De toestand in Palestina
Transjordanië verklaart Zionisme
de oorlog
De strijd om Berlijn
De besprekingen te Kalioerang
WOENSDAG 28 APRIL 194S.
Franse bladen
over oorlogverklaring aan
Zionisme
Militaire maatregelen in
Egypte
Het communisme in Cuba
Spanning aan de
Itaiiaans-Jcegoslavische
grens
Boodschap van President
Truman aan
Koningin Wilhelmina
Weer munitie-ontploffing
te Muiden
Vervroegd
beschikbaarstelling van
Brits mandaat in Palestina?
Frankering by Abonnement: Terneuzen.
WEERSVERWACHTING
medegedeeld door het K.N.M.I.
te De Bilt, geldig tot Woens
dagavond.
VEEL BEWOLKING.
Matige, in het Noorden van 't
land tijdelijk krachtige wind
tussen Zuid-West en West.
Half tot zwaar bewolkt met
plaatselijk enige lichte regen,
les lagere middagtemperaturen
dan gisteren.
DE 7SIJE ZEEUW
4de Jaargang No. 793.
Verschijnt dagelijks Drukkerij N.V Firma P. J. van de Sande Temeuzen Abonnementsprijs 3,25 per kwartaal.
Advertentieprijs
per mm 10 ct.; minimum
per advertentie 1,50.
Inzending advertenties
tot des namiddags 4 uur
Rubriek kl. advertenties:
5 regels 60 ct.; leder»
regel meer 12 cent. Ver
melding: Brieven onder
nr. Bureau van dit Blad
10 cent meer.
Het bericht over de oorlogsver
klaring is afkomstig uit „offi
ciële bronnen".
Volgens dezelfde officiële bron
nen is te Amman, de hoofdstad
van Transjordanië, een overeen
komst .getekend tussen de legers
van Syrië, de Libanon, Transjor
danië en Irak, volgens welke in
Palestina een strijd op drie fron
ten begonnen zal worden waarbij
veertigduizend soldaten tegen dé
Joden zullen worden aangevoerd.
De campagne zou voor de eerste
Mei begonnen worden.
Het Syrische parlement is
Maar dagavond in geheime zitting
bijeengekomen voor het aanhoren
van een verklaring van de Minis
ter var. Defensie Ahmad Chara-
bati over de bijdrage van Syrië
aan de bevrijding van Palestina".
De overeenkomst werd door de
Libanese minister-uresident ge
tekend namens Syrië. De Iraakse
regent, Emir Aibdoel Illan is daar
na naar Cairo vertrokken om de
overeenkomst ter ondertekening
voor te leggen aan Koning Faroek
van Egypte en aan Saoedi Arabië.
De oorlogsverklaring' van Trans
jordanië is afgekomen te 18.15
plaatselijke tijd (16.15 G.M.T.).
Het Franse communistische
blad „L'Humanité" schrijft, dat
Transjordanië ,,op Angelsaksisch
bevel" de oorlog aan het Zionisme
heeft verklaard. Transjordanië
heeft, aldus het blad 180 Britse
tanks ontvaqgen, en Glubb Pasja
(torlyarU'-generaal John Glubb),
commandant van het Arabische
legioen, heeft Maandag de Trans
jordaanse nationaliteit gekregen.
De conservatieve „Figaro" ziet
de gebeurtenissen als een bewijs
voor het feit, dat de V. N. on
machtig is 'n internationale over
eenkomst in Palestina tot stand
te brengen.
Het linkse blad „Franctireur"
vraag zich af, of de Arabische
troepenbewegingen geen bluf-
manoeuvres zijn, aangemoedigd
door Engeland, met het doel druk
op de V. N. en dus op de Ame
rikanen uit te oefenen. onrnte
bewerken, dat vóór 15 Mei een
voor de Arabische Liga gunstige
beslissing wordt genomen.
Het rechtse blad „Aurore"
schrijft, dat het Zionisme en de
Islam niet de enigen zijn, die
slaags zijn geraakt aan de oevers
van de Jordaan. Achter Joden en
Arabieren, aldus het blad, staan
de Sovjets aan de ene kant en het
Angelsaksische bloc aan de
andere.
„De onlangs in de onder Sow-
jet-Russisch toezicht staande Ber-
lijnse pers geuite beschuldigingen
tegen de Amerikaanse bezettings
troepen bewijzen, dat generaal
Kotikof, Sowjet-bevelhebber te
Berlijn, door zijn stilzwijgen er
kent, de ideologische strijd om
Berlijn te hebben verloren", aldus
heeft kolonel Frank Howley,
Amerikaans gouverneur te Ber
lijn, op een persconferentie ver
klaard.
„Generaal Kotikof" aldus kolo
nel Howley, „ziet zich thans ver
plicht zijn toevlucht te nemen tot
gemene scheldwoorden en valse
berichten om de Westerse Geal
lieerden in discrediet te brengen.
Op het ogenblik dat de Sow.jets
zich blijkbaar hebben vergist door
zich een economische ineenstor
ting van Duitsland voor te stel
len, hebben de Sowjet-Russische
propagandisten een nieuwe cam
pagne van scheldwoorden en per
soonlijke laster ingezet. Het enige
resultaat daarvan is geweest, dat
de Sowjets de Berlijnse bevolking
de houding van het Rode leger in
1945 in herinnering hebben ge
bracht", aldus Howlev.
Jericho ligt acht kilometer
landinwaarts in Palestina.
Zwaar geschut van het Trans-
jordaanse „geregelde Arabische
leger" hebben Maandagavond het
vuur geopend op de Joodse posi
ties in Haifa, van Acre uit, dat
veertien kilometer Noordelijker is
gelegen, over de baai van Acre
heen, aldus luiden nog onbeves
tigde berichten.
Mogelijk is hier bedoeld het
Transjordaanse Arabische legioen,
dat politiediensten verrichtte in
het Heilige land.
Interview met Koning Ab
doellah van Transjordanië.
Koning Abdoellah van Trans
jordanië heeft tijdens een inter
view verklaard; dat, indien de
Joden zijn advies niet opvolgen
om als burgers in egn Arabische
staat te leven, hij „het genoegen
en de eer zou hebben Palestina te
redden". „Ik hen een Arabische
Koning van een Arabische staat.
Mijn leger is een Arabisch leger
en ik zal doen, wat ik wil".
Op een vraag, of hij geloofde,
dat' de Transjordaanse troepen
alleen Palestina kunnen verove
ren, antwoordde Abdoellah. dat
zijn Arabisch legioen in staat is
„iedere man te offeren".
Hij zei, dat de enrie manier om
het Palestijnse probleem op te
lossen, die van. oorlog is, nu
vreedzame middelen °"efaald heb
ben. ,,Er is geen oorlog in Pa
lestina, maar er ziin alleen wrede
aanvallen door de Joden op vreed
zame Arabieren". Hij noemde het
i gebruik van Transjordaanse troe
pen in Palestina „natuurlijk".
Dé door Koreanen verwekte
onlusten in het gebied van Osaka
en Kobe, in verband waarmede
Amerikaanse troepen en Japanse
politie Maandag 1151 Koreanen
hebben gearresteerd, zijn door
communisten georganiseerd zo
verluidt uit Amerikaanse bron.
Van Japanse zijde worden 13 do
de» gemeld.
Het binnentrekken van Trans
jordaanse troepen in Palestina
"zou een crisis in Engelands be
trekkingen met de Arabische sta
ten kunnen veroorzaken, zo ge
looft men in diplomatieke kringen
te Londen.
Ofschoon de territoriale con-
trójle door de Engelsen in Palesti
na geleidelijk wordt verminderd,
zo schrijft een correspondent van
Reuter, is Engeland nog steeds
verantwoorjtoiijk voor de verdedi
ging van Palestijnse grond
gebied tegen buitenlandse troe
pen.
Minister Bevin wacht nog
steeds op berichten van de
Palestijnse regering en van de
Britse geizant in Transjordanië.
Wanneer deze berichten 't nieuws
bevestigen, dat Korjng Abdoellah
van Transjordanië het plan te
kennen heeft gegeven Palestina
binnen te trekken en hij thans dit
plan uitvoert, zullen door het
Britse kabinet ernstige maat
regelen moeten worden genomen,
aldus de correspondent.
In Arabische kringen te Lon
den verwacht men, dat een inva
sie van Transjordaanse troepen
op grote schaal voor de andere
Arabische landen het sein zal zijn
die actie te steunen waardoor het
gehele Midden-Oosten in vuur en
vlam kan komen te staan.
De positie van Engeland zou te
delicater zijn, daar het onlangs
getekende Brits-Transjordaanse
verdrag dezer dagen door Enge
land moet worden geratificeerd.
Op grond van dit verdrag neemt
Engeland belangrijke verplichtin
gen op zich ten aanzien van uit
rusting en oefening van het
Transjordaanse leger, ten behoeve
waarvan de Britse regering mo
menteel een jaarlijkse subsidie
van twee millioen pond sterling
betaalt.
Te Londen wordt erkend, dat
het feit, dat Transjordanië nooit
is toegelaten als lid der V. N„
het bijzonder moeilijk maakt in
ternationale invloed op Koning
Abdoellah te doen gelden.
De secretaris van het Arabisch
bureau te Londen heeft naar aan
leiding van berichten uit Jeruza
lem, als zou het Joods bureau
Koning Abdoellah telegrafisch
hebben voorgesteld een vredes
conferentie van verantwoordelijke
Arabische en Joodse leiders te
houden, verklaard: „Er kan geen
conferentie plaats vinden zolang
het Joodse bureau vasthoudt aan
zijn aanspraken op een eigen
staat in Palestina of voortgezette
emigratie ongeacht de wensen
i van het Palestijnse volk".
Van Britse officiële zijde is
Dinsdag noch bevestigd noch ont
kend, dat Koning Abdoellah's
leger Palestina binnengerukt zou
zijn. Vermoedelijk wordt heden
in het Lagerhuis de positie der
Britse officieren, die het Arabisch
legioen van Koning Abdoellah
hebDen bijgestaan, ter sprake ge
bracht, als Bevin een vraag aan
gaande Palestina beantwoordt.
Evenmin als over het leger van
Koning Abdoellah werden inlich
tingen verstrekt over het gerucht,
dat de Koning een nota zou heb
ben doen toekomen aan de Britse
hoge commissaris voor Palestina,
Sir Allan Cunningham, en dat het
Joodse bureau het voorstel zou
hebben gedaan tot een ronde
tafelconferentie tussen verant
woordelijke Arabische en Joodse
leiders.
Men wacht te Londen op tele
grammen over deze kwesties.
Van betrouwbare zijde ver
neemt Reuter, dat Irak heeft be
sloten volledige militaire mede
werking te verlenen aan het red
den der Arabieren in Palestina".
De bewegingen van het Iraakse
leger en de luchtmacht worden
geheim gehouden, zo is officieel
verklaard. Voorts wordt bericht,
dat binnenkort de geregelde troe
pen van de leden der Arabische
liga een algemeen offensief tegen
Palestina zouden beginnen.
Een woordvoerder van het
Joods bureau verklaarde tijdens
een persconferentie,, dat hiet
Transjordaanse parlement Maan-
•dag had besloten Transjordaanse
troepen Palestina binnen te laten
rukken en bevel had gegeven tot
algemene mobilisatie. „Deze stap
werd genomen in overeenstem
ming met het besluit, dat tijdens
militaire besprekingen te Am
man, de Transjordaanse hoofd
stad, gedurende het weekeinde
werd genomen."
Het" Britse legerhoofdkwarlier
meldt, dat „een compagnie van
het Arabische legioen in het ge
bied van Jericho stellingen heeft
betrokken, als veiligheidsmaat
regel om de weg naar Transjor
danië open te houden".
Volgens berichten uit Cairo zou
het eerste deel van het Transjor
daanse leger bij Jeruzalem zijn.
Naar verluidt zal een ander offen
sief ontketend worden in Galilea
in de buurt van het meer van
Tiberias en Nazareth.
In de Noordelijke sector van
Palestina zouden de Iraakse en
Syrische strijdkrachten tot ge
lijksoortige operaties overgaan,
als voorbereiding tot een mars op
Haifa. Men meent dat Transjor
danië half Mei minstens 10.000
manschappen van het geregelde
leger, die goed gedrild zijn en
10.000 Bedoeïnen, zal kunnen ter
heen brengen. Zijnerzijds zou
Irak 30.000 manschappen en een
heden van het luchtwapen leveren.
Het communiqué van de Irgoen
Zwai Leoemi van Maandagnacht
bvestigt eerdere berichten, dat de
Joodse verzetslieden hun aanval
op de Arabische havenstad Jaffa
hebben vernieuwd en de stad
„diep zijn binnengedrongen",
waarbij „enkele versterkte pun
ten werden genomen". Volgens
het communiqué ontmoette men
zwaar mltrailleurvuur van de
zijdfe van Britse legertanks.
De officieren van het Egypti
sche leger, die met verlof of ge
detacheerd zijn, hebben bevel ge
kregen naar hun eenheden terug
te keren „met het oog op troepen
bewegingen in de richting van de
Palestijnse grens".
De Egyptische havenautoritei
ten en leden van de kustwacht
hebben opdracht- gekregen alle
schepen van welke nationaliteit
ook, die binnen de territoriale
wateren varen, te doorzoeken op
wapenen bestemd voor de J'oden
in Palestina, aldus meldt Reuter
uit Alexandrië.
Reuter meldt verder, dat de
Egyptische Minister van Defen
sie, Mohammed Haidar Pasja, de
officieren en manschappen van
het geregelde leger toestemming
verleend heeft zich als vrijwilli
gers voor Palestina aan te mel
den. Het regeringisblad „Al As-
sass", dat dit nieuws bevat, voegt
er aan toe, dat enkele legereen
heden op weg zijn naar de Pa
lestijnse grens voor opleiding ,,in
afwachting van de hesluiten van
de Arabische regeringen".
Over de berichten over het bin
nentrekken van Transiordaanse
troepen in Palestina schrijft „Al
Assas", dat hun voornaamste
doel is met steun van Iraakse ca
valerie strategische punten te be
zetten .en gebieden d*e door de
Britse troepen ontruimd zijn.
INDONESIË
Wanneer de Ned.-Republikeinse
conferentie haar eerste serie ver
gaderingen te Kalioerang zal be
ëindigen, is waarschijn1' in grote
mate afhankelijk van de vooruit
gang. welke deze week gemaakt
wordt, aldus Aneta's speciale cor
respondent té Djogja. Richtsnoer
voor de terugkeer van de Neder
landse delegatie naar Batavia is
nog steeds 3 Mei. Op de agenda
staan verschillende onderwerpen,
waarover door beide delegaties
z.g. Working Papers zijn inge
diend. Het zijn o.m. hoofdlijnen
van de structuur en doel def Ne
derlands-Indonesische Unie, fede
rale staten, samenwerking gedu
rende de interimperiode, Republi
keinse deelname aan de voorlopige
federale regering, binnenlandse
veiligheid in dé verenigde staten
van Indonesië, defensie en mili
taire belangen in de unie en het
plebisciet.
Dit laatste punt kwam Maan
dagmiddag in de vergadering van
de desbetreffende commissie aan
de orde. Op deze vergadering'is
voor de eerste maal onder ogen
gezien de mogelijkheid om het
plebisciet in andere vorm te hou
den; men kon desgevraagd niét
preciseren welke ..andere vorm".
De drie politieke subcommis
sies. die 20 April zijn ingesteld
Vergaderen elke dag: 'de politieke
commissie zelf is tijdens het ver
blijf van de delegaties te Kalioe
rang slechts acht minuten in
totaal hijeen geweest. De 'eerste
week zijn praktisch geen onder
handelingen p-evoerd in verband
met het incident op het station,
te Djogja. In de tweede week zijn
vier besprekingen gehouden over
de werkzaamheden van de econo
mische commissie en subcommis
sies. Mr. J. E van Hoogstraten,
secretaris van staat van economi
sche zaken, is met zijn staf te
Kalioerang, terwijl ook vooraan
staande figuren uit -de Bataviase
zaken- en bedrijfswereld de be
sprekingen bijwonen, zoals o.m.
J. F. van Diermen, hoofdverteeen-
Het hoofd van het Cubaanse
leger heeft in een rondschrijven
aan alle legerposten de order ui
gegeven, dat op 1 Mei geen com
munistische demonstraties mogen
v. orden toegestaan.
Volgens dit schrijven beschikt
het leger over „betrouwbare be
richten, dat de communisten over
eenkomstig een internationaal
voorbereid plan onlusten willen
verwekken".
Volgens berichten uit Italiaan
se bron is de toestand aan de
Italiaans-Joego Slavische >grens
na de botsing van Maandag tus
sen grenspa troubles gespannen.
Het incident vond plaats te Gri-
roacco in de provincie Udine.
De berichten zeggen verder, dat
detachementen van een Joego
slavische internationale brigade,
met moderne wapens uitgerust,
zijn verschenen in de nabijheid
van de Tolmino, ongeveer 8 km
ten N.O. van Grimacco. De sterk
te van de brigade wordt op 2000
man geschat.
Président Truman heeft de vol
gende boodschap aan Koningin
Wilhelmina gezonden:
„Met groot genoegen en dank
baarheid heb ik het telegram van
Uwe Majesteit ontvangen, waar
in U meedeelt, dat wijlen Presi
dent Roosevelt posthuum tot
Grootkruis in de Militaire Wil
lemsorde is benoemd. Ik ben er
zeker van, dat de overleden Pre
sident bijzonder trots op deze eer
zou zijn geweest, daar hij grote
achting en bewondering voor Uiwe
Majesteit en het Nederlandse volk
koesterde".
De boodschap van de Koningin
aan President Truman luidde:
„Het doet mij genoegen U mede
te delen dat ik posthuum aan wij
len President Roosevelt onze
hoogste onderscheiding heb ver
leend als erkenning van zijn in
spirerend leiderschap en als blijk
van dankbaarheid jegens het
Amerikaanse volk en 'zijn millioe-
nen strijders."
woordiger van de B.P.M., lid van
de Indische commissie voor het
reisverkeer, Drs. A. Caron, direc
teur van de Unilever (e Batavia,
adviseur van de Nederlandse dele
gatie. Drs. Holderhey, directeur
van de H.V.A., lid der Nederland
se delegatie. Aan de politieke
besprekingen van Maandagmid
dag gingen een interne vergade
ring van de Republikeinse delega
tie en een bespreking met het
Republikeinse kabinet vooraf.
Teneinde te Kalioerang enig
vertier te geven, wordt in het
hotel aldaar soms in de avond ge
concerteerd. Zaterdag gaf het
dansorkest van Djogja een uit
voering, Zondag speelde 't giame-
langorkest van de Sultan, terwijl
men Maandag danste op de mu
ziek van een krontjongorkest.
Eén dode.
Dinsdagmorgen ca. 9.30 uur
werd de bevolking van het stadje
Muiden opgeschrikt door ee»
hevige ontploffing op het terrei*
van de kruitfabriek ,De Krijgs
man" aan de Muidervaart.
Op het terrein is op het ogen
blik een afdeling van de oprui
ming- en bergingsdienst bezig
met het transporteren van losse
springstoffen van het terrein,
waar op 17 Januari pan het
vorige jaar de vreselijke ramp ge
schiedde, die een aantal militai
ren het leven kostte.
Met een lorrie werden de
springstoffen naar een schuit i»
de Muidertrekvaart verroerd om»
naar het eiland Pampus te wor
den overgebracht en vernietigd.
De eerste lorrie was juist geladen
en door drie militairen naar d*
wal gereden. Op het moment, dat
zij wilden tm-ugkeren explodeerde
als gevolg van een tot nu toe on
bekende oorzaak, een blok trotyl.
Eén der beide militairen, die dit
blok verplaatsten, de 42-jarige J.
Brijde uit Amsterdam, werd op
slag gedood en gisterenmiddag
waren de resten van zijn lichaam
nog niet gevonden.
De tweede militair kreeg won
der boven wonder slechts een
lichte hoofdwond en enkele
schrammen. De drie militairen,
die de lorrie van de wal terug
duwden en er niet op gingen zit
ten danken hieraan wellicht hun
leven, omdat zij anders op het
moment van (je explosie juist op
de plaats zouden zijn terugge
keerd, waar hun kameraad de
dood vond.
Een sergeant, die zich op ca. 5
meter van de explosieplaats be
vond, bleef geheel ongedeerd. Het
slachtoffer, was Dinsdagmorgen
voor de eerste maal op het ter
rein van de kruitfabriek te Mui
den werkzaam. In het stadje
Muiden werden, slechts een paar
ruiten vernield.
KOFFIE IN RESTAURANTS
WORDT BETER.
Teneinde tegemoet te komen
aan de klachten van publiek en
ondernemers over de kwaliteit
van „het kopje koffie", dat in Ho-
reca-bedrijven geschonken wordt,
zullen met ingang van 9 Mei a.s.
de toewijzingen koffiesurrogaat
aan déze bedrijven vervangen wor
den door toewijzingen echte kof
fie, zij het dan in de verhouding
Door deze verstrekking is het
mogelijk een kopje koffie te ser
veren, dat op redelijke wijze aan
de eisen van het publiek kan vol
doen, want de ondernemer zal zelf
kunnen bepalen in welke verhou
ding hij de koffie met koffiesur
rogaat, dat dan geheel vrij in de
handel zal zijn, zal mengen. Dit
koffie-surrogaat bevat geen echte
koffie, zodat de vereiste bespa-
ring op het koffieverbruik door
Horeca-bedrij.ven gehandhaafd
blijft.
Op grond van uit Palestina ont
vangen berichten heeft de Britse
regering besloten haar mandaat
in het heilige land op 5 Mei in-
plaats van op 15 Mei neer te leg
gen, zo meent de „Daily Mail"
Zondagavond te weten.
De Verenigde Naties zouden
binnen enkele dagen van deze
„ernstige beslissing" op de hoogte
worden gebracht.