De besprekingen in Indonesië
De V. S. en een nieuwe oorlog
Begroting van Wederopbouw en
Volkshuisvesting in de Tweede Kamer.
DONDERDAG 29 JANUARI 1948.
Geruchten over opstand in
de Oekraïne
Benelux en Bevin's voorstel
tot een West-Europese Unie
Communiqué commissie
voor goede uensun
V.V.O. In de Tweede Kamer.
H.M DE KONINGEN
verlaat Amsterdam.
PRAWDA critlseert plan
van Oimitrof
Anti-Godsdienstige
betogingen in Italië
ICovfc flitsen
WEERSVERWACHTING
Medegedeeld door het K.N.M.I.
te De Bilt, geldig tot Donder
dagavond.
Weinig verandering.
Wisselende bewolking met een
enkel verspreid buitje. Meest
matige wind uit Zuidelijke
richtingen. Weinig verande-
van temperatauur.
/voo&ja amant
rameuzen
4de Jaargang No. 718-
Verschijnt dagelijks Drukkerij N.V. Firma P. J. van de Sande Terneuzen
Advertentieprijs:
per mm 10 ct.. minnraum
per advertentie 11,60.
Inzending advertenties
tot des namiddags 4 uur.
Rubriek kl. advertenties
5 regels 60 et.; iedere
regel meer 12 eent. Ver
melding: Brieven onder
nr. Bureau van dit Blad
10 cent meer.
Abonnementsprijs 3,25 per kwartuL
In een gisterenmiddag aan
boord van de „Renville" gehou
den vergadering van de Neder
landse en Republikeinse delega
ties werden twee subcommissies
ingesteld: één om te onderzoeken,
waar het best een nieuwe verga
derplaats voor de onderbande.in
gen kan worden gevestigd, opdat
de „(Renville" vrijhe'd heeft om
te vertrekken, en voorts een or
ganisatorische subcommissie voor
de werkverdeling. Beide sub
commissies moeben zo spoedig
mogelijk haar rapporten uitbren
gen.
Na afloop dér vergadering ver
nam Aneta uit gezaghebbende
bron, dat waarschijnlijk zal wor
den uitgegaan van de mogelijk
heid van aanwijzing van alterna
tieve vergaderplaatsen, in dier
voege dat, als er een vergadering
is gehouden in de ene plaats, de
volgende vergadering zal plaats
bebiben in de andere, gelijk dit
voor de aankomst der „Renville"
geschiedde te Batavia en te Kali-
Oerang.
Aneta vernam voorts, dat voor
de Amerikaanse delegatie een
plaatsvervanger voor de heer
Graham is benoemd, daar de heer
Graham hoogstwaarschijnlijk niet
meer terugkomt.
Van gezaghebbende zijde werd
aan Aneta verklaard, dat deze
plaatsvervanger een „hoogge
plaatst persoon" in de Verenigde
Staten van Amerika zou zijn. De
aankomst van deze plaatsvervan
ger. wiens naam niet werd ont
huld, zou reeds in de loop van de
volgende week kunnen worden
verwacht.
De heer Graham vertrekt, ge
lijk in de bedoeling lag, Donder
dagochtend per Constellation naar
Neueriand, ondanks het feit, dat
het Australische lid Kirby niet te
Batavia is aangekomen, daar het
vliegtuig, waarmede luj reisde,
wegen® slecht weer niet uit Sin-
Naar verluidt, zouden officieren
van het Amerikaanse opperbevel,
onde wie de Generaals Eisenho
wer en Omar Bradley, voor de
senaatscommissie voor de strijd
krachten verklaard hebben, uat
indien de wrijving met de Sovjet-
Unie zou voortduren, het congres
het volgende jaar misschien om
een „geweldige verhoging" van
gelden verzocht kon worden voor
de modernisering van het leger,
de marine en de luchtmacht.
- Senatoren zouden gezegd héb
ben, dat het hoofd van het leger,
Generaal-Majoor Alfred Gruen-
ther, verklaard had, dat de grond
troepen sinds het eind van de oor
log geen nieuwe wapens met in
begrip van tanks, gekregen had
den. Generaal Eisenhower zou
de commissie gezegd hebben, dat
4e V. S. een opleidingsthema
moesten hebben voor eep nieuw
soort oorlog. (Hij en anderen,.,die
de vergadering bijwoonden, welke
werd voorgezeten door de Minis-
te van Defensie, Forrestal, zouden
het erover eens zijn, dat in geval
van oorlog de v. S. waarschijnlijk
het eerst aangevallen zouden
worden met atoombommen en
andere luchtwapenen en opge
leide manschappen nodig zouden
zijn om in verwoeste steden orde
te scheppen. Voorts verluidt:
dat volgens Generaal Eisenhower
en Generaal Spaauz, chef van de
luchtmacht, 1 millioen man no
dig zal zijn voor de bezetting en
verdediging van ververwijaerde
bases, vanwaar uit tegenaanval
len kunnen worden ondernomen,
terwijl nog grondtroepen nodig
zijn voor het gevangen nemen en
-houden van de vijand.
Dr. Tsjen Li Foe, Minister van
Organisatie van de Kwomintang,
heeft verklaard dat, ondanks de
tegenspraak van vroegere persbe
richten, in het Zuiden van de
Oekraïne een opstand tegen de
Sovjetregering is uitgebroken. Hij
eeide dat de aanwezigneid van
Molotof in de Oekraïne de oerich-
ten kracht bijzet. Volgens ver
klaringen van de Chinese inlich
tingendienst verleent de bevolking
steun aan een grote macht gue-
rillastrijders, die de Sovjet-troe
pen niet hebben kunnen onder-
Drukken. Er zouden massa-depor
taties naar Siberië zijn uitge
voerd. De guerillastrijders zou
den zich in de bossen schuil nou-
den en de Sovjet-troepen dikwijls
aanvallen.
gapore kon vertrekken. De be
doeling is thans, dat de heer
Kirby onderweg, waarschijnlijk te
Bangkok, het toestel van Graham
zal inhalen.
Glenn. Abbey blijft inmiddels
voorzitter der Commissie tot sta
king van het vuren van de Com
missie voor goede diensten en
neemt tijdelijk de functie van de
heer Graham waar.
Voorlopig staan er geen verga
deringen der delegatie op het
program.
Reuter's diplomatieke corres
pondent te Londen meldt, dat
Pierre Dupong, de Luxemburgse
Minister van Buitenlandse Za
ken, met zijn ambtsgenoten van
België en Nederland besprekingen
heeft gevoerd over Bevin's voor
stel, het bondgenootschapsverdrag
tussen Engeland en Frankrijk tot
andere landen van West-Europa
uit te breiden. De beide Minis
ters van België en Nederland
zouden volgens deze correspon
dent uiting gegeven hebben aan
hun sympathie met de Engels
Franse voorastellen.
Men verwacht in betrouwbare
kringen dat Dupong's houding
dezelfde zal zijn als welke men
reeds te Brussel en 's-Gravenhage
heeft ingenomen. Engeland en
Frankrijk zouden reeds met el
kaar in overleg getreden zijn
over Italië's wens, bij de uitbrei
ding van het verdrag betrokken
te worden.
Op onze administratie ligt
voor belanghebbenden ter
inzage de passagierslijst van
de m.s. „Kota Inten" en
„Jcttian van Oldenibarne-
veldt".
De oommissie yoor goede diens
ten heeft gisteren een com
muniqué uitgegeven, waarin ge
zegd wordt, dat de Nederlandse
delegatie op 12 Januari de zes
punten van de commissie heeft
aanvaard met inachtneming van
de volgende punten:
1. Punt 2 gaat in na onder
tekening van de politieke over
eenkomst. (Dit punt betreft de
eerlijke vertegenwoordiging van
de staten in de toekomstige ver-
emg'ue staten van Indonesië in
een voorlopige federale-interim-
regering)
b. Onder verwijzing naar art.
4 van Linggadjati doet punt zes
geen afbreuk aan het aantal deel
nemende staten in de toekomstige
verenigde staten van Indonesië.
c. De zes punten- zullen na on
dertekening van de wapenstil
standsovereenkomst en de uit
vaardiging van de eerste vereiste
orders hiervan formeel aan beide
partijen worden voorgelegd.
d. Op je zes punten zal binnen
48 uur door de partijen worden
geantwoord.
Het communiqué zegt vervol
gens dat de Republiek op dezelfde
basis als de Nederlanders de zes
punten van de commissie heeft
aanvaard.
Dinsdagavond heeft de Tweede
Kamer de algemene beschouwin
gen over de begroting van weder
opbouw en volkshuisvesting
voortgezet.
De heer Hacke (V. V. D.) be
toogt, dat bij de wederopbouw te
veel langs elkaar heen gewerkt
wordt, hetgeen voorkomen kan
worden door interdepartementaal
overleg.
Te veel ruimte wordt nog ge
bruikt als kantoor. Slechts in
bijzondere gevallen dienen ambte
naren een afzonderlijke kamer te
hebben.
De heer Ten Hagen (Anb.) be
toogt, dat er een groeiend verzet
is tegen centralisatie en bureau
cratie.
De heer Ten Hagen merkt
voorts op, dat in brede kring de
indruk heerst, dat overdracht van
bepaalde taken op het gebied der
volkshuisvesting en wederopbouw
wenselijk en mogelijk is.
Ten aanzien van de financiering
heeft het Rijk zware verplichtin
gen op zich genomen; het is niet
aanvaardbaar, dat dit is geschied
v zonder wettelijke basis.
Opmerkende, dat de bouwplan
nen der vorige jaren niet uitge
voerd konden worden, vraagt spr.
zich af, of het wel gerechtvaar
digd is geweest in Mei de sluis
der aanbestedingen open te zet
ten.
O.m. betoogt de heer Ten Ha
gen vervolgens, dat het aantal
aannemers te groot is; kan dit
beroep niet gebonden worden aan
een bedrijfsvergunning
De heer Van der Feltz (C.-H.
ontwikkelt bezwaren tegen het
feit, dat het departement zo lang
stuurloos blijft.
Ten aanzien van de wederop
bouw merkt hij op, dat allerlei
moeilijkheden naar de commissie
verwezen worden, waardoor het
hele werk onoverzichtelijk is gé
worden. Spr. verklaart geen on
verdeelde bewondering te hebben
voor de wederopbouw in de prac-
tjjk.
Ten aanzien van het bouwplan
1948 vraagt hij zich af of dit vol
bracht zal worden. Voorts be-
tooft hij. dat bouwen voor de
noodgebieden een kwestie van
leven en dood is.
Dat de huurprijzen nog het
zelfde zijn als voor de oorlcg kan
iz.i. niemand rechtvaardigen.
Voorts wi:st hij op de bezwaren
van het eedwongen samenwonen.
Hij verklaart zich te verbazen
over de voorlichting in de memo
rie van antwoord voor wat de
toestanden in Zeeuws-Vlaanderen
petyeff; rn -f. de daar bestaande
ellende wordt weinig rekning ge-
h n
De heer Kikkert (C.-H.) be
toogt O-Lu., dat er onder de boe
renbevolking ontevredenheid be
staat omdat men niet gekomen
is tot het aantal boerderijen, dat
men zich had voorgesteld te
bouwen.
De heer Usselmuiden (K.V.P.)
bespreekt eveneens de financie
ring van de wederopbouw. Aan
de geldelijke verplichtingen van
het departement schijnt niet
steeds op passende wqze te wor
den voldaan.
De heer Van Dis (S. G.) be
toogt, dat de getroffen gebieden
ln het bouwplan 1948, wat het
bouwvolume aangaat, verre ach
ter gesteld worden bij de niet-
geteisterde gebieden. In het bij
zonder geldt dat voor Zeeland.
De heer Droesen (K.V.P.) be
spreekt de wederopbouw van
boerderijen. O.a. vraagt hij, of
het nu wel zeker is, of de aan
bestede of in aanbouw zijnde
boerderijen in 1948 gereed zullen
komen.
De heer Droesen meent, dat
het wel mogelijk is, dat het bu
reau wederopbouw boerderijen
niet wettelijk gefundeerd is. Hij
is van oordeel, dat er van radicale
wijziging van het B.W.B. tot
stand moet komen. Een grondig
onderzoek naar de tekortkomin
gen van dit bureau is gewenst
De heer Algera A.-R.zegt
zich niet te verwonderen over de
critiek inzake de wederopbouw.
Z.i. dient de provinciale overheid
ingeschakeld te worden bij de
wederopbouw.
Hierna werd de vergadering ge
schorst tot Woensdagmiddag.
In de Woensdagmiddag gehou
den vergadering werd de algeme
ne beraadslaging over de begro
ting 1948 van het Departement
van Wederopbouw en Volkshuis
vesting voortgezet.
De heer Haken (C.P.N.) criti-
seert het Regeringsbeleid ten
aanzien van de wederopbouw, dat
z.i. geheel onvoldoende is ge
weest.
Spr. betoogt, dat er meer aan
dacht besteed moet worden aan
de opleiding en omscholing van
arbeiders tot bouwvakarbeiders.
Er zullen 10.000 landarbeiders
emigreren. Wat heeft de Rege
ring gedaan vraagt spr. om
deze landarbeiders de mogelijk
heid te geven in de bouwvakken
als geschoold arbeider werkzaam
te zijn?
In de brede bespreekt de heer
Haken vervolgens de kwestie der
Ionen in de bouwvakken.
De Regering moedigt de mon-
tagebouw aan, maar de heer Ha
ken stelt vast dat in de drie jaar
na de bevrijding meer had kun
nen eebeuren dan het geval is.
De Regering had z.i. meer initia
tief moeten tonen.
Samenvattend verklaart spr.,
dat om te komen tot een verbete
ring van de wederopbouw het
noodzakelijk is, dat het loonpro-
bleem door de Regering wordt
opgelost.
L>e heer Borst (C.P.N,) be
spreekt de kwestie van herbouw
van (boerderijen. Weigerachtige
verpachters moeten z.i. tot her
bouw gedwongen worden.
De Minister van Wederopbouw
en Volkshuisvesting ad er
de heer Vos, de sprekers beant
woordend, karakteriseert 1945 als
het jaar yan puinruimen en nood-
herstel. Is het wel billijk te zeg
gen, dat er in 1946 slechts 3003
huizen gereed zijn gekomen? In
1946 kwamen 300.000 gevallen
van licht herstel gereed en wer
den de grondslagen voor het
zware herstel gelegd. Dat heeft
zeer veel betekend. In 1947 is
het lichte herstel voltooid; dat
waren 400.000 gevallen. Voortge-
werkt werd aan het zwaar her
stel; van de 40.000 gevallen zijn
er 35.000 afgedaan en bovendien
kwamen 10.000 normale woningen
gereed. Dat wil spr. beschouwen
als de aanloop voor de normale
bouw. Dit alles is z.i. een ander
resultaat dan wanneer men het
alleen stelt in het licht van het
nieuw gebouwde.
Voor 1948 zullen er 40.000 wo
ningen in aanbouw zijn, maar het
is niet zeker, dat deze klaar zul
len komen.
De kwestie van samenwoning
is naar de gemeenten overgegaan.
De Minister hoopt, dat deze een
zodanig gebruik van haar be
voegdheden zullen maken, dat de
ergste gevallen het eerst behan
deld worden.
Wat de leiding van het depar
tement betreft verklaart spr.,
dat als Minister Neher in India
blijft, met spoed voorzieningen
zullen worden getroffen. De
kwestie van centralisatie en de
centralisatie besprekend zegt de
heer Vos, dat hij verschillende
opmerkingen van de heer Ten
Hagen inzake overdracht van
bevoegdheden in nadere beschou
wing zal nemen.
Komende tot het (bouwplan
voor 1948 verklaart de Minister,
dat het tempo van het gereed
komen van woningen snel is op
gelopen; de lijn blijft stijgen. Een
getal van 2000 per maand kan zi.i
worden gehandhaafd.
De Minister waarschuwt tegen
verlaging van het gemiddelde
woningpeil. Versobering acht hij
goed, maar men moet niet terug
naar een peil, dat voor de oorlog
niet aanvaard werd. De wonin
gen zullen 50 a 75 jaar dienst
moeten doen.
De verdeling van de bouw over
de verschillende provincies is
getroffen op grond van de be
hoefte, zoals die kon worden af
geleid uit de cijfers, welke het
departement ter beschikking
stonden.
Wat Zeeland betreft, de ge
schiedenis heeft geleerd, dat 'de
volksontwikkeling daar geringer
is dan elders.
Intussen is spr. bereid de zaak
nog eens te bekijken voor Zee
land, waar zoveel noodwoningen
staan; hij zal onderzoeken of er
nog nadere mogelijkheden zijn.
Men vindt, dat de boerderij-
bouw onbevredigend is ver
lopen. Geheel bevredigend acht
spr. deze ook niet. Men blijft hier
steeds iets achter bij de geswont
woningbouw door twee oorzaken,
n.l. de financiering en de grote
materialenhoeveelheid welke er in
één boerderij g;aat. Thans zijn
1000' boerderijen in bewerking.
■Het aantal woningbouwvereni
gingen in een gemeente moet niet
groter zijn dan persé noodzake
lijk is. Hij heeft geen bezwaar
dat er nieuwe woningbouwvereni
gingen worden opgericht, maar
wel tegen te kleine verenigingen.
Tenslotte betoogt Minister Vos,
dat men een goede dienst zou
bewijzen aan de wederopbouw, in
dien het vertrouwen tussen het
ambtelijk apparaat en de maat
schappij zou worden hersteld of
gewekt.
Daarna wordt gerepliceerd,
waarop de vergadering te half
zeven tot hedenmiddag wordt
verdaagd.
De voorzitter der Tweede Ka
mer heeft in de vergadering van
Woensdagmiddag mededeling ge
daan van een schrijven van de
voorzitter der fractie van de Par
tij van de Vrijheid, de heer Bie-
rema, waarin deze melding maakt
van de oprichting van de Volks
partij voor vrijheid en democra
tie, waarbij zijn fractie zich heeft
aangesloten.
De Koningin is voom«me*6
Donderdag 5 Februari uit Am
sterdam te vertrekken.
Zij zal enige dagen rust gaa*
nemen op Het Loo, waarna
Haar intrek zal nemen op het
Huis Ten Bosch.
De Prawda, het blad van de
Sowjet-Russische communistische
partij, heeft verklaard, géén
steun te verlenen aan de ideeën
omtrent een federatie en ee®
douane-unie van de Balkenlanden
met Polen, Tsjeeho-Slowakije en
Griekenland, zoals door de Bul
gaarse Minister-President Georgi
Dimitrof, op een persconferentie
te Sofia naar voren is gebracht.
Dimitrof zeide, dat een dergelijke
federatie gevormd zou worden
wanneer de tijd rijp was en legde
er de nadruk op. dat een douane
unie van de Obst-Europese lan
den een „vitale noodzaak" bete
kende.
De Prawda schrijft; „Wij gelo
ven, dat deze landen geen behoef
te hebben aan een problematische
en kunstmatige federatie of
douane-unie. Wat zij wel nodig
hebben is een consolidatie en be
scherming van hun onafhankelijk
heid en souvereiniteit door mobi
lisering en organisering van
hun binnenlandse democratische
krachten, zoals precies omschre
ven staat in de verklaring van de
negen communistische partijen die
de Kominform vormen".
Uit' Rome wordt gemeld, dat
zich op een tweetal plaatsen anti
godsdienstige betogingen hebben
voorgedaan. In Vicenoe werd
een érnstige kerkschennis ge-
picegd, toen een troep onbeken
den, tot grote ergernis van de
gelovigen, de St. Ba^tholomeus-
kerk binnendrong en zich meester
maakten van een beeld vn de H.
Maagd, dat door hen op bijzor-
deze waijze werd vereerd, omdat
het hen tegen luchtaanvallen had
beschermd. De onverlaten sloe
gen het hoofd van het beeld af en
sleurden het door het slijk. Ook
in Gravina hadden ongeregeld
heden plaats toen, na afloop van
een conferentie door een profes
sor van de universiteit te Brige
houden, de 73-jarige Bisschop
der stad, Mgr. Giovanni Sanna,
zich in de pastorie moest terug
trekken om aan de gewelddaden
van een deel van de toehoorders
te ontkomen.
volgens een woordvoerder
van het Amerikaanse Ministerie
van Buitenlandse Zaken heeft het
Joego-tSilavisehe Ministerie van
Buitenlandse Zaken beloofd
een onderzoek in te stellen naar
de zaak van de 32-jarige uit
Ameika geboortige mevr. Emma
Debeljak, die ter dood veroor
deeld zou zijn omdat zij van de
Amerikaanse ambassade te Bel
grado een paspoort zou hebben
gekregen om naar de V. S. terug
te keren.
Het secretariaat van de V.
N. heeft vier telegrammen ont
vangen van de Albanese regering
waarin deze zich beklaagt over
„Griekse provocaties tegen Alba
nië". De telegrammen zijn naar
de Balkancommissie te Saioniki
opgestuurd.
Argentinië en Italië hebben
een nieuwe immigratieovereen-
komst ondertekend, waarbij de
Italiaanse regering arbeiders en
intellectuelen zal toestaan naai
Argentinië te emigreren. De nieu
we overeenkomst dient ter ver
vanging van de vorige, die ver
leden jaar werd getekend en door
Italië als ontoereikend werd be
schouwd. De Italianen zullen
krachtens de nieuwe overeen
komst dezelfde rechten genieten
als de Argentijnse burgers. Ook
zal Argentin'ë de kosten van
overtocht betalen.
Voor het bureau van de Ita-
l'aanse socialistische partii van
Neirn; in de Noordelijke stadswijk
van Rome heeft zich een explosie
voorgedaan. Er is geen melding
gemaakt van slachtoffers, doch
wel van schade.
