de politieke toostend in de wereiö, De Vijflandenconferentie te Brussel De economische toestand van Engeland SNELVERKEER Brussel-Terneuzen. WOENSDAG 10 MAART 1948. Goede voortgang bij de besprekingen De Voorlopige Federale Regering geïnstalleerd. PRINS BERNHARD Beschermheer „Het mobilisatiekruls" Gerechtelijk onderzoek tegen „Beiga" Wetsontwerp ter vervanging van het plan-Marshall De toestand in Jemen De onregelmatigheden te VatiC3ne PAUL VAN ZEELAND over Vragen van de Britse delegatie te Lake Success Het communisme In Chili Verklaring van Mac Arthur #'-a«uscrUg !»tj &k*aa at - T*r*rfn»z*» VVEEKSVEIiWAOKTXN4 medegedeeld door toet K.N.M.I, te De Bilt, geldig tot Woens dagavond. Aanhoudend zacht. Wisselend bewolkt. Aanvanke lijk hier en daar nevel of mist. Overwegend droog weer met veranderlijke wind uit Weste lijke richtingen. Weinig veran dering in temperatuur. 4de Jaargang No- 753. Advertentieprijs per mm 10 ct.; minimum per advertentie 11,54. Inzending udvertentlw tot des namiddags 4 •mi. Rubriek kl. advertentie® 5 regels 80 ct.; ieder* regel meer 12 cent. Ver melding: Brieven onder ar. Bureau van dit Ilias 10 cent meer. ersc&Qnt dafslQks - Drukkerij) N.T. Firma P. J. van do Sande Terneazen Abonnementsprijs !,Z5 per kwartaal. De algemene indruk, na de drie tot nog toe gehouden plenaire zittingen van de vijflandenconfe rentie te Brussel, is, dat men goede voortgang maakt. De werk zaamheden Jiebben plaats in een sfeer van vertrouwen en optimis me, welke kenmerkend is voor deze conferentie Tot nu toe is geen enkel ge schilpunt van groot 'belang naar voren "gekomen, hoewel uit de principes, die aan de vorming van een Westerse Unie ten grondslag liggen, duidelijk de nuances blij ken, welke ten opzichte van de opvattingen van de* vijf deelne mers bestaan. Omtrent het tijdstip van beëin diging der conferentie bestaat nog g,een zekerheid. Men streeft er weliswaar naar gereed te ko men voor de 15de van deze maand, de datum waarop de con ferentie van 16 te Parys een aan vang zal nemen, doch zekerheid hieromtrent bestaat geenszins. Er doen zich steeds weer nieuwe gezichtspunten voor, die, alvorens men ze in behandeling kan nemen, ruggespraak met de res pectieve regeringen vereisen. Op economisch gebied is bij de onderhandelingen de meeste voor uitgang geboekt. De landen der Benelux blijken amendementen te hebben inge diend op bepaalde punten. Aar zeling bestaat vooral omtrent de vorming van permanente licha men, daar men verwacht, dat der gelijke organismen ook als uit vloeisel van het plan-Marshall in gesteld zullen moeten worden, zodat men alsdan tot coördinatie zou kunnen komen. Onder de zes to zeven clausules, waaorver tijdens de plenaire zit ting van Maandag overeenstem ming ia bereikt eiï die thans aan de ingestelde redactie-commissie zijn voorgelegd, zijn er die be trekking hebben op economische kwesties, op bemiddeling door het Internationaal Gerechtshof te Den Haag bij geschillen en op de aan sluiting van andere landen bij het pact van Vijf. Wat dit laatste punt' betreft schijnt sprake geweest te zijn van de opneming van Italië. Dit zal echter pas kunnen geschieden wanneer de Westerse Unie op vaste grondslagen staat. „Wij kunnen moeilijk een gast uitnodi gen in een huis, dat nog niet is gebouwd", moet een der gedele geerden in dit verband hebben opgemerkt. De aangelegenheid van onder linge hulp in de overzeese ge biedsdelen heeft men nog niet kunnen onderzoeken, daar de de legaties nog instructies afwach ten van hun regeringen. De in gewikkeldheid van dit probleem zal langdurige besprekingen nood- Gisteren orn zventien uur locale tijd is te Batavia in het Paleis Rijswijk de voorlopige federale regering voor Indonesië ge ïnstalleerd. Aan een lange tafel onder een nieuw schilderij van H. M. de Koningin was Dr. Van Mook/ge- zeten aan weerzijds geflankeerd door de secretarissen van staat, benevens Mr. K. Verboeket, alge meen secretaris, die het besluit betreffende de vorming van de voorlopige federale regeding voor las. Een groot aantal autoriteiten, waaronder oud-Minister Neher en de heer Van Vredenburch, voorts leden der commissie van goede diensten, woonde de plechtigheid b^j. Na voorlezing der besluiten, hetgeen in het Nederlands en m bet Indonesisch geschiedde, hield Dr. Van Mook een korte toe spraak. Hij zeide, dat wij ons in de wereld van vandaag bij ons denken en handelen maar zelden kunnen losmaken van de gebeur tenissen en stromingen elders. „Daarom is het meer dan ooit nodig, dat allen, die aan de op bouw van Indonesië willen arbei den, de handen ineen slaan en de feiten in het oog vatten. De ge beurtenissen van de laatste tijd geven ons hoop, dat het ogenblik, waarop deze samenwerking volle dig kan worden verwezenlijkt, niet meer zover af behoeft te lig gen. De plechtigheid van van daag is een nieuwe stap in de richting van de reconstructie in gemeenschappelijk streven". zakelijkheid maken. Dè verhou ding van de overzeese gebieds delen tot hun moederland zal bij deze onderhandelingen een grote rol spelen. Ook de definiëring van het begrip „onderlinge hulp" zal moeten worden vastgesteld en in dit verband werd van Neder landse zijde opgemerkt, dat het bjv. dwaas zou zijn indien Neder land bij een bezetting van de Falklard-eilanden tot militaire hulp verplicht zou kunnen wor den. Ook ten opzichte van Luxem burg, een land dat zelf geen ko loniën heeft, zal in dit opzicht een oplossing moeten worden ge vonden. De delegaties van ds Benelux schijnen op het stuk van de over zeese gebiedsdelen de klemtoon te willen leggen op de economi sche samenwerking en men ver langt in dit verband doortastende maatregelen. Gedurende de bijeenkomst van Dinsdagmiddag heeft de confe rentie de bestudering voortgezet der artikelen, waarvan de com missie van juridische adviseurs de tekst heeft opgesteld. Voor het merendeel zijn de artikelen aanvaard. Enige zijn aanvaard onder voorbehoud van .goedkeu ring door de respectieve regerin gen. 'De delegaties zullen met hun regeringen ruggespraak houden. Het grensverkeer tussen Duitsland en Tsjecho-Slowakije is sterk door de Tsjecho-Slowaak- se autoriteiten beperkt en geen Tjecho-Slowaken mogen zich naar Duitsland begeven, terwijl buiten landers een speciale vergunning van de politie moeten hebben, zo deelt het Amerikaanse militaire bestuur in Duitsland mede. Prins Bernhard heeft' het be- beschermheerschap aanvaard van de Nationale Bond van oud-gemo- biliseerden erf oud-strijders „Het Mobilisatiekruis". De Procureur des Konings heeft opdracht gekregen een vooronder zoek in te stellen tegen het agentschap „Belga" naar de wij ze, waarop dit bureau aan het gewraakte bericht is gekomen, waarin melding werd gemaakt van geruchten, volgers welke een der delegaties ter vijflandencon ferentie een ontwerp zou hebben ingediend, krachtens hetwelk, de valuta's der vijf landen een wijzi ging zouden ondergaan. Met dit onderzoek is gisteren morgen een begin gemaakt en een ambtenaar van het parket heeft zich ten kantore van bet agent schap gemeld. Gisteren is een zeer uitgebreid regeringsrapport gepubliceerd, waarin een overzicht wordt ge geven van de huidige economische positie van het land en waarin de plannen voor 1948 worden uit eengezet. Het rapport komt tot de gevolgtrekking, dat Engeland van de Marshall-hulp, zo deze komt,, gebruik moet maken tot ontwikkeling van nieuwe leve- ringsbror.nen in het, binnenland, in het svterlinggebied en elders, eerder dan alleen maar het volk groter gemak en comfort te ver schaffen. Maar, zo zegt het rap port verder, wanneer de Marshall hulp niet komt en Engeland is genoodzaakt zijn overzeese beta lingen in evenwicht, te brengen vóór zijn reserves zijn uitgeput, betekent dit een zodanige dras tische beperking van aankopen tegén dollar en goud, dat werk loosheid op grote schaal, nood en ontwrichting van ónze productie er het gevolg van zullen zijn en dat de karig op een behoorlijke levensstandaard voor ons volk nog jaren op zich zal laten wach ten. Onze strategie voor het uit wendige herstel is tweeledig, aldus het rapport. In de eerste plaats moeten wij een algeheel evenwicht in de betalingen bereiken en in de tweede plaats moeten wij zo spoedig mogelijk een bevredigende wijze van betaling voor onze aan kopen van de landen op het Wes telijk halfrond tot stand brengen. Middelen om deze politiek ten uitvoer te leggen zijn: verhoging van de mate van export, in het bijzonder naar het Westelijke halfrond, ontwikkeling van de binnenlandse landbouw tot bespa ring van invoer, ontwikkeling van nieuwe leveringsbronnen in de landen van het Britse gemene best, in het bijzonder In de Britse Glen Taylor, candidaat van de „derde partij" voor het vice-pre sidentschap der V. S., heeft in de Senaat een wetsontwerp inge diend volgens hetwelk het plan- Marshall vervangen moet worden door de instelling van een Euro pees herstelfonds, dat ouder de V. N. zou komen te staan [Het plan is „een werkelijke hulp aan Europa via de Verenig de Naties tot stand te brengen, een halt toe te roepen aan, de hysterie van de koude oorlog zo als die 'door de Truman-doctrine veroorzaakt wordt en onmiddel lijke stappen voor te stellen naar een wereldontwapening", aldus verklaarde Taylor. ,.De Truman- doctrine zou de V. N. herhaalde-, lijk passeren, de wereld verdelen en tot oorlog leiden", zo voegde hij eraan toe. koloniën, een verzoek aan de lan den in het steil'nggebled om op de dollaruitgaven te bezuinigen en uiteindelijk herstel van de mul tilaterale handel cn de omwissel- baarheid der valuta. In het rapport wordt het En gelse volk duidelijk gemaakt, dat het, zelfs wanneer het Marshall plan ten volle wordt ten uitvoer- gelegd, rekening moet houden met de mogelijkheid van een verdere daling van de levensstandaard. Het rapport maakt duidelijk, dat zelfs met Amerikaanse hulp verlening de werkloosheid waar schijnlijk met de helft zal toe nemen van 300 000 personen tot 450.000. De beschikbare hoeveelheid voedsel zal naar verwacht wordt in de eerste helft van 1948 slechts 2681 calorieën per dag bedragen, tegen 2880 in het vorige jaar en een vooroorlogse gemiddelde van 3000. Tenzij de textieiproJuctie toeneemt zal het kleuingrants^en, onvermijdelijk verminderd masten woroen. Van verschillende zijden wordt in Arabië gemeld, dat in de staat Jemen burgeroorlog is uitgebro ken, gepaard gaande met plunde ringen van de hoofdstad Sanaa doer de Bedoeïnen, die geloven, dat de vermoorde vorst daar fa belachtige rijkdommen heeft ver borgen. De missie van de Arabische Li ga, die op jveg was naar Sanaa, om een onderzoek in te stellen naar de toestand in Jemen, wordt thans te Riadh opgehouden, door dat haar leider, Abdoel Rahdam Azzam Pasja, de secretaris-gene raal van de Arabische Li ga, griep heeft gekregen. Te Cairo werd verklaard, dat de Egyptische regering besloten heeft neutraal te blijven totdat een volledig rapport is uitgebracht door d -■ missie van de Arabische Uga. De persdienst van het Vaticaan heeft bericht gegeven van de ar- resiat.e van Mgr. Giut'o Guidetti, voormalig - chef van de financiële afdeling van het Vaticaan. Mgr. Guidetti wordt ervan beschuldigd een „vervalst document, opgesteld door Mgr. Edoaro Cippico, als gei', g te "ebben geaccepteerd". „Teneinde een onderzoek te kunnen instellen naar zijn even- tuële persoonlijke verantwoorde lijkheid is Mgr. Guidetti enige tijd tr am u ter» -ut Lr-n Vaticane gedetineerd", aldus de verklaring. Tijdens een voordracht, welke oud-Minister Paul van Zeeland Maandagavond voor de „Natio nale Raad der Belgische Vrou wen" heeft gehouden, zeide hij o.a. het volgende: „De na-oorlogse politiek is een volledige mislukking en de wed loop der bewapening is met reu zenschreden hervat. Ik ben er van overtuigd, dat thans niemand oorlog wil, nochtans Is het oor logsgevaar g^oot. De wereld is verdeeld In twee blokken en een oorlog kan ieder ogenblik uitbre ken zonder dat Iemand hem wei- overwogen beeft gewenst". Het economisch aspect der we reld is al niet veel gunstiger, al dus Van Zeeland. Het economisch ^evenwicht in de wereld moet her steld wórden want anders zullen de Europese landen ten gronde gaan. Azië heeft volgens spreker enerzijds het onwrikbaar verlan gen zijn'onafhankelijkheid te her overen, edoch is anderzijds aange- Deskundigen van de Britse delegatie te Lake Success wensen ingelicht te worden over de vol gende problemen: Wie zal het bestuur van de spoorwegen in Palestina overne men als het Britse mandaat op 15 Mei eindigt? Wie zai zorg dragen voor de postbestellingen, de reparaties aan het spoorweg systeem, de handhaving van het telefoonverkeer en de voorzorgs maatregelen tegen een mogelijk uitbreken van een choelraepide- mie? Al deze problemen zijn nog niet door de commissie voor Palestina, die zich tot nu toe slechts mét de hogere politiek heeft bazig gehou den, behandeld. Onder andere brengen de Britse deskundigen nog de volgende vraagstukken naar voren: behoren de 16.000 Palestijnse politiemannen, waar van er 9000 Arabieren, 4000 Joden en dé overigen Britten zijn, lnm functie neer te leggen en zal de commissie middelen hebben om hen op de belangrijkste po litieposten te vervangen? De Britse regering voert nu onge veer 13.000. ton voedsel per maand in. Waar zal de commis sie de fondsen en het apparaat vandaan halen om deze import te laten voortduren? Ongeveer 60 procent van de ambtenaren zijn Arabieren. Als zij besluiten de commissie te boy cotten, zal er dan een voorzie ning zijn om hen te vervangen? wezen op hulp door de Europese landen. Naar Van Zeeland verder ver klaarde bestaat er slechts een en kel middel om aan alle dreiging het hoofd te bieden: de unificatie van West-Europa met, in twee fazen, de douane- en de munt unie. De internationale economie zal op deze unie afgestemd moeten worden en er zullen concessies ge daan moeten worden. Deze regio nale organisatie zal de kern moe ten vormen van een uitgebreidere: eerst 'een Europese, daarna een wereldorganisatie. De Chileense regering heeft de ontdekking bekend gemaakt van „een ernstig communistisch com plot" m het gebied van Ovalle, ongeveer 200 kilometer ten Noor den van Santiago, dat kortgeleden door de President van Chili is bezocht.. In dit gebied is thans dn staat van beleg afgekondigd. Een groot aantal communisten is uit het district verwijderd. Men acht het mogelijk, dat de communistische partij in Chili na de kabinetszitting van giste ren verboden zal worden. Volgens welingelichte kringen, die deze zitting als zeer belangrijk be schouwen, is het mogelijk, dat de regering zal trachten de manda ten van de communistische par lementsleden nietig: te verklaren. President Videla had Maandag een lang onderhoud met Bernar do Ibamz, leider van de socialis tische anti-communistische vak verenigingen, en heeft naar ver luidt met hem maatregelen be sproken voor het uitbannen van communistische invloed in de arbeidersbeweging. Volgens radio New-York heeft Generaal Douglas MaaArthur, Geallieerd opperbevelhebber in Japan, te Tokio verklaard, dat lirj het Presidentschap der V. S zou aanvaarden, indien het hem door de Amerikaanse bevolking werd aangeboden, doch dat hij, Indien hij tot candidaat werd benoemd, geen verkiezingsactie zou voeren. Lansing Hoyt, de voorzitter van de club „MacArthur als Pre sident" verklaarde: „Wij zijn er trots op los van partijpolitiek aan het Amerikaanse volk de erige Amerikaan te kunnen voor stellen, die, indien hij tot Presi dent gekozen wordt, het commu nisme op zijn weg zal tegenhou den". Zeeuwse deputatie besprak in Lokeren (Bu) plannen met Belgi sche Minister van Openbare Werken, -Senatoren en-Burgemeesters Het werk zal dit jaar reeds in België aanvangen. Naar het Z. Dagblad verneemt, zijn Maandag ten stadhuize van de Belgische plaats Lokeren be sprekingen gevoerd tussen een Zeeuwse en een Belgische delega tie, de laatste onder leiding van de Belgische Minister van Open bare Werken, Jean Borremans, over de aanleg van een trede ver bindingsweg van Brussel over Lo- ileren en Moenbeke naar Rode Sluis, met aansluiting op de weg van Axel naar Terneuzen. Het is voor de aanleg hiervan noodzakelijk, dat een lengte van c.a. 150 M. op Nederlandse grond voor het in orde brengen der ver bind!' ng wordt bestemd. Van Zeeuwse zijde werd hiertoe alle medewerking toegezegd. De mogelijkheid i3 groot, dat -van Belgische zijde nog dit jaar met de aanleg van deze verkeersweg zal worden begonnen. De Zeeuwse deputatie, die door de Burgemeester van Lokeren, de heer Tnuijsbaert, werd ontvangen, bestond uit de heren C. Philipse en C. Hamelink, leden van Ged. Staten, Ir. H. D. J. Swaters, Hoofdingenieur van de Prov. Wa terstaat. en Ir. J. A. Hofwegen, districtsingenieur van de Prov. Waterstaat te Terneuzen. Van Belgische zijde waren naast dc reeds genoemde Minister van Openbare Werken, aanwezig, ver scheidene senatoren en een aan tal Burgemeesters van Belgische plaatsen. Wanneer het tot aanleg van deze v/eg komt, kan dit in de toe komst voor onze provincie van zeer grote betekenis zijn. Niet slechts wordt dan de verbinding voor de bewoners van Oost- Zeeuws-Vlaanderen met België, waarop zij toch al vóór een niet gering gedeelte georiënteerd zijn, aanmerkelijk verbeterd, maar bo vendien zgn er goede perspectie ven voor een toenemend toeristen, verkeer uit' dit deel van België naar onze provincie. Het zal dan van belang zijn, dat de wegen tussen de o-rens en Terneuzen zich op hetzelfde peil bevinden als de weg van Brussel naar degrens en 'bovendien zal men over ene goede, modern geoutilleerde veer dienst tussen Terneuzen en Hoe- dekenskerke de beschikking moe ten hebben. Tenslotte kunnen wij nog mede delen, dat in bovengenoemde sa menkomst door de Zeeuwse dele gatie van gedachten is gewisseld, met de Kabinetschef van het Mi nisterie van Openbare Werken in België over dc inpoldering van de Braakman, waarbij bleek, dat op welwillende medewerking gere kend kafi worden.

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1948 | | pagina 1