Duitse reacties
op het nieuwe economische handvest
Geen devaluatie van het pond sterling
Scherp gestelde Britse nota aan
Bulgarije
Pensioengrondslag voor ongehuwd
Overheidspersoneel
MAANDAG 9 FEBRUARI 1948.
Prins Bernhard verwelkomt
repatriërende militairen
Aanwijzing
bonnen consumentencrediet
De uitvoering
van het bestand
Tegemoetkoming m
studiekosten
De samenzwering tegen
Gandhi en Indische Ministers
Proefneming met atoombom
in Sowjet-unle een
mislukking?
Frankrijk voor uitnodiging
Benelux-landen te Londen
Toch benzine voor
naar Frankrijk reizende
Automobilsten
Waarheen zuilen de Britse
toeristen mogen gaan?
Verhoren door de
Enquête-commissie
De invoer van Duitse^
volkswagens in Nederland
en België
J-TMiXerlng htJ Ab«M«m«nt - Imbotmb
WEERSVERW ACHTING
medegedeeld door het K.N.M.I.
te De Bilt, geldig tot Maan
dagavond.
Harde wind.
Nu en dan stormachtige wind,
vooral in het Noorden; overi
gens meest krachtige wind uit
Westelijke richtingen. Wisse
lend bewolkt met enkele buien.
Geleidelijk ipts kouder.
Verschijnt dadelijks
4de Jaargang No. 727-
Drukkerü N V. Firma P. J. van de Sande Temenzen
Advertentieprijs:
per mm 10 ct.minimum
'ie: advertentie ƒ1,50.
Inzending advertenties
tot des namiddags 4 uur.
Rubriek kl. advertenties:
5 regels 60 ct.iedere
regel meer 12 cent. Ver
melding: Brieven onder
nr. Bureau van dit Blad
10 cent meer.
Abonnementsprijs 3,25 per kwartaal.
Z. K. H. Prins Bernhard zal
namens H. M. de Koningin op
Dinsdag 10 Februari a.s. de re-
partiërende militairen van fee-
en landmacht verwelkomen.
Z. K. H. zal daartoe ongeveer te
12.30 uur aan boord van het m.s.
..Johan vhn Oldenbarneveldt" em-
barqueren in de sluizen te IJmui-
den en meevaren tot Amsterdam.
Het Ministerie van Financiën
deelt mede, dat met ingang van
9 Februari a.s. de waardebon
nen nr. IX, 14 en 15 worden gel
dig verklaard-
zijn geëindigd, doch voor sommi
ge gebieden is dit onmogelijk, zo
dat het nog' wel enkele dagen zal
duren alvorens de evacuatie haar
beslag zal hebben gekregen.
Uit Soerabaja meldt de cor
respondent van Aneta nog, dat
aldaarr de besprekingen een be
vredigend verloop hebben gehad.
De besprekingen van Vrijdag be
troffen onder andere de status-
quo-lijn, het irrigatiestelsel, het
herstel der vee-bindingen tussen
het Nederlandse en het Republi
keinse gebied en bestuursaange
legenheden.
Aneta verneemt uit Soerabaja.
dat Zaterdag de Nederlandse vei
ligheidspolitie in de gedemilita
riseerde zóneg tussen Grisse en
Goanoeng Smeroe in Oost Java,
haar posten aan de Nederlandse
zijde van de status quo-lijn heeft
betrokken, ter handhaving van
orde en rust, zulks in overeen
stemming met de bepalingen der
wapens tilstan dsove re e nkoms t
Vrijdag zün 640 militairen van
de T.N.I. uit Dj ember via Bangil
naar Malang vervoerd, terwijl er
Zaterdag nog 15o zouden volgen.
De correspondent van Aneta
meldt voorts, dat het bevel aan
de T.N.I. tot melding in Loemad-
jang, Probolinggo en Besoeki tot
dusver practisch niet is opge
volgd. Daarom heeft de divisie-
commandant der T.N.I.Kolonel
Bammlbang, door middel van de
radio een oproep gericht tot de
betreffende commandanten der
T.N.I., bestemd voor de vier
T.N.I-officieren, die de evacuatie
moeten leiden, om naar Soeraba
ja te komen. Deze oficieren zijn
inmiddels te Soerabaja aange
komen en weer naar Boemadjang
en Djemlber vertrokken, om te
trachten, de evacuatie volgens
dit deel der bestandsovereen
komst te doen uitvoeren.
Te Tjiandjoer hebben de be
sprekingen over de evacuatie der
Republikeinse troepen in dit ge
bied plaats gehad tussen de com
mandant der eerste Nederlandse
Infanteriebrigade, kolonel Thom
son, de Republikeinse kolonel
Kwailarang en de militaire waar
nemer van de commissie voor
goede diensten, de 'Amerikaanse
kolonel Morrisson.
De bespreking liep over de eva
cuatie van de laatste groep T. N.
I.-personeel uit West-Java, welke
evacuatie Zaterdag zou plaats
vinden. Zaterdag was in feite de
dag, waarop de evacuaties moeten
Personen met een buitenge
wone aanleg voor de studie, die
niet in staat kunnen worden ge
acht hun studiekosten te betalen
en die gedurende de cursus 1948-
1949 voor een rijksstudiëtoelage
(renteloosvoorschot) ter tegemoet
koming in die kosten, in aanmer
king wensen te komen, met uit
zondering van hen, die aa.n een
inrichting van kunst studeren;
hen die aan een inrichting tot
opleiding voor onderwijzer es j
studeren en hen, die studeren aan
de Landbouwhogeschool te Wa-
geningen moeten zich vóór 1
Maar 1948 per gezegeld adres tot
het Ministerie van Onderwijs,
Kunsten en Wetenschappen (bur.
voor Rijksstudietoelagen) wen
den.
De eerste reacties van Duitse
leiders op de nieuwe, hoofdzake
lijk ecnomische, bestuursorganisa
tie voor de Brits-Amerikaanse
zóne, blijken van uiteenlopende
aajrd te zijn. Dr. Gerhard Seelos,
de Beierse Christelijk-Democrati-
sche voorzitter van de uitvoerende
commissie in het kader van de
oude bestuursorganisatie, zeide,
dat het nieuwe handvest was
voortgsproten uit het wantrouwen
onder de Laender: De provinciale
Duitse staten. Volgens hem be
tekent de nieuwe organisatie niet,
dat er een federale regering was
gevormd. Eir viel weinig te he
speuren naar een volkomen cen
trale regeringsvorm. „Het recht
van veto van de staten is zo be
perkt, dat de rechten dier staten
tot een onduldbare mate zijn ver
zwakt", aldus Dr. Seelos. „Ik be
treur het, dat niet meer aan
dacht is geschonken aan enkele
voorstellen der premiers van de
staten".
Herbert Kriedemann, sociaal
democratisch lid van de economi
sche raad, verklaarde, dat zijn
partij bereid was de maatregelen
te steunen. Hij betreurde het ech
ter, dat het nieuwe stelsel te wei
nig federalistisch was. „Het feit,
dat de voorzitter van de uitvoe
rende raad door de economische
raad moet worden gekozen, ver
sterkt de invloed van de regerin
gen der Laender op het uitvoe
rend gezag in de Brits-Ameri
kaanse zóne op gevaarlijke wijze.
„De Sociaal-Democratische partij
verzet zich hiertegen, omdat het
zou kunnen leiden tot verdere
moeilijkheden in de uitvoering van
de bizonale wetten en een slecht
precedent schept voor de toekom
stige constitutionele wetgeving."
Sir Stafford Gripps, de Britse
Minister van Financiën, verklaar
de Zaterdag tijdens een hijeen-
komst van medewerkers van het
Scottish Savings Committee, dat
de Britse regering op het ogen
blik niet het voornemen koestert
om tot devaluatie van het pond
sterling ten opzicthe van andere
geldeenheden over te gaan. Naar
hij zeide, vormt sparen een van
Engelands bolwerken tegen infla
tie, terwijl de beste methode om
de noodzaak van devaluaite af te
wenden, is het voorkomen van in
flatie en het bereiken van even
wicht in Engeland's betalings
balans.
Cripps verklaarde, dat op het
ogenblik alleen nog de goudreser
ves van het sterlinggebied staan
tussen Engeland en de catastro
phe. Deze goudreserves worden
echter iedere week kleiner, daar
Engeland hiervan iedere week
een gedeelte moet opnemen om
het tekort op de betalingsbalans
te voldoen. Bij het tempo, waar
in deze reserves momenteel slin
ken, zullen zij nog slechts zeer
beperkte tijd toereikend zijn.
Zelfs wanneer Engeland hulp ont
vangt in het kader van het plan-
Marshall, zo merkte Cripps op,
zullen onze reserves hierdoor met
worden hersteld. Deze hulp zal
Engeland echter, naar gehoopt
wordt, in staat stellen het restant
der reserves intact te houden en
de tijd verschaffen om de maat
regelen te nemen, die nodig zijn
voor het volledige economische
herstel van Engeland. De situatie
is uiterst urgent, zo zeide Cripps.
Engeland moet denken in weken,
en niet in maanden of jaren, bij
het streven om de situatie te
verbeteren.
Te Bombay is bevestigd," dat de
moord op M&hatma Gandhi deel
uitmaakte van een extremistisch
complot tegen leden van het kabi
net van India. Aanzienlijke hoe
veelheden springstoffen, handgra
naten en munitie werden aange
troffen in de woningen van per
sonen, waarvan men vermoedt,
dat zij bij het complot betrokken
zijn.
Het Franse blad „Le Figaro
heeft een interview gehad met
een zekere Stanislaw Kozielski
die volgens zijn zeggen tot voor
kort onder-directeur is geweest
van het Sowjet-Russische centrum
voor atoomondrzoek te Sterlita-
mak (in het district Samara).
Volgens Kozielski is de eerste
atoomhom, die in de Sowjet-Ume
werd vervaardigd, hij een geheime
proefneming in de Oeral op li
Augustus 1947 niet tot ontploffing
o-ekomen. Kozielsky zeide, dat de
bom slechts 850 gram gemengde
explosiva bevatte, daar het voor
naamste doel van het experiment
was een vertraagde explosie te
weeg te brengen, die 2 uur en 4,>
minuten later tot stand zou ko
men.
Een commissie, die werd ge
vormd om de verantwoordelijkheid
voor de „volkomen mislukking
vast te stellen, kon geen concrete
bewijzen vinden en maakte dien
tengevolge bekend, dat er „sabo
tage" in een van de drie fabrie-!
ken gepleegd was, aldus Ko-
zielski.
Kozielski zou later door de
regeringsautoriteiten verdacht zijn
en daarom gevlucht. Hij vluchtte
via Polen en Tsjecho-Slowakije,
aldus „Le Figaro".
deelt de A.N.W.B. onp mede, dat
zich alleen in Parijs zelf enige
moeilijkheden schijnen te hebben
voorgedaan. Buiten Parijs is de
toestand nagenoeg normaal. Om
moeilijkheden voor Nederlandse
automobilisten te voorkomen,
heeft de A.N.IV.B. het Ministerie
van Financiën, verzocht, tijdelijk
toe te staan, dat men extra jer
rycans met benzine uit Nederland
maig meenemen. Dit verzoek is
ingewilligd. Deze faciliteit geldt
vanzelfsprekend alleen voor hen
die naar Frankrijk reizen en
Franse benzinebons hebben ge
kregen.
In bevoegde Franse kringen
heeft men te verstaan gegeven,
dat Frankrijk reeds sedert lang
niet alleen heeft goedgekeurd,
dat België, Luxemburg en Neder
land deelnemen aan alle bespre
kingen over de Duitse problemen,
doch daar ook op aangedrongen
heeft. Deze opmerking werd ge
maakt in verband met de Frans-
Brits-Amerikaanse besprekingen
die 19 Februari te Londen zullen
beginnen en waartoe de regerin
gen van de Benelux-staten ver
zocht hebben toegelaten te wor
den.
Men herinnerde er aan. dat
Frankrijk, sedert de vier grote
mogendheden aan de bestudering
van de Duitse problemen zijn be
gonnen, reeds minstens vijf maal
uitdrukkelijk van zijn standpunt
te dezer zake kennis gegeven
heeft. Het spreekt dus vanzelf,
aldus verklaarde men in Franse
diplomatieke kringen, dat Frank
rijk thans zonder voorbehoud het
verzoek van de drie regeringen
der Benelux-staten. uitgenodigd
te worden tot deelneming aan de
per 19 Februari te Londen aan
vangende besprekingen, onder
steunt.
Naar aanleiding van een be
richt, volgens hetwelk in Frank
rijk geen benzine is te krijgen,
De Minister van Binnenlandse
Zaken heeft de aandacht der ge
meentebesturen gevestigd op een
beslissing van de Pensioenraad,
krachtens welke voor een bepaal
de gemeente is vastgesteld, dat
de toepassing van een ongehuw-
den-aftrek niet leidt tot een ver
schil in pensioengrondslag tussen
gehuwd en ongehuwd personeel in
dienst dier gemeente, indien het
totaalbedrag, hetwelk vóór het
bereiken van de 45-jarige leeftijd
aan ongehuwden-aftrek is inge
houden. bij huwelijk zal wordes
uitgekeerd. Deze beslissing is
van belang voor die gemeenten
en andere overheidsorganen, wel
ke in de verordening(en) tot re
geling van de bezoldiging van
hun personeel zich beperken tot
de vaststelling van weddebedra-
gen voor gehuwden, onder bepa
ling van een aftrek van 5 pet.
voor ongehuwden.
Vermits de Minister van oor
deel blijft, dat het gewenst is,
dat voor ongehuwd overheidsper
soneel (met uitzondering van enig
kostwinners) vaststelling van de
pensioengrondslag op een lager
bedrag wordt bepaald dan die van
overeenkomstig gehuwd over
heidspersoneel, zulks in evenre
digheid met de betreffende wedde,
verdient het naar de Minister
schrijft aanbeveling de moei
lijkheid, welke ten deze is ont
staan, te ondervangen. Dit laatste
zal kunnen geschieden door mid
del van de vaststelling van afzon
derlijke wedden voor gehuwden en
ongehuwden enige kostwinners
enerzijds en ongehuwden-met
enige kostwinners anderzijds, een
en ander op het voetspoor van de
voor het Rijkspersoneel ter zake
gevolgde gedragslijq.
Doordat een de motoren in
brand geraakte, moest een Ame
rikaanse „Constellation" van de
„Eastern Airlines" met 66 perso
nen aan boord een noodlanding
maken te Bunnel in Florida. Een
lid van de bemanning is om het
leven gekomen, terwijl verschei
dene inzittenden lichte verwon
dingen opliepen.
Engeland heeft aan Bulgarije
het felste protest doen toekomen,
dat ooit over de geheime immi
gratie in Palestina is opgesteld,
aldus seint Reuters correspondént
uit Londen. Het protest is de
vorige Zaterdag overhandigd.
Na de Bulgaarse regering her
innerd te hebben aan de herhaal
de waarschuwingen t.a.v. de „Ban
York" en de „Pan Crescent
waarvan beweerd werd dat zij
naar Panama zouden varen, en
bun onmiddellijke voorgangers,
de „Northlands" en re „Padu-
cah" wordt in het Britse protest
verklaard dat toewezen is, dat
alle 15256 passagiers van de
Pan York" en de „Pan Cres
cent", die zich momenteel m
kampen op Cyprus bevinden, in
de Bulgaarse haven Boergas zijn
ingescheept.
„Gezien al de waarschuwingen
en' verzoeken tot samenwerking
en het duidelijke feit, dat een
massaverhuizing van Joden gaan
de was, kan de Bulgaarse rege
ring zich er niet op beroepen
geen reden te hebben gehad de
reispapieren van personen, die
zich op de „Pan York" en de
„Pan Crescent" trachtten in te
schepen, te onderzoeken".
Voorts zijn er voorbeelden te
over van eerdere massaverhui
zingen naar Palestina en is er
geen enkel precedent van een
dergelijke massabeweging naar
Panama".
De nota herinnert er verder
aan, dat de V. N. een oproep
te
in
gedaan heeft om alle daden
vermijden, welke de toestand
Palestina in het stadium waarin
de Joodse en de Arabische staat
gesticht worden, zouden kunnen
verslechteren.
Indien Bulgarije er prijs op
stelt lid te worden van de V. N.,
aldus de nota, raadt de Britse
regering het land aan zijn gedrag
in overeenstemming met de
richtlijnen van deze organisatie
te brengen. De nota eindigt met
het stellen van het alternatief,
dat ofwel de Bulgaarse regering
de illegale emigratie oogluikend
toelaat, ofwel de betrokken func-
tionnarissen ernstige fouten heb-
ben begaan.
Volgens de diplomatieke cor
respondent van de „Evening
News" behoort Nederland tct de
landen, waarvan men aanneemt,
dat zij vrijwel zeker in aanmer
king komen als vacantie-oord
voor Britse toeristen. Tot dezelfde
categorie behoren Frankrijk, De
nemarken, Noorwegen, Tsjecho-
Slowakije, Joego-Slavië en Grie
kenland.
De correspondent verklaart,
dat België evenals Luxemburg,
Portugal en Zweden, echter tot
de landen behoren, die voor enige
tijd uitgeschakeld zijn, daar zij
als landen met harde valuta be
schouwd worden.
Naar wij vernemen, zal de en
quête-commissie Regeringsbeleid
19401945 op 17 Februari een
aanvang maken met de verhoren
en heeft zij tegen die datum op
geroepen om voor één der sub
commissies te verschijnen de gep.
Generaal I. H. Reijnders, oud-op
perbevelhebber van land- en zee
macht, en Mr. Dr. A. A van
Rhijn, die te Londen voorzitter
was van de Algemene Rekenka
mer. De eerste zal verhoord
worden over het militaire beleid
gedurende de Meidagen van 1940
en, voor zover in onmiddellijk ver
band staande, voordien. Laatst
genoemde is opgeroepen voor het
geven van nadere inlichtingen
omtrent het financiële beleid,
daaronder begrepen het aankoop
beleid.
Op 18 Februari zullen voor de
enquête-commissie verschijnen de
oud Luit.-Generaal A. Q. H. Dijx-
hoorn, oud-Minister van Oorlog en
oud-Minister-President Jhr. Mr.
D. J, de Geer, die resp. zullen wor
den verhoord over het militaire-
en het financiële en aankoopbe
leid.
Tenslotte zal 19 Februari wor
den verhoord Prof. Mr. A. M. de
Jong, directeur-generaal van de
Nederlandse Bank, wien inlich
tingen over het financiële en aan-
koop-beleid zullen worden ge
vraagd.
Naar uit officiële Duitse bron
wordt vernomen, zullen de Duitse
„Volkswagenwerke" te Wolfsburg
een afzet-orgaan in België op
richten, zoals dit ook reeds in
Nederland gebeurd is. Volgens
deze bron is Nederland het eer
ste invoerland en zal een devie-
zenbedrag worden uitgetrokken,
dat overeen stemt met de aan
koop van 1000 auto's. Een deel
hiervan is reeds geleverd. Men
hoopt 5000 wagens naar België te
kunnen uitvoeren en later zal ook
de Belgische Congo aan de beiurt
komen. De uitvoerprijs van de
volkswagen is bepaald op 750 dol
lar franco grens.
Volgens het Nieuwsbureau
„Dena" zal de maandproductie
van volkswagens dit jaar 2500 be
dragen, De Britse bezettings
overheid zal hiervan 200 300
wagens per maand afnemen. De
rest is bestemd voor de Duitsers
zelf en het buitenland.
