Staat van beleg werd afgekondigd
„Plan M." in Brits Lagerhuis
Vrolijk vooruitzicht!
«ncn en prifzcn
DINSDAG 13 APRIL 1948.
DE TOESTAND IN COLUMBIA
Toespraak van Trygve Lie
ter herdenking sterfdag
Presidwt Roosevelt
SCHOENEN-DISTRIBUTIE
wordt niet gewijzigd
De strijd in Palestina
SrdesMoking 3la1ic
Varkiezingsredevoeringen
De Gasperi en Togliatti
Columbia
verbreekt betrekkingen met
de Sowjet-unie
Huwelijken van Engelsen
in Palestina
TROEPENVERSTERKINGEN
in Triëst
i X
De samenvoeging der
Westelijke zones
Frankering by Abonnement: Temeuzen.
WEERSVERWACirnS
■aadegedeeld door het K.N.M.I.
te De Bilt, geldig tot Dinsdag
avond.
DROOG WEER.
Droog en nog vrij zonnig weer
met trjdel'ik wat toenemende
bewolking. Matige tot zwakke
wind tussen N. en O. Ongeveer
dezelfde temperatuur als giste.
DE VRIJE ZEEUW
4de Jaargang No- 180.
Advertentieprijs:
per mm 10 ct.minimum
per advertentie 1,50.
Inzending advertenties
tot des namiddags 4 wir
Rubriek kl. advertenties:
■5 regels 60 ct.; iedere
regel meer 12 cent. Ver
melding: Brieven onder
nr. Bureau van dit Bl&o
10 cent meer.
Verschijnt dagelijks - Drukkerij N.V. Firma P. J. van de Sande - Terneuzen - Abonnementsprijs 3,25 per kwartaal.
Volgens berichten, ontvangen door het Amerikaanse Ministerie
van Buitenlandse Zaken, heeft he t Columbiaanse leger het centrum*
e» de buitenwijken van Bogota thans geheel bnder conti61e.
De coalitie-regering meldt de arrestatie van verscheidene per
sonen die hebben deelgeJbmen aan de verovering van t radio-sta
tion, van waaruit de revolutie Vrijdag j.l. werd-geproclameerd.
De regering gebruikte van Zaterdag af het radiostation voor alle
csmmuniqué's aldus deze berichten.
De radio der Columbiaanse re
gering meldt, dat er zich twee
.Russische agenten" bevonden an
der een aantal buitenlanders dat
sedert het begin van de revolutie
werd gearresteerd, aldus de be
richten.
Ben woordvoerder van de Pan-
Amerikaanse Unie te Bogota ver
klaarde, dat alle pógingen in het
werk zullen worden gesteld om
de Pan-Amerikaanse conferentie
voort te zetten. Men hoopte, dat
het voorgestelde Amerikaanse so
lidariteitspact gereed zou komen.
Andere problemen, met inbegrip
van de koloniale kwestie, zouden
waarschijnlijk tot een of andere
toekomstige bijeenkomst worden
uitgesteld.
De gedelegeerden ter Pan-Ame-
rikaanse conferentie hebben be
sloten de conferentie te doen
doorgaan, in Bogota dan wel el
ders, Als mogelijke plaatsen voor
voortzetting van de conferentie
worden genoemd Mexico-City en
T.imn, aldus meldt William Hard-
castle.
(Volgens een bericht uit Pana
ma van de correspondent van de
New York Times Milton Bracker.
die naar Panama is gegaan om
van daar uit ongecensureerde be
richten te kunnen verzenden, zou
de Minister van Buitenlandse
Zaken van Peru, generaal Ar
mando Revoredo verklaard hebben
dat <je bijeenkomst te Bogota de
finitief was afgelast.)
Ondanks het afkondigen van de
staat van beleg heerste Maandag
nog steeds wanorde in Bogota.
In h'et centrum van de' stad wordt
nog door scherpschutters gescho
ten. De aangerichte verwoestin
gen zijn zo groot, dat jaren nodig
zullen zijn om de schade te her
stellen, misschien wel tientallen
jaren. De bewoners van Bogota
hebben hun eigen stad berokkend
wat de Duitse luchtmacht bon
den heeft aangedaan. Minstens
vijfhonderd mensen zouden bij de
ongeregeldheden om het leven zi. n
gekomen.
Volgens de nieuwe Columbiaan
se delegatie ter conferentie zou de
Ter gelegenheid van de herden
king van de sterfdag van Presi
dent Roosevelt, drie jaar geleden,
heeft Trygve bie dn het huis van
de gewezen President in Hyde
Park de regeringen der landen
van de wereld opgeroepen „een
eind te maken aan het oorlogsge-
praat en te beginnen harder voor
de vrede te werken'-'. Trygve
bie zeide niet te geloven, dat een
van de regeringen „zo totaal
krankzinnig" zou zijn om een
nieuwe oorlog te ontketenen.
De mensen in Amerika en de
Sow jet-Unie zijn bevreesd, even
als de mensen in de kleine landen.
Het enige wat wij te vrezen heb
ben, aldifs Trygve bie, is de vrees
zelf Reeds vele maanden is er
geen enkele ernstige poging ge
daan door een der vijf grote lan
den om over de belangrijke ge
schilpunten van de vredesverdra
gen te onderhandelen. Zulke po
gingen moesten onophoudelijk ge
daan worden.
Ik heb horen beweren, zo ver
volgde bie, dat de V. N. stervende
zijn. Integendeel, het staat er
heel goed mee, behalve als de een
of ander grote mogendheid nalaat
de organisatie te gebruiken zoals
het behoort of. te handelen vol
gens het handvest. Dat is de
moeilijkheid.
Wij zijn President Roosevelt voor
de voltooiing der organisatie meer
verschuldigd dan wie ook. De
keuze lag en ligt nog tussen de
V. N. en in 't geheel geen wereld
organisatie. De V. N. vormen de
enige hoop op het bijeenhouden
der wereld in de gevaarlijke pe
riode van „vrede-maken", de eni
ge hoop op het vermijden van een
nieuwe oorlog zonder overwin
naar of verslagene, doch slechts
met vernieling voor -beide par
tijen.
gehele opstand door de commu
nisten zijn geïnspireerd.
William Hardcastle mel(lt ver
der, dat het lichaam van Dr.
Jorge Gaitan, de linkse liberale
leider, met de aanslag op wie
Vrijdag j.l. de ongeregeldheden
zijn begonnen, thans gebalsemd is
en opgebaard ligt, in afwachting
van de begrafenis, welke men
Donderdag aanstaande zou willen
doen plaats hebben.
Van regeringszijde is voor dc
radio medegedeeld: „de moord op
Gaitan staat in verband met het
communisme; het onderzoek
wordt voortgezet".
Milton Bracker seint verder uit
Panama, dat de delegatie dec V.
S. bij de Pan-Amerikaanse confe
rentie zich nog geen oordeel ge
vormd heeft over de vraag of de
ongeregeldheden door de commu
nisten zijn geïnspireerd. Ander
zijds echter is de meerderheid dei-
waarnemers het er over eens,
dat de communisten, ook al zijn
de ongeregeldheden niet van het
begin af door hen georganiseerd,
er zeer zeker munt uit geslagen
hebben. De ongelooflijke snelheid
waarmede de moordenaar van
Gaitan werd gelyncht en zmi
lichaam onherkenbaar gemaakt
doet de theorie, dat deze moord
deel uitmaakte van een welover
wogen plan, verre van fantastisch
zijn, aldus Bracker, Het valt ech
ter te betwijfelen of velen van
hen, die op straat de dood vonden,
iets begrepen hebben van commu
nisme in de politieke zin van het
woord.
De Indianen, die plunderen
gingen, maakten slechts gebruik
van de gelegenheid zich materiële
dingen te verschaffen.
A.F.P. meldt, dat de door de re
gering gecontroleerde radio van
Bogota heeft medegedeeld, dat in
Columbia twee Sowjet-Russische
agenten gearresteerd zijn.
Volgens de regeringsradio hebben
de afgevaardigden ter conferentie
besloten hun zittingen te Bogota
voert te zetten, zodat het commu
nisme niet kan zegevieren over-
Columbia en de rest van de volken
van het halfrond.
Politieke autoriteiten van Zuid-
Amerika beweren, dat de opstand
in Columbia het gevolg is van
een communistisch complot
de pan-Amerikaanse conferentie
waarop een gecombineerde actie
in Amerikaanse landen tegen de
communisten werd voorbereid te
doen mislukken.
De verklaringen via de rege-
ringsomroep, dat de situatie ge
heel beheerst wordt, zijn niet
juist, aldus seint Reuters corres
pondent uit Bogota. Wel is waar
mag de oppositie niet georgani
seerd zijn doch zij is niet ge
ëlimineerd. Een Columbiaanse
liberale politicus zeide Dit is
het heste werkstuk van de com
munisten sinds Tsjecho-Slowakije
en onze liberale partij is de Masa-
ryk van Columbia".
Maandagochtend kon men nog
rebellen, gewapend met geweer
en zwaard, over straat zien gaan.
De politiemannen bleken reeds in
de eerste uren verraders jegens
de regering te zijn geweest. Zij
zijn nu mokkend in hun kazerne
opgesloten. De correspondent
hoorde, toen hij dit bericht in een
hotel in het centrum van sluip
schutters activiteit opschreef, ge
weerschoten, machinegeweer-vuur
en tankkanonschoten. Op straat
zag hij vrouwen, die voedsel
zochtten in de hopen geroofd
goed, dat in de goot lag.
Volgens Reuter verwacht men,
dat in het Britse Lagerhuis een
verklaring zal worden afgelegd
over het „Plan M", dat, „naar een
Amerikaans bericht meldt", een
vervalsing zou zijn gebleken, ver
vaardigd „door een anti-commu
nistische Duitser". (Het Plan M
Er hebben berichten gecircu
leerd, dat de schoenendistributie
zodanig zou worden verscherpt,
dat we eens per twee jaar één
paar schoen-en zouden krijgen.
Van officiële zijde vernemen wij
hieromtrent, dat het niet in de
bedoeling van de Regering ligi
voorlopig enige wijziging in de
schoenendistributie te brenge"
Joodse strijdkrachten van de
Haganah zijn de Arabische stad
Ramleh en een aantal Arabische
dorpen aan de hoofdweg Tel Aviv-
Jeruzalem binnengedrongen, ten
einde een poging te doen, de Ara
bische druk op de Joodse verbin
dingslijnen tussen beide steden te
verminderen. Volgens Reuters
correspondent te Tel Aviv zijn de
aanvallers teruggetrokken nadat
zij nasporingen hadden verricht.
Gisterenmorgen te 10 uur pre
cies is de door het Italiaanse vak
verbond aangekondigde protest
staking van één uur in geheel
Italië, naar aanleiding van het
beweerde ter dood brengen van
36 Siciliaan-se vakverbonds-func-
tionnarissen, begonnen met stop
zetting van de openbare vervoers
middelen in Rome. De vakver
enigingsleiders hadden opdracht
gekregen het begin van de sta
king te doen kenmerken door een
minuut stilte. Daarna moesten zij
de arbeiders uitleg geven van de
reden der staking.
,De regering heeft de beschuldi-
gingen van het vakverbond be
treffende de dood van vakver-
bondsfunctionnarissen op Sicilië
tegengesproken.
De proteststaking van gisteren
wordt algemeen opgevat als een
krachtdemonstratie van het vak
verbond, dat onder overheersend
communistische leiding staat.
Te elf uur hervatten de arbei
ders In de fabrieken en op de
straat hun werk. Behalve de stop
gezette bussen en trams waren er
Alcide de Gasperi, de Italiaan
se Premier, heeft te Genua ver
klaard: „Het huidige gevaar
komt van een partij van uiterst
links, welke haar rol speelt in het
openbare leven, maar mogenjK
haar toevlucht tot geweld zal
zoeken en een militie vormt of
tracht te vormen. Tegenover een
dergelijke beweging, die de toe
komst van de staat niet op vrije
discussie en democratische han
delwijze baseert, maar wellicht
haar toevlucht tot de wapenen zal
zoeken, is het de plicht van de
regering over 'te gaan tot ontwa
pening van dergelijke partijen om
de vrije instellingen te verdedi
gen."
Palmiro Togliatti, de Italiaan
se communistische leider, zei te
Milaan: „De Gasperi en Sforza
hehben zich er toe verhonden na
18 April ingeval van een christe-
lijk-democratische overwinning de
zijde van het Westersie blok te
kiezen." Hij sprak ook over de
belangstelling, die de Amerikanen
zouden hebben voor het bezitten
van luchtbasis in Italië, speciaal
met het oog op de mogelijkheid
om in een nieuwe oorlog atoom
hommen te gebruiken.
te Rome geen uitwendige tekenen
van de staking te zien geweest.
Banken, winkels en café's ble
ven geopend en de zaken gingen
door als gewoonlijk. Een aantal
particuliere vrachtauto's wérd
tijdens het nur der staking ge
bruikt voor vervoer van personen
tegen driedubbele prijzen. Politie
patrouilles in jeeps reden op de
voornaamste wegen.
werd aan de communisten toege
schreven. Het wekte op tot sta
kingen in het Ruhr-gebied en an
dere daden van sabotage).
Harold Davies, leider van de
„houd-links"-groep der Britse La-
bour-Parlementsleden, heeft in het
Lagerhuis gevraagd, of de Britse
Minister van Buitenlandse Zaken,
Bevin, thans een verklaring kan
afleggen over de „echtheid van
het document, dat bekend staat
als „het protocol M".
Als het verzoek wordt ingewil
ligd, zal de vraag vermoedelijk
deze week in het Lagerhuis be
antwoord worden. Reuter voegt
hieraan toe: „Ofschoon vorig jaar
te Londen officieel verklaard is,
dat het protocol authentiek was.
hebben vele ervaren miet-commu-
nistische waarnemers deze offi
ciële verzekering niet kunnen be
vestigen. Deze waarnemers zei
den, dat directe aanwijzingen, bijv.
de taai, daden vermoeden, dat het
stuk niet van communisten af
komstig kon zijn".
De radio van de Columbiaanse
regering heeft hekend gemaakt,
dat Columbia de diplomatieke be
trekkingen met de Sowjet-Unie
heeft verbroken.
De Britse Hoge Commissaris
voor Palestina, Sir Alan Cunning
ham, heeft een bevel uitgevaar
digd, volgens hetwelk voor huwe
lijken van leden van het Britse
leger en de Britse politie met Pa
lestijnse meisjes hetzij Joodse,
hetzij Arabische toestemming
van de autoriteiten moet worden
gevraagd.
Uit Britse bron verluidt, dat
enkele Joodse meisjes Britse mili
tairen bedragen van 4 a 500 pond
sterling hehben geboden als zij
met haar wilden trouwen.
De meisjes worden dan Brits'
onderdaan en kunnen met haar
echtgenoten het land verlaten.
Prpzen en lonen zijn onverbre
kelijk aan elkaar verbonden. Voor
de hüidige omstandigheden wil
dat dus zeggen dat de vastge7
stelde prijzen en lonen op elkaar
zijn afgestemd. Dit sluit dus van
zelf ook in, dat als U voor de door
U verlangde goederen meer be
taald dan geoorloofd is, U met
Uw loon in 't geheel niet zult kun
nen rondkomen. Misschien denkt
U dat het niét zo erg is met het
vragen van te hoge prijzen. De
onderstaande cijfers kunnen U
dan uit de droom helpen.
In 1947 hebben de gezamenlijke
Tuchtrechter voor de Prijizen,
ruim 7Ï.OOO gevallen van prijsop
drijving behandeld.
In al deze zaken hebben zij een
totaal bedrag van bijna ƒ13 mil-
lioen aan boete opgelegd. Nog
niet lang geleden werd geconsta
teerd, dat bij een beperkt aantal
verkopen van textiel-producten
bijna 400.000 van de kopers .te
veel was gevraagd. In de borstel-
branche was het al niet veel
heter. Daar werden een aantal
kopers afgezet voor ruim
300.000.
Textiel en horstels zijn toch
artikelen dié in ieder gezin nodig
zijn. Er zou dus verwacht mogen
worden dat de koper van deze
dagelijkse artikelen wel' wat beter
op de prijs zou letten. Maar dat
is niet waar, hoor!
Men betaalt maar wat er ge
vraagd wordt en realiseert zich
niet, dat men voojr het geld, dat
men teveel betaalt, dus nutteloos
uigeeft, talrijke andere producten
had kunnen kopen. De kopers
van de bovenvermelde textiel- en
borstelwaren hadden dus als zrj
niet teveel hadden betaald, voor
700.000 andere artikelen kunnen
kopen. En dit betekent toch wel
iets vindt U niet?
Bovendien heeft het betalen
van te hoge prijzen nog 'talrijke
andere nadelige gevolgen voor het
herstel van de welvaart in ons
land. Maar daar zullen we het nu
niet over hebben.
Het is in Uw eigen belang, dat
U niet teveel betaalt. Twijfelt U
er aan of U de juiste prijs hebt
betaald, raadpleeg dan Uw plaat
selijke prijzencommlssie.
Deze staat U kosteloos met
raad en daad ter zijde. En boven
dien kan deze commissie nog zor
gen, dat U Uw teveel betaalde
geld terugkrijgt. Beter kan het
toch al niet, vindt U wel?
Ook Terneuzen heeft een Plaat
selijke Prijzencommissie. Deze
ziet gaarne Uw klachten tege
moet.
Onder de bewoners van Triest
en omgeving is aanmerkelijke on
gerustheid gerezen op grond van
berichten uit gewoonlijk welinge
lichte kringen, dat de Joegoslavi
sche troepenmacht in de Joego
slavische bezettingszone in Triëst
met een paar duizend man ver
sterkt is. Men neemt algemeen
aan, dat Joe.eo-Slavië in het ge
hele gebied, dat aan het vrije ge
bied van Triëst en Gorizia grenst,
80.000 manschappen heeft.
Bevoegde waarnemers geloven
niet, dat er enig gevaar voor een
plotselinge aanval op Triëst is,
doch zij zien de troepenverster
king als onderdeel van een zenu
wenoorlog, bestemd om de inwo
ners vhn Triëst en 0mgeving in 'n
voortdurende toestand van onge
rustheid te houden.
Sommige waarnemers menen
ook, dat voorbereidingen worden
getroffen om ingeval van 'n sterk.
anti-coummunistische overwin
ning bij de Italiaanse verkiezin
gen guerillastrijdkrachten in dit
gebied binnen te laten trekken ten
einde in Noord-Italië een situatie
te scheppen als in Griekenland.
In dit gebied om Triëst wordt
veel propaganda gemaakt voor de
Griekse guerilla. De staat heeft
alle zaken overgenomen. Voedsel
is streng gerantsoeneerd en naar
verluidt is er gebrek aan alle mo
gelijke levensmiddelen.
Volgens een bericht uit Dalma-
tië zijn alle mannen tussen 20 en
45 jaai voor militaire dienst op
geroepen.
Het Joego-Slavisch begint hier
en daar het Italiaans te verdrin
gen. Naar verluidt is de 'beroem
de likeur Maraschino herdoopt in
„Deserna Tvornlka Maraskina".
Te Zarra is het Italiaans vervan
gen door het Croatisch. Te Fiume
zijn hotels omgedoopt.
X Wetenschappelijke oorlogs-
5 voorbereiding in China.
V
Generaal Pai Tsjmg Hsi,
•J de Chinese Minister van De-
fensie, heeft op een druk
te bezochte bijeenkomst van de
X nationale vergadering mee-
gedeeld, dat China weten-
schappelijke voorbereidingen
X treft „voor de komende we-
reldoorlog, een totale oorlog
y met atoombommen".
Volgens de Generaai be
ll stond het krijgsplan der Cht-
nese communisten in 1947
y uit het overtrekken van de
V Gele Rivier en dit' jaar van
X de Yamgtse. V
Volgens Delbert Clark in de
New-York Times van gisteren
ondervindt de uitvoering van de
plannen voor Dolitieke samen
smelting van de drie Westelijke
bezettingszones van Duitsland
vertraging tengevolge van be
zwaren Van Franse zijde. De
Benelux-landen zouden de Franse
oppositie ondersteunen.
(Te bevoegder plaatse in Den
Haag* is nog geen bericht ontvan
gen omtrent een standpunt van
Benelux ten aanzien van de Fran
se bezwaren tegen de vereniging
van drie Westelijke zcf.ies. Red.
A.N.P.)
