Het bezoek van
Mevrouw Roosevelt aan ons land
De Driemogendheden Conferentie
te Londen
ITALIAANSE VERKIEZINGEN
WOENSDAG 21 APRIL 1948.
De ere-promotie van
Mevrouw Roosevelt
Geheime pro-Amerikaanse
organisaties in Hongarije
ontdekt
De West Europese Unie
De strijd in Palestina
Arrestaties in Argentinië
Tsjang Kal Sjek herkozen
Communiqué
Com. van Goede Diensten.
Inter-Amerikaanse
verdedigingscomfnissie
Het Amerikaanse plan voor
beheer over Palestina
Noorwegen
en de Sovjet-Unie
Frankering bU Abonnement: Temenzen.
WEERSVERWACHTING
medegedeeld door het K.N.M.I.
te De Bilt, geldig van Woens
dagochtend tot -avond.
IETS KOELER.
Plaatselijk ochtendmist. Voorts
enkele overdrijvende wolken
velden met slechts hier en daar
enige lichte regen met later
nog een kleine kans op onweer.
Iete koeler. Matige wind tus
sen Noord en Oost.
VRIJE
4de Jaargang No. 787.
Verschynt dagelijks Drukkerij N.V. Firma P. J. van de Sande Temeuzen Abonnementsprijs 3,25 per kwartaal.
Advertentieprijs
per mm 10 ct.; minimum
per advertentie 1,50,
Inzending advertentie#
tot des namiddags 4 uui
Rubriek kl. advertentie#;
5 regels 60 ct.; ieder#
regel meer 12 cent. Ver»
melding: Brieven onder
nr. Bureau van dit Blad
10 cent meer.
K. H. Prinsse Juliana en
Mrs. Roosevelt bezoeken stu-
dentensanatorium te Laren.
Gisterenmorgen hebben H.K.H.
Prinses Juliana en Mrs. Eleanor
Roosevelt een kort bezoek ge
bracht aan het „Nederlands stu
dentensanatorium'" te Laren.
De hoge gasten werden om 10.15
uur verwelkomd door de voorzit
ter van het bestuur van de stich
ting „Het Nederlands Studenten-
sanatorium", Prof. Dr. G. C. He
ringa, de geneesheer-directeur,
Dr. F. N. Siokenga en Mevr. A. M.
Le CosquinoVan der Lelie, lid
van het dagelijks bestuur.
I* een korte begroetingsrede
wees Prof. Heringa op het feit,
dat het sanatorium bedoeld is als
huldeblijk voor het studentenver-
zet tegen de Duitse overheersing
en de door de Duitsers beoogde
knechting van de geestelijke vrij
heid.
Dr. Sickenga verstrekte enige
inlichtingen over de resultaten, die
gedurende het korte bestaan van
het sanatorium reeds bereikt zijn
en vertelde iets over de werkthe-
rapie, die hier gevolgd wordt.
Na een rondgang door het ge
bouw en het omliggende park,
waarbij de gasten zich met ver
schillende patiënten onderhielden
wenden in de ontvangkamer enige
leden van het dagelijks bestuur,
alsmede de wnd. burgemeester van
Laren, de heer C. J. v. Pampus,
aan H.K.H. Prinses Juliana en
Mrs. Roosevelt voorgesteld. Om
11 uur keerde het gezelschap,
waarin zich tevens de secretaresse
van H.K.H., Mej. Mr. Sneller en
de Hofdame, Mevr. L. Verbruggé
van 'sj Gravendeel bevonden naar
paleis Soestdijk terug.
D« ere-promotie van mevrouw
Eleanor RooseveltRoosevelt tot
Dra. in de rechtsgeleerdheid aan
de Rijksuniversiteit te Utredïit,
gaf de oude Domstad gisteren op
nieuw even een internationale
trék.
De Utrechtenaren staan iet
meer vreemd tegenover het leg
gen en onderhouden van interna-
tiomale contacten.. De 50ste jaar
beurs gaf daarvan nog deze
maand een indruk, maar bet in
ternationale karakter vaii de
plechtige gebeurtenis van giste
ren is voor ons land wel zeer bij
zonder en ook voor Utrecht, dat
ziek des morgens reeds opmaakte
om iets op te vangen van de ge
beurtenis, die door de aanwezig
heid van H. M. Koningin Wilhel
mina, H. K. H. Prinses Jnlia.'ia en
Z. K. H. Prins Bernhard een nog
zoveel diepere betekenis krijgt.
De belangstelling concentreer
de aich.des morgens reeds vroeg
op ket gebouw der universiteit op
het Domplein en rond de Dom
kerk, in welke laatste de erepro
motie geschiedde.
Tegen halféén waren op het
Domplein reeds vele gasten aan
het universiteitsgebouw •gearri
veerd voor deelneming aan een
iuneh. Zij werden door de pedellen
ontvangen, die hen naar de
wachtkamer der hoogleraren en
vervolgens naar de aula bege
leidden.
De persafdeling van het Hon
gaarse Ministerie van Binnen
landse Zaken maakt békend, dat
de politie een geheime organisatie
heeft ontdekt, die Hongaarse mi
litaire geheimen en verschillende
uitvindingen van Hongaarse tech
nici naar Amerika heeft ge
stuurd. Tot nu toe zijn 14 per
sonen gearresteerd. Volgens deze
bekendmaking was de productie
in een centraal Amerikaanse
staat op grond van de gestolen
Hcwgaarse plannen reeds begon
nen.
De organisatie zou het plan
hebben haar actie uit te breiden
en het vertrek uit Hongarije van
verschillende technici en bijlzonder
bekwame arbeiders te vergemak
kelijken. De visa en de gelden
voor de reis zouden verstrekt zijn
door de legatie van een vreemde
mogendheid te Boedapest, aldus
deze verklaring.
t Om kwart voor één arriveerden
Prinses Juliana, Prins Bernhard
en mevr. Roosevelt met hun ge
volg uit Soestdijk. Zij waren in
de eerste auto gezeten en werden
door de president-curator aan de
ingang van het universiteitsge
bouw ontvangen. Prins Bernhard
droeg de generaalsuniform. Na
aankomst der eregasten begaven
allen zich naar de senaatszaal,
waar de lunch werd gebruikt.
In tegenwoordigheid van H. M.
Koningin Wilhelmina, H. K. H.
Prinses Juliana en Z. K. H. Prins
Bernhard werd gisterenmiddag
om drie uur in de Domkerk hét
ere-doctoraat in de rechtsgeleerd
heid verleend aan mevrow. Elea
nor RooseveltRoosevelt. Dit
geschiedde op gezag van de rec-
tor-magnificus Dr. U. G. BijLsma,
hoogleraar in de faculteit der ge-
neeskunde.
De Domkerk was reeds om half
drie overvol. De Prinses en de
Prins hadden vooraan in de kerk
plaats genörrjen, daarachter be
vonden eich vele ere-gasten. Vier
eredoctoren der universiteit,
Kafdinaal Dr. J. de Jong, Dr. F.
H. Fentener van Vlissingen, Dr.
K. H. E. Graveimeyer en Dr. F. A.
Flor woonden de plechtigheid bij.
Voorts waren o.m. aanwezig de
Belgische ambassadeur M. L. C.
Nemry, deken van het diploma
tieke corps, de ambassadeur der
Verenigde Staten, Dr. Herman
Baruch, president van het inter
nationale hof van justitie Guerre,
de Minister van Buitenlandse Za
ken, Mr. E. G. W. A. Baron van
Boetzelaer van Oosterhout, de
Minister van Onderwijs, Dr. J.
Gielen. Als oud-studenten woon
den ook de Ministers van Finan
ciën en Overzeese Gebiedsdelen de
plechtigheid bij. 'n Amerikaanse
delegatie van ongeveer vijftig per
sonen was voorts getuige van de
ere-promotie van haar landge
note. Te ongeveer kwart voor
drie waren Prinses Juliana, Prins
Bernhard en mevrouw Roosevelt
met de curatoren en de senaat
der universiteit in de Domkerk
aangekomen. Zij waren in een
stoet van het universiteitsgebouw
naar de kerk getrokken. De
Prinses werd begeleid door de
president-curator, de Prins door
de curator Dr. J. Donner, waar
achter de overige curators volg
den. Dan kwam mevrouw Roose
velt in gezelschap van de rector-
magnificus. De senaat volgde
hierna, vooreerst- de faculteit der
rechtsgeleerdheid, <jie der genees
kunde, wis- n natuurkunde, lette
ren en wijsbegeerte, veeartsenij-
kimde, wis- en natuurkunde, letté-
geleerdheid.
Even over drie drong van buiten
autogeronk en gejuich in de kerk
door. Het was het teken, dat
Koningin Wilhelmina was aange
komen. Nadat Zij Haar plaats
tussen de Prinses en de Prins had
ingenomen opende de Rector-Mag-
nificus de zitting. Hij hield vanaf
de katheder een welkomstrede,
waarna hij de Academische for
mule voorlas. De promotor Prof.
Dr. S. van Brake! overhandigde
aan Mevrouw Roosevelt daarop de
bul. Prof. Dr. L. J. Heymans van
en Bergh omhing Mevrouw Roo
sevelt daarna met de cappa,
waarmede ook Prins Bernhard en
de achter de Koninklijke gasten
gezeten ere-doctoren getooid wa
ren.
De promotor hield daarop zijn
rede, welke door die van Mevrouw
Roosevelt gevolgd werd. De Rec
tor Magnificus sloot hierna om on
geveer 4 uur de plechtigheid.
Na afloop van de ere-promotie
begaf de Koninklijke Familie zich
langs de Kloostergang naar de
Aula der Universiteit.' Zij werd
begeleid door de President-Cura
tor Mr. Donner en Mr. Dr. G. A.
W. ter Pelkwijk. De overige gas
ten vormden een stoet, welke over
het Domplein- naar de Aula trok.
Ini het Groot-Auditorium verza
melden zich de Koninklijke gasten
en de jonge doctor met de vele
genodigden. Aldaar werd een
receptie gehouden en ^werd de
thee geserveerd.
der besprakingen in Berlijn bijge
woond hebben, is het conflict
tussen deze landen en de bezet-
tingsmogendheden niet zodanig
geweest als men gehoopt had.
Op de eerste zitting van de
Londense conferentie over Duits
land werden veiligheidsmaatrege
len tegen Duitsland en herstel
betaling slechts even aangeroerd,
terwijl de kwestie van voorlopige
gebiedsregelingen inhet geheel
niet ter sprake kwam.
Reuters diplomatieke corres
pondent schrijft: Men verwacht
dat de procedure voor de fusie
van de Franse zóne van Duits
land met de BritsAmerikaanse
in de eerste plaats de aandacht
zal hebben van de conferentie
over Duitsland van de Westelijke
bezettingsmogendheden en de Be-
nelux-groep, die Maandag te Lon
den werd hervat.
Van betrouwbare zijde wordt
vernomen, dat het resultaat van
de besprekingen tussen deskundi
gen te Berlijn over deze kwestie
sinds de Londense conferentie op
6 Maart werd verdaagd, teleur
stellend is. De voornaamste
moeilijkheid die overwonnen moet
worden, alvorens verdere vorde
ring kan worden gemaakt in de
politieke eri economische ontwik
keling van West-Duitsland, is de
strijdigheid van het verlangen
der V. S. zo spoedig mogelijk een
West-Duitse regering te vormen,
met de Franse afkeer van een
verdere centralisatie in West-
Duitslahd. Een andere kwestie,
die onmiddellijke aandacht vergt,
is die welke de wijze betreft
waarop de Beneluxlanden betrok
ken zullen worden bij het uitstip
pelen van de politiek voor West-
Duitsland. Ofschoon vertegen
woordigers van de Benelux enkele
Reuter verneemt uit gezagheb
bende bron te Washington, da,t de
Engelse en de Franse ambassa
deur in de V. S., Lord Invercha-
pel en Henri jonnet, Maandag
Robert Lovett, de waarnemende
Minister van Buitenlandse Zaken
der V. S„ officieel in kennis heb
ben gesteld van de besluiten, die
de ondertekenaars van het West-
Europese verdrag verleden week
te Parijs hebben genomen.
Naar verluidt hebben de Ame
rikaanse autoriteiten de Belgische
Minister-President Henri Spaak
verleden week te Washington
verzocht om meer gedetailleerde
inlichtingen van de vijf onder
tekenende mogendheden over de
plannen tot uitvoering van het
verdrag, voordat de V. S. een' be
sluit kunnen nemen over de vorm,
waarin zij hun steun zullen ver
lenen.
Volgens de Arabische radio
hebben drie Joodse vliegtuigen
het hoofdkwartier van het Arabi
sche leger in het dorp Samaria
gebombardeerd, waarbij een dor
peling gedood werd.
Te Lake Success heeft een
woordvoerder van het Joods bu
reau een verklaring uit Arabische
bron, dat Russische officieren aan
de zijde der Joden in Palestina
zouden vechten, „een brutale leu
gen" genoemd.
De Palestijnse regering heeft
over een afstand van 200 km een
strook van 50 meter breedte aan
weerszijden van de spoorlijn tus
sen Ge ca en Haifa tot „gesloten
gebied" verklaard. Dit mag al
leen betreden worden door Britse
politie, Britse troepen en spoor
wegpersoneel.
De laatste zeven weken is op
dat traject driemaal een trein
opgeblazen, gepaard gaande met
zware verhezen aan mensen
levens.
Naar verluidt is deze maat
regel genomen om de evacuatie
Van Britse troepen, politie en re
geringsambtenaren uit Palestina
te vergemakkelijken.
De Argentijnse politie heeft
meegedeeld, dat 9i2 mannen en
vrouwen Zondag, zijn gear
resteerd op een concert, dat ge
organiseerd was door de Argen
tijnse vrouwenbond. Deze bond
wordt een recruteringsbureau
voor de communistische partij
genoemd.
Generalissimus Tsjang Kai Sjek
is herkozen tot president van de
Chinese republiek.
REACTIES
Het blad van de Italiaanse com
munistische partij? de „Unita",
meldt ten aanzien van de eerste
uitslagen der verkiezingen met
koppen over acht kolom een
„grootste bevestiging van hei
Volksfront". In zijn hoofdartikel
zegt het blad: „De eerste details
der uitslagen laten reeds toe te
verklaren,, dat het Volksfront
grote weerklank heeft ondervon
den in het gehele land. Het reac
tionaire plan ter isolering van het
Volksfront van de grote massa
en wegdringing ervan naar de
rand van het politieke leven, heeft
gefaald. Overal in Italië verschijnt
het Volksfront als een grote poli
tieke formatie, welke de weg ver
spert aan de reactionaire en con
servatieve machten rond de chris
ten-democraten. De overwinning
van het Volksfront is gelegen in
het falen van het provocatieplan,
van de terreur- en alarmcampag
ne van de machten, die Italië in
Een communiqué van de com-
sissie voor goede diensten van
gisteren meldt uit Kalioerang, dat
In de vergadering van gisteren
drie nieuwe sub-commissies zijn
ingesteld; ten eerste een voor het
behandelen van essentialia ten
aanzien van de federatie en de
Nederlands-Indonesische Unie,
ten tweede een voor defensie en
binnenlandse veiligheid en ten
derde een voor de procedure voor
het plebisciet op Java, Sumatra
en Madoera.
Van Nederlandse zijde is een
„working paper" ingediend be
treffende de hoofdlijnen van de
structuur der Nederlands-Indone
sische Unie, dat door eerstge
noemde subcommissie thans in
behandeling is.
Inmiddels verneemt Aneta uit
Kalioerang, dat de thans aanwe
zige vertegenwoordigers van de
federale staatkundige eenheden
herhaaldelijk contact hebben met
hoge Republikeinse autoriteiten.
Zo dineerden Moh. Roem en
Pring Odigdo met Dr. Naing Olan
en Tjakraningrat en had de Sul
tan van Pontionak een lang ge
sprek met Pring Odigdo.
De Pan-Amerikaanse conferen
tie te Bogota heeft besloten tot
instelling van een adviserende in-
ter-Amerikaanse verdedigings
commissie, samen te stellen uit
de hoogste militaire gezagheb
bers op gebied yan luchtvaart en
vloot der Amerikaanse Republie
ken. Het dagelijks bestuur van
do, conferentie besloot, slechts
onder onthouding van Salvador,
dat de commissie slechts bijeen
zal komen in noodgeval, gescha
pen door gewapende aanval tegen
een der Amerikaanse republieken,
of wanneer tweederden van de
ondertekenende'staten aldus ver
langt.
De inter-Amerikaanse verdedi-
gingsraad, te Washington geves
tigd, zal voortwerken en zijn staf
uitbreiden ter voorbereiding op de
taak, welke bet door de nieuwe
verdedigingsraad, te Washington
gevestigd, zal voortwerken en zijn
staf uitbreiden ter voorbereiding
op de taak, welke het door de
nieuwe verdedigingscommissie
zal krijgen toegewezen.
Salvadoroordeelde de nieuiwe
regeling niet krachtig genoeg en
drong aan op „een permanente
instelling, welke voortdurend het
oog houdt op onze voorbereid
heid".
De Amerikaanse delegatie bij
de algemene vergadering der V.
N. heeft gisteren het ontwerp ge
publiceerd voor een toekomstig
beheer over Palestina, welk ont
werp grotendeels is gebaseerd op
het ontwerp-statuut voor Jeruza
lem en de 15 algemene punten
bevatten die de Amerikanen op 4
April tijdens de informele WJe en-
komst van de Veiligheidsraad
hebben békend gemaakt.
De Amerikaanse delegatie wees
er op. dat het plan geen „formeel
voorstel", maar slechts eeh basis
voor besprekingen is.
een burgeroorlog willen storten.
Slechts een ding heeft de verkie
zingen bedorven: de oneerlijkheden
van de Christen-Democraten".
De onafhankelijke „Messagero"
meldtChristen-Demoeraten heb
ben veruit de leiding" en zegt in
zijn hoofdartikel: „Er valt weinig
te zeggen. De cijfers spreken voor
zichzelf. Vrijwel overal is het
Volksfront verslagen en, boven
alle verwachting, vrijwel overal
hebben de Christen-Democraten
een onverwacht grote overwinning
behaald. Er zijn vele redenen
voor, doch het is genoeg te zeg
gen, dat het Italiaanse volk zijn
vast besloten en radicale oppositie
tegen het communisme wilde
tonen."
In de Italiaanse wijk van Phi
ladelphia werd door duizenden ge
zongen en gedanst toen de eerste
uitslagen van de verkiezingen in
Italië bekend werden. Op een
grote perkamente rol is een tien
duizendtal handtekeningen ge
plaatst voor toezending aan de
Paus, met de boodschap: „Wij
verheugen ons nederig en van
harte met Uwe Heiligheid over
deze grote overwinning over het
communisme"
Van de liberale pers zegt de
„Risorgimento Liberale", dat „het
monarchistisch probleem vrijwel
geheel is weggevallen in de dra
matische strijd tussen christelijk-
democraten en' volksfront".
Het monarchitische „Italia
Nuova" schrijft: „De Italianen
hebben gewonnen'". Over het al
gemeen is de Romeinse pers van
uiterst rechts tot uiterst links
gematigd van toon.
„Avanti" schrijft: „Waarom
proberen de christelijk-democra-
tische leiders een toestand van
geweld te scheppen Onze "kame
raden zien echter in, dat de
Christel.-democraten dit proberen
en hebben de provocatie van de
hand gewezen. Onze kamèraden
weten, dat het viminale niet zeker
is van de uitslag en een moderne
versie van de Rijksdagbrand zou
'willen, teneinde de verantwoor
delijkheid op het ptoletariaat en
zijn meest voortgeschreden orga
nisaties te werpen.
Verscheidene bladen beschouwen
de toekomst op grondslag van
een waarschijnlijke christelijk-
democrabische overwinnnig.
De onafhankelijke „Messagero"
schrijft: ,,Er moet duidelijk wor
den gemaakt dat een overwinning
op het communisme geen vervol
ging van enige partij moet en zal
betekenen en dat zij bovenal geen
néderlaag voor de werkende klas
se vormt".
Het ministerie van Binnenland
se Zaken geeft de stand voor de
Senaat om 21 uur plaatselijke' tijd
als volgt: (het betreft hier 40407
van de 41647 districten).
Chr. Dem. 9.246443 (47,9,%)
Volksfront 5.882253 (30,5*%)
Soc. Unie 1.348511 7
Nationaal bloc 1.295490 6,6
Republikeinen 510132 (2,6
Monarchisten 415358 (2,2
Ital. Soc. Bew. 242353 (1,3
Verklaring van Halvard Lange.
„Noorwgeri is en zal altijd een
West-Eupropese democratie blij
ven", aldus zeide de Noorse Mi
nister van Buitenlandse 'Zaken,
Halvard Lange, in een toespraak
tot Noorse officieren. Met betrek
king tot de berichten, dat de Sov
jet-Unie Noorwegen zou kunnen
polsen over een militair pact zei-
de Lange: „Wij geloven nu, dat
de Sovjet-Unie dit niet zal doen.
Mocht zij het echter wel doen,
dan zij wij ervan verzekerd, dat
het gehele volk het met de rege
ling eens zal zijn, dat Noorwegen
niet kan ingaan op enig bijsonder
pact met de Sovjet-Unie".
Met het oog op de gebeurtenis^
sen in Tsjecho-Slowakije en Fin-,
land had de Noorse regering het
wenselijk geacht de defensieve
paraatheid te verhaasten.
Lange zeide tenslotte, dat hij on
der zeker voorbehoud voorstander
was van de West-Europese Unie.
Hij voegde er evenwel aan toe,
date dit voortzetting van de goede
betrekkingen en een uitbreiding
van de economische betrekkingen
met de Sovjet-Unie en deOost-
Europese landen niet behoefde en
ook niet moest verhinderen.
