Amerikaans-Russische besprekingen De NecUBelgische militaire overeenkomst De Belgische Regeringscrisis. Tie teesfnnei in «L#aicsftflna VRIJDAG 14 MEI 1948. BEVIN over mogelijke Qpen brief «an Wallace Kabinetswijziging in Sydë. Britse Pers over radio-toespraak van Koningin Wilhelmina. Eerste optreden van Heintje Davids in Amerika Aanval van Wallace op George Marshall. Einaudi beëdigd ranJkerlng by Abonnoment; Terneuzen. WEERSVERWACHTING medegedeeld door het K.N.M.I. te De Bilt, geldig tot Vrijdag avond. lets warmer. Plaatselijk ochtendmist. Over het algemeen weinig bewolking en droog weer. Iets hogere temperatuur. Meest zwakke wind. VRIJE ZEEUW 4de Jaargang No. 806- Verschijnt dagelijks Drukkerij N.V. Firma P. I van de Sande Temeuzen Abonnementsprijs 3,25 per kwartaal. Advertentieprijs per mm 10 ct.; minimam per advertentie 1,Ö0< Inzending advertenties tot des namiddags 4 uur Rubriek kl. advertentie») 5 regels 60 ct.; iedere regel meer 12 cent. Ver melding: Brieven ondei nr. Bureau van dit Blad 10 cent meer. Ernest Bevin, de Engelse Mi nister van Buitenlandse Zaken, heeft Woensdag in het Lagerhuis verklaard, dat de Amerikaanse regering hem thans volledig op «le hoogte heeft gesteld van haar jongste bespreking met de Sow- jet-regering. ,,Ik wil volkomen openhartig spreken, daar ik niet verlangend ben verder in bespre kingen te treden, zolang de weg niet geëffend is. Ik heb te veel mislukkingen gehad. Er moet heel wat voorbereidend werk wor den verricht", aldus Bevin. „Ik verlang naar vrede, naar een regeling met de S. U. Ik wil misverstand uit de weg ruimen. Maar ik kan niet meehelpen aan het brengen van Vrede in de we reld, indien ik de Westelijke mo gendheden en mogendheden in andere delen van de wereld moet vragen hun beginselen en hun overtuiging te laten varen om zich aan te passen hij iets, waar zij het niet mee eens zijn" Bevin verklaarde, dat hij niets van deze onderhandelingen af wist, voordat hij het Dinsdag door de radio gehoord had. Naar aanleiding van de publi catie door de S. U., voordat de Amerikaanse regering het Sow- jet-IRussisch antwoord ontvangen had zeide Bevin: „Indien de am bassadeur van een land niet vol komen openhartig met de Minis ter van Buitenlandse Zaken van een ander land kan spreken zon der dat het gepubliceerd wordt, indien hij dat niet kan doen om de partijen tot elkaar te brengen, is de toestand niet alleen on draaglijk, doch is vrede onmoge lijk" Indien de kaarten op tafel wor den gelegd, kunnen wij mogelijk ee* kans krijgen, dat een vredes- Henry Wallace, candidaat van de „derde partij" voor de Ame rikaanse presidentsverkiezingen, heeft een „open brief" gericht tot Stalin, waarin verklaard wordt, dat de gehele wereld moed had gekregen door ae nota-wis- seling tussen Amerika en de Sowjet-Unie. In de brief wordt bij de grote mogendheden, ter beëindiging van de „koude oor log" aangedrongen op het doen van de volgende istappen: 1. Algemene beperking van de bewapening en uitbanning van alle manieren van massale ver nietiging. 2. Stopzetting van de uitvoer va* wapens van het ene land naw het andere. 3. Hervatting van onbeperkte handel (met uitsluiting van oor- logagoederen) tussen de twee lan de*. 4. Vrij verkeer van burgers en studenten tussen en in de twee lanten. 5. Hervatting van de vrije uit wisseling van wetenschappelijke informatie en materiaal tussen de tw*e landen. 6. Heroprichting- van een ge reorganiseerde TJNRRA of oprich ting van een of ander bureau van de V. N. voor internationale hulp verlening. Men verwacht in Syrië binnen vier en twintig uur de vorming van een nieuw coalitie-kabinet van twaalf ministers, teneinde eenstemmigheid te hereiken ten aanzien van de toekomstige actie ten opzichte van Palestna, aldus wordt van betrouwbare zijde be richt. De Syrische Minister van Bui tenlandse Zaken heeft de Britse, Amerikaanse en Sowjet-Russische gezanten mededeling gedaan van het besluit van de regering uit voering te geven aan de beslissing van de Arabische Liga een beroep te doen op de Arabische staten „geregelde legers te gebruiken voor herstel van de vrede in Pale stina". Alle Syriërs zijn via de radio gewaarschuwd identiteitspapieren bij zich te dragen. Het burger verkeer naar de zuidelijke grens was beperkt tot personen met speciale passen. conferentie werkelijk succes heeft". Bevin verklaarde, dat Engeland de kaarten op tafel heeft gelegd van het ogenblik af, dat hij zijn functie aanvaardde. Bevin was van oordeel, dat het louter bijeen roepen van een conferentie op grond van algemeenheden zon der gedetailleerde voorbereidende werkzaamheden te verrichten, de deelnemers op hetzelfde punt zou brengen als na de viermogend- hedenconferentie. „Men moet het mij niet kwa lijk nemen, indien ik zeg, dat ik verlangend ben naar vrede zo ver langend naar een regeling met de S. U., dat ik elke mogelijke oor zaak van misverstand uit de weg wil ruimen door de weg te effe nen zo ver als dat menselijker wijs mogelijk is". Na verklaard te hebben, dat niet Engeland de vrede had tegen gehouden besloot Bevin met de woorden: „Al wat ik wil is vrede, al wat ik wil is vrede, dat zeg ik met nadruk". Volgens kringen, die in nauwe betrekking staan tot de Zweedse regering, heeft Zweden Noorwegen het aanbod van een militair bondgenootschap gedaan. Verschillende Britse bladen heb ben de rede van Koningin Wilhel mina, waarin Zij aankondiging doet van Haar troonsafstand, vrij wel onverkort wee: ^egeven. James Oldfield ekent in de „Daily Herald", het orgaan van de Britse Labourpartij, ten aanzien van de werkzaamheid van Konin gin Wilhelmina aan: „De meester lijk-bestendigende rol, welke Zij in de Nederlandse aangelegenhe den heeft gespeeld Zij is wel de „macht achter het kabinet" ge noemd moet Haar wel afgemat hebben. De „Daily Mail" noemt Konin gin Wilhelmina de „Nederlandse Victoria", zowel wat betreft uiter lijke verschijning en gestadigheid van karakter als politieke invloed. Beide Koninginnen, aldus 't blad, bestegen op achttienjarige leeftijd de troon en beiden regeerden lan ger dan een van Haar voorgan gers. Het blad toont verder in een speciale fotomontage Koningin Wilhelmina ten tijde van Haar troonsbestijging, als moeder van Prinses Juliana, als grootmoeder, als „democrate" rijdend op een fiets in het park van het paleis Soestdijk, en temidden van uit Nederland gevluchte kinderen in een kamp te Coventry, tijdens de oorlog. Henriëtte Davids heeft Dinsdag avond in het Holland House haar eerste voorstelling in Amerika gegeven voor een geheel uitver kochte zaal. Zij werd welkom ge heten door de fungerende Neder landse Consul-Generaal Teixeira de Mattos. Ook voor de twee nog volgende voorstellingen is de zaal reeds geheel uitverkocht. Na dit optreden in Holland House gaat Henriëtte Davids naar Holly wood. Leraren van het middelbaar on derwijs zullen meer dan 1500 cur sussen leiden. Over anderhalf jaar moet ieder officier ver gevorderd zijn in de kennis der Nederlandse taal. Met zijn kennis van deze taal zal hij bevordering rekening worden gehouden. Uit de antwoorden van de Mi nister op een aantal vragen viel op te maken dat het militair ae- coord slechts voor het moeder land geldt en niet voor de over zeese gebiedsdelen. Een uitbrei ding van het accoord tot d,e ko loniën is zelfs niet voorzien. Tenslotte legde kolonel De Fraiteur ep de nadruk op, dat geen gemeenschappelijk opperbe vel voor de legers van beide lan den is ingesteld. De souvereini- teit van België en Nederland wordt integendeel door het* ac coord erkennen geëerbiedigd. De tekst van de overeenkomst zal geheim worden gehouden. iDfe Belgische Minister van Landsverdediging kolonel De Fraiteur heeft aan vertegenwoor digers van de pers enige bijzon derheden verstrekt over de mili taire overeenkomst, die hij in Den Haag heeft ondertekend. Het accoprd, aldus de Minister, voorziet in de samenwerking op het gebied der instructie der bei de legers hun bewapening en be voorrading. Het betreft hier pro blemen die reeds na de bevrijding voor beide landen actueel waren en die geleid hebben tot een sa menwerking, waarvan de huidige overeenkomst de bevestiging is. Kolonel De Fraiteur wees er in dit verband op, dat Nederland een bestelling voor zijn leger heeft geplaatst bij de Fabrique Nationale d'Armes de Guerre in België, terwijl Belgische leger vliegtuigen in Nederlandse werk plaatsen worden gereviseerd en hersteld. Voor de uitvoering van het ac coord worden drie commissies in het leven geroepen: 1. een com missie voor de studie van de al gemene legerpolitiek; 2. een commissie voor de bewapening, die de gezamenlijke aankopen in beide landen of in het buitenland zal regelen; 3. een commissie, voor het onderhoud van materiaal en onderdelen en voor standaar disatie van wapens en vervoer. Naar de Belgische Minister van Landsverdediging verder opmerk te, voeren de generale staven der heide landen reeds besprekingen om tot eenzelfde opvatting om trent het gebruik der eenheden te kamen. 'Gezamenlijk zal het weten schappelijk onderzoek ter hand worden genomen, terwijl talrijke officieren voor langere periodes zullen worden uitgewisseld. In het kader der Westerse Unie en het Handvest der Verenigde.Vol keren zullen er in beide landen legers ontstaan, die in alles ge lijk georganiseerd zullen zijn. Wat de vloten betreft, bestaat ook reeds samenwerking, aange zien de Belgische marine-officie ren in Nederland hun opleiding ontvangen. Kolonel De Faiteur stelde ver volgens in het licht dat op het ogenblik een grote actie in het Belgische leger wordt gevoerd om alle officieren de? gelegenheid te geven Nederlands te leren- Het Franse persbureau A.F.P. meldt uit Tel Aviv, dat alle weer bare Joden, gisteren zouden wor den gemobiliseerd.v Van Donder dagnacht verkeren de Joodse troe. pen in staat van alarm. De ver lofgangers kregen bevel zich bij hun eenheden te vervoegen. Te Tel Aviv zijn beschermingsmaat regelen tegen luchtaanvallen be volen. Naai' aanleiding van een com muniqué van de Haganah te Tel Aviv, waarin van hevige gevech ten in het zuiden van Palestina gemeld wordt, deelt hte officiële blad van de Egyptische regering „Al Assass" mede, dat naar ver luidt eenheden Egyptische vrijwil ligers deelnemen aan de strijd te gen verdedigingsstrijdkrachten van de Haganah om de nederzet tingen van Negev, 120 km huiten de Palestijnse grens. Zij staan on der leiding van een majoor buiten dienst van het Egyptische leger. De Egyptische pers maakt voorts melding van berichten uit de Ara bische hoofdsteden, dat geregelde Arabische strijdkrachten 15 Mei of later Palestina zullen binnen dringen. Volgens een bericht uit Damas cus zou Azzam Pasja, de secreta ris-generaal van de Arabische Li ga, verklaard hebben, dat het Ara bische legioen, een nota aan de V. N. zal zenden, „waarin de rede. nen van de Arabische interventie in Palestina uiteengezet worden". Het aantal opvragingen bij ban ken door Egyptische Joden neemt opvallend toe, daar zij de reper cussies van de gebeurtenissen in Palestina op de omliggende Ara bische landen vrezen. Strijdkrachten van de Haganah zijn Donderdagochtend begonnen de Arabische stad Jaffa binnen te trekken, zo deelt een officiële woordvoerder te Tel Aviv mede. Deze bewegifig volgt op de onder handelingen omtrent de overgave, Woensdag tussen Arabieren en Jo den gevoerd. Men verwacht, dat een Jood aangewezen zal worden als bevelhebber over de haven. De Joodse strijdkrachten zullen alle strategische punten bezetten. Het nieuwe Amerikaanse voorstel inzake Palestina ingediend- De V. S. hebben Woensdag in een subcommissie der V. N. hun Tot gisteren tastte men nog steeds in het duister over de mo gelijke oplossing van de regerings crisis, die thans reeds een week duurt. Zoals de toestand thans is, is namelijk alles nog mogelijk: Voortzetting van de huidige re gering, nieuwe samenstelling en ontbinding van de kamer. De tekst van de modus vivendi met betrekking tot het technische onderwijs, die met zoveel zorg door üe „Commissie van Negen onder leiding van de voorzitter van de Senaat Rolin was uitge werkt, werd voor de eerste maal goedgekeurd op Zaterdagavond. Hij scheen van Socialistische zijde echter toch nog niet aan alle ver wachtingen te beantwoorden en de commissie heeft zich Maandag, Dinsdag en Woensdag met een omwerking bezig gehouden, die Woensdagavond weliswaar klaar is gekomen, doch waarvan men geenszins verwacht, dat hij gun stig onthaald zal worden tijdens de besprekingen van het bureau van de Socialistische partij, die gisterenmiddag om 14.30 uur zou bijeenkomen; mocht tijdens deze onderhandelingen geen meerder heid bestaan voor devoorstellen, dan zal de zaak ten overvloede aan die algemene partijraad van die Belgische Socialistische partij worden voorgélegd, die hedenmor gen om 9.30 uur de politieke toe stand zal bespreken. Aangenomen wordt intussen, dat, indien het bu reau van de Socialistische partij de voorstellen verwerpt, de partij raad op deze belisssing niet zal terugkomen en voor een crisis staat, die nog slechts opgelost zal kunnen worden door nieuwe ver kiezingen. Deze zouden dan, vol gens de Grondwet, moeten plaats vinden 40 dagen na het begin van de crisis, d.i. dus over ruim een maand, gedurende deze overgangs periode zouden de lopende zaken worden afgedaan door de Minis ters van het vorige kabinet. Van Katholieke zijde beschuldigt men de Socialisten er intussen van, bewust op niéuwe verkiezin gen aan te sturen en daarom de besprekingen over het onderwijs te saboteren. Zowel de Minister van Economische Zaken Duvieu- sart als de Minister van Justitie Struye hebben hierop geduid tij dens lezingen, die zij de afgelopen dagen hebben gehouden en zij heb ben verklaard, dat een Kameront binding onvermijdelijk zou zijn, in dien de Socialisten hun onverzoen lijke houding blijven handhaven. Spaak, de man, waarvan iedere Belg overtuigd is, dat hij alleen een spoedige oplossing van de cri sis in de hand kan werken, heeft zich, sedert zijn aankomst Woens dagmiddag uit Parijs echter nog niet in de onderhandelingen ge mengd en het schijnt hem werke lijk ernst te zijn met zijn voorne men de zware functie van Premier naast die van Minister van Bui tenlandse Zaken, welke toch reeds al zijn energie opeist, niet opnieuw op zijn schouders te nemen. Henry Wallace, candidaat voor het presidentschap van de derde partij, heeft op een persconferen tie te Detroit George Marshall, de Amerikaanse Minister van Bui tenlandse Zaken, er van beschul digd, dat hij een „koude oorlog" tussen de V. S. en de S. U. voort zet en de vredesverwaehtingen van beide landen de bodem in slaat. Volgens Wallace is het enthousiasme van velen in Ameri ka geluwd door Marshall's ont kenning, dat de V. S. de S. U. „al gemene" besprekingen hebben voorgesteld. plan ingediend voor een tijdelijk trustschap, waarbij de V. N. het volledig gezag in Jeruzalem krij gen. Het plan wordt ook door Frankrijk gesteund. Een verte genwoordiger van het Arabische Hoge Comité zeide, dat hij een in ternationaal bestuur van Jeruza lem, dat de stad van de rest van Palestina zou scheiden, niet kon aanvaarden. De Arabieren zou den echter wel tijdelijke aanstel ling van een gemeentelijke com missaris in principe goedkeuren. Een vertegenwoordiger van het Jewish Agency aanvaardde het voorstel op voorwaarde dat het geen verwijzing naar een trust schap bevatte. Joden zullen Jaffa m bezetten. Donderdagnamiddag is te Tel Aviv een overeenkomst tussen Joden en Arahieren getekend, vol gens welke Joodse troepen de Ara bische zeehaven Jaffa zullen be zetten. De Arabieren zullen alle wapenen en ammunitie aan de Jo den uitleveren en de Haganah zal verantwoordelijk zijn voor rust en orde in de stad. Verder zal de Haganah bevoegd zijn tot contro le op de bevolking, op inkomen en vertrek en overdracht van bezit tingen. Het burgerlijk bestuur zal ge leid worden door een vertegen woordiger van de Haganah onder advies van een Arabisch nood- comité. De Joden krijgen de vol ledige controle over de haven. De militaire clausules van de overeenkomst zijn geheim gehou den. Verwarring te Londen aangaande Palestina. Reuters diplomatieke corres pondent seint het volgende: Vier en twintig uur voor de op heffing van het mandaat in Pa lestina is te Londen de diploma tieke toestand volkomen ver ward. De te volgen diplomatieke en politieke lijn wordt gezien als een reeks vraagtekens. Slechts één ding staat vast, na melijk dat Engeland het mandaat op het vastgestelde uur zal neer leggen en alles zal doen om zo spoedig mogelijk zijn troepen terug te trekken. In gewoonlijk welingelichte krin gen is men er zeker van, dat van Tel Aviv uit de Joodse staat ge proclameerd zal worden. Ook acht men het hoogst waar schijnlijk, dat geregelde Arabische troepen Palestina onmiddellijk zullen binnendringen. Men verwacht) dat eenheden van het Arabische legioen en van het Egyptische en Iraakse leger voorop zullen gaan. Het is ech ter duidelijk, dat Britse troepen niet tussen beide zullen komen, tenzij hun evacuatiewegen wor den bedi*igd. Het schijnt nog steeds niet be slist, of Engeland bij het binnen rukken van geregelde Arabische legers via de diplomatieke kana len bij de betrokken regeringen zal interveniëren,. Evenmin zijn er aanwijzingen omtrent de houding die Engeland zal aannemen ten opzichte van het al of niet erkennen van de Joodse staat of een eventuële Arabische regering Van bevoegde zijde wordt ver nomen, dat de Britse regering bij haar voornemen blijft de eenheden van het Transjordaanse Arabi sche legioen, welke onder Brits commando gediend hebben, voor Vrijdag te middernacht naar Transjordanië over te btengen. Luigi Einaudi de 75-jarige voor malige Italiaanse Minister van Financiën, heeft Woensdagavond voor het oarlement de eed afge legd als President van de Repu bliek. Slechts de plaatsen van de monarchisten waren leeg. In zijn eerste rede als President bracht Einaudi hulde aan de afgetreden President, Enrico de Nicola, waarmede de parlementsleden door op te staan hun instemming betuigden. Hij memoreerde ver der de verandering, die op 2 Juni 1946 in Italië plaats greep. „De wijziging in het constitu tionele staatsbestel van Italië", aldus Einaudi, „was niet alleen opmerkelijk door de vreedzame wijze waarop zij geschiedde, doch ook doordat zij de wereld het be wijs leverde, dat ons land rijp was voor de democratie".

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1948 | | pagina 1