ZUIVERING in Tsjecho-Slowakije DE DERDE WEST-JAVA CONFERENTIE SfrtLtsiïity Lord Wavell over de Pacific-oorlog De Conferentie van West-Duitsland Optimisme over plan-Marshall De vermiste schepen 0e Veiligheidsraad over Palestina in de Curacaose delegatie definitief BRIEF VAN SCHACHT DE TOESTAND TE JEMEN <r*iLk«zins «.s*sx«zD«Qt - renwuzM WEERSVERWACHTING medegedeeld door het K.N.M.I. te De Bilt, geldig tot Vrijdag avond. Weinig verandering- Zonnig weer met in de mid- lag temperaturen tijdelijk bo ven het vriespunt. Vrij krach tige Oosteljjke wind DE VRIJDAG 27 FEBRUARI 19J8. 4de Jaargang No. 743. TenchQnt dageltyki Drukkerij N.V. Firma P. J. van de Sande Advertentieprijs per mm 10 ct.nittumniii per advertentie 1,00. ui advertentie* 'ot des namiddags 4 uur, Rubriek kl. ad verten ties; regels 60 ct.; iedere regel meer 12 cent. Ver melding Brieven onder nr. Bureau van dit Blad 10 cent meer. Terneuzen Abonnementsprfy* 3,25 p«r i«>r> De actie-comité'a welke in Tsjecho-Slowaakse departemen ten fabrieken en kantoren zijn gevormd, begonnen gisteren met een zuivering van het openlbare en bedrijfsleven. In het parle ment, dat spoedig bijeengeroepen zal worden om het nieuwe rege- ringsprogram goed te keuren, zal een speciale commissie een zuive ring van de nationale vergadering voorbereiden, aldus een niet be vestigd persbericht. Dr. English, de directeur van de Praagse universiteit, heeft een verzoek ontvangen om zijn func tie neer te leggen. De politieke partijen zijn ook een zuivering in eigen gelederen begonnen, o.a. de sociaal-demo cratische partij, wier steun de communisten een meerderheid verleend heeft. Een vijfentwintigtal vooraan staande leden van de staf van de Bata-fabrieken te Zlin in Mora- Te Washington is in de afge lopen twee weken ten aanzien van het plan-Marshall 'n groeiend optimisme waar te nemen ge weest. Men meent dat er thans goede kansen bestaan, dat het European Recovery plan per 1 April aanstaande door het 'con gres zal zijn aangenomen zonder op fundamentele punten gewijzigd te zijn. Maandag aanstaande zal het plan in de Senaat in openbaar debat genomen worden. De com missie voor buitenlandse aange legenheden van het Huis van Af gevaardigden, die einde deze week met haar verboren gereed zal komen, beeft er in toegestemd haar versie van het wetsontwerp te baseren op die van de Senaats commissie. Hierdoor is de kans weggenomen, dat de commissie van het Huis te voorschijn zou komen met een afwijkend ont werp, hetgeen door de alsdan noodzaikelijike procedure tot het vinden van een vergelijk tussen beide ontwerpen grote vertraging zou hebben kunnen veroorzaken. vié, onder wie de plaatsvervan gende aigemene directeur en vier direoteuren, zijn ontslagen. Ceteka meldt nader, dat het in de nationale vergadering gevorm de actie-comité, dat samengesteld is uit vertegenwoordigers van de communistische en sociaal-demo cratische partijen alsmede „pro gressieve en democratische afge vaardigden" van de volkspartij en ,de Slowaaks-democratische par tij, Woensdagavond voor het eerst bijeengekomen is. Het co mité deed een beroep op alle leden van het parlement, met u> t- zondering van „hen, die de crisis in regering en parlement veroor zaakt hebben", hun adhaesie te betuigen met de „beginselen van de consequente volksdemocratie en aldus duidelijk blijk te geven, dat zij de gevolgen van de rege- rings- en parlementaire crisis willen overwinnen teneinde waar borgen te stellen, voor een hechte fundering voor een ordelijke gang van zaken in bet parlementaire léven en volledige steun voor de regering ter vervulling vaa haar constructief program met mede werking van, alle progressieve afgevaardigden. Reuter meldt verder: Het blad van de vakbond meldt, dat er een commissie is gevormd voor zuive ring van het Tsjecho-Slowaakse departement van buitenlandse zaken en zijn staf in het buiten land. Lt.-Kolonel Polak, lid van het uitvoerend comité van de Slo waaks-democratische partij, heeft, voor de radio verklaard, dat hij een actiecomité gevormd had voor reorganisatie van d,e partij. Meer dan honderdduizend com munistische hoeren zullen Zater dag bijeenkomen om herverdeling van het grondbezit te eisen. Volgers politieke waarnemers betekent de benoeming van Dr. Cepick (communist) tot Minister van Justitie, dat een systeem zal worden ingevoerd volgens de leer stelling dat de wil van bet volk wet is. Aan het hooggerechtshof voor administratieve zaken, dat on langs in vier gevallen uitspraak deed voor herstel van particulier bezit van genationaliseerde be drijven, is verzocht alle processen betreffende de nationalisatie op te schorten. Naar aanleiding van de ver missing van twee Zweedse sche pen, de koopvaardijers „Iwan" en „Kinnekulle", wordt door „Afton- bladet" en „Svenska Dagbiadet" de mogelijkheid geopperd, dat er van Sovjet-Russische zijde is op getreden. Men grondt deze ver onderstelling op de berichten, volgens welke de „Kinnekulle" 'n Poolse vruchtelinge en de „Iwan" twee gevluchte Estlanders aan boord gehad zou hebben. De besprekingen, die thans te Londen over de toekomst van West-Duitsland worden gevoerd, worden te Berlijn met grote be langstelling gevolgd. Het oor deel, dat men in de verschillende politieke kringen hoort, bevat weinig nieuws. In communistische kringen spreekt men van een nieuwe stap naar de vorming van „een West-Duitse staat", van de vorming van een nieuw centrum van zware- en oorlogsindustrie aan de Ruhr en wat daarmede verband houdt gevaren voor de vrede. In, West-Duitsland zelf zijn het de sociaal-democraten, die de besprekingen met bezorgd heid volgen, omdat zij er een ver sterking van de federalistischs tendens in bespeuren. In dit ver band heeft de verklaring van de voorzitter der in het Rijnland en Westfalen leidende christelijke partij over de wenselijkheid van de vorming van een grote Rijn staat, de groeiende tegenstellin gen tussen de christelijke- en socialistische politici aanmerke lijk verscherpt. De leiding der Schumacher- partij heeft Adenauers voorstel een poging genoemd om „een KathoiieX Rijn-Pruisen" te vor men, dat de andere Westelijke Duitse landen volkomen zou over heersen. Inmiddels heeft Schu macher ook officieel laten ont kennen, dat hij deel zou hebben aan enige nieuwe poging! om in overleg met alle Duitse partijen een voorstel te doen tot het in stellen van een centrale regering. Een plan in deze richting, dat o.m. een onbezette Duitse zóne als zetel voor een regering wenst, is dezer dagen in Düssel'dorf op gedoemd; doch 't js duidelijk dat het slechts een privévoorstel be treft, dat buiten de sferen der practische politiek blijft. Het spreekt haast vanzeidat de tos- lating van de Benelux-landen tot de Londense besprekingen hier opnieuw de kwestie der grens correcties aan de orde beeft ge bracht. De regering te Düssel- dorf heeft het nodig geacht nog eens de reeds lang bekende Duit se argumenten tegen deze cor rectie door een van haar sprekers te laten horen. De Britse regering heeft Dins dag een rapport gepubliceerd, in 1942 door Generaal Wav.ell, opper bevelhebber der Geallieerde strijd krachten in de Zuid-West pacific, geschreven. Hierin geeft de Generaal een opsomming van de oorzaken der Japanss successen in Nederlands- Cost-Indië en Malakka. Generaal Wavell" verklaarde: „onze vijan den rukten snel op volgens een eenvoudig en effectief plan en gaven ons geen tijd om onze krachten samen te trekken, ten einde onze aanvankelijke zwak heid te herstellen". Hij was van mening, dat het Japanse iucht- wapen in werkelijkheid niet zo formidabel was, maar de over dreven berichten der vqndelijke macht had een groot moreel ef fect. Wavell beschreef in bijzon derheden de operaties in Birma, de Philippijnen, Malakka en Ned.- Oost-Indië en bracht hierbij hul de aan de medewerking der Ne derlandse burgerlijke en militaire autoriteiten. Hij verklaarde, dat de vesti ging van bet hoofdkwartier te Lembang op Java op 18 Februari 1942 uitsluitend mogelijk was, door het volledige ter beschikking stellen aan het Geallieerde opper bevel van alle middelen en aan de bereidwilligheid om hierbij be hulpzaam te zijn. ..Het is mij een behoefte hier in herinnering te brengen, dat gedurende het helaas zeer korte verblijf op Nederland se bodem niets ongedaan is gela ten door de burgerlijke en mili taire autoriteiten op Java, dat kon bijdragen tot het vlot mar cheren van zaken in mijn hoofd kwartier en tot het comfort van het personeel". Generaal Wavell is overtuigd, dat Luitenant-Generaal Ter Poor ten onvoldoende krachten tot zijn, beschikking had om efficiënt te werken, maar dat hij toch in alle omstandigheden blijk gaf van kalme beslistheid. Wavell's rapport besluit „ten slotte moet ik hulde brengen aan de Nederlanders in Nederl.-Indië voor hun betoonde moed bij de tegenslagen, voor de efficiëntie van hun bestuur en voor bun grote mate van gastvrijheid. Zij hadden in hun Gouverneur-Gene raai een waardige vertegenwooi cüger van deze kwaliteiten. De energieke strijdbaarheid van hun Lt.-Gouv.-Gen. Dr, Van Mook, staat burg voor bun vast beslotenheid om hetgeen zij tjjdc lijk verloren, te herwinnen." Woensdagavond heeft de Vei ligheidsraad het debat over de Palestijnse* kwestie voortgezet. De Amerikaanse afgevaardigde, Austin, diende een resolutie in, waarin alle volken en regeringen, in het bijzonder die om en in Palestina, worden opgeroepen al les te doen om de ongeregeld heden in Palestina te voorkomen of te doen afnemen. Austin stelde voor, dat de Vei ligheidsraad een commissie zou benoemen, bestaande uit da vijf permanente leden van de raad Deze commissie zou: 1. De Veiligheidsraad moeten voorlichten over de toestand in Palestina. 2. Overwegen of het Palestijn se probleem een bedreiging van de internationale vrede inhoudt en haar conclusies aan de raad moeten meedelen, vergezeld van eventuele aanbevelingen betref fende door de raad te nemen acties. 3. Besprekingen voeren met de commissie voor Palestina van de V. N„ de mandaatmogend- heid, en de vertegenwoordigers van de Joden en Arabieren be treffende de ten uitvoer legging van het verdelingsplan. De Egyptische afgevaardigde, MaKmoud Bey Fawzi, verklaarde, dat Egypte het verdelingsplan van de V. N. slechts als een aan beveling zal opvatten. Eawzi, die verklaarde, dat tot dusver slechts een gering aantal vrijwilligers zich bij hun Arabi sche broeders in Palestina ge voegd had, waarschuwde, dat de aankomst van de commissie der V. N. in het Heilige Land, de ge moederen in vuur en vlam zou zetten. Het komt thans definitief tot een splitsing in de delftgat ie der Nederlandse Antillen. He afge vaardigden der Curagaose demo cratische partij hebben gisteren medegedeeld, dat zij besloten zijn, heden. Vrijdag, naar de West terug te keren. Nadat op de openbare vergade ring van 16 Februari Mr. S. W. ran der Meer een verklaring heeft afgelegd van het standpunt der democraten t.a.v. de hervor mingen in Curasao welke ver klaring werd gevolgd door een non-coöperatieve houding tegen over de conferentie hebben, zo wordt medegedeeld, de betref fende afgevaardigden nog tien dagen gewacht op eventuele da den van de Nederlandse Rege ring. Nu deze daden, aldus de demo cratische gedelegeerden, nog Bteeds niet zijn gesteld, wordt het niet meer in overeenstem ming met de opdracht der staten geacht nog langer in Nederland op eventuele verdere besprekin gen te wachten. Dergelijke ver dere besprekingen acht men nut teloos en men heeft geen vertrou wen meer, dat de Regering voornemens is spoedig tot de verlangde wijzigingen over te gaan. De gedragslijn der Arubaanse vertegenwoordiging stond Don derdagmorgen nog niet vast, in zoverre, dat de mogelijkheid van vertrek van althans één der beide Arubanen naar het A.N.P. meent te weten nog in discussie was. SCHRIJVEN CURACAOSE DELEGATIE. De tekst van de brief, waarin de naar Curagao vertrekkende le den hun terugkeer naar Curasao aan de Minister van Overzeese Gebiedsdelen mededelen, luidt als volgt: „Aan Zijne Excellentie de heer M'nister van Overzeese Gebieds delen, Voorzitter der Rondetafel conferentie, 's-Gravenhage. Excellentie, Tot onze spijt hebben wij moe ten besluiten, de 27ste Februari 1948 naar Curasao en Aruba terug te keren. Het komt ons nutteloos voor, langer in Neder land te verblijven. Overeenkomstig de opdracht van de Staten van Curasao hebben wij niet verder deel kunnen nemen aan de conferentie. En ook nu, na vijf weken, zijn er nog geen daden gesteld. Voorlopig schijnt er dan ook weinig kans te be staan, dat de dringend noodzake lijke feitelijke hervorm.'ngen bin nen afziencare .tijd zullen plaats hebben. Onze teleurstelling over deze gang van zaken is zo groot, dat wij overeenkomstig de opdracht der Staten moeten verklaren, dat alle besprekingen overbodig zijn." Deze brief was getekend door de heren E. Jonckheer, Mr. S. W. van der Meer en J. E. Yrausquin. Aneta's speciale correspondent op de deirde West-Java-conferen- tie seinde gisteren, dat Dr. Van Mook aan de conferentie heeft laten weten, dat eerst een duide lijke uitspraak der conferentie ge wenst is, alvorens het verzoek om deze conferentie om te zetten tot een voorlopige volksvertegenwoor diging kan worden ingewillgd. Deze brief zond Dr. Van Mook als antwoord op het verzoek, dat via de Regeringscommissaris was gedaan tot erkenning van de con ferentie als voorlopig parlement. In de vergadering van Wcens- had de afgevaardigde Soe joso (Republikein) het woord willen voeren, doch hij noch an dere sprekers hebben gelegenheid gekregen van gedachten te wisse len ten aanzien van het verzoek der Commissie van voorbereiding aan de Nederlands-Indische rege ring. Voor de 24 sprekers, die gisteren het woord wilden voeren, De autoriteiten van het inter neringskamp, waar Dr. Hjalmar Schacht, Hitiers financiële expert, zijn straf uitzit, hebben een brief van de voormalige president van de Reiehsbank ontdekt, waarin hij de huidige Duitse Bizonaie leiders „politici van het bank roet" noemt. De kabinetsleden van Wiirttemberg-Baden zijn gis teren bijeengekomen om de brief, geschreven aan een vriend te Stuttgart, te bespreken. Schacht schrijft: „Het is jam mer, dat iedereen met deze on verantwoordelijke regering sa menwerkt. Er zijn daar de poli tici van het bankroet, die na 1918 de macht hadden en ons de eco nomische en financiële ramp heb ben gebracht, met 6% millioen werklozen." „Dezelfde onbekwame en zwak- ke figuren genieten thans hun ge makkelijke parasitaire leven, be schermd door de bezeitingsautori- teiten, op de ruïne en wönden van het Duitse volk. De vergelding is nader dan deze marionetten den ken." werd besloten ieder een half uur toe te staan. De brief van Van Mook, waarin ook nog gezegd werd, dat „een zodanige erkenning op zichzelf weinig te betekenen heeft, indien niet tevens door de conferentie ook de verdere organisatie van het' voorlopig bestuur van West- Java zal worden behandeld' en voorstellen daaromtrent aan de Regering zouden worden voorge legd", weed tweemaal in het In donesisch en tweemaal in het Ne derlands voorgelezen. Tevens was bij de ingekomen stukken een protestnota van Ra den Soejoso, ondertekend door 35 personen, waarin ten scherpste werd geprotesteerd tegen de wijze van leiding der conferentie en waarin verzocht werd, deze niet meer te herhalen. Het protest zegt, dat de leiding zich niet hield aan het reglement van orde in de vergadering van Dinsdag en Woensdag; en dat het voorgeval lene geheel in strijd is met demo cratische grondslagen. Een tegenstem op de eerste mo tie van Soejoso en ondertekend door een groot aantal afgevaar digden werd eveneens voorgele zen. Deze tegenstem sloot aan bij een motie van Soenario, die Woensdag een protest tegen het streven van Soejoso c.s. indiende. Naar aanle'ding van de brief van Dr. Van Mook werd gisteren docr de Commissie van voorbe reiding opgedragen ter kennis van de algemene overheid te bren gen, dat het „de wens der confe rentie is de afgevaardigden der conferentie aanstonds als voor lopige volksvertegenwoordiging van de staat West-Java te erken nen met de taak een voorlopige staatsregeling tot stand te bren gen en op voet van deze regeling de voorlopige regering voor West- Java in te stellen". Over de resolutie en de brief van Dr. Van Mook werd gisteren in de vergadering het woord ge voerd, waarbij Raden Soejoso de eerste spreker was. Resolutie Voorbereidingscom missie aangenomen. Na de gisteren gehouden debat ten, weixe in een rustige sfeer gehouden werden en vlugger ver liepen dan verwacht werd, stem de de derde West-Java-eonferen- tie over de des morgens door de Commissie van voorbereiding voorgestelde resolutie. Deze werd aangenomen met 62 stemmen vóór, 35 tegen en één onthouding op het totaal uitge brachte stemmenaantal van 98, Voer een volstrekte meerderheid waren dus 50 stemmen nod g. De dreiging van een burgeroor log wordt ernstiger in Jemen. De vermoedelijke erfgenaam, Emir Seif El Islam Ahmed, heeft zich naar verluidt tot nieuwe Imam van Jemen uitgeroepen, van zijn schuilplaats in de bergen in het Zuiden uit. Volgens vtoegere be richten heeft Ei Wazir, ae nieu we heerser van Jemen, een voor stel van Emir Ahmed om het ge schil over de troonsopvolging aan de Arabische Liga vopr te leg gen, van de hard gewezen. Een delegatie van de Liga vertrekt morgen uit Caïro naar Jemen om een onderzoek in te stellen naar het nieuwe bestuur en te trachten een burgeroorlog te voorkomen. Een deel van de delegatie der Arabische Liga, dat vooruit was gegaan, meldt uit Sr-aa, de hoofd stad van Jemen, dat de toestand snel slechter is geworden en dat gevreesd wordt voor ernstige troebelen. Volgens het Arabische blad „Al Misri" zou de vorige Imam zijn doodgeschoten bij terugkeer per auto uit de woestijn, waar hg naar men gelooft tien millioen por.d sterling aan goud beeft la ten begraven. De Imam zou bevel hebben gegeven alle slaven, die aan de expeditie hadden deel genomen, te doden, opdat de berg plaats geheim zou blijven. Eerdere berichten meldden, dat de i mam en zijn drie zoons ge wurgd werden.

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1948 | | pagina 1