Van Kleffens
Reactie van Ned. Regering op verklaring va» Sjahrir.
De overdracht van de macht in
Voor-Indië
„Wij zijn in een internationaal moeras terechtgekomen"
Nationaal Comité
Handhaving Rijkseenheid
1
ZATERDAG 16 AUGUSIUS 1947.
De Veiligheidsraad vooringenomen
kreeg geen gelegenheid Sjahrir
te antwoorden
Sjahrir beschuldigt
zendt telegram aan Min. Beel
Telegram Nationaal Verbond
aan Raad van Ministers
Gandhi gaat vasten
Radiorede Prof. IVIr P, S. Gerbrandy
Deel van Italië's oorlogs
schuld aan de V. S.
kwijtgescholden
NEDERLANDS
Legercommuniqué
Telegram Vrouwenunie.
WEEKSVERWACHTIN G
■nedegedeeld door het K.N.
M.I. te De Bilt, geldig tot
Zaterdagavond.
Droog, warm weer.
Zonnig, droog weer met
opnieuw iets hogere tem
peraturen en matige, Oos
telijke wind.
Frankering
Onder Redactionele leiding
van P. L D. J. van Oeveren.
Redactie-adres
Noordstr. 55-57, Terneuzen.
Tel. 2510 - Na 6 uur 2073.
Hoofdagentschap voor
West 'Zeeuwsch-Vlaanderen
Willemsweg S3, Schoondqke
Telefoon 49.
Abonnement - len
Uitgave Stichting „De Vrije Zeeuw" Verschijnt dagelijks
3de Jaargang No. 581.
Drukkerij N.V. Firma P. J. van de Sande Terneuzen
Adverter te.
per mm t.nttaimum
per ad\,e^gntie_/_ 1,50.
Inzendingen advertenties
tot des namiddags 4 uur.
Rubriek kl. advertenties:
15 regels 60 ct Iedere
regel meer 12 ct. Ver
melding brieven onder
nr. Bur. von dit Blad
10 ct. meer.
Abonnementsprijs 3,25 per kvartaaL
ZON EN
MAAN-
1947
Zon
Miuir
Aug.
Opk.
Ond.
Opk.
Ond.
16
5.24
20.04
4.44
20.41
17
5.25
20.02
6.16
21.01
18
5.27
20.00
7.45
21.18
19
5.28
19.58
9.09
21.32
20
5.30
19.56
10.30
21.47
21
5.32
19.54
11.49
22.02
22
5.33
19.52
13.07
22.19
23
5.35
19.50
14.22
22.41
24
5.37
19.48
15.34
23.09
Het verzoek van de Philippijnen
om aan de besprekingen van de
Veiligheidsraad over Indonesië te
mogen deelnemen is met alge
mene stemmen (9) aangenomen.
Alleen de Sovjet-Unie en Polen
onthielden zich van stemming.
Toen Donderdag de bijeenkomst
van de Veiligheidsraad weer werd
voortgezet, nam Dr. Soetan Sjah
rir ex-Minister-President van de
Indonesische Republiek, met de
Nederlandse en de andere Indone
sische vertegenwoordigers plaats
aan de tafel.
Nadat Generaal Carlos Romulo,
de vertegenwoordiger der Philip-
pijnen, tot het deelnemen aan de
besprekingen was toegelaten, nam
het delbat een aanvang met de be
spreking van het Belgische ver
zoek om vertegenwoordigers van
Oost-Indonesië en West-Borneo
eveneens aan de tafel te laten
plaats nemen.
Het verzoek om toelating van
Oost-Indonesië en West-Borneo
werd met 4 tegen 3 stemmen en
7 onthoudingen verworpen. En-
geijand, de V. S. en Australië
stemden vóór. De Sowjet-ver-
tegenwoordiger verzette zich er
tegen, omdat naar zijn mening
de vertegenwoordigers van deze
gebieden geen vrije gebieden ver
tegenwoordigen.
Vervolgens kreeg Sjahrir het
woord, die onder meer het vol
gende verklaarde: Getuige de
feiten blijken de Nederlanders
nooit en te nimmer oprecht een
vreedzame regeling met de Re
publiek te hebben gewenst. Alle
Nederlandse actie politiek,
militair en economisch was
niets anders dan voorbereiding
tot agressieve actie tegen de
deelgenoot van de overeenkomst
van Linggadjati". Sjahrir ver
zocht de raad het hevel te geven
tot volledige terugtrekking der
Nederlandse troepen uit alle Re
publikeinse gebieden en onmid
dellijke benoeming van een com
missie der V. N. om ter plaatse
supervisie uit te oefenen op de
naleving van het verzoek van de
Raad om het vuren te staken
Oe commissie zou eveneens moe-
ten besluiten welke maatregelen
moeten worden genomen om
recht en orde te garanderen en
vergeldingsacties te voorkomen,
wanneer de Nederlandse troepen
terugtrekken en de commissie
zou arbitrage moeten verlenen in
alle punten van geschil tussen
Nederland en Indonesië.
Sjahrir ontkende ten stelligste
de juistheid van de Nederlandse
beschuldiging, dat de Republiek
nog 700 gijzelaars heeft. Hij be
schuldigde de Nederlanders er
van, dat zij de overeenkomst van
Linggadjati schonden door de
„marionettenstaten" Oost-Indo
nesië en West-Borneo op te rich
ten, en door hun gewapende troe
penmacht te verhogen tot 30.000
boven het toegestane aantal.
,,IHet was duidelijk, dat de Ne
derlanders van hun militaire
macht gebruik wilden maken om
ons tot volledige overgave te
dwingen", aldus Sjahrir.
Tenslotte verklaarde hij met
nadruk: „De Republiek verklaart
zonder voorbehoud, dat, indien
de Nederlandse troepen volledig
uit het Republikeins gebied wor
den teruggetrokken, de voor
waarden voor een vredig en or
delijk leven en voor het hand
haven van recht en orde hersteld
zullen zijn. Indien dit gebeurt,
verzekert de Republiek de Vei
ligheidsraad, dat zij zich zelf ver-
,hlwoordelijk zal stellen voor het
recht en de orde in het gehele
Republikeins gebied."
Vervolgens werd het debat over
Indonesië verdaagd tot gister
avond 20 uur Ned. tijd.
Het A.N.P. meldt nader, dat
Mr. Van Kleffens in deze verga
dering, welke door de radio werd
uitgezonden, na Sjahrir om het
woord verzocht, daar hij een
mededeling van de Regering had,
die misschien voor de besprekin
gen van belang zou kunnen zijn.
De vergadering werd evenwel
verdaagd.
Volgens Reuter heeft Mr. Van
Kleffens onmiddellijk na de zit
ting aan persvertegenwoordigers
verklaard, dat het buitengewoon
unfair was om de Nederlandse
afgevaardigde niet in de gtelegen- Kleffens.
heid te stellen te antwoorden op
de verklaring van de Republikein
se afgevaardigde, terwijl hij een
belangrijke mededeling had te
doen.
Volgens welingelichte kringen
te Lake Success zou deze mede
deling hebben ingehouden, dat de
Nederlandse Regering bereid is
onderzoek ter plaatse en arbi
trage van een onpartijdige com
missie te aanvaarden, mits dit
niet onder jurisdictie van de Vei
ligheidsraad zou geschieden, daar
de Nederlandse Regering het
recht van de Veiligheidsraad om
zich te mengen in deze binnen
landse aangelegenheid niet er
kent.
Mr. Van Kleffens heeft Vrij
dagavond in de vergadering
verklaard, dat de Nederlandse
Regering bereid is het instellen
van een onpartijdige commissie
voor onderzoek en arbitrage in
Indonesi? te aanvaarden, mits
dit niet onder de jurisdictie van
de Veiligheidsraad geschiedt,
welks reeht tot interventie in
deze aangelegenheid niet door
de Nederlandse Regering wordt
erkend.
„Wij zijn allen voor onderzoek,
doch wij zijn van oordeel, dat de
Veiligheidsraad ndet gemachtigd
is het bevel te geven tot een der
gelijk onderzoek. Wat ook de
status van de Indonesische Re
publiek is, ieder is het er over
eens, dat Nctderland de souve-
reiniteit in Indonesië nog bezit.
Die Nederlandse Regering maakt
geen bezwaar tegen onderzoek
door een commissie, indien dit
tenminste een commissie is, die
niet door de Veiligheidsraad
wordt ingesteld," aldus Mr. Van
Het Nationaal Comité „Hand
having Rijkseenheid" heeft een
telegram aan de Minister-Presi
dent gezonden, waarin er bij de
Regering krachtig op wordt
aangedrongen onze vertegen
woordiger bij de V. N. op te
dragen, na de in laatste instan
tie af te leggen verklaring, de
besprekingen in de Veiligheids
raad over de Indonesische kwes
tie niet meer bij te wonen.
Het comité acht de houding
van de Veiligheidsraad apert in
strijd met het recht en is van
oordeel dat het Nederland we
gens de duidelijke rechtsschen-
nis niet mogelijk kan zijn aan
beraadslagingen in Veiligheids
raad verder deel te nemen.
Het telegram was getekend
door de heren Gerbrandy» Wei
ter, Winkelman en Reijseger.
Het Nationaal Verbond heeft
in een telegram aan de Minister
raad aangedrongen op voortzet
ting van de politie-actie, bezet
ting van Java, Madoera en Su
matra, bevrijding van gijzelaars
en gevangenen en arrestatie van
de leiders van de Republiek.
Gisterochtend heeft de vooi-
maiige onder-Koning van Voor-
Indië, Lord Louis Mountlbatten,
in handen van Sir Haribal Ka-
nia, de President van de Hoge
Raad van de Unie van Voor-Indië
de eed als Gouverneur-Generaal
der Unie afgelegd.
Later nam Mountlbatten de eed
af van de nieuwe KaDinets-Minis-
"■crs der Urne. In de raadskamer
verklaarde de nieuwe Gouverneur-
Generaal: „Ik vraag u mij te be
schouwen als een der uwen, die
de belangen van de Unie geheel
is toegedaan". Voorts zeide
Mbuntbatten, dat hij voornemens
is om volgend jaar April zijn
ontslag in te dienen, daar hij
van gevoelens is dat de Unie
vrjj moet Zijn om desgewenst een
van haar eigen mensen als Gou
verneur-Generaal te hebben.
Dr. Radjendra Prasad, de voor
zitter van de constituerende ver
gadering, zeide in zijh antwoord
op Mountbatten's rede, dat het
tijdperk der Engelse overheer
sing van Voor-Indië heden ein
digt en dat de betrekkingen met
Engeland voortaan zullen rusten
op basis van gelijkheid, weder
zijdse welwillendheid erf weder
zijds voordeel.
Tevens verwelkomde Dr. Pra
sad de Staten, die zich hij de
Unie van Voor-Indië hebben ge
voegd en hij verzekerde hnn vor
sten, dat de Unie geen kwade
bedoelingen tegen hen heeft,
doch erop Vertrouwt, dat zij con
stitutionele vorsten zullen wor
den.
Mahatma Gandhi, de 77-jarige
veteraan van de Voor-Indische
vrijheidsstrijd, die (Donderdag
door Pandit Nehroe „de grootste
man van onze generatie" werd
genoemd, zal ter gelegenheid
van de onafhankelijksdag 24 uur
vasten. Hij bevindt zich than:
samen met de Mohammedaanse
Minister-President van Bengalen
Soessedn Soehrawardy, die even
eens vast, in een huis te Cal
cutta, waar hij hoopt door zijn
voorbeeld vrede te stichten in
deze stad, die door hevige bur
gertwisten wordt geteisterd.
In handen van de President
van de Hoge Raad van Lahore,
Sir Abdoel Rasjid, heeft gisteren
ochtend ook de nieuwe Gouver
neur-Generaal van Pakistan, Mo
hammed AU Drjinna, tijdens een
sobere plechtigheid de eed van
trouw aan de Grondwet en aan
de Britse Koning afgelegd. Na
hem legden de zeven Ministers
van Pakistan, met als eerste de
Premier, Liaqüat All Khan, de
eed af.
Een woordvoerder van het
departement van Buitenlandse
Zaken heeft verklaard
Het is met leedwezen, dat de
Nederlandse Regering heeft moe
ten constateren', dat de heer
Sjahrir in zijn eerste speech voor
de Veiligheidsraad heeft ge
meend naar voren te moeten
brengen, dat de Nederlandse Re
gering in. gebreke is gebleven
tegenover het volk van Indonesië.
Het is met leedwezen, dat de
Nederlandse Regering heeft moe
ten constateren, dat de rede van
de heer Sjahrir n voorstelling van
de toestand en het verloop der
zaken heeft gemeend te moeten
geven, welke in, haar grote lijnen
en haar detailpunten niet geheeli
in overeenstemming met de fei-'
ten en het werkelijke verloopi
der zaken genoemd kan worden.
De heer Sjahrir heeft in zijn
uiteenzetting geappelleerd aani
het verleden en aan het rijk vani
Modjopait. Wat de Nederlanders
bij hun, komst op Jajva drie enl
een halve eeuw geleden in wer-i
kelijkheid aantroffen, was eer.
door burgeroorlogen- verzwakt en;
chaotisch land. Daden in het
verleden moeten worden gezien
met hunne historische achter
grond, doch van een' ding is de
wereld, overtuigd en wel dat de
Nederlanders, alhoewel groot!
geworden door hunne overzeese
gebieden, anderzijds deze gebie
den hebben herschapen' tot een
der meest welvarende streken van
de Zuid-Pacific. Dit feit vond
internationale erken(iïimg. Brak
niet in het begin van deze eeuw
een nieuwe tendens door in het
koloniale beleid, waarvan een van
onze grote Nederlanders getuig
de, dat het de bedoeling was om
met deze nieuwe politiek het
lan/d op te voeden' tot volledige
onafhankelijkheid
Sindsdien hebben de Neder
landse Regeringen ini hun daden
steeds meer tot uitdrukking ge
bracht, dat zrj het Indonesische
volk haar rechten wilden geven
Dit culmineerde in de rede van
H. M. de Koningin van 7 Decem
ber 1942.
De Japanse bezetting bracht
het Nederlandse streven tot
stilstand.
Reeds in een zeer vroeg sta
dium na de capitulaite van Japan
is de Nederlandse Regering in
haar verwachting bevestigd, dat
de oorlog een zodanige verande
ring in het geestesleven in- Ne
derland en in Indonesië zou blij
ken te hebben teweeg ge
bracht, dat van een herstel, in
welke vorm ook, van een kolo
niale verhouding tussen Neder
land en Indonesië geen sprake
meer zou kunnen zijn.
Zij stond tegenover een ojj 17 daarmede tevens zich het groot-
i I i_ J 1 a f 1 :uwai c 1 ni v. 1
Augustus 1945 uitgeroepen Re
publiek, die enerzijds de omwen
teling belichaamde, welke zich
had voltrokken in het politieke
leven der Indonesiërs, doch die
anderzijds de trekken droeg van
het Japanse systeem, dat hier
drie en een half jaar lang met
geweld aan de bevolking was op
gedrongen.
Toen echter enige maanden na
de landing van onze Geallieerden
te Batavia een, proces van conso
lidatie in de Republiek zich scheen
in te zetten met de vorming van
het kabinetiSjahrir, groeide de
verwachting, dat men met deze
nieuwe staatkundige verschijning'
tot overeenstemming zou kunnen
geraken omtrent een duurzame
verhouding tussen Indonesië en
Nederland, en een staatkundige
verhoudig in het land zelf, ge
richt op de stichting van, een
vrije, federale staat. Naarmate
deze overtuiging veld won, scheen
het eenvoudiger zulk een over
eenstemming te bereiken,. Im
mers, wat Nederland betreft kan
men op dit ogenblik zonder aar
zeling constateren, dat de zeer
grote, zo niet overgrote meerder
heid van het Nederlandse volk
instemt met de beginselen, die
ste aandeel in ae Oferheidsinkom
sten en requisites konden verze
keren. Daardoor is de tegenstel
ling tussen de militaire bevelheb
bers en de civiele Regering, en
daarmede het gf brek aan autori
teit van het buigeilijk gezag over
de leiders der gewapende organi
saties, met deSjnaaiM toegeno
men. Wanneeis dc Nederlandse
Regering er niettemin in langdu
rige en moeizapie onderhandelin
gen naar heeft*-gestreefd om op
vreedzame wijze niet de Regering
der Republiek, tot overeenstem
ming te komen; dan is dit omdat
zij zich diep béwust was van de
ernstige gevolgen, die aan een an
dere oplossing verbonden zou
kunnen zijn.
De heer Sjahrir doet het voor
komen alsof eén diepe kloof zou
bestaan tussen de Nederlandse en
de Ropublilcdnse interpretatie
van de overefck orist van Ling
gadjati. Dit is Inwafcr. Medio Juli
was terzake overeenstemming be
reikt op slechts een punt na, n-1-
de voorziening, ia de handhaving
van orde en v^hgnéid, welke Ne
derland toevertrouwd wenste te
zien aan een 'gemeenschappelijke
politionele organisatie. De Repu-
Ibiiek heeft e filter geweigerd de
zijn neergelegd in de overeen- Nederlandse samenwerking te
komst van Linggadjati en die aanvaarden, doch Nederland kon
niet anders beogen, dan het Qp jij pUnt onmogelijk toegeven
stichten van zulk een staat in een daar de toestaii-lea welke heers-
vriendschappelijke en duurzame ^en jn gebieder-waar geen Neder-
uriie met Nederland verenigd. En j ;anc(se troepen aanwezig waren,
nog in de tweede helft van het onomstotelijk hadden aangetoond,
vorige, jaar kon men verschijnse- ,jat_ (je Republiek niet in staat was
len waarnemen, die er op wezen, aidaar de veiligheid te verzeke-
dat ook aan Indonesische zijde
bet besef veld won van de wen
selijkheid van zulk een ontwik
keling.
Het was begrijpelijk, dat in de
revolutionnaire periode zich aller-'
lei excessen zouden voordoen,
doch het streven van de toenma
lige regering der Republiek scheen
en niet zonder succes op
gericht te zijn deze bandeloze
krachten meester te worden en
een zeker mate van orde te
scheppen. Bovendien bleek die
Regering bereid de overeenkomst
ren. De oorzaak van het conflict
was dus niet .iet verschil in in
terpretatie va/, de overeenkomst
van Linggadj- i maar de geble
ken onmacht lier Republiek zelf
standig en zonder hulp de veilig
heid en de olde op eigen terri
toir te handhaven.
De Republiek heeft tenslotte
niet durven over te gaan om het
bevel te geven tot staking van
vijandelijkheden, in welke vorm
ook, aangez.cn zij zich bewust
was van het. feit geen» daadwer
kelijk gezag uit te oefenen ovei
verschil met de Republiek, waar
een pa.lement bestaat uit aange
wezen leden, hetwelk kwalijk als
een volksvertegenwoordiging kan
worden beschouwd.
De zo even genoemde gebieds
delen zetten, hun poorten wijd
open voor internationale waar
nemers, die zullen constateren,
dat aldaar in tegenstelling tot
de Republiek de facto wordt ge
regeerd door Indonesiërs over
Indonesiërs en alle andere be
volkingsgroepen. Zij zullen con
stateren, dat in die gebieden
orde en rust, recht en gerechtig
heid realiteiten zijn. Zij zullen
constateren, dat in, deze door de
oorlog geteisterde gebieden de
welvaart terugkeert. Zij zullen
tevens constateren, dat aldaar de
vier vrijheden: Freedom from
want, freedom from fear, free
dom of religious worship and
freedom of speech geen, woorden
maar feiten' zijn. Zij zullen con
stateren, dat deze gebieden be
langrijke, bijdragen leveren aan
de wereldbehoeften, aan grond
stoffen.
Op Java en' Sumatra vertoont
zich in tegenstelling met het
bovenstaande de chaos. Onmacht
tot regeren naar binnen en naar
huiten, moord, terreur en brand
stichting omfloerst door subjec
tieve propaganda.
Nederland wil met de Indo
nesiërs gesloten overeenkomst
nakomen. Daartoe is voorwaar
de herstel van orde en rust en
Nederland zal als verantwoorde
lijk voor Indonesië optreden, waar
men daartoe onwillig of onmach
tig is. Nederland deed dit im
mer, ook niet tijdens de jongste
wereldoorlog, waarvan zijn bond
genoten kunnen getuigen. Neder
land zal zijn gegeven woord na
komen.
de volle en duidelijke wetenschap
van wat die overeenkomst voor
de Republiek voor Indonesië en
voor het Koninkrijk moest bete
kenen.
Wanneer daarna de onderhan
delingen op een ernstige teleur
stelling zqn uitgelopen, dan moet
dat aan verschillende oorzaken
worden toegeschreven.
In de eerste plaats heeft de fi
nanciële en monetaire ontwrich
ting in de Republiek er toe ge
leid, dat meer en meer degenen,
die de wapens in handen hadden,
Amerika heeft Donderdag
avond de Italianen ongeveer een
milliard dollar van hun oorlogs
schuld kwijtgescholden en ter
waarde van 60 millioen dollar aan
geblokkeerd Italiaans bezit in
Aimerika vrijgegeven.
Voorts zijn 23 schepen aan
Italië overgedragen met het doel
„verschillende bezwaarlijke clau
sules van het vredesverdrag met
Italië wat te verlichten".
Deze overeenkomst is het re
sultaat van ruim drie maanden
onderhandelen.
Het Amerikaanse Ministerie
van Buitenlandse Ziaken deelde
mee, dat het accoord een belang
rijke stap betekent op de weg
naar herstel van de normale eco
nomische. en financiële betrek-,
kingen tussen beide landen. Deze
regeling vormt echter geen pre
cedent voor de regelingen met
Duitsland en Japan, zo verklaar
de de onderminister van Buiten
landse Zaken, Lovett. Amerika
en Italië hebben tevens besloten
in bet begin van deze herfst te
Rome te onderhandelen over een
verdrag van vriendschap, handel
en scheepvaart.
In een Donderdag voor de radio
uitgesproken rede heeft Prof. Mr.
P. S. Gerbrandy onder meer het
volgende gezegd:
Nu bijna twee jaar lang heeft,
eerst het Kabinet-Schermerhorn
daarna het Kabinet-Beel, aan
binnen- en buitenland waarach
tige voorlichting over wat er in
Nederlands-Indië plaats vond, ont
houden. Nu bijna twee jaar lang
heeft men door woord en daad het
eigen land en het buitenland in de
waan gebracht, dat aldaar was
een fatsoenlijke, werkelijke Repu
bliek waarmee samenwerking
staatkundig zowel als economisch
mogelijk was.
Eindelijk op 20 Juli 1947 heeft
de Minister-President, de heer
Beel, aan Nederlanders en niet -
Nederlanders meegedeeld dat men
te maken had met een Republiek
cue onwillig en onmachtig was om
staatkundig en economisch enige
orde tot stand te brengen. "Maar
het ir, onmogelijk gebleken in
enkele dagen en weken de wereld
te overtuigen dat er gedurende al
deze maanden nimmer een echte
staat en een behoorlijke orde van
zaken op Java en Sumatra heeft
bestaan, dan alleen waar 't recht
matige Nederlandse gezag zich
kon doen gelden.
Thans staat men voor de ramp
zalige gevolgen. Wij zijn in een
internationaal moeras terechtge
komen, waaruit het Kabinet-Bee.
zich nu moet trachten uit te wer
ken. Ik wil hedenavond aileeh
spreken over de vraag langs wel
ke weg zulks nog mogelijk is.
Het is alleen mogelijk, indien
elke beslissing wordt gefundeerd
op de waarheid omtrent de wer
kelijke verhoudingen en toestan
den en op het grondwettelijk recht
van het Koninkrijk.
Op 20 Juli j.l. scheen het also,,
het Kabinet-Beel- Jonkman een
besluit in deze richting had geno
men. Het Nationaal Comité heeft
daarin aanleiding gevonden zijn Republiek op recht gegrond en
actie voor de nationale petitie door hittere noodzakelijkheid is in
stop te zetten. Het comité moest gegeven.
htuaas constateren dat de i»eke- i Eén ding wens ik hieraan toe te
ring slechts een halve is geweest
cn cat de halve maatregelen drei
gen een nog groter chaos te
schelpen dan die welke heide
Kabinetten ons reeds hebben ge
bracht. Er is slechts één mogelijk-
ïeid om uit al de verwikktdm/e
vandaan te raken n.l. door kort
en duidelijk, niet alleen met het
woord maar ook met de daad, in
binnen- en buitenland te tonen
dat Nederland heeft het opper
gezag in Nederlands-Indië, dat al
het praten over een Republiek
Indonesië dwaasheid is, dat wij
onze verantwoordelijkheid nooit
kunnen dragen, indien wjj de mil-
iioenen-bevolking niet verlossen
van het noodlot dat haar bedreigt.
Er zijn reeds aanwijzingen, dat
Nederlandse soldaten de halfheid
van de Regeringsmaatregelen met
hun leven betalen. En wat mis
schien het allerergste is, zq die
daarginds bij hun naderende be
viijding een zucht van verlichting
slaakten, toen eindelijk tot daden
werd overgegaan, beginnen thans
him vertrouwen in ons beleid ge
heel te verliezen.
Zo zal het tweedie kwaad erger
zijn dan het eerste. Voorwaar er
is maar één uitweg om uit het
moeras te geraken: Nationaal zo
wel als internationaal onze
verantwoordelijkheid aanvaarden,
deze verantwoordelijkheid aan de
bevolking van Indië tonen door
hun vrqheid, veiligheid, orde en
een begin van welvaart te her
geven, af te rekenen met de Re
publiek, dat Japanse maaksel, dat
nooit op één enkel ogenblik de
v/aarachtige kenmerken van een
respectabele staat heeft vertoond1
en de grootste sta-in-de-weg is ge
bleken te zijn voor de vrqheid der
afzonderlijke bevolkingsgroepen.
Laten wq onze Amerikaanse
vrienden, die ons hun goede dien
sten hebben aangeboden, de gele
genheid geven ter plaatse door
hun allerbeste waarnemers zich te
overtuigen, dat afrekenen met de
van Linggadjati te paraferen ih haar mHitf\re bevelhebbers.
Zulks was teloren reeds onom
stotelijk bewezen, aangezien de
Republikeinse Regering nooit
volledig uitvot ving heeft kunnen
geven aan het op 14 October
1946 gesloten bestand waaraan
de plaatselijke Republikeinse be
velhebbers g?en gevolg wensten
te geven. Deze onmacht heeft
geleid tot meer dan 1000 schen
dingen van het bestand door de
Republiek; tot de zeer vertraag
de evacuatie van gijzelaars, on
danks schijnbare bewijzen van
het tegendeel; tot de slechts
zeer gedeeltelijke uitvoering van
de rijstleveranties aan India,
aangezien de door India gelever
de trucks voor militaire doelein
den werden "gebruikt.
Dit alles, heeft geleid tot des
organisatie van het bestuurs
apparaat, economische ontwrich
ting, terrorisatie van de bevol
king en van minderheidsgroepen,
vooral de Chinezen; vernietiging
van economische objecten, enz.,
enz. hetgeen bewijst, dat de wer
kelijke macht sedert geruime tijd
bij deze Re-
voegen: Maandenlang heeft de
Luiten.-Gouverneur-Generaal Dr.
Van Mook een volkomen ongrond
wettelijk beleid gevoerd en ge
handeld alsof geen Indische
staatsregeling bestond. De heide
Kabinetten zijn hem daarin ge
volgd. Staten zijn gevormd, re
publieken erkend buiten het Ne- j niet langer berust
derlandse volk om, langs dictato- publikeinse Regering, namens
rilae weg, zonder eerst raadple welke de heer Sjahrir spreekt,
ging der bevolking. Ten slotte doch hq terreurgroepen,
is een interim-gouvernement ont- Het is geen vraag, of in af-
worpen dat in willekeur alle waehting van de vorming van de
vroegere staatsrechtelijke hande- Verenigde Staten van Indonesië
lingen overtreft. En nu, sedert J uitsluitend bij Nederland de sou-
20 Juli 1947, is een eerste schrede vereiniteit berust. Dit impliceert
gezet op de weg van vrijheid en Nederlands verantwoordelijkheid
rechtsorde. *De daarmede in gang
gezette bescherming van de vol
ken in Indië is een der eerste
plichten van de Gouverneur-Gene
raal. Dat zegt onze Indische
staatsregeling zelf in artikel 45
Zou Dr. Van Mook, die in alle
mogelijke twijfelachtige handelin
gen, steeds, als ik het zo mag
zeggen, het Kabinet heeft be
sprongen, thans nu het een goede,
noodzakelijke, een door recht en
wet opgelegde plicht betreft, n.l.
de waarachtige bescherming der
Indische volken/ terugschrikken en
afwachten wat de heren Beel en
Jonkman hem, niet uitsluitend op
grond van hnn zelfstandig minis
terieel oordeel maar op gezag van
de politieke partijen, veroorloven?
Ik kan het niet geloven. Want
de noodzaak van handelen, die
Dr. Van Mook moet kennen, die
noodzaak van handelen kennen
ook al zijn medewerkers, ook de
legercommandant, die kent heel
Batavia, die kennen al onze offi
cieren, soldaten, die kent heel het
lijdende volk van Nederlands-
Indië dat voor het laatst tot ons
schreeuwt om hulp en uitkomst.
Die kreet verstaan en daarnaar
handelen betekent opklaring in
Indië, opklaring in Nederland, op
klaring in een groot deel van de
W6r6ld. I
Landgenoten, dit is de laatste de Veiligheidsraad
ure voor ons en voor Nederlands- Wq wijzen erop dat het kaibi-
Indië samen. net van Oost-Indonesie verant-
God Almachtig verlichte en woordelqk is aan een op demo-
sterke allen, die in dezen verant-cratische wqze gekozen parie
niet slechts voor de millioenen In
donesiërs, doch tevens voor de
millioenen minderheden van
vreemde oorsprong, zoals Neder
landers, Chinezen, Arabieren, In
diërs, en vele andere nationalitei
ten, welke in Indonesië leven en
werken. Bovenal staat Neder
lands verantwoordelijkheid jegens
die groepen van Indonesiërs, wel
ke duidelijk te kennen hebben ge
geven, dat zij zich niet kunnen en
willen verenigen met de adspira-
ties, welke de Republiek heeft om
namens alio Indonesiërs dus
ook vor hen, die buiten Java en
Sumatra wonen te spreken.
Het zijn juist die groepen, welke
zelf wensen te beslissen over hun
politieke toekomst en niet door
de Republikeinse Regering zulks
te laten doen. Tot deze groepen
behoren grote gedeelten van Java
en Sumatra, alsmede Borneo en
de Staat Oost-Indonesië. Het is
daarom, dat deze groepen ontsteld
zijn over de uitnodigingen door
de Veiligheidsraad gericht aan de
Republiek. Het is dan ook ge
rechtvaardigd, dat de Regering
van Oost-Indonesië in een volle
dige Kabinetsraad besloot naar de
Ver. Staten te reizen om te trach
ten rechtvaardigheid te verkrij
gen en mede te worden gehoord in
Het officiële Nederlands com
muniqué meldt:
„Geïsoleerde gewapende Repu
blikeinse troepen hebben op Java
en Sumatra gebieden bezet, welke
nog steeds een onrust en onvei-1
ligheid zijn. Wreedheid en ver
nielzucht kenmerken hun optre
den. Bij voortduring van deze
handelingen moet noodzakelijk
tegen deze benden worden opge
treden.
Ten Noorden van1 Poerwokerto
op Midden-Java is een Neder
landse patrouille met mortieren
en mitrailleurs beschoten. In dit
gebied is een Europees politie
man vermoord.
iBanjoemas is door benden, be
staande uit ongeveer 100 man,
aangevallen. Ten Zuiden van Sa-
latiga is een onzer patrouilles
hevig onder vuur genomen met
mortieren en mitrailleurs. Ten
Zuidwesten van Salatiga reed een
carrier op een mijn. De tegen
partij. waarmede wij in contact
kwamen, was 200 man sterk en)
werd met gevoelige verliezen ver
dreven.
In het gebied rondom Pekalon-
gan, in de omgeving van Bandar,
zijn circa 400 Chinezen bevrijd.
Rondom Malang en aan het Wes
telijk front van Soerabaja. heb
ben eveneens talrijke beschietin
gen van Nederlandse patrouilles
plaats gevonden.
Op Noord-Sumatra in het ge
bied van Me dan zijn 200 Chinezen
bevrijd. Bij Padang is een Neder
landse patrouille in de Oostelijke
sector beschoten.
Op Zuid-Sumatra is Kajoe-
agoeng wederom aangevallen
door Republikeinse troepen, welke
600 man sterk waren. De aan
val is met succes afgeslagen.
De tot dusver ontvangen be
richten over de Nederlandse ver
liezen: 6 gesneuvelden, 14 gewon
den.
Een ander officieel communi
qué zegt, dat op Woensdag door
vertegenwoordigers van 50 Chi
nese verenigingen in Medan een
vergadering is gehouden, waarbij
besloten is een telegram naar de
Veiligheidsraad te zenden om de
Veiligheidsraad te verzoeken
doeltreffende maatregelen te
nemen tegen „de barbaarse acti
viteiten in geheel Indonesia" je
gens onschuldige neutrale Chine
zen begaan.
Op de vergadering werd tevens
besloten Tsjang Kai Sjek te vra
gen bij de Nederlandse regering
een verzoek in te dienen om de
Chinezen in Indonesië van wapens
te voorzien voor zelfverdediging.
woordelijkheid dragen.
I ment. Ook bier heeft men een
De Vrouwenunie in Indonesia
heeft het volgende telegram aan
de Veiligheidsraad gezonden:
De Vrouwenunie in Indonesië
dcet een beroep op de Veilig
heidsraad in verband met üe
gruweldaden, bedreven door Re
publikeinse troepen, steun te ge
ven aan de door de Nederlandse
Regering ondernomen politiële
actie voor het herstel van recht
en orde en de verzekering van
veiligheid en vrijheid van vrou
wen en kinderen van alle ras op
Java en Sumatra".