De militaire en politieke steun jaan
Europese landen
DE PALESTIJNSE KWESTIE
ZUID-AFRIKAANSE REGERING
Vragen aan de Minister*
MAANDAG 14 JUNI 1948.
Pleidooi van Vandenberg
De schooljeugd en het
a. s. Regeringsjubileum
Poolss beschuldiging
Brits dementi
Verklaring van Markos
Joods woordvoerder
over naleving bestand
stelt politieke delinquenten op vrije voeten
Pasja van Oedja doer
dolkstoot gewond
Incident tijdens proces
te Lissabon
Mogelijkheid van
bestemming buitengewoon
dienstplichtigen
Motorrijtuigenbelasting
voor kleine auto's
Russische trein door
Engelsen aangehouden 7
De Sowjet-Unie en decaan-
bevelingen der Londense
conferentie
Frankering by Abonnement: Temeuzen
WEERSVERWACHTING
medegedeeld door het K.N.M.I.
te De Bilt, geldig tot Maan
dagavond.
Zonnig weer.
Droog en overdag zonnig weer.
Meest matige, langs de Wad-
denktfst .nu en dan krachtige,
wind uit Oostelijke richtingen.
Weinig verandering van tem
peratuur.
4de Jaargang No- 831-
Verschijnt dagelijks Drukkerij N.VI. Firma P. J. van de Sande Temeuzen
Advertentieprijs
per mm 10 ct.minimum
per advertentie 1,50.
Inzending advertenties
tot des namiddags 4 uur
Rubriek kl. advertenties:
5 regels 60 ct.; iedere
regel meer 12 cent. Ver
melding: Brieven onder
nr. Bureau 'van dit Blad
10 cent
Abonnementsprijs 3,25 per kwartaal.
De republikeinse senator Arthur
Vandenberg heeft er bij de Ame
rikaanse senaat opnieuw op aan
gedrongen, zo spoedig mogelijk
een plan te ontwerpen voor mili
taire en politieke steun aan de
Europese landen tegen een even
tuele agressie. Zijn resolutie, die
hij reeds eerder had ingediend
„om de ontwikkeling van de V. N.
te bevorderen", bracht, zo zeide
Vandenberg, „Amerika's rol in
het streven naar collectieve vrede'.'
tot uiting en was geen pleidooi
voor automatische militaire steun.
Senator Vandenberg deed een
beroep op de senaat „om mede te
werken aan bet scheppen van de
'vrede, zodat de V. S. „geen ge
weld zouden behoeven te gebrui
ken om het evenwicht in de we
reld in stand te helpen houden"
en zeide, dat „het noodzakelijk
was duidelijk te doen uitkomen,
dat wij niet voortdurend denken
aan bommen en bajonetten."
De V. S. ijverden niet voor af
schaffing van het recht van veto
met betrekking tot iedere kwes
tie, waarbij het gebruik van ge-
Ten einde bij te dragen tot de
viering van het a.s. Regeringsju
bileum van H. M. de Koningin op
scholen voor voorbereidend en
verplicht lager onderwijs heeft de
Minister van Landbouw, Visserij
en Voedselvoorziening toestem
ming verleend, dat via de nog na
der te instrueren plaatselijke dis
tributiediensten toewijzingen zul
len worden verstrekt overeen
komende met maximaal 125 gram
suiker per leerling.
Deze toewijzingen moeten in
één keer worden aangevraagd en
wel tussen 4 Juli t/m 28 Aug.
De schoolbesturen zullen zelf
kunnen bepalen op welke wijze zij
deze tractatie zulten uitvoeren,
hetzj door het verstrekken van
versnaperingen dan wel van ver
snaperingen en limonade. Hierbij
dient er rekening mede gehouden
te worden, dat b.v. per flesje
limonade gazeuse over het alge-
meen 2ö gram suiker gemoeid is.
De organisatoren van de school
feesten zullen voor het aanvragen
van de toewijzingen moeten be
palen van welke hoeveelheiij^zij
versnaperingen-toewijzingen wen
voor welke hoeveelheid zij suiker-
toewijzingen ter verkrijging van
limonade wensen te ontvangen.
De kosten van deze tractatie
kunnen niet yoor rekening van de
Overheid worden gebracht, ter
wijl de honorering van de toewij
zingen via het openbaar onderwijs
door de gemeenten, voor het bij
zonder onderwijs door de school
besturen in ontvangst genomen?
worden.
Voor andere feestelijkheden ter
gelegenheid van het regerings
jubileum zullen geen extra-toewij
zingen worden verstrekt, zodat
het voor buurtverenigingen of
andere organisatoren geen zin
heeft hiervoor verzoeken bij de
directie van de voedselvoorziening
van het Ministerie van Landbouw,
Visserij en Voedselvoorziening of
het Centraal Distributie-kantoor
in te dienen of hierover te corres
ponderen.
THUISBEZORGING VAN BE
DRAGEN VAN POSTCHEQUES.
Met ingang van 15 Juni a.s.
kunnen bedragen van postchèques
tot een maximum van 5000 weer
worden thuisbezorgd. Aan ver
zoeken om uitbetaling in bepaal
de coupures zal in de regel niet
kunnen worden voldaan.
De Postchèque- en Girodienst
en de PTT-kantoren verstrekken
alle nadere inlichtingen.
NIEUWE BRIEFKAARTEN
VAN 6 CENT.
Thans zijn de reeds aangekon
digde enkele briefkaarten met de
blauwgrijze zegèl van 6 cent ver
schenen.
Zij zullen in omloop worden ge
bracht, als de briefkaarten met
het oude, bruin-zwarte, zegel zijn
uitverkocht.
wapende macht ter sprake kwam.
De V. S. konden echter geen over
eenkomst aangaan, waarbij zij ,,in
opdracht van anderen oorlog zou
den moeten voeren."
De resolutie, die door de com-
misie voor buitenlandse betrek
kingen van de senaat op 19 Mei
met algemene stemmen werd aan:
genomen is vervat in de vorm
van een „advies" aan de presi
dent en behoeft slechts de goed
keuring van de senaat, hoewel
senator Vandenberg zeide, dat hij
ook het Huis van Afgevaardigden
erin zou willen kennen.
In de resolutie wordt verklaard,
dat „de V. S. zullen blijven stre
ven naar internationale vrede en
veiligheid door middel van de V.
N." In het eindontwerp werd er
door de commissie aan toege
voegd: „zodat ijzeren macht niet
zal worden aangewend behalve in
het algemeen belang."
De resolutie stelt voor, dat de
landen van West-Europa regionale
militaire bondgenootschappen zul
len aangaan ter waarborging van
hun veiligheid en houdt de voor
ziening in, dat de V. S. met goed
keuring van het Congres zich
eventueel bij dergelijke regionale
overeenkomsten kunnen aanslui-
ten-. De resolutie moedigt de
niet-communistische landen in
Europa aan een geünificeerde ver
dediging op te bouwen binnen het
kader van de V. N.
De Poolse regering heeft de
Britse bezettingsautoriteiten er
van beschuldigd de terugkeer van
de Poolse kinderen, die tijdens de
oorlog naar Duitsland zjjn weg
gevoerd, tegen te werken.
Volgens officiële ramingen van
Poolse zijde zijn van de 200.000
naar Duitsland weggevoerde Pool
se kinderen uit de Sowjet-Rus-
sische zóne reeds 20.000 naar hun
vaderland teruggekeerd, doch
slechts 6000 uit [je Westerse
zónes.
De woordvoerder van de Poolse
regering, generaal Victor Grosz,
verklaarde, dat deze kwestie geen
betrekking heeft op de Franse en
Amerikaanse zónes.
se
Een woordvoerder van de Brit
bestuurscommissie heeft ont
kend, dat de Britse militaire auto
riteiten een Russische trein heb
ben aangehouden, die goederen
naar een internationale tentoon
stelling te Parijs vervoerde. Dit
bericht was „uit de lucht gegre
pen en geheel en al vals". De
trein was zonder incidenten de
Britse zóne gepasseerd en inmid
dels te Parijs aangekomen.
Bij een interview met het Brit
se communistische blad „Daily
Worker" heeft generaal Markos,
leider der Griekse partisanen en
„premier van de vrije Griekse
regering" verklaard, dat de over
winning van zijn troepen „zeker"
is. „Wjj verwachten die overwin-
nng niet morgen", aldus de gene
raal, „maar zij zal niet lang meer
op zich laten wachten".
Volgens Markos is zeven tiende
gedeelte van het gehele vasteland
van Griekenland onder permanen
te of semi-permanente contröle
van zijn. troepen.
De correspondent van het blad,
die een onderhoud met Markos
had in zijn geheim hoofdkwartier
in de bergen, verklaart dat de
guerillasfrijdkrachten voor een
groot deel met Brits-Amerikaans
materiaal zijn uitgerust, dat op de
regeringstroepen is buitgemaakt.
Generaal Markos critiseerde de
aanwezigheid van Britse soldaten
in Griekenland, „gereed om te
worden gebruikt bij de bescher
ming van Amerikaanse belangen."
Hij deed een beroep op de „wer
kers en alle democratische volken
van het Westen" om hun morele
steun aan het guerilla-leger te
vergroten en materiële hulp te
verlenen.
Het Parijse blad „Franc Tireur"
(links-socialistisch) meldde Zater
dag, dat Dr. Chaim Weizmann,
president van Israël, volgende
week te Parijs twee afgezanten
van Koning Abdoellah van Trans-
jordanië zal ontmoeten om „een
federatie van Staten van het
Midden-Oosten" voor te stellen.
De zegsman van het blad was
een „belangrijke Zionistische per
soonlijkheid" te Bern. De Bernse
correspondent van het blad meldt
van prof. Brodetsky, de thans tfe
Bern vertoevende voorzitter van
de Britse Zionisten, bevestiging te
hebben ontvangen, dat „discrete
samenkomsten" de afgelopen 14
dagen waren gearrangeerd tussen
Zionistische leiders en Koning
Abdoellah.
Volgens het blad heeft prof.
Brodetsky gezegd: „Abdoellah wil
liever tot een accoord met de Jo
den komen dan aan de zijde van
Koning Faroek van Egypte vech
ten".
De „belangrijke Zionistische
persoonlijkheid" heeft aan de
„Franc Tireur" meegedeeld, .dat
de door Weizmann aan de ver
tegenwoordigers van Koning Ab
doellah te overhandigen voorstel
len op de volgende drie punten
gebaseerd zijn:
1. Israël is bereid toe te tre
den tot een federatie van staten
van het Midden-Oosten.
2. Israël zou met de Arabische
staten samenwerken bij de verde
diging van het Midden-Oosten
tegen een eventuële aanvaller.
3. De kwestie-Jeruzalem zou
door de V. N. worden geregeld.
Op hun beurt zouden de Zionis
ten de Arabieren verzoeken Is
raël als onafhankelijke staat bin
nen de door de V. N. vastgestelde
grenzen te erkennen.
De „Franc Tireur" commenta
rieert als volgt: „Als de Arabie
ren deze voorstellen aanvaarden
als basis voor bespreking, be
tekent dit een onbetwistbaar suc
ces voor de Britse geheime diplo
matie. De Britse positie in het
Midden-Oosten zou er door wor
den versterkt."
De woordvoerder verklaarde,
dat in de 27 dagen van strjd de
balans der operaties ten voordele
van Israël is doorgeslagen. Alle
grote steden en dorpen binnen het
gebied van Israël, plus 50 dorpen
en een gebied van 700 vierkante
km daarbuiten, waren in Joodse
handen.
In het gebied van Jenin duurde
de strjd tot Vrijdagmiddag
voort. Toen kwam een Iraaks of
ficier, met een witte vlag
zwaaend, naar de commandant
van de Joodse troepen toe om het
bestand te regelen.
COMMUNIQUÉ VAN GRAAF
BERNADOTTE.
Graaf Folke Bernadotte, de be
middelaar van de V. N. in de
Palestijnse kwestie, heeft Vrijdag
avond het volgende communiqué
uitgegeven
„In de loop van de eerste dag
van het bestand in Palestina is
door de bemiddelaar een klacht
ontvangen volgens welke vier los
van elkander staande schendin
gen van het bestand door Joodse
strijdkrachten zouden hebben
plaats gehad. Voor elk van die
gevallen heeft Graaf Bernadotte
onmiddellijk aan waarnemers van
de V. N. instructie gegeven tot
onderzoek ter plaatse en zo spoe
dig mogelijk uitbrengen van rap
port hierover".
JOODS OPPERBEVELHEBr
BEiR TE JERUZALEM GE
SNEUVELD.
Een woordvoerder van de staat
Israël heeft medegedeeld, dat
David Marcus, de opperbevelheb
ber van de Israëlitische strijd
krachten aan het front van Jeru
zalem Donderdagavond op zijn
post in de heuvelen van Jeruza
lem gesneuveld is, „terwijl hij
poogde de weg vrij te maken voor
de voedselaanvoer voor de bevol
king van Jeruzalem." Marcus
diende in de tweede wereldoorlog
als kolonel in het Amerikaanse
leger.
De nieuiwe nationalistische re
geling van Zuid-Afrika zal on
middellijk 5 politieke gevangenen,
veroordeeld wegens verraad of sa
botage gedurende de oorlog, op
vrije voeten stellen, aldus heeft de
Minister van Justitie, Swart, Vrij
dagavond medegedeeld.
Onder hen bevindt zich Sydney
R. Liebrandt, die in 1947 door
een bijzondere rechtbank ter dood
veroordeeld werd en later levens
lang kreeg. Hij landde in Zuid-
West-Afrika in een Duitse onder
zeeboot. Twee studenten, J. D.
Visser en H. S. van Blérk, die
verantwoordelijk worden gesteld
voor het opblazen van een post
kantoor in 1942 en voor de dood
van een Europeaan, zuilen even
eens worden vrijgelaten. Hun
doodvonnissen werden veranderd
in levenslange gevangenisstraffen.
In zijn verklaring zegt Minister
Swart, dat het besluit is voort
gekomen uit het „diepgevoelde
De Pasja van Oedjda, een der
twee steden in Marokko, waar
Maandag j.l. 44 personen werden
ged»od bij ongeregeldheden tussen
Mohammedanen en Joden, is Vrij
dag door een jonge Mohamme
daan met een dolkstoot gewond,
na een rouwdenst in de moskee
van Oedjda voor de slachtoffers
van de ongeregeldheden, aldus
melden berichten uit Rabaet. De
toestand van de pasja wordt ern
stig, doch niet kritiek genoemd.
De aanvaller werd ter plaatse
door volgelingen van de pasja
gestenigd.
De ongeregeldheden, die Maan
dag plaats hadden, begonnen, toen
een Mohammedaan, die een Jood
beledigde, werd neergestoken door
een andere Mohammedaan, die
het voor de Jood opnam.
Alle verdedigers van 13 hoge
officieren en burgers, die in Lis
sabon terechtstaan wegens op
ruiing, hébben de rechtszaal ver
laten uit protest tegen een ver
klaring van de president, van het
Hof, die hen beschuldigde van
„politieke munt te slaan uit het
proces" en hen waarschuwde voor
het maken van niet ter zake
doende" opmerkingen.
Volgens de president trachtten
zij een „atmosfeer in het land te
scheppen, onverenigbaar met de
belangeg van de natie".
De Minister van Oorlog tevens
Minister van Marine a. i. heeft
aan de burgemeesters een rond
schrijven gericht waarin wordt
medegedeeld, dat ook voor inge
schrevenen voor de lichting 1949
de mogelijkheid bestaat om tot
buitengewoon dienstplichtige te
-worden bestemd, indien twee
broeders dienen of gediend heb
ben. Een aanvraag daartoe moet
in het algemeen vóór 1 Augustus
1948 worden ingediend ter ge
meentesecretarie, afdeling militai
re zaken.
De aandacht wordt er op geves
tigd, dat niet ieder, die twee broe
ders heeft of gehad heeft, die die
nen of gediend hebben, buitenge
woon dienstplichtige zal worden.
Dit zal nl. afhangen van de om
standigheid, of er voor bepaalde
functies, welke in het leger wor
den vervuld, meer ingeschrevenen
geschikt zijn bevonden dan er no
dig zijn.
Op de Nederlandse automobiel-
markt verschijnen gaandeweg vele
kleine personenauto's, waarvan
het gewicht aanmerkelijk lager is
dan hetgeen bij de tarieven van
de motorrijtuigenbelasting als mi
nimum is aangenomen.
De K.N.A.C. heeft aan de be
trokken Ministers verzocht te be
vorderen, dat de grens van het
tarief der motorrijtuigenbelasting
van 800 kg eigen géwicht wordt
verlaagd of opgeheven.
verlangen van de nieuwe regering
om burgers van de Unie te bevrij
den van de druk van de oorlogs
jaren en te pogen een einde te
maken aan alle daaruit voort
vloeiende verbittering."
De twee anderen, die vrijgelaten
worden, zijn J. A. Strauss en M.
J. Pienaar, veroordeeld wegens
verraad. Zij leenden zich voor
het voeren van Duitse propagan
da via de Duitse omroep te Ber
lijn. Beiden waren zij veroordeeld
tot 3 jaar gevangenisstraf met
dwangarbeid.
Volgens het onder Russische
controle staande Duitse Nieuws
agentschap is een Russische mili
taire trein, rijdende - van Moskou
naar Parijs, Vrijdag door de En
gelsen aan de grens van de Britse
en Sowjet-zónes aangehouden. De
Britse functionarissen zouden van
de Russische treinwacht geëist
hebben zich van haar uniform te
ontdoen en haar wapens achter te
laten alvorens de reis voort te
zetten. Ook zouden zij een lijst
van alle goederen in de trein ge
ëist hebben. De trein vervoerde
monsters voor de Parijse tentoon
stelling van de internationale
democratische Vrouwenliga.
Een Britse officier, belast met
het toezicht op het betreffende
grensstation te Helmstedt, zeide
niets van het incident af te weten.
„Voor zover ik weet moeten alle
Russische treinen, die door de
Britse zóne zouden rijden, te
Helmstedt de grens passeren
In Berlijn doen de laatste tijd
geruchten de ronde, dat de Sow
jet-Unie voor een verrassing zou
kunnen zorgen door de aanbeve
lingen van de Londense confe
rentie te aanvaarden, doch ander
zijds 'n aandeel op te eisen in de
voorgestelde internationale con
trole van het Ruhrgebied, aldus
schrijft Reuter's diplomatieke
correspondent. Deze geruchten
suggereren een mogelijke onvoor
ziene ontwikkeling, die iedere on
middellijke actie van de Weste
lijke mogendheden inzake West-
iDuitsland zou kunnen vertragen
door een tweede reeks langdurige
en vruchteloze onderhandelingen
tussen de vier mogendheden.
Waarnemers wijzen er echter op,
dat de Verenigde Staten en Enge
land zo goed als zeker een waar
borg zullen eisen, dat de bepalin
gen van Potsdam betreffende de
behandeling van Duitsland als een
enkele eonomischeeenheid door
de Sowjet-zöne zullen worden na
gekomen als voorwaarde voor een
hervatting vaif economische be
sprekingen tussen de 4 mogendhe
den.
Buitenvervolgingstelling van
Duitsers.
Het Tweede Kamerlid Donker
(Arb.) heeft aan de Minister van
Justitie schriftelijk de volgende
vragen gesteld:
1. Is de Minister bereid om, nu
bij velen in den lande in verband
met de niet-vervolging c.q. de
buitenvervolgingstelling van een
aantal prominente Duitsers, zoais
Wimmer, Ritterbusch, Fischböck,
Schreieder en Schwebel, geen dui
delijke voorstelling blijkt te be
staan van het algemene vervol
gingsbeleid in zake oorlogsmisda
digers, op dit stuk een uiteenzet-
tmg1 te geven, die daarin een rede
lijk uitzicht kan verschaffen?
2. Wil de Minister daarnaast 'n
verklaring geven van het feit, dat
Schwebel op 15 April 1948 door
de betrokken Procureur-Fiscaal
onvoorwaardelijk buitenvervolging
is gesteld, zulks nadat de Minister
in zijn antwoord d.d. 30 Maart '48
op schriftelijke vragen van de
heer Donker inzake berechting in
Nederland van Wimmer, Ritter
busch en Fischböck heeft meege
deeld: „Aan Schwebel kan, in te
genstelling tot Wimmer, wel de
gelijk zodanige rechtstreekse ver
antwoordelijkheid voor duidelijke
en zeer ernstige oorlogsmisdaden
worden ten laste gelegd"?
