DE BESTUURSRAAD te Berlijn
De besprekingen in Indonesië
OE KWESTIE TRIËST
DINSDAG 23 MAART 1948.
Begrafenis oud-Minister
Or G. W. M. Huysmans
Communiqué van de Commissie voor Goede Diensten
Clay over de
Sowjet-Russische stap
Mevr. Roosevelt logeert
in Paleis Soest dijk
Extra hulp aan Ocstenrijk
Frankrijk en Italië
Eaton over een^derde
Wereldoorlog
De strijd in Palestina
Franke ring by Abonnement: Temeuzen.
WEERSVERWACHTING
medegedeeld door h.c k.-» .1
te De Bilt, geldig tot Dinsdag
avond.
Hondo ochtend.
Koude ochtend In de loop van
de dag stijgende temperatuur
en toenemende bewolking, doch
vrijwel overal droog, in het
Noorden meest matige, in het
Zuide meest zwakke wind uit
richtinge tussen N.-West en
West.
DE
ZEEUW
4de Jaargang No. 764.
Verschijnt dagelijks Drukkerij N.V. Firma P. J. van de Sande Terneuzen
Advertentleprt»
per mm 10 ct.; tnln.imna»
per advertentie 1.3*
Intending advertentie»
tot des namiddag» t n«x
Rubriek kl. advertentie»»
3 regels 50 ct.; l*dwr*
regel meer 12 cent. Vei
melding: Brieve* oud*?
ar. Bureau van dit Was
i0 cent meer
Abonnementsprijs 3,25 per kwartaal.
(Van de correspondent van het
A. N. P.).
Hoewel het zeer duidelijk ge
acht wordt, dat de Geallieerde
bestuursraad definitief als prac-
tisch werkend orgaan kan worden
afgeschreven, is men ook in hoge
Geallieerde kringen te Berlijn nog
in twijfel over de directe gevol
gen, d e de demonstratieve af
tocht der Russen zou hebben. De
jure bestaat de vierzijdige con-
tróle waartoe in Jalta besloten
werd onverminderd voert.
De bestuursraad is weliswaar
het hoogste, doch in elk geval niet
het enige orgaan van het con
trole-apparaat.. Ook wanneer de
bevelhebbers het niet meer wense
lijk zouden achten bijeen te ko
men louter voor het horen van el-
- kaars beschuldigingen, dan nog
zouden de lagere organen voorlo
pig kunnen doorwerken. Na het
instellen der zelfstandige bestu
ren voor West- en Oost-Duitsland
zullen de vierzijdige bureaux als
het ware een langzame natuur
lijke dood kunnen sterven. Alleen
in het gezamenlijk bestuur der
stad Berlijn zullen zij zonder de
hier geldende status quo geweld
aan te doen niet gemist kunnen
worden. Het is daarom, dat bij de
beoordeling van de Russische stap
minder aan de bij voorbaat afge
schreven AlL'cd control authori-
thy wordt gedacht dan wel aan de
vraag of de Russen inderdaad op
korte termijn streven naar een
vertrek der westelijke Geallieer
den uit Berlijn.
De ernst van het Russische ge
baar en de wijze, waarop het of
ficiële Sowjet-nieuwsbureau 'Zon
dag tegen de westelijke bevelheb
bers is te velde getrokken, hebben
opnieuw een hoogst onrustige
•temming te voorschijn geroepen.
Maandagmiddag half vier arri
veerde uit 's-Gravenhage per lijk-
auto het stoffelijk overschot van
oud-Minister Dr. G. W. M. Huys
mans aan de poort van het
St. Catharinakerkhof te Eindho
ven. Agn de kerkhofnoort werd
de lijkkist ingehaald door de
geestelijkheid in superpli, Pastoor
Janssen uit Tilburg en Dr. J.
Janssens, rector uit Boxtel, zwa
gers van de overledene, geas
sisteerd door de Pastoor van de
St. Achaliskerk te Den Haag,
Pastoor Dr J. P van der Helm
O. F. M. als kruisdragers en tal
van EindhovÊnse geestelijken,
koorzangers en autoriteiten.
Een schat van bloemen, waar
onder een krans van H. M. de
Koningin, bloemen van de Her-
stelbank en de Coöperatieve Boe
renleenbank, bedekten de baar,
waarop tevens de ridderorden van
de overledene waren neergelegd.
De begrafenis werd bijgewoond
door Minister-President Dr. Beel,
de Ministers Lieftinck en Fiévez
en de Oud-Minister Dr. Dekkers.
Voorts door de Directeur-Gene
raal van het directoraat-generaal
van handel, Dr. Ch L. H. Truyen,
de vertegenwoordiger van H. M.
de Koningin Kapitein Van Zin-
nicq Bergmann, de' Commissaris
van de Koningin in Noord-Bra
bant, Prof. Dr. J. E. de Quay,
Professoren van de Katholieke
economische hogeschool, directeu
ren van de Coöp. Boerenleenbank,
de Nederlandse Herstelbank, Bur
gemeester Kolfschoten en de Wet
houders van Eindhoven en Deken
Heezemans van de St. Catharina-
kerk.
Nadat door de Geestelijkheid
de absoute was verricht, werd de
kist, bedekt met de kransen, in
het graf neergelaten.
Een broer van de overledene,
Dr. R. Huysmans, dankte allen
voor de ondervonden deelneming.
Op verzoek van de overledene
werd aan het graf geen herden
kingsrede gehouden.
Hiermede was de korte, maar
treffende plechtigheid verricht.
Bjj een tussentijdse verkie
zing voor een zetel in de gemeen
teraad van Pithiviers^in Midden-
Frankrijk, is een Gaullist gekozen
met 3537 stemmen. De candidaat
van de .derde macht" groep
bestaande o.a. uit socialisten en,
katholieken kreeg 2'8S stem
men. De communistische candi
daat kreeg er 1329.
In westelijke Geallieerde krin
gen daarentegen heeft men de
net onverwachte demonstratie
zeer rustig opgenomen en men
neemt aan, dat de Russen in Ber
lijn voorlopig zeker niet verder
zullen gaan dan te streven naar
een scherpe scheiding tussen de
sectoren.
Het laat zich gemakkelijk den
ken welk een situatie daardoor in
het stadsbestuur zou ontstaan.
Overigons is men jn het laatste
jaar op de weg naar de spl'tsing
van Berlijn reeds vergevorderd,
niet alleen door de politieke af
scheidingen, doch evenzeer* door
het gelijkschakelen van het econo
mische en sociale leven van Oost-
Berlijn met dat van de Sowjèt-
zöne.
Naar uit Maagdenburg gemeld
wordt heeft de Sowjet-bezetting -
ook een verdere verscherping van
de bewaking der grenzen met de
westelijke zöne3 bevolen. Hiervoor
zcuden 1500 jonge communist'sch
geschoolde Duitse politiemannen
aan de grenswacht worden toege
voegd. Men neemt aan, dat zij
speciaal opdracht hebben de toe
nemende politieke spanningen
tegen te gaan. Uit Halle wordt
ons gemeld, dat het stadje Schier-
ze in de Harz, waar de liberale
partij in het afgelopen week-einde
een landdag hield, door een sterk
politiecordon is omgeven, teneinde
te voorkomen, dat afgevaardigden
van de gelegenheid gébruik zullen
maken om de naburige zónegrens
te overschrijden.
De Russische bestuursautori-
teiten te Berlijn hebben gisteren
ochtend de Geallieerde vertegen
woordigers meegedeeld, dat de
vergaderingen van alle subcom
missies van de Geallieerde be
stuursraad ,.voor onbepaalds tijd
zijn uitgesteld."
Deze mededeling werd gedaan,
toen de Russische vertegenwoor
digers niet verschenen op een bij
eenkomst van het directoraat
voor arbeidsaangelegenheden van
de bestuursraad.
Zoals gewoonlijk stonden Maan
dag Russische schildwachten voor
het hoofdkwartier van de be
stuursraad op post.
Juist voor de middag hebben
de Sowjets de drie andere Ge
allieerden te Berlijn meegedeeld,
dat de vergadering van de Ge
allieerde coördinatiecommissie,
die op heden was vastgesteld,
eveneens „voor onbepaalde tijd"
zal worden uitgesteld".
De coördinatiecommissie is na
de bestuursraad 't belangrijkste
Geallieerde lichaam in Duitsland.
Verwacht wordt, dat de Sowjet-
vertegenwoordiger esn formele
bijeenkomst van de delegatie
secretarissen, die voor Maandag
middag was bijeengeroepen, zal
bijwonen ter goedkeuring" van de
notulen van eerder gehouden ver
gaderingen.
In de Kommandantura, het Ge
allieerde lichaam dat de stad Ber
lin bestuurt, vindt het werk nor
maal voortgang.
Volgens hoge Amerikaanss
functionnarissen ziin er sterke
aanwijzingen, dat de Geallieerde
kommandantura spoedig opgehe
ven zal worden. Zij verwachten,
dat de Sovjet-Russen, die deze
maand het voorzitefschap heb
ben, in de komende dagen een
bijzondere bijeenkomst van de
vier Geallieerde bevelhebbers van
Berlijn zullen beleggen, waarin zij
zullen bekend maken, dat het
Viermogenhedenbestuur van Ber
lijn geëindigd is.
Generaal Lucius Clay, Ameri
kaans militair bevelhebber in
Duitsland, heeft naar aanleiding
van de jongste gebeurtenissen te
Berlijn verklaard: „Wij hadden
het recht naar Berlijn te komen
en hebben het voornemen te blij
ven". Volgens Clay kan pas over
enige dagen gezegd worden, wat
de eigenlijke betekenis is van. het
terugtrekken der Sowjet-Russen
uit de Geallieerde Bestuursraad.
Clay ,:s van oordeel, dat de Sow-
jet-Un'e de gang van zaken niet
doelmatiger kan tegenwerken
door het uitstellen dan door het
bijwonen van bijeenkomsten en dat
het voor de wereldgeschiedenis
n:et veel zal uitmaken, of de
Sowjet-Russen hun medewerking
aan de Geallieerde Bestuursraad
blijven ontzeggen, „daar deze
Raad in het afgelopen jaar te
Berlijn niets tot stand heeft ge
bracht."
In het communiqué van de
commissie voor goede diensten
van gisteren wordt het volgende
vermeld: „In de heden gehouden
vergadering van de agenda
commissie heeft de Republi
keinse delegatie twee „Working
Papers" ingediend, in welke de
Republikeinse inzichten zijn ver
vat ten aanzien van de politieke
beginselen, welke de grondslag
dienen te vormen voor de toe
komstige -verenigde staten van
Indonesië en van de Nederlands-
Indonesische Unie. Beide docu
menten werden verwezen naar de
politieke commissie, welke com
missie bereids Nederlandse
„Working Papers" in behandeling
heeft, het eerste waarvan dezelfde
materie behandelt.
Voorts werden naar de e,cono-
misch-financiële commissie be
langrijke Nederlandse „Working
Papers" verwezen met betrekking
tot de economsche en financiële
aspecten der toekomstige verenig
de staten van Indonesië en -\tan
de Nederlands-Indonesische unie.
Dit document behandelt tevens
een aantal kwesties betreffende
de regeling van economische en
financiële aangelegenheden gedu
rende de interim-regering.
Door de agenda-commissie werd
naar de veiligheidscommissie een
Republikeins verzoek verwezen,
om aan demobiliserende miltairen
van de T.N.I. toe te staan, terug
te keren naar hun families en
verwanten in de Nederlandse
gebieden.
De voorzitter van deze week
van de commissie voor goede
diensten, deelde in de vergadering
van de agenda-commissie voorts
mede, een telegram te hebben
ontvangen van de heer Trygv1
Lie, waarin deze mededeling doet
Naar wij vernemen zal mevrouw
Eleonore Roosevelt gedurende,
haar verblijf van twee a drie da
gen in 0ns land, in de tweede helft
van April, in het Paleis Soestdijk
logeren.
Van de zijde van Joego-Slavië
was Zondagavond geen officieel
antwoord bekend naar aanleiding
van het voorstel der drie Weste
lijke Geallieerden tot het terug
geven van de haven Triëst aan
Italië.
Ook de Sovjet-Unie heeft tot
dusver gezwegen. De Moskouse
radio, meldt Reuter, heeft het
voorstel nog niet genoemd.
De Joego-Slavische pers heeft
nog geen commentaar geleverd.
De plaatselijke Italiaanse bladen,
meldt Reuter voorts, vinden het
voorstel getuigen van een vrien
delijke houding der Westerse rpo-
gendheden ten opzichte van
Italië. De communistische en ds
pro-Joego-iSlavische bladen spre
ken van „reactionnaire inmen
ging in verband met de Italiaan
se algemene verkiezingen."
Het Joego-Slavische persbureau
Tanjoeng karakteriseerde het
voorstel Zondag als „een maat
regel, bedoeld om overeenstem
ming tussen Italië en Joego-Sla
vië te verhinderen."
Tegelijkertijd maakt Tanjoeng,
aldus Reuter, het commentaar
van de Italiaanse communistische
leider Palmiro Togliatti bekend.
Togliatti schrijft in de „Unita",
dat het voorstel „niet alleen een
speculeren op de verkiezingen"
is, „maar tevens een grove po
ging orri Italië binnen een atmos
feer van oorlog te trekken door
te speculeren op Italiaanse ge
voelens."
Later is bekend gemaakt dat
radio Moskou het voorstel een
poging heeft genoemd „om het
vredesverdrag met Italië achter
de rug van de Sovjet-Unie om te
herzien."
De radio voegde er aan toe, dat
„openlijk werd toegegeven", dat
het voornaamste doel van hst
voorstel de beïnvloeding der Ita
liaanse verkiezingen zou zijn.
Reuter meldt voorts, dat een
woordvoerder van het Italiaanse
Ministerie van Buitenlandse Za
ken het zeker achtte, dat de Sov
jet-Unie accoord zou gaan met
bet voorstel, maar hij weigerde
dit optimisme nader toe te lich
ten. Hij betwijfelde, of Groot-
Brittannië of de V. S. directe
stappen zouden nemen in verband
met het teruggeven van voorma
lige Italiaanse koloniën.
0
Bofba over driemogendheden-
voorstel inzake Triëst.
Het Joego-Slavische communis
tische blad ,,Borba" brandmerkt
het driemógenheden voorstel tot
teruggave, van Triëst aan Italië
als een „manoeuvre!' om de V. N.
te ontbinden en een „truc" om de
openbare mening met het oog op
de_ a.s. verkiezingen in Italië te
beïnvloeden. „Het te verwdth-
ten échec van de christen-demo
craten en andere reactionnaire
partijen in de Italiaanse verkie
zingen bedreigt het Amerikaanse
plan om van Italië 'n basis voor
de reactie te maken. Het is daar
om te hopen, dat het Italiaanse
volk in zijn eigen belang de onaf
hankelijkheid van zijn land zal
verdedigen," zo schrijft Borbai
DE TOEKOMST VAN TRIËST.
Joego-Slaviseh protest.
Joego-Slavië heeft krachtig ge
protesteerd tegen de wijze waarop
de regeringen van Engeland, de
V. S. en Frankrijk de kwestie van
herzien'ng van het vredesverdrag
met Italië met betrekking tot de
toekomst van Triëst hebben op
geworpen.
Het protest was vervat in een
nota, die de Joego-Slavische Mi
nister van Buitenlandse Zaken,
Simic, aan de Gezanten van En
geland, Frankrijk en de V. S. te
Belgrado ter hand heeft gesteld.
De Joego-Slavische regering, al
dus die nota, protesteert tegen
het te t, dat men het n:et nodig
heeft geoordeeld de toestemming
van Joego-Slavië, het meest bij de
zaak betrokken Geallieerde land,
te vragen. Deze procedure leidt
tot de veronderstelling, zo gaat
de nota voort, dat het voorstel
niet ten doei heeft de beste op
lossing te zoeken van dé kwestie
Triëst en het probleem van de
regeling der betrekkingen tussen
de volken van Zuid-Europa, doch
dat het van propagandistische
aard Js en niet bijdraagt tot de
versteviging van de wereldvrede.
In de nota wordt verder ver
klaard, dat Engeland, Frankrijk
en de V. S. hadden beloofd een
oplossing van de kwestie Triëst te
zoeken in overeenstemming met
het vredesverdrag met Italië, dat
de regeringen der drie genoemde
landen de totstandkoming van
rechtstreekse overeenstemming
tussen Joego-Slavië en Italië ovef
Triëst hebben verhinderd, dat zij
systematisch hebben voorkomen
dat de Veiligheidsraad overeen
stemming bereikte over de ver
kiezing van een gouverneur voor
Triëst, dat het BritsAmerikaan
se bestuur de vrije hand laat aan
Italiaanse fascistische en chauvi
nistische elementen in Triëst,
waardoor de betrekkingen tussen
Joego-Slavië en Italië werden
vergiftigd,
éat het Brits-Amerikaanss be
stuur In Triëst het volk alle demo
cratische rechten en vrijheden
heeft- ontzegd en een totalitair
militair regiem heeft gevestigd,
dat de drie landen door hun
voorstel de totstandkoming v^n
een regering ♦oor het vrije gebied
nog moeilijker hebben gemaakt,
daar het vocrstel geen rekening
houdt met de wil van de demo
cratische bevolking van Triëst en
dat zij ook overeenstemming tus
sen Italië en Joego-Slavië door
hun voorstel hebben bemoeilijkt.
Tenslotte verklaart de regering
van Joego-Slavië, aldu3 de nota,
dat het indienen van een derge
lijk voorstel tijdens de verkie
zingscampagne in Italië slechts
kan dienen om de chauvinistische
haat jegens het Joego-Slavische
volk te vergroten en de interne
betrekkingen in Italië te vergif
tigen.
Zulks is noch in het belang van
het Italiaanse volk, noch in het
belang van de vrede in het be
trekken deel van Europa.
van het protesttelegram aan zijn
adres, afgezonden door 't comité
van de buitenlandse persvertegen-
wooröigera te Batavia, houdende
een protest tegen de onvoldoende
nieuws verstrekking vanwege de
commissie voör goede diensten
aan de pers.
Trygve Lie deelt in dit tele-'
gram mede, dat de kwestie in
het protesttelegram naar voren
gebracht, behoren tot de compe
tentie van de commissie voor
goede diensten.
Het communiqué zegt. dat de
Nederlandse- en de Republikeinse
delegaties volkoifïen bereid zijn,
het secretariaat van dé comrhis-
sie voor goede diensten behulp
zaam té zijn bij een vermeerde
ring; van aantal en volume der
perscommuniqué, hoewel zij geen
reden zagen om verandering te
brengen in de huidige procedure
van het secretariaat der commis
sie jegens de pers."
De commissie voor de toewij
zingen van 't Amerikaanse Huis
van Afgevaardigden heeft een
financiële noodwet voorgesteld,
die een voorstel tot het onmiddel
lijk verlenen van 55 millioen dol
lar aan Oostenrijk, Frankrijk en
Italië behelst, hangende de uitein
delijke goedkeuring van de wet
op de hulp aan het buitenland.
Dit is hetzelfde bedrag, dat Pre
sident Truman enkele weken ge
leden heeft voorgesteld.
Volgens de commissie zal het
oorspronkelijke bedrag van 522
millioen dolaar, dat aan het eind
vain het vorig jaar voor de winter
werd toegewezen, 25 Maart op
zijn en zijn er geen andere gelden
beschikbaar om het hulpprogram
ma gaande te houden, totdat de
wet voor het herstel van Europa
van kracht wordt. (Naar ver
wachting begin 'April.)
Volgens Charles Eaton, voor
zitter van de commissie voor bui-
cuitenlandse aangelegenheden van
't Amerikaanse Huis van Afge
vaardigden, is de mogelijkheid
van een derde wereldoorlog niet
ver verwijderd. Eaton verzocht
de commissie voor de reglementen
snel het wetsontwerp voor hulp
aan West-Europa, China, Grieken
land en Turkije, aan het Huis te
doen toekomen.
„Vroeg of laat zullen slavernij
en vrijheid in deze wereld tegen'
over elkaar komen te stadn en
zal beslist moeten worden, welk
van bede zal heersen, aldus
Eaton. Op de vraag van de afge
vaardigde Cox, of de commissie
enige zekerheid heeft, dat de
landen, die hulp krijgen, iets zul
len doen om het geweid met ge
weid tegen te gaan, antwoordde
Eaton: „De mening, die in mijn
commissie de overhand heeft, is
deze, dat al deze hulp tin .wezen
militaire hulp is tegen een moge
lijke poging, de wereld te ver
overen".
Een grote groep Arabische
guerillastr-ijders heelt de Joodse
kolonie Hartoef (in Judea) aan
gevallen en zich na een gevecht
van zeven uur ingegraven.
Zestien Joden zcuden tussen
Jaffa en Gaza in een hinderlaag
zijn terecht gekomen.: .de twee
pantserwagens, waarmee zij zich
verplaatsten liepen op een land
mijn. De Joden en zes Arabieren
zouden gedood zijn door de ex
plosie.
Te Jeruzalem hadden enige
schermutselingen plaats, waarhij
het Belgische consulaat licht be
schadigd werd.
Te Jeruzalem wordt vernomen,
dat de Britten zwaar geschut zul
len gebruiken tegenover Arabie
ren of Joden, die Britse troepen
aanvallen.
De Tsjecho-Slowaakse Mi
nister van Oorlog, Svoboda, heeft
bekend gemaakt, dat in het leger
geen discriminatie op grond van
politieke houding zal plaats heb
ben.
