Dc laatste bijeenkomst op de Renville
COASTER VERGAAN
De Benelux en net plan van
Bevin
HERDENKING 5 MEI 1945
DINSDAG 10 FEBRUARI 1948.
Japanse Kabinet wil
aftreden.
Trygve Lie over zijn
Europese reis.
Gromyko overhandigt
Afrikaanse petitie aan V. N.
Arabische „bom-instituten"
in Palestina.
Mevrouw Roosevelt naar
Nederland
De ontscheping van de
„Joh. van Oldenbarneveldt"
Belgische grensarbeiders
in staking
Verdeling Italiaanse oorlogschepen
onder geallieerden
Spaanse troepen bestrijden
Moren in Tetoean.
De strijd in Griekenland.
Bombardement op Caracas
beraamd?
De Paus
over de atoomenergie.
J"ranlr.«rlna t>ÏJ AbaaaMOMmt - f«ni»uMB
WEERSVERW ACHTING
medegedeeld door het K.N.M.I,
te De Bilt, geldig tot Dinsdag
avond.
Opnieuw regen.
Toenemende bewolking met
later op de dag op de meeste
plaatsen enige regen. Naar
het Zuid-West of Zuid draai
ende, matige, aan de kust tij
delijk tt>t krachtig toenemen
de wind. 's Ochtends iets
der dan gisteren.
4de Jaargang No- 728.
yersehijnt dagelijks Drukkerij N.V. Firma P. J. van de Sande Terneuzen
Advertentieprijs
per mm 10 ct.minimum
- er advertentie 1,50.
Inzending advertenties
tot des namiddags 4 uur.
Rubriek kl. advertenties:
5 regels 60 ct.; iedere
regel meer 12 cent. Ver
melding: Brieven onder
nr. Bureau van dit Blad
10 cent meer.
Abonnementsprijs 3,25 per kwartaal.
De TOESTAND in Indonesië,
Gisteren werd om ongeveer 17
uur Javatijd met klein ceremo
nieel de laatste vergadering der
delegaties aan boord van de
Renville" gehouden.
Kapitein Tyree, Abdoelkadir,
Moh. Roem en de heer Herremans
voerden hierbij het woord.
Omtrent he't zakelijk gedeelte
hiervan kan gemeld worden, dat
beide delegaties het besluit om
afwisselend drie weken te Bata
via en Djogja te vergaderen
aannamen.
De Nederlandse delegatie heeft
toegezegd de Republiek hulp te
verlenen wat betreft het vervoer
naar Djogja door de lucht, het
locaal transport en de radiover
bindingen tussen Batavia en
I>Iogja.
Voorts zullen vier subcomité's
worden ingesteld, welke resp. het
politieke, militaire, economisch-
fimanciële en sociaal en admini
stratieve onderdeel der onder
handelingen zullen behandelen.
Het betreffende communiqué
zegt: „Het comité voor de
procedure stelt voor. dat de
namen van deze comité's door de
Commissie voor goede diensten
worden vastgesteld, omdat de
partijen van mening verschilden
omtrent de naam van het comité
voor militaire zaken.
Ben zgn. iSteering-comité zal
worden opgericht, bestaande uit
de voorzitter of wnd. voorzitter
van iedere delegatie en de Com
missie van drie. De taak van dit
comité is in coördinatie de agenda
vast te stellen. De algemene pro
cedure voor de verdere conferen
ties moet volledig de mogelijk
heid openhouden voor informele
besprekingen van de agenda-pun-
Na behandeling in genoemde
sulbcomité's zal de beslissing
over de betreffende punten door
de gehele conferentie genomen
worden. In de redevoeringen van
bovengenoemde personen werd
het accent gelegd op de waarde
van de „Renville" voor de onder
handelingen en werd dank uitge
bracht aan kapitein Tyree en zijn
bemanning voor h,un medewer
king. De Amerikaanse delega
tie der Commissie van drie had
Het socialistische kabinet van
Japan onder leiding van Tetsoe
Katayama heeft aan het Geal
lieerd opperbevel om toestem
ming gevraagd te mogen af-
treden
Waarnemers te Tokio verwach
ten, dat het kabinet, waarvan de
ineenstorting verwacht werd na
de jongste onenigheden tussen de
rechter- en linkervleugel van de
Japanse sociaal-democratische
partij, mogelijk vervangen zal
worden door een coalitieregering
met een door de landdag gekozen
Minister-President van de libe
rale of van de democratische
1»*rtij.
Trygve Lie, de secretaris-gene
raal van de V. N.. is Zaterdag uit
Slopenhagen te New York terug
gekeerd, na in verschillende Euro
pese steden een onderzoek te heb
ben Ingesteld naar de mogelijk
heid van huisvesting der volgende
algemene vergadering van de V.
N. Lie verklaarde, dat hij ver
wacht de zetelcomimissie op of
omstreeks 13 Februari te kunnen
bijeenroepen. De juiste datum
hangt af van de terugkeer uit
■uropa van de deskundigen der
oom missie.
Elke betrokken regering, aldus
Ue, heeft haar uiterste best ge
daan om aan de eisen van de
zetelcommissie te voldoen. Wat
Den Haag betreft, moest voor de
accommodatie mode rekening
worden gehouden met Amsetrdam
en Rotterdam, daar in Den Haag
alleen niet voldoende hotelruimte
beschikbaar is. Alle voorgestelde
steden Parijs, Genève, Brussel
en Den Haag hebben voor- en
nadelen.
Op de vraag of hij in Europa
had gemerkt dat de belangstel
ling voor de V. N. verflauwde,
antwoordde Lie dat de belangste,-
ling juist toenam. „De Europea
nen zien vol verwachting de uit
voering van het plan-Marshall
en de daden van de V. N. tege
moet".
tevoren aan kapitein Tyree een
plaquette voor bevestiging op het
dek aangeboden, waarop verme.d
staat, dat 17 Januari „Renville
agreement signed on this deck".
Heden vertrekt het schip via
Guam en Pea1-] Harbour naar
San Diego waar kapitein Tyree
over een maand hoopt te zijn.
LAATSTE VIER DAGEN
GEEN NED. MILITAIREN
GESNEUVELD.
Naar Reuter mededeelt, zijn
volgens welingelichte Nederland
se kringen gedurende de laatste
vier dag-en geen Nederlandse
militairen in Indonesië gesneu
veld en is een opmerkelijke ver
betering ingetreden t.a.v. de uit
voering van de wapenstilstand.
Meer dan tienduizend bewapende
Republikeinen zijn uit de Neder
landse gebieden geëvacueerd en
naar Republikeins gebied achter
de gedemilitariseerde zones ge
bracht.
Naar het- Sovjet-Russische pers
bureau Tass meldt, heeft de af
gevaardigde van de USSR bij de
V. N.. Gromyko, aan het secre
tariaat van de V. N. een petitie
overhandigd van Semakoela Moe-
loemba, „vertegenwoordiger van
het volk van Oeganda", die de
V. N. verzoekt een onderzoek in
te stellen naar „de Britse exploi
tatie van een discriminatie in de
Oost-Afrikaanse gebieden Oegan
da, Kenya en Tanganyika".
In de brief, waarin Semakoela
Moeloemba Gromyko verzocht de
petitie ter kennis van de V. N. te
brengen, wordt verklaard, dat
„het volk. van Afrika weet, dat
u (Gromyko) zich in de V. N.
steeds onderscheiden heeft als
de kampioen voor de vrijheid van
alle landen".
Men neemt aan, dat een zestal
Joodse winkels als oefenmate
riaal gebruikt zijn. Dit heeft tot
dusver geen mensenlevens gekost
voegt Reuter er aan toe.
De Arabieren zijn tevens begon
nen met het ondermijnen van
wegen tussen Jeruzalem en Tel
Aviv, blijkbaar om reizigers uit
convooien te dwingen hun bewa
pende autobussen te verlaten,
waarna Arabische schutters hen
onder vuur nemen.
Volgens leden van <Le Britse
veiligheidsdienst in Palestuia be
staan er in Palestina geiieime
„bom-instituten" onder leiding
naar men vermoedt, van Arabie
ren uit Irak, Syrië of andere
„buitenlandse vrijwilligers".
Op deze illegale „scholen" zou
den allerlei soorten springstof
vervaardigd en beproefd worden.
Naar thans wordt vernomen
zal mevrouw Eleanor Roosevelt op
15 April a.s. met het K.L.M.-
vliegtuig uit Londen in Neder
land aankomen.
Zij zal zich die dag naar de
Utrechtse universiteit begeven,
waar zij zal promoveren tot ere
doctor in de Rechtswetenschap
pen.
Het m.s. „Johan van Oldenbar
neveldt" met het eerste grote
contingent demobiliserende mili
tairen uit Indonesië aan boord,
wordt hedenmiddag om ongeveer
half vier aan de Javakade te
Amsterdam verwacht.
De ontscheping vangt aan op
Woensdagmorgen 11 Februari om
9 uur, zodat de militairen eerst in
de loop van Woensdag op hun
plaats van bestemming verwacht
kunnen worden.
Gisterenmiddag om twee. uur
heeft Scheveningen-radio een
noodsein ontvangen van de bij
Wijk aan Zee in moeilijkheden
verkerende kustvaarder. Het
bleek het 1420 brt. metende Deen
se s.s. „Lotte Skou" te zijn. Het
schip is voor de tweede maal van
zijn ankers losgeslagen en dreef
af naar de kust. De motorred
dingboten van de N.Z.H.R.M.
„Neeltje Jacoba" uit IJmuiden en
„President Steyn" uit Egmond
aan Zee werden in gereedheid
Meer dan 20.000 van de 47.000
in Frankrijk werkende Belgische
grensarbeiders, zijn gisterenmor
gen in staking gegaan. Aan
beide zijden van de Frans-Bel
gische grens heeft de gendarme
rie posten betrokken, doch tot nu
toe deden zich geen incidenten
voor.
Zoals bekend zagen de Belgi
sche grensarbeiders, die grote
contigenten arbeidskrachten voor
de fabrieken in Noord-Frankrijk
opleveren, als gevolg van de her-
waardeing van de Franse frank,
hun weeklonen met 15 procent
verminderen.
Aangezien de onderhandelingen
tussen de Belgische en Franse
delegaties tot nu toe gfen resul
taat hebben gehad, werd giste
renmorgen besloten het werk
neer te leggen. Verwacht wordt
dat het aantal stakers heden nog
groter zal zijn.
De Belgische, Luxemburgse en
Nederlandse diplomatieke ver
tegenwoordigers te Londen heb
ben op het Britse Departement
van Buitenlandse Zaken monde
ling hun standpunt ten aanzien
van Minister Bevin's plan tot
vorming van een Westerse Unie
uiteengezet. Er is nog geen be
slissing genomen over de manier,
waarop het Britse ontwerp voor
een bondgenootschap zal worden
voorgelegd aan de Benelux. Een
woordvoerder van het Britse
Departement van Buitenlandse
Zaken deelt mee, dat Frankrijk
en Engeland het nog niet eens
zijn over de verdere étappen.
Van gewioonlijk welingelichte
zijde wordt vernomen, dat het
ontwerp door Engeland en
Frankrijk besproken is, voordat
De Italiaanse regering heeft
bekend gemaakt, hoe, ingevolge
de beslissing van de vloot-com-
missie der Grote Vier, de oorlogs
bodems der Italiaanse vloot on
der de Geallieerden verdeeld zul
len worden.
De schepen zijn toegewezen aan
Albanië, Frankrijk, Griekenland,
Groot-iBrittannië, Joego-Slavië,
de Sowjet-Unie en de Verenigde
Staten. 'Groot-Brittannië en de
Verenigde Staten hebben doen
weten, dat zij de schepen niet
in ontvangst zullen nemen maar
dat deze bij Italiaanse werven
zullen worden opgelegd.
Het grootste aantal schepen
ontvangt de Sowjet-Unie, hier
onder het slagschip Julio Cesa-
re" ((bijna 24.000 ton). Ook En
geland en de V. S. zouden elk een
slagschip hebben gekregen, resp.
Spaanse troepen hebben het
vuiur geopend op een nationalis
tische Moorse optocht te Tetoean
waarbij een niet bekend aantal
personen gedood of gewond is.
Dit incident had plaats, nadat
te Tetoean. (Spaans Marokko)
een algemene staking onder de
Moren was uitgebroken, omdat
de Spaanse autoriteiten twee lei
ders der Moorse nationalistische
beweging niet tot de Spaan
se zóne wilden toelaten Alle be
sturen der nationalistische bewe
ging zijn gearresteerd en de bu
reaux zijn bezet. De situatie werd
Zondag als „zeer gespannen"
aangeduid.
de „Vittorio Veneto" en de „Ita
lia" beide 35.000 ton metend.
Frankrijk krijgt kruisers en
torpedojagers, Griekenland een
kruiser, Joego-Slavië torpedo-
bootjagers en mijnenvegers en
Albanië een kanonneerboot.
De regeling is tot stand geko
men na lange beraadslagingen
tussen Frankrijk, Groot-Brittan
nië, de Sovjet-Unie en. de Ver
enigde Staten. De vaartuigen
moeten als zeewaardige schepen,
die strijd kunnen Leveren, worden
overgedragen. Daartoe zullen
herstellingen aan een reeks sche
pen nodig zijn. Engeland en de
V S. hebben als voorwaarde ge
steld, dat de hun toegewezen
vaartuigen (die zij niet aanvaar
den) buiten dienst komen.
Italië houdt een vloot over, die
o.m. twee slagschepen en vier
kruisers telt, voorts torpedoboot-
jagers, duikboten, mijnenvegers,
transportschepen enz.
Drie oorlogsbodems, zo wordt
nader bekend, toegewezen aan
Frankrijk, hebben Napels verla
ten met bestemming Marseille.
Het betreft een tankschip en
twee sloepen.
Op welke wijize de Italiaanse
schepen overgedragen zullen wor
den kon men in Italiaanse vloot-
kringen nog niet meedelen. Deze
kwestie wordt bediscussieerd door
de vlootcommissie der Grote
Vier. De Sovjet-Unie zal. wan
neer zij haar deel van de Ita
liaanse vloot ontvangt, de oor
logsbodems moeten teruggeven,
die zij gedurende de oorlog van
Amerika en Engeland heeft ge
leend. Aangaande de Albanië
toegekende kanonneerboot was
verschil van mening gerezen,
daar de Italianen ontkenden, dat
dit schip vroeger deel van de Al-
baanse vloot heeft uitgemaakt.
de Benelux haar mondeling com
mentaar heeft geleverd, zodat
ook geen rekening kon worden
gehouden met de vermoedelijk
uitgesproken critiek aangaande
de nutteloosheid van een verdrag
tegen „het lijk van Duitsland'
volgens het model van het Brits-
Frans verdrag van 1947.
De woordvoerder van het Mi
nisterie verklaarde voorts, dat
tot dusver geen uitnodigingen aan
de Benelux verzonden zijn voor
de bijwoning van de drie-mogend-
hedenconferentie over de toe
komst van Duitsland.
Het Atheense Nieuwsbureau,
aldus Reuter, meldt, dat rege
ringstroepen contact hebben ge
maakt met guerillastrijders, twin
tig kilometer ten Noordwesten
van het centrum van Athene. De
artillerie was Zaterdag de gehele
dag in actie. Volgens het
Atheense nieuwsbureau zijn de
guerillastrijders ipij het vallen van
de schemering snel afgetrokken
en beheersen de regeringstroepen
een aantal rivier-overgangen en
passen.
De omroep der Griekse gue-
rilla-strijders heeft o.a. een gue-
rillaoffensief in ZuidMacedonië.
gemeld.
Volgens deze omroep is door de
■guerillastrijders het stadje Pilo,
op minder dan tachtig kilometer
van Athene, veroverd. In Zuid
Macedonië zijn, zo zegt de radio,
in de laatste drie dagen veertien
dorpen veroverd.
gebracht om hulp te bieden.
Ter assistentie van het Deense
s.s. „Lotte Skou" is ook de sleep
boot „Noord-iHolland" van de fir
ma Wijsmuller uit Den Helder uit
gevaren. De storm heeft voor de
kust zodanige kracht ontwikkeld,
dat de sleepboten de haven van
IJmuiden niet konden verlaten.
Het in nood verkerende schip
dreef Snel in de richting van de
kust. De reddingboot „Neeitje
Jacoba" is inmiddels de „Lotte
Skou" zeer dicht genaderd,
Later wordt gemeld:
Het Deense s.s. „Lotte Skou,'
dat met een lading kolen van
Danzig op weg naar Gent was,
is Maandagnamiddag om half
zes, enkele mijlen uit de kust
ter hoogte van Castricupi gezon
ken. Nadat de wand van de ma
chinekamer lek was geslagen, de
ruimte langzaam vol water liep
en de vuren door het binnenstro
mende water waren geblust, ver
lieten de laatste negen opvaren
den, o.w. de kapitein, het zinken
de schip. De meeste hunner ge
lukte het behouden in het mid
scheeps opgestelde springnet van
de langszij gekomen „Neeltje Ja
coba" te belanden. Een opvarende
miste echter, kwam tussen schip
en reddingboot in zee terecht en
beleefde enkele hachelijke ogen
blikken. Vóór dat de hc>ge zeeen
de beide boten weer tegen elkaar
hadden gedreven, was hij echter
al aan boord gehesen en werd in
de kajuit van droge kleren voor
zien. Slechts een der zeelieden
heeft een onbetekenende snijwond
aan zijn hand opgelopen. Allen
zijn gastvrij in IJmuiden
nomen en zullen waarschijnlijk
per eerste gelegenheid naar De
nemarken terugkeren. De kapitein
van de sleepboot „Noordholland",
die de Lotte Skou" bereikte, toen
het schip reeds als verloren moest
worden beschouwd, keerde onver-
richterzake op zijn basis terug.
De schipper van de „Neeltje Ja
coba" houdt de reddingboot vaar
klaar, daar voor IJmuiden nog
een kustvaartuig voor anker ligt.
Toen de kapitein gisteravond door
de terugkerende reddingboot ge
praaid werd, bleek dat hij uit
voorzorg voor anker was gegaan
en geen assistentie nodig had.
Naar uit latere berichten blijkt,
is de melding als zou de „Neeltje
Jacoba" schade hebben opgelopen
wat voorbarig geweest. Welis
waar botste de reddingboot met
bijzonder grote kracht tegen ue
„Lotte Skou", maar de eocos
stoottros aan de voorsteven ving
de schok grotendeels op.
4
Vijf mannen die gehuurd zou
den zijn „om een bombardements
actie tegen een ongeïdentificeerd
Zuid-Amerikaanse Land uit te
voeren" zijn te Miamie, New-
Orleans gearresteerd, aldus deelt
het „Federal Bureau of Investi
gation" mede. Op 26 Januar:
vlogen zij twee surplus-vliegtui-
gen van de marine van Georgia
naar Nicaragua. De vliegtuigen
zouden gebruikt worden in een
revolutionnair complot' tegen de
regering van een Zuid-Ame-ri-
kaans land. De twee piloten
zouden ieder 30.000 dollar voor
hun aandeel krijgen.
Eerder was gemeld, dat de pi
loten, die betrokken waren in een
complot om Caracas te bombar
deren, geschorst waren.
In overleg tussen de Regering
en de Stichting van de Arbeid
werd besloten aan het bedrijfs
leven voor te stellen op de 5de
Mei a.s. algemeen vrijaf te geven
na 4 uur n.m., opdat gelegenheid
zal bestaan de bevrijding in daar
toe te beleggen samenkomsten te
herdenken.
Eenzelfde regeling zal gelden
voor het Overheidspersoneel.
Wanneer om bedrijfstechnische
redenen een bedrijf niet om 16
uur kan worden stopgezet waarbij
bijvoorbeeld gedacht kan worden
aan continu-bedrijven, wordt in
overweging gegeven aan de des
betreffende arbeiders in een of
andere vorm een redelijke com
pensatie te geven. Deze regelihg
voor de nationale feestdag is
door het College van Rijksbemid
delaars goedgekeurd in zijn be
schikking van 9 Februari 1948.
Indien in door het College van
Rijksbemiddelaars vastgestelde
regelingen de nationale feestdag
als snipperdag of als extra vrije
dag is aangewezen, vervalt deze
aanwijzing.
Een overeenkomstige regeling
geldt voor collectieve arbeids
overeenkomsten.
Paus Pius XII beeft tegenover
leden van de pontificale weten
schappelijke academie verklaard,
dat hij met vast vertrouwen
hoopt, dat men de atoomenergie
uitsluitend voor vredesdoeleinden
zal gaan gebruiken.
De Paus noemde de atoombom
het vreselijkste wapen ooit door
het menselijke vernuft uitgevon
den en hij zeide, dat de weten
schappelijke ontdekkingen op
nieuw bewijzen, dat de natuur
wetten deel uitmaken van Gods
eeuwige wetten.
