npf jj
De ACHTERGROND van de Griekse tragedie.
De UITVOERING van het Bestand.
DEVALUATIE van Franse tranc
in StaatsiMgepublicmü
DINSDAG 27 JANUARI 1948.
Verklaring der
Surinaamse delegatie
Min, Jonkman ontvangt de
delegatie van Curacao
Prins Bernhard naar
Londen.
Spaak over Koningskwestie
AANVANG Rijksconferentie
franke ring bi) AtMumitni - Tcineuzen
WEERSVERWACHTING
medegedeeld door het K.N.M.I.
te De Bilt, geldig tot Dinsdag
avond.
OVERWEGEND DROOG.
Overdrijvende wolkenvelden
en vrijwel overal droog weer.
Matige, tijdelijk krachtige
Zuid-Oostelijke wind, later uit
Zuidelijke richtingen. Weinig
verandering van temperatuur.
4de Jaargang No. 716.
Verschijnt dagelijks Drukkerij N.V. Firma P. J. van de Sande
Advertentieprijs
per mm 10 ct.; mlmmiui
per advertentie 1,50.
Inzending advertenties
tot des namiddags 4 uur.
Rubriek kl. advertenties:
5 regels 60 ct.; iedere
regel meer 12 cent. Ver
melding: Brieven onder
nr. Bureau van dit Blad
10 cent meer.
Terneuzen Abonnementsprijs 3,25 per kwartaal.
Iedere dag krijgt men weer be
richten onder ogen van een Euro
pees oorlogstoneel, en er is werke
lijk geen bijzonder politiek inzicht
o£ uitgebreide geschiedkundige
kennis voor nodig, om de droe
vige analogie te onderkennen,
met hetgeen zich twaalf jaar ge
leden aan het Westelijk einde van
de Middellandse Zee, in Spanje,
heelt afgespeeld. De strijd tussen
rechts en Unks biedt twee wed
ijverende groepen van grote mo
gendheden een slagveld, waarop
hun -krachten meten.
In beide gevallen is het bloe
dige manoevreterrein een gebied,
dat sedert mensenheugenis door
burgeroorlogen, zo niet voortdu
rend, dan toch periodiek, werd
geteisterd. Nog voor er socialis
ten en fascisten waren, toen men
zich niet overal van de tegenstel
ling tussen communisten en ka
pitalisten bewust was, vlogen de
Iberiërs en de Hellenen elkaar al
om de paar jaar in de haren.
Voor de Grieken komt daar nog
bij, dat zij in twee volkomen
tegengestelde groepen uiteenvie
len. De mensen uit de bergen en
de bewoners van de handelsste
den, alsmede die van de kleine
eilanden. De eersten waren ruw,
oorlogszuchtig, wreed, openhar
tig en fanatiek. De laatsten hiel
den van luxe en rijkdom; zij wa
ren, zo niet humaan, dan toch
sentimenteel, gaven zich over aan
het genot van kunst en littera
tuur, zij waren listig en sluw, be
wegelijk en handig, zij hielden
hun individualiteit, zij namen het
met de waarheid niet altijd even
ïauw en waren wel voor een
compromis te vinden.
De natuurlijke, traditionele
tegenstellingen boden steeds een
gerede aanleiding voor de partij
strijd. Het slot van de geschie
denis was altijd, dat de bergbe
woners en de boeren, de handel
drijvende stedelingen voor luie,
bedorven uitbuiters uitmaakten,
terwijl deze in hun tegenstanders
ruwe vijanden van de 'beschaving
zagen. Nu gaat het er alleen
maar om in de burgeroorlog van
1945 tot 1948 de rollen te verde
len. Het lijdt geen twijfel, dat
zich achter generaal Markos de
mannen uit de bergen, van Epi-
rus en de Parnassus, van de
Olympus en uit de Peloponnesus
scharen; dat voor zijn volksrepu
bliek het overgrote deel der ar
beiders gewonnen is, daar deze
psychologisch en volgens hun her
komst veeleer tot de eerste van
de bovenomschreven types beho
ren.
Bij de andere partij ligt de zaak
•chter veel gecompliceerder. En
daarin vindt men tevens een der
oorzaken voor de verdeeldheid in
het kamp van de Atheense rege
ring. De liberalen van alle scha
keringen vinden steun in het ele
ment van de Griekse grote ste
den, in de leringen van handel en
industrie.
Maar bij de royalisten zijn zo
wel rustige conservatieve als ook
fanatieke strijdlustig? landjon
kers, officieren, maar ook boeren
te vinden, welke laatsten om ve
lerlei persoonlijke of familierede
nen spinnijdig op de communisten
zijn, terwijl zij feitelijk, volgens
hun denkwijze, zeden en gebrui
ken veel meer met de troepen
van Markos gemeen hebben.
Daarop berust nu weer de
woestheid van de strijd, die de on
bevangen West-Europese toe
schouwer met afgrijzen vervult.
De beide tegenstanders in de bur
geroorlog slingeren elkaar be
schuldigingen over begane gru
weldaden in het gezicht. Helaas
is het overgrote deel daarvan
maar al te waar. Het vermoor
den van gevangenen, het triom
fantelijk meevoeren van afgehou
wen hoofden, behoorde tot de ge
bruikelijke zeden. Tot dezelfde,
zowel Oud-Helleense ais ook Oos
terse overlevering behoort de
fewoonte, (je hogere morele woor-
en van de eigen zaak naar voren
te brengen door geringe eigen
verliescijfers en door massa's
doden aan de zijde der vijanden
op te geven, want de overwinning
is in Griekenland de goden wel
gevallig.
De ondersteuning, die de tegen
over elkaar staande Griekse le
gers ten deel valt van de zijde
hunner geestverwanten in het
buitenland, is ondubbelzinnig. Zij
wekt verontwaardiging bij de
daardoor getroffen tegenstander
zii wordt intussen slechts nauwe
lijks of in het gehel niet gede
menteerd. Dat Amerikaanse of
ficieren en instructeurs het
koninklijke leger tot goede strijd
bare militairen hebben opgeleid,
dat er onophoudelijk Amerikaanse
munitie en Amer kaanse wapens
voor het koninklijke leger worden
aangevoerd, is al even algemeen
bekend als de officieel verleende
Amerikaanse credieten, aan de
huidige regering in Athene. Al
leen het optreden van gesloten
Angel-Saksische hulplegers wordt
betwist.
Men vermoedt, dat aan de zijde
van Generaal Markos honderden
of zelfs duizenden Albanezen
Boelgaren en Joego-Slaven mee
strijden. De ondersteuning door
de volksdemocratieën, van de Bal
kan, behalve door Bulgarije, Jos-
go-Slavië en Albanië ook door
Roemenië en Hongarije, is voor
de Griekse linkse legers onont
beerlijk. In al deze landen zijn
commissies aan het werk tot
hulpverlening aan de Helleense
opstandelingen. Steeds opnieuw
wijst men er op, dat deze Griekse
burgeroorlog niet slechts een ge
bruikelijke episode in de bloedige
geschiedenis van één zwaarbe
proefd land is, maar iets, waarbij
twee wereldbeschouwingen over
de gehele wereld voelen, dat hun
zaak op het spel staat. De com
munisten op de gehele aardbol
zijn zonder enlng voorbehoud er
van overtuigd, dat het recht aan
de zijde van Markos en de zijnen
staat- In Engeland en de Ver
enigde Staten koestert men ten
aanzien van vele zwakheden van
de regeringspartij en zijn promi
nenten geen illusies. Toch, bij de
keuze tussen de Griekse opstan
delingen en de bankiers, reders
en industriëlen, die zich om So-
phoulis en Tsakiar s scharen, wei
felt men geenszins hij de Angei-
Saksien.
Omdat echter de monarchie nu
eenmaal tot symbool van de ant-
eommunistische partij in Grieken
land is verheven, stellen de libe
ralen, zowel van de groep Veni-
zelos, als ook van de fractie So-
phoulis, hun republikeinse neigin
gen ter zijde, en om dezelfde
reden doen de Westelijke mogend
heden beiden de oger. toe voor
het feit, dat hij de regeringscoali
tie goede oude bekenden uit de
eollaboratietijd van de Duitse be
zetting opduiken, en dat de eigen
lijke royalistenleiders weliswaar
geen voormalige nazi-vrienden,
maar evenmin aanhangers van de
entente uit de tijd van de eerste
wereldoorlog zijn geweest.
Voor pen „derde macht" is hij
de toespitsing van de strijd in
Griekenland geen plaats.
(Unlcos Press.)
De TOESTAND in Indonesië,
Voor Oost-Java hadden Zater
dag de reeds eerder aangekon
digde militaire besprekingen tot
uitvoering der bestandovereen
komst plaats, na bij een kampong
Zuidwestelijk van Modjokerto.
Deze besprekingen werden gehou
den tussen de hoogste territoriale
Nederlandse en Republikeinse
bevelhebbers in Oost-Java en hun
staven, en wel van Nederlandse
zijde door de commandant der A-
divisie, (je Generaal-Majoor W. J.
K. Baay en van Republikeinse
zijde door de commandanten van
de 5e, 6e en 7e divisie de T.N.I.
De besprekingen werden bijge
woond door de militaire assisten
ten der commissie voor goede
diensten, de Amerikaanse Kolonel
Malloran en de Belgische Majoor
Deckers. Het verloop dezer be
sprekingen, die zonder bijzondere
moeilijkheden plaats vonden, was
zeer bevredigend. In de komende
dagen zullen de besprekingen
worden voortgezet tussen de bei-
derzijde ondercommandanten, ter
regeling van detailpunten.
Maandagmiddag kwam de com
mandant van de 5e divisie der
T.NX, Djatikoesoemo, met een
Amerikaans vliegtuig uit Djokja
op het vliegveld te Soerabaja' aan.
Hij zal,kraichtens de bestands-
overeenkomst, een regeling tref
fen voor de evacuatie van de Re
publikeinse eenheden uit de door
de Nederlanders in Oost-Java
bezette gebieden.
Volksstemming over status
Madoera.
Op geheel Madoera en bij de
Madoera behorende omliggende
eilanden, heeft op 24 Januari een
volksstemming plaats gevonden
ter vaststelling van de status van
Madoera. Ruim 95 »/o van de op
gekomen kiezers stemde voor de
vorming ener negara Madoera.
Opgekomen waren 290..464 kies
gerechtigden, zijnde ongeveer
75 o/o der kiesgerechtigden.
107.278 Kiezers stemden voor de
instelling- der negara, 9853 stem
den tegen, terwijl 9447 stemmen
blanco werden ingeleverd.
In een met betrekking tot deze
volksstemming opgestelde resolu
tie wordt overwogen, dat de be
volking van Madoera thans, con
form de bepalingen van de over
eenkomst van Linggadjati, het
recht heeft, over zijn eigen lot te
beslissen en dat de politieke si
tuatie in Indonesië thans zodanig
is, dat kan worden overgegaan
tot vaststelling van de status van
Madoera. Ingevolge een in deze
resolutie aan de bevolking van
Madoera gestelde vraag, zal de
verantwoordelijkheid voor het
regeringsbeleid van de staat Ma
doera berusten bij R. A. Tjakra-
ningrat. De heer Tjakraningrat,
die beoepati van Bangkalan is,
zal worden aangewezen als afge
vaardigde van Madoera in de
„voorlopige Senaat der Interim-
regering'*!. De resolutie verzoekt
tevens aan de Nederlandse rege
ring, de status van Madoera als
negara te erkennen. Het hoofd
van de staat Madoera zal onder
andere gemachtigd zijn, een
regeringsvorm vast te stellen,
welke is gebaseerd op de demo
cratische beginselen van Linggad
jati en om het aantal afgevaar
digden in de Senaat van de inte
rim-regering te brengen op drie
leden. Hij zal tevens het aantal
comité's voor de vaststelling van
de status van Madoera, voorzover
nodig, kunnen opvoeren. Het
Franse persbureau A.F.P. meldt
over deze volkssteming het vol
gende
Het bericht van deze volksstem
ming kwam als een volkomen
verrassing te Batavia, waar nie
mand op de hoogte was, dat zij
zou worden gehouden. Een en an
der zou zijn geschied op initia
tief van de Recomba voor Oost-
Java, de heer Van der Plas en
van pro-Nederlandse pk
Indonesische autoriteiten.
Aan de vooravond der Ronde
tafelconferentie had een redac
teur van het ANP gelegenheid,
aan de vertegenwoordiger van
Suriname in Nederland, tevens
lid der Surinaamse delegatie ter
conferentie, Mr. R. H. Pos, te
vragen naar zijn verwachtingen
omtrent het verloop der bespre
kingen. Mr. Pos antwoordde hier
op als volgt:
„Ook hier geldt ,,11 faut être
d'accord pour se discuter". Daar
van Nederlandse zijde herhaalde
lijk bereidheid is te kennen ge
geven, de consequenties van de
zelfstandigheid, gelijkberechtigd
heid en het zelfbeschikkingsrecht
der ovenzeese gebiedsdelen te aan
vaarden, kan ik niet anders ver
wachten, dan dat de besprekin
gen ten aanzien van de practi-
sche uitvoering dezer beginselen
zich uitsluitend op zakelijk ter
rein zullen bewegen. De Suri
naamse delegatie wacht rustig de
ontwikkeling der conferentie af.
Zij is eensgezind en weet in
hoofdtrekken, wat zij wenst ten
aanzien van de toekomstige ver
houding van Suriname tot Neder
land".
WOORDVOERDER
CURAQAOSE DELEGATIE.
In de kring van de delegatie
van Curagao vernam het A.N.P.,
dat de delegatie in onderling
overleg besloten heeft ,,Dr. M. F.
da Costa Gomez onder zeer be
paalde destricties aan te wijzen
als woordvoerder van de delega
tie". Omtrent de aard der restric
ties was men niet bereid nadere
mededelingen te doen.
LadislaS Tarr, vertegenwoor
diger in Zwitserland van het semi-
offieieuze Hongaarse nieuwsbu
reau, is beschuldigd van „syste
matische spionnage, in het bij
zonder inzake de politieke hou
ding van Hongaren in Zwitser
land". Volgens de politieberichten
staat deze spionnage geheel los
van zijn journalistiek optreden.
In het Graafschap Lanark
(Schotland) zijn 1000 chauffeurs
en conducteurs in staking gegaan
uit protest tegen het dienstsche-
ma. De arbeiders in de staal
fabrieken konden dientengevolge
niet naar hun werk gaan.
Trygve Lie, algemeen secre
taris dec- V. N., is Maandagmid
dag te Praag aangekomen. Lie is
de gast van Masaryk, de Tsjecho-
Slowaakse Minister van Buiten
landse Zaken.
Het Amerikaanse stoom
schip „Iberville", die ter hoogte
van Valkenisse aan de grond is
gelopen, is door vijf sleepboten
vlot gesleept. Het schip heeft zijn
reis naar Mobile (USA) voortge
zet.
In het zakencentrum van Ma
nilla, de hoofdstad der Philippij-
nen heeft een brand gewoed. Ver
scheidene warenhuizen zijn door
de vlammen ten prooi gevallen.
De „Exceller", een Ameri
kaans schip van 6535 ton. is hij
Napels op een rots gestoten en
heeft zware averij opgelopen.
De Berlijnse politie heeft
meegedeeld, dat In de laatste
twee maanden 1042 personen, on
der wie 392 kinderen, vermist
werden. Hiermee is het getal van
vermisten te Berlijn tot 6455 ge
stegen.
In aansluiting- op de berichten,
dat de delegatie van Curagao nog
voor het begin der Rijksconferen
tie bepaalde verlangens bij de Ne
derlandse Regering klemmend
naar voren zou willen brengen
zonder inwilliging van welke ver
langens de delegatie niet bereid
zou zijn, aan de Rijksconferentie
deei te nemen verneemt het
A.N.P. dat de leden der delegatie
Maandagmorgen door de Minister
van Overzeese Gebiedsdelen eijn
ontvangen.
Het onderhoud duurde ruim 2
uur. Na afloop was de delegatie
niet bereid, een verklaring af te
leggen, doch wel deelde men des
gevraagd mede, dat men „Dins
dag hoogst waarschijnlijk ibij de
opening van de Rijkscanferentie
aanwezig zal zijn."
Voor privé-aangelegenheden, zo
meldt Reuter, is Prins Bernhard
der Nederlanden te Londen aan
gekomen.
Hij arriveerde op het vliegveld
Northolt in Zijn eigen vliegtuig.
In het Londehse restaurant.
„Le bon viveur" in Hertford
Street, Mayfair, waar Prins
Bernhard Maandag de lunch ge
bruikte, is brand uitgebroken
Verschillende gasten verlieten de
tafel, doch de Prins bleef zitten
De brandweer was spoedig ter
plaatse.
Tijdens een vergadering van de
algemene raad van de Belgische
Socialistische oartij, verklaarde
de Belgische eerste Minister
Spaak gisterenmorgen: „Ik ben
geen voorstander van een onmid
dellijk aftreden van die Koning.
Een dergelijk aftreden zou name
lijk in September van dit jaar
Prins Boudewijn op de troon bren
gen, hetgeen een on/geluk voor
hem zelf zou zijn, yoor de dynas
tie en voor België".
„Men vraagt mij", zo vevoigde
Spaak, ,,of ik er goed aan heb ge
daan mij naar de Koning te be
geven. Ik kan h'erop volmondig:
ja antwoorden. Indien wij tot een
oplossing van dit probleem willen
komen, zulen wij vroeg of laat
toch met de Koning in contact
moeten treden. Een linkse noch
een rechtse meerderheid kan tot
een oplossing komen en daarom
dringt persoonlijk contact met de
vorst zich op. Verder is het goed
geweest, dat de Koning ook eens
gesproken heeft met iemand, die
nu rret juist behoorde tot de
Katholieke Volkspartij of het Na
tionale Koningscongres".
De Belgische socialistische pre
mier, Paul Henri Spaak, heeft
zich voor de algemene raad van
zijn partij uitgesproken tegen
onmiddellijk aftreden van Koning
Leopold van België.
Spaaks partij is tegen de terug
keer van Leopold op de troon,
maar abdicatie, aldus Spaak, zou
„ongunstig zijn voor Kroonprins
Boudewijn en voor het land".
In tegenstelling tot eerdere
berichten vernemen wij thans
van bevoegde zijde, dat de ope
ning der Rijksconferentie defini-
tief is vastgesteld op Dinsdag
27 Januari om 11 uur.
Het ronds drukte er zijn spijt
over uit, dat Frankrijk niettemin
de beslissing in kwestie genomen
had. Het fonds blijft samenwer
ken met Frankrijk teneinde te
trachten een oplossing te vinden
voor de Franse moeilijkheden op
het gebied der valuta binnen het
kader van de voor het internatio
nale fonds geldende regelingen.
Het fonds is van mening, dat de
verkoop van enig gedeelte van de
opbrengst van de Franse export
op een markt met fluctuerende
wisselkoersen het gevaar met zich
zou brengen van hoogst ongun
stige gevolgen voor andere leden
van het fonds, terwijl het daaren
tegen niet noodzakelijk is, dat
de Franse regering haar doel zou
bereiken. Er zou gevaar ontstaan
vo'or devaluatie uit concurrentie-
overwegingen en het svsteem zou
stoornissen op handelsgebied in
de hand werken en zou onge
gronde twijfel kunnen doen rijzen
omtrent de werkelijke kracht van
menig valuta tengevolge van de
klaarblijkelijke mindere waarde
ring, die er in het Franse systeem
aan toegekend wordt.
Reuter meldt nader, dat de
Franse regering bekend heeft ge
maakt, dat van 26 Jan. af de ver-
koopkoers voor alle buitenlandse
valuta, vergeleken met de huidige
wisselkoersen, tachtig procent
zal stijgen. De dcllarnotering
wordt 214,392 fr. De notering
voor het pond sterling wordt 846
franc.
In het orgaan van de Franse
staat, het Journal Officiri is de
devaluatie van de Franse franc
tot een koers van 214,392 ten op
zichte van de dollar en 864 ten
opzichte van het pond sterling
bekend gemaakt, zodat de deva
luatie nu van kracht is geworden.
Reactie in Frankrijk op
op devaluatie.
Reuter meldt, dat het Franse
publiek „de nieuwe devaluatie
van de frank door de Franse re
gering met gemengde gevoelens"
heeft ontvangen. Men bleek in
het algemeen nogal onthutst door
de term „Devaluatie" en ver
wachtte „terecht of ten onrechte
een verdere sterke stijging dei-
prijzen op de binnenlandse
markt."
De regeringsbesluiten, zo gaat
Reuter voort, vormden voor de
bevolking geen verrassing. Hoe
wel, aldus de correspondent, offi
cieel is meegedeeld, dat de leden
der regering het unaniem eens
waren over dit plan, hebben lei
dende socialisten, enige radicalen
en een aantal Franse economen
hun twijfel uitgedrukt over de
technische doeltreffendheid van
het plan. Somnr gen zijn van
opinie, dat de politieke nadelen
zoals die tot uiting komen in het
meningsverschil met Engeland,
zwaarder wegen dan de economi
sche voordelen, waarvan het be
wijs nog niet geleverd is.
Standpunt van int- mono-
t;aire fonds.
In een communiqué heeft het
internationale monetaire fonds te
Washington te kennen gegeven
dat de devaluatie van de Franse
frank noodzakelijk was, maar
dat het fonds het Franse voorstel
tot een vrije markt in harde va
luta's van de hand wees. (De
Britse regering onderschrijft dit
standpunt)
Een reusachtige brand heeft
in het afgelopen week-end de
grootste zakkenfabriek van Ant
werpen geheel in de as gelegd.
Millioenen jutezakken gingen
hierbij in vlammen op.
T,e Manchester In Iowa zijn
37 goederenwagons ontspoord.
Vijf wagons met een lading
vlees, spek en groente vlogtn in
brand. Een waarde van ongeveer
500.090 dollar is verloren gegaan.
