fin Traf wp vliPffTiy s-sssinss
De toestand
in BERLIJN
De Sovjet-maatregelen in
DUITSLAND
HET AMERIKAANSE PLAN
Frankering by Abonnement: Temeuzen.
amm IM OH «■■■ia Advertentieprijs:
Amerikaanse goederentrein
naar Berlijn r
Amerika's houding
,n Duitse vervoerskwestie
Toespraak van Mackenzie
King
De Palestijnse kwestie
voor beheer van Palestina
J® Ja» Wjte Smi m ijft im SgmII sWm Êj^. SS jam S BR MMbF Inzending advertenties
,v (l V tot des namiddags 4 uur
Rubftlek kl. advertenties:
I 5 regels 60 ct.; ieder*
MAANDAG 5 APRIL 1948. regel meer 12 cent. Ver-
- melding: Brieven onder
4de Jaargang No. 773. - Ï4> Burfeau van mad
10 cent meer.
Verschijnt dagelijks Drukkerij N.V. p'irma P. J. van de Sande Terneuzen Abonnementsprijs 3,25 per kwartaal.
WEERSVERWACHTING
medegedeeld door het K.N.M.I.
te De Bilt, geldig tot Maan
dagavond.
Enkele buien.
Meest matige wind tuisen
Zuid en West. Zwaar bewolkt
naet enkele regen- of hagel
buien. Weinig verandering van
temperatuur.
Het departement van Buiten
landse Zaken te Londen beeft me
degedeeld, dat volgens uit Berlijn
ontvangen officiële berichten het
leven aldaar zijn gewone gang
gaat, met uitzondering van het
ophouden van militaire treinen.
De andere treinen rijden normaal
en het verkeer! langs de weg vindt
regelmatig voortga? \g in twee
richtingen. Het militair bestuurs-
bureau IKommandatura) functio
neert naar gewoonte, a.ldus de
mededeling.
Verdei' is nog verklaard, dat, in
tegenstelling met andersluidende
berichten, de Sowjetrussen niet
geweigerd hebben deel te nemen
aan de werkzaamheden van zeven
subcommissies van het militair
bestuursbureau, doch voorgesteld
hebben, op grond van tekort aan
personeel, het aanbal subcommis
sies van 19 tot 10 terug te bren
gen.
Reuter meldt nader, dat de staf
chefs van het Berlijnse militaire
bestuursbureau Zaterdag bijeenge
komen zijn om de Sowjetrussische
voorstellen tot inkrimping van 't
aantal subcommissies te bespre
ken.
Volgens een later uitgegeven
Brits communiqué betroffen de
voorstellen geen belangrijke com
missies ,jDe Britse delegatie zou
elke organisatie, waardoor de
functionering van het bestuursbu
reau verbeterd zou worden, toe
juichen en bestudering van de
Sowj e trassi sch e voorstellen zou
tot de conclusie kunnen voeren,
dat zij practisch zijn", aldus de
verklaring.
Ben officiële Britse woordvoer
der heeft Zaterdagavond medege
deeld, dat aan het Berlijnse bureau
voor veiligheid in de lucht,' 'n in
stelling- van de vier mogendheden,
aankondiging is gedaan van Sow
jetrussische luchtmanoeuvres bo
ven de Sowjetrussische zöne. Hij
noemde dit een volkomen normaal
geval. De Sowjetrussen zouden ai-
leen. maar jagers de lucht in stu
ren in verband met hun lente
manoeuvres.
Baterdag zijn op Tempelhof 32
Dakota's geland, elk met ongeveer
2176 kilo voedsel voor de Ameri
kanen in Berlijn.
Be Amerikaanse autoriteiten in
Berlijn hebben Zaterdagavond de
Sowjetrussische autoriteiten ver
zocht onmiddellijk maatregelen te
nemen ter verwijdering van de ge
wapende Sowjetrussische wacht
posten uit het hoofdkwartier van
de spoorwegen in de Sowjetrus-
sisehe zöne, dat in de Amerikaan
se zóne is gelegen en sedert Vrij
dagnacht door Amerikaanse poli
tie werd bewaakt.
iJf. meidt, dat het Ameri
kaanse militaire bestuur heeft me
degedeeld een luchtpostdienst Bre-
merhaven-Frankfort-Berlijn te
hebben ingesteld voor het vervoer
va* post en pakketten uit de Ver
enigde Staten.
Amerikanen bewaken hoofd
kantoor der spoorwegen.
Het hoofdkantoor der Duitse
spoorwegen te Berlijn wordt se
dert Vrijdagavond door 30 leden
van de Amerikaanse militaire po
litie bewaakt, terwijl zich in het
gebouw een Russische generaal en
verschillende beambten van de
transportdienst van het militaire
Sowjet-bestuur bevinden.
Het kantoor ligt in de Ameri
kaanse sector van de stad, doch
mocht ook door de Russische
transportdienst worden gebruikt.
Het was in het kader van de jong
ste maatregelen onder Sowjet-
Russische bewaking geplaatst.
Na onderhandelingen tussen
Amerikaanse en Russische offi
cieren werd besloten, dat de Rus
sische schildwacht zich in .het ge
bouw zou terugtrekken tot de
kwestie definitief zou zijn gere
geld.
De Sowjet-Russen in het ge
bouw is aangezegd, dat zij vrij zijn
het gebouw te verlaten, doch dat
«iet zou wprden toegestaan, dat
Russische burgers het betreden.
<Jtedurende de nachtelijke uren
werd de hoofdingang van het ge
bouw gesloten, terwijl de gevel
door de koplampen van Ameri
kaanse jeeps werd verlicht.
Reuter meldt, dat Sowjet-Rus-
sisch personeel, waaronder twee
generaals, dat trachtte het ge
bouw -van de spoorwegen binnen
te komen, door de Amerikaanse
militaire politie is tegengehouden.
Het hoofd van de Amerikaanse
politie, kolonel Kely, heeft ver
klaard, dat het niet waarschijnlijk
is, dat de Amerikaanse troepen in
de naaste toekomst de bewaking -
van dit belangrijke gebouw zullen
opgeven.
Volgens een officiële Amerikaan
se verklaring, zal de Amerikaan
se militaire Gouverneur in Duits
land Generaal Lucius Clay, „geen
aandacht kunnen schenken aan
een Sowjet-protast tegen het om
singelen van het hoofdgebouw
van de Sowj et-spoorwegen in de
Amerikaanse sector van Berlijn
door Amerikanen, voor en aleer
hg het probleem van het vrijelijk
binnenkomen van Amerikaanse
voedseltreinen in Berlijn zou op
gelost hebben
Rusland versterkt de gren
zen in Thiiringen en Sachsen
Radio Frankfort meldt ,,op
grond van- betrouwbare berichten
uit de Oostelijke zöne", dat de
grenspolitie in Thueringen en
Sachsen-Anhalt, provincies in de
Sowjetrussische zöne, die grenzen
aan de Britse-Amerikaanse zöne,
tot 40.000 man is versterkt en dat
4.000 man reserve-politie ,,met
spoed naar de West- en Zuidgren
zen van Thiiringen zijn gebracht".
Volgens dit radiobericht werden
op 3 politiemannen, die gearres
teerd werden na. uit de Sowjet
russische zöne „gevlucht" te zgn,
papieren gevonden, die er op we
zen, dat alle niet-communistisch
personeel wordt ontslagen.
Amerikaans cordon terug
getrokken.
Het cordon der Amerikaanse
militaire politie, dat gedurende
32 uur het gebouw van het hoofd
kantoor voor het spoorwegnet in
de Sowjet-zöne bewaakte, is Zon
dagmorgen teruggetrokken.
Officieel werd door de Amerika
nen medegedeeld ,dat de politie
werd teruggetrokken, nadat de
laatste gewapende Sowjetrussi
sche schildwacht het gebouw had
verlaten.
Het gebouw van de Reichsbahn
is het hoofdkwartier voor het
geheel spoorwegstelsel in de
Sovjet-zóne.
Meegedeeld is, dat het gebouw
Is omsingeld op direct bevel van
Generaal Clay," de Amerikaanse
opperbevelhebber in Duitsland.
Het cordon bestaat uit 40 man
van de militaire politie en vijf
officieren.
De eerste Amerikaanse goede
rentrein, die het Amerikaanse
militaire bestuur heeft besloten
naar de Amerikaanse sector van
Berlijn te zenden sedert de nieuwe
vervoersregeling, is Vrijdagavond
zonder moeilijkheden de grens te
Mariënborg gepasseerd.
Kenneth Royall, de Amerikaan
se Minister voor het Leger, heeft
Vrijdagavond in antwoord op des
betreffende vragen voor de radio
verklaard, dat Generaal Lucius
Clay, Amerikaans bevelhebber in
Duitsland, de bevoegdheid heeft,
voor verzet tegen een aanval van
alle middelen gebruik te maken.
„Wij moeten doorzetten, indien de
Sowjet-Unie de Amerikaanse ver-
voerskanalen naar Berlijn afdamt.
Generaal Clay heeft de bevoegd
heid van een militair aanvoerder,
ter verdediging van enige aanvai
zo nodig te schieten", aldus de
Minister.
Amerikaanse tegenmaatregelen.
Door de Amerikaanse te g< .-
maatregelen zullen Sovjet-voer
tuigen, die de controle wensen te
ontgaan 'n grote omweg moeten
maken. Er bestaan geen plannen,
aldus Reuter, om de Amerikaanse
sector „af te grendelen". De Sov
jet-voertuigen zullen door kunnen
rijden, nadat de bestuurders aan
de formaliteiten hebben voldaan.
MacKenzie King, de Premier
van Canada, heeft verklaard, dat
„sinistere plannen oan de struc
tuur van vrije regeringen te dn-
dermijnen een voortdurend gevaar
voor de vrijheid vormen".
De Premier zeide dit op een
promotieplechtigheid waar ook
Truman, de President der Ver.
Staten aanwezig was.
Hij verklaarde voorts, dat er
spoedig een weg gevonden moest
worden „teneinde de nog vrije
landen te beschermen". In een
bepaald opzicht, aldus King, is
de bedreiging van de vrede nooit
zo ernstig geweest als in de laat
ste drie jaar. Over de gehele we
reld wordt het zaad van onrust en
anarchie gezaaid en de grond be
looft een goede oogst. De bedrei
ging is niet slechts van militaire
aard, doch komt ook van de zijde
van georganiseerde samenzwering
ter vernietiging van de ziel van
natie en mens. Het is nodig, zo
vervolgde de Premier, een mo
reel, economisch en militair over
wicht te handhaven aan de kant
van de vrijheid. De veiligheid
van vrije landen, Canada inbegre
pen, kan alleen verkregen worden
door samenwerking van deze lan
den. Hiervoor, zo besloot hij, is
groot staatsmanschap nodig.
De Palestijnse Regerirg is be
reid met civiele en militaire lei
ders van Arabieren en Joden te
onderhandelen over het sluiten
en uitvoeren van een wapensth-
Stand-overeenkomst voor Pair. -
tina, aldus Generaal Sir Alan
Cunningham in een radiorede
over de Palestijnse radio. Hij deed
daarbij een beroep op beide par
tijen.
Het Joodse BureaU heeft offici
eel het beroep togjuicht, doch
tevens doen verstaan, dat voor
lopige besprekingen over een wa
penstilstand in elk geval vooraf
gegaan behoren te worden door
het aanvaarden van de resolutie
der Verenigde Naties, van 29 No
vember j.l„ door alle partijen.
Dr. Hoessein Chalidi, de secre
taris van het Arabische Hoge
Comité, heeft Zaterdagavond ver
klaard, dat een wapenstilstand
geen nut zou hebben, tenzij de
resolutie van de Verenigde Naties
inzake de verdeling geschrapt
werd en de Zionisten afzagen van
„hun verlangen naar politieke
controle."
DE PALESTIJNSE KWESTIE.
Volgens semi-officiëLe berich
ten hebben strijdkrachten van
de Haganah tijdens een zware
nachtelijke aanval een Arabische
versterking aan de weg van Jeru
zalem naar Tel Aviv, 13 km ten
Westen van Jeruzalem, veroverd.
De versterking beheerst de weg
tussen de beide steden en de Ara
bieren hadden hun strijdkrachten
op dit -punt geconcentreerd om
i Jeruzalem te blokkeren.
Zoals bekend, is een Joods con-
vooi van meer dan 30 voertuigen
met voedsel al drie dagen bezig
van Tel Aviv naar Jeruzalem te
komen.
DE AMERIKAANSE HULP.
Ambtenaren van de Afdeling
Bevoorrading van het Ameri- I
kaanse Departement van Buiten
landse Zaken hebben meegedeeld,
dat zij gereed zijn om deze week
met het plaatsen der orders te be
ginnen in bet kader van het pro
gram voor hulp aan het buiten
land. Het iaden der schepen kan
binnen enkele dagen beginnen.
Volgens voorlopige schattingen
zal het grootste deel van de in
het eerste jaar te verstrekken 3.8
milliard dollar worden besteed
aan relief-goederen als voedsel,
brand- en meststoffen; een bedrag
van 1.5 milliard overlatend voor
herstelgoederen als uitrusting,
grondstoffen en diensten.
Verwacht wordt, dat het bedrag
aan relief-goederen ieder jaar zal
worden verminderd, terwijl dat
aan herstelgoederen zal worden
verhoogd.
De vraag, hoever de Russen
zullen gaan met hun maatregelen
om de Westelijke Geallieerden het
verblijf te Berlijn lastig te ma
ken, wordt in Berlijn in het alge
meen beantwoord met: Zover
zij gaan kunnen zonder een gewa
pend conflict uit te lokken. Daar
bij wordt evenwel in de laatste
weken veelal de vraag gesteld, of
de Russen bij bet volgen van deze
politiek geen misrekening begaan
ten aanzien van de Britse en
Amerikaanse lankmoedigheid, die
naar vele uitlatingen van hoogste
autoriteiten sedert enige tijd ook
te Berlijn de uiterste grenzen
heeft bereikt.
De maatregelen, die in de laat
ste dagen door de Sovjetbezetting
worden genomen, zijn sedert vele
maanden voorspeld door hen, die
de toekomst van de Geallieerde
bezetting van Berlijn met pessi
misme bobben bezien. Men kan
evenwel constateren, dat het tem
po en de aard van de genomen
maatregelen ook de meest pessi
mistische verwachtingen hebben
overtroffen. Minstens sedert No
vember hebben de uitlatingen, die
te Berijjn van Sovjetzijde gedaan
werden, duidelijk gemaakt, dat de
Sovjetbezetting na het eindigen
der practische werkzaamheid van
de bestuursraad zou trachten het
centrum van de Sovjetzöne geheel
in haar macht te krijgen, teneinde
het leven daar aan te passen aan
dat in de Sovjetzöne, waar de
economische en politieke struc
tuur in dé afgelopen drie jaren
geheel eigen vormen heeft aan
genomen Deze aanpassing heeft
zich ten dele reeds voltrokken in
het Russische deel van Berlijn,
hetgeen evenwel niet wegneemt,
dat men kan zeggen, dat de stad
als geheel Is geworden tot het
brandpunt van verzet tegen de
bezetting gewenste richting. Dit
verzet uit zich' "voornamelijk op
het geibied der politieke organisa
tie, terwijl het op het economische
gebied in de eerste plaats de in
vestering van Sovjet-kapitaal, in
de tweede plaats de voortgezette
herstelbetalingen uit de lopende
productie en in de derde plaats
de macht der staatconcerns
vreest. In de nieuwe structuur
van Oost-Duitsland past zulk een
verzetsbiaard allerminst en het
spreekt daarom vanzelf, dat de
Russische bezetting, nu de ver
deling van Duitsland een feit is
geworden, hem uit wil schakelen.
-De vraag, welke prijs de Rus
sen voor deze uitschakeling wen
sen te betalen, wordt t© Berlijn
minder actueel geacht. Men ia
er zich namelijk van bewust,- dat
de Westelijke Geallieerden geen
andere prijs te vragen hebben dan
die van een direct conflict Welis
waar kunnen de Westelijke Ge
allieerden de economische banden,
die in de laatste jaren moeizaam
tussen de zones zijn gelegd, ver
breken. Dit is evenwel een twee
snijdend zwaard, dat de West-
Duitse economie evenzeer, mis
schien zelfs sterker, zou treffen
aan die van Oost-Duitsland. De
leveringen uit hef Ruhrgebied
naar het Oosten hebben voorna
melijk bestaan uit kolen en staal
en in dit verband is het opmerke
lijk, dat het Russische bestuur
van Oost-Duitsland enkele weken
geleden een handelsverdrag met
Polen heeft gesloten, dat voorziet
in de levering van zeer aanzien
lijke hoeveelheden Poolse kolen
aan Oost-Duitsland. Dit is ove
rigens slecht® een onderdeel van
de sedert geruime tijd gevolgde
politiek van de inschakeling van
Oost-Duitsland in het Oost-Euro-
pese economische leven.
Strategisch gesproken is Berlijn
voor de Westelijke Geallieerden
een stelling, die niet te verdedi
gen is. Het feit, dat reeds nu de
Geallieerden de verbinding door
de lucht moeten onderhouden,
zegt voldoende. Toen wij vorige
week de grens bij Helmstedt pas
seerden, liepen daar reeds overal
geruchten over versterking van
de Russische grensbewaking en
van de bewaking der autobaan,
die de enige toegang vanuit het
Westen tot Berlijn vormt.
De tegelijkertijd begonnen cam
pagne in de door de Sovjet-Rus
sen gelicenseerde bladen tegen
grensoverschrijdingen maakte het
duidelijk, dat ingrijpende maat
regelen op komst waren. Zelfs
officiële Britse woordvoerders
hebben tefsi%md deze conclusie
getrokken De verwachting, dat
deze maatregelen zich voorlopig
tegen het Duitse verkeer zouden
richten, is evenwel niet bewaar
heid. Met de controle van het
'Geallieerde verkeer zijn de Russen
een stap verder gegaan dan op
het ogenblik kon worden aange
nomen. Het bestaan van de
luchtweg beschermt de Westelijke
bezetting van Berlijn vooralsnog
voor al te onaangename conse
quenties, die anders het gevolg
zouden zijn van een weigering der
Westelijke bevelhebbers, de nieu
we concessie van een toestaan der
Russische controle te doen. Men
beseft te BerLgm evenwel zeer
wel, dat ook een sterke luchtvloot
geen bliksemafleider kan vormen,
wanneer de Russen verdere stap
pen zetten op de weg, die zij nu
in versneld tempo gaan. Wan
neer zij er bijvoorbeld toe zouden
overgaan de voedselvoorziening
van de twee millioen bewoners
van West-Berlijn te stagneren,
dan zou in de strijd om Berlijn
een critieke situatie intreden.
Oud-Minister Neher, gedele
geerde van het opperbestuur van
Indonesië, is Zondagmorgen per
vliegtuig weer naar Batavia ver
trokken.
Naar verluidt steunt het Ame
rikaanse plan, Palestina onder be
heer van de organisatie der V. N.
te stellen, tot op zekere hoogte
op het bestaande ontwerpstatuut
van Jeruzalem. Palestina zou dan
onder „mandaat" van 57 landen
gesteld worden.
Hoewel het plan, dat Maandag
voor het eerst aan de andere
leden van de Veiligheidsraad uit
eengezet zal worden, nog slechts
het karakter van een proeve
heeft, zijn de voornaamste punten
volgens betrouwbare bronnen te
Lake Süccess de volgende:
1. Benoeming van een gouver
neur, die uitvoerend gezag zal
hebben, ondergeschikt aan con
trole van de Beheersraad.
2. Instelling' van oen Bestuurs
raad, bestaande uit de yoomaam-
ste functionarissen die de gou
verneur kan aanwijzen, zoals de
minister-president, de minister
van Financiën en de procureur-
generaal.
3. De gouverneur zal bet recht
hebben, voor het handhaven var.
de orde een speciale politiemacht
op te leiden en te vormen.
4. Oprichting van een wet
gevende Raad, samengesteld uit
ongeveer 100 leden, die voigans
algemeen stemrecht gekozen moe
ten worden en Joodse, Arabische
en andere .gemeenschappen moe
ten vertegenwoordigen.
5. Vorming van een Economi
sche Raad, samengesteld uit Jo
den en Arabieren, ten einde de
gouverneur bij te staan in kwes
ties vian voedsel, vervoer, buiten
landse handel en financiën.
Volgens dit plan zou het recht
in Palestina worden uitgeoefend
door een oppergerechtshof en een
aantal lagere gerechtshoven als
onderdelen van een onafhankelijk
rechtsherstel. De opperrechter,
president van het hooggerechts
hof, zou door de beheersraad wor
den aangewezen en de bevoegd
heid hebben, alle rechters van de
lagere gerechtshoven te benoe
men.
Drie punten, die men nog niet
nader omschreven heeft en die
naar verwachting de grootste
moeilijkheden zullen geven, zijn
de Palestijnse economie als ge
heel, het vraagstuk van de plaat
selijke economie en de immigratie.
DE
WERELDVOEDSELPOSITIE
Volgens een rapport, dat hede*
te Washington aan de tweede zit
ting van het bestuur van de or
ganisatie voor voedsel en land
bouw der Verenigde Naties zal
worden voorgelegd, kan in grote
gebieden van de wereld zelfs het
te lage niveau van de voedselvoor
ziening van een jaar terug niet
gehandhaafd worden.
Volgens het rapport is het voed-
selverbruik per hoofd in verschil
lende landen van Europa en het
Mjidden-posten thans lager dan
in 1947. De toestand van de win-
tergraanoogst in Europa, Noord-
Amerika en het Verre Oosten
geeft echter aanleiding tot „aan
zienlijk optimisme voor de toe
komst." Op het Noordelgk half
rond is wel meer gezaaid, doch
men verwacht, dat de graanvoor
raad aan het eind van het oogst
jaar zeer laag zal zijn. De oogst
van broodgraan in Europa (Sow
jet-Unie niet meegerekend) was
in 1947 ongeveer 8 millioen ton
achter bij 1946. Volgens het rap
port heeft de wereld meer dan
één goed oogstjaar nodig vóórdat
in alle streken het voedselniveau
van vóór de oorlog hersteld kan
worden. Er is een kleine vooruit
gang in de rijstoogst te consta
teren, doch "niet in verhouding tot
de toegenomen behoefte. In de
landen, die rijst tekort komen,
verwacht men weinig verbetering.
