Politieke situatie in Indië
WOENSDAG 16 JUNI 1948.
GRATIE VERLEEND
Ned.-Belg.-Luxemb.
Douane-overeenkomst
Betaling uit geblokkeerd
tegoed
Het nieuwe
Tsjecho-Slowaakse Kabinet
De communisten in Birma
Canada
en het Noordpoolgebied
HET| LYNCHEN
Het verkeer met Berlijn
De ramp
met de Kjoebenhavn
Dc IccslanJ in Saleslina*
Rede van Gottwald
Proces in Portugal
REDE VAN TRUMAN
De verhouding tussen
China en de Sowjet-Unie
DRIE VLIEGENDE FORTEN
VERMIST
Geruchten over Berlijns
Radiostation
Russische vrouw van
Engelsman keert naar de
Sowjet-Unie terug
Frankering by Abonnement: Terneuzen
WEERSVERWACHTING
medegedeeld door het K.N.M.I.
te De Bilt, geldig tot Woens
dagavond.
Weinig zonneschijn-
Veel bewolking. Later op de
middag in het Westen van het
land qnnieuw plaatselijk enige
regen;-" afgezien daarvan over
wegend droog weer. Meest ma
tige wind tussen West en Zuid.
4de Jaargang No- 833-
Verschijnt dagelijks Drukkerij N.Vi. Firma P. J. van de Sande Terneuzen Abonnementsprijs 3,25 per kwartaal
Advert entieprfla
per mm 10 ct.; minimum
per advertentie 1,50.
Inzending advertenties
tot des namiddags 4 uur
Rubriek kl. advertenties.
5 regels 60 ct.; iedere
regel meer 12 cent. Ver
melding: Brieven onder
nr. Bureau van dit Blad
10 cent meer.
Te Batavia is alle aandacht in
politieke kringen merkbaar ge
vestigd op de komer.de ontmoe
ting tussen de heren Van Mook
en Hatta Dinsdagochtend is een
Amerikaanse Beechcraft naar
Djokja gevlogen om Moh. Hatta
af te halen; dit vliegtuig is een
machine van de Amerik. marine
met vijf zitplaatsen en staat hier
ter beschikking van de Oomm.
van goede diensten.
Met dit vliegtuig komt Moh.
Hatta hedenochtend naar Bata-
Bij: Koninklijk Besluit is gratie
verleend aan. Branca Simons en
W. J. H. Houthuys, uit Amster
dam beiden tot de doodstraf ver
oordeeld bij sententie van het Bij
zonder Gerechtshof te Anister-
dam. De doodstraf is ten aanzien
van beiden verwisseld in een
Levenslange gevangenisstraf.
Dinsdag heeft de Tweede Ka
mer goedgekeurd het wetsontwerp
tot goedkeuring van het Kon. Be
sluit van 15 Dec. 1947, Staatshl.
No H 426, houdende voorlopige in
werking stelling van enige wijzi
gingen in het tarief, hetwelk deel
uitmaakt van de Ned.-Beig.-Lux.
douane-overeenkomst, goedge
keurd bij de wet van 1 Augustus
1947, Staatsblad No H 282.
Het hoofdbestuur van het Ne
derlandse Rode Kruis deelt ons
mede, dat van de Nederlandse
Bank toestemming kan worden
verkregen tot overschrijving uit
geblokkeerd tegoed voor giften
van 500 en hoger, ten bate van
het Nederlandse Rode Kruis.
President Gottwald heeft zijn
goedkeuring gehecht aan de sa
menstelling van het nieuwe Tsje
cho-Slowaakse kabinet van Anto-
nin Zapotocky, dat slechts enkele
kleine verschillen vertoont met
het na de Februari-gebeurtenis-
sen door Gottwald gevormde.
Zdenek Fierlinger, voorzitter
van de Sociaal-democratische par
tij, is benoemd tot plaatsvervan
gend Minister-President. De com
munistische vakverenigings-secre-
tarig Augustin Kliment vervangt
Fierlinger als Minister van In
dustrie.
Dr. jan Sevcik (Slowaaks de
mocraat), voormalig staatssecre
taris in het Ministerie van Defen
sie, is tot tweede plaatsvervan
gend Minister-President benoemd.
Vilem Siroky (Slowaaks commu
nist) behield zijn post van derde
plaatsvervangend Minister-Presi
dent. Bohumil Lausman (sociaal
democraat), voormalig plaatsver
vangend Minister-President, die
bij de jongste algemene verkiezin
gen geen candidaat was, verlaat
het Kabinet.
Volgens het Tsjecho-Slowaakse
Nieuwsbureau heeft Dr. Benes het
volgende telegram aan Gottwald
gezonden: „Mijnheer de President
u is de hoge eer te beurt gevallen
het hoogste ambt in onze geliefde
republiek toegewezen te krijgen.
Ik feliciteer u en groet u harte
lijk."
De Birmaanse regering is een
algemeen offensief tegen de com
munisten begonnen. Drie rege
ringsvliegtuigen hebben met mi
trailleurs een opstandelingenkamp
aangevallen. Onmiddellijk daarna
hebben vier honderd man van de
landstrijdkrachten het kamp om
singeld. Er heeft zich een gevecht
ontwikkeld, dat verscheidene uren
geduurd heeft. In een hinderlaag
gelokt, zijn de Birmaanse troepen,
in het district Bassein op com
munistische detachementen ge
stuit. Een officiële wtoordvoerder
heeft verklaard, dat de commu
nisten en de „gewapende benden"
die zich zo noemen, de welvaart
van dê nieuwe Birmaanse staat
tegenwerken.
via, waar hij 's middags door de
Luit-Gouv.-Gen. zal worden ont
vangen. Wel zal de heer Hatta
vermoedelijk naar Batavia ook
enkele adviseurs meebrengen,
doch het is niet waarschijnlijk,
dat deze bij de eerste ontmoeting
aanwezig zullen zijn.
Te Batavia is bekend geworden,
dat Hatta eerst Zaterdag weder
om naar Djokja zal terugkeren,
zodat dus de mogelijkheid bestaat
dat, indien het eerste onderhoud
vruchtdragend is, er nog meer
besprekingen zullen volgen, al
dan niet met de adviseurs zowel
van de heer Van Mook als van
Moh. Hatta. Het zullen echter
alle informele besprekingen zijn.
Inmiddels heeft na haar terug
komst uit Kalioerang, de Oomm.
van goede diensten een afzonder
lijke vergadering gehouden. Over
het onderwerp der besprekingen
Met men zich nieit uit; men be
perkte zich er toe te zeggen, dat
men „de situatie aan een be
schouwing had onderworpen"
(„reviewed the situation").
Brocke Claxton, de Canadese
Minister van Defensie, heeft ir.
een rede verklaard, 'dat Canada
allereerst naar zijn Noordpool-
gebied moet omzien Hij voegde
er aan toe, dat er over dit gebied
veel overdreven dingen verteld
worden. Vooral Sowjet-RusSische
publicisten, aldus zeide hij, plegen
te schrijven over „grote troepen-
kaanpen, gereed tot het onder
nemen van een verwoestende aan
val en uitgerust met „bltksem-
wapenen".
..Natuurlijk is er niets van dit
alles," zeide Claxton, ,,doch wat
wij wel doen is ons op de hoogte
stellen van de omstandigheden
in het Noordpool-gebied en van
de manier, daar te leven."
Dit jaar besteedt Canada bijna
23 millioen dollar aan onderzoe
kingen in het Noorden.
Claxton somde een aantal moei
lijkheden op, welke de kou ver
oorzaakt ten aanzien van oorlog
voering in die gebieden. Een
mens kan er bevriezen door te
diep adem te halen. Rubberban
den vriezen stijf en barsten. De
ademwolk van een enkele soldaat
kan de aanwezigheid van zijin ge
hele afdeling tot op een afstand
van kilometers verraden.
Camouflage is bijna ondoenlijk
door de sporen in de sneeuw en
de vooruitvailende schaduwen
tegen de witte sneeuwoppervlak-
te. Vooral voor gewonden vormt
de koude een groot gevaar.
De commissie voor rechtszaken
van de Amerikaanse Senaat heeft
met 10 tegen 3 stemmen een
wetsontwerp goedgekeurd, vol
gens hetwelk het lynchen een on
der federale juris dictie vallend
strafbaar feit zou worden. Een
commissielid uit het Zuiden ver
klaarde, dat hjj „tot het bittere
einde" tegen dit wetsontwerp zou
vechten.
Er zou slechts een kleine kans
zijn, dat het ontwerp nog in de
laatste week van deze zittings
periode van de Senaat aangeno
men wordt. Volgens het wetsont
werp zouden zowel strafrechtelijke
als burgerrechtelijke maatregelen
mogelijk worden tegen deelnemers
aan een lynchpartij
Een woordvoerder van het Brit
se militaire bestuur in Duitsland
heeft verklaard, dat de brug over
de Elbe Dinsdagochtend door de
Russen wegens herstelwerkzaam
heden zal worden gesloten voor
het verkeer. De nieuwe route kan
onmiddellijk worden gebruikt. Dit
brengt mee, dat de voertuigen
met een pont de rivier moeten
worden overgezet. De pont kan
in één keer een autobus en drie
auto's vervoeren.
Naar de „Nieuwe Gids" van
Maandagmorgen bericht, doet in
financiële kringen het gerucht de
ronde, dat Nederland bij de rege
ring der Verenigde Staten een
dollarlening van 250 millioen zou
aanvragen.
België zou hierbij zijn diensten
als bemiddelaar aanbieden.
De politie te Aalborg heeft be
kend gemankt dat er 33 lichamen
van het wrak van de Deense
stoomboot „Kjoebenhavn" gebor
gen en geïdentificeerd zijn. Het
schip is gezonken, nadat het na-
bii Jutland op een mijn was ge
lopen.
Er worden nog 15 personen ver
mist. Het aantal geredden be
draagt 258.
Volgens vroegere berichten zou
het aantal passagiers van de
„Kjobenhavn" 400 zijn geweest,
maar de directie der maatschappij
deelde mee, dat dit „slechts op
schattingen der officieren" berust
te. In verband met de korte reis
van Kopenhagen naar Aalborg
werden geen passagierslijsten aan
gelegd.
Het onderzoek naar de oorzaak
van de ramp vindt voortgang.
Verklaring van Bernadotte.
Bij zgn aankomst te Cairo heeft
Graaf Bernadotte aan de pers
verklaard, dat geen enkel inci
dent het bestand ernstig in ge
vaar heeft gebracht. Hij ver
wachtte de Arabische premiers
gisterenavond op Ijet Egyptische
Ministerie van Buitenlandse Za
ken te ontmoeten.
De secretaris-generaal van de
Arabische Liga, Azzam Pasja,
heeft de bemiddelaar der Ver.
Naties voor Palestina, Berna
dotte, een uitnodiging gezonden
voor „een vriendschappelijke in
leidende ontmoeting met Arabi
sche staatslieden te Caïro". De
bijeenkomst zou Dinsdagavond
plaats hebben.
In betrouwbare Egyptische
kringen wordt te verstaan gege
ven, dat de Arabieren bij de ko
mende besprekingen over het her
stel van de vrede in Palestina zul-
De nieuwe President van Tsje-
cho-Slowakije, Gottwald, heeft van
het balkon van het kasteel Brad-
cany af voor een grote menigte
een rede gehouden. Hij verklaar
de, dat „na de glorierijke en his
torische maand Februari en de
niet minder historische verkiezin
gen van 30 Mei alle noodzakelijke
voorwaarden er voor aanwezig
zijn, dat de wil van het volk in dit
land de hoogste is." „Onze natio
nale vergadering, regering en ons
gehele bestuursapparaat zijn he
den in waarheid de uitvoerders
van de wil van ons volk."
Gottwald sprak beweringen uit
het buitenland, dat er onvoldoen
de democratie in Tsjecho-Slowa-
kije zou zijn, tegen. „Wij hebben
nooit zoveel democratie gehad en
er zijn vele zogenaamde democra
tieën, die ons zeer wel kunnen
benijden." „Het Tsjecho-Slowaakse
volk", zo zei hij, „was vóór Mün-
chen geen meester geweest in zijn
eigen land en over zijn eigen lot
De arbeiders, bedreigd met wer
keloosheid en werkend op lage
lonen, waren geen meester ge
weest over hun fabrieken, de boe
ren over hun land en de jeugd
van de armere lagen van de be
volking was de weg naar hoger
onderwijs afgesloten. Thans heb
ben wij een betere en waarachtige
volksdemocratie, waarin de fa
brieken aan het volk en het land
aan degenen, die het bebouwen,
toebehoren en waarin de handels
lieden geen onderdrukking door
de kartels en monopolies behoeven
te vrezen. Het onderwijs staat
voor ieder open." „Wij hebben
een democratie waarin de politie
niet door het volk wordt gevreesd,
maar zijn beschermer is tegen
over vijanden en elementen, die
een omwenteling beogen."
Gottwald legde er de nadruk op,
dat „Tsjecho-Slowakije de allian
tie met de Sowjet-Unie, de an
dere Slavische staten en volkeren
van democratische landen zal be
vorderen, ontwikkelen en behoe
den."
Bij het pleidooi voor 13 hoge
officieren en burgers, die terecht
staan voor een militaire recht
bank te Lissabon op beschuldiging
van poging tot opstand, naar aan
leiding van de ongeregeldheden in
April van het vorig jaar, waarbij
20 vliegtuigen onklaar gemaakt
zouden zijn, heeft de verdediger,
majoor Botelho Moniz, aange
drongen op het beëindigen van de
politieke vijandelijkheden in Por
tugal. „Ons land is ziek", aldus
zeide hij, „en de bacil, die uitge
dreven moet worden, is die van de
politieke haat". Hij vroeg vrij
spraak voor zijn cliënten, „als
een voorbeeld van wat onze poli
tiek behoort te zijn en hoe wij het
land moeten bevrijden van de
kwalen, die de Portugezen onder
ling verdeeld doen zijn."
Alle beschuldigden hebben ver
klaard geen opstand in de zin ge
had te hebben. Volgens de plei
ter was er geen bewijs van be
doeling tot opstand geleverd en
was de zaak slechts gebaseerd op
verklaringen van de beschuldig
den zelve, die toegeven hun hand
tekening gezet te hebben onder
een document dat niets anders
was als een petitie aan de Presi
dent.
len voorstellen het land naar het
voorbeeld van de Zwitserse kan
tons in grotendeels zelfbesturende
gebieden te verdelen, die yerte-
genwoordigd zullen zijn in 'n cen
traal lichaam met een Arabische
meerderheid, dat het buitenlandse
beleid zal voeren.
De Joden hebben reeds duidelijk
doen uitkomen, dat zij niets zul
len aanvaarden dat afbreuk doet
aan hun nationale souvereiniteit.
Op zijn rondreis door de V. S.
heeft President Truman Maandag
te Los Angeles het woord ge
voerd. Hij verklaarde het con
gres te hebben verzocht de zitting
aan te houden totdat acht wet
gevende maatregelen inzake de
binnenlandse politiek afgehandeld
zijn. Deze maatregelen zullen
voortaan de basis vormen van de
campagne der democratische par-
tjj voor de presidentsverkiezingen.
De acht punten zijin de volgen
de: 1. De strijd tegen de inflatie.
„De dollar van twee jaar geleden
is thans slechts 66 cents waard".
2. Goedkope woningen. 3. Verbe
tering van de arbeidswetgeving.
4. Sociale verzekeringen. „De de
mocratische regering wil alle ia-
gen dier bevolking hiervan doen
profiteren5. Volksgezondheid.
.Slechts twee categoriën der Ame
rikaanse bevolking kunnen medi
sche hulp verkrijgen zonder zich
te ruïneren: de onvermogenden en
de welgestelden". Openbaar on
derwijs. „In tienduizenden scho
len zijn er zoveel leerlingen dat de
onderwijzers hun namen niet ken
nen". 7. Landbouw. „Wij moeten
voortgaan te beletten, dat millioe-
nen mensen in de wereld van hon
ger sterven". 8. Hydro-electrische
drijfkracht en besproeiing.
De Chinese Minister-President
Dr. Won Ven Hao heeft de joean
(wetgevende vergadering) meege-
deld, dat de gespannen verhou
ding tussen China en die S U. het
gevolg is van 't feit, dat de S. U.
geen van de vier b(j het verdrag
van Augustus 1945 op zich geno
men verplichtingen volledig is
nagekomen.
Herhaalde protesten in Moskou
hebben geen resultaat gehad,
doch de premier sprak de hoop
uit, dat „werkelijk vriendschap
pelijke en vredelievende betrek
kingen" toch nog aangeknoopt
kunnen worden.
De vier verplichtingen luiden
als volgt: terugtrekken der troe
pen uit Mandsjoerije, geen inter
ventie in Sinkiang (aan de S. U. j
grenzende provincie), werkelijke
onfhankelijkheid voor buiten-M'on-
golië, geen hulpverlening aan
strijdkrachten, die de Chinese re
gering vijandig zijn.
Drie vliegende forten, die op
weg waren naar Santa Maria
flAzoren) naar Corsica, worden
vermist. De vliegtuigen zijn Maan
dag vertrokken en sindsdien is
niets meer van hen vernomen.
Omtrent het aantal personen, dat
zich aan boord van de machines
bevond, werd niets medegedeeld.
De bemanning van een vliegend
fort telt meestal echter tien kop
pen.
Nader wordt gemeld, dat het
eskader Dinsdagmorgen vroeg
van Santa Maria (Azoren) was
vertrokken. Het laatste bericht
ontving men Dinsdagmiddag te
half negen, meldende, dat een der
vliegtuigen naar de Azoren terug
keerde met een brandende motor,
aldua meldde de kustwacht.
Van de andere twee machines
werd geen boodschap ontvangen.
In Berlijn gingen hardnekkige
geruchten, volgens welke gewa
pende Sowjetrussische soldaten 't
Berlijnse radiostation bezet zou
den hebben, dat in de Britse sec
tor van de stad is gelegen. Het
Duitse nieuwsbureau Dena heeft
echter zijn abonné's verzocht het
bericht, dat zulks geschied zou
zijn te laten vervallen.
Een Britse woordvoerder te Ber
lin heeft Dinsdagavond verklaard,
dat het militaire bestuur „niets"
afwist van een bezetting van het
radiostation door gewapende Sow
jetrussische soldaten. „In elk ge
val", aldus voegde de woordvoer
der er aan toe, „hebben de Sow-
jets, zolang- zij het radiostation
beheren, volkomen het recht daar
soldaten naar toe te zenden. Door
de Britse autoriteiten wordt geen
actie overwogen".
De Russische vrouw van een
Engelsman heeft in een brief aan
het partij-orgaan van de commu
nistische partij der Sowjet-Unie,
de Prawda, verklaard, dat zij
„dwaas heeft gedaan met naar
Engeland te gaan na haar huwe
lijk".
De vrouw, Nina Makoesjina ge
heten, is onlangs naar de Sowjet-
Unie teruggekeerd en zal echt
scheiding aanvragen. In haftr
brief zegt zij, <jat zij achttien jaar
was, toen zij haar man ontmoette:
John Brand, lid van de Britse
militaire missie in. Moskou.
Zij is naar de Sowjet-Unie terug
gekeerd, nadat zij de bestaans
voorwaarden in Londen „ondra
gelijk" had bevonden: „onvoldoen
de voedsel, te weinig geld, de
voortdurende dreiging der werk
loosheid voor mijn man en een
hoge huur voor een slechte
kamer".
„Ik heb slechts ontberingen,
armoede en de afwezigheid van
rechten opgemerkt; ik ben afge
snauwd en met minachting behan
deld", aldus mevr. BrandMa-
joesjina. Zij verklaarde voorts
verbaasd te zijn over „de slaven-
positie van de vrouw in de Britse
familie" en zij beklaagde zich
over de „gemene anti-Sowjet-
campagne in de Britse pers naar
aanleiding van het feit, dat enige
Sowjetvrouwen, gehuwd met Brit
se mannen, géén toestemming
hadden gekregen om zich bij haar
echtgenoten in Groot-Brittannië
te voegen."
Zij verzekert, dat „vijf andere
Russische vrouwen eveneens po
gen naar de Sowjet-Unie terug te
keren. Zij zouden al eerder terug
gegaan zijn, als dwaze trots haar,
niet had teruggehouden".
Thomas Brand, een oom, van
John Brand, zeide, dat hij de
echtgenote van zijn neef niet erg
had mogen lijdeni, omdat zij zo
lui was. „Zij had een hekel aan
huishoudelijk werk, aldus zei hij,
en scheen zich voornamelijk on
ledig te houden met manicuren
en make-up. Nina zat er bij haar
man steeds op aan te dringen,
haar naar Sowjet-Rusland terug
te laten gaan en tenslotte heeft
deze zijn huisje verkocht en haar
bet geld voor de terugreis e:e-
geven."