Commissie van Goede Diensten
Britse nota aan Sowjet-ambassadeur
overhandigd
Zitting West-Java Conferentie
De toestand in Tsjecho-Slowakije
WOENSDAG 25 FEBRUARI 1948.
COMMUNIQUÉ
MINISTER NEHER
De ontploffing te Jeruzalem
Viar-landenconferentie
te Oslo
Prins Bernhard te Londen
Zal Benes om een
„nationale regering"
verzoeken?
De strijd in Griekenland
Da verklaringen van
Wennerstrum
MINISTER LIEFTINCK NAAR
BRUSSEL
Stlmson's ervaringen
De politieke toestand In
Hongarije
Nederland en de
besprekingen te Lcr.derT
'riAicriijf etj - r*nuiu«
WEERSVERWACHTING
medegedeeld door het K.N.M.I.
te De Bilt, geldig tot Woens
dagavond.
Droog en meest zonnig.
Hier en daar nog enkele over
drijvende wolkenbanken. Droog
weer. Aanvankelijk zwakke,
later, voomamel. in het Z. van
het land, weer iets toenn. O.-
vind. Temp. op 't midden van
de dag tijdens zonneschijn stij
gend tot even boven 't vriesp.
4de Jaargang No. 741.
TerachQiit difdjjki Drukkerij N.V. Firma p. 1. van de Sande Ternenzen
Advertentieprijs
per mm 10 ct.; minimum
per advertentie 1,150.
Inzending advertentie*
tot des namiddags 4 uur.
Rubriek kl. advertentie*;
5 regels 60 ct.; iedere
regel meer 12 cent. Ver
melding: Brieven onder
nr. Bureau van dit Blad
10 cent meer
Abonnementsprijs S,S5 per kwartaal
De commissie van goede diens
ten heeft Maandagavond een
communiqué uitgegeven, waarin
wordt medegedeeld, dat de Ne
derlandse en Republikeinse com
mandanten zijn overeengekomen,
dat de evacuatie der zogenaamde
„pockets" 22 Pelbruari midder
nacht werd beëindigd. Het com
muniqué meldt, dat het totale
Naar Aneta verneemt, is Mi
nister Neher voornemens 8 Maart
voor besprekingen uit Indonesië
naar Nederland të vertrekken.
Het verblijf in Nederland zal cir
ca 14 dagen duren.
De Arabische guerillaleider,
heeft verklaard verantwoordelijk
te zijn voor de hevige ontploffing
welke zich kort geleden te Jeru
zalem heeft voorgedaan. Hij zeide,
dat dit een represaille was voor de
aanslag met de in een mand ver
borgen bom op de Aarabische
markt, waarbij zes Arabieren ge
dood en 32 gewond werden. Ab-
doel Hoeseini, die nu bevelhebber
is van de Arabische strijdkrach
ten in Jeruzalem, dreigde met
„nog meer strenge repressailles".
In een radiouitzending ver
klaarde de Haganah, dal de Moef
ti van Jeruzalem Abdoel Kader
gelast had de verantwoordelijk
heid voor de daad op zich te
nemen.
De kraamvrouwenafdeling, ge
legen in een aparte vleugel, van
het regeringsziekenhuis in het
hart van de versterkte zóne van
Jeruzalem is gisteren opgeblazen
en men vreest, dat er slachtoffers
te betreuren zijn, aldus wordt uit
betrouwbare bron vernomen.
Vroeger op de dag deden zich
zware mortierexplosies voor nabij
het zwaar bewaakte hoofdpost
kantoor in het centrum van Jeru
zalem.
Maandag is te Oslo een confe
rentie geopend tussen de Ministers
van Buitenlandse 'Zaken van De
nemarken, Usland, Noorwegen en
Zweden. De agenda is geheim en
van de besprekingen is niets be
kend geworden. Men meent echtec
te weten, dat de besprekingen
zullen handelen over hef plan-
Marshall, het plan-Bevin, de in
ternationale handelsconferentie te
Havanna en de conferentie te Ge-
nève oyer het instellen van een
internationale maritieme organi
satie, waartegen Noorwegen en
Zweden zich verzetten.
aantal uit de pockets geëvacueer
de Republikeinse militairen vol
gens de laatste gegevens der com
missie 29.000 bedraagt.
Het communiqué vervolgt:
„Men is het er over eens, dat de
Republikeinse regering dus geen
verantwoordelijkheid kan nemen
voor enige strijdkrachten aan.
Nederlandse zijde der status quo-
lijnen, die zich niet voor evacua
tie hebben gemeld of voor even
tuele daden door hun verricht."
Het communiqué zegt, dat
„een veiligbeidscommissie", welke
de voormalige commissie tot uit
voering van het bestand ver
vangt en bestaat uit vertegen
woordigers van beide partijen en
van de C.G.D., deze week twee
maal heeft vergaderd ter bespre
king van de vraagstukken, welke
door bet „Steeringcommittee"
naar deze veiligheidscommissie
waren verwezen. De partijen
kwamen overeen, aldus het com
muniqué, dat de status quolijnen
en de gedemilitariseerde zones op
bevredigende wijze zijn ingesteld,
behalve Inkemit (sector Midden-
Java) en Pronodjiwo (sector
Oost-Java).I De veiligheidscom
missie heeft een militaire sub
commissie ingesteld om de situa
tie in die gebieden te observeren
op basis van de rapporten der
plaatselijke commandanten en de
rapporten van d,e militaire waar
nemers der C.G.D.
Door de veiligheidscommissie
werd voorts o.m. nog gesproken
over vrijlating der gevangenen en
algemene instructies voor het ge
bruik van vliegtuigen in verband
met de desbetreffende clausule in
de bes'tandsovereenkomst. Ten
aanzien van het eerste is over
eengekomen, dat zo spoedig mo
gelijk door beide partijen volle
dige. lijsten van gevangenen zui
len worden overgelegd. Voce het
tweede punt is een subcommissie
ingesteld, om instructies te for
muleren betreffende het gebruik
van vliegtuigen. De veiligheids
commissie zal tweemaal per week
vergaderen.
Evenals Frankrijk en de V. S.
heeft de Britse regering het Sow-
jet-protest tegen het bijeenroepen
van een driemogendhedenconfe-
rentie over Duitsland, welke
Maandag begonnen is, van de
hand gewezen. In een Maandag
aan de Sowjet-ambassadeur te
Londen overhandigde nota zegt de
regering, dat het bijeenroepen der
conferentie niet in strijd is met
de overeenkomst van Potsdam,
daar hierin niet de mogelijkheid
uitgesloten wordt van een onder
linge bespreking over gemeen
schappelijke belangen.
Engeland heeft aanhoudend
doch vergeefs getracht tot een
democratisch verenigd Duitsland
te geraken. De oppositie der Sow-
jet-Unie, zo gaat de nota verder,
heeft daarentegen verhinderd een
economische eenheid tot stand te
brengen, waarbinnen een vrije uit
wisseling van voedsel en indus
trieproducten mogelijk is, en op
deze wijze een zware last op de
schouders der Geallieerden ge
legd.
Deze toestand mag niet blijven.
In de Britse zóne zijn levensvoor
waarden ontstaan waarvoor En
geland niet de verantwoordelijk-
Prins Bernhard ia gisteren in
zijn vliegtuig, dat hij zelf be
stuurde op bet vliegveld Northolt
aangekomen.
De Prins zal enkele dagen te
Londen doorbrengen ter gelegen
heid van het 7!f-jarig bestaan van
de Nederlandse Vereniging.
INDONESIË
Over de zitting der conferentie
te Bandoeng van Dinsdagmorgen
meldt Anela's correspondent bet
volgende. De tweede dag van de
West-Java-conferentie bracht
enige verrassingen.
Na ruim een uur vergaderen
vond de voorzitter bet nodig de
zitting voor een uur te schorsen.
De agenda vermeldde een ver
zoek van de commissie van voor
bereiding om tussenkomst van de
regeringscommissaris tot het ver
krijgen van erkenning van deze
conferentie door de algemene
overheid als voorlopig vertegen
woordigend lichaam in West-
Java.
Toen echter de recomba zich
naar het spreekgestoelte begaf
om hierop te antwoorden, stond
een gekozen afgevaardigde uit
Batavia, de Republikein Raden
Soejoso, van zijn zitplaats achter
In de zaal op en begon onder bet
gehamer van de voorzitter te
spreken.
Soejoso hield aan en kreeg het
woord. Hij wees op art. 7 van
het reglement van orde, waarin
staat, dat bij opening van de ver
gadering de voorzitter mede
deling doet van de ingekomen
stukken en beslissingen aan de
conferentie voorstelt. Dit was
niet geschied en Soejoso vroeg
voorlezing der stukken.
Nadat de tweede spreker, Dr.
Hassan (uit Buitenzorg) hierover
het woord had gevoerd, zegde de
voorzitter toe de ingekomen stuk
ken te lezen. Een der stukken
was een amendement, ingediend
door Dr. Hassan, Adil Poeradi-
redja en 5 andere leden.
Dit amendement wijst er op,
dat de vergadering volgens het
reglement van orde het recht
heeft de agenda samen te stellen
of te wijzigen. De ondertekenaars
besloten met aan de vergadering
voor te stellen op democratische
wijze de samenstelling van een
nieuwe agenda te bespreken, op
dat door de vergadering een com
missie voor deze samenstelling
kan worden gevormd.
Het amendement werd door
verschillende personen toegelicht,
terwijl ook tegenstanders het
woord voerden. De laatste spre
ker drong aan op een rustig ver
loop der vergadering.
Hierna schorste de voorzitter
de vereraderinv voor een uur, doch
zij werd niet meer voortgezet.
Een uur schorsing en een uur
verlenging hiervan bleek voor in
formeel overleg niet voldoende.
Thans is de vergadering verdaagd
tot heden. Het is niet onwaar
schijnlijk, dat een compromis tot
stand komt.
heid op zich kan nemen, doch die
het niet uit het oog verliest. En
geland is besloten alle stappen te
doen die mogelijk zijn om de toe
stand te verbeteren, zodat aan het
vreedzame herstel van Du tsland
en Europa geen schade wordt toe
gebracht en het zal niet toestaan,
dat de levensstandaard door ge
heel Europa verlaagd wordt. De
Britse regering 's daarom ver
wonderd, zo besluit de nota, dat
de Sowjet-Unie protesteert tegen
een bespreking tussen andere be
zettende landen om te trachten
een oplossing voer dit ernstige
probleem te vinden, die delen van
Duitsland bedreig!", waarvoor zij
de verantwoordelijkheid op zich
genomen hebben.
Men verwacht dat de Tsjecho-
Slowaakse President Benes, de
communistische Minister-Presi
dent, Clement Gottwald, zal ver
zoeken een nieuwe „jiationale re
gering" te vormen, waarin ver
leden woerdigers zullen zijn opge
nomen van alle partijen en natio
nale organisaties, alsmede voor
aanstaande onafhankelijke per
soonlijkheden. Verder verwacht
men dat Benes zich met een uit
eenzetting van de toestand tot
het volk zal richten.
Dinsdagmorgen vroeg heeft Be
nes vertegenwoordigers van de
Silowaaks-Democratische partij
ontvangen.
Dinsdagmorgen vroeg zijn er
versterkingen van het Griekse
leger naar de stad Aighion, ten
Oosten van Patras, in de Pelo
ponnesus gezonden. De guerilla-
strijders hebben de stad Maan
dag aangevallen en de voorposten
overmand. Er wordt thans ge
streden in de stad zelf.
De regering heeft van gezag
hebbende zijde inlichtingen ont
vangen, dat de gueriilastrijders
in de Peloponnesus onlangs van
„onbekende vliegtuigen" zijn
voorzien, aldus wordt te Athene
verklaard.
'Rechter James Brand van het
hooggerechtshof van Oregon (V.
S.heeft de kritiek van rechter
Charles Wennerstrum, president
van het tribunaal voor oorlogs
misdadigers te N°urenherg, op de
processen tegen oorlogsmisdadi
gers te Neurenberg „een grote
Ingevolge de Zondag door de
Tsjecho-Slowaakse premier, Kle
ment Gottwald, gedane oproep tot
vorming „actie-comité's" in alle
fabrieken en bedrijven, als kernen
van een nieuw nationaal front,
zijn vertegenwoordigers van or
ganisaties in het gehele land,
vooraanstaande personen en af
gevaardigden van politieke par
tijen Maandagavond in Praag bij
eengekomen om een centraal
actie-comité te vormen.
Er werd een commissie van
voorbereiding benoemd, die de
taak zal hebben te onderhandelen
met de afzonderlijke partijen van
het huidige Nationaal Front en
lichamen en instellingen over de
vorming van een centraal „actie
comité van het Nationaal Front",
dat een nieuw Nationaal Front
zou zijn.
De vergadering gaf een mani
fest, gericht tot het Tsjecho-Slo
waakse volk, uit, waarin infiltra
tie in bepaalde politieke partijen
van reactionnaire elementen de
oorzaak wordt genoemd van de
vernietiging van het huidige Na
tionale Front en van de huidige
regeringscrisis, uitgelokt door een
onverantwoordelijke uittocht van
ministers van drie politieke par
tijen.
Het Nationaal Front moet thans
worden vernieuwd, aldus het ma
nifest, en gebaseerd op een
krachtiger en solider fundament.
Daartoe wordt een centraal actie
comité gevormd, als hoogste or
gaan voor democratische eenheid
van het volk. Het Nationaal
Front wil voor de verkiezingen de
uitvoering van het regeringspro
gram verzekeren. Het nieuwe
Nationaal Front zal de regering
helpen de orde en rust te bewa
ren en de voorwaarden voor de
mocratische vrije verkiezingen te
scheppen. Het niéuwe Nationaal
Front zal de alliantie met de
Sovjet-Unie en de andere Slavi
sche staten versterken.
De voornaamste sprekers tij
dens d,e bijeenkomst waren pre
mier Goriwa'd en generaal Svo-
hoda, Minister voor Nationale
Verdediging.
Toen de sociaal-democraten be
sloten de communisten te steu
nen, drongen zij er op aan, dat
alle partijen in het Nationaal
F ront zouden blijven, zo wordt
heden te Praag vernomen. Zïf be
sloten, dat de leden der sociaal
democratische partij zitting kun
nen nemen in de nieuwe actie-
comité's, maar alleen met speciale
goedkeuring van de partij. Zij
wensen zich niet vooruit te bin
den aan de politiek van uitbrei
ding der nationalisatie.
Het program voor een natio
nale regering zou naar men ver
wacht zijn de uitbreiding der na
tionalisatie, zoals geëist door de
Tsjecho-Slowaakse vakvereni
gingsraad, de vergroting van de
in.vloed van de werkende klasse
in stad en dorp en de aanvaar-
dmg van de nieuwe constitutie.
In politieke kringen acht men dit
een zwaar program in de tien
weken, die nog voor de algemene
verkiezingen in Mei resten.
Het blad van de nationale
socialistiscne pirtij, de Snobodne
Slovo, vork1 aart. dat de partij on
voorwaardelijk hiijft staan op het
beginsel van een regering, geba
seerd op Parlement en nationaal
front, zoals deze samengesteld
werden op grond van de laatste
verkiezingen.
Gisteren op 't middaguur plaat
selijke tijd deelde radio-Praag
mede, dat de gehele arbeidende
bevolking in Tsjecho-Slowakije
een symbolisch© staking van één
uur begon, daartoe opgeroepen
door de vakvereoiigingsraad ter
ondersteuning van de eisen om
verdere nationalisatie van indus
trie en handel.
De Tsjecho-Slowaakse pers
legt er de nadruk op, dat in het
centrale actiecomité naast de
communisten en sociaal-democra
ten ook een lid van de Tsjechi
sche Katholieke Volkspartij zit
ting heeft ,en dat 2 zetels gereser
veerd zijn voor leden van de na
tionale socialistische partij.
Minister Lieftinck zal zich Vrij
dag a.s. naar Brussel begeven om
besprekingen te voeren met de
Belgische Minister van Financiën,
Ev~kens, over de fihanciële be
trekkingen tussen de beide lan
den.
M'nister Eyskens heeft zich
gi~teren naar Londen begeven,
waar hij met Sir Stafford Cripps,
o Ei geise Min'ster van Finan-
ciën, ov-r de financiële betrekkin
gen tussen Engeland en België
besprekingen zal voeren.
ondienst aan de regering" ge
noemd. Brand Is de voorganger
van Wenmersfrum. (Wenner
strum heeft onlangs bepaald, dat
door de Duitsers gevangen geno
men partlsanen op de Balkan
geen recht hebben op een behan
deling als krijgsgevangene en dat
het doodschieten van gijzelaars
op zichzelf niet onwettig is.)
Rechter Brand verklaarde, dat
de opmerkingen van Wenner
strum gemaakt tegenover een
Amerikaanse journalist, kwamen
„op een ogenblik, dat de Sovjet
autoriteiten elke gelegenheid te
baat nemen om het Duitse volk
wijs te maken, dat de Amerika
nen .^huldig zijn geweest aan het
zelfde soort gedrag als waarvoor
Duitse function narissen terecht
zijn veroordeeld".
Hij sprak Wennerstrum's be
schuldiging, dat de prosecutie
wraakzuchtig was geweest,
tegen. Men had gestreefd naar
een eerlqke berechting.
In het Maart-nummer van
„Ladies Home Journal" is een
artikel verschenen van Henry
Stimson, voormalig Minister van
Oorlog der V. S., waarin hij zijn
ervaringen tijdens de oorlog be-
serrijft. Hij spreekt hierin de
overtuiging uit, dat President
Roosevelt vlak voor zijn dood, in
April 1945, geen geduld meer had
met „de moeilijke Russen" en
besloot een krachtiger politiek te
voeren. Roosevelt zou een dus
danige politiek hebben uitgestip
peld, die het de Russen duidelijk
zou maken, dat de V. S. de Pool
se regering te Lub 1 in afkeurden
en zich zouden verzetten tegen
'n Joago-Slavische staatsgreep in
Triëst. Stimson vertelt verder
dat hij allen de strijd moest aan
binden tegen het z.g. plan van
Morgenthau, volgens hetwelk
Duitsland hoofdzakelijk een land-
bouwstaat zou moeten worden.
Roosevelt, wie men het kon
aanzien, dat hij „vermoeid was en
zich niet goed gevoelde", zou
echter nimmer het voornemen
gehad hebben, het plan uit te
voeren.
Naar bericht wordt, verlaten
leiders der Hongaarse sociaal
democratische partij met spoed
het land wegens de zuivering, die
thans in de partij plaats heeft.
Onder hen zou zich de oud-Minis
ter van Industrie Anal Ban be
vinden. De zuivering heeft ook
plaats in de socialistische sport-
cluhs e.d. Met spanning wacht
men op de thuiskomst van de
plaatsvervangende Eerste Minis
ter en leider der partij Arpad
Szakosis, die een bezoek aan
Moskou brengt.
In het parlement heeft Maan
dag de communistische afgevaar
digde Julius Kallay verklaard dat
de communisten goede relaties
met de Katholieke kerk wensen
en dat men het moest betreuren,
dat sommige elementen dit sabo
teerden. Naar Kallay zei, stelden
de communisten slechts de voor
waarde, dat „de Katholieken op
houden met het doorkruisen van
het democratisch regiem"
De Benelux-landen zullen op
uitnodiging van de Londense con
ferentie deelnemen aan de be
sprekingen, welke te Londen zijn
aangevangen en wel met een
gemeenschappelijke delegatie, aan
het hoofd waarvan zal staan Jhr.
Mr. E. F. M. J. Micheis van Ver-
duynen, Nederlands ambassadeur
te Londen. Voorts zou gisteren
middag naar Lorden vertrekken
Dr. H. M. Hirschfeld, regerings
commissaris in algemene dienst.
Wij vernemen voorts, dat van
Belgische zijde van de delegatie
zullen, deel uitmaken de heren De
Gruhen, secretaris-generaal van
Buitenlandse Zaken en Loridan,
directeur van politieke zaken.
Uit Luxemburg gaan naar Lon
den de heren Vehrer en Calmet.
Bij verkiezingen voor de ge
meenteraden van Sauiznoir, Ascq.
Sebourg en Gondecourt, Zondag
1.1., zijn de communistische can-
didaten verslagen, terwijl vier
candidatem van r,esp. R.P.F. en
M.R.F. gekozen werden.
