H«l tongres van Europa
Hevig onweder boven ons Land.
RESOLUTIE DER POLITIEKE SECTIE AANVAARD
DINSDAG 11 MEI 1948.
4de Jaargang No. 803-
Beëdiging Prinses Juliana
als Regentes
Twee gratieverleningen
Verklaring
Zwitserse Min. van Justitie
Wareldtsntoonstelling
te Brussel
De jollen op Cyprus
Geen conferentie tussen
Staatshoofden
van V. S. en S. U.
Dc strijd in Salcslina
De Belgischeregeringscrisis
Nieuw Amerikaans voorste!
wapenstilstand Palestina
TsjechoSlowaakse
grondwet goedgekeurd
Uittocht uit het Heilige land
Zal de Republiek
volksstemming over heel
Indlë vragen
Frank ering bU Abonnement: Temeuzen.
WEERSVERWACHTING
medegedeeld door het K.N.M.I.
te De Bilt, geldig tot Dinsdag
avond.
Nog vrij warm.
Hier en daar ochtendmist, en
enkele plaatse!, regenbuitjes,
hiér en daar vergezeld van on
weer. In de kuststreken koele
re zeewind, overigens iets lage
re temperaturen dan gisteren,
maar nog vrij warm met wind
uit uiteenlopende richtingen.
DE VRIJE
Advertentieprijs
per mm 10 ct.; minimnm
per advertentie 1,80»
Inzending advertenties
tot des namiddags 4 uur
Rubriek kl. advertentiesi
5 regels 60 ct.; iedere
regel meer 12 cent. Ver-
melding: Brieven onder
nr. Bureau van dit Blad
10 cent meer.
Verschijnt dagelijks Drukkerij N.V- Firma P. J. van de Sande Temeuzen Abonnementsprijs 8,25 per kwartaal.
tot het tot standkomen van de
resolutie hadden bijgedragen en
dankte hij ook het Nederlandse
volk voor de genoten gastvrijheid.
.Nederland" aldus Eden, „is een
„remarkable people" niet alleen in
het verzet tijdens de oorlog, maar
ook in het werk van de weder
opbouw na de oorlog. Dit volk
geeft ons allen een voorbeeld, hoe
wij hebben te werken voor de
vrede".
Eden besloot: „We need one
another, the world has need' a
United Europe".
Hierna werd de voorgestelde
resolutie met algemene stemmen
aanvaard. De moties betreffende
Spanje, de studie-commissie voor
Duitsland en de Europese pas
poorten werden met goedvinden
van de vergadering naar de co
ördinatiecommissie verwezen.
Gisterenmorgen om tien uur
kwam het congres in plenaire
zitting bijeen ter bespreaing van
de resolutie door de politieke sec
tie voorgesteld.
De vergadering werd geleid
door dé Britse oud-Minister van
Buitenlandse Zaken, Mr. Antho
ny Eden, die onmiddellijk na de
opening het woord gaf aan Paul
Ramadier, de leider van de poli
tieke sectie.
Ramadier gaf een korte, para
phrase op de resolutie
„■Griekse wijsbegeerte, christe
lijke godsdienst en Engelse en
Franse revoluties hebben geleid
tot een gemeenschappelijke opvat
ting omtrent het maatschappelijk
leven, welke gebaseerd is op eer
bied voor de menselijke persoon
lijkheid en waar van de wacht
woorden zijn: redelijkheid, liefde,
vrijheid en gelijkheid. Aldus is
een ideaal opgebouwd, dat, hoe
wel misschien niet bereikbaar,
toch een gemeenschappelijk doel
voorstelt aan alle Europeanen".
Oud-premier Paul Reynaud ver
klaarde bereid te zijn zich neer te
leggen bij het echec van zijn
voorstel, maar hij was niet gerust
op de toekomst.
„Ik heb wellicht een non-con
formistische houding aangeno
men, maar de conformisten heb
ben ons' de laatste oorlog be
zorgd."
Hierna volgde een lange reeks
van sprekers, die zich allen in
verschillende bewoordingen voor
de resolutie uitspraken en hun
voldoening uitten pver het in de
politieke sectie bereikte resultaat.
Namens alle bp bet congres
vertegenwoordigde Katholieke
partijen van Europa sprak de
heer E. Sassen, lid dei1 Tweede
Kamer voor de K. V. P. en vice-
voorzUter dezer partij. Hij ver
klaarde met nadruk enige reserve
te hebben ten aanzien van de
voorgestelde resolutie. In de eer
ste plaats was hij van mening,
dat de geestelijke en in het bij
zonder de godsdienstige waarden,
welke ten grondslag liggen aan
de Westerse beschaving en zon
der welke men deze beschaving
noch kan begrijpen noch in stand
houden, onvoldoende tot uitdruk
king waren gebracht.
Voorts verklaarde hij, dat de
eenheid van geheel Eurooa voor
hands onbereikbaar was, omdat
een deel hiervan nog zucht onder
een totalitair regiem.
Tenslotte betoogde Mr. Sassen:
wij hebben op dit congres met
klem de noodzakelijkheid aan
vaard om overdracht van souve-
reine rechten door de verschillen
de landen van Europa te doen
plaats hebben, maar het bezit van
deze souvereine rechten heeft
toch altijd nog deze waarde, dat
de landen zelf kunnen bepalen
onder welke voorwaarden en ter
bereiking van welke doelstellin
gen men instemt met de vorming
van de voorgestelde supra-natio-
nale rechtsgemeenschap.
Men kan zich hierdoor vrijwa
ren tegen bondgenootschappen,
voortkomend uit louter eigenbe
lang of bondgenootschappen, die
uitsluitend het belang van afzon
derlijke mogendheden of groepen
van landen nastreven.
Onder deze reserves verklaar
de Mr. Sassen de voorgestelde
resolutie te kunnen aanvaarden.
Tenslotte sprak Anthony Eden
een kort dankwoord aan allen, die
H. K. H. Prinses Juliana zal
als Regentes van het Koninkrijk
worden beëdigd in een verenigde
vergadering der Staten-Generaaï,
welke op Vrijdag 14 Mei des mid
dags te kwart voor twee zal wor
den bijeengeroepen in het gebouw
der Tweede Kamer.
De beëdiging, die op de meest1
eenvoudige wijze zal geschieden,
vindt plaats om 2 uur.
Bij Kon. Besluit is gratie ver
leend aan G. R. Mozer, tot de
doodstraf veroordeeld bij senten
tie van het Bijzonder Hof te
Amsterdam en aan F. Th. C.
Rosier, tof de doodstraf veroor
deeld hij arrest van de Bijzondere
Raad van Cassatie. In heide ge
vallen Is de doodstraf veranderd
in een levenslange gevangenis
straf.
„Wij zullen onze vrijheden tot
het uiterste verdedigen. Wij zul
len ook niet dulden, dat men de
vrijheden misbruikt om een aan
slag te plegen op de vrijheid
zelf" zo heeft Von Steiger, Zwit
sers Minister van Justitie en Po
litie, verklaard in een rede ter
gelegenheid van de honderste ver
jaardag van de grondwet".
Juist omdat wij een volk zijn,
dat voor de vrijheid is geboren
en ih de vrijheid opgevoed, weten
wij, dat die vrijheid ons niet is
gegeven om te misbruiken. Vrij
heid van mening betekent niet,
dat men het recht heeft propa
ganda te voeren voor vreemde
ideologieën en voor vreemde sta
ten. De vrijheid, bestaat niet
meer, wanneer de activiteit van
degenen, die zich er op beroepen,
liegen het vaderland is gericht.
De Belgische regering heeft
haar vertegenwoordigers bij het
internationaal comité voor wereld
tentoonstellingen gemachtigd voor
te stellen in het jaar 1955 de
wereldtentoonstelling te Brussel
in te richten. Er is ook gesproken
over de jaren 1952 en 1953, doch
men achtte deze data te vroeg.
Naar een woordvoerder van hei
Britse Ministerie van Buiten
landse Zaken heeft verklaard,
zullen de illegale Joodse immi
granten, die momenteel op Cyprus,
zijn gedetineerd, vrijgelaten wor-"
den, wanneer Engeland het man
daat neerlegt.
Welingelichte kringen zijn ech
ter van mening, dat Engeland
niet bereid zal zijn hun transport
naar Palestina te verzorgen, zo
dat dit door het Jewish Agency
zou kunnen worden georgani
seerd.
Millard Tydings, de democrati
sche senator en lid van de se
naatscommissie voor strijdkrach
ten, heeft Zondagmiddag ver
klaard, dat President Truman
hem had medegedeeld, „dat gener
lei conferentie tussen de beide
Amerikaanse en Russische staats
hoofden was voorgesteld".
Volgens de democratische se
nator zou President Truman ver
klaard hebben, dat Stalin even
min als welke persoonliikheid van
de UjSjS.R. ook een soortgelijk
voorstel aan 'het Witte Huis of
aan de regering der Verenigde
Staten had gedaan.
Een hevig onweer, gepaard met
slagregens en kletterende hagel
buien woedde gistermiddag boven
een groot gedeelte van ons land.
De Bilt vertelde ons hierover:
Maandagmiddag om 12 uur is
van België uit, een front van on
weersbuien ons land binnengetrok
ken over een linie van Vlissingen
tot Maastricht. Om 4 uur had dit
front een lijn bereikt' van Zand-
voort tot Nijmegen. Het onweer
ging op verschillende plaatsen
gepaard met flinke regenval.
In Den .Haag zag men zich plot
seling verplaatst ijl de dagen van
Egyptische duisternis. De auto's
reden met de lichten aan, evenals
verschillende trams. Ook in veie
woonhuizen en kantoren draaide
men de lichten aan, met het ge
volg, dat door de onvoorziene en
plotselinge toename van 't electri-
citeitsgebruik het licht enkele mi
nuten zwakker werd en op som
mige plaatsen helemaal uitging.
Overal keek men naar het soms
angstaanjagende natuurverschijn
sel. Bewoners van de Mauritskade
te Den Haag zagen de houten
blokjes, die tussen de tramrails
lagen, onder de voortdurende rof
fel van hagelstenen losraken en
opspringen. Tijdens het noodweer
hoorde men in Den Haag enige
malen een vliegmachine brommen,
die haar weg zocht door de slag
regens. Door de plensbuien ont
stonden hier en daar „meren" op
straat Deze schade zal echter
vlugger hersteld kunnen worden
daar geen ruiten van kassen ge
sneuveld, maar de gewassen te
velde, vooral de aardapn'elen, an
dijvie, sla en bloemkool, hebben
erg geleden. In Monster en Naald
wijk, waar het onweer het hevigst
was, ging het licht een half uur
uit. naar men zegt door storing
in het electriciteitsnet te Delft.
De enige melding van bliksemin
slag ui|t het Westland bereikte
ons uit Naaldwijk, waar een woon
huis werd getroffen. De schade
was gering.
Ook in Rotterdam heerste diepe
duisternis. Het bliksemde daar
even fel als overal, doch het hagel
de er minder dan in Den Haag.
Reizende Rotterdammers werden
echter onaangenaam verrast door
dan die in het Westland. Wel zijn
de mededeling, dat het treinver
keer met Den Haag gestremd was.'
Op het tractieterrein teLeid-
schendam sloeg namelijk de blik
sem in de bovenleiding. Tussen
15.57 en 16.27 stond daardoor hét
verkeer tussen Den Haag en Rot
terdam stil. Overigens was dit
niet de enige blikseminslag, die
het treinverkeer vertraging be
zorgde. Tussen Voorburg en Den
Haag werd de lijn naar Utrecht
getroffen. De treinen naar Utrecht
rijden nu op verkeerd spoor en dit
veroorzaakt 15 minuten vertra
ging voor de treinen naar Utrecht.
De treinen uit Den Haag rijden
normaal.
Men rekent er op, dat de schade
zeer spoedig hersteld zal zijn. Op
de spoorbrug bij Velzen werd de
bovenleiding getroffen. Als ge
volg hiervan is er tussen Velzen
en Umuiden-Oost slechts verkeer
op enkel spoor. Ook hier enige
vertraging. Bij 's-Hertogehbosch
werd de brug <%er de Dieze door
dé bliksem getroffen, 14 minuten
vertraging hier. Op de post bij
het rangeerterrein Watergraafs
meer ontstond 8 minuten vertra
ging door blikseminslag. De brand
weer te Leiden moest vijftien maal
hulp bieden voor blikseminslag,
omgewaaide schoorstenen, onder
gelopen kelders enz.
Ook de hoofdstad heeft zijn deel
gekregen van de onweersbuien,
die in een breed front sedert 12
uur gisterenmiddag van het Zui
den uit over ons land trokken.
Omstreeks vier uur werd de hemel
boven Amsterdam verduisterd
door dikke onweerswolken, die
zich weldra ontlastten in hevige
plensregens, die de argeloos zon
der jassen uitgetrokken hoofdste
delingen ijlings een goed heenko
men deden zoeken. Een vracht
wagen met reclameborden was
een gemakkelijke prooi voor de
tevens optredende winden en tot
tweemaal toe bracht het heen en
weer zwiepende gevaarte de levens
van de voorbijgangers op de Dam
in gevaar, gelukkig zonder ern
stige gevolgen. Brandweerauto's
gierden even later met sirenege-
loei door de straten naar het
postkantoor, waaruit rookwolken
opstaken: Er zou blikseminslag
zijn in de radiokamer. Het was
slechts de Dieselmotor, die werd
aangeslagen voorde lichtvoorzie
ning van het gebouw.
Het stadhuis kreeg ook alarm.
Hier' sloeg het hemelvuur in de
vlaggestok. die versplinterd, werd.
Een hoofdambtenaar, die aan het
telefoneren was, kreeg een schok,
maar kwam verder met de schrik
vrij. Na ruim drie kwartier slag
regen en zwaar onweer was de hui
overgetrokken en hernam het ver
keer weer zijn normale loop.
Elite-troepen van de Haganah
hebben een offensief ingezet tegen
de door de Arabieren bezette
hoogten, die de weg van Jeruza
lem naar Tel Aviv beheersen in
de buurt van Rab el Wad, 22 km
van Jeruzalem, aldus wordt van
officiële Joodse zijde vernomen.
De Joden zouden een aantal stra
tegisch belangrijke heuvel? rond
Aboegosj ganofnen hebben. Het
voornaamste doel va.n de aanval
is het uit' de weg ruimen van de
reusachtige wegversperring van
200 meter lengte en 1 meter hoog
te, die de Joodse verbindingen tus
sen Tel Avlv en Jeruzalem vei-
spert. De Joodse kringen schat
ten, dat enkele duizenden Ara-
bieren in de strijd betrokken zijn.
Volgens een Joodse zegsman is
het radio-zendscation van de po
litie te Jeruzalem gedemonteerd
en worden er geen dagelijkse po-
litie-rapporten over incidenten in
Palestina meer uitgegeven.
De inboedel van het hoofdkwar
tier van de Palestijnse politie is
Zondag bijna geheel naar Haifa
overgebracht. Vrachtwagens ver
voerden documenten, meubels e.d.
De bescherming van Jeruzalem.
Sir Alan Cunningham, de hoge
commissaris voor Palestina, heeft
de vertegenwoordiger van het Ro
de Kruis in Palestina, Jacques de
Renier, meegedeeld, dat de Pale-
De tekst van de modus vivendi,
welke Zaterdag j.l. door de uit
Katholieken en Socialisten be
staande „commissie van negen"
onder leiding van de heer Rolin
met betrekking tot de onderwijs-'
kwestie werd opgesteld, werd gis
teren aan de fracties der beide
meerderheidspartijen voorgelegd.
Deze tekst zou in hoofdzaak
maatregelen omvatten, welke een
rationalisering van het technisch
onderwijs moeten mogelijk ma
ken. In het bijzonder zijn er uit
voeringsbepalingen betreffende
het verhogen van het percentage
der staatssubsidies en het aanpas
sen der salarissen van het onder
wijzend' personeel is opgenomen.
Wanneer beide partijen met de*
voorgestelde oplossing accoord
gaan, mag verwacht worden, dat
nog deze week een nieuw parle
ment zal worden gevormd, dat
slechts weinig of misschien wel in
't geheel niet zal afwijken van
het oude.
Onmiddellijk na de bijeenkomst
van de leiders van de Katholieke
Volkspartij en de Belgische Socia
listische partij zou Rolin, voorzit
ter van de Belgische senaat, de
onderhandelaars der beide frac
ties in audiëntie ontvangen. Gis
terenmiddag zouden deze het
voorgestelde modus vivendi in
zake de schoolkwestie onderzoe-
ken.t
De Contact-Commissie van de
Katholieke Volkspartij heeft gis
terenmiddag onder voorzitter
schap van De Schrijver vergaderd.
De Schrijver bracht verslag uit
over de besprekingen, die tussen
vertegenwoordigers der Katholie
ke Volkspartij en de Socialistische
Partij onder leiding van Rolin,
voorzitter van de Senaat, zijn ge
voerd. Na afloop van de vergade
ring heerste in politieke kringen
algemeen de indruk, dat in de
Katholieke Volkspartij 'een ac
coord is tot stand gekomen op
basis van het vergelijk der „Com
missie van Negen" en gestreefd
wordt naar een wedersamenstel-
ling der vorige' Regering. Naar
blijkt, zullen in deze zin bij Minis
ter Spaak stappen worden gedaan.
Uit gezaghebbende bron te
Cairo wordt vernomen, dat' de
Amerikaanse regering bij de ver
schillende Arabische regeringen
een nieuw voorstel heeft inge
diend voor een wapenstilstand in
geheel Palestina.
Het voorstel, dat Zondagavond
door het ^Egyptische kabinet zou
bestudeerd zijn, zou voor drie
maanden gelden en per kwartaal
verlengd kunnen worden.
Tijdens deze periode zou een
„neutraal bestuur" in Palestina
gevormd worden. Naar verluidt
heeft de Egyptische regering dit
voorstel met commentaar doorge
geven aan de leiders van de Ara
bische liga. die zich thans te Am
man bevinden.
stijnse regering zou kunnen in
stemmen met een voorstel om
Jeruzalem onder de bescherming
van de Rode Kruis vlag te stel
len^, indien zowel Arabieren als
Jodm hiertoe officieel een ver
zoek tot het Rode Kruis richtten.
In Jeruzalem zou typhus zijn
uitgebroken Het aantal gevallen
is uit veiligheidsoverwegingen
niet bekend gemaakt.
Jeruzalem onder bescherming
van het Rode Kruis.
Arabieren en Joden hebben in
beginsel toegestemd in een plan
tot demilitarisering van Jeruza
lem, waarbij de stad onder be
scherming van het Rode Kruis
zal worden geplaatst-
Zondag wapperde "ter gelegen
heid van de bevrijding van de
openbare gebouwen van Praag de
rode vlag naast de Tsjecho-Slo-
waakse. Bewoners van het platte
land stroomden de stad binnen.
Op de dag der herdenking werd-
door de Nationale Vergadering
de nieuwe grondwet eenstemmig
goedgekeurd. Van de driehonderd
leden waren 54 afwezig. Zij waren
of „weggezuiverd" of hadden het
land verlaten.
Ou de slotzitting van het Par-
lepient, dat in Mei 1946 gekozen
was, had plaats in de Vladislav-
zaal van het Hradcin.
Vladimir Prochazka, die sprak
voor de vyerkcommissie verklaar
de, dat 9 Mei het eind had bete
kend van de bezetting door de 1900
jaar oude vijand en van de over
winning door de Sowjet-legers.
Daarom zou de grondwet de
grondwet van 9 Mei genaamd wor
den. Aanvankelijk had de reactie
in binnen- en buitenland het eens
worden over de grondwet moeilijk
gemaakt. Deze moeilijkheden wa
ren echter door de wil v^n het
volk uit de weg geruimd.
In de redevoeringen tijdens het
week-eind, aldus Reuter, werd 't
aandeel, dat dg Westelijke Geal
lieerden in de oorlog hebben ge
had, genegeerd
Nu het eind yan het Britse man
daat in zicht komt, neemt de uit
tocht uit het Heilige Land steeds
meer 't karakter van een paniek-
achtige aftocht op grote schaal
aan, aldus meldt Reuter's corres
pondent uit Jeruzalem. Het Trans-
jordaanse consulaat ontvangt
meer dan 200 verzoeken per dag
van personen, die naar Amman
willen vluchten, niet meer dan een
uur reizen van Jeruzalem over de
Jordaan gelegen.
De consulaten van Syrië, Liba
non en Egypte worden eveneens
overstelpt met aanvragen. De
Britse overzeese luchtvaartmaat
schappij heeft de vluchten naar
Cyprus reeds voor maandenlang
volgeboekt. Dit eiland begint
reeds aan. een ernstig woningte
kort te lijden. Naar soheepspas-
sage is iets minder vraag, deels
om dat de weg naar Haifa zwaar
bewaakt is. De meestcn willen
terugkeren „wanneer en indien de
onrust een einde neemt". Een lan
ge stoet mannen, vrouwen, kinde
ren, ezels, kamelen en karren
trekt langs de weg van Jeruzalem
naar Jericho, waar de hotels meer
gasten boeken dan ooit.
Het bureau van de Republikein
se delegatie te New York zegt in
een mededeling aan de pers. dat
het niet is uitgesloten, dat de In
donesische Republiek de eis zal
stellen van het houden ener volks
stemming over het gehele gebied
van Nederlands Oost-Indië, met
inbegrip van Oost Indonesië en
Borneo, Indien de Nederlanders bij
de onderhandelingen aandrang
blijven uitoefenen tot het houden
enef volksstemming over geheel
Java, Sumatra en Madoera. Deze
persmededeling geeft nog eens te-
kennen, dat de volksstemming al
leen moet plaats vinden in de
door de Nederlandse troepen be
zette delen van Java, Sumatra en
Madoera.