a
i
a
I
Het verband tussen de Bestandsovereenkomst
en de twaalf punten
Verklaring Paul van Zeeland
Uitbreiding van bei i]
verdrag van uuinkerbén
BEVIN over Engel mds
buitenlandse politiek
i
seen op het OUDE peil
3
1
Hl
'r
VRIJDAG 23 JANUARI 1948.
Kaasrantsoen iets ruimer
Republikeinse kabinetscriis?
Hertog van Gloucester
gast vdn Prinselijk Paar
Volledige overeenstemming
over Duitsland?.
r<
(vl
I
n,|
4
Ij
4l
r- üiK«nrig b!J A'wutnjm*. - Tarneuzen
WEEKST ExCWao-j
medegedeeld (joor het K.N.MJ.
te Be Bilt, geldig tot Vrijdag
avond. BEWOLKT.
Meest ïw. bewolkt mot nu en
dan enige regeii of sneeuw en
pl. nevel of mist. Aanv. zw.
en verand. wind, late,r toenn.
en draaiend naar O.-richtingen.
Enige daling van temp. Later
op de dag zal de temp. in het
Z. en midden weer enige gra
den oplopen.
4de Jaargang No. 713.
Verschijnt dagelijks Drukkerij N.V. firma J. van de Sande
Advertentieprijs
per mm 10 ct. mimirram
per advertentie 1,50.
Inzending advertenties
tot des namiddags 4 uur.
Rubriek kl. advertenties:
5 regels 60 cti; iedere
regel meer 12 cent. Ver
melding: Brieven onder
nr. Bureau van dit Blad
10 cent meer.
Terneuzen
Abonnemeutsprii'. 3.2."< per kwartaal.
U® BESPREKINGEN IN INDONESIË.
1. Met betrekking tot de rela
tie tussen de Nederlandse be-
standsvoorstellen en ds verklaring
«net betrekking tot de politieke
beginselen, is de commissie voor
de goede diensten ervan op de
hoogte gesteld, dat partijen, hoe
wel zij haar juridische interpreta
tie van de inhoud der resoluties
van de Veiligheidsraad geheel
voorbehouden, op het ogenblik
dat de bestandsovereenkomst is
getekend, zich binden aan de
twaalf politieke beginselen, zodat
in feite het tekenen van de be-
atandso.vereenkomst de facto een
verbindende schakel zal hebben
geschapen tussen de bestands
overeenkomst en deze politieke
beginselen.
2. De commissie is ervan op
de hoogte gesteld dat het uitein
delijk aanvaarden van deze poli
tieke beginselen, voorgelegd door
de commissie, door partijen, op
geen enkele wijze veranderingen
kan brengen in de status van par
tijen, in het bijzonder ten aan
zien. van de Veilighe.dsraad.
S. De commissie voor de goede
diensten, met voor ogen de nood
zaak yan het scheppen en toewa
ren van een goede atmosfeer voor
het voortzetten van vruchtbare
besprekingen, en met tevens voor
ogen de noodzaak dat de Indone
sische volken volledig de stappen
begrijpen, welke door beide par
tijen en de commissie zijn geno
men, stelt partijen het volgende
voor:
Dat de commissie voor de goe
de diensten partijen en volken van
Indonesië steun verleent door het
gebruiken van alle beschikbare
middelen, zoals radio, dagbladen,
redevoeringen e.d. om deze vol
ken, hetzij in de door de Repu
bliek en door de Nederlanders
gecontroleerde gebieden, hetzij in
de gedemilitainseerde zones, op
de hoogte te stellea en te houden
van alle zaken, welke betrekking
bobben op een gunstige regeling
van het Indonesische geschil, en
in het bijzonder van:
a. de voorwaarden en strek
king van de bestandsovereen
komst;
Ib. de politieke beginselen,
waarover nu, of later, overeen
stemming is bereikt.
4. De commissie is ervan op
de hoogte gesteld dat art. 7 van
de bestandsovereenkomst voor
beide partijen fundamenteel is.
Dit artikel behoort daarom 'niet
slechts betrekking te hebben op
de periode der politieke discus
sies, doch behoort tevens deel uit
te maken van de politieke over
eenkomst. Als zodanig behoort
het te voorzien in een algemene'
politieke amnestie, betrekking
hebbende op alle burgers, en in
het bijzonder op militairen en qx-
militairen, of ambtenaren en ex-
ambtenaren van beide partijen.
5. Onder de overige punten,
welke besproken zullen worden
in de politieke discussies na het
uitvoeren van bestandsovereen
komst, wenst de commissie de
aandacht van partijen te vestigen
op twee punten, welke naar haar
mening nader onderzocht moeten
worden:
a. voorzieningen met betrek
king tot de status en uiteindelijke
tewerkstelling van ambtenaren
van bei.ie partijen, die op het
ogenblik in of buiten dienst zijn,
en die verblijven in de gebieden,
waarvan de organisatie door par
tijen besproken zal worden;
b. voorzieningen van een prak
tisch karakter, welke de uitvoe
ring bedoelen van art. 6 van de
bestandsovereenkomst en art. 5
van de politieke beginselen, han
delende over het herstel van nor
male economische betrekkingen.
Aanvullende verklaring.
Voorts is toegevoegd een aan
vullende verklaring van de com
missie voor goede diensten. Deze
luidt:
1. Nu
komst is
de toestandsovereen-
getekend vestigt de
Commissie voor de goede cue .9-
ten de aandacht van de Neder
landse autoriteiten op de wense
lijkheid het Republikeinse ver
tegenwoordigers toe te staan de
militaire assistenten van de Com
missie te vergezellen, niet slechts
binnen de gedemilitairiseerde
zones, doch ook hierbuiten, onder
dezelfde voorwaarden, teneinde
sneller en gemakkelijker de be
wegingen van troepen en uitrus
tingstukken, bedoeld in art. 8 en
9 van de bestandsovereenkomst
uit te kunnen doen voeren.
2. De Commissie is ervan op
de hoogte gesteld, dat in eerste
instantie en voorlopig de Neder
lands-Indische regering bereid is,
onder voorbehoud, drie Republi
keinse officieren toe te laten tot
gebieden, gecontroleerd door de
Nederlandse troepen met als uit
sluitend doel het vergezellen van
de militaire assistenten van de
Commissie.
De taak van deze Republikein
se officieren zal uitsluitend be
staan in het assisteren van de
militaire assistenten en de ver
antwoordelijke Nederlandse offi
cieren bij het evacuëren van die
elementen der Republikeinse
strijdkrachten die voortgaan met
het bieden van weerstand achter
Tijdens een onderhoud, dat de
correspondent van het A.N.P. te
Brussel gisterenmorgen met de
heer Van Zeeland had, heeft deze
zich als volgt uitgelaten over de
laatste ontwikkelingen met be
trekking tot de Indonesische
kwestie
„Ik ben enigszins verwonderd
over de vragen, die men mij stelt
in verband met de ontwikkeling,
die zich sedert mijn vertrek uit
Batavia voorgedaan zou hebben.
Deze vragen schijnen mij niiet
over een te komen met de feiten,
zoals deze mij bekend zijn.
Wat heeft zich eigenlijk aan
boord van de „Renville" afge
speeld op Zaterdag 17 Januari
Zaterdag 17 Januari, hebben
beide partijen allereerst de wa-
penstilstandsovereenkomt gete
kend.
Vervolgens hebben zij hun goed
keuring en hun handtekening ge
hecht aan een document bevat
tende 12 punten van algemeen
karakter, die aangenomen zijn als
basis voor de politieke discussies
in de toekomst.
Dit zijn de beide voornaamste
documenten van de bijeenkomst.
Zij werden door beide partijen
zonder enige reserve getekend.
In de loop van de bedoelde bij
eenkomst op de „Renville" is nog
een derde document ter tafel ge
bracht door de Commissie van
goede diensten. In dit document
De langdurige droogteper'ode,
welke in de zomer van 1947 West-
Europa heeft geteisterd, weer-
SDiegelde zich in de rantsoenrver-
lagingen voor melk en kaas,
waartoe de Nederlandse regering
in October moest besluiten. De
slechte groei van het gras deed de
melkproductie sterk teruglopen
en was er oorzaak van,, dat voor
raden veevoeder moesten worden
aangesproken, die beter bewaard
hadden kunnen blijven. Uiteraard
geschiedde dit laatste slechts
mondjesmaat en menige boer zag
zich genoodzaakt een deel van
zijn vee op te ruimen. Als gevolg
van een en ander zag het er voor
de wintermaanden zeer somber
uit.
Tot betrekkelijk kort geleden
waren nog geen tekenen aan
wijsbaar, die voldoende houvast
boden voor een optimistischer
kijk, al viel het dan ook op, dat
in de tweede helft van December
de aanvankelijk inderdaad onrust
barend gedaalde melkproductie
zich enigermate scheen te willen
gaan herstellen. Deze tendenz
heeft zich buitengewoon voor
spoedig voortgezet. Als factoren,
d'e hiertoe het hunne bijdroegen
komen allereerst in aanmerking
de zeer zachte winter en het feit,
dat de melk-veestapel er 'verhou
dingsgewijs gunstig afkwam bij
de aantasting van de veestapel
en tenslotte een ontwikkeling ten
goede in de veevoederpositie.
Dientengevolge kant thans wor
den overgegaan tot een herziening
van de rantsoenering voor melk en
kaas. Met ingang van 1 Februari
zal het melkrantsoen op het oude
peil van vóór October 1947 wor
den gebracht.
Het melkrantsoen zal dan be
dragen voor: volwassenen van 21,
jaar en ouder: 2 liter per week,
de jeugd van 5 t/m 20 jaar 312
liter per week en de kinderen van
0 t/'m 4 jaar: 6 liter per week.
Naast dit herstel van het oude
melkrantsoen is eveneens een
ruimere verstrekking van kaas
mogelijk geworden, zij het dan
dat het oude kaasrantsoen van
vóór October 1947 nog niet kan
worden hersteld.
Met ingang van 15 Februari
zullen de volwassenen van 21 jaar
en ouder en kinderen van 5 t/m
14 jaar 75 gram kaas en de zgn.
rijpere jeugd van 15 t/m 20 jaar
125 gram kaas per week ontvan
gen. De rantsoener'ng voor de
allerjongsten blijft dezelfde als in
October 1947, n.l kinderen van 1
t/m 4 jaar ontvangen 50 gram
kaas, terwijl de kinderen va# 0
t/m 1 jaar geen kaas krijgen.
waren 6 punten vervat van alge
meen karakter, die nastreven de
12 vorige, punteh te verduidelij
ken, te preciseren of te comple
menteren. Deze 6 punten had de
Commissie opgesteld in het kadei
van haar missie van goede diens
ten, in het belang van beide par
tijen. De Commissie heeft heide
partijen voorgesteld ook deze
punten te accepteren als verdere
basis voor de politieke discussies,
welke tot een definitief accoord
moeten leiden.
Bovendien heeft de Commissie
van goede diensten, antwoordend
op door van de partijen binnen
gekomen vragen, het haar plicht
geacht op eigen verantwoordelijk
heid haar mening op zekere pun
ten tot uitdrukking te brengen.
Dit is geschied in de vorm van
twee declaraties. De eerste be
vatte 5, de tweede 2 paragrafen
„Voorzover mij bekend", aldus
de heer Van Zeeland, „bestaan
er geen andere documenten dan
die waarover ik het thans gehad
heb".
Van één zaak ben ik zeker, n.l.
dat de Commissie nooit positie
heeft gekozen of zal kiezen in
kwesties, die niet tot haar com
petentie behoren.
De Commissie heeft er steeds
voor gewaakt binnen de nauwe
lijnen te blijven van wat zij is:
een Commissie van goede diens
ten.
Het spreekt vanzelf, dat ik
geen enkel commentaar kan
geven op een ontwikkeling, waar
ik zelf niet bij ben geweest en
waaromtrent ik officieel niet in
kennis ben gesteld.
Ik voeg hieraan toe, dat de
Commissie als zodanig slechts ge
bonden is door haar officiële be
slissingen. De individuële verkla
ringen van onverschillig welk van
haar drie leden, kan, dat spreekt
vanzelf, de Commissie als zodanig
niet binden.
Het spreekt vanzelf, dat> wan
neer de Commissie een bepaalde
opinie uitspreekt, zij slechts zich
zelf bindt. Zij heeft geen enkele
macht, op welk gebied dan ook,
een van beide partijen vast te
leggen.
Aan het einde van zijn mede
delingen verklaarde de heer Van
Zeeland nog, dat hij de principes
van rechtvaardigheid, van ge
matigdheid en van verstandig rea
lisme, waarop de huidige pogin
gen om tot een opioss.ng te
komen, berusten, zonder reserves
onderschrijft.
De heer Van Zeeland was ver
heugd te vernemen, dat de Ne
derlandse regering, volgens be
richten van Donderdagmorgen, al
deze principes zonder voorbehoud
en in hun geheel, aangenomen
heeft.
De heer Van Zeeland merkte
nog op enigszins teleurgesteld te
zijn over het feit. dat zich reeds
zo spoedig weer moeilijkheden
voordoen. Hij sprak evenwel de
hoop uit, dat de verduidelijkirgen,
d'e hij hierboven heeft gegeven
in staat zullen zdjn een duidelijker
beeld te geven, van hetgeen zich
heeft afgespeeld.
de huidige frontlijnen der Neder
landse troepen.
Van welingelichte zijde ver
neemt het A.N.P. echter nog, dat
de tweede paragraaf van de ver
klaring van 5 punten aldus luidt:
Door de Commissie wordt ver
staan, dat het uiteindelijk aan
vaarden door de partijen van de
6 politieke beginselen, aangebo
den door de Commissie, in geen
enkel opzicht de status van par
tijen kan veranderen of wijzigen,
in het bijzonder met betrekking
tot de verhouding tot de Veilig
heidsraad.
De „Nieuwsgier" verklaart, dat
de geruchten over een Republi
keinse kabinetscrisis aanhouden.
De Republikeinen te Batavia zijn
overtuigd van de onvermijdelijk
heid ener kabinetsreorganisatie.
Hoewel in dat verband de naam
van Hatta genoemd wordt, is
„Soemher" van mening, dat door
zijn terugkeer naar Sumatra alle
verwachtingen dienaangaande
verdwenen zijn.
Het verwerpen door Masjoemi
en P.N.I. van de ,,Renville"-over-
eenkomst wordt geen verrassing
geacht, daar deze partijen ook
Linggadjati hebben verworpen.
De „Star Weekly" echter acht
dit besluit in wezen belangrijker
en gevaarlijker door de parlemen
taire status van de oppositie,
waardoor de mogelijkheid wordt
geschapen, dat in de Republiek
twee groepen vijandig tegenover
elkaar komen te staan.
Onder de candidaten, die voor
het premierschap worden gesug
gereerd, behoort ook Sjafiroeddin
Prawiranegara, die door de Mas
joemi wordt gepasseerd. Politieke
kringen te Djokja noemen Moh.
Hatta als de „sterke man", terwijl
men Sjahrir gaarne in de rege
ring der V.S.I. zou zien. De
„Sajap Kiri" sprak zich inmid
dels reeds uit tegen de vorming
van een z.g. presidentieel kabi
net, waarvoor de „Masjoemi" veel
blijkt te voelen.
AANKOMST „VOLENl^AM."
Onvoorziene omstandigheden
voorbehouden wordt het s.s. ,,Vo-
lendam", dat met ruim 1100 mi
litairen uit Nederlands-Indië aan
boord op de thuisreis is, Zaterdag
in de vroege morgen te Rotter
dam verwacht. De ontscheping
zal Zaterdagmorgen om 10 uur
een aanipang nemen.
Z. K. H. Prins Bernhard. die
Dinsdagmiddag naar Engeland
vloog, keerde Woensdagavond met
de Hertog jan Gloucester de
broer van de Engelse Koning, die
enkele dagen de gast van het
Prinselijk Paar zal zijn, naar
Nederland terug. Het toestel van
de Prins, de Dakota-P.B.A., werd
bestuurd door kapitein G. Sonder-
man. Per auto reed de Prins
met zijn gast van Schiphol naar
Paleis Soestdijk. Gisteren nam de
Hertog van Gloucester deel aan
een jachtpartij, welke in de oip-
geving van Apeldoorn werd ge
houden. Heden keert hrj per
vliegtuig naar Engeland terug.
„Ik geloof tot volledige over
eenstemming over de kwestie-
Duitsland te zijn gekomen tijdens
een onderhoud, dat ik Dinsdag
met de ambassadeur van Frank
rijk te Washington heb gehad",
zo heeft Marshall, de Amerikaan
se Minister van Buitenlandse
Zaken, aan de pers verklaard.
Men verneemt in welingelichte
Engelse kringen, dat de regerin
gen van Engeland en Frankrijk
het er over eens zijn geworden
Nederland, België en Luxemburg
uit te nodigen tot een politiek
verdrag, dat zou kunnen worden
•beschouwd als een uitbreiding
van het indertijd te Duinkerken
tussen Frankrijk en Engeland ge
sloten verdrag.
Bevin, de Britse Minister van
Buitenlandse Zaken, zal heden in
het Lagerhuis een toespeling op
dit voorstel maken en men ver
wacht te Londen, dat Bidault te
Parijs gelijktijdig een mededeling
in deizejfde geest zal doen.
Naar het A.N.P. verneemt, zijn
de Ministeries van Buitenlandse
Zaken van Nederland, België en
Luxemburg gisterochtend door de
onderscheidene vertegenwoordi
gers van Engeland en Frankrijk
van het voornemen der laatstge
noemde landen in kennis gesteld.
Bij het Nederlandse Ministerie
van Buitenlandse Zaken kon nog
geen commentaar worden gege
ven.
De Britse Minister van Buiten
landse Zaken, Ernest Bevin, heeft
in het Lagerhuis een verklaring
over de buitenlandse politiek af
gelegd. Bevin gaf o.m. te ken
nen, dat de tijd voor de „conso
lidatie van West-Europa" aange
broken is. Weliswaar stelde hij
géén officiële politieke eenheid
met Frankrijk voor op dit ogen
blik. De tijd is gekomen om
weg^n en middelen te vinden, zo
zei hij, om „onize betrekkingen
met de Benelux (België, Luxem
burg en Nederland) te ontwikke
len. Met deze landen zullen wij
de besprekingen aanvangen in
nauwe overeenstemming met onze
Franse bondgenoot. Ik hoop, dat
met de Benelux-landen verdragen
getekend zullen worden. Teza
men met ons verdrag met Frank
rijk kan dit leiden tot een be
langrijke kern in West-Europa.
We zullen andere Europese lan
den van historische betekenis in
dit grote plan moeten opnemen,
onder meer het nieurwe Italië.
Het is de politiek van de Sow-
jet-Unie geweest, aldus Bevin,
om met alle middelen communis
tische controle in Oost-Europa te
bewerkstelligen en het blijkt, dal
in het Westen hetzelfde doel
wordt nagestreefd. Wij hebben
deze methode kunnen opmerker,
in Polen, Bulgarije en Hongarije
en onlangs in Roemenië en vol
gens onze informaties worden
elders soortgelijke pogingen aan
gewend.
De naburen van Griekenland in
de Balkan hebben de spot gedre
ven met de Verenigde Naties. Er
bestaat zeer groot gevaar, dat zij
en hun Sowjet-mentors hier een
grote misslag begaart. Ik zon
hier plechtig tot de grootste voor
zicht gheid willen adviseren.
Provocaties van deze soort lei
den soms tot ernstige verwikke-
l'ncen, waarvan wij en ik
hopen, dat zij vermeden zullen
worden. Als men voortgaat met
een politiek, waarbij getracht
wordt Europa direct of indirect
te doen beheersen door één macht,
waarbij van elk middel gebruik
wordt gemaakt, zijn wij genood
zaakt de conclusie te trekken,
dat dit zal leiden tot een nieuwe
wereldoorlog. Ik hoop, dat dit
denkbeeld ooor niemand van ons
zal worden aangemoedigd.
De Britse regering zal kleine
mogendheden niet als politiek
instrument gebruiken om moei
lijkheden tussen de grote mogend
heden te veroorzaken maar de
Britse regering kan geen samen
werking tussen vier mogendheden
aanvaarden, als één van die vier
blijft voortgaan zijn politiek en
economisch systeem aan kleinere
landen op te leggen.
Ik heb, zo ging Bevin voort,
altijd de ruimste voorstelling aan
gaande Europa gehad met inbe
grip natuurlijk van de Sowjet-
Unie. Niets van hetgeen onze re
gering gaat ondernemen zal ge
richt zijn tegen de Sowjet-Unie
of tegen enig ander land, maar
wij hebben het recht de ver
wante zielen in het Westen te
organiseren zoals de Sowjet-Unie
de verwante zielen in het Oosten
georganiseerd heeft.
De regering is altijd van me
ning geweest, dat de verbrokke
ling van Duitsland onvermijdelijk
het ontstaan van een soort irre-
dentisten-toeweging tot gevolg
zou hebben, die niet de herrij
zenis van een vredelievend Duits
land maar van een oorlogzuch
tige geest met zich zou brengen.
Daarom zijn we tegen die ver
brokkeling".
Over de West-Europese landen,
met inbegrip van Italië, zei Bevin
nog, dat zij hun overzeese ge
biedsdelen zouden kunnen ontwik
kelen op een wijze, die de beste
en blijvendste resultaten voor de
gehele wereld zou opleveren. Deze
samenwerking op ontzaglijke
schaal zou zich uitstrekken over
Europa, het Nabije Oosten, Afri
ka en het Verre Oosten.
LI
'l
V
nil
3
es!
n\
ei
all
jen
1
1
el
•3?
ri
d
o
V
II