4
J4<
M
Ti
i
Toestand der ondernemingen bij Semarang
,Times"-artikel over Republiek
INDONESIË in de Veiligheidsraad
Het terugtrekken der Britse
troepen uit Griekenland
4
J.
•,t
•°c1
I
dl
■eSn<
bj°
WOENSDAG 6 AUGUSTUS 1947.
Ministerraad met de
Commissie-Generaal
NEDERLANDS
Legercommuniqué
Dagorder van
Luit.-Generaal Spoor
Dagorder van
Vice Admiraal Pinke
Bestrijding
van het antisemitisme
V
Verdere verlaging
van de subsidie op
Patentbloem
DR. GANI: DE EERSTE
STAP AAN NEDERLAND
Debatten in Lagerhuis over
politiek t. a. v. Duitsland^
Generaal CLAY
over de verplaatste
personen
0tlkl I
0 n
Hiiel
ofj
.itejM
té
l ifc
ia&K
J
waMn|
e *TL
I
I
inP* 1
go*"
ir Dial
OlOl'l
Jl!
be-Hi.J
la Jka
nAe J
t
Frankering bij Abonnement - Terneuzen
WEERSVERWACHTING
medegedeeld door het K.N.M.I.
te De Bilt, geldig tot Woens
dagavond.
Toenemende wind.
Zwaar bewolklt met opiklarin-
gen en plaatselijk nog een en
kele regenbui. Mat'ge, tijdelijk
vrij krachtige, w.nd tussen Z.-
West en N.-West. Normale
temperatuur voor de tijd van
het jaar.
DE VRIJE ZEEUW
3de Jaargang No. 572.
Verschijnt dagelijks Drukkerij N.V. Firma P. J. van de Sande Terneuzen
Advertentieprijs:
per mm 10 ct.; minimum
per advertentie 1,50.
Inzendingen advertenties
tot des namiddags 4 uur.
Rubriek kl. advertenties:
15 regels 60 ct iedere
regel meer 12 ct. Ver
melding brieven onder
nr. Bur. van dit Blad
10 ct. meer.
Abonnementsprijs 3,25 per kwartaal.
Naar wij vernemen zal heden
een extra Ministerraad worden
gehouden. Ditmaal zullen ook
de leden der Commissie-Gene
raal aan het overleg deelnemen.
Het Nederlandse legercommu
niqué luidt als volgt:
West-Java en Midden-Java. De
zuiveringsacties en afrondings-
aoties zijn 4 Augustus voortge
zet. In verband met berichten
betreffende terreur tegen daar
wonende Chinezen is Gombon, 30
kilometer ten Oosten van Ban-
joemas, door ons bezet.
Oost-Java: Grissee, 15 kilometer
ten Noordwesten van Soerabaja,
is beizet. Op Madoera werden de
beveiligingsmaatregelen en zuive
ringsacties voortgezet. Boven Ka-
ma 1 is een „Firefly" door het
luchtafweergeschut neergescho
ten.
Noord-tSumatraDe maatrege
len voor het herstel van recht en
veiligheid werden voortgezet. De
afronding van het reeds bezette
gebied heeft plaats gevonden. Ki-
saran, Tandjoengbalai en Oelak-
Medan (resp. 150, 190 en 180 km
ten Zuidoosten van Medan) en
Aer Saoeli bij het Togomeer wer
den bezet.
Midden-SumatraDe bezetting
van Loeboek Aloerug bleek nood
zakelijk in verband met de ter
reur tegen de bevolking. De zuive
ringsacties op Zuid-Sumatra gin
gen gepaard met enige schermut
selingen, o a. ten Noorden van Ba-
toeradja 4 Augustus 15.30 uur
werd de officiële boodschap van
de voorzittei' van de x Veiligheids
raad voor Minister-President Sja-
rifoeddin in een berichtkoker bo
ven het vliegveld Djogja afgewor
pen.
De Nederlandse troepen hebben
in de nacht van 4 op 5 Augustus
om 24 uur plaatselijke tijd de op
mars gestaakt ingevolge opdracht
van de legercommandant. Van dit
tijdstip af zullen slechts maatre
gelen worden uitgevoerd voor het
vestigen en handhaven van recht
en veiligheid in de thans bezette
gebieden.
Uit nagekomen berichten blijkt,
dat het totaal aantal gesneuvel
den volgens tot dusver ontvangen
gegevens 74, het aantal vermisten
16 en het aantal gewonden 178
bedraagt.
Luitenant-Generaal S A. Spoor
heeft in een door de radio omge
roepen dagorder de troepen be
dankt voor de voortreffelijke wijze
waarop zij als militair en als mens
de gegeven opdrachten in de af
gelopen twee weken hebbfen uit
gevoerd. „Gelukkig heeft slechts
een gering aantal van onze mak
kers bij de thans gevoerde actie
het leven gelaten. Met eerbied ge
denken wij deze mannen. Ook ge
denk ik hen, die gedurende de
operaties zijn gewond alsmede en
kelen, die nog als „vermist" te
boek staan."
Verder zeide Spoor, dat de mo
gelijkheid bestaat, dat door on
macht of door onwil van de zijde
der Republiek het nakomen van
de order „staakt het vuren" door
de volgelingen van de Republiek
niet wordt geëerbiedigd. Dit mag
echter onder igeen voorwaarde
voor u aanleiding zijn om tot
eigenmachtig optreden over te
gaan. Ulw plicht en uw opdracht
luiden nog steeds, rust, orde,
recht en veiligheid te brengen.
Het is echter nodig u er op te
wijzen, dat de uiterste waak
zaamheid geboden blijft. Dat
heeft het verleden ons geleerd",
aldus Luitenant-Generaal Spoor.
De Nederlandse commandant
van de Zeemacht in Indonesië,
Vice-Admiraal Piruke, heeft in een
dagorder het volgende medege
deeld: „Zoals gij' uit de rede van
de Landvoogd vernomen hebt,
worden de militaire operaties
thans beëindigd. Het blijft de
plicht van de krijgsmacht rust en
orde te handhaven in de onder on
ze zorg staande gebieden. Tot het
handhaven van rust en orde blijft
vanzelfsprekend behoren het te
gengaan van infiltratie in deze
gebieden, het tegengaan van de
invoer van militaire goederen en
van de uitvoer van producten yan
de ondernemingen in dit gebied,
zodat de patrouillediiensten ge
handhaafd blijven."
•„Gedurende de laatste twee
weken is veel van u gevergd. Gij
hebt uw plicht vervuld met moed,
ijver en toewijding. Gij' hebt zwa
re en vermoeiende dagen achter
de rug. Gij hebt bierbij de eer van
de vlag hooggehouden. Hiervoor
dank ik u allen zeer."
Te Seelisberg (kanton Uri) 's
van 30 Juli tot 5 Augustus een
internationale conferentie gehou
den ter bestrijding van het anti
semitisme. De conferentie was
bijeengeroepen door de interna
tionale Joods-Christelijke raad,
en werd bijgewoond door een zes
tigtal vertegenwoordigers uit 17
landen. De Pro test anse kerken,
de Rooms- en Grieks Katholieke
kerk en de Joden waren verte
genwoordigd, evenals de V. N en
de Unesco. Men heeft een pro
gramma van practische voorstel
len uitgewerkt. Dit zal aan de
kerken, scholen, regeringen en
internationale instellingen voor
gelegd worden.
Van officiële zijde wordt ge
meld, dat de ondernemingen
Tlogo Asslnan en Banaran bij
Semarang intact zouden zijn aan
getroffen. Daartegenover zouden
de ondernemingen Ngotoa, Getooe-
gan, Sidoredjo, Lerep, Djatika-
langan, Djatiroenggo (sigareten-
fabriek), Kedlni èn Kalisidi zijn
uitgebrand. Van de onderneming
Remlbes zouden alleen de wonin
gen zijn verwoest. Het is geble
ken, dat de sigarettenfabriek
Kaliwoenggoe tot papierfabriek
is verbouwd. Het is nog niet
bekend, in hoeverre de fabriek
nog kan beantwoorden aan haar
oorspronkelijke bestemming.
Dinsdag schreef de Times, dat
de Indonesische Republiek ge
toond heeft inefficiënt en zonder
zorg voor de belangen der mas
sa's te zijn.
In een artiikel over de wapen
stilstand yraagt het blad zich af,
of „de huidige regerende kliek in
Djokjakarta" inderdaad de natio
nalistische aspiraties van de vol
keren van Java, Sumatra en Ma
doera vertegenwoordigt.
„Het is duidelijk, dat het
kabinet te Djokjakarta ge
faald heeft allen, uitgezonderd de
Na de havenarbeiders heb
ben thpns ook de Antwerpse
scheepsbouwers het werk hervat.
Hiermede is een einde gekomen
aan een arbeidsconflict, waarbij
niet minder dan 34.000 arbeiders
waren betrokken.
Bij de opening van de zitting
deelde de voorzitter van de Vei
ligheidsraad, Faris Al Choerjr,
Maandagmiddag mede, dat hij
1 bericht had ontvangen van de
Minister-President van de Indo-
nesische Republiek", waarin de
ontvangst van het telegram van
de Veiligheidsraad bevestigd
werd, doch waarin geen medede
ling werd gedaan van de voor
nemens der Republiek. Al Choe-
ry, blijkbaar Sjarifoeddin met
Gani verwarrend, zeide voorts,
dat Sjarifoeddin uit gevangen
schap ontslagen was. Voorts
deelde de voorzitter mede van
Van Kleffens bericht te hebben
ontvangen, dat de Nederlandse
regering het telegram betreffen
de heC bevel „staakt het vuren"
ontvangen had.
Al Choery zeide voorts, dat,
aangezien de tijd voor het uit
geven van het bevel reeds ver
streken is, „wij kunnen aanne
men, dat de vijandelijkheden bin
nenkort zullen worden gestaakt
De Veiligheidsraad zou de ver
dere ontwikkelingen in het oog
houden en de Indonesische kwes
tie zou heden niet meer aan de
orde worden gesteld.
Vervolgens vroeg de Austra
lische vertegenwoordiger, Kolo
nel Hodgson, het woord, waarna
de Belgische gedelegeerde Nisgt
naar voren bracht, dat er geen
bespreking meest plaats hebben,
zonder dat Nederland en India
tegenwoordig waren, doch de
voorzitter oordeelde anders.
Hodgson wees op de „ineffi
ciënte wijze", waarop de uit
spraak van de Veiligheidsraad
ter kennis van de Republiek was
gebracht.
De Australische^ gedelegeerde
stelde vast, dat de boodschap
Batavia Zaterdag om 12 uur
Java tijd bereikt had, vastgehou
den was door de Nederlandse
regering en eerst 's Zondags om
8 uur n.m. aan Gani overhandigd
was Toen Gani was vrijgelaten,
had hij geen middelen om zijn
regering te verwittigen z/xla
twijfel kon ontstaan omtrent de
bereidheid van de Republikeinse
regering om uitvoering te geven
aan het besluit van de Veilig
heidsraad.
Vervolgens stelde Hodgson
voor, dat de Veiligheidsraad stap
pen zou doen teneinde zijn uit
spraak te doen verwezenlijken
door het zenden van een verant
woordelijk afgevaardigde van bet
secretariaat der V- N., die zich
ter plaatse zou kunnen vergewis
sen van de daartoe strekkende
maatregelen.
De voorzitter zeide, dat hij
nota zou nemen van dit voorstel
en het ter attentie van het
secretariaat zou brengen.
De Veiligheidsraad hield zioh
vervolgens bezig met de Balkan
kwestie. Aneta verneemt van ge
zaghebbende zijde, dat de Ver
enigde Staten van de Republiek
nog geen antwoord heblben ont
vangen op het aanbod van goede
diensten.
eigen medestanders, een behoor
lijk bestaan te verzékeren en
grote gebieden van Java lijden
honger te midden van grote over
vloed. Zelfs thans is het nog
onzeker, of het wapenstilstands
bevel door de plaatselijke mili
taire commandanten,, die gewend
zijp bun eigen wetg te gaan zon
der zich van de centrale regering
veel aan te trekken, zal worden
opgevolgd."
„Waarschijnlijk zou de grootste
bijdrage van de V. N. tot een
vredelievende regeling in Ned^r-
lands-Indië zijn een onpartijdig
onderzoek naar de gegrondheid
van de eisen der huidige rege
ring". Een onderzoek, zo ver
volgt de Times, of deze regering
in Djokjakarta inderdaad de na
tionalistische 1 aspiraties van de
onderling zo verschillende volke
ren van Java, Sumatra en Ma
doera vertegenwoordigt.
Op grond van separatistische
bewegingen acht de Times het
mogelijk, dat de Republiek geens
zins zo representatief is voor het
algemeen verlangen naar onaf
hankelijkheid als haar aanhangers
in andere landen veronderstellen.
De verlaging van de Overheids
subsidie op broodbloem, welke op
20 Juli j.l. inging en een bespa
ring van 13 millioen betekent
voor het Landbouw Crisisfonds,
zal op 11 Augustus a.s. worden
uittgebreid met een nieuwe ver
laging, ditmaal van de subsidie
op patentbloem van 6,80 per 100
kg, hetgeen bij het huidige ver
bruik een vermindering der uit
gaven van het Landbouw Crisis-
fonds met f 5 millioen betekent,
zo deelt de afdeling voorlichting
van het Ministerie van Land
bouw, Visserij en Voedselvoorzie
ning mede.
Teneinde de broodprijzen op
het platteland op één niveau te
brengen is besloten, voor zover
de maximumprijs voor volkswit
brood lager ligt dan 23 cent, deze
ingaande 6 Augustus a.s. met één
cent per 800 g-ram te verhogen.
Mede aan de hand var} ingestelde
onderzoeken is gebleken, dat in
enige provinciesteden de huidige
broodprijs ongewijzigd kan blij
ven. In afwachting van een
nader onderzoek wordt de brood
prijs in de grote steden, naar het
Ministerie van Landbouw, Visse
rij en Voedselvoorziening verder
mededeelt, nog niet gewijzigd.
DE INDO-EUROPEANEN IN
DE REPUBLIEK.
Naar aanleiding van een voor
Radio-Djogja gehouden rede van
de heer De Roock, leider van het
Republikeinse kantoor voor Indo-
Europeanen. heeft het hoofdbe
stuur van het Indo-Europees ver
bond verklaard, dat spreker
prompt de methoden van zijn Re
publikeinse meesters volgt, die
zioh ook het recht aanmatigen
namens het Indonesische volk te
spreken, terwijl reeds lang vast
staat, dat wanneer de bevolking
gelegenheid krijgt tot vrije me
ningsuiting zij blijkt allerminst
van de Republiek gediend te zijn.
Het hoofdbestuur- merkt op, dat
zeiker 95 van de Indo-Europe
anen niets van de heer De Roock
willen hebben, hetgeen eveneens
geldt van de Warga Negara's, die
gedwongen zijn deze status aan
te nemen.
Dr. Gani, de republikeinse vice-
president, heeft aan de vertegen
woordiger yan A.F P. het volgen
de verklaard:
„Ik weet, dat de Nederlandse
Regering de Nederlandse autori
teiten te Batavia opdracht ge
geven heeft met mij in contact
te treden. Ik wacht hun bezoek:
Aan hen is de eerste stap".
Dr. Gani heeft nog geen enkel
contact met hoge Nederlandse
autoriteiten gehad; evenmin heeft
hij opdrachten van zijn Regering
te Djogja ontvangen.
t INDONESISCHE ARTSEN
GEDETINEERD.
Enkele uren, nadat het staken
van het vuren was ingegaan heeft
de Nederlandse militaire politie
een inval gedaan in het zieken
huis van Batavia, het laatste
openbare gebouw, dat zich in Re
publikeinse handen bevond, en 50
Indonesische artsen tijdelijk voor
ondervraging- gedetineerd.
Volgens Republikeinse kringen
is twee weken geleden aan deze
artsen verzocht met de Neder
landse autoriteiten samen te wer
ken, hetgeen zij toen geweigerd
hebben.
Naar verluidt staat de onder
vraging in verband met het feit,
dat choleracultures vermist wor
den van het instituut Eykman,
een van de hulplabora(piia van
onderzoek, die aan het Ziekenhuis
zijn verbonden.
Harold MacMillan (Conserva
tief), voormalig Minister van
Luchtvaart, heeft in het Britse
Lagerhuis als oplossing voor het
bereiken van de economische en
politieke samensmelting der Brit
se en Amerikaanse zónes van
Duitsland het wederinstellen van
de S.H.A.E.F. (het algemeen
hoofdkwartiér van de Geallieerde
Expeditionaire Legermacht) voor
gesteld met generaal Eisenhower
terug op zijn oude post als opper
bevelhebber.
MacMillan, die de debatten over
Duitsland en Oostenrijk in het
Lagerhuis iftleidde, verklaarde,
dat Frankrijk als gelijkgerecht-
tigde partner van Groot-Brittan-
nië en de V. S. moest worden be
schouwd bij de besprekingen van
plannen voor de unificatie van
West-Duitsland. De Britse, Ame
rikaanse en Franse zónes moes
ten tot "een handelbaar geheel
worden herleid.
Hij waarschuwde tegen „Bal
kanisering" van Duitsland. Hier
onder verstond hij de splitsing van
Duitsland in economische een
heden. Duitsland moest volgens
MacMillan zich in veel grotere
mate dan momenteel het geval
was zelf besturen, waarbij de
Geallieerden slechts van advies:
zouden moeten dienen. MacMillan
achtte het noodzakelijk met het
oo° op „de expansionistische poli
tiek der Sowjet-Unie" van de
laatse twee jaar om een nieuw
politiek evenwicht te scheppen.
Hij verweet de regering „zwak
heid en besluiteloosheid", daar zij
geen vastomlijnde politiek t.a.v.
Duitsland voerde.
Generaal Lucius Clay, de be
velhebber der Amerikaanse zóne,
heeft Dinsdag de verplaatste per
sonen in Duitsland krachtig ver
dedigd tegen de beschuldiging,
dat zij zwarthandelaren en orde
loze lieden zijn. Sprekende tot
de Duitse „Laenderrat" verwees
hij, zonder een naam te noemen,
naar de verklaring, die kortgele
den door de Beierse Minister van
Economische Zaken, Rudolf Zorn,
was afgelegd, waarin deze be
schuldigingen vervat waren.
Generaal Clay zeide, dat derge
lijke beschuldigingen voor hem
geen betekenis hadden. „Wij
weten allen", zo zeide hij, „hoe
uitgebreid de zwarte handel in
Duitsland is. Het is niet ruiterlijk
en tevens onjuist om de gehele
schande daarvan op de verplaatr
ste personen af te wentelen. Met
zulke verklaringen zullen wij
nooit een toestand van begrip en
verdraagzaamheid bereiken'
Hij kondigde verder aan, dat de
Britse en Amerikaanse autoritei
ten de verantwoordelijkheid op
zich genomen hadden voor het be
vel om de broodrantsoenen voort
aan volledig te honoreren, on
danks de waarschuwing van de
bizonale voedselautoriteiten, dat
de tegenwoordige voorraden niet
voldoende waren.
Patrick Reilly, Brits zaakgelas
tigde te Athene, heeft de Griekse
regering officieel in kennis ge
steld van het besluit der Britse
regering om de Britse troepen uit
Griekenland terug te trekken, al-
rius verneemt Reuters correspon
dent te Athene. Er is nog geen
datum hiervoor vastgesteld. Reilly
verzekerde de Griekse regering,
dat Engeland zijn interesse voor
Griekenland zal blijven tonen.
Reuters diplomatieke corres
pondent schrijft, dat een woord
voerder van het Britse Ministerie
van Buitenlandse Zaken heeft
ontkend, dat Reilly instructie
heeft gekregen de Griekse rege
ring in kennis te stellen van de
Britse plannen om de troepen
terug te trekken.
In gewoonlijk welingelichte
kringen verluidt, dat het niet
waarschijnlijk is, dat de .Britse
troepen zich in de onmiddellijke
toekomst zullen terugtrekken, on
danks het besluit der regering
om Griekenland volledig te ont
ruimen. De taak der troepen
herstel van orde en recht is
nog lang niet volbracht en het
terugtrekken is niet gemakkelij
ker geworden door de aankondi
ging van de clausules in het
nieuwe BulgaarsJoegoslavische
verdrag, welke tegen de Griekse
regering gericht zijn.
Politieke waarnemers vragen
zich af, of de Amerikaanse rege
ring in de huidige omstandigheden
bereid is de Britse troepen door
de Amerikaanse te vervangen en
indien niet, of Washington zich
ten gunste van terugtrekken der
Britse troepen zal uitspreken, op
dit kritieke tijdstip in de geschie
denis van de Balkan.
Vdv
)er|
)er(
nzi
•5 ser
'eg#
aeT.
ir.J
"j
1
ns
teiïL
erJ AH
te K
oral
iitl
ml
0 jL J
efi"
'g VE
vótt
ie 1
bej „j,
lal
fcet:<;
1 on
,lv--r|
ti
I
er tl
>ol<|
U'tf,
n
M
- I
g.:,f
iet»
de tlo
anC -„1
a
t li rif
inrpil
i, ,'°"i
[g d'
pofEll
!,t
bei
"•te
V>'(
er l
atl
I
-5li
*te
L.
3 1
u
V