De toestand in Palestina Transjordanië verklaart Zionisme de oorlog De strijd om Berlijn De besprekingen te Kalioerang WOENSDAG 28 APRIL 194S. Franse bladen over oorlogverklaring aan Zionisme Militaire maatregelen in Egypte Het communisme in Cuba Spanning aan de Itaiiaans-Jcegoslavische grens Boodschap van President Truman aan Koningin Wilhelmina Weer munitie-ontploffing te Muiden Vervroegd beschikbaarstelling van Brits mandaat in Palestina? Frankering by Abonnement: Terneuzen. WEERSVERWACHTING medegedeeld door het K.N.M.I. te De Bilt, geldig tot Woens dagavond. VEEL BEWOLKING. Matige, in het Noorden van 't land tijdelijk krachtige wind tussen Zuid-West en West. Half tot zwaar bewolkt met plaatselijk enige lichte regen, les lagere middagtemperaturen dan gisteren. DE 7SIJE ZEEUW 4de Jaargang No. 793. Verschijnt dagelijks Drukkerij N.V Firma P. J. van de Sande Temeuzen Abonnementsprijs 3,25 per kwartaal. Advertentieprijs per mm 10 ct.; minimum per advertentie 1,50. Inzending advertenties tot des namiddags 4 uur Rubriek kl. advertenties: 5 regels 60 ct.; leder» regel meer 12 cent. Ver melding: Brieven onder nr. Bureau van dit Blad 10 cent meer. Het bericht over de oorlogsver klaring is afkomstig uit „offi ciële bronnen". Volgens dezelfde officiële bron nen is te Amman, de hoofdstad van Transjordanië, een overeen komst .getekend tussen de legers van Syrië, de Libanon, Transjor danië en Irak, volgens welke in Palestina een strijd op drie fron ten begonnen zal worden waarbij veertigduizend soldaten tegen dé Joden zullen worden aangevoerd. De campagne zou voor de eerste Mei begonnen worden. Het Syrische parlement is Maar dagavond in geheime zitting bijeengekomen voor het aanhoren van een verklaring van de Minis ter var. Defensie Ahmad Chara- bati over de bijdrage van Syrië aan de bevrijding van Palestina". De overeenkomst werd door de Libanese minister-uresident ge tekend namens Syrië. De Iraakse regent, Emir Aibdoel Illan is daar na naar Cairo vertrokken om de overeenkomst ter ondertekening voor te leggen aan Koning Faroek van Egypte en aan Saoedi Arabië. De oorlogsverklaring' van Trans jordanië is afgekomen te 18.15 plaatselijke tijd (16.15 G.M.T.). Het Franse communistische blad „L'Humanité" schrijft, dat Transjordanië ,,op Angelsaksisch bevel" de oorlog aan het Zionisme heeft verklaard. Transjordanië heeft, aldus het blad 180 Britse tanks ontvaqgen, en Glubb Pasja (torlyarU'-generaal John Glubb), commandant van het Arabische legioen, heeft Maandag de Trans jordaanse nationaliteit gekregen. De conservatieve „Figaro" ziet de gebeurtenissen als een bewijs voor het feit, dat de V. N. on machtig is 'n internationale over eenkomst in Palestina tot stand te brengen. Het linkse blad „Franctireur" vraag zich af, of de Arabische troepenbewegingen geen bluf- manoeuvres zijn, aangemoedigd door Engeland, met het doel druk op de V. N. en dus op de Ame rikanen uit te oefenen. onrnte bewerken, dat vóór 15 Mei een voor de Arabische Liga gunstige beslissing wordt genomen. Het rechtse blad „Aurore" schrijft, dat het Zionisme en de Islam niet de enigen zijn, die slaags zijn geraakt aan de oevers van de Jordaan. Achter Joden en Arabieren, aldus het blad, staan de Sovjets aan de ene kant en het Angelsaksische bloc aan de andere. „De onlangs in de onder Sow- jet-Russisch toezicht staande Ber- lijnse pers geuite beschuldigingen tegen de Amerikaanse bezettings troepen bewijzen, dat generaal Kotikof, Sowjet-bevelhebber te Berlijn, door zijn stilzwijgen er kent, de ideologische strijd om Berlijn te hebben verloren", aldus heeft kolonel Frank Howley, Amerikaans gouverneur te Ber lijn, op een persconferentie ver klaard. „Generaal Kotikof" aldus kolo nel Howley, „ziet zich thans ver plicht zijn toevlucht te nemen tot gemene scheldwoorden en valse berichten om de Westerse Geal lieerden in discrediet te brengen. Op het ogenblik dat de Sow.jets zich blijkbaar hebben vergist door zich een economische ineenstor ting van Duitsland voor te stel len, hebben de Sowjet-Russische propagandisten een nieuwe cam pagne van scheldwoorden en per soonlijke laster ingezet. Het enige resultaat daarvan is geweest, dat de Sowjets de Berlijnse bevolking de houding van het Rode leger in 1945 in herinnering hebben ge bracht", aldus Howlev. Jericho ligt acht kilometer landinwaarts in Palestina. Zwaar geschut van het Trans- jordaanse „geregelde Arabische leger" hebben Maandagavond het vuur geopend op de Joodse posi ties in Haifa, van Acre uit, dat veertien kilometer Noordelijker is gelegen, over de baai van Acre heen, aldus luiden nog onbeves tigde berichten. Mogelijk is hier bedoeld het Transjordaanse Arabische legioen, dat politiediensten verrichtte in het Heilige land. Interview met Koning Ab doellah van Transjordanië. Koning Abdoellah van Trans jordanië heeft tijdens een inter view verklaard; dat, indien de Joden zijn advies niet opvolgen om als burgers in egn Arabische staat te leven, hij „het genoegen en de eer zou hebben Palestina te redden". „Ik hen een Arabische Koning van een Arabische staat. Mijn leger is een Arabisch leger en ik zal doen, wat ik wil". Op een vraag, of hij geloofde, dat' de Transjordaanse troepen alleen Palestina kunnen verove ren, antwoordde Abdoellah. dat zijn Arabisch legioen in staat is „iedere man te offeren". Hij zei, dat de enrie manier om het Palestijnse probleem op te lossen, die van. oorlog is, nu vreedzame middelen °"efaald heb ben. ,,Er is geen oorlog in Pa lestina, maar er ziin alleen wrede aanvallen door de Joden op vreed zame Arabieren". Hij noemde het i gebruik van Transjordaanse troe pen in Palestina „natuurlijk". Dé door Koreanen verwekte onlusten in het gebied van Osaka en Kobe, in verband waarmede Amerikaanse troepen en Japanse politie Maandag 1151 Koreanen hebben gearresteerd, zijn door communisten georganiseerd zo verluidt uit Amerikaanse bron. Van Japanse zijde worden 13 do de» gemeld. Het binnentrekken van Trans jordaanse troepen in Palestina "zou een crisis in Engelands be trekkingen met de Arabische sta ten kunnen veroorzaken, zo ge looft men in diplomatieke kringen te Londen. Ofschoon de territoriale con- trójle door de Engelsen in Palesti na geleidelijk wordt verminderd, zo schrijft een correspondent van Reuter, is Engeland nog steeds verantwoorjtoiijk voor de verdedi ging van Palestijnse grond gebied tegen buitenlandse troe pen. Minister Bevin wacht nog steeds op berichten van de Palestijnse regering en van de Britse geizant in Transjordanië. Wanneer deze berichten 't nieuws bevestigen, dat Korjng Abdoellah van Transjordanië het plan te kennen heeft gegeven Palestina binnen te trekken en hij thans dit plan uitvoert, zullen door het Britse kabinet ernstige maat regelen moeten worden genomen, aldus de correspondent. In Arabische kringen te Lon den verwacht men, dat een inva sie van Transjordaanse troepen op grote schaal voor de andere Arabische landen het sein zal zijn die actie te steunen waardoor het gehele Midden-Oosten in vuur en vlam kan komen te staan. De positie van Engeland zou te delicater zijn, daar het onlangs getekende Brits-Transjordaanse verdrag dezer dagen door Enge land moet worden geratificeerd. Op grond van dit verdrag neemt Engeland belangrijke verplichtin gen op zich ten aanzien van uit rusting en oefening van het Transjordaanse leger, ten behoeve waarvan de Britse regering mo menteel een jaarlijkse subsidie van twee millioen pond sterling betaalt. Te Londen wordt erkend, dat het feit, dat Transjordanië nooit is toegelaten als lid der V. N„ het bijzonder moeilijk maakt in ternationale invloed op Koning Abdoellah te doen gelden. De secretaris van het Arabisch bureau te Londen heeft naar aan leiding van berichten uit Jeruza lem, als zou het Joods bureau Koning Abdoellah telegrafisch hebben voorgesteld een vredes conferentie van verantwoordelijke Arabische en Joodse leiders te houden, verklaard: „Er kan geen conferentie plaats vinden zolang het Joodse bureau vasthoudt aan zijn aanspraken op een eigen staat in Palestina of voortgezette emigratie ongeacht de wensen i van het Palestijnse volk". Van Britse officiële zijde is Dinsdag noch bevestigd noch ont kend, dat Koning Abdoellah's leger Palestina binnengerukt zou zijn. Vermoedelijk wordt heden in het Lagerhuis de positie der Britse officieren, die het Arabisch legioen van Koning Abdoellah hebDen bijgestaan, ter sprake ge bracht, als Bevin een vraag aan gaande Palestina beantwoordt. Evenmin als over het leger van Koning Abdoellah werden inlich tingen verstrekt over het gerucht, dat de Koning een nota zou heb ben doen toekomen aan de Britse hoge commissaris voor Palestina, Sir Allan Cunningham, en dat het Joodse bureau het voorstel zou hebben gedaan tot een ronde tafelconferentie tussen verant woordelijke Arabische en Joodse leiders. Men wacht te Londen op tele grammen over deze kwesties. Van betrouwbare zijde ver neemt Reuter, dat Irak heeft be sloten volledige militaire mede werking te verlenen aan het red den der Arabieren in Palestina". De bewegingen van het Iraakse leger en de luchtmacht worden geheim gehouden, zo is officieel verklaard. Voorts wordt bericht, dat binnenkort de geregelde troe pen van de leden der Arabische liga een algemeen offensief tegen Palestina zouden beginnen. Een woordvoerder van het Joods bureau verklaarde tijdens een persconferentie,, dat hiet Transjordaanse parlement Maan- •dag had besloten Transjordaanse troepen Palestina binnen te laten rukken en bevel had gegeven tot algemene mobilisatie. „Deze stap werd genomen in overeenstem ming met het besluit, dat tijdens militaire besprekingen te Am man, de Transjordaanse hoofd stad, gedurende het weekeinde werd genomen." Het" Britse legerhoofdkwarlier meldt, dat „een compagnie van het Arabische legioen in het ge bied van Jericho stellingen heeft betrokken, als veiligheidsmaat regel om de weg naar Transjor danië open te houden". Volgens berichten uit Cairo zou het eerste deel van het Transjor daanse leger bij Jeruzalem zijn. Naar verluidt zal een ander offen sief ontketend worden in Galilea in de buurt van het meer van Tiberias en Nazareth. In de Noordelijke sector van Palestina zouden de Iraakse en Syrische strijdkrachten tot ge lijksoortige operaties overgaan, als voorbereiding tot een mars op Haifa. Men meent dat Transjor danië half Mei minstens 10.000 manschappen van het geregelde leger, die goed gedrild zijn en 10.000 Bedoeïnen, zal kunnen ter heen brengen. Zijnerzijds zou Irak 30.000 manschappen en een heden van het luchtwapen leveren. Het communiqué van de Irgoen Zwai Leoemi van Maandagnacht bvestigt eerdere berichten, dat de Joodse verzetslieden hun aanval op de Arabische havenstad Jaffa hebben vernieuwd en de stad „diep zijn binnengedrongen", waarbij „enkele versterkte pun ten werden genomen". Volgens het communiqué ontmoette men zwaar mltrailleurvuur van de zijdfe van Britse legertanks. De officieren van het Egypti sche leger, die met verlof of ge detacheerd zijn, hebben bevel ge kregen naar hun eenheden terug te keren „met het oog op troepen bewegingen in de richting van de Palestijnse grens". De Egyptische havenautoritei ten en leden van de kustwacht hebben opdracht- gekregen alle schepen van welke nationaliteit ook, die binnen de territoriale wateren varen, te doorzoeken op wapenen bestemd voor de J'oden in Palestina, aldus meldt Reuter uit Alexandrië. Reuter meldt verder, dat de Egyptische Minister van Defen sie, Mohammed Haidar Pasja, de officieren en manschappen van het geregelde leger toestemming verleend heeft zich als vrijwilli gers voor Palestina aan te mel den. Het regeringisblad „Al As- sass", dat dit nieuws bevat, voegt er aan toe, dat enkele legereen heden op weg zijn naar de Pa lestijnse grens voor opleiding ,,in afwachting van de hesluiten van de Arabische regeringen". Over de berichten over het bin nentrekken van Transiordaanse troepen in Palestina schrijft „Al Assas", dat hun voornaamste doel is met steun van Iraakse ca valerie strategische punten te be zetten .en gebieden d*e door de Britse troepen ontruimd zijn. INDONESIË Wanneer de Ned.-Republikeinse conferentie haar eerste serie ver gaderingen te Kalioerang zal be ëindigen, is waarschijn1' in grote mate afhankelijk van de vooruit gang. welke deze week gemaakt wordt, aldus Aneta's speciale cor respondent té Djogja. Richtsnoer voor de terugkeer van de Neder landse delegatie naar Batavia is nog steeds 3 Mei. Op de agenda staan verschillende onderwerpen, waarover door beide delegaties z.g. Working Papers zijn inge diend. Het zijn o.m. hoofdlijnen van de structuur en doel def Ne derlands-Indonesische Unie, fede rale staten, samenwerking gedu rende de interimperiode, Republi keinse deelname aan de voorlopige federale regering, binnenlandse veiligheid in dé verenigde staten van Indonesië, defensie en mili taire belangen in de unie en het plebisciet. Dit laatste punt kwam Maan dagmiddag in de vergadering van de desbetreffende commissie aan de orde. Op deze vergadering'is voor de eerste maal onder ogen gezien de mogelijkheid om het plebisciet in andere vorm te hou den; men kon desgevraagd niét preciseren welke ..andere vorm". De drie politieke subcommis sies. die 20 April zijn ingesteld Vergaderen elke dag: 'de politieke commissie zelf is tijdens het ver blijf van de delegaties te Kalioe rang slechts acht minuten in totaal hijeen geweest. De 'eerste week zijn praktisch geen onder handelingen p-evoerd in verband met het incident op het station, te Djogja. In de tweede week zijn vier besprekingen gehouden over de werkzaamheden van de econo mische commissie en subcommis sies. Mr. J. E van Hoogstraten, secretaris van staat van economi sche zaken, is met zijn staf te Kalioerang, terwijl ook vooraan staande figuren uit -de Bataviase zaken- en bedrijfswereld de be sprekingen bijwonen, zoals o.m. J. F. van Diermen, hoofdverteeen- Het hoofd van het Cubaanse leger heeft in een rondschrijven aan alle legerposten de order ui gegeven, dat op 1 Mei geen com munistische demonstraties mogen v. orden toegestaan. Volgens dit schrijven beschikt het leger over „betrouwbare be richten, dat de communisten over eenkomstig een internationaal voorbereid plan onlusten willen verwekken". Volgens berichten uit Italiaan se bron is de toestand aan de Italiaans-Joego Slavische >grens na de botsing van Maandag tus sen grenspa troubles gespannen. Het incident vond plaats te Gri- roacco in de provincie Udine. De berichten zeggen verder, dat detachementen van een Joego slavische internationale brigade, met moderne wapens uitgerust, zijn verschenen in de nabijheid van de Tolmino, ongeveer 8 km ten N.O. van Grimacco. De sterk te van de brigade wordt op 2000 man geschat. Président Truman heeft de vol gende boodschap aan Koningin Wilhelmina gezonden: „Met groot genoegen en dank baarheid heb ik het telegram van Uwe Majesteit ontvangen, waar in U meedeelt, dat wijlen Presi dent Roosevelt posthuum tot Grootkruis in de Militaire Wil lemsorde is benoemd. Ik ben er zeker van, dat de overleden Pre sident bijzonder trots op deze eer zou zijn geweest, daar hij grote achting en bewondering voor Uiwe Majesteit en het Nederlandse volk koesterde". De boodschap van de Koningin aan President Truman luidde: „Het doet mij genoegen U mede te delen dat ik posthuum aan wij len President Roosevelt onze hoogste onderscheiding heb ver leend als erkenning van zijn in spirerend leiderschap en als blijk van dankbaarheid jegens het Amerikaanse volk en 'zijn millioe- nen strijders." woordiger van de B.P.M., lid van de Indische commissie voor het reisverkeer, Drs. A. Caron, direc teur van de Unilever (e Batavia, adviseur van de Nederlandse dele gatie. Drs. Holderhey, directeur van de H.V.A., lid der Nederland se delegatie. Aan de politieke besprekingen van Maandagmid dag gingen een interne vergade ring van de Republikeinse delega tie en een bespreking met het Republikeinse kabinet vooraf. Teneinde te Kalioerang enig vertier te geven, wordt in het hotel aldaar soms in de avond ge concerteerd. Zaterdag gaf het dansorkest van Djogja een uit voering, Zondag speelde 't giame- langorkest van de Sultan, terwijl men Maandag danste op de mu ziek van een krontjongorkest. Eén dode. Dinsdagmorgen ca. 9.30 uur werd de bevolking van het stadje Muiden opgeschrikt door ee» hevige ontploffing op het terrei* van de kruitfabriek ,De Krijgs man" aan de Muidervaart. Op het terrein is op het ogen blik een afdeling van de oprui ming- en bergingsdienst bezig met het transporteren van losse springstoffen van het terrein, waar op 17 Januari pan het vorige jaar de vreselijke ramp ge schiedde, die een aantal militai ren het leven kostte. Met een lorrie werden de springstoffen naar een schuit i» de Muidertrekvaart verroerd om» naar het eiland Pampus te wor den overgebracht en vernietigd. De eerste lorrie was juist geladen en door drie militairen naar d* wal gereden. Op het moment, dat zij wilden tm-ugkeren explodeerde als gevolg van een tot nu toe on bekende oorzaak, een blok trotyl. Eén der beide militairen, die dit blok verplaatsten, de 42-jarige J. Brijde uit Amsterdam, werd op slag gedood en gisterenmiddag waren de resten van zijn lichaam nog niet gevonden. De tweede militair kreeg won der boven wonder slechts een lichte hoofdwond en enkele schrammen. De drie militairen, die de lorrie van de wal terug duwden en er niet op gingen zit ten danken hieraan wellicht hun leven, omdat zij anders op het moment van (je explosie juist op de plaats zouden zijn terugge keerd, waar hun kameraad de dood vond. Een sergeant, die zich op ca. 5 meter van de explosieplaats be vond, bleef geheel ongedeerd. Het slachtoffer, was Dinsdagmorgen voor de eerste maal op het ter rein van de kruitfabriek te Mui den werkzaam. In het stadje Muiden werden, slechts een paar ruiten vernield. KOFFIE IN RESTAURANTS WORDT BETER. Teneinde tegemoet te komen aan de klachten van publiek en ondernemers over de kwaliteit van „het kopje koffie", dat in Ho- reca-bedrijven geschonken wordt, zullen met ingang van 9 Mei a.s. de toewijzingen koffiesurrogaat aan déze bedrijven vervangen wor den door toewijzingen echte kof fie, zij het dan in de verhouding Door deze verstrekking is het mogelijk een kopje koffie te ser veren, dat op redelijke wijze aan de eisen van het publiek kan vol doen, want de ondernemer zal zelf kunnen bepalen in welke verhou ding hij de koffie met koffiesur rogaat, dat dan geheel vrij in de handel zal zijn, zal mengen. Dit koffie-surrogaat bevat geen echte koffie, zodat de vereiste bespa- ring op het koffieverbruik door Horeca-bedrij.ven gehandhaafd blijft. Op grond van uit Palestina ont vangen berichten heeft de Britse regering besloten haar mandaat in het heilige land op 5 Mei in- plaats van op 15 Mei neer te leg gen, zo meent de „Daily Mail" Zondagavond te weten. De Verenigde Naties zouden binnen enkele dagen van deze „ernstige beslissing" op de hoogte worden gebracht.

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1948 | | pagina 1