Een keerpunt in de Engelse geschiedenis De toestand in Palestina PATROUILLE Herdenking gevallene) Protesten Republikeinse afgevaardigden Contröle Prijsbeheersing VLIEGTUIG-ONGELUKKEN ZATERDAG 1 MEI 1948. Nederl. krijgsgevangenen in Republikeins gebied volgende week vrijgelaten Aanklacht van Oud-Minister Gerbrandy c.s. Brabant^Zeeland en Umbur 0e conferentie te Bogota Het overtollige oorlogsmateriaal in csV.f Incident opfde Donau De Amerikaanse militaire hulp te Lake Success S? pW^iti°mwtreS Sm6 J°Egena gin-?Pn er "Af Mnr: lr H7e j°Egens Maalreeelen te Triest Frankering bij Abonnement: Temeuzen WEERSVERWACHTING medegedeeld door bet K.N. MX te De Bilt, geldig tot S« terdagavond. Koude ochtend. Wisselend bewolkt met voor- U aan de kust nog enkele >uien. Zwakke tot matige .vind overwegend uit Noor- ieliike richtingen. Koude och tend; overigens zelfde tem peratuur als gisteren. Onder Redactionele leiding van P. L. D. J. van Oeveren Redactie-adres Noordstr. 55-57, Temeuzen Tel. 2510 - Na 6 uur 2073. Hoofdagentschap voor 5Vest Zeeuws ch-Vlaanderen Willemsweg 83, Schoondijke Telefoon 49. DE VRIJE ZEEUW 4de Jaargang No- 796. Advertentieprijs Per mm 10 ct.; minimum per advertentie 1,50. Inzending advertenties tot des namiddags 4 uur Rubriek kl. advertenties: 5 regels 60 ct.iedere regel meer 12 cent. Ver melding: Brieven onder nr. Bureau van dit Blad 10 cent meer. ZON EN MAAN Uitgave Stichting „De Vrye Zeeuw" Verschijnt dagelijks Drukkerij N.V. Firma P- J- van de Sande Temeuzen Abonnementsprijs ƒ3,25 per kwartaal. 1948 Mei. Opk. X 6.11 2 5.09 3 6,07 4 5.05 5 5.04 6 5.02 7 5. 8 4.58 9 4 56 10 4.55 Zon 20.04 20.06 20.07 20.09 20.11 20.12 20.14 20.16 20.17 20.19 Maan Opk 0»q. 8.10 3.30 3.46 6.59 4.10 4.21 4.32 4.46 5.02 5.24 11.09 12.22 13.34 14.45 1558 17.12 18.27 19.47 21.11 32 34 Het trotse en sterke Brittannia is gedurende lange tijd een der machtigste wereldrlkeii en zeker de machtigste staat in Europa geweest. Vooral in cie vorige eeuw, na dé val van Napoleon, bereikte het land onder Koningin Victoria het hoogtepunt. De bekende uitdruk king „England rules the waves" bevatte toen de waarheid. En<*e- lands vloot was heer en meester op alle wereldzeeën. De politiek va* zijn regeerders was er steeds op uit een evenwicht tussen de verschillende andere staten te laten ontstaan, zodat hun partij kiezen de doorslag gaf hij een eventueel conflict. Onze huidige twintigste eeuw heeft in de nog geen vijftig jaar van haar bestaan een geduchte knauw aan deze machtspositie gegeven. De twee geweldigste aller oorlogen, hoewel heiden door Gr.-Brittannië en zijn hondgeno ten gewonnen zijn, zijn de oorzaak van het langzame maar zekere verval. De krachtsinspanning, die land en volk zich nu tweemaal hebben moeten getroosten, heeft haar sporen achtergelaten. Niet laager is Engeland de machtigste mogendheid ter wereld. Zij heeft die nositie moeten afstaan aan de Verenigde Staten van Amerika en aan Rusland. Evenals Frankrijk vertegenwoordigt het land met zijn dominions en koloniën een zekere kracht, maar men zou deze j van de tweede rang kunnen noe men Het is niet gemakkelijk voor een volk zich deze achteruit gang te realiseren, maar juist hec Engelse volk is nuchter genoeg om de gevolgen van de verande ringen, die hieruit voortvloeien, onder ogen te zien en het weet van aanpakken als het moet. Zelfs de oppervlakkige toeschou wer heeft de grote veranderingen in de Engelse buitenlandse poli tiek waargenomen, die zich de laatste jaren hebben voltrokken. Zo heeft bijvoorbeeld sterk de aandacht getrokken, dat de Brit- te» zich practisch uit Azië hebben verwijderd. Birma en Brits-Indië werden vrijgelaten en de oorzaak hiervan moet niet te veel gezocht worden in edelmoedigheid tegen over de volkeren van deze uiterst belangrijke gebieden, maar eerder in een gevoel van onmacht aan de ene zijde en tevens in het feit, dat Engeland zich met alle kracht gaat concentreren op Afrika. Dit enorme werelddeel, dat nog bijna ongeëxploiteerd als in een eeuwenlange slaap ligt te wachten op ontsluiting, biedt nieuwe onge kende mogelijkheden. En de reeds eerder genoemde nuchterheid van de Brit heeft begrepen, dat het veel voordeliger is aan deze exploitatie te beginnen, dan vast. te blijven zitten in het grote wes pennest van Brits-Indië en Oost- Azië. Dezelfde nuchtere kijk heeft reeds eerder de dominions Cana da, Zuid-Afrika, Australië en Nieuw-Zeela.nd practisch de vrij heid geschonken en alleen een band met het moederland laten bestaan in de vorm van het Britse gemenebest. Een hand, die het land toch nog belangrijke voor delen oplevert. Een zeer treffend keerpunt in de Engelse geschiedenis was te vens het voorstel van Minister Bevin in zijn op 22 Januari j.l. in het Lagerhuis uitgesproken rede, waarin hij een voorstel deed om te komen tot een Westelnke Unie. Want dit voorstel, dat inmiddels heeft geleid tot het bekende ver- drag van Brussel tussen Enge land, Frankrijk en de Benelux, betekende in ieder geval, dat het land zijn lot voor een aanzienlijk tüdDerk verbindt met dat van ziin buren op het vasteland. Met hen zal het moeten trachten een poli tiek, economisch en militair bol werk te vormen tegen de aan stormende machten uit het Oos ten. Een en ander luidt dus een geheel nieuwe phase in de ge schiedenis van Groot-Brittannië in en het is begrijpelijk, dat er stromingen in het land zijn, die niet voetstoots meegaan met de nieuwe politiek en die menen, dat deze sléchts een tijdelijke uiting is, veroorzaakt door de ontwrich tingen van de oorlog. Deze laat- zullen echter door de duur meew^fgesioten. pact van 50 diger gelijk hebben, hun i^^jerde politiek ig na- aaam M|ir|r(iTevolg van de slagen, stiJll laatste oorlog heeft - Zoals bekend mag 2dcrsteld ig Enge- ische positie uiterst De krachtsinspan- fter Duitsland te weer een jaar lang alleen schouders. De hevige Inenten lieten hun spo- duceren aanlokkelijk gemaakt. Maar ook werd ce maatregel in gevoerd, dat een sieehte boer van z"n bedrijf verwilderd kan wor den. Het Marshall-plan zal ook En- gclaua de zo hoogst noodzakelijke hulp brengen, die het evenals de ntiere West-Europese landen zal moeten gebruiken om economisch weer op de been te komen. Hs: is duidelijk, dat Engeland door al deze oorzaken een keerpunt in zijn geschiedenis is gepasseerd, waar van de gevolgen zich pas in de toekomst zullen openharen. Door verschillende oorzaken wa ren dt dollars veel eerder op, dan was geraamd. De Britse bezet tingszone in Duitsland is finan cieel gezien een blok aan. het heen daar de noodzakelijke invoer van levensmiddelen in dollars betaald moet worden. Ongetwijfeld heeft het land in de onlangs benoemde Sir Staf ford Cripps een uiterst kundige en sobere Minister van Economi sche Zaken, die het volk reeds enige malen gewezen heeft op de hachelijke situatie, waarinhet zich bevindt. Er zal dan ook meer geproduceerd en minder geconsu meerd moeten worden. Een wei nig aanlokkelijk plan, dat zeker ook voor ons land geldt, maar liet laatste redmiddel is Op enkele punten is al vooruit gang te bespeuren. Zo is de export van Britse kolen weer ter hand genomen kunnen worden door een grotere productie. Ook ügheidscommissie melding maak- Zes Nederlandse krijgsgevan genen in Republikeins gebied zul len uiterlijk "begin volgende week worden vrijgelaten, aldus seint Aneta's speciale correspondent te Kalioerang. Dit zijn de krijgs gevangenen, van wie het laatste communiqué van de commissie voor Goede Diensten ten aanzien van de bijeenkomst van de vei- heeft Engeland de landbouwpro ductie krachtig aangepakt met het gevolg, dat vele hectaren in exploitatie zijn gebracht en op brengsten aanzienlijk zijn gaste- ge.i.. Dank zij een goede prijs politiek wordt de boeren het pro- te. Hieronder volgen de namen van enige krijgsgevangenen. G. A. Steenvoorden, sergeant L. C. Don, soldaat J. H. Hicks en sol daat Dierendonck (de overige na men zijn verminkt overgekomen Red. ANP). De Veilgheidsraad heeft een ztti'ng met gesloten deuren ge houden, waarin een bericht van zijn uit drie leden bestaande com missie in Palestina werd behan deld, meldende dat de commissie er niet in geslaagd was een ont moeting tussen Arabieren en Joden tot stand te brengen ten einde over een wapenstilstand te spreken. Volgens hardnekkige geruchten, aldus de commissie, staat een invasie van Arabische legerg in Palestina voor de deur. De leider van de vooruitge zonden groep der V. N. in Pa lestina, Azcarate, heefc voor de commissie voor Palestina te Lake Success verklaard, dat de ver deling in Palestina thans „een feit" was, dat niet meer nagegaan was te maken en dat de practijk zelfs verder was gegaan dan het besluit van de algemene verga- tiering der V. N., aangezien ook Jeruzalem verdeeld was. Volgens Azcarate za] oorlog op grote schaal uitbreken, wanneer het Brits mandaat geëindigd zal zijn. De betrekkingen van de voor uitgezonden groep tot de Joden zijn goed. Met de Arabieren be stonden er geen. De drie-consulscommissie dei V. N heeft een beroep op Koning Abdoellah van Trknsjordanië ge daan om zich van militaire be slissing of acties te onthouden. Bestanti tussen Arabieren en Joden te Jeruzalem. Hier volgt de tekst van het bestand, dat ondertekend is door de vertegenwoordigers van het Hoge Arabische comité, en van het Jood|e Bureau met betrek king tot de stad Jeruzalem. Deze tekst is door de zender der Ver enigde Volken bekendgemaakt. „De vertegenwoordiger van het Hoge Arabische Comité en van het Joodse Bureau hebben in overleg met de Trustschapsraad van de V. N., besloten hun volge lingen aan te zetten, de volgende beslissingen na te leven: 1. Alle militaire acties en ge welddaden te Jeruzalem, moeten dadelijk ophouden. 2. Het bevel het vuren te sta ken in dé oude stadsgedeelten van Jeruzalem zal zo spoedig mogelijk worden gegeven. 3. Eten onpartijdige commissie zal toezicht houden op de na leving van het bestand en zal hier over verslag uitbrengen brj de Trustschapsraad van de V. N. 4. De bepalingen van het be stand zullen verder worden uit gewerkt in overleg met de heide betrokken partijen. Strijdkrachten van de Haganah hebben de Arabieren in de voor stad van Jeruzalem, Katamon, te middernacht aangevallen. Bij het aanbreken van de dag werd er nog steeds hier en daar ge vochten. Britse kanonniers scho ten rookgranaten af boven de Joodse wijk Yemen Mosje, nadat Britse soldaten hadden gemeld, dat er door sluipschutters in deze wijk op hen was geschoten. Van de muren van de oude stad Jeru zalem schoten Arabieren mortier granaten af op de wijk. Nader wordt gemeld, dat strijd krachten van de Haganah diep zouden zijn doorgedrongen in de Arabische Katamon-wijk, waarhij zij volgens Joodse bronnen vele versterkte punten veroverden en gevangenen en wapens in handen kregen. De Britse autoriteiten te Jeru zalem hebben het Joodse Bureau officieel doen weten, dat, tenzij de Joodse aanvallen op de Ara bische voorstad Katamon. beëin digd worden, de Britse autoritei ten alle militaire middelen zullen gebruiken met inbegrip van de koninklijke luchtmacht om Joods Jeruzalem aan te vallen, aldus een' woordvoerder van het Joods Bureau volgens een correspon dent van Reuter. ^Kt°<mndsleffen bennen Nu de distributiediensten de uit reiking van de nieuwe brandstof - fenkaarten TA 806 nagenoeg hebben beëindigd, is besloten met ingang van 3 Mei a.s. de bonnen 01 en 02 van deze kaart geldig te verklaren. Elk dezer bonnen geeft recht op het kopen van 3 eenheden vaste brandstoffen. Om de handel tijdig te kunnen bevoor raden is het noodzakelijk, dat de aanwezige bonnen zo vlug moge lijk, in ieder geval vóór 15 Mei a.s. bij een leveranoier worden inge leverd. Met nadruk wordt er nogmaals op gewezen, dat van enige ver ruiming in de voorziening met anthraciet geen sprake is. De han del moet dus wederom mede wor den bevoorraad met belangrijke hoeveelheden andere soorten, waarvan de verbruikers hun even redig deel zullen moeten afnemen. Men makë het tie handel dus niet nodeloos lastig, wanneer aan wen sen tot levering van uitsluitend anthraciet niet kan worden vol daan. Teneinde de moeilijkheden, wel ke het soortenprobleem opwerpt, enigszins te verminderen, zullen van 3 Mei a.s. af bruinkoolbriket ten en koolslik rob der afgifte van de distributiebonnen kunnen wor_ den verkocht. Het ligt in het voornemen bij de verdeling van de bonvrije bruinkoolbriketten zoveel mogelijk rekening te houden met de normale afzetgebieden van bon vrije turf en koolslók. Bij de aanvang der vergadering van de Tweede Kamer van Don derdagmiddag deelde de voorzit ter roede, dat een adres is binnen gekomen van Mr. P. S. Gerbran dy, te 's Gravenhage, en acht an deren, houdende verzoek, de pro cureur-generaal bij de Hoge Raad der Nederlanden opdracht te geven, een vervolging in te stel len tegen, die leden van het hui dige kabinet, zomede tegen som migen hunner ambtsvoorgangers, die zich huns (d.i. Gerbrandy c s. i inziens hebben schuldig gemaakt aan overtreding van artikel 79, lid 3 der Grondwet en van artikel 355 sub 3 van het wetboek van strafrecht. Dit adres zal worden gesteld in handen van de commissie voor de verzoekschriften. (Hierbij zij aangetekend, dat het derde lid van art. 79 der Grondwet luidt: „De Ministers zorgen voor de uitvoering der Grondwet en der andere wetten, voor zover die van de Kroon af hangt". Art, 355 guib 3 van het Wetboek van Strafrecht bedreigt met ge vangenisstraf van ten hoogste 3 jaren de hoofden van ministeriële departementen, die beschikkin gen nemen of bevelen geven of bestaande beschikkingen of be velen handhaven, wetende dat daardoor de Grondwet of andere wetten of algemene maatregelen vaji inwendig bestuur van de staat of van zijn koloniën of be zittingen in andere werelddelen worden geschonden, De Procureur-Generaal hij de Hoge Raad is aljeen gebonden be paalde personen te vervolgen in dien dit hem wordt opgedragen door de wet of een Kon. Besluit. Red. A.N.P.) De herdenking van de gesneu velde Nederlandse militairen in de oorlogsdagen van Mei 1940 zal in het 3e militaire gewest (de pro vincies Noord-Brabant, Zeeland en Limburg) dit jaar gehouden wor den in het dorp Moerdijk, waar zeer vele militairen begraven lig gen, die sneuvelden bij de verde diging van de Moerdijkbruggen. De plechtigheid vangt aan des morgens om 10.55 en staat onder leiding van de bevelhebber van het 3e militaire gewest, Generaal- Majoor J. A. A. Sitsen. Kinderen van Moerdijk zullen een bloemenhulde brengen. Toe- soraken worden gehouden door Generaal-Majoor Sitsen en de bur gemeester van Hoge en Lage Zwaluwe, de heer J. P. Godwaldt, tot wiens gemeente Moerdijk be hoort. De Commissarissen van de provincies Noord-IBrabant, Zee land en Limiburg alsmede een groot aantal kerkelijke en burger lijke autoriteiten zijn voor deze plechtigheid uitgenodigd. In het ..Interamerikaanse plan voor vredelievende opolossingen" of „Het pact van Bogota", dat door de coördinatiecommissie van de conferentie is goedgekeurd, wordt onder meer bepaald, dat gesdhil- len- door vredelievende middelen moeten worden opgelost en de procedure der goede diensten en die der bemiddeling dient te wor den aangewend alvorens defini tieve beslissingen worden ge nomen. De contracterende partijen ver binden zich geen toevlucht te nemen tot bedreiging of geweld. Men zal moeten gebruik makeil van vredelievende methoden op regionaal plan alvorens een geval voor de Veiligheidsraad van de V. N. te brengen. De economische commissie van de conferentie van Bogota zal aan de economische sociale raad adviseren over te gaan tot stich ting van een „inter-Amerikaanse Bank en van een „inter-Ameri- kaang bureau voor de economi sche ontwikkeling" of van een dezer beide lichamen. Minister Marshall heeft giste ren het congres een rapport over de liquidatie van het overtollige oorlogsmateriaal ingediend. Hier in wordt verklaard, dat op 1 Jan. 1948 ter waarde van 10.803.000 dollar aan overtollig oorlogsmate riaal in de V. S. aanwezig was. In het eerste kwartaal van 1948 is hiervan ter waarde van 9.500.000.000 dollar verkocht voor een bedrag van 1.861.000.000 dollar De verkopen geschieden voor twee derden aan buitenland se regeringen. De rest is aan particulieren verkocht. Aan de bizonale economische raad in Duitsland is materiaal, waarvan de kostprijs op 875 millioen dol lar wordt geschat, voor 183 mil- lien dollar verkocht. Amerikaanse autoriteiten te Wenen hebben medegedeeld, dat een groep van de Sowjet-matine aan boord is gegaan van een door Amerikanen gebruikt schip, dat tengevolge van motorpech bij Linz naar de Sowjet-zrjde van de Do nau was afgedreven en van de dienstdoende sergeant geëist heefc de Amerikaanse vlag te strijken. Toen hij zulks weigerde, dreigden de Sowjet-Russen de vlag naar beneden te zullen schieten. Zij verlieten echter het schip zonder schieten. Het schip, waar op zich dertig passagiers, onder wie vrouwen en kinderen, bevonden, was naar een zandbank gedreven. 'de oorlog was het land Zo rijk, dat het bijvoor- tijn eigen landbouw schro- kon verwaarlozen en over ig buitenlandse betaalmidde- peschikte om een groot deel zijn levensmiddelen in te en. Evenals in Nederland rrtrof het bedrag van de im- t dat van de export aanzien- Het yérschil hiertussen werd 'uimschoots gedekt door de cen- tau van in het buitenland belegd küpitaal en door opbrengsten uit handelsdiensten. De oorlog ver slond echter veel van de beleg gingen en de handelsvloot werd gedecimeerd. Wel steunde Amerika met wa penen en na de oorlog met een grote dollarlening, maar deze was te spoedig opgebruikt Een ollarcrisis was hiervan 't gevolg. De Washingtonse correspondent van de New York Herald Tribune meldt, dat de Amerikaanse rege ring aanstalten maakt het Con gres machtiging te vragen op be perkte schaal wapens naar de landen van het plan-Marshall te verschepen. Het voorstel, zo schrijft de cor respondent, houdt geen program van militaire hulp op leen- en paehbbasis in, dat cok door de re gering wordt overwogen. Volgens welingelichte kringen zal het voorstel tot wapenver scheping op beperkte schaal, wan neer het wet wordt, President Truman in staat stellen madhti- ging te verlenen voor de verzen ding van wapens naar die onder liet E. R. P. vallende landen, die dringend wapens nodig hebben. Het voorstel heeft tot doel, zo wordt in deze kringen verklaard, de Amerikaanse investeringen in het E. R. P. te beschermen en de militaire ophouw der ontvangen de landen mogelijk te maken met gelden van het E. R, P. Men voegt er aan toe, ofschoon de wet voor alle landen van het E. R. P. Zou gelden, de vijf lan den van de West-Europese Unie hqt leeuwendeel zouden ontvan gen. Ook Noorwegen wordt be schouwd als een land dat in dit opzicht sterk zou worden begun stigd. De New York Times meldt uit Lacke Success, dat de afgevaar digden van de Republiek in Lake Success, Palar en Tjoasekien in formeel een beroep op de Veilig heidsraad hebben gedaan om di rect een onderzoek te doen instel len naar de schendingen van de IRenviile-overeenkomst) die de Nederlanders volgens hen hebben begaan. De algemene brigade van de Prijsbeheersing heeft in de twee de week van April een uitgebrei de contröle gehouden in Zeeuws- Vlaanderen. 236 Zaken werden gecontroleerd en tegen 35 moest proces-verbaal worden opge maakt. Over het algemeen waren de overtredingen van geringe om vang. Het lag ook in de bedoeling op de markt in Terneuzen te con- tróleren. Het gerucht hierover was echter de ambtenaren voor uit. Dit bleek o.m. hieruit, dat meerdere kooplieden hun waren niet uitpakten en vertrokken zo- alg zij gekomen waren. De Tuchtrechter voor de Prij zen te Middelburg heeft al enige zaken tegen marktkooplieden be handeld. Sommige hadden zelfs al verscheidene veroordelingen op hun naam staan, voor het te duur verkopen van goederen op de Zeeuwse markten. Tegen deze recidivisten zal de Tuchtrechter in het vervolg streng optreden. Elén van die kooplieden, die deze week te Tholen voor de Tuchtrechter verscheen, kreeg de waarschuwing dat hij een volgen de keer de Tuchtrechter niet zou aarzelen hem de uitoefening van zijn beroep op de Zeeuwse mark ten te verbieden. Ook op de markten dienen de prijsvoorschriften te worden na geleefd. De Textielbrigade van de Prijs- beheersinof heeft eveneens in Zeeuws-Vlaanderen gecontroleerd. en twintigtal kleermakers werd met een bezoek vereerd. Tegen 6 hiervan werden aanwijzingen verkregen, dat zij de prijsvoor schriften niet naleefden Viei werden er onmiddellijk geverba et- 0 terwijl ro en twee het on derzoek nog niet is afgelopen. De Indonesiërs brengen deze aangelegenheid langs een om weg onder de aandacht van de Veiligheidsraad, omdat overeen gekomen is, dat iedere formele stap via de^C.V.GJD. moet ge schieden. Tjoasekien maakte duidelijk dat hg deze weg had gekozen, omdat zgn regering veie protesten tot de C.V.G.D, gedu rende de afgelopen twee maanden hacj|gericht zonder enig resultaat of erkenning en zeide, dat hij het r.odig vond nu „officiële" stappen te doen, aldus de New York Ti mes. Het blad voegde toe, dat Tjoa de Nederlandse Regering beschuldigde van blokkade, het ophouden van de onderhandelin gen om tot definitieve overeen stemming te komen, het oprich ten van marionettenstaten en van het arresteren van Indonesiërs, die poogden te demonstreren tegen de vestiging van deze sta ten. Wat hier volgt is een verslag van de soldaat Adri Geelhoed uit Borselen, die een zes-daagse pa trouille beschrijft, welke meer dóet denken aan een jachtverhaal, dan een patrouille-rapport. En 'juist daarom is het misschien wel aar dig om deze Zeeuw, van huis uit slager, eens aan het woord te la ten komen. Zo'n verkenningstocht in gebie den, waar in" geen zes jaar een Hollander meer de voet zette, brengt interessante dingen naar voren. Eerstens is daar reeds de tocht zelf, naar het afgelegen punt, dat gedurende korte tijd be zet moet blijven. Van autovervoer is geen sprake. Zelfs een paard zou hier nog niet kunnen lopen. De oude weg ig geheel dichtge groeid en vooral de mensen aan tie kop, hebben druk werk alle hindernissen uit de weg te ruimen. Daarbij komt, dat het punt van uitgang op circa 1300 meter hoog te is gelegen, terwijl het doel een 350 meter lager ligt. Meesten tijds, wanneer het althans niet regent, is de afdaling via droge beddingen van de bergstroompjes nog het meest verkieselijk. Geen mens ontmoet men hier. Een enkele verlaten kampong, ver waarloosde sawah's vormen eeu lel contrast met de schoonheid van het wijds panorama. Mijlen verbinding en het spoor van tele foondraden, dat zij achterlaten, geeft ons prachtig de richting aan. Op sommige plaatsen im mers, is het onkruid zo hoog op geschoten, dat je slechts op goed geluk voorwaarts gaat, angst vallig de modderige poelen vermij dend Het doel van de tocht is een vrij belangrijke kampong en is een kilometer of vijf van ons uitgangspunt verwijderd. Toch zijn reeds twee uur verstreken, wanneer we de huisjes en hutjes in zicht krijgen. Ook hier weer, is alles leeg en verlaten op één gezin na, man, vrouw en twee kinderen, broodmager, gedekt met zweren, maar dolgelukkig zich thans omringd te weten door soldaten, die daarenboven nog voedsel bij zich hebben. Zij sjou wen dan ook af en aan. Doen de was. reinigen de huizen, hakken hout voor de vuren en assisteren de kok bij allerlei kleine karwei tjes. En dit is een ander merk waardig punt. Deze kampong waar geen begaanbare weg heen voert, hoe is ze ontstaan? Waar kwamen de dakpannen, de ramen, de stoelen en tafels vandaan? Er zijn werkelijk keurige, goed on derhouden huizen bij, die ook nog een vrij nieuwe indruk maken. Centraal gtaat de moskee, altijd jacht mag opwindend zijn, n*,,r de senstie een wild paard te ran ken' al hêt andere met stuk ken Het wekt herinneringen aen cowboy- en wild-west verhalen Hele plannen zijn in ,]e ,As we m hebbe, dan heb ik 'et £ltSle ?,0 tam,. en dan gaat ieu.ee he. Voorlopig echter staat het paard ons hinnekend te bezie* zoals gisteren en eergisteren, eri wanneer de vaklui, de boeren- zoqns wat al te dicht naderen lass° en „bevende" moed, néémt het een run, dwars tussen zijn aanvallers door, dwars tussen de kamponghuizen door. het open veld de vrijheid tegemoet. Even nog wordt de achtervolging inge zet, dan wordt in berusting <ie volgende kans afgewacht want „we krijgen em, luit"! En dan vertolkt vriend Geel hoed van een mogelijk nog span nender jachtavontuur, wat U moeders in Holland, wellicht de schrik om het hart doet slaan Laten we echter eerst de auteur zelf aan het woord laten en daa onze conclusie trekken „Zo brak de laatste avond aan ,kwam. .achter ,weer. in de kam pon, kan en weg was het "stron k e" om üem in die geval Wat "a het „geval.Eten jongen was aan 'fn hindert raad Van de kaW^ "pP„lg gegaan en ka™Pon€*uisje stil te wach- en zat in „-ansje stil te wach- vn„„ ?peens hoorde hij riak 'hii !^ten.®en gebrom en „ten. ver reikt de blik en de zon tint i te herkennen aan de tou-ten, die dit aiies in fantastische kleuren. Vee) tijd om te kijken laat de weg overigens niet. Wanneer je niet zorg draagt steeds de voet tegen een steen of boomstronk te plaat sen, loop je veel gevaar de ver dere afdaling in gedwongen zit tende positie te moeten volbren gen, wat op zijn minsit genomen, onaangenaam te noemen is. Vóór ons uit gaan de mannen van de BELGIË. Vrijdagmorgen ig een Spitfire van het militaire vliegveld Flo- rennes, die voor een proefvlucht opsteeg, even na de^start neerge stort op een van de barakken van het vliegkamp. De piloot is waarschijnlijk on middellijk gedood De barakken vatten vlam, waarbij drie mili tairen licht gewond werden. Er is een onderzoek ingesteld en volgens de eersteinlichtingen schijnt het ongeluk aan een mo tordefect na de start, te wijten te zijn. AVIGNON. In Zuid-Frankrijk, nabij Avig- nrn, is Vrijdagmiddag een vlieg tuig van de Britse Kon. Lucht macht, tengevolge van het slechte zicht en een hevig onweer te plet ter gevallen. Te midden van de stortregen hoorden de inwoners van de ge meente Verquieres, het geluid van een laagtrekkend vliegtuig, dat over het dorp vloog en dat weldra in, moeilijkheden scheen te verke ren. Op dat ogenblik stortte het omlaag. Er had een hevige ont ploffing plaats en 't toestel stort te te pletter nadat een vleugel een plataan had geraakt. Volgens ooggetuigen zou het toestel in de lucht door de bliksem z'jn getroffen. Totnogtoe zijn er 6 slachtoffers. Na het ongeval van het vlieg tuig van de R. A. F. hoven het gebied der gemeente Verquières zijn negen lijken weer gevonden. De vliegers hebben getracht zich met een valscherm te redden. Elén hunner was nog in leven, toen hij de grond raakte, doch hij overleed kort daarna. Het vliegtuig had elf personen aan boord: een bemanning van 7 personen en 4 passagiers. De identiteit der slachtoffers kon bepaald worden door de aan boord van het toestel gevonden papieren, doch er is nog niets bekend gemaakt. onze kerkklokken vervangt er aan de vijver ervoor, waar de Mohammedaan de voeten wast, alvorens binnen te treden. De Indonesische politieman nen) die deze patrouille meemaken, hebben hier hun tenten opgesla gen, in de wetenschap, dat wij als niet-CMohammedaan dit gebouw toch niet zullen en mogen be treden. Wiat opvalt is wel, de gerouti neerdheid waarmee de Hollandse jongens hun eigen sfeer weten te scheppen in dit Indische „dorp". Veel konden zij niet meenemer. gezien, de zonder bagage, toch reeds moeilijke afdaling. Allo post, alle fourage, moet dagelijks op deze wijze worden afgeleverd Twee uur zakken, twee uur stij gen... Maar ze zijn op zoek ge gaan en nu brandt 's avonds in elk huisje een petroleumlamp, nu staan grote poften en pannen te stomen op de vuren, nu is met het weinige aanweïige meubilair, een gezellig comfortabel interieur ge schapen. De verloofdes hangen weer aan de muren, de schoonste handdoek dient weer tot tafel kleed. Van de bergen komt prach- Met ,hij zag het silhouet van een "ra^lLt Fr'v°-a' 1:20 rneter l«ns net leek op een mptionir "^ger"' doch df'' veronderstelling "tnen L i rlep luld om hulp en „toen de anderen kwamen aanlo- „pen, wa« htt beest al wee en r ,.nu een 15 meter verder te brom- i- omdat hem w>'ri „heerlijk boutje was misgelopen! "Het slachtoffer zag z0 wit als n laken en het voorval werd in „geuren en kleuren verteld. Nu „toen waren er 's nachts twee „jongeng op wacht en die hoorden n geblaf achter het huis dit „ze met het geweer in de aanslag „nebben gestaan, want ze dach- „ten. dat die panter rond de kam- „pong sloop. En gelijk hadden ze! „Maar voor het verdere gedeelte „van de nacht was de toestand „normaal en zonder paard of pan- „ter gingen we de volgende rnor- „gen huiswaarts." Uit een en ander valt dus naaar een zeer vaag beeld te onderschei den wat- betreft het soort „ver scheurend dier" waarvan hier sprake is. Het is zwart (dus don ker), het is 1,20 meter lang (dus ee.n cm of negentig) het bromt en blaft (waarschijnlijk een krui- s'ng) de „heer-getuige" houdt bet voor een tij'ger, de overige gezien noch gehoord hebbende experts, achtten, een panter meer waarschijnlijk (er bestaan ook wilde katten en honden). Hoe het ook zij, de jongens hebben een avontuur beleefd, genoten van spanning en sensatie en wat wil een soldaat meer verlangen. Een laatste opmerkelijk punt, krijgen we op de terugtocht te aanschouwen De oorspronkelijke kampongbewoners, die zich terug trokken in hup hutjes op de sa- wahs 'en tegen de bergen, zodra benden de streken onveilig maak ten, zijn al verschillende malen een kijkje komen nemen. Waar soldaten zijn, schemert voor hun een nieuwe dageraad. Rust, vei ligheid, opbouw. En een ontroe rend bewijs van him vreugde is wel, deze terugtocht. Oreral langs het pad is de bevolking aan het werk. De telefoondraad ach teloos neergelegd ('t was immers maar voor een week) is keurig opgehangen, met behulp van soe- ciaal gesneden gaffelvormige stok jes. Het dichtbegroeide pad is al over een afstand van twee kilo meter opengekapt. De steilon- gaande stroomlbeddingen zijn thans voorzien van treden, die het wegglijden verhinderen. En in dit alles voel je de niet uitgesproken wens: „Blijf hier, wij maken de weg in orde, wij zullen zorgen dat je hier makkelijk kunt komen, maar laat ons niet in de steek!" Wij kunnen hun echter vertel len, dat zij nu weer veilig in hun huizen kunnen trekken, hun ak kers behouwen, hun kracht en ge zondheid herwinnen. Eln ze kijker, ons met grote ogen aan, dan breekt de lach door, de duim naar omhoog en wij trekken verder. Het is niet zonder „een natte' rug", *wat we eindelijk weer op de berijdbare weg belanden, waar de wagens ons wachten. Maar wie zou er voor zo'n tocht geen matte rug over hebben! Tengevolge van de plotseling genomen maatregel, is van giste renmorgen af de toegang tot het BOERDERIJ AFGEBRAND. Door tot nu toe nog onbekende oorzaak brak Donderdag brand uit in de •boerderij van de Wed. Mellens te Zuidlaren. De gehele boerderij brandde af. Vijf op stal staande koeien kwamen in de vlammen om. Slechts een klein gedeelte van de inboedel kon met behulp van omwonenden worden gered. De schade wordt slechts gedeeltelijk door verzekering ge- tig helder en fris water. Met be- n hulp van hamhoe is er al dadelijk grondgebied van Triëst verboden een douche van gemaakt. 't Hele leven gaat hiér volgens een „Help yourself'-systeem. Ter wijl ik binnen aan de koffie zit, worden we plots opgeschrikt door wilde kreten, geloop en gedraaf. Het paardHet paard is de grootste attractie voor deze kna pen.- Het is een prachtige schim mel. Kennelijk een rijpaard, eens toebehorend aan planters of hoge bestuursambtenaren. In de tijd van chaos echter, heeft het kans gezien los te breken gn reeds be schouwde het deze verlaten kam pong als privé-domein, waardoor wij automatisch thans zijn bela gers zijn geworden. De varkens- aan personen, die uit de Joego slavische zóne komen. Op alle grensposten verzamelen zich groepen vrouwen, die in de Joego-Slavische zóne gewerkt hebben en niet naar huis kunnen gaan voor 3 Mei. Totdusver heeft zich geen enkel ilncident voorge daan. Volgens het politieverslag zou den 10 vaartuigen de haven van Pirano in de Joego-Slavische zóne, verlaten hebben, met de bedoeling tot iedere prijs in Triest te gera ken Zeer strenge bevelen werden gegeven om deze vaartuigen, aan te houden.

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1948 | | pagina 1