MENINGEN OVER DE RESOLUTIES
$th
f'ïl
I
Nederlandse diamanten
uit Duitsland terug
f
VRIJDAG 29 AUGUSTUS 1947.
NEDERLANDS
Legercommuniqué
Schepen
naar Indonesië
van de Veiligheidsraad
PERSCONFERENTIE.
Sultan van Pöntianak te Washington.
Gunstig Frans antwoord op
Brits verzoek inzake joodse
immigranten
Griekse kabinetscrisis
geëindigd
Groot offensief van Griekse
opstandelingen
Paratyphus [aan b oord
„Volendam"
Australië in de commissie
van Drie?
Instructies aan Engelsen
in Egypte?
De immigratie in Canada
Dakota verongelukt
Veldmaarschalk^ Alexander
over Amerikaanse hulp aan
Griekenland
i m
4 ej
i-iH
V i !l' I
I
fulp I,
r jf Ah
*stT
Frankering bij Abonnement - Terneuzen
WEERSVERWACHTING
medegedeeld door het K.N.M.I,
te De Bilt,,'geldig tot Vrijdag
avond.
Weinig verandering.
Enkele overdrijvende wolken
velden, doch droog en over het
algemeen vrij zonnig weer.
Weinig verandering van tem
peratuur. Matige wind uit
Noordelijke richtingen.
VRIJE ZEEUW
3de Jaargang No. 592.
Verschijnt dagelijks Drukkerij N.V. Firma P. J. van de Sande Terneuzen
Advertentieprijs:
per mm 10 ct.; minimun<
per advertentie 1,00,
Inzendingen advertentie»
tot des namiddags 4 uur.
Rubriek kl. advertentie»:
15 regels 60 ct iedere
regel meer 12 cent. Ver
melding brieven onder
nr. Bur. van dit Blad
10 ct. meer.
Abonnementsprijs 3,25 per kwartaal.
Het officiële actie-communiqué
van Donderdag meldt, dat Neder
landse patrouilles in de bevrijde
gebieden wederom herhaaldelijk
toeschoten zijn. Orp enkele plaat
sen voerde de T.N.I. georgani
seerde aanvallen uit. De Neder
landse verliezen toedroegen
Woensdag twee gesneuvelden en
acht gewonden. In West-Java
naibij de Wijnkoopsbaai traden
Nederlandse troepen tegen T.N.I.-
troepen op, die in dat gebied
opereerden. Ten Oosten van Che-
ribon viel een groep van dertig
Lasjkars in de nacht een Neder
lands bivak in Sindang Laoet
aan. Hierbij werd gebruik ge
maakt van automatische wape
nen en mortieren. De aanval'
werd afgeslagen. Ten Westen
en ten Noordwesten van Tasima-
laya werden opererende formaties
van de T.N.I. door Nederlandse
troepen verrast en met zware
verliezen verdreven. Ook ten
Zuiden van Soemedang en Kadi-
paten werden aan Republikeinse
troepen verliezen toegebracht.
Ten Zuiden van Singaparna in
West-Java heeft een 75 man
sterke T.N.I.-groep een Neder
lands detachement aangevallen.
De aanval werd afgeslagen. Ten
Ztuiden van Tjomal in Midden-
Jajva werd een Nederlandse pa
trouille door een groep van 30
man aangevallen. De aanvallers
werden verjaagd.
De diamanten zün in Mei 1945
ontdekt in een zoutmijn te Stass-
furt, waarheen zij uit Berlijn wa
ren overgebracht.
De United States Information
Service deelt mede:
,,iHet Amerikaanse militaire be
stuur in Duitsland heeft Donder
dag bekend gemaakt, dat een
hoeveelheid diamant, ter waarde
van 17.096 karaat, die door de
Duitsers in 1944 uit de kluis van
de Amsterdamse Bank te Arn
hem is geroofd, geïdentificeerd is
en aan de Nederlandse Regering
wordt teruggegeven.
De diamanten, waarvan de
waarde millioenen guldens be
draagt, zijn onder een militair ge
leide, samengesteld uit Ameri
kaans en Nederlandspersoneel,
naar Nederland teruggezonden.
Op verzoek van de Commissaris-
Generaal voor het economisch
herstel van Nederland zijn drie
Amerikaanse officieren in Neder
land aanwezig om bij de officiële
overdracht van de diamanten, het
bezit welke voor Nederland van
groot belang is, aanwezig te zijn."
Om half zes Donderdagmiddag
is de „Kota Inten" van de Rot
terdamse Lloyd, varend in charter
voor de Nederlandse regering,
met 1400 militairen aan boord
dat is 100 minder dan er plaats
is naar Indonesië vertrokken.
Er was een trein met mariniers
uit Tilburg gekomen, luchtstrijd
krachten uit Breda en marine
mannen uit de hoofdstaf. Zoals
gewoonlijk stonden ook nu weer
talrijke familieleden en verloof
den in de omgeving van de Mer-
wehaven opgesteld, teneinde de
vertrekkenden nog even de hand
te drukken en wat dies meer zij.
Commanderend officier aan
boord is de Luit.-Kolonel, Overste
Boissevain. Bij het inschepen gaf
Generaal Giebel, commandant
van de luchtstrijdkrachten in Ne
derland, van zijn belangstelling
blijk. Wie de vertrokken militai
ren, als ze in Port Said komen,
niet wil teleurstellen er wordt
dan n.l. al verlangend naar post
uitgezien wordt aangeraden
reeds binnen 4 of'ï) dagen de brie
ven te posten.
Ongeveer te zelfder tijd ver
trok de „Kota Baroe"' van de
Lloydkade te Rotterdam. Dit
enigszins verbouwde schip was
door de Regering aangewezen om
500 burgerpassagiers naar Insu-
linde te brengen. Onder hen be
vinden zich een groot aantal plan
ters en andere employé's van
grote ondernemingen, zoals de
landlbouwmaatschappij Oud-Djem-
ber, de rubber-cultuur-maatschap
pij „Amsterdam", de Deli Spoor
weg Mij., de H.V.A., de Tabaks
Mij. Arendsburg, de Ned. Handel
Maatschappij, de Klattense Cul
tuur Mij., enz. Uit vervoersoog-
punt betekent dit vervoer min of
meer een experiment, daar de
„Kota Baroe", zoals bekend, een
tot troepentransportschip omge
bouwde vrachtboot met passa
giersaccommodatie is. Wie echter
weet, dat de „Kota Baroe" 1968
man kan meenemen, zal begrij
pen, dat bij een vervoer van 500
passagiers als thans het uiterste
is gedaan, om zoveel mogelijk
comfort te biecjen.
Men verzekerde ons nadrukke
lijk, dat de bewering, als zou de
„Kota Baroe"' wapens vervoeren,
onjuist is.
Naar aanleiding van de resolu
ties in de Veiligheidsraad betref
fende Indonesië, hebben wij ons
ook gewend tot de heer J. Schou
ten om zijn oordeel en dat zijner
partij hierover te vernemen.
De heer Schouten formuleerde
als volgt zijn mening: „Met de
Regering ben ik van gevoelen,
dat de Veiligheidsraad niet be
voegd is tot hetgeen hij terzake
van Indië heeft gedaan. Het is
diep te betreuren, dat deze Raad
gich niet gehouden heeft aan wat
rechtens voor hem geldt. Wie
het pad van het recht verlaat,
wordt betrokken bij willekeur en
machtsmisbruik. De Veiligheids
raad heeft zich thans niet 'n
dienst gesteld van het volken
recht maar van machtspolitiek
in de ongunstige zin van het
vroord. Ik vrees zeer, dat daar
uit nadelige gevolgen zullen
voortvloeien voor de verhou
dingen Jn de Verenigde Naties en
in de Veiligheidsraad.
In geval omtrent zijn bevoegd
heid twijfel gerechtvaardigd werd
geacht had de Raad zich moeten
gedragen naar de regel: in twijfel
onthouding, en alle' maatregelen
mogen treffen, welke in de weg
De Sultan van Pöntianak heeft
Woensdag tegenover de pers vei-
klaard, dat hij en zijn drie mede
reizigers bitter teleurgesteld wa
ren over het feit, dat „ons het
ererecht om gehoord te worden
is ontkend". De Sultan d'e onbe
rispelijk, Europees gekleed en tot
verbazing van de journalisten
perfect Engels sprak, verklaarde:
„Wij zijn speciaal naar de Ver.
Staten gekomen om onze positie
in het Nederüands-Indonesisch
geschil uit te leggen. Wij zijn
gekomen om de Verenigde Naties
zowel als het volk van de Ver
enigde Staten m"de te oelen dat
de Indonesisch» Republiek geen
souvereine staat is in Indbnesië.
Wij vertegenwoordigen twintig
millioen mensen, terwijl het twij
felachtig is of meer dan een
derde gedeelte van de bevolking
onder het defactogezag der Re
publiek werkelijk voor de huidige
leiders zijn".
Toen hem .gevraagd werd of hii
de politionele actie gerechtigd
achtte, antwoordde de Sultan met
een nadrukkelijk ja. Naar zijn
bezwaren tegen de leiders ge
vraagd, zeide hij: „Zij zijn niet be
reid samen te werken tot uitvoe
ring van de overeenkomst van
Linggadjati. Zo spoedig zij een
regering hebben, die rust en orde
kan handhaven, zal geen politio
nele actie nodig zijn. De Indo
nesische Republiek was zeer be
slist de eerste, die de orde tot
staken van het vuren schond. Zfl
gaat daarmee voort. Wij hadden
bezwaar tegen ieder geweld, zo
wel van Indonesische als van
Nederlandse zijde. Wij zijn voor
een vreedzame uitvoering van
Linggadjati en wensen de Ver
enigde Staten van Indonesië te
vormen. Deze wens om te ko
men tot een federale regering in
plaats van een uiterst gecentra
liseerde regering karakteriseert
ons standpunt.
Onze lange reis naar de Ver
enigde Staten werd gemaakt in
het belang van vrede en veilig
heid. Wij zijn van mening, dat
geheel Indonesjë zijn onafhanke
lijkheid zal verliezen, indien ge
weld voortgaat".
De Sultan verklaarde, dat men
in de gebeden van Indonesië hui
ten de Republiek niet in meer
dere mate door de Republiek dan
door Nederland geregeerd wenst
te worden. Toen hem gevraagd
werd om een reactie op de groep
in de Veiligheidsraad, welke hem
niet wenste toe te laten, ant
woordde de Sultan: „Dit zou on
beleefd zijn". Hij voegde wel
toe: „Wij geloven dat, wanneer
de consuls te Batavia aan de
Veiligheidsraad verslag hebben
uitgebracht, de Raad gedwongen
zal zijn ons te horen".
Voorts deelde de Sultan nog
mede, dat zijn delegatie tijdens
het verblijf in de Ver. Staten on
derhandelingen zal voeren over
de aankoop van voedingsmidde
len, textiel en landbouwwerktui
gen voor de gebieden, die zij ver
tegenwoordigt, en dat men rubber
hoopt te verkopen.
van het recht tot opheffing van
die twijfel had kunnen leiden. De
stopzetting der politionele maat
regelen in Indië was en wordt
steeds meer noodlottig, zeer in
het bijzonder voor de velen en de
verdere bewoners van Indië.
De Veiligheidsraad draagt voor
deze gang van zaken een grote
verantwoordelijkheid, welke te
zwaarder is, omdat hij zich niet
ernstig heeft afgevraagd, welke
gevolgen uit zijn bemoeiingen
konden, om niet te zeggen moes
ten voortvloeien.
De Regering had aan de wens
van de Veiligheidsraad om de do-
litmnele maatregelen te staken,
gelet op haar rechtsplicht en hare
verantwoordelijkheid, geen gevolg
mogen geven. Ook thans heeft
zij zich naar die rechtsplicht en
die verantwoordelijkheid te ge
dragen.
Vk>or het overige wens ik mij
op dit moment nog met verder
over het Regeringsbeleid ten aan
zien van Indië uit te laten, om
dat mag worden verwacht, dat
op zeer korte termijn de Rege
ring daaromtrent een verklaring
zal afleggen".
De heer Andriessen, voorzitter
der K.V.P., gaf zijn mening als»
volgt weer:
„Nu de Veiligheidsraad, on-
ianks het voortreffelijk optreden
van onze ambassadeur, Mr. Van
Kleffens, blijkbaar niet zonder
moeilijkheden tot een besluit in
zake Indonesië gekomen is, heeft
het weinig zin zich met retro
spectieve beschouwingen bezig te
houden. Laat mij volstaan met
op te merken, dat; alleen de Raad
zich het nodige gezag zal weten
te verwerven, wanneer hij zijn
werkzaamheden en deze zijn
toch voor het welzijn van de vol
keren van zo grote betekenis
baseert en blijft baseren op het
recht. Dit is het noodzakelijk
fundament voor het behoud van
de wereldvrede.
Nu de beide bekende resoluties
met betrekking tot de Veilig
heidsraad zijn aangenomen, kan
niet anders dan de vurige hoop
wordep uitgesproken, dat zij tot
het beoogde doel: de veiligheid en
de orde in de Archipel, zullen
kunen leiden en dat zij eraan mee
zullen werken het staatkundig
beginselprogram van Linggadjati
te verwezenlijken.
Voor wat de vraag inzake het
verdere gebruik maken van het
militaire gezagsapparaat betreft,
ben ik van mening, dat dit ge
bruik achterwege moet blijven,
tenzij het handhaven van rust!
orde en veiligheid tot een politio
neel optreden noopt.
Nederland heeft voor deze rust,
orde en veiligheid de verantwoor
delijkheid, een verantwoordelijk
heid, waaraan het zich op straffe
van grof plichtsverzuim niet mag
onttrekken.
Vanuit deze gezichtshoek most
ook worden bezien het bevrijden
van personen door Nederlandse
militairen. Wanneer de levens
van deze mensen gevaar lopen of
zij worden op een wijize behandeld
welke in strijd is met de meest
elementaire menselijke rechten,
dan is optreden geboden, ook
wanneer dit achter de demarca
tielijnen zou moeten geschieden.
Bij een objectieve beoordeling
kan hiertegen niemand, ook de
Veiligheidsraad niet, bezwaar
maken. De aanwezigheid van deze
Raad vindt immers zijn oorzaak
in de overweging, dat na deze
gruwelijke wereldoorlog de ele
mentaire rechten van alle mensen
zouden worden erkend en ge
ëerbiedigd.
De heer Vonk (Partij van de
Vrijheid) heeft tegenover het
A.N.P. verklaard, dat de inner
lijke beoordeling der door de Vei
ligheidsraad aangenomen resolu
ties zeer moeilijk is. Onze Rege
ring staat hier tussen twee vuren.
Van de ene kant de beslissing van
de Veiligheidsraad (welke, dat
staat boven alle twijfel, volgens
de Regering geen competentie
heeft in deze zaak) en van de an
dere kant de hachelijke situatie in
Indonesië.
„Op dit ogenblik, aldus de heer
Vonk, is het moeilijk een oordeel
uit te spreken, aangezien hier
over door de Regering thans nog
beraadslaagd wordt en wij vol
gens goed Nederland's gebruik
de beslissing van de Regering niét
mogen trachten te beïnvloeden.
Eén ding staat echter voor mijn
partij vast: hoe men het ook
wendt of keert, altijd moet het lot
Van het millioenenvolk in Indone
sië en Nederlandse verantwoorde
lijkheid hiervoor prevaleren."
De heer H. W. Tilanus (Chr.
Hist. Unie) wenste echter voor
aleer hij een uitspraak deed de
Regeringsverklaring af te wach
ten.
Het Franse Ministerie van
Buitenlandse Zaken heeft bekend
gemaakt, dat de Franse fegering
met zeker voorbehoud het Britse
verzoek van 23 Augustus om de
43(50 Joodse landverhuizers, djie
nu op weg zijn naar Duitsland in
Frankrijk toe te laten in gunstige
zin heeft beantwoord.
Een woordvoerder van het Mi
nisterie verduidelijkte, dat het
Franse antwoord, hoewel er in
wordt toegestemd de Joodse im
migranten na aankomst in de
Britse zóne in Frankrijk toe te
laten, een drieledig voorbehoud
bevatte
1. De immigranten moeten vrij
willig de wens uitspreken naar
Frankrijk te willen gaan.
2. Hun toelating mag geen
precedent scheppen voor verdere
toelating van andere „verplaatste
personen" uit Duitsland.
3. De toelating van de betref
fende immigranten, mag het to
taal aantal réfugié's in Frankrijk
niet hoger doen zijn dan 8000.
De Griekse Kabinetscrisis kan
als geëindigd wofden beschouwd.
De Volkspartij, waarvan Tsalda-
ris leider is, heeft zich accoord
verklaard met de vorming van een
coalitieregering op brede basis,
met aan het hoofd een President
van buiten het parlementaire ka
der, die het vertrouwen van allen
geniet.
Na een bezoek van Tsaldaris
aan de Koning en een van Gris-
wold. de leider der Amerikaanse
missie in Griekenland,- aan Tsal
daris, hebben alle leid.ers der po
litieke partijen, met uitzondering
van Sophoelis (liberaal), verga
derd.
Griekse regering gevormd.
Reuter meldt, dat de „voorma
lige Griekse regering onder De
metrius Maximos en met mede
werking van zeven partijleiders
opnieuw gevormd is".
Radio Belgrado haalt een com
muniqué van het „Democratische
Leger" in Griekenland aan, waar
in gezegd wordt dat de guerilla-
Het troepenschip „Volendam"
wordt heden te Batavia verwacht.
Naar de „dienst legercontacten"
meedeelt, zijn er aan boord hon
derd ziektegevallen; waarschijn
lijk paratyphus van een goed
aardige soort. De ziekte breidt
zich snel uit.
1400 K.K:L.-mannen worden
rechtstreeks naar Buitenzorg in
quarantaine gezonden, 600 mari
niers zullen met de „Volendam"
de reis voortzetten naar Soera-
baja, waar ook zij in quarantaine
moeten.
Het is zeer waarschijnlijk, dat
Australië door de Republiek zal
worden gekozen om zitting te
nemen in de Comnjissie van Drie,
welke volgens het Amerikaanse
voorstel ter bemiddeling tussen
Nederland en 'de Republiek ge
vormd zou kunnen worden. De
Republikeinse radio spreekt van
drie landen, welke hiervoor in
aanmerking komen, n.l. Austra
lië, Polen en Syrië, doch voor
zover hieruit wordt begrepen
heeft een officiële aanwijzing van
een dezer drie nog niet plaats
gevonden.
Verscheidene Egyptische bladen
delen mee, dat de in Egypte wo
nende Engelsen instructie hebben
gekregen zich, met het oog op het
te verwachten besluit van de Vei
ligheidsraad en de grote prikkel
baarheid van het volk, op iedere
eventualiteit voor te bereiden.
Officiële Britse kringen beves
tigen deze berichten niet, maar
delen mede, dat een doelmatige
bescherming van de Engelsen en
hun bezit wordt overwogen.
Volgens een blad zouden de
Britse kampen in de kanaalzone
door mijnenvelden omgeven zijn.
James Gardiner, Canadees Mi
nister van Landbouw, heeft te
Genève verklaard, dat Canada in
de volgende tien jaar 12 millioen
immigranten kan opnemen.
Gardiner vertrekt binnenkort
naar Duitsland om gebieden te
bezoeken, waaruit Canada zijn
toekomstige bevolking zal be
trekken.
Een transport command Dako
ta vliegtuig van de R.A.F. is na
bij Margate (Kent) verongelukt,
terwijl het rondcirkelde om te
dalen op het vliegveld van de
R.A.F. te Manston.
De piloot en de navigator zijn
gedood. Er bevonden zich geen
passagiers aan boord. Het vlieg
tuig viel te pletter op de hoofd
weg en brandde geheel uit.
strijdkrachten een „algemeen of
fensief" tegen de Regeringstroe
pen zijn begonnen in Thessalië,
Macedonië en E(*irus in Noord-
Griekënland. Volgens het commu
niqué zouden ruim honderd dor
pen zijn bezet.
Bij zijn aankomst op het New-
Yorkse vliegveld La Guardia
heeft Veldmaarschalk Burggraaf
Alexander, de Gouverneur-Gene
raal van Canada, verklaard, dat
de V. S. hun hulpverlening aan
Griekenland moeten doorzetten,
zelfs al zou dit tot oorlog met de
Sovjet-Unie leiden. Onmiddellijk
na dit gezegd te hebben, voegde
Alexander eraan toe: „Mogelijk
kost mij deze uitlating mijn
hoofd". De Veldmaarschalk, die
tijdens de oorlog Geallieerd op
perbevelhebber in het Middelland-
sezeegetoied was, legde deze ver
klaring af, toen verslaggevers
hem om zijn mening vroegen over
de woorden van Paul Griffith,
het hoofd van het Amerikaanse
legioen, dat de V. S. Griekenland
moeten blijven helpen, zelfs in
dien dit oorlog met de Sovjet-
Ulnie tengevolge zou hebben.
'ti
'eJi jL-
w3i z.k?]i
min OlW
'f-- nUfl
