De Regeringsverklaring
Perscommentaren op Truman's rede
Kwestie Tsjecho-SIowaklje op
agenda Veiligheidsraad
Uitvoering
van het Vijf-mogendheden-verdrag
inzake het Vijf-landen-verdrag
VRIJDAG 19 MAART. 194S.
„Samenzwering en verraad"
Mannerheim plotseling uit
Finland vertrokken
Negen personen* springen
uit vliegtuig boven Berlijn
Het voorstel tot een
Europese Unie
SöVjet-burgers te Parijs
gearresteerd
0e unificatie vaa het recht
in de lage landen
Telegram C. G. D.
aan de Veiligheidsraad
De reis van Kening Leopold
Vijf-fanden-pact in
Belgische Senaat
Frankering by Abonnement: Temeuzcn.
WEERSVERWACHTING,
medegedeeld door het K.N M.I.
te De Bilt, geldig tot Vrijag-
avond:
Krltnpettdio wind.
Toenemende bewolking met
pl. enige lichte regen. Naar
Z.W. draaiende en tot krachtig
aanwakkerende wind, eng. de
zelfde temp. gis gisteren.
DE
4de Jaargang No. 7G1-
Verschijnt dagelijks Drukkerij N.V.-Firma P. J. van da Sande
Advertentieprijs
per mm 10 et.; mlmmaan
per advertentie 11,3#
Inzending sdvert «atlas
tot des namiddags 4 uu»
Rubriek kl. advertentie*)
5 regels 60 ct.; leden
regel meer 12 cent. Ver
melding: Brieve* ondea
ar. Bureau van dit B.1*4
10 cent meer
Terneuzen Abonnementsprijs 3,25 per kwartaal.
TWEEDE KAMER.
In de vergadering der Tweede
Kamer is gisterenavond een aan
vang gemaakt met de beraadsla
ging over de Woensdag door- de
Minister-President Dr. L. J. M.
Beel afgelegde Regeringsverkla
ring inzake het Verdrag, geslo
ten tussen België, Frankrijk,
Luxemburg, Nederland en het
Verenigd Koninkrijk Groot Brit-
tannië en Noord Ierland, terwijl
tevens aan de orde was de inter
pellate van de heer Van der Goes
van Naters omtrent de voorstel
len en onderhandelingen, sedert
de aanvang van dit jaar, waarbij
Nederland rechtstreeks of zijde
lings betrokken is.
Aan de Regeringstafel" hadden
plaats genomen de Minister-Pre
sident Dr.-Beel en de Ministers
Van Boetzelaer van Oosterhout,
Van Maarsevesn, Vos, Jonkman
en Götzen.
Zoals anders slechts bii de be
handeling der begroting van Bui
tenlandse Zaken het geval is, wa
ren ook de kandelabre3 ontsto
ken.
De heer Van der Goes van Na-
1 ters (Arb.) merkt on, dat de Bel
gische regering het parlement
heeft geraadpleegd vóór het Ver
drag werd ondertekend. De Ne
derlandse heeft dat niet nodig
gevonden, hetgeen spr. niet juist
acht.
Vervolgens vraagt hij zich af
herinnerend aan het onder de
voet lopen van Tsjecho-Slowakrje
of er sinds 1938 dan niets ver
anderd is; Paul de Groot schreef
na de gebeurtenissen in Tsjecho-
Siowakije zich daarover te ver
heugen. Spr. acht een verklaring
van de C.H. nodig na hetgeen ,,De
Nederlander" heeft geschreven.
Vervolgens gaat hij nader in op
de betekenis van het federalisme.
De federalistische eenheid,- waar
voor Nederland verantwoordelijk
ls, is de Benplux-overeenkomst.
Over verschillende daarmee sa
menhangende kwesties zijn naar
zrw oordeel nadere inlichtingen
nodig.
Voor zover de Benelux betreft
vat spr. zijn vragen aldus samen:
1. Kan de regering haar oor
deel geven over de practijk der
douane-overeenkomst van de Be-
neluxlanden sinds 1 Januari j.l.
2. Wil de regering medewer
ken aan een definitieve oplossing
van hangende quaesties mot be
trekking tot de Belgische haven
steden
3. Kan do tot standkoming der
economische unie niet versneld
worden eventueel partieel, b.v
op het gebied der- electriciteits-
voorziening
4. Wil de regering met spoed
een militaire coördinatie binnen
Benelux-verband bevorderen, o.m.
door de instelling van een ge
mengd generale-staf comité?
Vervolgens bespreekt de heer
Van der Goes van Naters het
Duitse probleem. Door aan het
Duitse volk zijn kans te geven
geeft West-Europa z.i. zich zelf
een kans. Ten aanzien van dit
vraagstuk is naar sprekers oor
deel nog veel te doen. Wordt de
Benelux in deze zaak ook betrok
ken. o.a. ten aanzien van de con
trole op de Ruhr, vraagt spr.
zich af.
Zijn vragen ten aanzien van het
beleid der Regering inzake Duits
land, vat spr. aldus samen:
Welke zijn sedert de conferen
tie van Londen de richtlijnen der
Regering bij de verdere behande
ling van het Duitse probleem, ten
aanzien van:
a. De Nederlandse bijdrage
aan het cultureel contact met de
West-Duitse bevolking,;
b. de internationale verant
woordelijkheid t.a.v. het Ruhr-
f ebied, en de verdere handhaving
er veiligheid;
c. het geven van een stuk ver
antwoordelijkheid aan de West-
Duitse bevolking en de opbouw
van een eigen overheidsapparaat-
voor die bevolking;
d. de actieve medewerking van
eigen Duitse organen aan het
Europese reconstructie-program?
De Marshall-organisatie, aanroe
rend betoogt spr., dat Amerika
Europa niet in de steek zal laten,
dat is Woensdag uit de rede van
Truman komen vast te staan. Er
is vastbeslotenheid om de omstan
digheden te*> willen beheersen.
Snr. vraagt vervolgens of de
Regering haat- aandacht wil wij
den aan een alzijdige samenwer
king in het permanent orgaan,
dat er blijkens de besprekingen
te Parijs nu zal komen. In dit
verband betoogt hij, dat de Mar-
shaJl-hulp bevrucht zal moeten
werden door Marshall-politiek.
Sinds Tsjecho—Slowakije weten
we, zo zegt hij, dat geïsoleerd
verder leven onmogelijk is.
Voorts betoogt hij, dat het ijze
ren gordijn niet de kust van" de
Atlantische Oceaan mag bereiken.
Hij dient een motie in, waarin
de Kamer uitspreekt, dat, gezien
de international verhoudingen,
de vaste commissie van Buiten
landse Zaken wijziging behoeft
en dat niet een lid der C.P.N.
daarin dient te worden benoemd.
D-e Minister van Buitenlandse
Zaken, de hcej- Van Boetzelaer
van Oosterhout verklaart, dat de
douane-overeenkomst te kort
werkt om cr al een definitief oor
dcel over te geven.
Ten aanzien van de Belgische
havensteden verklaart spr., dat
de Regering streeft naar zeer
nauwe samenwerking. Er is een
verkeers-commissie ingesteld en
er is een acoörd -in voorbereiding
over de havers.
De Regering wenst de totstand
koming der Economische Unie zo
veel mogelijk te bespoedigen.
Militaire coördinatie wordt reeds
geruime tijd door de Regerng be
vorderd. Er is samenwerk-'ng
tussen de staven.
Tenslotte deelt de Minister me
de, dat de volgende week te Brus
sel een bespreking zal worden ge
houden over de samenstelling van
de „consultatieve raad".
De vergadering duurt voort.
De vroegere generaal-majoor
Meyers, sous-chef voor de aanko
pen voor de Amerikaanse lucht
macht tijdens de oorlog, is tot ge
vangenisstraf veroordeeld wegens
hef; maken van ongeoorloofde
winsten met een vliegtuigfabriek,
die zijn eigendom was en het doen
afleggen van meineed.
de wereld ónherroepelijk in twee
bloes verdeeld en de oorlogsspan
ning tussen de V. S. en Sowjet-
Unic heeft vergroot.
H'er volgen enige Belgische
persstemmen over Trumans rede:
„La Nation Beige" acht het
geen toeval, dat de rede van Tru
man coïncidêert met de onderte
kening van het verdrag van Brus
sel. Deze Omstandigheid ver
groot volgens het blad de beteke
nis van het Brusselse verdrag.
•De „Soir" schrijft, dat Truman
de Sowjet-Unie te verstaan heeft
gegeven, dat elke nieuwe aanval
op de onafhankelijkheid van een
Europees volk door de Ameri
kaanse regering als een „casus
.belli" zal werden beschouwd.
Het „Volk" noemt de verklarin
gen van Truman de belangrijkste
sinds' het einde van de tweede
wereldoorlog. Alle hoop is neg
niet verloren, aldus het blad, dat
de Russen zullen begrijpen dat zij
niet met hun huidige politiek kun
nen voortgaan.
Truman's verzoek aan het Con
gres om herinvoering van de
dienstplicht en bespoediging van
de Marshall-hulp aan Europa,
wordt evenals de ondertekening
van het Brussels verdrag in de
Engelse pers met grote instem
ming begroet.
Times: „Truman's verklaring is
geenszins een voorspelling, nog
minder een oorlogsverklaring".
Manchester Guardian: „17 Maart
zal in de annalen van de geschie
denis worden opgetekend. Voor
een even gevaarlijke bedreiging
als die van agressie der nazi's en
methoden, die gelijk zijn aan die
van Hitier, hébben de Westelijke
democratieën de handen ineenge
slagen. De V. S. zullen achter
hen staan". Het blad legt er de
nadruk op, dat geen aanvalsplan
nen achter het Brussels verdrag
of de rede van Truman verborgen
liggen, tenzij men het verzet
tegen het ondermijnen van vrije
democratieën als zodanig zou be
schouwen. „Voor dfe Sowjet-Unie
ligt de weg nog open, terug te
keren tot de geest der V. N.", al
dus het blad.
Alleen de „Daily Express" heeft
enige critiek. Het blad erkent,
dat de besluiten van Truman's
program „logisch voortvloeien uit
cle sombere mening over de be
doelingen van de Sowjet-Unie",
doch voegt er aan toe, dat het te
vrezen is, dat de Sowjet-Unie, die
zich de bedreigde partij noemt,
zich nog erger bedreigd zal voelen
dan tevoren en dienovereenkom
stig zal handelen.
De reactie van de Franse pers
is gemengd. Vele bladen zijn van
mening, dat Truman's verklaring
Tsjecho-Slowaakso Parle
mentsleden verliezen liun
onschendbaarheid.
Zes Tsjecho-Slowaakse parle
mentsleden zijn Donderdag van
hun parlementaire immuniteit
vervallen verklaard op grond van
„samenzwering en verraad". Het
zijn: Jan Ursini, voormalig Slo-
waaks democratisch vice-premier,
Dr. Fedor Hodza, voormalig se-
cretar's van de Slowaakse demo
cratische partij, Dr. Vladimir Kra-
jina, secretaris van de Tsjecho-
Slowaakse socialistische partij en
Alois Cizek, Bohuslab Deci en Ot
to Hora van de socialistische par
ty.
Vluchtte hjj voor de
Russische druk
De „New York Herald Tribune"
meldt, dat de 82-jarige Finse
maarschalk Mannerheim, de ha
ven van Turku per schip verlaten
heeft, met bestemming Stock
holm. Hoewel medegedeeld is, dat
het bezoek aan Zweden om ge
zondheidsredenen is, neemt het
blad aan, dat het in werkelijkheid
een vrijwillige ballingschap van
hem is. in verband met de Russi
sche druk op Helsinki.
De kwestie Tsjecho-Slowakije
is, met negen tegen twee stem
men, op de agenda van de Veilig
heidsraad geplaatst. Tegen
stemden dé Sovjet-Unie en de
Oekraïne.
De Sovjet-iRussische vertegen
woordiger, Gromyko, verklaarde
zich tegen het in behandeling
nemen van de Chileense klacht
omdat dit „een flagrant ingrij
pen" .zou betekenen in de „aange
legenheden van Tsjecho-Slowa-
kije", hetgeen „duidelijk verboden
is door het handvest der Ver
enigde Naties".
Teneinde een Amerikaanse Da
kota ,die in' de lucht een motor
stoornis kreeg, lichter te maken,
zijn 9 personen, onder wie drie
vrouwen, met de parachute boven
Noord-Berlijn omlaag gesprongen.
Het betreft zes passagiers en drie
leden yan de bemanning. De
eerste en tweede ploot bleven
aan boccd en zetten het toestel
veilig neer op het vliegveld Ga-
tow in de Britse sector.
Tot degenen, die uit de machi
ne sprongen, behoorde brigade
generaal Telford Taylor, chef van
de Amerikaanse pcosecutie in
Neurenberg. Taylor r's gewond
geraakt. Mevr. Taylor sprong
eveneens. Alle parachutisten, be
halve een lid van de bemanning,
zijn gemeld als „goed terechtge
komen." Men ondeczoekt thans,
of dat lid van de bemanning wel
licht de dood heeft gevonden.
Het ontwerp-voorstel tot het
stichten van een volledige Euro
pese Unie, dat voorgelegd zou
moeten worden aan het Britse
parlement, is thans ondertekend
door 150 leden van het Br' tse par
lement, behorende tot alle par
tijen mét uitzondering van de
communisten.
staf voor de Westelijke Unie
onder leiding van veld-maar-
schalk Montgomery, hoofd
van de generale staf van het
Brits imperium, zijn door een
woordvoerder van de Britse
delegatie overdreven ge-
noemd.
Renter's diplomatieke corres
pondent ziet aanwijzingen voor
de omstandigheid, 'dat Engeland,
Frankrijk en de Benelux spoed
zullen betrachten met de uitvoe
ring van het Vijfmogendheden-
verclrag. Economische samenwer
king en gemeenschappelijke vei-1
ligheidsmaatregelen worden als de
meest urgente punten voor ge
detailleerde uitwerking be
schouwd.
Men- neemt aan, dat de, officiële
Belgische beslissing om het pact
zo snel mogelijk door het parle
ment te doen .goedkeuren, ge
volgd wordt door soortgelijke
stappen van de andere verdrags
partners.
Berichten in de Parijse
ochtendbladen over een be
slissing aangaande instelling
van een verenigde militaire
Naar uit gewoonlijk welinge
lichte Sowjct-Russische bron te
Parus wordt vernomen, heeft de
Franse veiligheids-politie bij een
overval op het huis van Professor
Odinetz, de hoofdredacteur van
het onlangs verboden te Parijs
verschijnende Russische blad „Pa
triot". tien Sow jet-burgers ge
arresteerd. De Sowjet-Ambassa
de te Parijs vee-klaarde n'et van
een dergelijke arrestatie in ken
nis te zijn gesteld.
De Algemene Nederlandse
Verepiging voor Vreemdelingen
Verkeer meldt ons, dat het bollen-
saizoen dit ja'ar op 2 April aan
vangt. Van 2 April tot medio
April staan de Narcissen in bloei.
Van 10 tot 20 April de Hyao'nthen
en van 15 April tot begin' Mei de
Tulpen. 17 April is de datum van
het Tulpenfeest.
Zeker is, dat Montgomery's be
zoek aan Brussel ter inspectie
van de Belgische militaire instal
laties (op Uitnodiging van de Bel
gische regering) tevens zal die
nen ter bespreking van gezamen
lijke verdedigingsmaatregelen bin
nen het kader van het Woensdag-
getekende verdrag, aldus Reu
ter's correspondent. Wat dit be
treft, zo gaat hg verder, neemt de
belangstelling van waarnemers
toe voor de kwestie, wat precies
„de Amerikaanse ondersteuning
van de verdedigingsclausule van
het Vijfmogendhedenverdrag, toe
gezegd door President Truman"
zal betekenen.
Naar van de zijde der Belgische
regering wordt medegedeeld,
heeft de Minister van Justitie
Struye een vergadering voorge
zeten van afgevaardigden der 4
Belgische universiteiten, welke
belast zijn met het voorbereiden
van een bijeenkomst der Neder
lands-Belgis ch-Luxemburgse com
missie voor de bestudering van
de unificatie van het recht in de
lage landen.
Deze conferentie zal op 17
April in aanwea'gheid van de Mi
nister van Justitie der drie landen
te Brussel worden gehouden. Bij
deze gelegenheid zal een plan tot
codificatie van het internationaal
provaatrecht aan een onderzoek
onderwerpen worden.
„Iedereen begrijpt, aldus Gro
myko, dat wij hier niet te doen
hebben met Chili alleen, wy heb
ben hier te doen met marionetten
die gecommandeerd worden door
invloedrijke kringen, .welke het
bet,er vinden op te treden door
middel van hun lakeien".
Volgens Gromyko behoorde Jan
Papanek, de door Prhag ontsla
gen vertegenwoordiger van Tfije-
cho-Slowakije by de V. Nniet
tot het debat te worden toege
laten.
Bij wijze van toespeling op de
verklaring van Truman voor het
congres zeide Gromyko: „De
oorlogsophitaers worden aange
moedigd door -verklaringen van
zekere functinnarissen in de Ver
enigde Staten, onder wie geer
hoog geplaatste personen."
Met gelijke stemmenverhouding
werd door de raadbesloten de
Chileense afgevaardigde uit te
nodigen tot het voordragen van
zijn zaak.
De Commissie voor goede'diens
ten heeft een telegmm aan de
Veiligheidsraad deen toekomen,
waarin zij verslag uitbrengt en
twaalf punten opsomt van het
programma, dat door de partijen
besproken zal worden. Deze 12
punten zijn door beide partijen
aan de Commissie voor goede
diensten voorgelegd.
De twaalf punten omvatten:
1. De doeleinden (objectives)
van politieke overeenstemming.
2. Deelname der Republiek aan
de interim-regering.
3 De grote lijnen van de
structuur der Nederland-Indone-
nische Unie.
4. De grote lijnen van de struc
tuur der Verenigde Staten van
Indonesië.
5. Financieel-economische za
ken en samenwerking voor defen
sie binnen het raam der Neder-
lands-Indonesisphe Unie.
6. Het overdragen van func
ties en souvereiniteit in overeen
stemming met de Renvilie-over-
eenkomst.
7. Binnenlandse defensie en
veiligheid van de Verenigde Sta
ten van Indonesië.
8. De toekomstige status van
de autonome (native) staten.
9. Maatregelen om te komen
tot vry'e uitdrukking van de wen
sen van het volk op Java, Suma
tra en Maöoera ten aanzien van
de verhouding van de gebieden
tot de Verenigde Staten van In
donesië.
10. Details van de grondwet.
11. Zaken betreffende justitie.
12. Het parlement.
Het programma wordt behan
deld in subcomité's, die thans ge
regeld bijeen zulleii komen voor
afwerking van de punten.
Het telegram besluit met de
mededeling, dat gedetailleerde
vragen aan de partijen door de
Commissie zijn opgesteld ten aan
zien van de ontwikkelingen op
Madoera cn in West-Java, waar
over rapport uitgebracht zal wor
den, zodt-a de antwoorden zyn
ontvangen.
Enkele Belgische kranten heb
ben de veronderstelling geopperd,
dat de Prins-Regent, "die op 4
April naar de Verenigde Staten
zal vertrekken, wellicht bij zijn
terugkomst vegezeld zal zijn van
Prins Boudewijn, die op het ogen
blik weer met Koning Leopold te
Havanna verblijft.
Het socialistische blad „Le
Peuple" bericht thans dit gerucht
uit bevoegde bron te kunnen
tegenspreken. Bevestigd wordt
intussen, dat Koning Leopold ein
de dezer maand naar Europa zal
terugkeren en enkele dagen in
Portugal zal verblijven, waar hij
zal legeren bij de Graaf van
Parijs.
Spaak, de Belgische Minister-
President, heeft gisteren het wets
ontwerp tot ratificering van het
te Brussel getekende Vijfmogend
hedenverdrag aan de Belgische
Senaat voorgelegd. Het ontWerp
werd met lu:de toejuichingen be
groet.
