4, AKKERTJES Nederland kan met zijn eigen graanproductie in de binnenlandse behoefte niet voorzien UnmEfl PALESTINA in de Veiligheidsraat sNachts wakker door pijn Jonge illegale werker uit Zeeuws-Vlaanderen verried vele leden Trouw-groep De candidaatstelling «oor de Tweede Kamerverkiezingen 9 ZATERDAG 5 JUNI 1948. Verkiezingen 1948 H.M. Koningin Wilhelmina doet op 4 September a.s. Troonsafstand 6 Sept aanvaardt Prinses Juliana de Regering Graanregeling oogst 1948 ©e SelgUclie Kcningskweslte Zal Bevin aftreden? De nieuwe Zuid-Afrikaanse regering De Marshall-huip Voorzichtig bij aankoop|van oude vrachtauto's Frankering; bU Abonnement: Terneuzen i i WEERSVERWACHTING medegedeeld door het K.N.M, I. te De Bilt, geldig tot Za terdagavond. Iets hogere temperatuur. Zwaar bewolkt met korte op klaringen en overwegend droog. Iets hogere tempera tuur. Meest matige Z.W. wind. Onder Redactionele leiding van P. L. D. J. van Oeveren Redactie-adres: Noordstr. 55-57, Terneuzen Tel. 2510 - Na 6 uur 2073. Hoofdagentschap voor West Zeeuwsoh-Vlaanderen Willemsweg 83, Schoondjjke Telefoon 49. 4de Jaargang No. 824- Advertentieprijs per mm 10 ct.; minimum per advertentie 1,50. Inzending advertenties tot des namiddags 4 uur Rubriek kl. advertenties: 5 regels 60 ct.; iedere regel meer 12 cent. Ver melding: Brieven onder nr. Bureau van dit Blad 10 cent meer. Uitgave Stichting „De Vrije Zeeuw" Verschijnt dagelijks Drukkerij N.V. Firma P- J. van de Sande Terneuzen Abonnementsprijs 3.25 per kwartaal. ZON EN MAAN 1948 Zon Maan Juni Opk. Ond. Opk. Ond. 5 4.23 20.54 3.06 16.46 6 4.22 20.55 3.26 20.10 7 4.22 20.56 3.53 21.32 8 4.41 20.57 4.34 22.45 9 4.41 20157 5.33 23.40 10 4.20 20.58 6.49 11 4.20 20.59 8.16 0.40 12 4.20 21.— 9.47 0.46 13 4.20 21 11.15 1 05 Verkiezingen heten een ken merk te zijn van de democratie. Hieraan zouden nog wel enige vosrwaarden verbonden kunnen worden, alvorens men deze stel ling kan aanvaarden. In de Oost- Europese landen worden de laat ste tijd ook overal verkiezingen gehouden, maar toch menen wij West-Europeanen, dat deze wei nig met de democratie volgens onze begrippen te maken hebben, Wanneer wij de verkiezingen van de afgelopen maanden zo eens de revue laten passeren, dan krij gen wij. in de eerste plaatg Italië, Zoals in vele Europese landen ging hier de gróte strijd tussen het communisme en de anderen. De uitslag ligt alweer enige tijd achter ons, maar een ieder zal zioh herinneren, dat deze verkie zingen, die geheel vriji en geheim plaats vonden een nederlaag op leverden voor de communisten, die daarmede «voorlopig althans wer den uitgeschakeld. En thans zijn zo juist de ver kiezingen in Tsjecho-Slowakije achter de rug. Deze leverden con form de verwachtingen een. over weldigende meerderheid voor het Nationale Front op, dat door de communisten wordt beheerst- Ruim '80 der stemgerechtig den brachten op deze eenheids- lijsten hun stem uit. Ook deze verkiezingen waren zogenaamd vrij en geheim, maar naar onze begrippen wel op een zeer vreemde manier. Want 3/at was het geval. Iedere stemge rechtigde kreeg twee formulieren thuis gestuurd. Een blanco stem biljet en een biljet met de namen van de canididaten van het Natio nale Front. Beide biljetten waren uiterlijk duidelijk van elkaar ver schillend. Op het stembureau moest men in een afgesloten hok je het candidatenlijstje in een couvert doen. Men kwam dan naar buiten en moest het blanco biljet in een papiermand gooien. Het couvert werd afgegeven Wil de men niet op de eenheidspartij stemmen, dan wierp men dit bil jet ir de papiermand. Dat er onder dergelijke om standigheden toch nog 774.000 personen waren die blanco stem den, terwijl er 800.000 onthou dingen en ongeldige stemmen waren, dus tezamen 20 van de 8 millioen stemgerechtigden, be wijst wel, dat de Tsjechen en vooral de Slowaken een moedig volk zijn. Doch het is voor ons ee« teken, dat er weinig waarde gehecht moet worden aan 'n der gelijke stemming. Er komt nog bij, dat een groot aantal tegen standers van hun stemrecht ont heven waren en dat geen enkele oppositiepartij of- -groep propa ganda heeft mogen voeren. De regeringsvorm, rustende op eea dergelijke stemming kunnen vwf moeilijk democratisch noemen. Het heeft veel van de stemmin gen onder Napoleon en onder Hit- Ier, waar men ook slechts één keuze had. Het Tsjecho-Slowaakse volk, dat zeer vrijheidlievend van aard is, heeft in zijin korte bestaan als zelfstandige natie nog niet veei geluk gekend. Slechts gedurende de periode tussen de beide wereld oorlogen woei er een vrije wind. Maar daarna verviel het van de eae knechtschap in de andere. En kele duizenden wisten hun land te ontsnappen en hopen met vele millioenen in het land op andere tijden. Een derde land, waar verkiezin gen plaats vonden, was Zuid-Afri- ka. En ook over de uitslag van' deze gebeurtenis valt wel het een en ander te zeggen. Want de uit slag was min of meer verrassend. Aan de ene zijde stond de grote Zuid-Afrikaan, Veldmaarschalk Smuts. Deze figuur is in de heden daagse geschiedenis een zeer merkwaardige. Reeds in de boe renoorlog bestreed h'ij de Engel sen,, maar daarna zag hij de voor delen van samenwerking met de Britten in en met de uit de Boe renoorlog (18991902) eveneens bekende Botha voerde hij een ver- zoeningspolitiek. Later werd hij een der grote voorstanders van de gedachte van het Britse ge menebest. Aan hem en zijn partij was het te danken, dat Zuid-Afri ka aan de kant van Engeland in de oorlog tegen Duitsland te velde trok. Maar lang niet alle Zuid-iAfri- kaanders stonden achter Smuts. Reeds vóór de oorlog was er een sterke oppositie, geleid door Hert zog. En bp de verkiezingen van de vorige week was zijn grote te genstander Dr. Malan, de leider «kor Nationalistische Partij- Deze staat lijnrecht tegenover de denk beelden van de j^-ijze Veldmaar schalk. Hij wil namelijk de banden met Engeland zo spoedig mogelijk verbreken en een volkomen onaf hankelijke republiek oprichten. En niet wat niet velen verwacht ten, gebeurde. Dr. Malan behaalde bg de verkiezingen de overwinning en verzekerde zich van de meer derheid in het Lagerhuis. Het is begrijpelijk dat Engeland zich door deze uitslag pijnlijk getrof fen voelde en de Londense beurs reageerde dan ook fel. Nu is de kans op totale uittreding van Zuid- Afrika uit het Britse gemenebest nog wel niet direct aanwezig, want daarvoor zou Dr. Malan over tweederde der zetels in het La gerhuis moeten beschikken, het geen niet het geval is, maan toch is de kans natuurlijk sterk ver groot. IDe oorzaken van de nederlaag van Smuts zijn velerlei, maar een der voornaamste is wel 't rassen vraagstuk, dat in de Unie 'n grote rol speelt; want naast 2(4 mil lioen blanken leven er ruim 9 mil lioen negers en kleurlingen, die practisch geen of weinig rechten bezitten. Smuts wilde hier lang zamerhand verandering in bren gen, doch de partij van Malan is ook hiervan een felle tegenstand ster. Ten aanzien van de houding te genover het communisme zal er geen verandering komen, daar Malan eerder feller anti nog is dan Smuts. Dit zijn de verkiezin gen, die reeds gehouden zijn, maar ook de nog komende zijn van veel belang. Daar zijn allereerst de verkiezingen in ons eigen land voor de Tweede Kamer, die op 7 Juli a.s. gehouden zullen worden. Wanneer men zo zijn oor te luis teren legt, is het duidelijk dat in ong rustige landje weinig ver schuivingen van betekenis worden verwacht, zodat dan ook vermoe delijk het huidige bewind besten digd zal blijven. En dan tenslotte de Presidents verkiezingen in de Verenigde Sta ten. Hier .krijgt de huidige presi dent Truman een uiterst zware strijd te voeren met zijn tegen standers Dewey, Stassen of Taft. Een strijd, die, naar de algemene opvatting, voor hem verloren zal gaan. Een nieuweling zal daar mede zijin intrede in het Witte Huis doen en of dit nog verande ring in de ook voor ons zo belang rijke buitenlandse politiek van Amerika zal brengen, zal de tijd moeten leren. In de Nederlandse Staatscourant van Vrijdag komt de volgende bekendmaking voor: Hare Majesteit Koningin Wilhelmina en Hare Konink lijke Hoogheid de Regentes Prinses Juliana Jiebben mij gemachtigd mede te delen, dat de afstand van de Kroon door Hare Majesteit Koningin Wilhelmina zal geschieden op 4 September a-s-, weshalve op die dag Hare Koninklijke Hoogheid Prinses Juliana de Regering zal aanvaarden. De plechtige beëdiging en inhuldiging van de nieuwe Koningin zal plaats vinden op 6 September a.s- De Minister-President, (get.) BEEL- Het Ministerie van Landbouw. Visserij en Voedselvoorziening deelt het volgende mee: Neder land kan met zijn eigen graan productie in de binnenlandse be hoefte niet voorzien. Naast gro te hoeveelheden voor de brood voorziening en voro vervoedering aan de veestapel van varkens, runderen, paarden en kippen, waarvan op hun beurt weer de vee-, melk- en eierenproductie in hoge mate afhangen, zijn ook voor diverse industrieën granen als grondstof nodig, met name voor de havermoutfabrieken, gortpelle rijen, gist- en spiritusfabrieken, zetmeelfabrieken, bierbrouwerijen e.d. Vóór de oorlog bedroegen de importen ongeveer het dubbele van de eigen productie. Mede in verband met de precaire wereld voedselsituatie is na de bevrijding een dergelijke grote import nog niet weer mogelijk geweest. Om deze reden moesten de beschik bare granen worden verdeeld, waarbij zij uiteraard in de eerste plaats werden gedirigeerd naar die sectoren, waar zij het meest nodig waren. De telers kon in verband hier mede niet de vrije beschikking worden gelaten over de door hen zelf verbouwde granen. Voor een belangrijk deel moest een leve ringsplicht worden opgelegd. Hoewel de wereldgraanpositie zich momenteel voor zover kan worden nagegaan beter laat aan zien dan de laatse jaren het ge val is geweest, verkeren wij voor alsnog in omstandigheden, waar bij niet gerekend mag worden op een zodanige graanpositie in ons land, dat brood- en/of veevoeder distributie afgeschaft zou kunnen worden. Wel is te verwachten, dat door de leveringen binnen 't kader van de onlangs tot stand gekomen wereldtarwe-overeenkomst, waar bij Nederland m'i.v. 1 Augustus 1948 jaarlijks een kwamtum van 750.000 ton broodgraan hoopt te kunnen aankopen, de importbe hoefte aan broodgraan voor een belangrijk gedeelte gedekt zal kunnen worden. Indien de overeenkomst volle dig ten uitvoer wordt gebracht geeft deze een dekking van onze broodgraanlbehoefte voor c.a. 60 procent. De rest zal gedeeltelijk uit importen boven hetgeen in het kader van de tarweovereen- komst zal kunnen worden aange kocht. Ten aanzien van de .importmo gelijkheden van andere granen dan broodgraan valt nog niets met zekerheid te zeggen. De oogsten staan er echter over het algemeen, en thans ook in West kei hoeveelheden geïmporteerd kunnen worden. Vooralsnog zal het dan ook noodzakelijk zijn zowel voor im port- als voor inlandse granen een zodanige regeling te treffen, dat de Overheid in staat is de be schikbaar komende hoeveelheden te kunnen dirigeren naar die plaatsen, waar zij het meest en in de eerste plaats nodig zijn. De belangrijkste richtlijnen en benalingen, welke In verband met het bovenstaande voor de granen van de oogst 1948 zullen gelden, houden o.m. in, dat de tarwe practisch geheel voor consumptie beschikbaar zal moeten komen Het vrijgeven van tarwe voor vee- voederdoeleinden zal niet plaats kunen hebben, noch door het vrij geven daarvoor aan de telers zelf, noch door levering aan mengvoe derfabrikanten. De andere granen zullen door het verstrekken van z.g. „toewij zing uit eigen oogst" in zodanige hoeveelheden op de bedrijven der telers achter gehouden mogen worden als redelijkerwijze voor voedering van de eigen veestapel nodig is. Andere granen, welke niet voor verbruik op de eigen bedrijven toegewezen worden, zullen ver plicht geleverd moeten worden ten behoeve van de broodgraanvoör- ziening (rogge) dan wel voor an dere consumptiedoeleinden (b.v. grutterswaren) en/of veevoeder- distributie. Behoudens nader bekend te ma ken uitzonderingsgevallen zal de leveringsverplichting voor telers in de provincie Groningen, Drente. Friesland, Noord-Holland, Zuid- Holland, Zeeland en in het N.W. kleigebied van Noord-Brabant, worden gebaseerd op de werkelij ke dorsresultaten, welke op dors- briefjes ter kennis van de plaat selijke bureauhouders moeten wor den gebracht. In de overige provincies zullen de leveringsverplichtingen voor granen worden gebaseerd op een z.g. „aanslag", welke zo spoedig mogelijk ter kennis van de telers zal worden gebracht. Het vervoerverbod van granen bliift gehandhaafd. Vervoer is alleen toegestaan op geleideb'l- jetten. Aflevering van graan door te lers mag alleen plaats hebben tegen inneming van een afleve- ringsbswijs aan erkende graan handelaren en/of erkende zaai- zaadhantfelaren. Handelaren zullen granen in het algemeen slechts mogen afleveren aan verwerkers tegen inneming van z.g. „bestelbonnen". Verdere bijzonderheden over de graanlevering zullen zo spoedig mogelijk worden bekend gemaakt. CHamameliscreme, DOOS 40 S75cf (Ingez. Med.) In de 18 kieskringen van Ne derland vond gisteren de indie ning plaatg van de candidaten- lijsten der partijen of groepen, die aan de verkiezingen voor de Tweede Kamer op Woensdag 7 Juli a.s. zullen deelnemen. In totaal hebben 12 partijen of groepen van de gelegenheid ge bruik gemaakt om candidaten- lijsten in te dienen. Tien partijen of groepen hebben in alle 18 kies kringen van Nederland een lijst ingeleverd, n.l. de Katholieke Volkspartij, de Partij van de Ar beid, de Ant-Revolutionnaire Partij, de Volkspartij voor Vrij heid en Democratie, de Staatkun dig Gereformeerde Partij, de Com munistische Partij Nederland, de Christelijk-IHistorische Unie, de Middenstandspartij, de Onafhan kelijk Nationale Groep en de Lijst-Weiter. In de kieskringen Arnhem, Nij megen, Rotterdam, Den Haag Leiden, Dordrecht, Amsterdam. Haarlem, Utrecht, Leeuwarden. Groningen en Maastricht heeft voorts de „oude SjD.A.P.-vooruit strevende partij voor wereldrege ring" een candidatenlijst inge diend, terwijl in de kieskringen Rotterdam en Amsterdam nog een twaalfde partiji een lijst met can- didaten heeft ingeleverd n.l. de Revolutionnair Communistische Partij. Bij de verkiezingen voor de Tweede Kamer in 1946 waren ei 10 partijen of- groepen die een candidatenlijst hadden ingediend Van deze 10 partijen hebben de Protestantse Unie, de Bellamy- partij, de groep Rodrigues Lopez bij de candidaatstelling voor 1948 niet opnieuw lijisten ingeleverd terwijl de Lijst-Welter, de Onaf hankelijke Nationale Groep, de Middenstandspartij, de oude S. D A. P.-vooruitstrevende partij voor Wereldregering en de Revolution nair Communistische partij als nieuwe partijen of groeperingen die aan de verkiezingen wensen deel te nemen, kunnen worden ge kenmerkt. AFSCHAFFING GROETPLICHT De Minister van Oorlog heeft bepaald, dat de groetplicht ten aanzien van de dienstkleding dra gende leden van. het Rode Kruis is afgeschaft, terwijl van hen de militaire groqt niet meer mag worden verlangd. „Men verwacht dat Bevin eer lang om gezondheidsredenen uit de regering zal treden. Het is mogelijk dat Herbert Morrison hem als Minister van Buiten landse Zaken zal opvolgen, aldus schrijft de „Daily Worker", het orgaan van de Britse communis tische partij- Volgens het blad zou de jong ste terugkeer van Hugh Dalton in het Britse kabinet verband houden met het .aanstaande ver trek van Bevin. Dalton zou Mor rison als leider van de Labour- fractie in het Lagerhuis vervan gen- Gisterenmorgen zou Minister Spaak in de kabinetsraad zijn col lega's uitleg verstrekken over het onderhoud dat bijt in het afgelo pen weekeinde met Koning Leo pold te Pregny gevoerd heeft. Het belang hiervan wordt wel geplustreerd door het feit dat het bureau van de Belgische So cialistische partij tegen gisteren middag 15 uur in Op onze administratie ligt voor belanghebbenden ter inzage de passagierslijst van „Johan de Witt", het m.s. „Oranje" en s.s. AANKOMST TROEPENSCHIP WATERMAN Het troepenschip „Waterman" wordt, onvoorziene omstandighe den voorbehouden, Maandag 7 Juni in de vroege morgenuren in de Rotterdamse haven verwacht. De ontscheping begint om 9 uur. Europa, gunstig voor, zodat aan genomen mag worden, dat redelij- Naar de mening van politieke waarnemers is het onwaarschijn lijk, dat Zuid-iAfrika zich van het Britse gemene best afscheidt en een republiek wordt onder de re gering van Malan. De nieuwe regering, aldus de waarnemers, zal er allereerst naar streven het vertrouwen en de vriendschap van het aanzien lijke Engels sprejeende deel van de Unie te winnen. De benoeming van de „sterke man" der Nationalisten, J. G. Strydom, die als de leider van de extrem Republikeinen wordt be schouwd, op de betrekkelijk on belangrijke post van Minister voor het grondbezit, wordt als een 'teken beschouwd, dat de regering extreme kwesties zal vermijden. Mogelijk zal het communisme worden verboden. -De Nationalis ten verwerpen de eis der commu- nitsen tot gelijke behandeling van zwart en blank. Het is niet waarschijnlijk, dat de immigratie geheel zal worden stopgezet. Immigranten uit Ne derland en de Scandinavische lan den zullen waarschijnlijk worden aangemoedigd. Hoewel de Natio nalisten niet tegen immigratie van Duitsers zjjn, zullen deze vermoe delijk niet op grote schaal worden toegelaten, daar men de gevoe lens van het Engels-sprekende volksdeel zal wensen te ontzien. vergadering is bijeengeroepen teneinde kennis te nemen van de nieuwe ontwikke lingen in de Koningskwestie. Uit deze convocatie van het Socialis tische partijbestuur mag tevens worden afgeleid, dat de kabinets raad, na de eerste-Minister te hebben aangehoord, een beslissing zal nemen, die onmiddellijk na afloop door de Socialistische lei ders zal worden besproken. Intussen geven de Belgische bladen zich aan allerlei gissingen over. Sommige kranten houden nog hardnekkig vast aan hun op vatting dat de Koning terug moet komien, waartegenover de linkse perg een even onverbiddelijk standpunt inneemt. De algemene opvatting is even wel dat er een belangrijke stap - naar de oplossing van de Konings- 4 I kwestie zou worden gedaan, in- dien Prins Boudewijn voor Sep tember a.s. het tijdstip waarop hij 18 jaar wordt, naar België zou kunnen terugkeren. Een moeilijkheid is dan evenwel, dat volgens de grondwet het re gentschap van Prins Karei in het gedrang zou komen daar Prins Boudewijn in September volgens de wet meerderjarig zou worden en de ftegering van het land In DE ONDERGRONDSE VERGASSING. Naar de Belgische Minister van Mijnbouw en Energie in de Bel gische Senaat verklaarde, zijn de proeven betreffende de onder grondse vergassing van, steen koollagen in de streek van Luik met een volledig succes bekroond Voordat tot een toepassing op grote schaal zal worden overge- gaap zal evenwel nog meer erva ring moeten worden opgedaan en de Minister wees er in dit ver band op dat men in de Sowjet- Unie acht jaar in een stadium van proefnemingen heeft verkeerd, al vorens men tot de practische ver wezenlijking kon overgaan. Intussen wordt van betrouw bare zijde vernomen dat op het gebied van d,e ondergrondse ver gassing de. Belgische autoriteiten dezer dagen een overeenkomst hebben gesloten met de „Char- bonnages de France", op grond waarvan Frankrijk zich finan cieel in ondergrondse vergassing zal interesseren met een bedrag van 50 millioen Belgische francs. Van-Franse zijde zal men thans actief aan de studie van deze nieuwe techniek deelnemen. handen zou moeten nemen. Wat de plannen hieromtrent zijn zal Spaak bekend dienen te maken Van bepaalde Katholieke zijde wordt intussen nog steeds op een volksreferendum voor de terug keer van de Koning aangedron gen; men ziet hierin dan de uit eindelijke oplossing van het pro bleem.' Om te voorkomen dat bii een dergelijk plebisciet het Vlaam se en het Waalse landsgedeelte scherp tegenover elkaar zouden komen te staan bij de uitslag stellen deze kringen voor. bij een eventuele volksraadpleging de stembrieven te Brussel te verza melen en ze daar te tellen zonder een gewestelijke indeling te ma ken van de resultaten. Gezien dc- afkeer, die men in parlementaire kringen van een dergelijk volks referendum heeft getoond - men acht dit in strijd met de 'Grond wet en ziet er een aantasting in van het prestige der wetgevende Kamers mag het niet waar schijnlijk geacht worden dat men hiertoe zal hesluiten. Arabische en Joodse woord voerders hebben Donderdag in de Veiligheidsraad interpretaties van het voorstel tot staken van he* vuren gegeven, die diametraal tegenover elkaar stonden. Djamal Bey Hoessein! van het Arabische Hoge Comité zeide, dat de kwestie van toedicht op de na leving van het bevel de „beslis sende factor" was. De Joden, zo zeide hiji, hebben veel ervaring op gedaan met het smokkelen van mensen en wapens in Palestina. De kwestie der immigratie was ook een „uiterst gevoelig punt". Volgens de letter en de geest van het bestand moest immigra tie van beide kanten worden stop gezet De Arabieren aanvaardde), het bestand, dat hen aan handen en voeten zou binden, terwijl de Joden in het bezit van hun buit waren. Het bestand had geen zin als de Joden van het standpunt uitgaan, dat den verdeeld. Djamal Bey besloot met een beroep op Amerika, de Sowjet- Unie, Italië, Frankrijk en de Bal- kanlanden om d© controle op wa- peruvervoer te verscherpen en het vertrek van Joodse immigranten uit hun havens te beperken. Aubrey S. Eban bracht namens het Joods Bureau het Britse ver bod tot Joodse immigratie van Cyprus ter sprake. Hij verklaar de, dat de Joden .daar onwettig worden vastgehouden, in "iede; geval sinds het einde van het mandaat. Ten aanzien van de verdeling van Palestina zeide Eban: „Israël zal nimmer met iemand in onderhandeling treden over zijn status of onafhankelijk heid". Op dit punt kwam de Franse afgevaardigde, Parodi tussenbeide door op te merken, dat het niet de tijd was om over de „interpre taties" van het bestandsvoorstel te debatteren. De Raad moest zijn volle vertrouwen aan de bemidde laar schenken! Voorzitter Faris el Choery ging hiermee accoord en gaf als zijn dat Palestina moet wor-mening te kennen, dat de raad de bemiddelaar de vrije hand moest laten bij de regeling van de voorwaarden voor het bestand. Hii verdaagde de vergadering tot Maandag a.s. Op het Amerikaanse departe ment van Buitenlandse Zaken spreekt men met bezorgdheid over: 1. Het gevaar, dat het initia tief van de toewijzingsoommissie van het Huis van Afgevaardigden tot .vermindering van de Marshall hulp aan Europa het vertrouwen van West-Europa in de oprecht heid en de waarde van de Ame rikaanse beloften tot hulpverle ning zal schokken. 2. Het vooruitzicht, dat het gehele herstelprogram dat reeus met gevaarlijk weinig speling be rekend is, van een herstelprogram veranderd zal worden in een hui], program, waar de ontvangende landen weinig heter van zullen worden. 3. Het effect, dat de onzeker heid over de gelden zal hebben op het werk van de organisatie voor economische samenwerking te Parijs, welke thans een program aan het opstellen is voor elk land voor de komende twaalf maanden. 4. De weerslg op de gehele be weging tot Europese eenheid, in het bijzonder wat betreft de mili taire samenwerking, welke op Amerikaanse hulp gebaseerd zou moeten worden, 5. Vrees, dat Amerika moe te zal hebben het diplomatiek initia tief te behouden, dat grotsr.dee's verworven was door het in prin cipe aanvaarden van de hulpver leningsplannen. Slaap is vaak de beste remedie en die mist U als pijn U wakker houdt. Stilt Uw pijn met „AKKER 3 TJES en een rustige slaap zal U verkwikken. „AKKERTJES" helpen altijd. Let op'tAKKER-merk. Geen werkelijke verrader, geen onvaderlandslievende Nederlan der, die vrijwillig de vijand hulp verleende, geen collaborateur, doch een nog jonge ondergronds^ werker, wiens illegale arbeid niet alleen als onverdacht, doch als zeer verdienstelijk werd geschilderd, stond Donderdag tijdens een lang durige zitting tot in de avonduren in het verdachtenbankje van het Amsterdamse Bijz. Gerechtshof. Een keurig geklede jongeman, die nadat hij zijn verraad ge pleegd had - overspannen ge raakte en zich in brieven dermate met zelfverwijten overstelpte, dat de President van het Hof, Mr. A. D van Regteren Altena. slechts in bedekte termen aan de in het dossier opgenomen brieven refe reerde en het beter achtte er in het openbaar geen passages uit voor te lezen. Ter terechtzitting nam de thans 25-jarige Fr. G. Bakker uit Zaam- slag een geheel andere houding aan. Hij ontkende de verschillen de punten der beschuldiging gro tendeels, hoewel hij ze in het voor onderzoek alle had toegegeven, en trachtte zijn verraad te ver klaren met de bewering, dat hij destijds gemeend had slimmer te zijn dan de leden der S.D.. in wier handen hij echter een willig in strument geweest isr Er waren aanwijzingen, dat de verdachte reeds voor hij in Sep tember 1943 ten huize van de ge zusters Bruijnzeel in IJzendijke, bij wie hij was ondergedoken, door de Kriminal-Sekretaer Gottschalk van de Sicherheitspolizei uit Mid delburg werd gearresteerd, met plannen rondliep zijin eigen leven ten koste van dat zijoer kamera den door verraad te redden. Verschillende getuigen verklaar den de verdachte in 1943 persoon lijk te hebben medegemaakt en. de indruk te hebben gekregen, dat hij nog te jong was voor het belangrijke illegale werk, dat hij had verricht en vooral dat hij zeker niet opgewassen was tegen de consequenties, die deze gevaar lijke arbeid met zich medebracht Verdachte zelf erkende de be wering van Kriminal-Sekretaer Gottschalk, dat hij door een hevige angst voor de dood bevan gen was geweest en zich gedeel telijk uit een alles overheersende zucht tot lijfsbehoud, gekoppeld aan het naïeve idee, dat hij de S.D. om de tuin kon leiden, toi het plegen van zjjm verraad had laten verleiden. Na zijn arrestatie werd hij in Terneuzen onder de bekende Duit se druk gezet en sloeg onmiddel lijk door. Hij noemde vele namen van leden der Trouw-groep met wie hij ten nauwste had samen gewerkt en werd vervolgens in de strafgevangenis te Middelburg opgesloten. Alle pogingen, die hij' van dat moment af aanwendde, om 't ver trouwen van goede vaderlanders, zowel in als huiten de cel te win nen, leden schipbreuk, omdat hii toen reeds de naam van S.B.- spion had gekregen. Het gevolg was dat hij zich in de cel liet opsluiten bij de gear resteerde leider van de zg. „Witte Brigade", wachtmeester van poli tie LStoorvogel, later hoofd van de P.RA. in Zeeuws-Vlaan deren, en dje trachtte uit te horen over het adres van zijn eveneens illegaal werkende zoon. ,,Ik heb er niet op aangedron gen", verweerde verdachte zich, „maar ik moest het hem wel vra gen, want later zou de SD. hem zelf verhoren en als dan zou blij ken, dat ik in het geheel niet gé- tracht zou hebben 't adres te we ten te komen, dan zouden de ge volgen voor mij vreselijk kunnen zijn". -Met soortgelijke verweren ver dedigde hij zich tegen de andere beschuldigingen: zo stemde hij er nadat hij voor bewezen diensten in vrijheid was gesteld, in toe met een SiD.-agent een huiszoeking te verrichten bij een zijner illegale vrienden, Kees de Graaf, die onder was gedoken bij zijn zuster, mevr. J. Spek-de Graaf te Bergen op Zoom. omdat hij wist, dat Kees niet thuis was. Maar bij mevr Spek trachtte hij de indruk te wekken, dat de S.D.-agent 'n ille gale vriend was en toen de beide mannen het huis verlieten en zji door een noodlottig toeval op straat Kees ontmoetten, wees hij de S.D.-er op het gezochte wild. zodat De Graaf gearresteerd werd en later gefusilleerd En tenslotte postte hij op het Utrechtse sta tion, nadat hij de Gestapo had in gelicht over een bijeenkomst van verschillende illegale werkers, die elkaar aldaar zouden ontmoeten en zorgde er voor, dat de hem be kende Gebrs. Speelman en C. W. De Minister van Verkeer en Waterstaat heeft bepaald, dat aanvragen om vergunning voor vervoer van goederen met vracht auto's .door de Rijksinspecteurs van het verkeer kunnen worden afgewezen, indiien de vrachtauto, waarvoor de vergunning wordt gevraagd, door ouderdomsgebre ken, bovenmatig brandstofver bruik etc. uit een oogpunt van al gemeen economisch belang voor het gebruik niet meer voldoende geschikt is. Aangenomen wordt, dat dit met vrachtwagens van het bouwjaar 1934 en ouder in het algemeen het geval is. Van de nieuwe vrachtauto's, die in de loop van dit jaar naar verwachting voor distributie be schikbaar zullen komen, zal een niet onbelangrijk gedeelte wor den gebruikt voor vervanging van versleten en daardoor niet ren dabel te exploiteren vrachtauto's. Het is met het oog op een zo doelmatig mogelijke opbouw van het goederenvervoer met vracht auto's van belang, dat de auto's, die wegens ouderdomsgebreken door nieuwe zijn vervangen, niet in het verkeer blijven, aangezien zij veelal materiaal- en brandstof- verslinders zijn en bovendien de rendabiliteit van de vervoerbe drijven in gevaar brengen. Wor den deze auto's, nadat zij vervan gen zijn, verkocht, dan zullen de kopers deze'in het algemeen dus niet in bedrijf kunnen stellen. Zij, die het voornemen hebben, een oude vrachtauto te kopen, anders dan voor "sloopdoeleinden, dienen dit wel te bedenken. Streef werden gepakt. Een maand later, juist toen de Duitsers niet zonder verbazing begonnen in te zien' dat zij met de arrestatie van Bakker een lot uit de loterij had den getrokken, dook de nieuwbak ken spion in overspannen toestand opnieuw onder en ditmaal met succes, want de Gestapo slaagde er niet weer in hem te pakken te krijgen. „Zijn ideeën reikten verder dan de werkelijkheid", zeide de Pro cureur-fiscaal, Mr. J. Besier, in zijn requisitoir, die voorts van me ning was, dat de verdachte zich zelf gaarne de rol van een bij het illegale werk de eerste viool spe lende held wilde toedelen. „Hij ge voelt zich ook vandaag het mid delpunt van dit proces, waarin hij denkt de hoofdrol te spelen Maar dan vergist hij zich. De hoofdrol spelen hier vandaag eigenlyk al die goede vaderlanders van de Trouw-groep, die door zijn ver raad zijn opgepakt." Mr. Besier merkte vervolgens op, dat het hem niet zou verbazen, wanneer het Hof een psychiatrisch rapport over de verdachte zou verlangen, hoewel hij dit niet noodzakelijk vond en achtte het rechtvaardig als zeer - verzachtende omstandig heden zijn jeugd, alsmede de be nauwende situatie, waarin ver dachte zich na zijn arrestatie be vond, bij de bepaling vqn de straf maat in aanmerking te nemen. Hij iste twee jaar met aftrek van voorintemering, maar achtte geen termen aanwezig verdachte uit de kiesrechten te ontzetten. Het Hof zal op 17 Juni as. uit- spraak doen.

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1948 | | pagina 1