Oliebrand bi] Tandjong Priok arJ
i
f
II
Boodschap van de Republiek
aan de Veiligheidsraad
Belangrijke transporten naar
Indonesië.
q»
1
GfJ
m
VRIJDAG 15 AUGUSTUS 1947.
De K.L.M. kan voorlopig
weer op Ceylon landen.
NEDERLANDS
Legercommuniqué
Wettelijke maatregelen 1
inzake spreiding van bezit?
Buitenlands oordeel over
Rotterdams haven
weerlegd.
Vergoeding
der oorlogsschade in België
HET K.L.M.-TOESTEL NAAR
INDONESIË
Egypte
in de Veiligheidsraad f:
Petitie
van de Indiërs
Sumatra
op
Nederlands-Indische
Delegatie naar de
Veiligheidsraad.
De Veiligheidsraad over
Indonesië.
Minister Neher naar
Indonesië.
Geen vacantiefoto's vae de
Koninklijke Familie
jhtfc
Tgia
H
m
I
n'É
üMh -
mtjpjfl
vovfïj
Ff
bi
J
k'-L
Frankering bij Abonnement - Temeuzen
WEERSVERWACHTING
medegedeeld door bet K.N.M.I.
te De Bilt, geldig tot Vrijdag
avond.
Iets warmer.
Zonnig droog weer. Opnieuw
iets hogere temperaturen.
Matige Oostelijke wind.
DE VRIJE ZEEUW
3de Jaargang No- 5P0.
Verschijnt dagelijks Drukkerij N.V. Firma P. J. van de Sande Terneuzen
Advertentieprijs
per mm 10 ct.; minimum
per advertentie 1,50.
Inzendingen advertentie»
tot des namiddags 4 uur.
Rubriek kl. advertenties:
15 regels 60 ct.; iedere
regel meer 12 ct. Ver
melding brieven onder
nr. Bur. van dit Blad
10 ct. meer.
a iO
tdver
Abonnementsprijs 3,25 per kwartaal.
De Republikeinse regering
beeft zich Woensdagavond in een
boodschap tot de Veiligheidsraad
gericht, waarin zij- uitdrukking
geeft aan haar voldoening over
het door de Veiligheidsraad ge
nomen besluit de Republiek toe
te staan zijn standpunt uiteen te
netten, hetgeen volkomen in over
eenstemming is met de gevoelens
van millioenen personen in het
Republikeins territoir en in an
dere gebieden van de Indonesische
archipel.
Volgens een officieel communi
qué heeft het gouvernement van
Ceylon voorlopig de Nederlandse
Ihandelsluchtvaart welke door de
K.L.M. volgens een internationale
dienstregeling tussen Amsterdam
en Batavia wordt onderhouden,
faciliteiten verleend voor het lan
den op het vliegveld Megombo.
Deze machtiging is gedurende 2
weken van kracht, ingaande van
af 23 Augustus. Daarna dient ae
kwestie opnieuw onderzocht te
worden. De voorlopige toestem
ming om op Megombo te landen is
gegeven op de voorwaarde, dat de
vliegtuigen geen manschappen of
krijgsvoorrraden vervoeren.
Het officiële Nederlandse leger
communiqué no. 45 van Donder
dag meldt:
In verschillende streken op Su
matra werd politieel opgetreden
tegen gewapende groepen, welke
het land onveilig hieven maken.
Op Java werden voortgezette
beschietingen met automatische
wapenen en mortieren alsmede
pogingen tot infiltratie aan het
Westelijk front hij Soerabaia en in
de sector van Malang geconsta
teerd. In de omgeving van de
laatstgenoemde plaats werd veel
last ondervonden van sluipschut
ters.
Op Noord-Sumatra zijn in
Republikeins gebied - Panalan-
brandan en bijbehorende olie
opslagplaatsen in brand gestoken
(bij Panalanbrandan is een olie
raffinaderij van de B.P.M. ge
legen -Red. Aneta)
In bet Noordwesten van Tand-
jongpoera vond een botsing plaats
tussen een patrouille en benden,
welke naar Republikeins gebied
werden verdreven.
Op Zuid-Sumatra werd een
aanval van circa 300 man op
onze bezetting te Kiajoeagoeng
met succes afgeslagen. De Ne
derlandse verliezen op 13 Augus
tus bedroegen 8 gewonden.
Een nagekomen bericht meldt,
dat op het Westelijk en Oostelijk
front van Semarang 2 inbreuken
op de staking der vijandelijkheden
werden geconstateerd. Benden
beschoten een Nederlandse pa
trouille met automatische wape
nen. Het vuur werd beantwoord
en de benden werden verdreven.
Nadere officiële gegevens van
het cammuniquqé no. 46 (tot op
dit ogenblik is hier 't communi
qué no. 46 nog niet binnengeko
men. Red. A.N.P.) melden. De
Wedena van Soesoekan werd door
Republikeinse benden ontvoerd. In
Toegoe en Deles zijn de Chinese
wijken in de as gelegd. In de
nacht van 8 Augustus werd op
Tasikmalaja een aanval zonder
succes gedaan. Op Sumatra is in
Brastagi een massagraf met de
lijken van 18 gefusilleerden ont
dekt. Elders in het dorp werden
nog 40 lijken gevonden, vermoede
lijk van Ambonneizen.
Hen lagere vorst uit de Karo
Bataklanden ontsnapte uit Lingga
tijdens een executie van „Fecda-
len". Haji kreeg een houw in de
nek en viel in het ravijn, doch
wist kruipend een afstand van 2
kilometer naar een Nederlandse
ist af te leggen en is thans naar
_et ziekenhuis van Medan over
gebracht. Zijn jongere broer werd'
onder zijn ogen vermoord door de
Harimau Liar („Witte Tijger").
In de omtrek van Brastagi
zwerven 30 Japannezen en 60 In
diërs rond. Deze laatsten zijn uit
het Brits-Indische leger gedeser
teerd. In de nabijheid van Rïboe
Dolok zijn 60 Chinezen vermoord,
die doortocht aan een Nederland'
se colonne verleenden.
x Echter, zo vervolgt het bericht,
1 wenst de regering van de Repu
bliek er de nadruk op te leggen,
dat, alhoewel de Nederlanders op
verschillende punten erin ge
slaagd zijn hun gezag te hand
haven, de ontevredenheid en de
gewapende opstanden in deze
streken wel bewijzen, dat de be
volking zich wenst te ontdoen
i an een bestuur, dat hun door
wapengeweld is opgelegd.
In voorafgaande besprekingen
was men overeengekomen, dat de
bevolkingsgroepen vrij zouden
zijn in hun keuze tussen de Ne
derlanders en de Republiek. Nu
hebben de Nederlanders nieuwe
staten gecreëerd voordat een de
mocratische regeling iet uitvoe
ring was gebracht".
,,De regering", zo gaat de bood
schap voort, „is van oordeel, dat
deze, door de Nederlanders ge
schapen staten, niet het vertrou
wen hebben van de bevolking, dat
onder deze besturen ressorteert.
Het is derhalve bevreemdend, dat
„vertegenwoordigers" van Indo
nesische gebieden, welke huiten
de Republiek zijn gelegen, zich bij
de Nederlanders voegen als tegen
standers van de Republiek, daar
zij op geen enkele Wijze kunnen
voorwenden de mening van een
bepaalde Indonesische bevolkings
groep te vertegenwoordigen".
Bij toelating van die vertegen
woordigers zal de Republiek
krachtig protest aantekenen.
Nogmaals wordt verklaard, dat
het voor het bereiken van een
duurzame vrede noodzakelijk is,
dat de Nederlandse troepen zie.
terugtrekken uit het Republikeins
gebied tot minstens achter de
demarcatielijnen van 14 October
1946.
Naar het A.N.P. verneemt,
jheeft de Ministerraad aan de
Minister van Sociale Zaken mach
tiging verleend om over te gaan
tot instelling van een commissie,
welke een onderzoek zal instel
len naar de vraag of en zo ja, in
hoever het wenselijk is, door wet
telijke maatregelen de spreiding
van bezit over de grote massa
des volks en een redelijker ver
deling van het inkomen over de
verschillende groepen der bevol
king te bevorderen.
Zoals men zich herinnert heeft
de Minister-President bij de al
gemene beschouwingen in de
Tweede Kamer over de Rijksbe
groting 1947 in overleg met de
Minister van Sociale Zaken toe
gezegd te overwegen een zodanige
commissie in te stellen.
Het ligt in de bedoeling in
deze commissie, naast een aantal
wetenschappelijke leden een 6-tal
vertegenwoordigers te benoemen
van de Stichting van de Arbeid,
alsmede vertegenwoordigers van
de Ministeries van Sociale Zaken,
van Economische Zaken, van Fi
nanciën on van Landb., Visserij
en Voedselvoorziening en van het
College van Rijksbemiddelaars.
Naar aanleiding van een tele
gram uit New-York, volgens het
welk Ir. C. G. Holmquist van de
wereldhandelswereniging na een
bezoek aan de Europese havens
verklaard zou hebben, dat de ha
ven van Rottendam in zeer slechte
toestand verkeerde en de meeste
faciliteiten daar tengevolge van de
oorlog verloren zijn gegaan, deel
de de waarnemend directeur van
het havenbedrijf, Ir. De Roo de La
Faille, op een hem gedane vraag
mede, met grote verwondering
van het bericht in kwestie te heb
ben kennis genomen. Na ruim
twee jaar is het toch algemeen
bekend in de wereld (en duizenden
ook Aimerik. bezoekers hebben
er zich persoonlijk van kunnen
overtuigen), dat de haven van
Rotterdam weliswaar beschadigd
is, maar dat de vernielingen ge
lukkigerwijze beperkt zijn geble
ven. Zij betroffen in hoofdzaak
de installaties voor de overslag
van massagoederen, waaraan
thans door het tijdelijk wegvallen
van het Duitse industriële achter
land slechts in geringe mate be
hoefte bestaat.
Voor het practisch gebruik op
dit ogenblik heeft de haven van
Rotterdam niet noemenswaard
geleden. Wat betreft het behan
delen van stukgoederen is zij vol
komen tegen haar taak opgewas
sen. Van de verloren gegane op
slagruimte is reeds weer 'n vloer
oppervlakte van 75.000 vierkante
meter hersteld of in aanbouw. Van
de 7 km kade welke werd'vernield,
is de helft weer gereed of nage
noeg gereed.
De capaciteit van de haven is
drie maal zo groot als het ge
bruik, dat er thans van wordt ge
maakt. Het tempo van de op
bouw is van dien aard, dat het
toenemend goederenverkeer steeds
in ruime mate kan worden opge
vangen. Met de herstelwerkzaam-
neden zijn dan ook zeer goede
vorderingen gemaakt. Er kan op
worden gerekend, dat zij in 1949
voltooid zijn. De haven van Rot
terdam, aldus If. De Roo de La
Faille, komt dan geheel hersteld
en gemoderniseerd uit de beproe
vingen van de oorlog te voorschijn.
De Belgische Senaat heeft na
debatten van enkele dagen het
wetsontwerp op de vergoeding
der oorlogsschade goedgekeurd
met 111 tegen 16 stemmen hij 5
onthoudingen.
Be Senaat heeft enige wijzigin
gen gebracht in het door de Ka
mer reeds eerder aanvaarde ont
werp,' zodat het ontwerp thans
naar de Kamer zal worden terug
gezonden.
Volgens dit ontwerp zal de
oorlogsschade, die door de Rege
ring op ongeveer 35 milliard
francs geschat wordt, niet in
haar geheel vergoed worden. De
Regering heeft verklaard, dat
'3 lands financiën een volledige
vergoeding niet zouden kunnen
drasen.
Intussen wordt hij de vergoe
ding der schadegevallen eer dif
ferentiatie gemaakt op grond van
2 beginselen. Het eerste beginsel
is. dat de vergoedingscoëfflcienj
stijgt naarmate het vermogen van
de getroffene kleiner is, het twee
de beginsel is, dat de vergoedings-
coëfficient stijgt naarmate de
schade groter is.
Zoals wij reeds meldden zou he
den de K.L.M. „Skymaster" RH
TAH van Schiphol naar Batavia
vertrekken. De K.L.M. deelt thans
mede, dat dit vertrek tot Zater
dag is uitgesteld.
Bij het depót van de Shell bij
Tandjong Priok, is Donderdag
middag een van de zwaarste olu
branden uitgebroken, die BPtavi"
gekend heeft. Men neemt aan, dat
de brand veroorzaakt is door
sabotage. 309.000 drums olie en
petroleum staan in lichte laaie.
Een sluier van zware zwarte
rook hing over Batavia toen hon
derden brandweerlieden met de
gehele Bataviase brandweeruit
rusting trachtten de brand te
blussen en zoveel mogelijk van de
enorme voorraad petroleum te
redden.
De brand begon in het Weste
lijk gedeelte van de opslagplaats
en breidde zich spoedig uit over
een gehele treinlading olie- en
petroleumvaten. Een grote tank
vliegtuigbrandstof werd bedreigd
tot de wind van richting veran
derde.
Volgens de laatste berichten
loopt een olieopslagplaats, waar
honderden olievaten liggen opge
stapeld gevaar te ontploffen. Een
vliegtuig werd gebruikt voor het
geven van de aanwijzingen aan
de brandweer. Honderden man
nen vormden een schakel om de
grote voorraad vaten uit de vuur
haard te redden.
De Egyptische premier Nokrasji
Pasja, heeft Woensdag de Veilig
heidsraad verzocht opdracht te
geven tot het terugtrekken van
Britse troepen uit Egypte, wel
vóór i September.
Hij had juist Sir Alexander
CJadogan, de Britse afgevaardig
de, horen zeggen, dat in 1940 en
1942 „bepaalde zeer hooggeplaat
ste Egyptische functionnarissen,
die sympathiek tegenover de as-
mogendheden stonden, de Ge
allieerde oorlogsinspanning actief
hadden tegengewerkt, en dat de
Britse stappen naar aanleiding
daarvan met enig militair vertoon
te Cairo waren gepaard gegaan.
CJadogan bood aan, als Nokrasji
zulks wenste, zrjn bewering met
bewijzen te staven.
Cadogan zeide, dat de militaire
demonstratie in 1942 het enige
geval is geweest, waarin volgens
de woorden van Nokrasji sprake
was van „een parade van Britse
baynotten in de straten van
Cairo".
Cadogan verzocht de Raad de
Egyptische zaak van de agenda
af te voeren.
Bij het volgend debat steun
de Polen de Egyptische eis tot
terugtrekking van de Britse troe
pen uit Egypte en de Soedan.
Bij gunstige weersomstandig
heden vertrekken vandaag de tin
molens „Mendanau" en „Singep",
gesleept resp. door de motorzee-
sleepboten „Thames" en „Tyne",
van Rotterdam naar Dabo (Sing-
kep). Maandag a.s. zal de motor-
zeesleepboot „Zwarte Zee" van
Rotterdam vertrekken met de
tinmolen „Maras", welke afge
leverd zal worden in Muntok
(Banka). Deze drie tinmolens
zijn de laatste van een serie van
zes, welke in Juni 1945 door de
N.V. Gemeenschappelijke Tin-
bouwmaatschappij Billiton te
's-Gravenhage aan de gecombi
neerde werven J. en K. Smit's
scheepswerven en machinefabrie
ken te Kinderdijk, Werf Conrad
en Stork Hijsch te Haarlem,
Werf Gusto te Schiedam en Ver-
schure en Co's scheepswerf en
machinefabriek in opdracht zijn
gegeven. Van deze zes tinmolens,
die alle geheel gelijk zijn, zijn de
„Menoembing" en de „Dendang"
in Juni van dit jaar reeds op
Banka en Billiton afgeleverd, ter
wijl de „Kalmao", welke in het
voorjaar naar Nederland moest
terugkeren, daar de weersomstan-,
digheden het onmogelijk maak
ten tijdig de Indsche Oceaan voor
het invallen van de moeson te
kunnen 0versteken, op 5 Augus
tus op sleeptouw van de motor-
zeesleepboten „Poolzee" en „Hud
son" voor de tweede maal haar
reis naar Billiton heeft aange-
vangn. Alle tinmolens zijn bemand
met runners, onder leiding van
een runnerkapitein, terwijl een
werktuigkundige van de Billiton
Maatschappij tijdens de reis het
toezicht op de installaties aan
boord van de molens heeft.
Evenals dit met de eerste mo
lens het geval was, zijn ook than
aan boord van deze vaartuigen
radio-telefonie-instaliaties opge
steld, waarmede doorlopend tele
fonisch contact tussen sleepboot
en tinmolen gewaarborgd is.
6 Vertegenwoordigers van de
Indische Gemeenschap op Suma
tra hebben op 9 Augustus een
petitie gezonden aan Pandit
Nehroe, waarin uitvoerig de be
droevende omstandigheden wor
den uiteengezet, waarin de In
diërs sedert 1946 leven. Onder
meer wordt gezegd, dat de In
diërs, vijftienduizend tot twintig
duizend in tal veel te verduren
hebben gehad van de Japannezen
en vol vreugde de bevrijding ver
welkomden, doch dat de Indone
sische onafhankelijkheidsbeweging
inplaats van normale verhoudin
gen anarchie tot resultaat heeft
gehad.
De wijfee waarop de Republikei
nen vreemdelingen behandelen,
toont aan, dat zij dezen als niet
meer dan beesten beschouwen.
De petitie besluit met te zeg
gen, dat onder de gegeven om
standigheden de Republikeinen
weliswaar een beroep doen op
Nehroe cm internationale steun
te verkrijgen, doch dat de Indiërs
menen, dat de Republikeinse radio
een verkeerde voorstelling heeft
gegeven en dat de buitenlanders
Deze brar;d was de tweede grote
brand in het gebied van Tand-
jongpriok in de afgelopen maan
den. Bij de eerste werd een van
de grootste rubberopslagplaatsen,
waarbij: verscheidene schepen ge
vaar liepen, in de haven vernield.
Daarbij werd eveneens sabotage
vermoed.
Aneta meldt over de oliebrand
nog, dat het grootste gedeelte van
de olie door ingrijpen van militai
ren gered kon worden
Volgens het Franse persbureau
A. F.P. is de brand om 20 uur
plaatselijke tijd geblust. De schade
schijnt geringer te zijn, dan men
aanvankelijk had gedacht, maar
men weet nog niet de juiste getal
len, aldus A.F.P.
Van officiële zijde wordt er de
aandacht op gevestigd, dat, de
commissie, welke is samengesteld
uit vertegenwoordigers van de
Regeringen van Oost-Indonesië en
West-Borneo uitsluitend namens
en in opdracht van de Regeringen
dier beide Staten naar Amerika
is vertrokken, teneinde het stand
punt dezer Staten uiteen te zet
ten hij de Veiligheidsraad.
De heer Koets, die vergezeld
van enige ambtenaren, gelijktij
dig met deze commissie is meege
reisd, vertegenwoordigt alleen de
Ned.-Indische regering. Het is
bepaald onjuist deze beide afvaar
digingen de naam „missie-Koets"
te geven.
Het verzoek van de Philippijnen
om aan de besprekingen van de
Veiljgheidsraad over Indonesië te
mogen deelnemen, is met alge
mene stemmen (9) aangenomen.
Alleen de Sow jet-Unie en Polen
onthielden zich van stemming.
„Ik hoop, dat ik, door mijn er
varingen aan de Nederlands-Indi
sche autoriteiten mede te delen, in
staat zal zijn om een beter begrip
tot stand te brengen voor de moei
lijkheden op vele gebieden, waar
mee zowel Nederland als Neder-
lands-Indië te kampen hebben",
aldus verklaarde Minister Neher
tegenover Aneta.
De Minister is op weg naar Ba
tavia te Cairo gestrand, maar hg
zal met een toestel van de BOAC
naar Singapore doorvliegen.
Minister Neher verklaarde, dat
hij zonder politieke instructie der
Regering naar Batavia gaat, maar
hij wees op het belang van per
soonlijk contact tussen de Neder
lands-Indische en Nederlandse Re
geringen. Zijn reis is voornamelgk
van technische aard, met het doel
om venbetering te brengen in de
telecommunicaties, radiotelex en
persverkeer.
Op het gebied van de wederop
bouw wil de Minister een idee krij
gen van de schade, in de verschil
lende delen van Indonesië. Hij was
van mening, dat er buitenlands
kapitaal nodig is voor de weder
opbouw.
Het bestur van de Ned. vereni
ging van Journalisten heeft be
sloten tot de fotopers het verzoek
te richten, om van de leden der
Koninklijke Familie tijdens hun
vacantie geen foto's te ma
ken. Van de redacties der bladen
wordt verwacht, dat zij dergelijke
foto's, indien zij toch worden aan
geboden niet zullen opnemen.
Nu de fotopers dit besluit ge
nomen heeft, verwacht zij tevens,
dat amateurs, die leden van de
Koninkijlke Familie gedurende
hun vacantie ergens mochten zien,
zich eveneens van fotograferen
zullen onthouden.
een verkeerde indruk hebben ge
kregen van de Republiek.
De ondertekenaars vragen ten
slotte een commissie naar Indo
nesië te zenden voor het instellen
van een onpartijdig onderzoek.
bijen
nan
neer
mee
/ens
l de
isitiel
dooi f
e mi
jiviell
t 8PI
3urg|
r fee
de'1
jer
niltl
zam|
effr*
ij zo
ek
en>
be^i
.ïgt i(
ling
jab
ee
in G
[kei
ree
is o]
ov
vedfl
tvejrtl
■n.
éét
do a
onl
Stgl|
Ier,
pehl
c I
blielM
vefif
:zaaf;<
8t j
vat-J
dj* J
t
zoi;i
oij
dhiüj
blij
ovt
:V"
sdfr1'-;
ltsi e
tci't/'L
ïwatfl
i JL,
til J
ie
de L L
i
"u
f
