iWAPENSTILSTAND GETEKEND
DE GEVECHTEN IN PALESTINA
Sowjet-Unie beschuldigt
Engeland en Amerika te Wenen
MAANDAG 19 JANUARI 1948.
Noodwet
ouderdomsvoorziening
Dr. Beei dankt de commissie
van goede diensten
fr&n&ering bö AöOBJMWJssat - T«meuzeo
WEEKS VERWACHTIN G
medegedeeld door het K.N.M.I.
te De Bilt, geldig tot Maan
dagavond.
Buiig.
Matige tot krachtige wind
t&rasen Z.-W. en West. Wisse
lend bewolkt met voornamelijk
in de kuststreken enkele regen-
hagel- of natte sneeuwbuien.
Weinig verandering in tempe
ratuur.
4de Jaargang No. 709-
Verschijnt dagelijks Drukkerij N.V. Firma P. .1. van de Sande Terneuzen
Advertemtieprtj»
per mm 10 Ct.;
per advertentie i i
Inzending adverteutV®?
tot des namiddags 4
Rubriek kl. adverteotSMS
5 regels 60 ct.;
regel meer 12 cent. Y«
melding: Brieven O
nr. Bureau van <Bt 1
10 cent meer.
Abonnementsprijs f 3.25 per kwartaal.
Aan boord van d© „Renville"
is Zaterdagmorgen het wapen
stilstandsverdrag tUssen de Ne
derlands*» Regering en de Indo
nesische Regering getekend.
Het juiste tijdstip van de onder
tekening wgs acht uur vijf en
twintig (Nederlandse tijd).
Zaterdag verzamelden zich aan
boord van de „Renville" alle auto
riteiten van Batavia voor het bij
wonen van de ondertekening der
bestandsovereenkomst en de ac-
coordverklaring der politieke
grondslagen als basis voor de be
sprekingen. Rond dezelfde tafel,
waar op 8 December de eerste
plenaire zitting op de „Renville"
werd gehouden, zaten beide, dele
gaties en de Commissie van goede
diensten, met dit verschil, dat
Abdoelkadir en Sjarifoeddin ieder
aan een uiteinde van de tafel der
commissie hadden plaats geno
men. Het Australische lid Kirby
opende ais voorzitter van de week
de bijeenkomst en kondigde als
eerste punt aan de ondertekening
van het bestand. Deze bestands
overeenkomst bestaat uit 10 pun
ten, waaraan als aanhangsel drie
punten zijn toegevoegd. Tevens
werd kennisgenomen van de rege
lingen der bestandsovereenkomst,
E(jnde de uitvoeringsbepalingen
der overeenkomst. Hierin wordt
ondermeer gezegd: ,,De gelijklui
dende o .1 gelijktijdig- worden
uitgegeven door de Nederlandse
es de Republikeinse autoriteiten
aan hun ondergeschikten en com
mandanten en via deze aan hun
troepen". Deze order luidt:
„Heden, 17 Januari 1948, is een
wapenstilstandsovereenkomst ge
slopen tussen de Republiek en
Nederland. Dit betekent, dat zo
■poedig mogelijk alle maatregelen
zullen worden genomen om op de
■geest effectieve wijze een einde
te maken aan alle vijandelijk
heden. In afwachting van gede
tailleerde orders en instructies be
veel ik u ala volgt (met „ik"
wordt bedoeld de betreffende
autoriteit)
1. Vermijdt alle provocaties in
welke vorm ook;
2. Gaat door met uw taak tot
handhaving van rust en orde
in de gebieden, die u zijn toe
bedeeld;
3 Verdedigt u, indien u wordt
aangevallen
4. Vermijdt alle incidenten;
Beseft, dat u verantwoordelijk
blijft voor de veiligheid van
leven en goed.
Ik verwacht, dat u deze voorlo
pige orders zult uitvoeren in de
geest, waarin deze wapenstil
standsovereenkomst thans is ge
tekend".
Deze' bepalingen en de wapen
stilstandsovereenkomst worden
uitgegeven Zaterdagavond 21 uur
Java-tijd en worden effectief voor
beide partijen 14 dagen later, dus
on 31 Januari om 24 uur Javatijd.
De overeenkomst zelf, welke als
termijn van inwerkingtreden
noemt: 48 uur na de onderteke
ning, liet tevens de mogelijkheid
open tot het verlengen van deze
termijn tot 14 dagen na de t>n-
dertekening, indien een van beide
partijen aan de andere partij het
verzoek hiertoe zou doen. Sjari
foeddin heeft per brief aan de
Nederlandse delegatie zijn wens
te 'kennen gegeven deze termijn
te verlengen, zodat thans de ter
mijn van 14 dagen geldt. Deze
brief van Sjarifoeddin werd in
de openbare zitting van Zaterdag
overhandigd.
Daarna las het Australische lid
van de Commissie van goede
diensten, rechter Kirby, de twaalf
punten van de politieke basis voor
besprekingen voor, waarop door
de voorzitters van beide delega
ties, Aibdoelkadir en Sjarifoeddin
de accoordverklaring gegeven
werd.
Punt 1 zegt, dat de partijen de
hulp van de Commissie van goede
diensten verder aanvaarden voor
uitwerking en ondertekening van
een overeenkomst tot oplossing
van het politiek geschil op Java,
Madoera en Sumatra, gebaseerd
op de principes van Linggad»ati
Punt 2 behandelt de vrijheid
van meningsuiting en zegt, dat
geen der partijen recht heeft de
vrije uiting van populaire bewe
gingen te verhinderen, die uit
gaan naar politieke organisaties,
welke in overeenstemming zijn
met Linggadjati.
Punt 3 houdt in, dat beslissin
gen ten aanzien van verandering
in administratie van een gebied
uitsluitend bewerkstelligd kunnen
worden na volledige en vrije toe
stemming der bevolking' van zulk
een gebied en op het ogenblik,
dat die bevolking geheel bevei
ligd en vrij is van enige pressie.
Punt 4 zegt, dat na tekening
van de politieke overeenkomst
maatregelen genomen zullen wor
den tot geleidelijke vermindering
van de gewapende macht van
beide partijen.
Punt 5 vraagje herstel van eco
nomische activiteit, handel en
verbindingen, zo spoedig mogelijk
na de ondertekening van de wa
penstilstandsovereenkomst.
Punt 6 bepaalt, dat maatrege
len moeten worden genomen, op
dat in een periode, niet min
der dan zes maanden en niet
meer dan een jaar na onderteke
ning van de politike overeen
komst vrije bespreking zonder
pressie kan plaatsvinden van
vitale zaken, terwijl aan bet ein
de van deze periode vrije verkie
zingen zullen worden gehouden,
waarin de bevolking kan vaststel
len, welke haar politieke verhou
ding zal zijn tot de Verenigde
Staten van Indonesië.
Punt 7 zegt, dat op democrati
sche wijze een staatkundige con
ventie dient te worden gekozen
voor opstelling van de grondwet
der Verenigde Staten van Indo
nesië.
Punt 8 houdt in, dat, indien
een van beide partijen aan de
Verenigde Naties zou verzoeken
om bemiddeling oirf de toestand
waar te nemen (observe condi
tions), totdat de souvereiniteit
van Nederland overgaat op de
Verenigde Staten van Indonesië,
de andere partij zulk een verzoek
in ernstige 'overweging moet
nemen.
De volgende vier punten zijn
genomen uit de overeenkomst
van Linggadjati, t.w.:
Punt 9 betreft de onafhanke
lijkheid voor het Indonesische
volk.
Punt 10 behandelt de samen
werking tussen de volkeren van
Nederland en Indonesië.
Punt 11 handelt over de souve-
reine staat op federale basis on
der een op democratische wijze tot
standgekomen grondwet.
Punt 12 heeft betrekking op de
Unie tussen de Verenigde Staten
van Indonesië en de andere delen
van het Nederlandse Koninkrijk.
Al deze punten werden voor
accoord ondertekend.
Na oplezing van deze twaalf
punten las de heer Kirby zes toe
voegende punten, afkomstig van
de Commissie van drie. voor:
1. De Nederlandse souvereini
teit blijft gehandhaafd, totdat
deze aan de Verenigde Staten van
Indonesië wordt overgedragen.
Het recht van Nederland om de
rechten en verantwoordelijkheden
over te dragen aan de voorlopige
federale raad der gebieden van de
toekomstige Verenigde Staten van
Indonesië duurt voort, totdat de
savereiniteit is overgedragen. De
Heden viert Prinses Margriet
haar vijfde verjaardag.
Bij de vele gelukwensen welke
Haar en Haar Ouders deze dag
zullen hereiken, bieden ook wij
de onze aan en spreken daarbij
de hoop uit, dat Zjj nog vele ge
lukkige jaren temidden van ons
volk zal mogen beleten.
status van de Republiek zal die
van een staat binnen de Verenig
de Staten van Indonesië zijn. De
Verenigde Staten van Indonesië
zullen souverein zijn in gelijk
waardig deelgenootschap (part
nership) met het Koninkrijk der
Nederlanden in een Nederlands-
Indonesische Unie, aan het hoofd
waarvan de Koning der Neder
landen staat.
2. In genoemde voorlopige fe
derale raad zullen alle staten een
billijke vertegenwoordiging moe
ten hébben.
3. De mogelijkheid wordt ge
opend de Commissie van goede
diensten te verzoeken aan te blij
ven om haar diensten te verlenen
in de interim-periode. Dit ver-,
zoek mag door de niet-verzoeken-
de partij niet geweigerd worden.
De Nederlandse regering moet
zulk een verzoek aan de Veilig
heidsraad bekendmaken.
4. De Commissie van goede
diensten kan verzocht worden het
plebisciet onder haar toezicht te
doen houden.
5. De vertegenwoordiging dei-
verschillende staten, die deel
nemen in de conventie voor sa
menstelling der Grondwet, zal ge
schieden volgens het bevolkings
tal van de betreffende staten.
6. Geen van beide partijen
mag verhinderen dat, indien een
staat de grondwet niet wil rati
ficeren, deze, indien gewenst, vol
gens de artikelen drie en vier van
Linggadjati een speciale verhou
ding tot de Verenigde Staten van
Indonesië of het Koninkrijk der
Nederlanden kan kiezen.
Vervolgens las de heer Kirby
een verklaring der Commissie
voor, waarin deze zegt, dat be
grepen wordt, (jat door onderteke
ning van de wapenstilstandsover
eenkomst een de facto verhouding
is ingetreden tussen deze over-
In de heuvels van He-bron heb
ben nieuwe gevechten tussen
Joden en Arabieren plaats gehad.
Volgens Arabische berichten is in
de nabijheid van de Joodse neder
zettingen Kfar en Zion een Jood
se colonne in een hinderlaag ge
vallen. In Joodse kringen is men
ongerust over deze colonne.
Volgens Jöodse bron is een ver
sterking van 800 man van Jeru
zalem tot de nederzettingen door
gedrongen en een tweede groep
van 200 man sterkte zou op hevige
Arabische tegenstand gestoten
en teruggeworpen zijn. Van Jood
se zijde is niet bevestigd, dat zij
daarbij 40 man aan doden en ge
wonden verloren zouden hebben,
zoals uit Arabische bron ver
luidde.
In de Sjeikh Djarrah-wijk te
Jeruzalem werden Vrijdag deto
naties gehoord. Volgens Arabische
berichten zouden deze afkomstig
zijn van Joods mortiervuur.
Drie dagen geleden werden in
die wijk drie Arabische huizen in
de lucht geblazen.
In de oude wijk van Jeruzalem
weerklonk Vrijdagavond een he
vige ontplofing waarop een brand
volgde. Men meent, dat een
zware mijn ontploft is bij de
poort van Zion, die toegang geeft
tot de Joodse wijk van het oude
Jeruzalem. Men herinnert in
verband hiermee aan de uitspraak
van een Joodse woordvoerder, dat
de Joden een bres zouden kunnen
slaan in de oude stadsmuur, om
een verbinding tot stand te bren
gen met het belegerde Joodse
kwartier.
Nader wordt gemeld, dat de
ontploffing plaats had in de Jood
se wijk van de oude stad op het
dak van een Joods voèdselmaga-
zijn, dat zware schade opliep.
Artillerie en machinegeweren
van de Britse troepen in Palestina
hebben een aanzienlijke troepen
macht van Syrische Arabieren te
gengehouden, die Palestina Zater
dag trachtte binnen te komen,
klaarblijkelijk om twee afgelegen
Joodse nederzettingen aan te val
len. De Arabieren hadden niet op
zoveel tegenstand gerekend en
trokken zich over de Syrische
grens terug.
Uit Britse bron verluidt, dat de
drieduizend man sterke Transjor-
daanse grenswacht, die dienst
deed aan de grenzen van Libanon
en Syrië met Palestina, door
Britse troepen is vervangen. Uit
dezelfde bron verluidt voorts, dat
een aantal Arabieren uit Irak, die
in Palestina waren binnengedron
gen, tijdens gevechten te Haifa
zijn gedood.
Britse troepen en politie hebben
10 km ten Noorden van Hebror.
de lijken van 35 Joden en 4 Ara
bieren gevonden, zo wordt offici
eel meegedeeld. De Joden zijn
Vrijdag in een hinderlaag geval
len.
eenkomst en de twaalf politieke
grondslagen.
(De Commissie van drie geeft
beide partijen ernstig in overwe
ging door middel van radio, cou
ranten, speeches e.d., met mede
werking van de Commissie, de
bewoners van Indonesië van het
belang en de bedoeling enz. van
de politieke grondslagen en wa
penstilstandsovereenkomst op de
hoogte te stellen om hierdoor een
goede sfeer te scheppen. In de
verklaring wordt tevens ernstig
aangedrongen op politieke am
nestie voor militairen en burgers.
Hierna volgden officiële rede
voeringen van Abdoelkadir, Sja
rifoeddin en de leden der Com
missie van goede diensten. Ab
doelkadir bracht hulde aan de
commissie voor haar „onverstoor
bare welwillendheid" en zeide,
dat de commissie haar „eerste
overwinning" had behaald, „een
overwinning van de rede en het
gezond verstand". Abdoelkadir
zeide voorts, dat de moeilijkheden
weliswaar nog lang niet ten ein
de zijn, doch dat met de onder
tekening van dit bestand de eer
ste mijlpaal is bereikt. ,.Waar
het nu on aan komt is, dat aan
de bepalingen van dit bestand
uitvoering worde gegeven, snel,
eerlijk en te goeder trouw".
Ook Sjariffoeddin bracht hulde
aan de commissie en zeide: „Wij
zijn vanzelfsprekend teleurgesteld
dat de Nederlandse voorstellen,
waarop uiteindelijk de overeen
komst is bereikt, zo ver af liggen
van wat wij gehoopt en verwacht
hebben van de voorstellen van de
Oommissie van goede diensten.
Niettemin hébben wij deze wa
penstilstandsovereenkomst geac
cepteerd, omdat wij 'verzekerd
zijn van de toenemende samen
werking met de Nederlandse Re
gering. Wij zijn voornemens het
bestand oprecht uit te voeren en
toe te zien op de volledige effec
tieve uitvoering. Wij doen dit,
volledig aannemend, dat politieke
besprekingen ogenblikkelijk zul
len beginnen".
Sjarifoeddin zeide, dat do ver
zekering van Republikeinse sa
menwerking het vinden van een
oplossing stilzwijgend besloten
ligt in de concessies, welke de
Repiibliek deed t.a.v. de overeen
komst van heden.
Hij zeide, dat aan aanhangers
van de Republiek duidelijk zou
worden gemaakt, dat het in het
belang van vredelievende bespre
kingen is, dat de beslissing met
consideratie wordt beoordeeld.
De heer Kirby zeide in een
redevoering, dat wellicht de met
hode van selectie der leden van
de Commissie voor goede diens
ten de verwachting heeft gege
ven, dat tussen deze drie leden
constant een ernstige controverse
zou bestaan. De commissie heeft
echter steeds in de geest van on
partijdigheid gewerkt en getracht
haar taak te verrichten met toe
wijding aan de principes van de
Verenigde Naties. Wij vorderen
langzaam en de macht van de
commissie was zeer beperkt, doch
heden is gebleken, dat het werk
niet voor niets is verricht. Zoals
de heer Kirby ook op 8 December
bij de eerstp bespreking naar vo
ren bracht, zeide hij wederom,
dat de goodwill van het grootste
belang was voor de totstandko
ming van een algehele overeen
komst. Hij zeide, dat dit de eer
ste stap was en dat de commissie
thans pas begint met datgene,
waarvoor de commissie eigenlijk
naar Indonesië gekomen is n l-
het verlenen van goede dientsen
bii de tot standkoming van een
politieke oplossing, waarvoor
heden ,de beginselen zijn vastge-
leed.
De volgende spreker, Prof. Gra
ham zeide, dat het thans een
morele noodzaak voor iedereen
was om mee te werken het be
stand effectief te maken door
overal het bericht te verspreiden,
dat er thans vrede gekomen is en
dat thans patriotten de plicht
hebben 't bestand te bestendigen
en aller leven en goed te beveili
gen. Dit is geen utopie, aldus
Graham, doch er is hard, moei
lijk en geduld vereisend werk no
dig om het besta r.d te bewaren
en om de vrijheid, de onafhanke
lijkheid en de samenwerking van
het Indonesische volk met het
Nederlandse volk te organiseren.
De Sowjet-gedelegeerden in de
Geallieerde Bestuursraad te We
nen hebben de Westelijke Geal
lieerden tijdens de zitting van
Vrijdag ervan beschuldigd Oos
tenrijk te maken tot een „mili
taire basis voor het Brits-Ameri
kaanse imperialisme".
De Hoge Sowjet-commissaris,
luitenant-generaal Koerassof, ver
klaarde in het Russisch, dat, ter
wijl de Sowjet-autoriteiten hun
zóne geheel gedemilitariseerd
hadden, in de Westelijke zóne
de vroegere gigantische onderne
mingen, die door de Duitsers ge
bouwd waren om Hitiers legers te
voorzien van grondstoffen en uit
rustingen ten koste van de Oos
tenrijkse vredesindustrie uitge
breid en weder uitgerust werden.
Geweldige ondernemingen, zoals
de gecombineerde bedrijven te
Linz zouden niet slechts behou
den worden, doch gemoderniseerd
en opnieuw voorzien worden van
machines en gereedschappen, aan
gekocht in Amerika.
Het bestuur der Rijksverzeke
ringsbank deelt mede:.
De uitvoering van de noodwet
vordert goed. Óp 1 Januari 1948
waren bij de Raden van Arbeid
330 000 aanvragen binnengeko
men, waarvan ongeveer een tien
de gedeelte afgewezen werd. Door
de Raden van Arbeid gezamen
lijk waren tot op die datum ruim
90.000 uitkeringen betaalbaar ge
steld. Voor aanvragers, die reeds
een rente van de Rijksverzeke
ringsbank trekken, geschiedt, na
voorbehandeling door de Raden,
de betaalbaarstelling door de
Rijksverzekeringsbank, waarbij
eventuele op aie renten rustende
toeslagen moeten worden stop
gezet of, in enkele gevallen, ver
minderd. Het aantal dezer be
taalbaarstellingen beeft thans de
100.000 overschreden, terwijl er
gemiddeld per dag 1500 gevallen
gereed kom eb. Er wordt hard-
gewerkt om ook de resterende
gevallen zo spoedig mogelijk af
te handelen.
Militaire eenheden van de le
gers van Hitier zouden nog steeds
voortbestaan onder het mom van
werkgemeenschappen. Er zouden
nog een aantal fascistische Joego
slavische manschappen met offi
cieren, en overblijfselen van Hon
gaarse, Tsjecho-Slowaakse, Roe
meense, Bulgaarse en Poolse regi
menten, die voor Hitier hadden
gevochten, aanwezig zijn.
De Britse plaatsvervangende
Commissaris, generaal-majoor
Winterton, voegde de Sowjet-ge
delegeerden toe: „Ik vraag mij af
wien de Sowjet-Unie gebruikt
om haar sprookjes te schrijven".
Op het eerste gezicht zou de ver
klaring, aldus Winterton, lijken
op iets uit Jules Verne of H. G.
Wells.
DE LEDEN DER COMMISSIE
VOOR GOEDE DIENSTEN
KEREN HUISWAARTS.
Een Zaterdagavond door de
commissie voor goede diensten
uitgegeven communiqué ibreirgt
de bevestiging van het Aneta-be-
richt omtrent de reizen der leden
van de commissie voor goede
diensten. Het lid Kirby is Zater
dag naar Australië vertrokken en
de heer Van Zeeland begaf zich
gister naar Brussel. Hun plaatsen
in de commissie zullen worden in
genomen door de heren Critchley
en Herremans. In het communi
qué wordt verder medegedeeld, dat
de drie leden der commissie over
ongeveer 2 weken te Lake Suc
cess zullen aankomen. Te dien
einde zal de heer Kirby over een
week te Batavia terugkeren om.
de heer Graham op te halen.
De Minister-President heeft
aan de voorzitter van de com
missie voor goede diensten te
Batavia Zaterdag het volgende
telegram gezonden: Namens de
Nederlandse Regering betuig ik
de commissie gaarne mijn dank
voor het belangrijke resultaat
door Uwe goede diensten in het
belang van Nederland er. Indo
nesië en van de internationale
gemeenschap bereikt.
