De rede van Van Kleffens in de Veiligheids
raad
DE MIJNRAMP in Engeland
Vragen aan de Minister
Republiek antwoord op
herhaald Amerikaans aanbod
MAANDAG 18 AUGUSTUS 1947.
NEDERLANDS
Legercommuniqué
Frankering bij Abonnement - Temeuzen
WEERSVERWACHTIN G
medegedeeld door bet K.N.M.I.
te De Bilt, geldig tot Maan
dagavond.
Warm weer.
Zonnig, droog weer met in de
namiddag hoige temperaturen.
Matige, Oostelijke tpt Noord
oostelijke wind.
DE VRIJE ZEEUW
3de Jaargang No. 582-
Advertentieprijs
per mm 10 ct.; minimum
per advertentie 1,50.
Inzendingen advertentie®
tot des namiddags 4 uur-
Rubriek kl. advertenties:
15 regels 60 ct.; iedere
regel meer 12 ct. Ver
melding brieven onder
nr. Bur. van dit Blad
10 ct. meer.
Verschijnt dagelijks Drukkerij N.V. Finna P. J. van de Sande Terneuzen Abonnementsprijs ƒ3,25 per kwartaal.
Het Nederlands actiecommuni
qué no. 49 van Zaterdag meldt.
,,In verschillende gebieden von
den de gebruikelijke inbreuken
op de order staakt het vuren
plaats. Tien Westen van Buiten
zorg werden Nederlandse pa
trouilles nabij Leuwiliang even
eens door groepen bestaande uit
T.N.I.^soldaten, onder vuur ge
nomen. Deze werden met verlie
zen teruggeslagen.
CVp Midden-Java, in de sector
van Ambarawa, zijn enige gewa
pende benden uit het door de
Nederlanders bezette gebied ver
dreven. Hierbij werd enige tegen
stand ondervonder..
In de omgeving van Gombong
werden, bij de zuiveringsacties
in ons gebied, 3 gewapende Ja-
pannezen, die aan de zijde van
de T.N.I. meevochten, gedood.
Sedert de staking der vijande-
iükheden bedragen onze verlie
zen, volgens de tot dusver ont
vangen gegevens: 29 gesneuvel
den, 91 gewonden en één ver
miste.
Post Batoe, ten N.W. van Ma-
lang, is door sluipschutters be
schoten. Bij Pasoeroean is een
dessa-hoofd door een bende ver
moord. In de omgeving van Ma-
lang zijn enige bruggen vermeld.
Van Sumatra wordt nog ge
meld: ïn verschillende randgebie
den heerste activiteit van sluip
schutters. In de omgeving van
Laboehanroekoe (tussen Tebmg-
tinggi en Tandjoengbalai aan Su
matra's Oostkust") is een colonne
carriers met automatische wapens
en mortieren hevig beschoten.
West-Java: Ten Zuiden van
Madjalaja (ten Z.W. van Tjitja-
lenkal) heeft een Nederlandse
patrouille zestig Chinezen ontzet.
De Republikeinse Regering heeft
Zondag geantwoord op het her
haalde Amerikaanse aanbod van
goede diensten
Nogmaals dringt zij er op aan,
dat zo spoedig mogelijk een inter-
nationale commissie tot arbitrage
naar Indonesië zal worden gezon
den. Zij herhaalt in haar antwoord
haar verzoek aan de Amerikaan
se Regering goede diensten te
verlenen bestaande in het uitoefe
nen van invloed op de Nederland
se Regering en de Veiligheidsraad
om in te stemmen met arbitrage.
De Republikeinse Regering ver
klaart in haar antwoord verder,
dat het "naar niet mogelijk is op
haar vroeger genomen, besluit te
rug te komen, omdat de Austra
lische resolutie, welke een inter
nationale commissie voorstelt,
reeds bij de Veiligheidsraad in be
handeling is.
Militaire dienst voer
onderwijzers.
Het Tweede Kamerlid Schoo-
nenberg heeft de Minister van
Oorlog schriftelijk de volgende
vragen gesteld:
1. Is de Minister bereid uit
stel van militaire dienst te ver
lenen aan onderwijzers, die voor
de hoofdakte studeren, alsmede
aan onderwijzers, die het eerste
gedeelte van de hoofdakte behaald
hebben en thans voor het tweede
gedeelte studeren?
2. Is de Minister verder be
reid aan onderwijzers, die het
eerste gedeelte van de hoofdakte
behaald hebben voor eerste oefe
ning onder de wapenen zijn, na
de vervulling van de eerste oefe
ning uitstel van militaire dienst
te verlenen voor de studie voor
het tweede gedeelte van de hoofd
akte?
3. Is de Minister ten slotte
bereid, indien de eersite oefening
langer duurt dan 11 maanden, de
onderwijzers, bedoeld in vraag 2.
de rest van hun oefening te laten
vervullen in de vacantietijd, ten
einde te voorkomen, dat door een
te lange tussenpoos tussen het
behalen van het eerste gedeelte
van de hoofdakte en de studie
voor het tweede gedeelte de
waarde van het behaalde eerste
gedeelte komt te vervallen?
Eerste oefeming voor
studenten.
Het Tweede Kamerlid Vonde
ling heeft de Minister van Oorlog
/schriftelijk de volgende vragen
^cstcid
1 Is het de Minister bekend,
dat de regeling betreffende het
verlenen van uitstel van eerste
oefening voor studenten van de
Landbouwhogeschool veel ongun
stiger is dan voor studenten van
de Technische Hogeschool, terwijl
het studieschema voor beide ca
tegorieën gelijkvormig is, evenals
de behoeften van de maatschap
pij aan afgestudeerden van beide
scholen?
2. Is de Minister alsnog be
reid de regeling ten behoeve van
de Delftse studenten ook toe te
passen op de Wageningse studen
ten?
Slechts weinigen van de 20.000
inwoners van de stad Whitehaven
zijn Zaterdagnacht naar bed ge
weest.
In de buurt van de mijn wacht
te men op nieuws omtrent de
manneh beneden. Br bestaat niet
veel hoop, dat men een deel van
de ingesloten mijnwerkers levend
naar boven zal brengen.
De reddingsploegen hebben met
grote moeilijkheden te kampen:
gas en neervallend gesteente.
De gevonden lijken zijn nog
niet naar de oppervlakte ge
bracht. Er is geen enkel teken
van leven van de slachtoffers
ontvangen.
Voor het reddingswerk hebben
zich vele vrijwilligers aangeboden,
doch men heeft slechts een be
perkt aantal ervaren vrijwilligers
uitgekozen. De mijn strekt zich
tot ongeveer 12 km onder de zee
uit Whitehaven is reeds door
verschillende mijnrampen getrof
fen. Een der ergste vond in 191»
plaats, toen 136 mensen door een
serie ontploffingen om het leven
kwamen.
De reddingsploegen hebben, na
12 uren van moeilijke arbeid, de
plaats van de ontploffing bereikt.
Er zijn geen overlevenden. Men
is begonnen de lijken van de
slachtoffers naar boven te bren
gen, waar de beklemmende stilte
onder de familieleden van de ver
ongelukten slechts wordt verbro
ken door het gesnik van .vrou
wen.
Tc.t op heden zijn 85 lijken ge
borgen, waarvan er 64 boven de
grond gebracht. Van) de 11mijn
werkers, die zich in de mijn be
vonden, hebben tien man ten tijde
van de explosie zich weten te
redd/er. Drie mijnwerkers kwamen
20 uur later levend te voorschijn.
Deze hadden zich na de ontplof
fing dieper de mijnschacht in be
geven. Hun pogingen om 'n groep
mijnwerkers, die zij voorbijkwa
men, te overreden mee te gaan,
faalden, daar deze meenden, dat
de lucht verderop bedorven zou
zijn. Enkele dezer herkenden de
drie overlevenden onder de naar
beven gebrachte lichamen.
De reddingsploegen hebben nu
het naar boven brengen der om
gekomenen gestaakt om zich ge
heel te wijden aan het zoeken
naar eventuele overlevenden. Er
worden nog 24 mijnwerkers ver
mist. Men heeft echter practisch
alle hoop laten varen nog nieuwe
overlevenden uit de mijn te red
den., hoewel een gedeelte van de
mijn nog onderzocht moet worden.
Slechts enkele lijken heeft men
kunnen identificeren.
De burgemeester van Whiteha
ven heeft het ifiitiatief genomen
tot een nationale steunactie voor
de nagelaten betrekkingen van de
omgekomen mijnwerkers.
Het Britse Verbond van mijn
werkers heeft een verzoek voor
het houden van een officieel on
derzoek ingediend. Een onderzoek
door een inspecteur1 van het Mi
nisterie van brandstof en energie^
is in Engeland gebruikelijk na
mijnongelukken. In ernstige ge
vallen. waartoe deze mijnramp
ook gerekend wordt, kan op ver
zoek van de mijnwerkers een com
missie met een onafhankelijke
voorzitter de oorzaken van de
ramp grondig onderzoeken.
Een zwerm sprinkhanen van
een kilometer lengte heeft alle
verkeer tussen twee dorpen in de
buurt van Bordeaux tijdelijk on
mogelijk gemaakt.
Vrijdagavond heeft Mt. Van
Kleffens in de Veiligheidsraad de
volgende rede uitgesproken:
,,Miinheer de Voorzitter, het is
allereerst, mrjn plicht namens mijn
Regering een woord van teleur
stelling, beklag en protest te doen
horen betreffende de wijze, waar
op de Veiligheidsraad onze ver
zoeken, die naar onze mening in
alle opzichten redelijk waren,
heeft behandeld. Niet alle pun
ten, die ik hier op het coq heb,
zijn van even groot belang, doch
zij hebben alle betrekking op het
zélfde: de tegenzin, om geen ster
ker woord te gebryiken, van de
kant van de Veiligheidsraad om
onze belangen op voldoende wijze
te behartigen.
Dit werd het eerst duidelijk,
toen ik, wetende, dat de Minister-
President van mijn Regering mij
telefonisch wenste te spreken,
verzocht om een uitstel - van de
besprekingen van twee uur. aan
gezien ik niet wist, of de gron
den waarop ik mijn optreden in
deze zaak, welke ik de eer heb te
verdedigen, baseerde, nog geldig
waren. Dit verzoek is toen behan
deld em vervolgens afgewezen.
Het tweede punt, waarover ik mij
te beklagen heb, is de wijze, waar
op de vraag omtrent toelating
van Oost-Indonesië en West-Bor
neo is behandeld.
Toen wij de toelating van de
Indonesische Republiek behandel
den. werd déze uitdrukkelijk ver
leend op de basis, dat er geen
definitie of bepaling van de sta
tus der Republiek noch enige
regeling of tekst bestaat, waar
op deze toelating berust. Toen
wij Vrijdag de toelating van
Oost-Indonesië en West-Borneo
bespraken, werden er allerlei
pogirfgen tot definitie en bepaling
van de status dezer gebieden
gedaan Ik protesteer hiertegen,
hoewel ik mij er van bewust ben,
dat het aan de Raad en aan
de Raad alleen is om te heslissen
of en id hoeverre deze zichzelf
ontvankelijk wil verklaren voor
de beschuldiging, dat de> raad wat
de Belgische gedelegeerde ge
noemd heeft „twee maten en twee
gewichten" (deux poids et deux
mesures") gebruikt. In het bij
zonder beklaag ik mij ovet het
feit, dat er leden van) de Raad
geweest zijn. die zonder daarin
te worden tegengesproken ver
klaarden. dat de toelating van
vertegenwoordigers van 20 mil-
lioen mensen, gekozen op wet
tige democratische wijze, de za
ken gecompliceerd zou maken"
en daarom dan ook geweigerd
moest worden. Hef spreekt van
zelf, dat bij elke rechtszaak de
interventie van een derde partij
evenals het horen van getuigen
tot op' zekere hoogte de zaken
altijd gecompliceerd maakt. Doch
is dat in elk land, waar de wet
i wordt gerespecteerd efen rede om
interventie te weigeren of getui
gen niet te horen Ik ben van
mening dat de Veiligheidsraad
zich op zeer gevaarlijk terrein
bevindt, wanneer hij deze richting
kiest. Dit kan zijn reputatie
van onpartijdigheid alleen maar
schaden, zo niet erger.
Tenslotte, mijnheer de voor
zitter betreurde en betreur ik
het, dat de Raad geweigerd beeft
mij Vrijdag op een geenszinls on
redelijk laat uur te horen. Het
zij verre van mij bet recht van
de Raad om mij de gelegenheid
om op dat moment te spreken te
ontnemen, in twijfel te trekken.
Waarover ik mij beklaag, is dat
volgens mijn oordeel en dat van
anderen de zaak van mijn rege
ring hierdoor benadeeld is. Waar
om dit alles?
Ik zal thans een kort woord
wijden aan de verklaring van de
heer Sjahrir. Ongetwijfeld was
deze een bewonderenswaardige
uiteenzetting van de zaak, hier
over valt moeilijk te twisten.
Natuurliik was haar fundamentele
zwakte dat zij bestond uit een in
hoge mate gekleurd relaas door
spekt met leuzen over het Atlan
tisch Handvest en algemeenheden
van een zeer weinig precies ka
rakter. Het was met andere
woorden meer een aannemelijk
betcog voor een publiek, dat niet
op de hoogte is. dan een exacte
zakelijke» verklaring. Ik stel niet
voor. punt voor punt de ver
schillende beweringen van Sjah
rir te hespreken, daar ik mijn
Regering verzocht heb, ^ndien
zii zulks wenst, dit te doen in een
gëdetai.leerde openbare uiteen
zetting. Ik wil u echter de barre
rauwe feiten over de toestanden
in de Republiek geven, niet ge
zien door een rose bril zoals
Sjahrir u deze getoond heeft,
doch op grond van de loutere
werkelilk'heid.
Het is cp hei territorium van
de Republiek in frappante tegen
stelling met de autonome staten
West Borneo en Oost-Indonesië
steeds roerig geweest: Gewapen
de botsingen tussen min of
meer geregelde gewapende
pol'tieke groepen en gewapende
benden. 5ie niemand gehoorza
men. kwamen herhaaldelijk voor.
Momenteel heeft het Nederlandse
leger de moeilijk» taak de bevol
king te vrijwaren tegen terroris
me van zwervende Republikeinse
onderdelen en andere gewapende
benlden. Het is een droevig en
treffend feit. datde Republikein
se Regering onwillig, of niet in
staat blijkt te zijn tegen dit wille
keurig gebruik van geweld syste
matisch op te treden Als resul
taat van haar onvermogen in dit
en in ander opzicht is de houding
van 'ondergeschikte Republikeinse
autoriteiten van de politie en
van invloedrijke burgers tegen
over deze gewapende elementen
zwak. Do aard van de verwoes
tingen aangericht, door de Repu
blikeinen toont aan dat er eer
zeker systeem in deze waanzin
is. De verwoestingen richten
zich 'voor een groot deel tegen
buitenlandse bezittingen. De
economische toekomst van het
land interesseert de:ze losgesla
gen elementen niet. Zij kozen
voor vernieling het wereldbeken
de suikerlaboratorium te Passa-
roean uit, dat voor ieder open
staat en een waar pakhuis is van
gegevens betreffende suikeraan-
plant en suikerindustrie.
Verwoesting, brandstichting en
moord zijn' aan de orde van de
dag. De ergste excelssen schijnen
tegen de Chinezen te zijn
voorgevallen: doch de inheemse
en Iudo-Europese bevolking lijdt
even erg. De Nederlandse auto
riteiten te Batavia hebben toeige-
zegd. mij hiervan fotografisch
bewijsmateriaal en documenten
toe te sturen zodra dit mogelijk
is: intussen doen zij al 't moge
lijke de slachtoffers te helpen,
ongeacht het feit. of zij de Ne
derlandse nationaliteit bezitten,
en andere te' beschermen tegen
de gewelddaden der Republikein
se terroristen. De verschriikke-*
lijke wreedheden door de terro
risten bedreven beneemt de in
heemse bevolking de moed open
lijk uitdrukking té geven aan hun
afkeer en tegelijk aan hun hoon.
dat dank zij onze actie de ben
den zullen woeden bedwongen.
Het is zelfs verscheidene malen
voorgevallen, dat dorpshoofden
en anderen die het hebben aan
gedurfd orde en rust te vestigen,
zijn vermoord. Het is voor een
groot deel te danken aan deze
plaatselijke autoriteiten en ook
aan een aantal Republikeinse
ambtenaren voornamelijk on
Qost-Java met inbegrip van de
politie, dat zij de moed hebb°n
persoonlijk risico te1 nemen, bij
het vestigen van orde en open
bare veiligheid. Voor velen schijnt
het moeilijk zich te realiseren
hoe verschrikkelijk de feiten zijn
en in het bijzonder hoezeer deze
verschillen van de onophoudelijke
verklaringen der Republikeinse
propaganda. Het is betreurens
waardig, dat het clichébeeld van
arme Indonesiërs die strijden
voor hun vrijheid, bij velen over
heerst en toen is niets meer be
zijden de waarheid. De bewoners
van de Republiek kunnen deze
vrijheid te allen tijde kragen.
Evenals de bewoners van Oost-
Indonesië en Borneo deze hebben
ontvangen. Al wat wij wensen
is anarchie en chaos tegen te
gaan. 'Met andere woorden,:'
..Niet wij, Nederlanders, staan die>
vrijheid in de weg doch de
wetteloosheid, die de onbekwame
Republikeinse Regering nooit de
baas heeft kunnen worden Die
Regering (er zijn geloof ik 30
Ministers in het huidige kabinet
van Soekarno) steunt op een ge
wapende maebt, waarover zij
echter geen contröle uitoefent.
Oorspronkelijk waren er onder
hen, die achter de Republikeinse
Regering stond,en vele goede
'elementen, doch langzamerhand
kwamen andere minder gewenste
lieden in het bezit van de uitein
delijke macht, zodat thans de
Republiek In feite wordt beheerst
door hen,, die tijdens de Japanse
bezetting duizenden van hun
eigen landgenoten aan de vijand
als slavenarbeiders hebben over
geleverd, door hen, die „Volks
tribunalen" hebben opgericht,
waarmede zij duizenden onschul
dige menseh ter dood gebracht
hebben; door hen, die zich het
bezit van anderen hebben toege-
eigend en rijk geworden zijn door
diefstal, afpersing en- corruptie,
terroristen, profiteurs, baantjes
jagers en al die immorale en ban
deloze elementen, die .in elke
revoluticnnaire tijd overal boven
komen drijven.
Ik vraag u, heren, wie wilt ge
thans helpen? Deze mensen cf de
fatsoenlijke burgers, die wij steu
nen? Uw actie, hoewei ingegeven
door een edelmoedig sentiment,
heeft nieuwe hoop, stoutmoedig
heid en e'nergie aan de kwaad
willigen en moedeloosheid aan de
grote meerderheid gegeven.
Waarom deze verschrikkelijke
T)roblemen, waarvan de toekomst
van zo vele millioenen afhangt,
beschouwen door een bril, die het
verdraaide beeld geeft, waarvan
ik zojuist sprak Moeten de or
ganen van de V. N. verblind wor
den door theorieën en algemeen
heden of erkent ge, dat ge de
feiten nodig hebt, daar deze een
maatstaf zijn voor de werkelijke-
mei ites van elk gevolg Gij weet
het best, waar uw plicht ter zake
van onkreukbaarheid ligt. Doch
wat gij tot dusver niet blijkt te
hebben begrepen is, dat, hoe
parodoxaal het ook moge schij -
nen. uw eis tot staking van het.
vuren de moord op honderden
onschuldigen tot gevolg heeft
gehad. Ik bezweer u dit terdege
te overwegen. Waarmee wij in
principe te kampen hebben, zijn
de overblijfselen van de Japanse
ideologie. Japanse methoden en
de infectie met de Japanse leer
Denkt gij, dat ik overdrijf, mijn
heer de voorzitter? Sta mij dan
toe iemand tot getuige te nemen,
tegen wie niemand bezwaar zal
maken: Sjahrir zelf.
Door de Republikeinse voor
lichtingsdienst wend in Novem
ber 1945 een brochure van Sjah
rir gepubliceerd, getiteld „Onze
strijd", waaruit ik verzoek twee
passages te mogen citeren:
..Over het algemeen spraken
geheime Japanse genootschappen
zoals „De Zwarte Draak", „De
Zwarte Waaier" en andere, ont
staan uit de Japanse vijfde colon
ne, de Kempeitai, de Kaigoen en
andere organisaties, sterk tot
onze jongeren en deze hebben
hun geest tot op zekere hoogte
beïnvloed, hoewel de jongeren de
Japanners veelal bleven haten.
Onbewust ondergingen zij de in
vloed van deze Japanse propa
ganda, hun houding en zelfs hun
gedachten waren dikwijls gelijk
aan die van de Japanners. In de
eerste plaats toonden zij hun
geestdrift door vreemde rassen te
verafschuwen, die in werkelijk
heid door de Japanners als de
vijand waren aangewezen: De
Geallieerden, de Nederlanders, de
Indo-Europeanen (ons eigen ras),
de Ambonnezen, de bewoners van
de Minahassa, beide ook tot ons
iias behorend, de Chinezen en de
zelfbestuurders. Het enige doel
was de heel wereld te haten, uit
gezonderd de Japanners. Dit was
de situatie vóórdat de onafhan-
i kelijkheid van Indonesië werd ge-
proclameerd en dit is het ruwe
materiaal van de ophouw van een
vrij Indonesië.
I Toen de vrije staat Indonesië
werd geproclameerd, bestond de
Regering grotendeels uit vroegere
bestuursambtenaren of helpers
van de' Japanners. Dit staat de
bevrijding van onze gemeenschap
van de Japanse invloed, welke
gevaarlek is voor de geestesge
steldheid van onze jeugd, in de
weg. Alle onrust in onze maat
schappij uitte zich hij onze jeugd
in afkeer van de vreemdelingen
in ons land, in het opmarcheren
met lansen, dat thans reeds ont
aard is in moord en plundering
en in andere tendenties, welke,
gezien van uit het standpunt van
onze sociale strijd, niets betekent
en reactionnair is, zoals elke
fascistische daad altijd reaction
nair zal zijn. De late. aankomst
van de Geallieerden ter aflossing
van de Japanners, die de macht
niet meer wilden uitoefenen, was
een goede gelegenheid voor de
Indonesische Republiek haar ge
zag te vestigen Dit heeft echter
niet het gewenste effect gehad.
De voornaamste redesn is, dat
