Brussellanden met Verenigde Staten?
Rooseveltbiographie van Alden Hatch
De toestand in Egypte
T
FINS-RUSSISCH VERDRAG
,(t
t
i
DONDERDAG 8 APRIL 1948.
VERDRAG van
Communistisch complot in
Chili ontdekt?
De heer Neher te Batavia
aangekomen
Plaatselijke verkiezingen in
Engeland
Slechtere kansen voor
MacArthur?
Amerikaanse sjouwers
weigeren Sowjet-schip te
laden
Communiqué commissie
voor goeds diensten
Prof. Mr P. S. Gerbrandy
De nieuwe pensioenen
Koningin bezocht de
Jaarbeurs
REACTIES op
Het communisme in
Australië
De reis van Koning LeGpold
REDE VAN ROBERTSON
Doel Uw handen goed
Nieuw portzegellvan 5 cent
ii
K
I
V'
1h'
F rank ering by Abonnement: Temeuzen.
WEERSVERWACHTING
medegedeeld door het K.N.M.I.
té De Bilt, geldig tot Donder
dagavond.
Meer wind.
Zwaar bewolkt met enkele bui
en en later verspreide opklarin
gen Matige, later krachtige
en langs de Waddenkust tijde-
ljk harde wind tussen Zuid en
west. Overdag ongeveer de
zelfde temperatuur als giste
ren.
DE VRIJE
4de Jaargang No. 778.
Verschijnt dagelijks Drukkerij N.V- Firma P. J. van de Sande Temeuzen Abonnementsprijs 3,25 per kwartaal.
Advertentieprijs:
per mm 10 et.minimum
per advertentie f 1,50.
Intending advertenties
tot des namiddags 4 uur
Rubriek kl. advertenties:
5 regels 60 ct.; iedere
regel meer 12 cent. Ver
melding: Brieven onder
nr. Bureau van dit Blad
10 cent meer.
Oader de door Joseph en Ste
wart Alsop verzorgde rubriek
va» de New-York Herald Tribune
wend gisterenmorgen gemeld, dat
de vijf mogendheden die het ver
drag van Brussel gesloten heb
ben, een formeel verdrag wense
met de Verenigde Staten. De
•Amerikaanse politici zouden deze
kwesties in hoogste ressort aan
het bespreken zij:n en tot de con
clusie zijn gekomen, dat ,,deze
revolutionnaire daad thans drin
gend noodzakelijk is". Behou
den® accoord van de voorzitter
va» de senaat Vandenberg, en
van andere politieke leiders in het
congres, zou nog .in de loop van
de huidige zitting van het con
gres een desbetreffend voorstel
worden gedaan. Mocht blijken,
aldus het bericht, dat het sluiten
van een verdrag in devhuidige om
standigheden op teveel .moeilijk
heden zou stuiten, dan zal de
President proheren van beide par
tijen steun te verkrijgen voor een
verklaring van Amerikaanse mi
litaire steun voor de West-jduro-
pese Unie. Wanneer de leiders
van de Senaat met het voorgestel
de verdrag accoord gaan, zal dit
m de practijk neerkomen op een
belofte door de Verenigde Staten'
de oorlog in te gaan wanneer de
West-Europese Unie door Sovjet-
Rusland zou worden aangevallen"
aldus de New York Herald Tri
bune.
De vijf mogendheden, aldus het
blad, zijn thans rustig overleg aan
het plegen over de instelling van
een parmanent secretariaat, ver
antwoordelijk voor gezamenlijke
planning en gezamenlijke werk
zaamheid. Het secretariaat zal
•hileense bladen maken mel
ding van de ontdekking van een
Chileense communistische bewe
ging ter ontketening van een
revolutie, die 1 Mei zou beginnen.
De beweging zou aanvangen in de
gebieden van de koper- en kolen
mijnen en bij de spoorwegcentra.
Voorts zouden de havenwerken
en de openbare diensten in de
grote steden van Chili tegelijker
tijd stilgelegd worden.
Hoewel de regering geen com
muniqué heeft uitgegeven is me
degedeeld, dat er reden bestaat
te Conception de communistische
leider Olando Millas en Vera,
Opazo, een van de leiders van de
vorige staking der arbeiders van
het kolengefoied te arresteren.
De gedelegeerde van het opper
bestuur, de heer L. Neher, is gis
teren uit Nederland te Batavia j
aangekomen.
Ter verwelkoming waren o.m.
aanwezig de heren Van Mook, Van
Vuedenburch en enkele leden der
voorlopige federale regering.
©insdag zijn de verkiezingen
voor de plaatselijke raden in En
geland voortgezet. Er werd ge
stemd in ongeveer 100 districten.
Volgens de laatste analyses, ge
baseerd op ongeveer zestig pro
cent van de beschikbare zetels,
hebben de conservatieven 264
zetels gewonnen en 19 verloren.
Labour verloor 240 zetels tegen
ean winst van 98. De communis
te» wonnen een zetel doch ver
loren er acht. Gisteren, Woens
dag, werd gestemd in de laatste
vijftig districted Vóór Vrijdag
aanstaande zal waarschijnlijk geen
definitieve uitslag beschikbaar
7-iJ"
B>e eerste uitslagen van de in
Wisconsin gehouden voorverkie
zingen voor de candidaatstelling
door de Republikeinse partij voor
de aanstaande Presidentsverkie
zingen schijnen slechtere kansen
voor MacArthur aan de dag ge
bracht te hebben.
Harold Stassen kreeg zowel op
hem als op Thomas Dewey eer,
d«idelijke voorsprong.
waarschijnlijk te Parijs of te Den
Haag gevestigd worden. Het ad
vies van Senator Vandenberg -zal
misschien de doorslag geven, of
men tot een formele alliantie of
wel alleen tot een verklaring van
steun voor de West-Euro nese Unie
zal geraken, In het laatste geval
zou een verhouding ontstaan ge
lijkend op die tussen de Verenigde
Staten en Canada. Het tot stand
komen van een formeel pact -
wanneer althans van de zijde van
de Senaat instemming wordt ver
kregen wordt als meer waar
schijnlijk beschouwd. Een ge
schreven verdrag, aldus de New-
York Herald Tribune, zou slechts
een reeds bestaande situatie op
formele grondslag plaatsen.
Sjouwers te New-York hebben
geweigerd het Sovjet-schip „Ros-
sia" te laden", omdat zij geen
materiaal naar de Sovjet-Unie
wilden zenden". Laten de con
gresleden uit Washington komen
en het zelf doen", zo zei een der
dokwerkers. Vertegenwoordigers
van het Sovjet-schip verklaarden
zich er niet van bewust te zijn,
dat het schip iets anders dan pas
sagiers, hun bagage e11 post mee
zou nemen.
De vorige week heeft de S. U.
geprotesteerd tegen het vasthou
den van het .schip op last van het
fedièrale gerechtshof. Twee Ame
rikaanse passagiers hadden na
melijk een schadevergoeding^ van
75.000 dollar geëist, omdat zij aan
boord gewond waren en het schip
niet zeewaardig zou zijn
INDONESIË.
De commissi^ voor de veiligheid,
welke tot taak heeft de behande
ling van militaire aangelegenhe
den, is Woensdag bijeengekomen,
aldus meldt een communiqué van
de Commissie voor goede diensten
Uitvoerig werd gesproken over de
beweringen van beide partijen be
treffende schendingen van het he-
stand. Deze beweringen werden
in het communiqué niet nader ge
specificeerd.
Overeengekomen werd, dat alle
mogelijke maatregelen dienen te
worden genomen om het bestand
vollediiig uit te voeren. Om vol
ledig begrip van het bestand on
der de bevolking te vèrkrijgen,
werd voorts door de partijen over
eengekomen, dat dit dient te ge
schieden door het uitstrooien van
pamfletten. Tevens werd over
eengekomen maatregelen te ne
men om infiltraties en subsersieve
propaganda te voorkomen, welke
maatregelen in informele verga
deringen zullen worden uitge
werkt. Beide partijen accepteer
den voorts het aanbod van de
Commissie voor goede diensten
om militaire waarnemers ten
dienste' te Stellen voor het opspo-
len yan vermiste Nederlandse mi
litairen. i
Wat betreft het voorstel van de
Commissie om de gedemólitairi-
seerde zónes uit te breiden waren
beide partijen het er over eens,
dat dit heilzaam zou zijn, doch de
Nederlandse delegatie verklaarde,
dat de huidige situatie dergelijke
maatregelen niet rechtvaardigt.
Wederom werden drie sub
commissies ingesteld voor ver-
schilende niet nader gespecificeer
de aangelegenheden.
Het centraal comité van anti-
revolutionnaire kiesverenigingen
heeft Prof. Mr, P. S. Gerbrandy
geplaatst als no. 3 op de lijst,
welke als advies voor de aan
staande Tweede Kamerverkiezin
gen is overgelegd aan de kiesver
enigingen.
Naar het A.N.P. verneemt, is
een wetsontwerp tot verhoging
van de pensioenen met een toe
slag, dat" aansluit aan de wet van
28 Januari 1947 tot toekenning
van een uitkering ineens aan ge-
pensionneerden, de Ministerraad
gepasseerd.
H. M. de Koningin heeft gister
middag Haar traditionele bezoek
aan de Jaarbeurs gebracht.
De Koninklijke Gast kwam om
kwart voor vier aan het terrein
van de technische afdeling van de
Jaarbeurs aan de: Croeselaan.
waar Zij verwelkomd werd door
de voorzitter va» de raad van
beheer, Dr. P. H, Fentener van
Vlissingen.
De Landsvrouwe bezocht dit
maal de technische afdeling van
de beurs.
Achtereenvolgens bezocht de
Koninklijke Gast de gebouwen J,
bouwmaterialen, K en L, waar
Zij zich liet .voorlichten over de
machinalp hout- en metaalbewer
king. Geruime tijd vertoefde H.
M. bij de stand van de hoogovens.
'In het Belgische paviljoen werd
de Landsvrouwe ontvangen en
rondgeleid door de Belgische Am
bassadeur Leon C. Nomry. Tot
slot werd een bezoek gebracht
aan de open stand van machines
in vak 12, in welker nabijheid het
pas gebouwde paviljoen met buf
fet zich bevindt, waar de Hoge
Gast bij een knappend open
haardvuur enige verfrissingen ge
bruikte. Toen Zij het paviljoen
betrad bood Hilde Vortsman de
Koningin een bouquet orchideeën
aan. Tijdens de thee onderhield
de Koningin zich met de autori
teiten.
Tepfen vijf uur verliet de Lands
vrouwe met Haar gevolg het
Jaar beursterrein.
De reactie van de gewone man
in Finland op de publicatie van
de tekst van het Fins Russisch
verdrag: kan het beste omschre
ven worden als „een zucht van
verlichting", omdat het verdrag
niets schijnt in te houden dn
strijdig is met de belofte van
President Paasiviki, dat de alge
mene verkiezingen in Juli aan
staande vrij en democratisch zul
len zijln en omdat het geen voor
zieningen bevat over meer SoVjet-
Russische basis of soldaten op
Fins grondgebied in vredestijd.
De eerste reactie van de buiten
landse waarnemers was het con
stateren, dat Stalin zich houdt
aan zijn belofte, in de herfst van
1943 aan de Finse culturele dele
gatie gegeven, namelijk dat hij
niet van plan was de fouten van
de Tsaren te herhalen. Volgens
de waarnemers wil de Sovjet-Unie
liever de Finse goodwill trachten
te winnen dan een geest van ver
zet op te roepen.
Het blad van de Zweedse volks
partij in Finland schrijft, dat Fin
land „niet geplaatst is tegenover
gedicteerde voorwaarden, zoals in
sommige kringen revreesd werd".
De onderhandelingen, aldus het
blad, waren werkelijk onderhan
delingen, gevoerd in vriendschap
pelijke geest.
De Zweedse liberale „Dagéns
Nyheter" zegt, dat het verdrag
betrekkelijk gunstig voor Finland
is. „Wanneer echter aan het
Te Londen is zojuist een bio-
graphie van wijlen de Ameri
kaanse President Franklin D.
Roosevelt verschenen van de hand
van de Amerikaanse schrijver Al-
den Hatch.
Volgens Hatch mochten Roose
velt en Generaal De Gautre elkaar
niet erg van het eerste ogenblik
af, dat zij elkaar ontmoeten. Na
dat De Gaulle Roosevelt in Juli
1944 te Washington bezocht had,
verklaarde Roosevelt: „De kerel
is zo verdraaid ruw" en hij voeg
de er zuchtend aan toe: „De ene
dag, als hij naar beneden komt,
denkt hij, dat hij Jeanne d'Arc is,
de volgende dag Clemenceau".
Mevrouw Roosevelt heeft een
groot deel van Hatch's manus
cript doorgelezen. De schrijver
maakt er aanspraak op, dat de
gesprekken tijdens de oorlog gro
tendeels woordelijk 'zijn weerge
geven.
Tussen Churchill en RooseveL
ontstond een hechte vriendschap
van de eerste keer dat zij elkaar
In antwoord op een motie tot
scherper censuur heeft Chifley, de
Australische Minister-Presidient,
in het Huis van Afgevaardigden
„de hysterie, die over de wereld
vaart en oorlog tot ernstig gevolg
zou kunnen hebben" veroordeeld.
Volgens Menzies, de leider der
oppositie, die de motie indiende,
heeft de regering gefaald om af
doend tegfen de Australische com
munisten op te treden.
Er ie goede reden te geloven,
dat zij gehandeld hebben in het
belang van een buitenlandse mo
gendheid, aldus Menizies.
Chifley antwoordde, dat de
openbare diensten aan een zeer
streng onderzoek zijn onderwor
pen geweest, en hij gaf de ver
zekering, dat, voor zóver door de
veiligheidsdienst ontdekt kon wor
den, bij het belangrijkste geheime
werk niemand betrokken was, die
als èen gevaar voor de veiligheid
beschouwd zou kunnen worden.
De communisten zullen niet uit
de Australische arbeiderspartij
worden gebannen, aldus Chifley.
Naar verluidt bestaat er vrij
grote kans, dat de „Eemdijk", van
de Holland Amerika Lijn, die zich
Dinsdag reeds in de Caraïbische
Zee bevond met Koning „Leopold
en. diens gevolg aan boord, niiet
direct naar Rotterdam zal komen,
doch zijn reisroute in zoverre zal i
wijzigen, dat eerst Lissabon zal J
worden aangedaan. Koning Leo-
pold zou dan de tertigreis langs
dezelfde route afleggen als de
heenreis en derhalve niet van
Schiphol uit, doch van Lissabon
naar Zwitserland vliegen.
ontmoetten af.
Met Maarschalk Stalin kon
Roosevelt in 1943 te Teheran goed
opschieten, aldus Hatch. Hij vond
hem „een man van medogenloze
vastberadenheid en met een goed
humeur, waarlijk representatief
voor het Russische volk".
Roosevelt voelde, dat Stalin
hem werkelijk mocht en ver
trouwde. Churchill en Stalin
hadden een instructieve afkeer
van elkaar.
De volgende anecdote verhaalt
van het ontstaan van de naam
der organisatie der V. N.:
In December 1941 discussieer
den Roosevelt en Churchill uren
over een naam voor de „Grote
Alliantie" van staten tegen Duits
land. De volgende morgen tijdens
het aankleden rende Roosevelt
naar de kamer van Churchill, die
hij in bed aantrof. „Winston",
riep Franklin. „Wat denk je van
„United Nations?"
INCIDENT TE CAIRO.
Egyptische troepen en gevechts
wagens zijn Woensdag naar een
ziekenhuis te Cairo gezonden, na
dat stakende verplegers met suc
ces weerstand hadden gebóden
aan pogingen van de politie om
hen uit het ziekenhuis te ver
drijven.
Een sterke politiemacht Werd
van het dak af met stenen beko
geld. Ook water werd met em
mers naar' beneden gegooid. De
politie opende het vuur en ver
wondde een aantal stakers.
De politie gebruikte toen traan-
gasibommen, doch toen ook dat
niet baatte, riep zij de hulp van
het leger in. De stakers sloten
alle deuren van het ziekenhuis en
zetten ze onder stroom, waardoor
dokters en chirurgen niet binnen
konden gaan. Zij weigerden be
sprekingen met de Minister van
Openbare Gezondheid en verklaar
den, dat zij slechts wilden luiste
ren naar een afgezant van Ko
ning Faroek of de eerste Minister.
Het léven van. bijna 1000 pa
tiënten van twéé ziekenhuizen te
Cairo staat volgens berichten op
het spel als gevolg van de sta
king van 1500 verplegers in beide
ziekenhuizen, die Dinsdag begon
j
De politie te Alexandrië heeft
honderden huizen doorzocht, speu
rend naar goederen, die tijdens
de ongeregeldheden van de laat
ste dagen, werden geroofd. Meer
dan 400 arrestaties werden ver
richt, waarvan 150 in ziekenhui
zen, waar gewonden liggen, die
bij de ongeregeldheden gewond
werden. De balans van de brand
stichtingen en vernielingen is nog
niet opgemaakt. Wel is vastge
steld, dat de brandweer 109 bran
den heeft moeten blussen, waar
bij opzet in het spel was.
pact een betrouwbare waarborg
ontbreekt tegen Sovjet-Russtaehe
interventie van militaire aard, sou
het ©en instrument kunnen wor
den voor het maken van Finland
tot een totalitaire satelliet maar
het Oost-Europese model."
De conservatieve „Svaneka
Dagbladet" schrijft: ,JJe waar
heid, welke de ganse wereld ziet,
is, dat de ondertekening van het
pact geen vrijwillige daad vaa
Finland was, doch van dit land is
afgedwongen onder druk vam zijn
machtiger buurman."
Generaal Sir Brian Robertson.
Brits militair gouverneur in
Duitsland, heeft op de landdag
(provinciaal parlement) van de in
de Britse zóne gelegen provincie
Rijnland-Westfalen, waar het
Ruhr gebied toe behoort ver
klaard, dat op het ogenblik het
feit aanvaard moet worden, dat
een ijzeren gordijn Duitsland in
tweeën scheidt en dat de Duitsers
tevreden moeten zijn met da een
heid van slechts twee derden van
hun land.
Robertson noemde als eerste
doel van het Bizonale bestuur te
Frankfort: het herstel van de
economie van West-Diuit&land,
doch als uiteindelijk doel: het leg
gen van een basis, waarop de
Duitse eenheid kan worden her
steld „eenheid in de ware zin van
een onafhankelijke, vrij gekozen
en representatieve regering.
(Robertson deed een beroep opv
de Duitsers, terwille van hun vrij
heid, terwille van hun toekom
stige voorspoed en terwille van
alles wat zij dierbaar achten, ab
soluut te weigeren zich door deze
zenuwoorlog uit het evenwicht te
laten slaan. „Kibbelt niet onder
elkaar* Het kan zeer belangrijk
zijn een goed partijlid te zijn, het
is veel belangrijker een goed Duit
ser te zijn. Besluit schouder aan
schouder te gaan staan tegen die
mannen, die met het woord demo
cratie op de lippen en een knup
pel achter de rug de Duitse vrij
heid u zullen ontnemen", aldus
Robertson.
In verband met de economische
vooruitzichten zeide Robertson
onder meer, dat het zeer ongeluk
kig treft, dat niet de Duitse'be
volking van alle vier zónes deel
mag nemen aan het plan-Mar
shall.
Robertson liet de verschillende
onderdelen van het economische
leven de revue passeren.
Steenkool. Hoewel Robertsoa de
huidige productie per 'dag van
300.000 ton bemoedigend noemde
(75 pet. van het vóóroorlogse
niveau), achtte hij een norm van
400.000 ton per dag mogelijk en
noodzakelijk.
Staal. Clay en Robertson ach
ten de staalproductie, die zich
naar hun mening veel te lang
zaam herstelt, zo belangrijk, dat
zij een speciale commissie hebben
ingesteld* om rapport uit te bren
gen.
Industrie. De kwestie van het
eigendom der industrie moet door
de Duitsers worden opgelost, hoe
wel de Engelse regering niet zal
toestaan, dat de Duitse industrie
weer in handen komt van de vroe
gere eigenaars.
Voedsel. De voedselpositie ziet
er beter uit dan ooit tijdens de
bezetting, Dit betekent echter
niet, dat er voldoende voedsel is.
Robertson wees op de bijzondere
verantwoordelijkheid van de Duit
se boer in verband met de oogri
van net komende jaar.
In de nieuwe serie van port-
zegels (type van Krimpen) is
thans de waarde van 5 cent ver
schenen.
- Een zandstorm zoals men
sedert 1924 niet heeft beleefd
teistert thans het gebied van
Texas tot aan de Canadese grens,
waardoor vooral in Kansas de
graanoogst zware schade wordt
toegebraoht. De storm verplaatst
zich naar het Oosten en bedreigt
de in Iowa, Illinois en Michigan
te velde staande, gewassen.
f,
l:
3vii
l
I
el
|j
V
Tj
U
s
N
19"-!
Ol
'u
IBlJ
5M
>3>ll
ÏNI
VI
