lijk staat aan de economische raaa
van de Westelijke zóne.
Rau deelde tevens de bijzonder
heden mede van de voorstellen,
welke aan maarschaiS Sokolovsky
zijn voorgelegd en welke volgens
hem zeker goedgekeurd zouden
worden. Rau gaf geen aanwijzing,
hoe de Scwjet-autocitei'ten zich
voorstellen de hervorming ook van
toepassing te matteen voor de Wes
telijke sectoren van Berlijn, welke
zoals de Britse militaire gouver
neur-generaal Sier Brian Robert
son Maandag verklaarde, geen
deel uitmaken van de Sowjetzóne.
In tegenstelling tot de Westelijke
zones, waar de Duitsers Maandag
de eerste toewijzing van 40 Mark
ontvingen met de belofte van 20
mark a pari op een latere datum,
verklaarde Rau: „Iedere inwoner
van de Sowjetzóne zal in staat
worden gesteld een zekere som in
te wisselen en deze gehele som zal
ineens worden uitbetaald. Dit be
drag zal niet in aanmerking wor
den genomen, wanneer de rest van
het geld wordt omgewisseld."
Rau bevestigde de berichten,
dat er in het eerste stadium van
de hervorming geen nieuwe munt
biljetten zullen worden uitge
geven. Hij voegde hieraan toe,
dat de economische commissie in
de hoop, dat het mogelijk zou zijn
een eenheidsvaluta te bereiken, de
technische voorbereidingen voor
de hervorming had uitgesteld.
Dientengevolge zal er in het
eerste stadium van de hervormisg
slechts geld in voorlopige vorm in
omloop worden gebracht.
De rubberplanters in Malakka
hebben een spoedbijeenkomst be
legd. Men verwacht, dat zij hun
ontevredenheid zullen uitspreken
over de tegenmaatregelen van. de
regering, welke volgens hen niet
ver genoeg zouden gaan.
Dato Onn Oin Jaffar, de Minis
ter-President van Johore, heeft
verklaard, dat de communisten in
Malakka beschikken over een
goed georganiseerd en onder
strenge tucht staand leger, dat
„in slagorde opmarcheert onder
het bevel van een goed gecamou
fleerd hoofdkwartier".
De „Malay Mail" heeft details
gepubliceerd van documenten,
welke gevonden zouden zijn op
een Chinese communist, die Maan
dagavond te Ipoh Ipoh is gearres
teerd, en waarin sprake zou zijn
van de vorming van een „Maleis
anti-Brits en anti-Tsjang Kai
Sjek volksleger".
Volgens aantekeningen in een
op de Chinees gevonden boekje,
aldus het blad, zou het doel van
dit leger zijn: 1. oorlog voeren
om paniek te zaaien; 2 doden
van alle Europese detectives en
hogere politiemannen; 3. doden
van alle arbeidsbemiddelaars.
Een woordvoerder van het Mi
nisterie van Landsverdediging der
Veren. Staten heeft verklaard,
dat de volgende stap ter voorbe
reiding van „gewapende Ameri
kaanse bijstand voor de West-
Europese verdragslanden" diplo
matieke besprekingen zullen zijn
tussen de Verenigde Staten en de
vijf landen der Westelijke Unie:
België, Frankrijk, Groeft-Brittan-
nië, Luxemburg en Nederland.
Er is nog geen datum vastge
steld, zo ging de woordvoerder
verder, maar waarschijnlijk zai
het binnen twee of drie maanden
gebeuren.
Deze besprekingen zullen aan
het overleg tussen de militaire
staven vooraf gaan. De woord
voerder ontkende, dat stafbespre
kingen „spoedig" zouden plaats
hebben.
De militaire commissie der vijf
Europeese landen is nog niet ge
reed met de uitwerking van 't ge
meenschappelijk verdedigingsplan.
Daarna zullen Amerikaanse mi
litaire deskundigen „waarschijn
lijk" de overwegingen van de
Europese militaire commissie
gaan bestuderen.
De gezamenlijke stafchefs der
V. S. en diverse departementen
zullen tenslotte bij het congres
met voorstellen tot hulp komen.
De opvarenden van het ms.
„Indrapoera", dat Maandag uit
Batavia naar Nederland vertrok
met militairen op thuisreis aan
boord, kunnen in Port Said post
ontvangen, mits deze uiterlijk 4
Ju i gepost is
Het schip wordt' omstreeks 20
Juii ie Rotterdam verwacht.
Met ingang van 15 Juni j.l. is
het telefoonverkeer tussen Neder
land en Algiers, Frans Marokko,
Tunis en Tanger heropend.
Na de publicatie van een her'
derlijk schrijven van de R.K.
Aartsbisschop van Praag, Df. Ka-
rel Beran, waarin opnieuw gewe
zen werd op de beslissing der j
TsjeCho-Slowaakse Bisschoppen,
volgens welke priesters der R.K j
kerk geen politieke functies be
horen te vervullen, aangezien de
mogelijkheid van bestraffing door
de wereldlijke rechter in strijd
wordt geacht met bun priester
lijke plichten, zijn een aantal
Tsjecho-Slowaakse priesters van
hun kerkelijke functies ontheven
wegens politieke activiteit.
Het betreft: pater Josef Plej-
har, minister van Volksgezond
heid sinds Februari-erisis en lid
van de nationale vergadering
(volkspartij), voorts professor
Lukacevic en pater Alexander
HorvatSh, beiden lid van de Slo
waakse beheersraad, alsmede
doctor Straka, Md van de Slo
waakse Nationale Raad.
Reuter voegt er aan toe, dat
tegen pater Plojhar verdere maat
regelen overwogen zouden wor
den, indien hij politieke functies
niet neerlegt. „Welingelichte krin
gen sluiten de mogelijkheid van
excommunicatie niet uit".
Men acht het, aldus Reuter,
niet waarschijnlijk, dat er een
„openlijk conflict tussen kerk en
staat" zou ontstaan.
Volgens berichten van gisteren
maken de Griekse regeringstroe
pen, die door de luchtmacht wor
den gesteund, „goede vorderin
gen" bij de aanval op de guerilla-
strijders in het Grammosgebergte.
Een communiqué van het Griek
se leger meldt, dat de guerillar-
strijders in het Noorden zich
terugtrekken naar Albanië, en
dat „het verzet bij Konitza in het
Zuiden is neergeslagen".
Het hevigst wordt gevochten
om de sterkte der guerrillastrij
ders te Amouda in de Noordelijke
sector, welke als de sleutel tot
het gehele front wordt be
schouwd.
Constantin Tsaldaris, de Minis
ter van Buitenlandse Zaken, is
Dinsdagmorgen naar het hoofd
kwartier van generaal Kaloghero-
poulos te Kozani vertrokken.
Generaal Yantzis, de chef van
de Griekse generale staf, en hec
hoofd van de Amerikaanse mis
sie in Griekenland bevinden zich
daar reeds. Men verwacht, dat
Koning Paul Woensdag een be
zoek aan de troepen te Kozani
zal brengen.
Op de rijksweg LochemGoor
slipte Maandag een trailer met
aanhangwagen. De aanhang
wagen raakte in de berm vast en
moest met vereende krachten weer
op de weg gebracht worden.
Terwijl men bezig was deze wa
gen weer aan te haken naderde
met grote snelheid een truck mee
oplegger. Door het te plotselinge
remmen slipte ook dit voertuig.
Het kwam tegen de op de weg
staande aanhangwagen terecht,
met het gevolg dat de 18-jarige
H. Sasbrink uit Haarle (gem.
Hellenidoom), die met anderen de
helpende hand bood, tussen aan
hangwagen en vrachtauto bekneld
raakte en vrijwel op slag werd
gedood.
De politie onderzoekt de schuld
vraag.
TWEEDE KAMER.
In de gisterenmiddag gehouden
vergadering van de Tweede Ka
mer is behandeld het wetsontwerp
tot goedkeuring van de interna
tionale tarwe-overeenkomst van
6 Maart 1948.
Door deze overeenkomst wordt
onze tarwe-importbehoefte voor
70 a 77 o/o gedekt in landen, die
tezamen circa 83 °/o van de totale
export voor hun rekening nemen.
De verplichting om de gegaran
deerde hoeveelheden af te nemen
treedt eerst in werking indien en
voorzover de afname van deze
hoeveelheden in het betreffende
oogstjaar gevorderd wordt door
één of meer der exporterende lan
den, terwijl dan slechts de mini
mumprijs voor het oogstjaar ge
vraagd kan worden.
Dienovereenkomstig worden de
exporterende landen slechts ver
plicht de gegarandeerde hoeveel
heden te leveren indien en voorzo
ver dit door één of meer der im
porterende landen wordt ge
vraagd, doch slechts tegen de
maximumprijs voor dat oogstjaar.
Indien derhalve in een oogst
jaar de wereldmarktprijs tussen
maximum- en minimumprijs
schommelt, bestaat er noch een
leverings-, noch een afname-vei
pliehting. Van het derde jaar af
is een zekere herziening van de
prijzen mogelijk.
De heer Den Hartog (V.V.D.)
vraagt o.m„ of de andere impor
terende landen zich voor ongeveer
eenzelfde percentage hebben ge
dekt als ons land. Voorts vraagt
hij welke de gevolgen van de
overeenkomst kan worden gespro-
ze vee-, varkens- en pluimvee
houderij.
Heeft het bedrijfsleven aan de
voorbereiding der overeenkomst
medegewerkt en wordt het bij de
uitvoering ervan betrokken?
De heer Borst (C.P.N.) meent,
dat niet van een internationale
ovreeenkomst kan worden gespro
ken, omdat de Sowjet-Unie er
niet aan mee doet. Hij vreest
daarvan moeilijkheden.
Spr. bepleit de wenselijkheid van
opvoering der bodemproductie in
ons land, teneinde dit onafhanke
lijker te maken Voorts brengt hij
de wenselijkheid van export naar
de Oostelijke gebieden naar voren.
De heer Schilthuis (Arb.) ver
klaart, dat hij, hoezeer hij instemt
met de gedachte, welke aan da
overeenkomst ten grondslag ligt
en hoezeer hij zich erover ver
heugt, dat zoveel landen er aan
deelnemen ten aanzien van eni
ge onderdelen toch bezwaren
heeft. Hij acht de schatting van
de nodige hoeveelheid tarwe, een
millioen ton, aan de hoge kant en
hij is van oordeel, dat dJit met spe
culatief oogmerk is gedaan.
De heer De Ruiter (C.H.) is van
mening, dat als de overeenkomst
doorgaat de Regering verplicht
zal zijn e*tra maatregelen te ne
men, om de inlandse graanteelt te-
beschermen.
Onze voedselpositie dreigt vast
te lopen als de eigen landbouw
verwaarloosd wordt.
De heer Hoogcarspel (C.P.N.)
wijst erop, dat twee grote gebie
den nliet aan de overeenkomst
.Herbert Hoover, voormalig pre
sident der V. S., heeft op de con
ventie van de repuiblikeinsie partij
te Philadelphia verklaard, dat de
Amerikaanse economie „tot het
uiterste is gespannen". „Wij moe
ten Europa en Azië niet perma
nent van ons afhankelijk maken
Hij drong er bij de republikei
nen op aan „een strijd voor we
reldvrede en -vrijheid te leiden,
in een wereldcrisis, die dieper is
dan sommigen wellicht denken."
.Hulpverlening en defensie zui
len de V. S. spoedig meer dan 22
milliard dollar per jaar kosten,
aldus Hoover. „Er is geen moge-
Iij'kheid de belastingen te verho
gen zonder de levensstandaard
te verlagen", zo zei hij.
Hoover verklaarde, dat „het
enige obstakel voor de vernieti
ging van de vrijheid de V. S.
zijn". „Het is in ons belang en
bovenal in het belang van de vrij
heid in de gehele wereld, dat wij
hulp bieden door kracht en een
heid aan de landen van West-
Europa te geven.
Alleen op die manier kunnen
wij een machtsevenwicht in de
wereld herstellen, dat de horden
van de Eurazische steppen, die de
Westerse beschaving zouden wil
len vernietigen, kan weerstaan."
meedoen: Argentinië en de Oosf-
Europese landen. De prijzen in de
overeenkomst acht hij te hoog.
Spr. vraagt, welke landen reeds
tot ratificatie hebben besloten.
De Minister van Landbouw, Vis
serij en Voedselvoorziening, de
heer Mansholt, merkt op, dat het
hier geldt stabilisatie op een zeei'
belangrijk deel van de markt in
een belangrijk voedingsmiddel. Hij
erkent, dat er een zeker risico ver
bonden is aan de overeenkomst
voor vijf jaar, welke een hoeveel
heid van 750.000 ton vastlegt.
Het is z.i. niét te verwachten,
dat landen als Brits-Indië spoedig
in staat zullen zijn de export van
rijst op te voeren.
Spr. verdedigt nader de wense-
lijkheid de tarwe-import voor een
periode van vijf jaar vast te leg
gen. Wat da gevolgen voer de
veehouderij zullen zijn, spr. meent,
dat men dit moet bezien onafhan
kelijk van deze overeenkomst, die
bedoeld is voor de broodvoorzie
ning. Men zal ook moeten komen
tot import van veevoeder.
Het bedrijfsleven heeft medege
werkt aan de tot standkoming
van de overeenkomst en wel voor
namelijk door het hoofdbedrijf
schap voor akkerbouwproducten.
Als de graanprijs zou dalen be
neden de Kostprijs in Nederland,
zal een nauw overleg met de
landbouworganisaties moeten vol
gen, om na te gaan, wat tot be
scherming der binnenlandse teelt
gedaan moet worden.
Als de in de overeenkomst be
paalde quanta graan worden in
gevoerd, betekent dit niet dat er
meer veevoeder zal worden inge
voerd. In ons land zullen echter
vermoedelijk verschillende maat
regelen minder stringent kunnen
worden toegepast.
Gezien de huidige prijzenont-
wikkeling zijn de minimum- en
maximumprijzen, zoals in de over
eenkomst opgenomen, naar 's Mi
nisters oordeel zeer zeker aan
vaardbaar.
Zonder hoofdelijke stemming
werden aanvaard tiwee wetsont
werpen. houdende aanvulling van
renten krachtens de invaliditeits
wet en kinderbijslagregeling voor
invaliditeits-, ouderdoms- en we
zen-rentetrekkers, welke ontwer
pen in afwachting van een al
gehele herziening der sociale wet
geving beogen een rechtstreek
se verbetering van de financiële
positie dergenen, die in het genot
van een rente zijn.
De heer Steinmetz (K V.P.) gaf
te kennen, dat de ontwerpen zijn
bijzondere instemming hebben. Hij
vond het noodzakelijk, dat er iets
gedaan wordt voor de kleine zelf-
j Standigen.
I De Minister van Sociale Zaken,
j de heer Drees, verklaarde, dat het
j de bedoeling ia nog te komen tot
een herziening van de ongevallen-
wet. Na de verbeteringen van het
i onderhavige ontwerp te hebben
i gereleveerd, merkte de Minister
i op, dat waar de kleine zelflstan-
I digen nog niet verzekerd waren,
i het ontwerp niet op hen kon toe
gepast worden. De toestand ten
aanzien van bijslag voor natuur
lijke kinderen kan niet gehand
haafd worden. Er moet een wets
voorstel komen, waarbij deze zaak
volkomen duidelijk wordt gere
geld.
Nadat nog een paar kleinere
wetsontwerpen zonder beraadsla
ging onder de hamer waren door
gegaan, kwam de interpellatie
van de heer Burger (A_rb.) be
treffende het beleid inzake de
perszuivering aan de orde.
Nadat de heer Burger een uit
voerige toelichting op een aantai
vragen had gegeven, beantwoord
de de Minister van Onderwijs,
Kunsten en Wetenschappen deze.
De vergadering is daarop te
half zeven verdaagd tot heden
middag.
Dan komt eerst de interpellatie
Hopgearspel (C.P.N.) over het
weigeren van zalen voor politieke
bijeenkomsten aan de orde.
Volgens inlichtingen uit be
voegde Duitse bron zal Donder
dag de munthervorming ook in d«
Russische zóne van Duitsland af
gekondigd worden.
Het Russische militair bestuur
zal de gemeenteraad van Berlijn
opdragen een munthervorming in
deze stad toe te- passen.
