De Belgische Koningskwestie.
Communiqué Conferentie te Londen
NEDERLANDSE VERKLARING
over onderhoud met Hatta
IttcsinnJ in &nl«§linii«
Idd1
VRIDAG 4 JUNI 1948.
Verklaring van
Maarschalk Sokolofsky
Gevaar voor Franse regering
geweken?
Communiqué Commissie
voor Goede Diensten
Zeven Ministers naar België
Huwelijk ex-Koning Michaël
Grieks verzoek aan
Oost Europese landen.
Het bevel staakt het vuren
Koning Leopold's besluit
aan Spaak overhandigd?
Besprekingen over
oorlogschulden tussen
Nederland en Australië
afgebroken
Verlaging toewijzing volgens
plan-Marshall voorgesteld.
nkf
I
vaï
M98
)Slü
Frankering by Abonnement: Temeuzen
WEERSVERW ACHTING
medegedeeld door het K.N.M.I.
te öe Bilt, geldig tot Vrijdag
avond.
Nog enkele buien.
Wisselend bewolkt met voor
namelijk in de voormiddag nog
enkele buien, plaatselijk met
wat hagel of onweer. JWeinig
verandering van temperatuur.
Wind tussen W. en Zaanvan
kelijk krachtig, later wat af
nemend.
4de Jaargang No- 823-
Verschijnt dagelijks Drukkerij N.Vi. Firma P. J- van de Sande
Advertentieprijs
per mm 10 ct.minimum
per advertentie 1,50.
Inzending advertenties
tot des namiddags 4 uur
Rubriek kl. advertenties:
5 regels 60 ct.; iedere
regel meer 12 cent. Ver
melding: Brieven onder
nr. Bureau van dit Blad
10 cent meer.
Temeuzen Abonnementsprijs ƒ3,25 per kwartaal-
INDONESIË.
i
Na afloop van de bespreking
uie tussen de heren Neher, Van
Vredenburch en Hatta gisteren
ochtend plaats vond ten aanzien
van de Russisch-Republikeinse
betrekkingen, werd van Neder
landse zijde de volgende verkla
ring uitgegeven
„De gedelegeerden van het Op
perbestuur brachten hedenoch
tend een mededeling van de Ned.
Regering aan Drs. Moh Hatta
over. Deze mededeling heeft be
trekking op de wijze, waarop,
naar het oordeel der Ned. Rege
ring, de besprekingen m,et de Re
publikeinse delegatie het beste
kunnen worden voortgezet".
Nader meldt Aneta uit Kalioe-
rang: Een woordvoerder der Ned.
delegatie deelde aan de pers nog
het volgende mede:
Uit de Verklaring blijkt, dat de
mededeling aan Moh Hatta niet
sledhts betrekking heeft op de
zaak-Soeripno, doch op breder ba
sis is gesteld. Deze woordvoer
der zeide ook, dat er geen tijdsli
miet is gesteld voor het antwoord
van de Republiek. Naar de Ned.
Regering meent, kunnen de on
derhandelingen, die door verschil
lende omstandigheden werden be
lemmerd, in een betere sfeer wor
den gebracht en met haar mede
deling gaf zij te kennen, hoe de
Ned. Regering meent, dat de sfeer
,,De Sow jet-Unie is niet voor
nemens de Sow jet-zóne van de
rest van Duitsland af te sche'den
of haar in enige vorm bij de Sow-
jet-Unie in te lijven", aldus heeft
Maarschalk Sokolofsky, de Sow-
jet-militaire gouverneur in Duits
land, tegenover leden van de
Christelijk-Democratische Unie
verklaard, zo meldt het Sowjet-
informatiebureau.
MJaarschalk Sokolofsky gaf deze
verzekering op 27 Mei j.l., aldus
het bureau. Hij verklaarde, dat
de Sowjet-Unie alle Duitse asoi-
raties betreffende de unificatie
van het land zou steunen.
Hij verzekerde de Christelijk-
Democraten tevens, dar er in de
Sowjet-zóne geen nieuwe onteige
ningen van land of bezit zullen
plaats hebben. Hij verklaarde,
dat „Duitsland.s eenheid de vor
ming van een enkele Duitse demo
cratische regering vereist" en dat
een rechtvaardige vrede „alleen
met een verenigd Duitsland tot
stand kan worden gebracht."
Hij voegde hieraan toe, dat de
uitbreiding van de handelsbetrek
kingen en de economische samen
werking van de Sowjet-zöne met
Midden- en Zuid-Duitsland en
Zuid-Europa „zeer belangrijk" is.
der onderhandelingen kan wor
den verbeterd. Op de vraag, of
de onderhandelingen zullen wor
den afgebroken, indien de Repu
bliek de Ned. suggestie botweg
afwijst, zeide de woordvoerder,
dat zulk een afwijzing het verdere
verloop der onderhandelingen ze
ker nadel'g zal beïnfluënceren.
Aneta verneemt voorts, dat de
heren Van Vredenburch, Neher
en Riphagen gisteren weer naar
Batavia zouden vertrekken, doch
dat de heer Riphagen heden weer
naar Kalioerang zal terugkeren
voor de vergadering van de
agendacommissie.
Door een overeenkomst op het
laatste ogenblik schijnt het ogen
blikkelijk gevaar voor de Franse
regering bezworen te zijn. René
Mayer, de Minister van Finan
ciën, heeft verklaard, dat de rege
ring zich eens verklaard had met
een geamendeerd wetsontwerp be
treffende het ontslag van ambte
naren, waarmede ook de socialis
tische tegenstanders tevreden
waren. Volgens de gewijzigde
tekst behoudt de regering het
recht ongeveer 2000 vaste ambte
naren te ontslaan, van wie vele
socialist zijn. Alle van de in to
taal 150.OÓ0 voor ontslag in aan
merking 'komende ambtenaren, Ije-
halve tien procent van de 2000
vaste, zullen recht hebben op an
dere functies in regeringsdienst.
Voorts wordt gemeld, dat on
derhandelingen gaande zijn tus
sen de socialisten en de M.R.P.
over de schoolsubsidies, waarte
gen de socialisten bezwaren heb
ben ten opzichte van kerkelijke
scholen.
Een rechtbank te Praag
heeft een onderwijzer, zekere Zde-
nek Mayer, veroordeeld tot drie
maanden gevangenisstraf wegens
het critiseren van de veiligheids
politie en de zuivering in de loop
van een gesprek met enkele vrien
den op de hoek van een straat
Bespreking conferentie te
Bandoeng in agenda-com-
missie.
De Commissie voor goede diens
ten heeft Maandag een commu
niqué uitgegeven betreffende de
bespreking inzake de conferentie
te Bandoeng in de agenda-com
missie. Het zegt o.m., dat de
Nederlandse delegatie tegenover
de Republikeinse aanklacht ver
klaard heeft, dat de conferentie
te Bandoeng niet strijdig is met
de Renvillebeginselen, daar zij
slechts een adviserend karakter
heeft en haar besluiten niet bin
dend zijn. De Nederlandse dele
gatie verklaarde voorts, dat zij
geen enkele beperking kon accep
teren van het recht om iedereen,
die zij nodig oordeelde, te raad
plegen, noch van het recht van
elkeen of elke groep om verzoek
schriften tot de regering te rich
ten. De Nederlandse delegatie
was bereid uiterlijk Donderdag
commentaar op de Republikeinse
aanklacht aan de Veiligheidsraad
in te dienen voor gezamenlijke
verzending naar Lake Success.
Lieftinck, Drees, Mansholt en
Vos zullen zich a.s. Maandag naar
België .begeven teneinde deel te
nemen aan een bijeenkomst van
Ministers der Benelux-landen, te
houden in Chateau d'Ardennes in
de Belgische Ardennen.
Ook de Belgische ambassadeur
in Nederland zal aan de bespre
kingen deelnemen.
De Nederlandse Ministers Beel,
Van Boetzelaer, Van den Brink,
Thans is te Lausanne vernomen,
dat ex-Koning Michaël van Roe
menië en Prinses Anne de Bour
bon(Parma einde volgende week
te Athene in het huwelijk zullen
treden.
Men verwacht, dat Prinses An
ne zich in de loop van deze week
bii Michaël zal voegen, die in een
hotel te Lausanne verblijft met
zijn moeder, Koningin Helena. Op
de eerste daartoe wat het weer
betreft .geschikte dag van de ko
mende week zou het paar dan
in het privé-vliegtuig van Mi
chaël naar Athene vliegen. Ko
ningin Helena en andere leden van
Michaël's gevolg zouden per lijn-
vliegtuig naar Athene gaan.
Alle berichten wijzen er op, dat
het huwelijk gesloten zal worden
volgens de Grieks-Orthodoxe ri
tus. Zwitserse bladen doen aan
haling van berichten uit Kopen
hagen, volgens welke Prinses An
ne het Rooms-Katholicisme vaar
wel gezegd zou hebben.
De Griekse regering heeft zeven"
Oost-Europese landen verzocht
„onmiddellijk stappen te nemen
om de Griekse kinderen, die door
de gueilla-strijders zijn ontvoerd,
te repatriëren", aldus wordt te
Athene medegedeeld.
De Griekse regering verwijst in
haar nota naar „de jongste ver
oordeling van de wegvoering der
kinderen door de Balkan-commis
sie der V. N en voegt hieraan
toe, dat zij bereid is de methode
voor repatriëring te bespreken.
De nota werd direct gezonden
aan Polen, Hongarije, Bulgarije.
Tsjecho-iSlowakije, Joego-Slavië
en Roemeniëen aan Albanië via
het Secretariaat der V. N.
In gewoonlijk welingelichte
kringen te Brussel is men van me
ning, dat Koning Leopold's defi
nitieve besluit, of hij naar België
zal terugkeren of ten behoeve van
zijn zoon afstand zal doen van dë
troon, Woensdag aan Premier
Henri Spaak is overhandigd.
De Koning heeft zijn nota opge
steld na de geheime besprekingen
met Spaak, gedurende het week
einde nabij Genève.
Volgens het Joodse oorlogscom-
ïminiqué hebben de Eigyptenaren
na het verstrijken van de termijn,
gesteld voor antwoord aan de
Veiligheidsraad aangaande het
bevel om het yuren te staken, een
aanval gedaan op de Joodse ne
derzetting Negba. De aanval :s
volgens het communiqué afgesla
gen.
Voorstel van Bernadotte.
Graaf Folke Bernadotte, de be
middelaar der V. N. in Palestina,
heeft in een Woensdag aan Tryg-
ve Lie, secretaris-generaal van' de
V. N. gezonden telegram voorge
steld dat aan de partijen een ter
mijn van „enkele dagen" zal wor
den verleend, alvorens het bevel
tot staking der vijandelijkheden
van kracht zal worden, zo de
Joden en de Arabieren het des
betreffende besluit van de Veilig
heidsraad zouden aanvaarden.
Graaf Bernadotte verklaarde,
dat deze termijn noodzakelijk
was, om een internationale con
trole vast te stellen, inzake de
door de beide partijen getroffen
maatregelen, en wederzijdse be
schuldigingen betreffende de
schending van het 'bestand te
voorkomen.
Hij stelde voor dat hijzelf en de
commissie van het bestand, na
raadpleging van de parfijen, de
datum zou vaststellen, waarop het
vuren dient te worden gestaakt.
Anderzijds heeft de Syrische re
gering de Raad verzocht rekening
te houden met de nodige tijd om
in contact te kunnen treden met
alle Arabische strijdkrachten in
Palestina, voor de vaststelling
van de datum waarop de vijan-
Met betrekking tot de reis, die
Eerste-Minister Spaak het afgelo
pen weekende naar „Le R.eposoir"
het verblijf van Koning Leopold
te Pregny, heeft gemaakt, wordt
in regeringskringen het grootste
stilzwijgen in acht genomen en
het ziet er naar uit, dat er voor
de Ministerraad van Vrijdag iets
aan de buitenwereld bekend zal
worden gemaakt. Ook het secre
tariaat van de Koning blijft
uiterst zwij^aam.
Woensdagmiddag heeft Minister
Spaak de heer Pirenne, de secre
taris van de Koning, ontvangen en
het onderhoud, dat langer dan één
uur duurde, is ongetwijfeld ge
gaan over de jongste besprekin
gen tussen de Premier en de
Vorst.
Het socialistisch blad „Le Peu-
ple", welks hoofdredacteur nauwe
betrekkingen onderhoudt met de
Belgische Premier, meent inmid
dels te weten, dat Pirenne aan
de Eerste-Minister de definitieve
beslissing van de Koning heeft
overhandigd betreffende de terug
keer van Prins Boudewijn.
De Katholieke „Standaard"
schrijft dat een oplossing, welke
de Katholieken volkomen zal kun
nen bevredigen, onder de huidige
omstandigheden niet meer moge-
lijk lijkt. Een terugkeer van Prins
Boudewijn zou evenwel gelijk
staan met een gebaar van ver
zoening, zowel vanwege de Koning
als van de regering.
De socialistische „Volksgazet"
merkt op, dat de dynastie door j
terugkeer van de Prins zal ver- j
stevigd worden en dat „de enige
kwestie, die nog van belang is, die
van de continuïteit der monarchie
is".
Prins Boudewijn, die in Septem-
ber a.s. 18 jaar wordt, zal alsdan
volgens de Grondwet zitting mo-
gen hebben in de Senaat. Tevens
wordt in de Grondwet bepaald,
dat indien de Troon vacant is, de
Kroonprins reeds op zijn achtien-
de jaar als meerderjarig wordt
beschouwd en tot Koning zal mo
gen worden uitgeroepen.
Naar Reuter uit gezaghebbende
bron in Canberra verneemt, zijn
de besprekingen tussen <je Austra
lische en de Nederlandse regerin
gen over de Nederlandse oorlog
schulden aan Australië afgebro
ken. Men ziet thans, aldus Reuter,
de enige oplossing in rechtstreekse
besprekingen tussen de Australi
sche Eerte Minister, J. B. Chifley
en de Nederlandse Minister-Presi
dent, Dr. L. J. M. Beel.
Het betreft hier een oorlogschuld
van ongeveer veertig millioen
Australische ponden.
Het Franse persbureau A.F.P.
meldt nader, dat de Eerste Minis
ter van Australië, Chifley, vóór
het vertrek naar Den Haag aan
de Nederlandse delegatie, die de
onderhandelingen heeft gevoerd,
verklaarde, dat de onderhandelin
gen niet konden worden hervat,
tenizij op basis van de eisen, die
door de Australische regerirg zijn
geformuleerd.
De zes mogendheden, die deel
genomen hebben aan de conferen
tie te Londen over Duitsland,
hebben geleid tot overeenkomst
gemaakt," dat de besprekingen
heben geleid tot overeenkomst
over aanbevelingen, die het gehele
terrein bestrijken, aldus schrijft
Reuter's diplomatieke correspon
dent. Een kort communiqué over
de besprekingen, die Dinsdag be
ëindigd j werden, bevat het vol
gende:
De informele discussies over
Duitsland tussen de vertegen
woordigers van de V. S„ het Ver
enigd Koninkrijk, Frankrijk en de
Benelux-landen, die op 23 Febru
ari begonnen en die na een onder
breking op 6 Maart op 20 April
werden hervat, hebben tot resul
taat gehad, dat overeenstemming
is bereikt over aanbevelingen, die
het gehele terrein der conferentie
bestrijken.
Deze .aanbevelingen worden aan
de betrokken regeringen ter goed
keuring voorgelegd, zoals voorzien,
in het communiqué, dat op 6
Maart werd uitgegeven. Een rap
port van deze aanbevelingen zal
binnenkort bekend gemaakt wor
den.
Eten uitvoeriger communiqué
over het werk van de conferent'e,
waarin bijzonderheden genoemd
worden omtrent de aanbevelingen,
wordt de volgende week ver
wacht, nadat de betrokken rege
ringen gelegenheid gehad hebben
de resultaten van de conferentie
te bestuderen.
Een woordvoeder van het Brit
se Ministerie van Buitenlandse
Zaken, kon niet zeggen, of de
Sowjet-Unie door de Britse rege
ring of andere deelnemende rege
ringen van de resultaten der con
ferentie op de hoogte gesteld zou
worden. De woordvoerder ver
klaarde verder evenmin te weten
of een bijeenkomst van de Franse.
Britse en Amerikaanse Ministers
Buitenlandse Zaken, nu de
van
conferentie was
plaats hebben.
besloten, zou
De toewijzingscommissie van
het Amerikaanse Huis van Afge
vaardigden heeft voorgesteld het
bedrag voor het plan-Marshall en
andere „programma's voor hulp
aan buitenland" te verminderen
met vijfentwintig procent, in af
wijking van de regeringsvoorstel
len.
delijkheden moeten gestaakt wor
den.
„Ik ben wat meer optimistisch
sedert ik ijl contact ben getreden
met de hoofden der partijen, die
in Palestina tegenover elkaar
staan", heeft Graaf Bernadotte
aan de pers verklaard. Hij heeft
er aan toegevoegd: „Ik wens dat
Joden en Arabieren begrijpen dat
het slechts gaat om he: stopzet
ten van de krijgsverrichtingen,
en dat de politiek daarbij niet
wordt betrokken. Het bestand
zal mijn taak ongetwijfeld verge
makkelijken, maar met of zonuer
bestand zet ik mijn opdracht
voort".
Graaf .Bernadotte heeft voorts
gezegd, de Veiligheidsraad om
nadere inlichtingen te hebben ver
zocht betreffende de clausule ter
zake van „het stopzetten van de
immigratie" daar beide partijen
het niet eens zijn over de inter
pretatie er van.
De Arabieren vatten het op als
een verbód voor de Joden om Pa
lestina binnen te komen, zolang
het bestand van kracht is. De
Joden dringen er op aan, de clau
sule toe te passen, op alle weer
bare mannen, in alle Arabische
buurlanden.
Uit zeer betrouwbare bron ver
neemt men dat de regering van
Israël heden telegrafisch de Vei
ligheidsraad op de hoogte zal
brengen van de toestand. In de
loop van de dag zal een commu
niqué worden verstrekt, luidend
als volgt: „Zo de Arabieren de
vijandelijkheden niet onmiddellijk
stopzetten, zullen de Joodse troe
pen hun grootscheepse krijgsver
richtingen 'tegen de aanvaller te
middernacht hervatten.
Na het bevel „staakt het vuren"
hebben de Arabieren Donderdag
ochtend de Joodse wijken te Je
rusalem bestookt zo wordt door
de Haganah medegedeeld, die er
tevens op wijst dat de Arabieren
zodoende het bevel van de Veilig
heidsraad niet zijn nagekomen.
Thans is het bekend, dat het be
vel, waarvan de uitvaardiging op
een misverstand rust, enkel door
de Joden is nagekomen. De strijd
wordt voortgezet, aldus het com
muniqué.
De bescherming der gewijde
plaatsen.
Een woordvoerder van het Va-
ticaan heeft medegedeeld, dat de
plannen voor de vorming van een
uit vrijwilligers samengestelde in
ternationale Christelijke militie
ter bescherming van de gewijde
plaatsen in Palestina, op het Vati_
caan worden bestudeerd.
Er zijn reeds nota's gezonden
aan Engeland, Frankrijk, de V. S.
en de V. N., alsmede aan de Jood
se en Arabische vertegenwoordi
gers te Rome. In deze nota's
wordt de nadruk gelegd op de
noodzakelijkheid van internatio
nale samenwerking om de gewij
de plaatsen te beschermen, aldus
de woordvoerder.
Overzicht va.n fronten in
Palestina.
Reuter geeft het volgende over
zicht van de fronten in Palestina
aan de hand van de laatste be
richten:
Zuidelijk front: In 'net gebied
van de door de Arabieren bezette
nederzetting Neg bah in de woes-
tijin van Negev woedt de strijd
te land, terwijl Egyptische vlieg
tuigen in actie zijn. De Egypte-
naren bevinden zich .32 km ten
Zuiden van Tel AviV.
Vliegtuigen van de Iraakse
luchtmacht bombardeerden fabrie
ken voor oorlogsmateriaal te Pe-
tah Tiqva, 8 km ten Oosten van
Tel Aviv. Gemechaniseerde Iraak
se eenheden hebben een aanval
ondernomen op Nathanya. 20 km
ten Noorden van Tel Aviv.
Centraal front: Over de strijd
om Latroen is nog niets bekend:
De Joden ondernemen aanvallen
tegen de oude stad Jeruzalem.
Noordelijk front: De Joden ruk
ken op en veroverden een dorp
aan de weg van Nathanya naar
Toekarem. Volgens de Joden
wordt geheel West-Galilea door
hen beheerst.
Van de 120.000 arbeiders, die
thans in de Belgische mijnen
werken, zijn er 63.000 vreemde-^
lir.g. Het gemiddelde rendement
van de mijnwerker bedraagt thans
620 kilo per dag tegen 780 in 1939.
npll
"t
tt|
jsrxl
IEl
.Ml
,'er|
.Nd
lCI
'erl
Eli
ma
NHZ
[»X